16743
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Што вядома пра кіроўцу, які наехаў на калядны кірмаш у Магдэбургу
50-гадовы выхадзец з Саудаўскай Арабіі з палітычным прытулкам у Нямеччыне, лекар-псыхіятар, антыісламіст.
https://smarturl.click/yqQpJ
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Чаму ЛГБТ ці чайлдфры, ці трансгендэраў называюць пагрозай нацыянальнай бясьпецы, большай за вайну?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Бо гэтыя людзі самі кіруюць сваім лёсам і жывуць ня ў статку. Задайце сабе пытаньне: ці адчуваў я калі-небудзь пагрозу ад такіх людзей? І вы адчуеце абсурднасьць самога пытаньня. Нават калі вы ўвогуле ведаеце такіх людзей, яны, думаю, нічым не настрашылі вас. Дык у чым праблема? Жыві, які ты ёсьць, і не замінай жыць іншым — народная этыка. Не рабі іншым таго, чаго не хацеў бы каб рабілі табе — хрысьціянская этыка.
💌 «Гісторыі тыдня» — самае цікавае за тыдзень у адным лісьце!
У суботняй рассылцы расказваем пра беларускіх герояў году ды вынікі году для беларусаў і Лукашэнкі, прагназуем, чаго чакаць далей і якой будзе «Беларусь пасьля 26 студзеня», і ня толькі!
👉🏻 Падпісвайцеся і атрымлівайце гатовую падборку штосуботу: http://eepurl.com/ijMaIv
Навошта Лукашэнка паехаў у Аман? Вынікі тыдня з Карбалевічам
Аляксандар Лукашэнка другі раз за 30 год свайго прэзыдэнцтва выправіўся ў Султанат Аман. Што азначае гэты візыт — тлумачыць палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч.
https://www.youtube.com/watch?v=SI5rFik3U5E
Галоўнае за 20 сьнежня
📌 «Кібэрпартызаны» назвалі афіцыйную прычыну сьмерці Ўладзімера Макея
📌 «ПіК Свабоды». Новы рэктар ЭГУ пра беларускую місію, стыпэндыі і высновы са скандалу з харасмэнтам
📌 У Варшаве напалі на дырэктара праграмы імя Каліноўскага Яна Маліцкага, у яго страсеньне мозгу
📌 Хроніка перасьледу: Затрыманьне стэндапэра, новае «экстрэмісцкае фармаваньне» і «хапун» у Дзяржынску
📌 Пяць кранальных гісторый беларускіх палітвязьняў у 2024 годзе
📌 Памерла ўдава Рыгора Барадуліна Валянціна Міхайлаўна
📌 Рэпрэсіі супраць журналістаў набылі катастрафічныя маштабы — праваабаронцы
📌 Танцы ў міліцэйскай форме. Чаму сілавікі крыўдзяцца на жарты ў TikTok
📌 «Пагартаць, памацаць і нават панюхаць». Гутарка з аўтарам кніжнага відэаблогу Макарам Валынкіным
Новы рэктар ЭГУ пра будучыню, грошы, літвінізм і скандал году
Ці зявіцца больш магчымасьцяў для беларусаў вучыцца ў Эўрапейскім гуманітарным унівэрсытэце ў Вільні? Наколькі адукацыя там улічвае цяперашнюю сытуацыю ў Беларусі? Чым скончыўся скандал з абвінавачваньнямі выкладчыка ЭГУ ў харасмэнце? Размова з новым рэктарам ЭГУ Вілюсам Шадаўскасам, які афіцыйна заступае на пасаду 6 студзеня.
https://youtu.be/thmuuKIEi7M
Памерла ўдава Рыгора Барадуліна Валянціна Міхайлаўна
У апошні час Валянціна Барадуліна часта хварэла, у жніўні 2024 года нават трапіла ў рэанімацыю. Ёй было 85 гадоў. Бабуляй апекавалася ўнучка Дамініка.
Рыгор і Валянціна пазнаёміліся яшчэ ў студэнцтве. Сужэнцы пражылі разам 53 гады у шчасьлівым шлюбе.
Валянціна была «лірычнай музай» паэта, ёй першай раніцай на кухні дзядька Рыгор чытаў свое вершы, напісаныя ўначы.
https://smarturl.click/8EDD8
За што сузаснавальнік асацыяцыі сваякоў палітвязьняў дзякаваў Лукашэнку, крытыкаваў Ціханоўскую і заходніх дыпляматаў
Аляксандар Лойка — прадпрымальнік і муж палітзьняволенай журналісткі Ірыны Слаўнікавай, а таксама адзін з сузаснавальнікаў Асацыяцыі родных і былых палітзьняволеных.
У інтэрвію «Люстэрку» Аляксандар Лойка дзякуе Аляксандру Лукашэнку, крытыкуе заходніх дыпляматаў і Сьвятлану Ціханоўскую, а таксама заклікаў дамаўляцца з рэжымам.
https://smarturl.click/AdZZ4
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Там вы знойдзеце шмат цікавых кароткіх відэа і інфаграфікі на розныя тэмы. Відэа апошняга тыдня:
👆🏻Мара, ваўкалак, вязьмак: расказваем пра калярытных беларускіх нячысьцікаў
👉🏻 Як на дзяржаўныя грошы ў Лукашэнкі зьявіўся аўтабізнэс: radio_svaboda/video/7447929578519055621">расьсьледаваньне Свабоды
👉🏻 Беларускія выдаўцы. radio_svaboda/video/7449052534431419653">Пра людзей, якія працягваюць працу для ўсіх беларусаў і беларусак нават па-за Беларусьсю
👉🏻 Час утульна глядзець кіно. radio_svaboda/video/7449425907149704453">Расказваем пра першы беларускі фільм, які паказвалі па ўсіх кінатэатрах СССР
👉🏻 Сустрэў Лукашэнку па-беларуску, маці родам з Рэчыцы. radio_svaboda/video/7449819494706384133">Што вядома пра дырэктара Нацыянальнага музэю Амана
👉🏻 Моўная хвілінка. radio_svaboda/video/7450173319648693510">Па-беларуску ў кавярні
👉🏻 Разгублены арол, флямэнка-багамол і жаба-астранаўтка. radio_svaboda/photo/7449679772931689734">Пераможцы конкурсу сьмешных фота дзікай прыроды
👉🏻 radio_svaboda/photo/7448721685525630213">Як сёлета выглядаюць калядныя ялінкі ў розных краінах
👉🏻 Пра беларусак і для беларусак. radio_svaboda/photo/7447919861449149702">Расказваем пра найважнейшыя жаночыя праекты 2024 году
Ад сына Яна Маліцкага стала вядома, што ў прафэсара дыягнаставілі страсеньне мозгу, ён у прытомнасьці, лекары спадзяюцца, што ён хутка паправіцца.
Читать полностью…
«Пагартаць, памацаць і нават панюхаць». Гутарка з аўтарам кніжнага відэаблогу Макарам Валынкіным
«Пісаць рэцэнзіі — журналісцкіх ведаў у мяне няма. Я вырашыў у сучасным відэафармаце расказваць, што новага выйшла, што я чытаю, на каго зьвярнуць увагу. Так я пачаў весьці свой кніжны блог».
https://smarturl.click/ZyDvz
20 сьнежня Расея абстраляла цэнтар Кіева, як мяркуецца, балістычнымі ракетамі
Жыхары паведамілі пра некалькі моцных выбухаў. Паводле ўладаў, ад абломкаў ракет загарэліся аўтамабілі. У выніку абстрэлу пацярпеў адзін з найпрыгажэйшых храмаў — касьцёл у гонар сьвятога Мікалая, пабудаваны да 1917 году і нядаўна адрэстаўраваны.
Фота: Reuters
У Кангрэсе ЗША адхілілі законапраект аб часовым фінансаваньні ўраду, краіне пагражае «шатдаўн»
У гэтыя выходныя можа парушыцца праца розных службаў ЗША — ад паветраных зносін да праваахоўных органаў. Усё праз адхілены Кангрэсам законапраект аб фінансаваньні ўраду.
Гэта можа стаць першым шатдаўнам са сьнежня 2018 году, які доўжыўся да пачатку 2019-га, падчас першага прэзыдэнцкага тэрміну Дональда Трампа.
https://smarturl.click/O0v3D
Танцы ў міліцэйскай форме. Чаму сілавікі крыўдзяцца на жарты ў TikTok
За тыдзень у Беларусі затрымалі траіх блогераў, якія выклалі ў TikTok жартаўлівыя ролікі, дзе розным чынам згадвалася беларуская міліцыя. Спыталіся ў былога міліцыянта і псыхоляга пра тое, чаму сілавікі так нэрвова рэагуюць на гумар.
https://smarturl.click/Q1xlq
30 гадоў таму дэпутат Антончык выступіў у Вярхоўным Савеце з дакладам аб карупцыі ў атачэньні Лукашэнкі.
20 сьнежня 1994 году дэпутат Апазыцыі БНФ Сяргей Антончык, які быў у складзе антыкарупцыйнай парлямэнцкай камісіі, якую ўзначальваў Аляксандар Лукашэнка, выступіў у Вярхоўным Савеце з дакладам аб карупцыі ў бліжэйшым атачэньні прэзыдэнта.
У дакладзе Антончыка называліся фірмы і банкі, якія фінансавалі выбарчую кампанію Лукашэнкі (што было антызаконна і магло б быць падставай для зьняцьця з выбараў), гучалі прозьвішчы прызначаных прэзыдэнтам Лукашэнкам на самыя высокія пасады асобаў, наўпрост замяшаных у карупцыйныя схемы. Пасьля дакладу Антончыка Лукашэнка заплакаў.
Газэты, якія вырашылі надрукаваць даклад, у выніку выйшлі зь «белымі плямамі». Па выніках дакладу кіраўнік спраў прэзыдэнта Іван Ціцянкоў падаў пазоў аб абароне гонару і годнасьці, які Антончык прайграў, яго маёмасьць часткова канфіскавалі.
Больш падзеяў гэтага дня ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/VD0lj
Абедзьве палаты Кангрэсу ЗША ухвалілі законапраект, які дазваляе захаваць працу ўраду
Гэта адбылося ўсяго за некалькі гадзін да паўночы, калі афіцыйна сканчаецца тэрмін бягучага фінансаваньня ўраду.
https://smarturl.click/Q1xG0
Кроніка вайны: Беспілётнікі ударылі па Казані. Расея зноў атакавала Харкаў
-У Казані у некалькіх дамоў уляцелі беспілётнікі. Відэа публікуюць мясцовыя Telegram-каналы.
-У аэрапорце Іжэўска праз напады на Казань прыпыненыя палёты.
-У ноч на 21 сьнежня Расея зноў атакавала Харкаў «Шахедамі». Ёсьць пацярпелыя.
https://smarturl.click/mpowB
21 сьнежня 1934 году нарадзіўся Іван Чыгрынаў, беларускі празаік, драматург, перакладнік, публіцыст. У 1994-м Чыгрынаў атрымаў званьне народнага пісьменьніка Беларусі.
21 сьнежня 1991 году кіраўнікі 11 былых савецкіх рэспублік у Алма-Аце прынялі Дэклярацыю аб утварэньні Садружнасьці незалежных дзяржаваў і канстатавалі спыненьне існаваньня СССР. Такім чынам падпісаныя раней Белавескія пагадненьні былі пацьверджаныя фактычна. Да Беларусі, Расеі і Ўкраіны далучыліся іншыя былыя савецкія рэспублікі – за выняткам Грузіі, Латвіі, Літвы і Эстоніі.
Больш пра падзеі і даты гэтага дня ў гісторыі Беларусі і сьвету чытайце ў матэрыяле:
https://smarturl.click/EeJ3L
У Магдэбургу 11 чалавек загінулі на калядным рынку
У Магдэбургу ў цэнтральнай частцы Нямеччыны 11 чалавек загінулі, 60 пацярпелі на калядным рынку пасьля ўезду ў натоўп двух аўтамабіляў, паведамляе нямецкі друк. (Фота ілюстрацынае)
https://smarturl.click/XyVMA
МЗС Эстоніі: Мы не прызнáем выбары ў Беларусі і дапаможам іншым убачыць, што гэта фарс
Эстонія не прызнáе прэзыдэнцкія «выбары» ў Беларусі, заплянаваныя на 26 студзеня 2025 году, і іх вынікі. Гэта вынікае з камэнтара для ERR News генэральнага сакратара Міністэрства замежных спраў гэтай краіны Ёнатана Ўсевіёва (на здымку).
«Мы ня лічым, што ў студзені ў Беларусі пройдуць выбары. Калі рэжым абвесьціць, што выбары адбыліся, то мы, відавочна, дапаможам іншым убачыць, што гэта фарс», — прыводзіць словы дыплямата ERR News.
«На жаль, беларускі народ жыве пад дыктатурай», — дадаў генэральны сакратар МЗС.
https://smarturl.click/W3QQW
«Кібэрпартызаны» назвалі афіцыйную прычыну сьмерці Ўладзімера Макея
Ініцыятыва «Кібэрпартызаны» здолела здабыць дадзеныя аб памерлых у Рэспубліцы Беларусь ажно да 2024 году з афіцыйнымі прычынамі сьмерці. База ўтрымлівае дадзеныя і аб сьмерці былога міністра замежных справаў Уладзімера Макея. Паводле зьвестак, атрыманых «Кібэрпартызанамі», афіцыйная прычына сьмерці Макея — «іншыя недакладна пазначаныя і неўдакладненыя прычыны сьмерці».
У здабытай «Кібэрпартызанамі» бае ёсьць інфармацыя і пра прычыны сьмерці былога міністра транспарту і камунікацый Аляксея Аўраменкі. Названыя і іншыя гучныя імёны.
https://smarturl.click/5OQQD
У Кіеве ў выніку ўдару РФ пашкоджаныя амбасады Чарнагорыі, Альбаніі і іншых краін. Кіраўнік МЗС Партугаліі асудзіў атаку
У Кіеве ў выніку расейскага ракетнага ўдару пашкоджаныя будынкі амбасадаў Альбаніі, Аргентыны, Палестыны, Паўночнай Македоніі, Партугаліі і Чарнагорыі. Апроч будынкаў, пацярпелі аўтамабілі дыпляматычных місій.
У МЗС Партугаліі ў сувязі з гэтым выклікалі часовага паверанага ў справах Расеі ў Лісабоне. Кіраўнік партугальскага зьнешнепалітычнага ведамства Паўлу Ранжэл заявіў, што дзеяньні расейскіх уладаў непрымальныя. «Любы напад РФ на Ўкраіну і горад Кіеў заслугоўвае нашага асуджэньня. Але абсалютна непрымальна, каб напады былі накіраваныя на дыпляматычныя аб’екты», — сказаў ён.
https://smarturl.click/kj55o
Стала вядома, колькі ўлады патрацяць на правядзеньне выбараў прэзыдэнта ў 2025 годзе
Дэфіцыт дзяржаўнага бюджэту ў памеры 4,459 мільярдаў рублёў плянуюць прафінансаваць за рахунак унутраных крыніц, замежных крэдытаў і апэрацый зь дзяржаўнымі каштоўнымі паперамі.
Улады разьлічваюць, што даход дзяржаўнага бюджэту ў 2025 годзе складзе 45,835 мільярдаў рублёў, а расходы не перавысяць 50,295 мільярдаў рублёў.
На арганізацыю і правядзеньне выбараў прэзыдэнта, якія адбудуцца 26 студзеня 2025 году, прадугледжана 54,145 мільёнаў рублёў.
https://smarturl.click/VD0pZ
У 2024 годзе Польшча зарэгістравала рэкордную колькасьць мігрантаў на мяжы зь Беларусьсю
Год яшчэ ня скончыўся, а польскія памежнікі зарэгістравалі 30 тысяч нелегальных спробаў перасячы мяжу з тэрыторыі Беларусі.
Як піша агенцтва Dpa, сёлета ў Польшчы зафіксавалі значны рост колькасьці спроб несанкцыянавана трапіць у краіну празь Беларусь, паведаміў высокапастаўлены ўрадавы чыноўнік Польшчы.
https://smarturl.click/YzRWV
У бюро стыпэндыяльнай праграмы ўраду Польшчы імя Кастуся Каліноўскага пацьвердзілі Радыё Свабодзе інфармацыю пра напад на прафэсара Маліцкага. Там дадалі, што цяпер Ян Маліцкі ў шпіталі, пасьля абсьледваньняў можна будзе сказаць, якую шкоду ягонаму здароўю гэты напад нанёс.
Напад на дырэктара праграмы Каліноўскага Яна Яна Маліцкага пракамэнтаваў таксама ў Аб’яднаны пераходны кабінэт:
«Мы рашуча асуджаем напад на дырэктара Стыпэндыяльнай праграмы імя Кастуся Каліноўскага прафэсара Яна Маліцкага, з высокай доляй імавернасьці зроблены рукамі або прадстаўнікоў спецслужбаў, або іх памагатых».
У Варшаве напалі на дырэктара праграмы Каліноўскага, — «Белсат»
❗️UPD. Ад сына Яна Маліцкага стала вядома, што ў прафэсара дыягнаставілі страсеньне мозгу, ён у прытомнасьці, лекары спадзяюцца, што ён хутка паправіцца.
Дырэктарка Школы ўсходніх моваў пры Цэнтры Ўсходняй Эўропы Інга Катаньска паведаміла «Белсату», што ў ноч на 20 сьнежня ў Казіміраўскім парку, што ў цэнтры Варшавы, быў замах на жыцьцё кіраўніка Цэнтру і дырэктара стыпэндыяльнай праграмы імя Кастуся Каліноўскага Яна Маліцкага.
Цяпер у шпіталі. Асобы нападнікаў невядомыя.
https://smarturl.click/w9Ap4
Пяць кранальных гісторый беларускіх палітвязьняў у 2024 годзе
Падман. Вызваленьне. Арышт. Творчасьць. Спатканьне. Свабода паглядзела, што прынёс 2024 год палітзьняволеным Паліне Шарэндзе-Панасюк, Рыгору Кастусёву, Ігару Ільяшу, Уладзімеру Гундару, Марыі Калесьнікавай.
https://smarturl.click/dp2E4
Расея абстрэльвае Кіеў і Херсон. На поўдні працуюць расейскія дывэрсанты, на ўсходзе ўкраінцы трапілі ў атачэньне
Раніцай 20 сьнежня Расея пачала абстрэльваць Кіеў. У Херсонскай вобласьці на падкантрольную Ўкраіне тэрыторыю спрабавала прарвацца дывэрсійная група.
https://smarturl.click/G64aw
За данаты, «экстрэмісцкія» праграмы і камэнтары. Колькі IT-спэцыялістаў асудзілі ў Беларусі з 2020 году і за што
За апошнія гады Беларусь згубіла свой ганаровы статус IT-краіны. Буйныя ІТ-кампаніі пакінулі Беларусь, які і многія іх супрацоўнікі. Акрамя гэтага, рэжым Лукашэнкі працягвае перасьледаваць айцішнікаў з палітычных матываў.
З 2020 году паводле палітычна матываваных крымінальных артыкулаў у Беларусі асудзілі сама меней 79 ІТ-спэцыялістаў, 27 зь іх і цяпер у зьняволеньні, сьведчаць зьвесткі праваабарончага цэнтру «Вясна».
https://smarturl.click/EeJlV
Apple заклікалі адмовіцца ад функцыі штучнага інтэлекту пасьля стварэньня ім ілжывага загалоўка
Брытанская вяшчальная карпарацыя BBC падала скаргу амэрыканскаму тэхналягічнаму гіганту пасьля таго, як Apple Intelligence з дапамогай штучнага інтэлекту згенэраваў зводку з навінаў BBC News, у якой сьцьвярджалася, што Луіджы Манджонэ, арыштаваны ў Нью-Ёрку за забойства гендырэктара страхавой кампаніі, застрэліўся. Насамрэч ён гэтага не рабіў, таму загаловак увёў чытачоў у зман:
https://smarturl.click/LYO7W