Telegram-канал ruzegaran - روزگاران: Unsorted

روزگاران

09 Jun 2023 16:07

ادامه‌ی بحث؛

اما یکی دیگر از وجوهی که این افراد روی آن دست می‌گذارند ملی‌گرایی(nationalism) و مسئله ملی(national question) است. چنان می‌پندارند که ناسیونالیسم امری‌ست متعلق به راست‌گرایان و چپ‌ها راجع به این مسئله موضعی منفی دارند. این مسئله از عدم شناخت دقیق چپ و تاریخ سوسیالیست‌ها می آید.
در روسیه، لنین و رفیق‌هایش برای مبارزه با حکومت تزاری دست به دامن اقوام و گروه‌های حتی مذهبی روسیه شده بود. آن‌ها با تاکید بر حقوق اقلیت‌های قومی اصطلاح ملیت‌ها را برایشان صرف می‌کردند. حتی استالین در ۱۹۱۳ مقاله‌ای تحت عنوان «مارکسیسم و مسئله ملی» می‌نویسد و بر ملت‌ها و ملت‌سازی‌ها تاکید و از آن‌ها حمایت می‌کند. البته این مسئله بیشتر ابزاری برای جنگ با روسیه تزاری بود و بعد از به‌نتیجه رسیدن کودتای اکتبر، دچار تحولات ریز و درشتی شد. این مسئله دامن ما ایرانیان را نیز گرفت چرا که این اصطلاح ملیت‌ها به‌توسط حزب کمونیست ایران به کشور وارد شد و صدمات جبران‌ناپذیری را به جامعه ما زد. در آلمان نیز اتفاقات شبیه به قبل رقم می‌خورد. بعد از شکست ویلهلم در جنگ جهانی اول؛ سوسیالیست هایی مانند شایدمن تلاش‌های زیادی برای تاسیس جمهوری آلمان کردند و موفق شدند که با الگوبرداری از تاسیس جمهوری در فرانسه و همچنین ساختار تشکیل دولت که بر پایه‌ی مدل و خوانش فرانسوی از مفهوم ملت/مسئله ملی بود، یک دولت ایجاد کنند که ترکش‌های آن سال‌ها گریبان آلمان گرفت. آن جمهوری زمینه‌ساز به قدرت رسیدن هیتلر و تفکر ناسیونال‌سوسیالیسم شد که در راستای دولت‌سازی، مردم را بر اساس هویت نژادی دسته‌بندی می‌کردند. که مجدد یک ابزار برای آن‌چه می‌خواستند بود دقیقا به‌مانند مواجهه بلشویک‌ها با مسئله ملی. در ایتالیا نیز فاشیسم در مواجهه با مردم آن‌ها را بر طبق آرای تئوریسین‌هایی چون جنتیله و خود موسولینی، با هویت ملی دسته‌بندی می‌کرد. البته ریشه این مسئله را باید در جلسات مارکس و دوستانش در انجمن بین‌المللی کارگران بررسی کرد که در آینده مفصل به آن می‌پردازیم.
همانطور که مشاهده کردید
فاشیسم، نازیسم و کمونیسم از مسئله ملی بعنوان ابزار و روشی برای به‌نتیجه رساندن آرا و تفکرات‌شان و همچنین تاسیس دولت بهره برده‌اند.
برای شما سوال پیش نمی‌آید که چگونه می‌شود چپ نو در مواجهه با دولت و مسئله ملی، این‌گونه شبیه به فاشیسم باشد و تئوری تجزیه، تقسیم و شکستن کشورهایی را بدهد که ریشه‌ی تاریخی و خاستگاه شهروندی دارند؟! چرا همه‌‌شان افراد را بر اساس هویت قومیتی که آن را هم تحت تاثیر آرای افرادی چون لنین و استالین «ملیت‌ها» می‌نامند، تقسیم بندی می‌کنند؟ مگر در ایتالیا و دوره‌ی موسولینی همین نبود؟! مگز تقسیم‌بندی هیتلر و ناسیونال‌سوسیالیست‌ها به همین شکل نبود؟!
پاسخ واضح است. این تشابه اژ جایی می‌آی که هر سه یک ریشه و منشا دارند و چپ نو از همه‌ی آن‌ها بهره برده است. آن‌ها فقط در روش‌هایی-به‌مانند هر حکومتی- با هم متفاوت هستند. همه‌ی آن‌ها ایده‌هایی‌اند جمع‌گرا که هدف اصلی‌شان ملغی نهادهای تراداد، گسترش دولت، خنثی کردن بخش خصوصی و سرکوب و کنترل افکار و اعمال مردم را دارند آن‌هم به روش‌های گوناگون به مانند فشار و برچسب زدن. از یاد نبریم آلمانی که امروز بعنوان واحد دارای سوسیال‌دموکراسی شناخته می‌شود با عقبگرد از آرمان‌های سوسیالیست‌هایی چون هیتلر و دیگران و تن دادن به پایه‌های لیبرالیسم و به قول دوستان چپ‌مان: «امپریالیسم آمریکا» به اینجا رسید. آن‌هم از دل تاریک‌خانه‌ای که هیتلر و ناسیونال‌سوسیال‌ها برایشان باقی گذاشته بودند.
این اشتباه علمی که نازیسم را یک ایده‌ی راست با معیارهای امروزی که راست را می‌شناسیم از جایی می‌آید که جناح راست رومانتیسیسم آلمانی را به لیبرالیسم و محافظه‌کاری تعبیر می‌کنند. همانگونه که دکتر موقن می‌گوید؛
مارکسیسم بر آمده از سنت رومانتیسیم آلمانی است و نازیسم هم بر آمده از سنت رومانتیسیسم آلمانی است. با این تفاوت که کمونیسم جناح چپ رومانتیسیسم و نازیسم جناح راست رومانتیسیسم است.
همان رومانتیسیسمی که از دیدگاه میشل لووی بیان‌کننده‌ی عصیان بر علیه تمدن مدرنی است که توسط سرمایه‌داری بنا گشته است.

الحق که در گردن‌نگیری و هوچی‌گری به‌همراه حجم کم اطلاعات، این‌ها نمونه ندارند. اما گذشت آن سال‌هایی که می‌توانستند دروغ بگویند و کسی کاری نداشته باشد.

پانوشت:
شرح رومانتیسیسم و تاثیرش بر آرای مارکس را در نوشته‌های بعدی به‌شکل مفصل خواهیم داشت. و اینکه حتما موضوع فاشیسم و کمونیسم را به‌شکل مقالاتی دقیق بیان خواهیم کرد.

پاینده ایران

👑 @Gord_Afarid مجله گُردآفرید