16672
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Беларусь апусьцілася на 6 пазыцыяў у рэйтынгу войскаў сьвету ад Global Firepower
Беларусь заняла 70-е месца з 145 краінаў сьвету ў абноўленым рэйтынгу ваеннай моцы Military Strength Ranking на 2025 год. У параўнаньні з рэйтынгам за папярэдні год Беларусь апусьцілася на 6 пазыцыяў.
На першым месцы ў абноўленым рэйтынгу, як і ў папярэднія гады, знаходзяцца ЗША, за імі — Расея і Кітай:
https://smarturl.click/xB5vn
У Беларусі зацьвердзілі Канцэпцыю лічбавага сувэрэнітэту — яе неабходнасьць тлумачаць у тым ліку заходнімі санкцыямі
Забесьпячэньне сувэрэнітэту ў сфэры лічбавага разьвіцьця названа часткай гарантаваньня інфармацыйнай бясьпекі Беларусі. У Канцэпцыі прызнаюць такія праблемы ў сфэры ІТ, як адток спэцыялістаў, «пірацкае» праграмнае забесьпячэньне, уплыў заходніх санкцыяў, якія абмяжоўваюць пастаўкі тавараў і паслуг сэктару інфармацыйна-камунікацыйных тэхналёгіяў і інш.
У чым яшчэ аўтары канцэпцыі бачаць праблемы зь беларускім лічбавым сувэрэнітэтам і якія рашэньні прапануюць:
https://smarturl.click/Da3Wb
ЗША выключылі Кубу са сьпісу дзяржаў – спонсараў тэрарызму ў абмен на вызваленьне палітвязьняў
Пакуль няясна, колькі пратэстоўцаў, якія знаходзяцца ў зьняволеньні, вызваляць, але прадстаўнік адміністрацыі Байдэна сказаў, што вызваленьне адбудзецца «найбліжэйшым часам» і агульная колькасьць вызваленых будзе «значнай»:
https://smarturl.click/l5jM5
Тэлефоны ў настаўніцкую, пад ключ. Што пра новую ініцыятыву кажуць бацькі школьнікаў і пэдагог
«Клясны настаўнік адказны за сваю клясу, вядзеньне шматлікай дакумэнтацыі, за паводзіны дзяцей, і ня толькі падчас урокаў. Цяпер яшчэ трэба зьбіраць і захоўваць дзіцячыя тэлефоны. Яшчэ адна праблема на нашу галаву. Хоць сама я супраць, каб дзеці сядзелі ў тэлефонах — гэта ўплывае на іх пасьпяховасьць».
На Зямлі ўпершыню за 160 тысяч гадоў змогуць убачыць рэдкую камэту
NASA заявіла, што будучую яркасьць камэты «зараней цяжка» прадказаць, але камэта C/2024 G3 (Атляс) можа заставацца дастаткова яркай, каб яе можна было ўбачыць няўзброеным вокам. Найлепей, як прагназуецца, назіраць за камэтай будзе з Паўднёвага паўшар’я:
https://smarturl.click/baA9n
На АНТ паказалі Андрэя Кузьнечыка і анансавалі новае відэа з палітзьняволенымі журналістамі Ігарам Лосікам і Ігарам Карнеем
На дзяржаўным тэлеканале АНТ паказалі першую сэрыю прапагандысцкага фільму пад назвай «Свабода слова».
У 12-хвілінным роліку паказалі журналіста Свабоды Андрэя Кузьнечыка. На відэа Андрэй выглядае моцна схуднелым. Гутарка зь ім запісвалася ў турэмных умовах, відаць, што зьверху падае сьнег. Андрэй гаварыў спакойным голасам, але выглядаў стомленым. Свабода кіруецца правілам не цытаваць выказваньні, невядома якім спосабам атрыманыя ад чалавека, які знаходзіцца ў зьняволеньні.
У канцы відэа паказалі анонс наступнай сэрыі фільму прапагандыстаў, у якім паказалі журналіста Радыё Свабода Ігара Лосіка. Як вынікае з праграмы АНТ на тыдзень, у іншых сэрыях таксама плянуюць паказаць былога журналіста Свабоды Ігара Карнея і беларускага палітыка Юрася Зянковіча, фігуранта так званай «справы змоўцаў»:
https://smarturl.click/67blE
Выбары: ці спраўляюцца са сваімі ролямі спарынг-партнэры Лукашэнкі
Раней на выбарах канкурэнты Лукашэнкі ўяўлялі сабой няхай і не рэальных прэтэндэнтаў на ўладу, але прынамсі ідэйную, рытарычную альтэрнатыву. Цяпер няма і таго. Кандыдаты-канкурэнты Лукашэнкі выконваюць ролю дэкарацыяў у тэатры аднаго актора, канстатуе аналітык Юры Дракахруст:
https://smarturl.click/jkXwb
Ва Ўкраіне за незаконнае перасячэньне мяжы затрымалі і выдварылі двух братоў-беларусаў
Пра інцыдэнт стала вядома з апублікаванага 13 студзеня судовага рашэньня. Двух братоў, беспрацоўных грамадзян Беларусі, затрымалі летась увечары 11 кастрычніка ў сяле Дзянісавічы Кіеўскай вобласьці, за 3 км ад беларускай мяжы. Затрыманыя казалі, што зьбіралі грыбы і выпадкова трапілі ва Ўкраіну. Што вырашыў суд:
https://smarturl.click/ny124
Улады прызналі дэфіцыт кадраў у сыстэме ЖКГ
У сыстэме беларускай жыльлёва-камунальнай гаспадаркі існуе кадравая праблема, заявіў намесьнік кіраўніка Мінжылкамгасу Андрэй Рамашка. На рамонтныя спэцыяльнасьці, паводле яго, «сёньня людзей не знайсьці».
https://smarturl.click/kjyzR
Палітвязьню выдалілі жоўцевы пухір і зьмясьцілі ў ШЫЗА
У віцебскай калёніі палітвязьня Дзяніса Сальмановіча зьмясьцілі ў штрафны ізалятар (ШЫЗА) праз тыдзень пасьля апэрацыі выдаленьня жаўцяка.
https://smarturl.click/w9gyQ
Як львоўскі таксіст дапамог беларусу паступіць у Гарвард. Гісторыя Паўла Сьлюнькіна
Палітычны аналітык Павал Сьлюнькін – адзін зь нямногіх беларусаў, што зараз вучацца ў Гарвардзе. Павал расказаў Свабодзе, як львоўскі таксіст дапамог яму паступіць, як ён у ролі мэдыка вырашаў, каму з пацыентаў жыць, і чым БДУ адрозьніваецца ад старэйшага амэрыканскага ўнівэрсытэту.
https://smarturl.click/LYZqA
У Горадзенскай вобласьці ўсьлед за Берасьцейскай і Віцебскай вярнулі збор за перасячэньне мяжы
Мясцовы збор за перасячэньне транспартнымі сродкамі дзяржаўнай мяжы Беларусі ў пунктах пропуску ўводзіцца з 1 лютага 2025 году ў Горадзенскай вобласьці. Ён складзе 1 базавую велічыню (42 рублі).
Ёсьць шэраг выключэньняў, калі збор плаціць ня трэба.
https://smarturl.click/Da3qe
У Беларусі на тры гады падоўжылі «будаўнічую амністыю»
«Будаўнічая амністыя» азначае магчымасьць падаць дакумэнты на пабудаваныя без дазволу жылыя і нежылыя дамы дзеля іх спрошчанага прыёму ў эксплюатацыю.
https://smarturl.click/mpww9
14 студзеня 1989 году ў Вільні на II Вальным сойме была заснаваная Канфэдэрацыя беларускіх моладзевых суполак: незалежнае грамадзка-палітычнае згуртаваньне моладзі Беларусі, якое аб'яднала 66 арганізацый. (Віктар Івашкевіч выступае на ІІ Вальным Сойме, 14 студзеня 1989 году.)
14 студзеня 1920 году, 105 гадоў таму, нарадзіўся беларускі паэт Мікола Аўрамчык.
14 студзеня 1927 году паліцыя Польшчы арыштавала лідэраў Беларускай сялянска-работніцкай грамады. Сярод іх быў і беларускі мовазнаўца Браніслаў Тарашкевіч.
14 студзеня 1980 году, 45 гадоў таму, нарадзіўся Андрэй Курэйчык, драматург, рэжысэр.
Больш пра падзеі і даты гэтага дня ў гісторыі Беларусі і сьвету чытайце ў матэрыяле Ўжо сёньня:
https://smarturl.click/M1263
«Калі не падвысіць выдаткі на абарону, давядзецца вучыць расейскую мову ці ехаць у Новую Зэляндыю» — генэральны сакратар NATO
ЭЗ павінен перагледзець свае прыярытэты выдаткаў, каб павялічыць абаронны бюджэт, заявіў генэральны сакратар NATO Марк Рутэ, выступаючы сёньня ў Эўрапарлямэнце. Пра гэта паведамляе выданьне Politico.
«У сярэднім эўрапейскія краіны лёгка выдаткоўваюць да чвэрці свайго нацыянальнага даходу на пэнсіі, ахову здароўя і сацыяльнае забесьпячэньне, і нам патрэбна толькі невялікая частка гэтых грошай, каб зрабіць абарону нашмат мацнейшай», — сказаў Рутэ эўрадэпутатам.
«Цяпер мы ў бяспецы, але не праз чатыры-пяць гадоў», — сказаў ён, дадаўшы, што, калі выдаткі на абарону ня вырастуць, эўрапейцам «давядзецца вучыць расейскую мову або паехаць у Новую Зэляндыю».
https://smarturl.click/RA4pp
ЦВК палохае штрафам за фатаграфаваньне выбарчага бюлетэня. Гэтак у 2020-м даказвалі фальсыфікацыі
Фатаграфаваньне або відэаздымка запоўненага бюлетэня і яго вынас за межы памяшканьня для галасаваньня ёсьць адміністрацыйным правапарушэньнем і будзе карацца штрафам да 630 рублёў, заявіла сакратарка ЦВК. Паводле яе, забарона на фота– і відэаздымку нібыта зьвязаная з прынцыпам таямніцы галасаваньня:
https://smarturl.click/ny1v7
Апэрацыя «Пераемнік» нідзе не атрымалася так, як была задумана ад пачатку, — Вадзім Дубноў
Палітычны аглядальнік Вадзім Дубноў разважае, у чым галоўная інтрыга прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі, і заяўляе, што Аляксандар Лукашэнка ўжо даўно не прапануе ніякай мадэлі разьвіцьця:
https://smarturl.click/aJm5b
У Паўднёвай Карэі затрымалі прэзыдэнта Юн Сок Ёля, якому раней аб’явілі імпічмэнт
У відэазвароце, запісаным перад тым, як яго суправаджалі ў штаб-кватэру агенцтва барацьбы з карупцыяй, Юн паскардзіўся на тое, што «вяршэнства закону цалкам развалілася ў гэтай краіне». Але ў выніку палітык здаўся праваахоўнікам. Цяпер тыя чакаюць пастановы суду, якая дазволіць арыштаваць палітыка на 20 дзён і працягнуць расьсьледаваньне.
https://smarturl.click/dpQ33
Сёньня гадавіна візыту Біла Клінтана ў Беларусь
15 студзеня 1994 году 42-ы прэзыдэнт ЗША Біл Клінтан наведаў Беларусь з афіцыйным візытам. Ён правёў сустрэчы са старшынём Вярхоўнага Савету Станіславам Шушкевічам, старшынём Савету міністраў Вячаславам Кебічам, кіраўніком парлямэнцкай Апазыцыі БНФ Зянонам Пазьняком.
За 6 гадзін, праведзеных у Беларусі, Клінтан пасьпеў падпісаць дамову аб узаемнай абароне інвэстыцый, ускласьці вянок да манумэнта Перамогі, выступіць перад моладзьдзю ў Акадэміі навук і ўсталяваць мэмарыяльную лаву ў Курапатах.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/opk8M
Стала вядома, як хутка пачнецца прыём заявак на «пашпарт Новай Беларусі»
Друкаваць «пашпарт Новай Беларусі» будуць у Беларускім пашпартным цэнтры ў Вільні. Прымаць заявы на выраб і выдачу «пашпарта Новай Беларусі» плянуюць пачаць 26 студзеня. Будучы статус «пашпарта Новай Беларусі», паводле яго, яшчэ «падлягае абмеркаваньню», бо падарожнічаць зь ім «будзе немагчыма да ўключэньня яго ў базы трэвэл-дакумэнтаў»:
https://smarturl.click/67bAe
Супраць каго гранатамёты і ці адключаць інтэрнэт
У 20.30 паводле менскага часу на ютуб-канале Свабода Premium пачнецца жывая трансьляцыя з удзелам прадстаўніка арганізацыі былых сілавікоў BelPol Уладзімера Жыгара. Сярод тэмаў размовы:
— Навошта МУС стварае новыя спэцпадразьдзяленьні?
— Як сілавікі рыхтуюцца да выбараў?
— Ці могуць у Беларусі цалкам заблякаваць інтэрнэт?
ЗАДАВАЙЦЕ ПЫТАНЬНІ: https://youtube.com/live/sDAFLq4bD44
«Ня толькі жанчыны». Прэзыдэнтка, паўстанка, доктарка. Чаму беларусам ня трэба баяцца фэмінітываў
У першым выпуску новага праекту Свабоды «Ня толькі жанчыны» пагаворым пра фэмінітывы, якія ў расейскай мове вельмі многіх раздражняюць і зь якімі значна прасьцей і камфортней у беларускай і ўкраінскай мовах.
Патлумачым, чаму гэта ня толькі лінгвістычнае пытаньне:
https://smarturl.click/Xy9WZ
8 краін далучыліся да апошняга пакету санкцыяў ЭЗ у адносінах да Беларусі
Да 15-га пакету санкцыяў, якія Эўразьвяз увёў 16 сьнежня 2024 году ў дачыненьні да 26 фізычных і дзьвюх юрыдычных асобаў зь Беларусі, далучыліся Альбанія, Босьнія і Герцагавіна, Ісьляндыя, Ліхтэнштэйн, Нарвэгія, Паўночная Македонія, Украіна і Чарнагорыя:
https://smarturl.click/z2oLZ
На прапагандысцкім тэлеканале АНТ паказалі зьняволенага журналіста Свабоды Андрэя Кузьнечыка
На відэа бачна, што Андрэй выглядае моцна схуднелым і стомленым, гутарка зь ім запісвалася ў турэмных умовах, але невядома, дзе менавіта.
https://smarturl.click/67blE
Анатоль Глаз ачоліць амбасаду Беларусі ў Турэччыне
Прэсавы сакратар Міністэрства замежных спраў Анатоль Глаз прызначаны Надзвычайным і паўнамоцным паслом Беларусі ў Турэччыне.
Як паведамляецца на сайце Лукашэнкі, ён прызначыў кіраўнікоў дыпляматычных прадстаўніцтваў Беларусі яшчэ ў пяці краінах:
▫️Аляксея Багданава — у Казахстане;
▫️Аляксандра Агароднікава — ва Ўзбэкістане;
▫️Дзьмітрыя Піневіча — у Азэрбайджане;
▫️Віталя Барчука — у Кубе і па сумяшчальніцтве ў Дамінікане і Нікарагуа;
▫️Юрыя Ярашэвіча — у Ізраілі.
Лукашэнка таксама прызначыў Артура Карповіча міністрам антыманапольнага рэгуляваньня і гандлю, а Дзьмітрыя Кійка — міністрам падаткаў і збораў.
У БДМУ да выбараў забаранілі адпачынкі і пераздачы
Летась рэктар БДМУ зьмяніў правілы ўнутранага працоўнага распарадку. А цяпер правілы зрабілі яшчэ больш строгімі. Падобна, што прычынай гэтаму ёсьць выбары прэзыдэнта і страх уладаў перад пратэстамі.
https://smarturl.click/ny10b
У расейскіх Энгельсе і Казані пажары пасьля атак дронаў. У школах уводзяць дыстанцыйныя заняткі
Жыхары Казані і мясцовыя тэлеграм-каналы паведамлялі аб буйным пажары ў раёне заводу «Казань Оргсинтез», які вырабляе плястык высокай трываласьці. Завод разьмешчаны на паўночнай ускраіне гораду. А ў Энгельсе, выглядае, украінскія дроны зноў пацэлілі ў нафтабазу, якую раней не маглі патушыць амаль тыдзень.
https://smarturl.click/Eennz
У Беларусі ў час калядных і навагодніх сьвятаў на мяжы затрымалі мінімум восем чалавек
Такую інфармацыю мае фонд BySol. Магчыма, грамадзяне вярталіся ў Беларусь праз спэцкамісію, якую ўзначальвае генэральны пракурор Андрэй Швед.
https://smarturl.click/M1223
Джо Байдэн: Украіна мае бліскучую будучыню
Прэзыдэнт ЗША Джо Байдэнт выступіў у Дзярждэпартамэнце з выніковай прамовай, у якой расказаў пра дасягненьні сваёй адміністрацыі.
Сярод агучаных Байдэнам тэзісаў наступныя:
Пуцін думаў, што ён за тры дні пасьля нападу на Ўкраіну будзе ў Кіеве. Але праўда палягае ў тым, што з моманту пачатку вайны ў цэнтры Кіева стаяў я, а ня ён.
Мы своечасова падтрымалі Ўкраіну і аказалі ёй беспрэцэдэнтную дапамогу. Украіна ўсё яшчэ незалежная краіна. І ў яе бліскучая будучыня. Мы заклалі падставы будучыні для Ўкраіны.
Больш тэзісаў з выступу Джо Байдэна па спасылцы:
https://smarturl.click/Da3y3
Галоўнае за 13 студзеня
📌 Судзяць былых афіцэраў міліцыі, якія заклікалі калегаў «не выступаць карнікамі»
📌 «Тэрмін захоўваньня дадзеных у адміністрацыйных справах — тры гады». Як ня даць уладам зьнішчыць сьведчаньні рэпрэсій супраць беларусаў
📌 У Беларусі анулявалі дамэн сайту онлайн-пэтыцый Petitions.by
📌 Сьледчы камітэт пагражае беларусам, якія за мяжой рыхтуюць акцыі пратэсту да выбараў 26 студзеня
📌 «ПіК Свабоды». Чаго баяцца ўлады Беларусі перад 26 студзеня?
📌 Спажывецкія цэны за 2024 год вырасьлі на 5,2%
📌 «Хутка павінна пачацца». Ліст да менскага сябра
📌 Праца без выходных, эканомія на зьніжках. Як беларускі самі гадуюць дзяцей у эміграцыі
📌 Абвінавачанаму ў забойстве ў Варшаве беларускі Лізаветы запатрабавалі пажыцьцёвае зьняволеньне
📌 Што адбываецца са «справамі аб вандалізьме» супраць беларускіх асяродкаў Вільні
📌 Кіраўнік МУС Літвы назваў беларусаў культурна самымі блізкімі да літоўцаў. Прэм’ер краіны пракамэнтакаў