17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Міны, зьнішчаны лес, цяжкія мэталы ў глебе. Як вайна забівае прыроду Ўкраіны і колькі спатрэбіцца часу на аднаўленьне
Два з паловай гады вайны найцяжэйшым чынам адбіліся на экалягічным становішчы месцаў, дзе ішлі баі і якія былі акупаваны расейскім войскам.
https://smarturl.click/B65B9
«Замарозіць», каб ня блытаўся пад нагамі. Куды падзець дэкаратыўны УНС
«Усебеларускі народны сход» задумваўся Аляксандрам Лукашэнкам як мэханізм транзыту ўлады. Але, паколькі сыходзіць Лукашэнка перадумаў, то ўзьнікла праблема: што рабіць з ужо створаным УНС? Вырашылі пакуль «замарозіць», каб ня блытаўся пад нагамі, піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/baldM
Экс-кіраўнік МУС Беларусі Навумаў будуе гандлёвы цэнтар у акупаваным Марыюпалі на месцы «моргу расейскіх вайскоўцаў»
Уладзімера Навумава падазраюць у датычнасьці да зьнікненьня апазыцыйнага палітыка Віктара Ганчара, экс-міністра ўнутраных спраў Юрыя Захаранкі, бізнэсоўца Анатоля Красоўскага і тэлеапэратара Дзьмітрыя Завадзкага. Ён знаходзіцца ў санкцыйных сьпісах Эўразьвязу, ЗША і Вялікай Брытаніі.
Цяпер Навумаў мае бізнэс-справы ва ўкраінскім Марыюпалі, які акупавалі расейскія войскі.
Дэталі Свабодзе расказаў Пятро Андрушчанка, дарадца украінскага мэра Марыюпалю.
https://smarturl.click/kj0dx
Пракуратура Швэцыі кваліфікавала абрыў кабэля ў Балтыйскім моры як дывэрсію
Пракуратура Швэцыі ініцыявала папярэдняе расьсьледаваньне па факце меркаванай дывэрсіі з прычны двух абрываў кабэля ў Балтыйскім моры, паведамляецца ў прэс-рэлізе ведамства.
https://smarturl.click/xBZzY
У Новай Зэляндыі адбыўся вялікі марш пратэсту карэннага насельніцтва
У сталіцы краіны дзясяткі тысяч прадстаўнікоў карэннага насельніцтва краіны — народу маоры — пратэставалі супраць спробы кансэрватараў пераасэнсаваць асноватворчую дамову Вайтангі, на якой збудаваная дзяржава.
https://smarturl.click/gpzRo
Tangata whenua з мовы маоры — «людзі зямлі». Гэтым тэрмінам абазначаюць карэннае насельніцтва, а на плякаце патрабаваньне да яго прыслухацца.
4 гады таму ў Менску тысячы людзей разьвіталіся з забітым Раманам Бандарэнкам
20 лістапада 2020 году ў Менску пахавалі 31-гадовага Рамана Бандарэнку. Разьвітаньне прайшло ў царкве Ўваскрасеньня Хрыстовага на вуліцы Гамарніка на поўначы Менску, непадалёк Курапатаў.
Раман Бандарэнка памёр 12 лістапада 2020 году. Яго жорстка зьбілі падчас затрыманьня на «плошчы Перамен» у Менску. Хто менавіта забіў Рамана, невядома, аднак сярод прысутных падчас нападу 11 лістапада на запісах з камэраў назіраньня пазналі экс-кіраўніка Фэдэрацыі хакею Беларусі Дзьмітрыя Баскава, неаднаразовага чэмпіёна сьвету ў тайскім боксе і кікбоксінгу Дзьмітрыя Шакуту і прэс-сакратарку Лукашэнкі Натальлю Эйсмант.
Больш падзей 20 лістапада чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/0eRXv
Удары Ўкраіны заходнімі далёкабойнымі ракетамі па Расеі: якія наступствы? Тлумачыць вайсковы экспэрт
Ці можа дадзены Ўкраіне дазвол выкарыстоўваць заходнюю далёкабойную зброю для ўдараў па тэрыторыі Расеі зьмяніць хаду вайны? Чым Расея хутчэй за ўсё адкажа на гэтую новую сытуацыю? Як на рэакцыю Крамля можа паўплываць хуткі прыход да ўлады ў ЗША Дональда Трампа?
На гэтыя пытаньні Юрыя Дракахруста адказвае вайсковы аналітык Юры Фёдараў:
https://smarturl.click/vw135
Галоўнае за 19 лістапада
🇺🇦 1000 дзён вайны Расеі супраць Украіны. Як расейскія вайскоўцы палявалі на ўкраінскага гандляра ў Бучы — фільм Радыё Свабода. ВІДЭА
👬 Памежнікі прапанавалі здымаць адбіткі пальцаў у іншаземцаў, якія едуць у Беларусь. Дэпутаты падтрымалі
💰 Курс даляра ЗША ў Беларусі зноў пабіў рэкорд. Трэці за чатыры дні
👫 Лукашэнка прапанаваў, каб райвыканкамы прызначалі кіраўнікоў прыватных кампаній
🙍🏻♂️ Кіраўнік «Белсату» Аляксей Дзікавіцкі вырашыў датэрмінова пакінуць тэлеканал і патлумачыў чаму
👨🏻⚖️ Суды над мёртвымі. Навошта беларускія ўлады абвінавачваюць нябожчыкаў у генацыдзе беларускага народу
✍🏻 Прымус да ляяльнасьці. Пра збор подпісаў як стрэс-тэст для сыстэмы разважае аналітык
🎥 «ПіК Свабоды» Што рабіць з далярамі? Ці бегчы ў абменьнікі? Парады экспэртаў
Курс даляра ЗША ў Беларусі пабіў чарговы рэкорд. Ці бегчы ў абменьнікі?
19 лістапада таргі на Беларускай валютна-фондавай біржы прынесьлі чарговае гістарычнае павышэньне курсу даляра ЗША адносна рубля. Новы курс даляра — 3,3937 беларускага рубля. Што гэта азначае для людзей у Беларусі, якія па даўняй традыцыі частку заробкаў мяняюць на даляры? З чым зьвязаны рост курса даляра і ці будзе гэтя тэндэнцыя працягвацца?
Адказваюць старшая навуковая супрацоўніца дасьледчага цэнтру Beroc, эканамістка Анастасія Лузгіна і эканамічны блогер і прадпрымальнік Аляксандар Кныровіч:
ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/QqPmgq2-5OE
У Беларусі працягваюць узмацняцца рэпрэсіі супраць прадстаўнікоў ЛГБТК+
Улады ў Беларусі ўсё часьцей выкарыстоўваюць заканадаўчыя і прапагандысцкія інструмэнты для ціску на людзей зь нетрадыцыйнай сэксуальнай арыентацыяй і гендэрнай ідэнтычнасьцю, гаворыцца ў дакладзе «Прававой ініцыятывы». Затрыманьні ЛГБТК+ людзей часта суправаджаюцца зьбіцьцём, зьнявагамі і парушэньнем іх правоў. Падрабязьней:
https://smarturl.click/gpzkw
Кіраўнік «Белсату» Аляксей Дзікавіцкі вырашыў датэрмінова пакінуць тэлеканал
Выканаўца абавязкаў дырэктара тэлеканалу «Белсат» Аляксей Дзікавіцкі меўся заставацца на пасадзе да 3 сьнежня, але падаў заяву аб звальненьні ад 22 лістапада. Ён патлумачыў, што яму загадалі зьліквідаваць структурную адзінку «Белсат TV», а ён ня хоча гэтага рабіць нават фармальна.
15 лістапада рэдакцыя «Белсату» даведалася пра прызначэньне новай кіраўніцы — Аліны Коўшык. Чаму кіраўніцтва Польскага тэлебачаньня пастанавіла не пакідаць Дзікавіцкага на чале беларускай рэдакцыі, журналістам не патлумачылі:
https://smarturl.click/Adgk0
У Расеі заявілі аб зьбіцьці і пашкоджаньні 6 амэрыканскіх ракет ATACMS. У Кіеве пацьвердзілі толькі цэль атакі
У Мінабароны Расеі заявілі, што сёньня ўначы ўкраінскія войскі выкарысталі для ўдараў па тэрыторыі Расеі амэрыканскія апэратыўна-тактычныя ракеты ATACMS. Ведамства сьцьвярджае, што 5 ракет зьбілі, адну пашкодзілі — яе фрагмэнты ўпалі на тэхнічную тэрыторыю вайсковага аб’екту ў Бранскай вобласьці, праз што ўзьнік пажар.
У Генштабе Ўзброеных сіл Украіны пацьвердзілі, што ўначы падразьдзелы УСУ «пацэлілі ў арсэнал 1046 цэнтру матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня ў раёне горада Карачаў Бранскай вобласьці Расеі», але не ўдакладнілі, якім «агнём» — ракетамі ці дронамі —атакавалі расейскі вайсковы аб’ект:
https://smarturl.click/Zyl42
Пуцін зацьвердзіў сваім указам расейскую ядзерную дактрыну, у якой згадваецца Беларусь
У папярэдняй ядзернай дактрыне Расеі, ухваленай у 2020 годзе, магчымасьць выкарыстаньня ядзернай зброі абумоўлівалася толькі пагрозамі менавіта для расейскай дзяржавы.
https://smarturl.click/71w67
Расея актывізавала ўдары па Сумскай вобласьці. Уначы ў Глухаве загінулі 11 чалавек
Колькасьць ахвяр расьце. Сярод загінулых дзеці.
https://smarturl.click/gpzZD
Суды над мёртвымі. Навошта беларускія ўлады абвінавачваюць нябожчыкаў у генацыдзе беларускага народу
У Беларусі дазволена заводзіць крымінальныя справы супраць мёртвых паводле 10 артыкулаў Крымінальнага кодэксу, сярод якіх «Генацыд». Пры доказах віны памерлага выносіцца абвінаваўчы прысуд, але без прызначэньня пакараньня. Расказваем пра гэтую практыку падрабязьней.
https://smarturl.click/G6l54
Ператрус у рэдакцыі тэлеканалу «Белсат» у Варшаве
Супрацоўнікі Цэнтральнага антыкарупцыйнага бюро прыйшлі раніцай 20 лістапада ў будынак TVP ў рэдакцыю тэлеканалу «Белсат». Неафіцыйна вядома, што супрацоўнікі бюро праводзяць і ператрус у кватэры былой кіраўніцы «Белсату» Агнешкі Рымашэўскай.
https://smarturl.click/Adg2R
Стала вядомым поўнае імя аўтара перакладу «Менскага тафсіру», помніка ісламскага пісьменства XVII стагодзьдзя
Зьвесткі знайшліся ў Нацыянальным гістарычным архіве Беларусі.
Поўнае імя стала вядомым з дакумэнту, датаваным 8 ліпеня 1679 году, сьведчыў пра куплю нерухомасьці менскім мусульманінам Х. Ільяшэвічам ад іншага мусульманіна Смольскага, і зьмяшчаў паказаньні сьведкі мулы мячэці Менску «Урыяша Шлямовіча».
https://smarturl.click/LY7LO
Пакупнікоў на дом Цапкалаў, які ўлады прадаюць з аўкцыёну, не знайшлося
Стартавая цана на аўкцыёне 2 104 000 рублёў. Але, як вынікае са зьвестак БелЮрЗабесьпячэньня, удзельнікаў, дапушчаных да таргоў, не знайшлося.
https://smarturl.click/Q1lYB
Амбасада ЗША ў Кіеве заявіла аб закрыцьці, бо атрымала інфармацыю пра новую інтэнсіўную атаку Расеі
Папярэджаньне зьявілася на наступны дзень пасьля таго, як расейскі прэзыдэнт Уладзімір Пуцін зацьвердзіў сваім указам новую ядзерную дактрыну.
https://smarturl.click/qlnZw
«Ці са мной усё добра, будзе вядома праз тыдзень-два». Як беларускія сілавікі правяраюць кандыдатаў на працу ў дзяржаўных установах
«Я напісала заяву на працаўладкаваньне, схадзіла да некалькіх начальнікаў, і адзін сказаў, што вядома будзе, ці ўсё са мной добра, праз тыдзень-два. Празь нейкі час сказалі, што ўсё добра, можна працаваць. Зьвесткі перадаюць у МУС, які глядзіць, ці ёсьць у мяне нейкія адміністрацыйкі».
Траціна жыхароў пакінулі свае дамы, тысячы загінулых цывільных: 1000 дзён вайны ва Ўкраіне ў лічбах
З поўнамаштабнага ўварваньня Расеі ва Ўкраіну загінулі тысячы мірных жыхароў Украіны, амаль траціна жыхароў краіны вымушана пакінулі свае дамы, сотні школ, бальніц і іншай грамадзянскай інфраструктуры разбураныя абстрэламі. «Настоящее время» сабрала галоўныя лічбы, якія расказваюць пра гэтыя 1000 дзён вайны Расеі ва Ўкраіне:
https://smarturl.click/Q1lk3
Прымус да ляяльнасьці. Збор подпісаў як стрэс-тэст для сыстэмы
«Падчас апошняй выбарчай кампаніі, якая працягваецца ў Беларусі, зьнікла свабода выбару нават на афіцыёзна-прапагандысцкім узроўні. Гэтыя выбары сталі пэўным рубяжом, які фіксуе эвалюцыю рэжыму, пераход яго ў іншую стадыю», — падсумоўвае аналітык Валер Карбалевіч і тлумачыць, чаму:
https://smarturl.click/nyRgO
Трое грамадзян Эстоніі знаходзяцца ў турмах Беларусі, — эстонскае МЗС
«Мы ведаем, што яны там. Мы зь імі ў кантакце і імкнёмся іх падтрымліваць», — сказаў міністар замежных спраў Эстоніі Маргус Цахкна на прэс-канфэрэнцыі. Ён не ўдакладніў, ці можна лічыць кагосьці з арыштаваных рэжымам Лукашэнкі эстонцаў палітычнымі вязьнямі.
Паводле зьвестак праваабаронцаў на канец верасьня 2024 году, сама меней 59 замежных грамадзян фігуруюць у Беларусі ў палітычна матываваных крымінальных справах:
https://smarturl.click/z2BjJ
У Берасьцейскім раёне 22-гадовы памежнік, верагодна, зьдзейсьніў суіцыд
Раніцай 18 лістапада на тэрыторыі памежнай заставы «Цярабунь» у Берасьцейскім раёне знайшлі труп вайскоўца 2002 году нараджэньня з прыкметамі суіцыду. Ён быў прызваны на службу ў красавіку 2024 году і праходзіў службу ў Берасьцейскай памежнай групе. Прычыны здарэньня высьвятляюцца:
https://smarturl.click/LY7Xe
Памежнікі прапанавалі здымаць адбіткі пальцаў у іншаземцаў, якія едуць у Беларусь. Дэпутаты падтрымалі
Такую меру Дзяржаўны памежны камітэт прапанаў падчас абмераваньня з камісіямі Палаты прадстаўнікоў у нацыянальнай бясьпецы і па міжнародных справах карэкціроўкі заканадаўства «ў кантэксьце тых выклікаў і пагрозаў, якія сёньня ўзьнікаюць». Дэпутаты падтрымалі прапанову:
https://smarturl.click/RAldl
Фонд BySol абвясьціў калядную акцыю дапамогі дзецям палітвязьняў
Ужо традыцыйная акцыя «Падорым дзецям цуд!» дапаможа стварыць сьвята для дзяцей, чые бацькі знаходзяцца за кратамі з палітычных матываў. Як паўдзельнічаць у акцыі і зрабіць добрую справу ды хто можа атрымаць дапамогу:
https://smarturl.click/Xyl4M
Будаўніцтва новых кватэр у Беларусі сёлета істотна зьменшылася ў параўнаньні зь мінулым годам
Пра спад больш як на 5 адсоткаў сьведчыць статыстыка за 10 месяцаў 2024 году.
https://smarturl.click/aJl4d
Курс даляра ЗША ў Беларусі зноў пабіў рэкорд. Трэці за чатыры дні
19 лістапада таргі на Беларускай валютна-фондавай біржы прынесьлі чарговае гістарычнае павышэньне курсу даляра ЗША адносна рубля.
https://smarturl.click/5OyYJ
Лукашэнка дазволіў паляваньне на мядзьведзя і рысь
Указам дазваляецца паляваньне на мядзьведзя і рысь у «асаблівым рэжыме», які дазваляе «кантралявана рэгуляваць іх колькасьць на падставе плянаў кіраваньня папуляцыямі, якія распрацоўваюцца Нацыянальнай акадэміяй навук Беларусі».
https://smarturl.click/VDl87
У Балтыйскім моры перарэзалі два кабэлі сувязі: падобна да дывэрсіі
У Балтыйскім моры ў апошнія два дні перарэзалі два оптавалакновыя падводныя кабэлі: адзін — паміж Літвой і Швэцыяй, другі — паміж Фінляндыяй і Нямеччынай. Краіны, якія закранулі гэтыя інцыдэнты, падазраюць дывэрсію.
https://smarturl.click/B6575