16743
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Ці добра вы ведаеце падзеі самай крывавай вайны ў гісторыі Беларусі?
Сёлета споўнілася 370 гадоў з моманту пачатку самай жорсткай вайны ў гісторыі Беларусі — вайны Маскоўскага царства супраць Рэчы Паспалітай у 1654–1667 гадах.
Праверце сябе, ці добра вы ведаеце гісторыю той вайны, адкажыце на пытаньні тэсту:
https://smarturl.click/71ZRa
Спэцназ у Тбілісі ня змог разагнаць усіх мітынгоўцаў, акцыя пратэсту працягваецца трэці дзень
Як піша праект Радыё Свабода «Эхо Кавказа», пасля некалькіх сэрый атак з вадамётамі і сьлезацечным газам, якія ўчыніла паліцыя, удзельнікі акцыі пратэсту адступілі з праспэкту Руставелі і цяпер знаходзяцца на праспэкце Чаўчавадзэ, каля будынку Тбіліскага ўнівэрсытэту — на тым самым месцы, дзе некалькі дзён таму было разагнанае намётавае мястэчка пратэстоўцаў.
https://smarturl.click/qlXvO
«Не разумела, навошта я жывая, калі столькі сьмерцяў вакол». Украінская паэтка з Бучы пра вайну, творчасьць і стаўленьне да Беларусі
Украінская паэтка Алена Сьцепанка жыве ў горадзе Буча, які стаў сымбалем расейскай акупацыі і масавых забойстваў мірных жыхароў. Пагаварылі зь ёй пра вайну і набліжэньне міру, сьмерць і ўцёкі ад яе, любоў і нянавісьць:
https://smarturl.click/1dXXY
Каб жанчына выжыла, трэба цэлая вёска
«Нам вельмі патрэбная салідарнасьць, якая праяўляецца ня толькі ў прыгожых словах, але і ў вельмі канкрэтных дзеяньнях. Ёсьць такі выраз, што каб выгадаваць дзіця, трэба цэлая вёска. Але каб жанчына выжыла ў грамадзтве, дзе па-ранейшаму шмат гендэрна абумоўленага гвалту, таксама трэба цэлая вёска. І дужа хочацца, каб у кожнай з нас яна была».
Сёлета за тры месяцы 25 беларусам адмовілі ў прытулку ў Грузіі. За 5 гадоў абароны папрасілі 73 беларусы
З 2019 да канца трэцяга кварталу 2024-га па абарону ў Грузіі зьвярнуліся 73 грамадзяніны Беларусі, адмову ўжо атрымаў 31 просьбіт. Абсалютная большасьць адмоваў (25 з 31) прыпала на ліпень — верасень 2024 году:
https://smarturl.click/z2886
Былы турэмшчык, сьвятар, грамадзянін Латвіі: 65 чалавек судзілі ў Беларусі паводле палітычных артыкулаў на тыдні
З 25 па 29 лістапада ў беларускіх судах разглядалі 52 крымінальныя палітычныя справы, у межах якіх судзілі 65 чалавек, падлічылі праваабаронцы.
Найбольш распаўсюджаны артыкул — «Арганізацыя і падрыхтоўка дзеяньняў, якія груба парушаюць грамадзкі парадак, ці актыўны ўдзел у іх», паводле яго за пратэсты 2020 году судзілі 24 чалавекі. Сама меней 6 чалавек судзілі за «здраду дзяржаве», 21 чалавека — за «распальваньне варожасьці», 11 чалавек — за камэнтары пра Лукашэнку.
Падрабязьней: https://smarturl.click/8E22L
Польскі Forbes намінаваў беларуску на званьне «Жанчына году»
Польскі часопіс Forbes Women намінаваў Вольгу Ланеўскую на званьне жанчыны году ў катэгорыі «грамадзкая дзейнасьць». Беларуская працуе з тэмамі фэмінізму і супрацьдзеяньня гендэрнаму гвалту, яна заснавала ў Кракаве Фэмінісцкі цэнтар салідарнасьці для дзяўчат і жанчын. Вольга — сэртыфікаваная трэнэрка па жаночай самаабароне і асэртыўнасьці паводле мэтаду WenDo (прыдуманы ў Канадзе на мяжы 60-70 гадоў ХХ ст.)
Да пераезду ў Польшчу, Вольга Ланеўская праводзіла трэнінгі паводле мэтаду WenDo для беларусак у Беларусі:
https://smarturl.click/Q1XXB
Расьсьледнік Хрыста Грозеў: агенты ГРУ, датычныя да атручэньня Скрыпалёў, навучаюць людзей для арганізацыі дывэрсіяў у Эўропе
Журналіст-расьсьледнік Хрыста Грозеў сьцьвярджае, што агенты Галоўнага выведвальнага ўпраўленьня Мінабароны Расеі Анатоль Чапіга і Аляксандар Мішкін, вядомыя пад псэўданімамі «Башыраў» і «Пятроў», жывуць у Маскве і займаюцца навучаньнем і вэрбаваньнем людзей для арганізацыі дывэрсіяў у Эўропе:
https://smarturl.click/ppn39
Ад пачатку расейскага ўварваньня колькасьць зьнішчанага агнём лесу ва Ўкраіне вырасла ў 30 разоў, Каб іх аднавіць, спатрэбяцца намаганьні пакаленьняў
З агульнай плошчы ўкраінскіх лясоў у 10,4 мільёна гектараў амаль 3 мільёны гектараў лясоў пацярпелі ад баявых дзеяньняў. Канфлікт зьнішчыў 800 000 гектараў украінскага лесу.
Так, у пачатку вайны расейскія войскі захапілі Нацыянальны прыродны парк «Сьвятыя горы». Калі ў верасьні 2022 году ўкраінскія сілы вярнулі парк, там усё было абвуглена, усеяна варонкамі ад снарадаў, перарыта акопамі і траншэямі, усыпана наземнымі мінамі і неразарванымі боепрыпасамі. Праз 2 гады ад іх разгарэўся буйны пажар, які выпаліў 7000 гектараў парку:
Больш пра экацыд ва Ўкраіне: https://smarturl.click/W3ZlD
Пасьля Пуціна. Калі ў Беларусі скончыцца дыктатура
Менск становіцца татальна залежным ад Масквы ва ўсім — і ў эканоміцы, і ў ваеннай сфэры, і ва ўнутранай палітыцы. А ці здольны Лукашэнка захаваць у Беларусі рэпрэсіўны дыктатарскі рэжым у выпадку, калі ў Расеі адбудуцца істотныя палітычныя зьмены? — Пра гэта разважае Віктар Багдзевіч, узгадваючы прыклады з гісторыі:
https://smarturl.click/mpRYm
85 год таму СССР напаў на Фінляндыю
30 лістапада 1939 году пачалася савецка-фінская вайна. Чырвоная армія ўварвалася ў Фінляндыю і разьлічвала на хуткую перамогу, але супрацьстаяньне зацягнулася. Яно каштавала СССР значных ваенных стратаў і паказала нізкую баяздольнасьць савецкага войска. У вайне быў і беларускі акцэнт.
Пра іншыя падзеі 30 лістапада ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/aJoYq
🔥 Рэкорд курсу даляра, Лукашэнка ў Пакістане. Вынікі тыдня
Лукашэнка наведаў Пакістан на фоне грамадзкіх пратэстаў і чарговы саміт АДКБ у Астане. Даляр у беларускіх абменьніках зноў падаражэў. Падзеі тыдня тлумачыць палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч.
https://www.youtube.com/watch?v=cdU1Rj2hbfA
Куды за мяжу едуць вучыцца беларускія студэнты. Апублікавалі дадзеныя
Колькасьць студэнтаў у Беларусі зьніжаецца прыкладна на 5% за год. За апошнія 10 гадоў ад 400 тысяч студэнтаў засталося крыху больш за 200 тысяч.
https://smarturl.click/yqBzk
Гэты шчэбневы завод ва Ўкраіне належаў Беларусі, а цяпер там кіруе кіеўская кампанія. Што пра яе вядома
Да вайны завод належаў Гомельскаму гарадзкому дарожнаму будаўніча-рамонтнаму трэсту. Яго актывы арыштавалі пасьля расейскага ваеннага ўварваньня. Завод не працаваў з 2022 году. Але і датуль прадпрыемства не было сярод пасьпяховых.
https://smarturl.click/G6abg
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Там вы знойдзеце шмат цікавых кароткіх відэа на розныя тэмы. Відэа апошняга тыдня:
👆🏻 Чаму мы пішам «кляса»? Тлумачым гэтае правіла «тарашкевіцы» (гл. відэа вышэй)
👉🏻 Лёс Язэпа Драздовіча. radio_svaboda/video/7440540371471420728">Расказваем пра аднаго з найбольш знакамітых беларускіх мастакоў
👉🏻 Расказваем, radio_svaboda/video/7441282864450145591">чаму Лукашэнка зноў узяўся за «дармаедаў»
👉🏻 Ці разумеюць беларусы ўкраінскую мову? radio_svaboda/video/7441639056775122232">Праверце сябе
👉🏻 Праўладныя блогеры: radio_svaboda/video/7442011416250404152">глядзім, што зь імі стала пасьля 2020 году
👉🏻 Чаму ў Беларусі расьце даляр і чаго чакаць далей? radio_svaboda/video/7442373590453996856">Што пра гэта кажуць эканамісты
У Лідзкім раёне гарэў дызэльны цягнік, пасажыры выбраліся самастойна
На чыгуначным участку паміж станцыямі Гуды і Бастуны каля вёскі Жырмуны (Лідpкі раён Горадзенскай вобласьці) загарэўся дызэльны пасажырскі цягнік.
Міністэрства па надзвычайных сытуацыях паведаміла, што «адбылося загараньне галаўнога вагона дызэль-цягніка двухвагоннай кампаноўкі «Ліда — Беняконі»
15 пасажыраў самастойна пакінулі цягнік.
https://smarturl.click/vwkm8
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Больш за 1200 асуджаных за «абразу Лукашэнкі» — пра што гэта сьведчыць?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Гэта перакулены сьвет, які немагчымы ў краінах, якія мы называем нармальнымі, дзе людзі рэальна выбіраюць уладу, а ўлада прыслухоўваецца да крытыкі, а не ваюе з «абразамі». У нашай рэальнасьці гэта сьведчыць пра слабасьць Лукашэнкі як палітыка, які ня мае падтрымкі народу, фальсыфікуе выбары, а ўсіх нязгодных з гэтым садзіць у турму.
1 сьнежня ў сьвеце адзначаецца Ўсясьветны дзень барацьбы са СНІДам
Дзень заснаваны з мэтай павышэньня ведаў пра эпідэмію СНІДу, выкліканую распаўсюдам ВІЧ-інфэкцыі, а таксама як дзень памяці ахвяраў гэтага захворваньня. Так, у Беларусі цяпер зарэгістраваныя каля 25 тысяч чалавек зь ВІЧ, за 10 месяцаў гэтага году выявілі тысячу новых выпадкаў. Цяпер ВІЧ — хранічнае захворваньне, якое пры належным лекаваньні не прыводзіць да сьмерці і цяжкіх наступстваў для здароўя.
Пра іншыя падзеі і памятныя даты 1 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі чытайце тут: https://smarturl.click/9zBBv
Прэзыдэнтка Грузіі заявіла, што не пакіне пасаду «да абраньня легітымнага парлямэнту» нягледзячы на заканчэньне мандату
Саламэ Зурабішвілі заявіла, што лічыць цяперашні парлямэнт Грузіі нелегітымным і што яе паўнамоцтвы скончацца толькі пасьля правядзеньня новых парлямэнціх выбараў, якія будуць адпавядаць дэмакратычным стандартам.
Выбары прэзыдэнта ў Грузіі прызначаныя на 14 сьнежня. Прарасейская кіроўная партыя «Грузінская мара» вылучыла на пасаду прэзыдэнта былога футбаліста Міхаіла Кавелашвілі. Выбары ўпершыню пройдуць па новай сыстэме — прэзыдэнта будзе абіраць калегія выбарнікаў. Грузынская апазыцыя ўжо заявіла пра байкот будучага пасяджэньня калегіі, што робіць абраньне Кавелашвілі практычна наканаваным:
https://smarturl.click/M1RRp
На ўчорашняй акцыі ў Тбілісі затрымалі грамадзяніна Беларусі. Сёньня ў Грузіі людзі зноў выйшлі пратэставаць
Учора падчас акцыі пратэсту ў Тбілісі затрымалі грамадзяніна Беларусі Яўгена Муравіцкага 1999 году нараджэньня, а таксама грамадзяніна ЗША і 8 расейцаў. Агулам МУС Грузіі паведамляла пра 107 затрыманых.
Тым часам увечары ў Грузіі аднавіліся акцыі супраць адыходжаньня краіны ад эўрапейскага шляху. Людзі выйшлі на пратэсты ў Тбілісі, Батумі, Кутаісі і іншых гарадах:
https://smarturl.click/ppnn9
На выбарчую кампанію Лукашэнкі сабралі ў 21 раз больш грошай, чым на ўсіх астатніх прэтэндэнтаў
У выбарчы фонд Аляксандра Лукашэнкі да 27 лістапада паступіла 610 120 беларускіх рублёў, сьведчыць прамежкавая справаздача ЦВК. Гэта ў 20,7 раза больш, чым на астатніх 4 прэтэндэнтаў на прэзыдэнцкае крэсла разам узятых — у іх фонды агулам сабралі 29 440 рублёў.
Выбары ў Беларусі пры Лукашэнку носяць несвабодны і недэмакратычны характар.
https://smarturl.click/jk00y
📸 Як у 1990-х расейскія вайскоўцы наведвалі ядзерныя ракетныя базы ЗША
Публікуем унікальныя архіўныя здымкі, якія адлюстроўваюць аптымізм 1990-х гадоў, калі Вашынгтон і Масква адчынілі дзьверы на свае найбольш адчувальныя ваенныя базы для экскурсій добрай волі.
Больш фота: https://smarturl.click/71Zwk
Беларуса Дзьмітрыя Лукомскага вызвалілі з-пад варты ў Славакіі і вярнулі ў адкрыты лягер
«Яго вызвалілі, прывезьлі назад у лягер, у якім ён быў да затрыманьня, дзе ён, нарэшце, сустрэўся з жонкай Віялетай», — распавяла прадстаўніца ў сацыяльнай палітыцы АПК Вольга Зазулінская. Паводле яе, Дзьмітры Лукомскі таксама адзначыў, што ў лягеры дзякуючы пратэстам і скаргам крыху палепшыліся ўмовы. Цяпер актывіст плянуе падаць у суд на кампэнсацыю.
Раней суд пастанавіў вызваліць Лукомскага з Цэнтру ўтрыманьня іншаземцаў, але адразу не адпусьцілі. Каб пераслаць пастанову суду ў Цэнтар, даецца да 7 дзён, а калі б паліцыя яе абскардзіла, на час разгляду скаргі беларус мусіў бы знаходзіцца ў закрытым лягеры:
https://smarturl.click/Zy8ld
❓Запытайся ў Дубаўца. Чаму ў беларусаў няма эмпатыі да суайчыньнікаў? Катуюць у турмах, абражаюць, чыняць усякія прыкрасьці...
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
На маю думку, трэба адрозьніваць беларусаў ад тых, што пачуваюцца расіянамі, не беларусамі. Мы бачым, як расіяне з аднолькавай лютасьцю забіваюць як украінцаў, так і сваіх суайчыньнікаў. Цяжка ў расіянаў знайсьці масавыя праявы салідарнасьці, чаго ў беларусаў мы маем мноства прыкладаў. Салідарнасьць — якраз тое, што адрозьнівае беларускую нацыю ад расейцаў як імпэрскага народу. Колеры нашай салідарнасьці і эмпатыі бел-чырвона-белыя.
💌 «Гісторыі тыдня» — зьбіраем для вас самае цікавае ў адным лісьце!
Сёньня расказваем пра фільтрацыйны лягер для ўкраінцаў у Нароўлі (у 2020-ым), як беларусы трапляюць у базы вышуку Расеі, СНД і Інтэрполу, пра новую тактыку ўладаў перад выбарамі, чаго чакаць ад росту даляра, як мяняецца беларуская адукацыя, як творцы прыдумляюць будучыню і шмат што яшчэ!
Падпісвайцеся і чытайце: http://eepurl.com/ijMaIv
Вынесьлі прысуд у справе аб выбуху на Сьветлагорскім ЦКК
У выніку выбуху, які адбыўся у 2023 годзе, загінулі трое чалавек — супрацоўнікі прадпрыемства ва ўзросьце 31, 24 і 42 гадоў.
Па факце трагедыі крымінальную справу ўзбудзілі супраць намесьніка начальніка цэху.
https://smarturl.click/M1RMb
Чарговая краіна ў Эўропе дазволіла эўтаназію
Галасаваньню ў парлямэнце папярэднічалі напружаныя дэбаты, якія доўжыліся больш за пяць гадзін. Праціўнікі законапраекту выказвалі асьцярогі, што невылечна хворыя людзі будуць прасіць аб эўтаназіі не з уласнага жаданьня, а каб ня быць клопатам сваякам або пазбавіць іх выдаткаў на догляд хворага.
https://smarturl.click/op3Ya
Як прыдумляюць будучыню. Расказвае пісьменьніца Заміроўская
Ці можна сказаць, што творцы – пісьменьнікі, мастакі, стваральнікі кіно – прыдумляюць той сьвет, у якім мы жывем – у тым ліку новыя тэхналёгіі і сацыяльныя нормы? Пра гэта ў падкасьце «Куды коціцца сьвет» расказвае пісьменьніца Тацяна Заміроўская.
https://youtu.be/Np4ASIdhryI
У Парыжы пасьля рэстаўрацыі ўпершыню адчыніў дзьверы сабор Нотр-Дам
На адкрыцьці выступіў прэзыдэнт Францыі Эманюэль Макрон. Першапачаткова ён плянаваў выступіць унутры сабору. Гэта выклікала рэзкія пратэсты грамадзкасьці, якая нагадала, што царкоўныя будынкі не павінны выкарыстоўвацца для палітычных сходаў і выступаць унутры сабору не дазвалялася нават францускім каралям.
https://smarturl.click/JD0bD
Як у Беларусі фальшуюць выбары. 15 спосабаў падману
«У Беларусі няма выбараў у звыклым для ўсяго астатняга сьвету разуменьні гэтага слова. Гэты працэс нават нельга назваць фальсыфікацыямі ў звычайным сэнсе. Тут ствараецца проста нейкі паралельны сьвет падману і хлусьні»,— піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/8E2q7