-
Адабиёт. Кўнгил. Дунё. Худо. Адабиёт. Мурожаат учун: @suhrobziyodov
Xira ko‘zgudagi aks
Og‘ir tuyuladi bosiriq tushday,
Uyg‘onib ketishga yetmaydi kuching.
Baxtli bo‘lish uchun kelgan odamlar,
Kimgadir qul bo‘lib yurgani uchun.
O‘ylaysan, tekinga havo ham yo‘qdir,
Nafasingni o‘lchab yurganday kimdir.
O‘ylaring so‘ngida, xayoling uchun
O‘lpon so‘rashmasa bo‘ldi, ishqilib.
Kitob titkilaysan bir ilinj izlab,
Topilmas, barida so‘qir falsafa.
Virtual ilonlar o‘rmalab chiqar,
Telefon... internet... bitar hafsala.
Beorom, beshifo tunlar qariydi,
Sezasan kun ko‘rish joizligini.
Bir iliq so‘z ila g‘ashlik ariydi,
Unutilar kunning tartibsizligi.
Ha-ya, muhabbat bor, ammo hamonki
Unga munosibmi sendagi tundlik?
Va... bir xalq mung‘ayib turganda
Muhabbat haqida kuylash – xudbinlik.
Keyin ojizliging yodingga tushgay,
Bariga qo‘l siltab ketolmaysan bot.
Ko‘zingni yumasan, subhidam atay
Peshonangga urib uyg‘otar hayot.
2020.
©Suhrob ZIYO
@suhrob_ziyo1
Xurshid Davron: Najmiddin Ermatov she'ri bahona aytmoqchi gaplarim
Читать полностью…
***
Sen xavotir olma,
bahor kelsa, o‘zim aytaman.
choy ich, ovqatlanib ol,
kutib ko‘zlaring to‘rt bo‘lmasin.
O‘zim aytaman,
yig‘lama,
yomg‘ir mayda sevalab turganda
ko‘z yosh to‘kib ol.
odamlar faqat baxtdan masrur ko‘rsin seni.
Sen xavotir olma,
agar meni unutmoqchi bo‘lsang,
yashamoqchi bo‘lsang mensiz dunyoda,
o‘zim o‘lib beraman.
xavotir olma...
xavotir olma...
@suhrob_ziyo1
Najmiddin Ermatov — chin shoir.
Arzon piarga, kimningdir so‘ziga qasdlashib she'r yozmaydi. Shunday deb o‘ylaydiganlar, shunday ko‘rsatmoqchi bo‘layotganlar, shoirni o‘zlarini darajasida deb biladi.
Millat haqida nima yozgan bo‘lsa bari chin. Bu chinlarga birgina Najmiddin Ermatovgina emas, u bilan bir qurda she'rlashib yurgan barcha yoshlar iymon keltirganmiz.
"Ko‘k bo‘ri kezgan sarhad... " she'rini siyosiylashtirishga urinayotganlar xato qiladi. Chunki siyosatdan yuqori turadigan narsani siyosiylashtirib bo‘lmaydi.
Dangal aytganda, shoir ikki yil avval yozgan she'rida umumpeshonasho‘rliklarimiz haqida o‘zi aytganday "jirtib" yozib qo‘ygan.
Undan zamonasozlikni va bir-ikki kunlik she'rlarni emas, hozirgidan ham baland bitiklarni kuting!
Suhrob Ziyo
@suhrob_ziyo1
"Adabiyot yashasa Millat yashaydi!" Jadidchilik tarixini xolis o'rganishni davlat siyosati darajasiga olib chiqmoqdamiz. Qatag'on siyosatining Millatimiz taraqqiyotida qanchalik mash'um rol o'ynaganini ming xil misol bilan bot bot yoritmoqdamiz. Yosh ammo büyük shoirimiz Najmiddinbekning bitta she'ri butun xalqimizni to'lqinlantirdi. Mana uyg'onish samarasi, mana adabiyotning qudrati, she'rxon xalqim hamisha omon bo'l! Shoirlarimizni Alloh yomon nazarlardan panohida asrasin.
Bahrom IRZAYEV,
Tarix fanlari bo‘yicha falsafa doktori
"Туркий элнинг шиддати сўнганга ўхшаётир..."
Нажмиддин Эрматов
📺 "Қақнус"
👉 @mm_telekanal
Anorbooks'dan yangi kitob
HUJJATLI ROMANTIKA
@suhrob_ziyo1
ЯХШИГА БОҒЛАНМОҚ
Умматнинг ҳакими ҳазрати Шайх Ашраф Али Таҳонавий қуддиса сирруҳу ҳикматларидан.
Шайх Ёрқинжон Қорий Фозил суҳбати.
•┈❁✿❁┈•
@xojagon_uz
@m_kenjabek
•┈❁✿❁┈•
Rost she'rga doim qaytaveramiz...
***
Ko'zingizni oching, qo'rqmang,
Ziyodan qamashsin, og'risin mayli,
Mayliga yashamak bo'lsin qiyinroq
Ochiqligi tufayli.
Lazzat bor har qanday og'riqda,
Kechalar og'riqdan ingrab yotaman
Va o'sha og'riqni beg'am, bo'g'riqqan
Og'riqsiz yuzlarga otaman...
Izg'iringa yuring, oching ko'krakni,
Yiqiling, qon qusing – baribir keraksiz.
Qiynang, o'z holiga qo'ymang yurakni
Yashamaslik uchun yuraksiz...
Shavkat Rahmon
@suhrob_ziyo1
Tug'ildi kun qutli bo'lsin!
Mansur Jumayevning ichi ham, sirti ham shoir! Sokin va to'lib oqadigan daryo ko'rinadi she'rlarida. Bilim va badiiyat birlashib ketadi ularda. Muallif o'z haqiqatlarini bir-bir e'lon qilib boradi har she'rda. Birda anglab, birda anglamay qolamiz ularni. Va qachondir yana o'sha she'rlarga qaytishga ehtiyoj seziladi. Shoir o'zini qayta o'qishga majbur qiladi shu tarzda.
Suhrob Ziyo
@suhrob_ziyo1
***
Yomg‘irni hidladim, gulday hidladim.
Jannat iforini qulday hidladim.🌧
⛅️Uning kulgusini eshitdim, mayin.
Deraza, qoldingmi sen payqamayin?
U o‘z suratini chizdi oynaga, ☀️
Uni ko‘rmadingiz, odamlar, nega?
🌩Yomg‘ir qo‘shiq aytdi, misoli shaydo.
Sen nega unga jo‘r bo'lmading, dunyo?
Men-chi, dardlashaylik, yomg‘irjon, dedim.🌦
Boshimga yog‘, og‘ir og‘rir jon, dedim.
🌤Ne dedi, tushunmay turaverdim lol…
Muhabbatdan so'zlab berdi, ehtimol.
🗣 @fayozafar
📜@suhrob_ziyo1
ҲУКМ
(Халқ монологи)“Биз уйқуда ётибмиз, бу вақтда эса бизнинг устимизда савдолашмоқдалар”.
ҲАЙ АТТАНГ!
I.
Ҳай аттанг-а, эрк – отим итдай байловда қолди,
Ҳаққа таваккал жоним кунда ўйловда қолди,
Ҳукмини айтган султон, қарсагин чалган омма,
Машрабни осган жаллод, лек дор айбловда қолди.
Ҳай аттанг-а, кўп йиллар ёмондан ёмон ўтди,
Юртни довга тикканлар ёмондан омон ўтди,
Элнинг тўрт-беш суйгани саройга томон ўтди,
Амир чексиз фароғат, халқи қировда қолди.
Ҳай аттанг-а, кўп йиллик меровлик тамғасинда,
Ўтмишни ўшак қилдик сиёсат нағмасинда,
Ҳамон улус жилови замона дарғасинда
Эл мутеъ отлиғ мудом, хонлар сийловда қолди.
Бирин қарғаб кузатиб, босган чоғи ҳовурни,
Тағин бир йўлбошини йўл бошида ёв урди,
Қўзғолган минг бир сўров бошдан-оёқ довурдир –
Карвон минг калла бўлиб бийдай яйловда қолди.
Ҳай аттанг-а, ёртибой ёвга ёндошлиқ қилди,
Ёндош элни бир ҳовуч итга талошлиқ қилди,
Итлар баттар қутуриб элни кўзёшлиқ қилди,
Халойиқ алдов ичра, хоин алқовда қолди.
Ҳай аттанг-а, манглайдан тузни кураб чарчадик,
Узик-узик умидни улаб-улаб чарчадик,
Тангридан ҳар ултонга инсоф тилаб чарчадик,
Наҳот элнинг қисмати яна йиғловда қолди...
II.
Бахши тилдан қолди, энди қалқамиз,
Энди аён бўлди: карвон йўли берк.
Энди сизлар тўхтанг, бизлар айтамиз:
Бу эшик синмаса, киролмайди эрк.
Вақт бўлди!
Асқартов кўчмаса девлар қуламас,
Лек алпни кутгувчи сабрни синдир.
Ўттиз довон ошдик, ҳамон йўламас
Семурғни шу лаҳза илғайди кимдир...
Вақт бўлди!
Икки ён ястанган дарёни ичиб,
Бизга ниҳол тутди унгай деб, гўё.
Ахир аён эди азал қон кечиб
Қўлга олинмаган озодлик рўё.
Вақт бўлди!
Ёнингда неча минг қунишган елка,
Йўлингда неча минг букилган тиз бор.
Битта жонинг бордир, садқадир элга,
Ортингда боланг бор—ортингда из бор.
Вақт бўлди!
Аллоёр айтиб тут бошингни баланд,
Қўрқув ва мутеълик ўлимдан баттар.
Ҳақ йўли албат бир ўтилмоғи шарт*,
Қани кетдик энди, Аллоҳу Акбар!!!
Вақт бўлди!
© Нажмиддин Эрматов
*Чўлпон сатрига ишора
@sherSehri
ТИЛАНЧИ
“Отоси ўлмаган ким бор?!
Оноси ўлмаган ким бор?!”
шу таскин –
шу тасалли –
шу жазоси – ўлмаган ким бор?!
Ўтар даврон, кетар даврон:
менинг ҳолимга кўп ҳайрон.
Ўзи ер, довруғи осмон
бу юртни билмаган ким бор?!
Жаҳон ҳоқони эрдим,
энди бурда нон тилангайман,
ҳануз тупроқларим –
ёвларга дастурхон, тилангайман,
ҳақиқатдан буриб юз
турфа хил ёлғон тилангайман,
ҳануз Парвардигоримдан
бу элга шон тилангайман,
букилмас тиз,
эгилмас бош,
улуғ иймон тилангайман,
ҳақиқатга юзин ювгач,
тағин юксалмаган ким бор?!
Менинг бошимда ўйнар бу
сиёсат-ла ишим йўқдир,
ўзим минг қўйли бойдайман,
камомад-ла ишим йўқдир,
боламнинг эрки пулланган
тижорат-ла ишим йўқдир
нечук номимга айтилган
ҳақорат-ла ишим йўқдир?
Ҳануз ғафлатдаман, дўстлар,
жасорат-ла ишим йўқдир,
ёруғ дунёда ҳолимга
қараб бир кулмаган ким бор?!
Бу ёнда ўз тилим куйгай,
шарорлар ўзга тилларда,
унинг тўрт фасли қиш бўлса,
баҳорлар ўзга тилларда,
ташиб ўзбек деган номни,
сотарлар ўзга тилларда,
мени қулликка тирковчи
қарорлар ўзга тилларда,
эл-у тилни сотиб, сўнг
эл ва тилдан қолмаган ким бор?!
Менинг ҳаққим талон айлаб
ўтар дунёда хоинлар,
менинг умрим қоронғуда,
юрар яллода хоинлар,
ватан инжуларин юлмоқда
шода-шода хоинлар,
ғаним ёқдан келур дўстдек
бу душманзода хоинлар,
менинг ризқимга Аллоҳ – шоҳ,
талашманг, пода хоинлар!
Оёғи топтаган тупроққа
кўзи тўлмаган ким бор?!
Хиёнатлар ичинда кўз
очолган миллат ўлмайди,
зулм пойида “қуллуқ”дан
қочолган миллат ўлмайди,
тафаккурдан тугунларни
ечолган миллат ўлмайди,
асл фарзандлари ундан
куч олган миллат ўлмайди,
қонин эмган зулуклардан
кечолган миллат ўлмайди:
яна биздек таназзулни
тараққий ўйлаган ким бор?!
Отоси ўлмаган ким бор?!
Оноси ўлмаган ким бор?!
шу таскин –
шу тасалли –
шу жазоси – ўлмаган ким бор?!
© Суҳроб ЗИЁ
@sherSehri
МИНГ БИР ҚИЁФА
(Омон Мухторнинг шу номдаги романини ўқиб)
Бир ажиб қамоқхона -
деворсиз, панжарасиз.
Бунда турфа қиёфа
Дев, орсиз, шажарасиз.
Бунда ҳеч ким ўйламас,
Маҳкумман, мазлумман, деб.
Ҳамма ўз дарди билан
Юрибди умрини еб.
Ҳукмфармо зиндонда
Гоҳ у, гоҳи бу банда.
Ҳур руҳлар нафси ила
Бандиланган ҳар танга.
Ҳар жойда бўлганидек
Бу ерда ҳам бўлиб тўп
Бир-бирин сотмоқ бўлган
Ниқоб таққан хоин кўп.
Деворсиз, панжарасиз
Зиндонда на ҳакам бор.
Ҳеч бандининг исми йўқ,
Фақатгина рақам бор.
Туғилган ва ўлган вақт
Қўшилиб жисм бўлмиш.
Шу рақам то қиёмат
Бандига исм бўлмиш.
Бунда ҳеч ким ўйламас,
Маҳкумман, мазлумман, деб.
Ҳамма ўз дарди билан
Юрибди умрини еб.
Ҳукмфармо бўлмоқ-чун
Хоинлар баҳс этарлар.
Маҳкумларнинг ризқини
Сотмоқ учун элтарлар.
Маҳкумлар насибаси
Қўшни зиндонга кетар.
Неки бор бари-бари
Бу манзилни тарк этар.
Вақт кўзига қум тўлар,
Кун сайин, соат сайин.
Хоинлар иши бир кун
Ошкор бўлмоғи тайин.
Ҳайратланмас кўриб ҳеч,
Бунда кўзлар кўз эмас.
Ичга ютилар мудом
Ҳатто сўзлар сўз эмас.
Аждодларин унутган
Маҳкумлар - шажарасиз.
Бу зиндон шундай ажиб
Деворсиз, панжарасиз.
Ҳукмфармолар учун
Маҳбуснинг қиммати йўқ.
Бир тийин - темир матоҳ,
Тийинча қиймати йўқ.
Лек ҳеч маҳбус ўйламас,
Бандиман, деб ҳеч қачон.
Чунки эркинмиз, дея
Уқтиришади ҳар он.
Хуллас, тушимда шундай
Манзилда яшаб ўтдим.
Умримни минг тақсимлаб,
Минг жойга ташлаб ўтдим.
Тушимни сувга айтдим,
Сув элтар, балки сизга...
Дунё - зиндон, девори
Кўринмас сизу бизга.
Биз шундай озод тутқун,
Нафс эрур кишанимиз.
Қачон уйғонур юрак,
Ғурур, иззат, шаънимиз?!
© Дилмурод Дўст
@sherSehri
AТОМ КЕРАК!
(Баллистик шеър)
...
Атом – таълим, тасаввур у!
Фаҳм ҳам шу, дид ҳам ўша.
Хўп аломат мусаввир у!
Озодликни чизган ўша!
Халқ қалбида турган тўфон,
шумшук зотин ғарқ этган куч!
Ўз қадрини билган Инсон,
Уйқусини тарк этган ўч!
У ҳеч қачон “отилмайди!”
Ва ҳеч кимга сотилмайди!
У – авлодлар қароғига
ер чизмайин қараш иши!
Қутлуғ Ватан тупроғида,
озод ўлиш, яшаш иши!
Тўлиқ ўқинг👇👇👇
https://telegra.ph/ATOM-KERAK-04-24
@Alibek_Anvariy
***
Merak etme,
ilkbahar gelirse, ben söyleyecem,
Çay iç, yemek ye,
beklerken kömür gözlerini yorma sen.
Söyleyecem,
ağlama,
yavaş yavaş yağdığında yağmurlar
gözyaşını dökebilirsin.
İnsanlar ancak mutluluk içinde görsünler seni.
Merak etme,
unutmak istersen,
yaşamak istersen ben yok dünyada,
ben kendim ölecem,
sen düşünme,
sen merak etme...
Suhrab Ziya
Çeviren: Şehzad Şadman
@sz_turkce
#Qutlov
Nargiza Odinayeva 1988-yili 28-fevralda Surxondaryo viloyatida tug‘ilgan.
“Kelajak ovozi” tanlovi viloyat bosqichi g‘olibi.
“Iste’dod maktabi” III respublika yosh ijodkorlar seminari ishtirokchisi. “Yo‘ldagi maktublar”, “To‘rt tomon” nomli she’riy to‘plamlari chop etilgan.
E’tiqod
Tuproq bo‘lib yashashni o‘rgan,
Qo‘shilib ol to‘rt fasl bilan.
Oq tonglardan Xizr tush ko‘rgan
“Vatan” degan bir tuyg‘u tilan.
Shu daraxtlar tafting oladi,
Yuragi bor har to‘rt tomonning.
Gar qoqilsang, suyab qoladi
Yelkalari zangor osmonning.
Shu zaminda tog‘lar viqorli,
Shu zaminda shamol mayindir.
Shu zaminda shomlar iforli,
Shukrlaring umr sayindir.
Qo‘l tashlagan quyosh yelkamga,
Ko‘zlarimdan mehr unadi.
“Vatan” desam, dil shu kalomdan
Mehr-muhabbatga qonadi.
Ey vatandosh, inib gullarga,
Egachingga o‘xshab qo‘yaman.
O‘g‘il-qizing yurgan yo‘llarga
Bor jonimni to‘shab qo‘yaman.
Oy tunlarni yoritar atay,
Yo‘l boshiga so‘zsizdek borma.
Qulog‘iga ismingni aytmay,
Kunlaringni qo‘yib yuborma.
Aylanadi ko‘hna charxpalak,
Bu umrning yomg‘irlari bor.
Boshqasining sajdasi bo‘lak,
O‘zing tomon o‘zingni yubor.
Hovuchimga olaman joylab,
Bir qarichmas dunyoning eni.
Had bilmagan kengliklar bo‘ylab
Har tong Vatan uyg‘otar meni.
Batafsilhttps://yoshlikjurnali.uz/nazm/oltin-beshigini-axtaradi-oy/
@yoshlikjurnali
ҲАР БИР ИСТЕЪДОД — МУСТАҚИЛ ШАХСДИР!
Қаламкаш қандай доирада ҳаёт қурса, ўша доиранинг ахлоқий-маънавий таъсирида бўлади. Шоирнинг дўстлари қандай кишилар бўлса, ўзи ҳам ўшандай бўлади. Адибнинг суҳбатдош улфатлари қандай хулқдаги инсонлар бўлса, у ўша улфатлар мақомидан чиқиб кета олмайди.
*
Вақтли матбуотнинг, оммавий ахборот воситаларининг вазифасини адабиётга, шеъриятга юкламаслик лозим. Ижодкор ижтимоий ҳаёт билан бирга яшайди, лекин бу биргалик бадиий ижоддан ташқари инсоний-ижтимоий фаолиятдир. Дейлик, бу фаолият адибнинг мақолалари, суҳбат ва мусоҳабалари, нутқлари бўлиши мумкин. Адабиётда давр руҳи акс этади, лекин бу руҳ адабиётни ўлдирадиган ўткинчи нафас эмас, балки адабиётга ҳаёт берадиган абадий руҳ бўлмоғи керак.
*
Улуғ рус шоири Сергей Есенин шеъриятини бутун олам ўқийди, лекин орадан неча йиллар ўтиб, Демьян Беднийнинг ташвиқий битиклари қайси пучмоқда қолиб кетганини ҳеч ким билмайди. Ҳолбуки, иккаласи замондош, ўз даврида, сиёсат оламида Демьян Бедний обрўйи Есениннинг обрўйидан баланд бўлган. Энди-чи, Бедний деган шоир ўтганини инсонлар билмайди ҳам.
*
Ҳаётда баъзан бирор нарса хусусида гуруҳ-гуруҳларга бўлиниб, талашиб-тортишиш ёки курашиш бор. Теран тафаккур қилинг-чи, курашаётган нарсангиз ҳақиқат ва адолат йўлими? Ўша нарса вақтни ва кучни сарфлашга арзийдими? Акс ҳолда, гуруҳларга, тафриқаларга бўлиниш халқни, жамиятни, инсониятни ҳеч қачон яхшиликка олиб келмайди. Ижод оламида ҳар бир истеъдодли шахс мустақил Шахсдир. Истеъдод эса халқнинг мулкидир. Бас, ижодкор ўз шахсини майда, тубан ва беҳуда нарсаларга қурбон қилмасин!
*
Жаҳон сиёсатини билмаган ижодкор дўст ким, душман ким – била олмайди. Ўз ватани, ўз халқи, ўз миллатининг ҳақиқий дўсти ким, ашаддий душмани ким – буни билиш учун дунё сиёсатини билиш зарур. Дунё сиёсий хариталари қандай чизилган, унда инсонпарвар, тинчликсевар мамлакатларни бир-бирига боғлаб турадиган қуруқлик йўллари қандай кўрсатилган – буни англамаган ижодкорнинг қалб кўзи боғлиқдир.
Мирзо КЕНЖАБЕК,
“Ёшларга дил сўзларим” китобидан.
•┈❁✿❁┈•
@xojagon_uz
@m_kenjabek
•┈❁✿❁┈•
Ojizlar
Tilimni tiyganman,
ko‘zlarim xushyor.
Bugun zamon qaltis,
hech kimga sirmas.
Lekin yuragimda
o‘kinchim bisyor,
Menga baribirmas.
Jimman, holbuki.
Ne ham o‘zgarardi
mening so‘zimdan.
Qo‘rqmayman,
adashib ketishdan lekin,
Qo‘rqaman o‘zimdan.
Hukmfarmolar
Aytgalari aytgan bo‘lgan zamonda.
Alarning ko‘nglini andak og‘ritib
So‘zlasang, yomon-da.
Kimda qamchi bo‘lsa, shundadir farmon.
Xushomadgo‘ylarning barmog‘i bolda.
Biz esa qimtinib rahmat aytamiz,
Yaxshi odamlarmiz, har holda.
Tilimiz bor, ba’zan burro bo‘lamiz,
Madhiya to‘qiymiz topganda fursat,
Taomlanib bo‘lib, rahnamolardan
Fotiha tortishga ham so‘raymiz ruxsat.
Bilamiz, yetmaydi bizga jasorat,
Ojizlik bitilgan manglayimizga.
Rahmatlar aytamiz tinglab haqorat
Tilimiz yopishgan tanglayimizga.
Go‘yo ichimizda haqni uqqanmiz,
Yoddan chiqqani yo‘q kimliklarimiz.
Qarang, qoplab yotar butun moziyni
Jimliklarimiz.
2019.
©S.Z.
@suhrob_ziyo1
Ekologik she'r
Daraxtlar she'r aytardi,
Yaproqlari shivirlab.
Ohlar urib qo‘yardi
Ildizlari qimirlab.
Katta "snos" boshlandi
Daraxtlarning shahrida.
Ular sig‘may qolishdi
Me‘morlarning tarhiga.
Bog‘bonlar idorasi
O‘ziga qasr soldi.
Idora atrofida
Faqat to‘nkalar qoldi.
S.Z.
@suhrob_ziyo1
Bugun Rossiya Ukraina yerlariga bostirib kirib, urush ochganiga bir yil bo‘ldi
"Erkinliksiz hayotning ma'nosi yo‘q - erkinliksiz o‘zlikni anglash, o'zini xalq sifatida bilish, tili va madaniyatini rivojlantirish mumkin emas. Biz qo‘lida qurol bilan ozodlik uchun kurashayotgan vatandoshlarimiz bilan faxrlanamiz! "
Ukraina Elchisi M. P. DOROSHENKO
Men bir kun kelib Ukraina g‘olib bo‘lishiga ishonam, ular uchun ozodlik aziz jonlaridan ham ustun ekanligiga va bu ulug‘ tuyg‘u millatni yuksaltirishiga shubha qilmayman!
Elchining o‘zbek tiliga bo‘lgan hurmati meni juda quvontirdi. Xalqaro tadbir qilayotgan o'zbeklar o‘rgansin! Toshkentda xalqaro tadbir qildim degani rus tilida gapir deganimas!
Hurmatli elchi so‘zini mashhur islohotchi Martin Lyuterning quyidagi so‘zlari bilan tugatdi:
"Hammasi tugagach biz dushmanlarimizning so‘zlarini emas, balki do‘stlarimizning sukutini eslaymiz".
@javlonjovliyev
“Yaratganni qanchalik his qilsangiz, shunchalik iste’dodlisiz”
(Suhbatdan parcha).
Ijtimoiy (hatto siyosiy) masalalarda ijodkorlar o‘z ovoziga ega bo‘lishi kerak. Xalqqa ta’siri bo‘lishi kerak. Tengdoshlarimizga shu jihat yetishmaydi, desam, katta ijodkorlarda ham bu holat ko‘rinmaydi. O‘z hurmatini, vazifasini, dunyo va millat oldidagi burchini anglashlarini istardim tengdoshlarimning. O‘zim ham anglashni istayman.
Iste’dodlar, odatda, bir qozonda qaynashi noyob hodisa. Ijodkorlar bir davra bo‘lmayapti deb nolish shart emas, menimcha. Yuksak g‘oyalar atrofida yuksak insonlar albatta, birlashadi.
Yosh ijodkorlarda men ko‘radigan kamchiliklarga kelsak, dahriylik bor. Buning oqibati yaxshilik emas. Bu haqda men emas, ustozlar, adabiyotshunoslar gapirishi kerak. Keyin har kim o‘z darajasini bilishi kerak. Birovlar “odamlar mening iste’dodimga baho bera olmaydi, bu millat haqiqiy adabiyotning qadrini bilmaydi…” deb yuradi. Bekor aytibsiz. Bu millat hamma narsani biladi. Millatga malomat qilishdan avval unga kerak bo‘lgan so‘zni aytib qo‘yish kerak. Keyin millatga kerak so‘zni hamma birdan qabul qilolmasligi mumkin. Iste’dodli odam odamlar maqtasa-maqtamasa durdonalar yarataveradi.
Millat bu faqat shu kecha kunduzda siz bilan birga yashayotgan odamlar emas. Bu tuproqda ming yillardan beri yashab kelayotgan genetik kodlar, bu tuproq uchun fido bo‘lgan shahidlar, endi tug‘ilajak avlodlar ham millat biz uchun.
Iste’dodli insonning basirat ko‘zini ochib qo‘yadi Alloh. U haqiqatlarni his qilishni biladi va millatni malomat qilmaydi.
Ammo bugun ayni kunda biz bilan bir havodan nafas olayotganlar asli qanday millat ekanini unutgan zamonda yashayapmiz. Ularni uyg‘otish uchun yuzlariga shapaloq tortish kerak bo‘lsa, shunday qilish kerak.
Milliy g‘ururimiz unutilib borayotganga o‘xshaydi. Ana shu g‘ururni uyg‘otish adabiyotning yosh ahli zimmasida.
👉http://oyina.uz/uz/article/84
@suhrob_ziyo1
Мансур Жумаев ижоди ҳақида
Мансур Жумаевнинг “Олдинда бир йўл бор кўп йироқ...” шеърида исломий мотив устунлигини кўпчилик сезмайди ҳам. Мумтоз шоирларнинг мажоз тариқида Аллоҳни васф қилгани каби бу шеърда ошиқ ёрига бу дунёдаги висол ҳақида сўзлагандай бўлиб, жаннатдан хабар беради:
Олдинда бир йўл бор кўп йироқ,
тарҳини, топмадим ким бичган:
қиличим дамидан ўткирроқ,
сочларинг торидан ингичка.
Муқаддас китобларда Сирот кўпригининг сифатлари айтилади: қилдан ҳам ингичка, қиличдан ҳам ўткир, қоп-қоронғи зулмат, тагида эса зулматдан ҳам қора жаҳаннам бор:
Олдинда кўприк бор — ости жар,
билмадим ўзим не бўламан,
азизим, сен ўтгил бехатар,
азизим, сен фақат қулама!
Унинг устида қармоқ ва илмоқлар бор. Тагида эса қадамни жароҳатлайдиган, яралайдиган ўткир тиконлар бор. У ердан ўтаётганда, Сирот кўпригидан тойиб, жаҳаннам қаърига йиқилаётган бандаларнинг қаттиқ бақириқлари эшитилади.
Ошиқ ёр ила жаннатларда учрашмоқни илтижо қилади. “Билмадим, ўзим не бўламан” деб ўз ҳолини эслайди, лекин ўзидан кўра кўпроқ ёрдан хавотир олади: “азизим, сен фақат қулама”. Ҳатто Маҳшар кунида одамлар ўзи билан ўзи бўлган Сирот кўприги устида ҳам ошиқ ёрни эслашини айтмоқда. Ҳолбуки, у кунда ҳеч кимнинг биров ҳақида ўйлашга ҳолиб бўлмайди.
Имом Абу Довуд розияллоҳу анҳу Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилишича: “Бир маҳал ҳазрати Оиша йиғлаётганди. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайхи ва: «Нега йиғлаяпсан?» — деб сўрадилар. Ҳазрати Оиша: “Жаҳаннамни эсладим, шунинг учун йиғладим. Қиёмат куни оила аъзоларингизни эсга оласизми?» — деди. У зот дедиларки: “Уч жойда биров бировни ўйлай олмайди: амаллар тарозида тортилаётганда, яхши амаллар енгил ё оғир келишини билмоқчи бўлиб турганда ва Сирот кўпригидан ўтаётганда, бундан ўта олиши, ё ўта олмаслигини билгиси келиб турганда”.
Банда Сирот кўпригидан юриб борар экан, ўз олдидаги одамлардан йиқилиб, жаҳаннамга қулаётган ёки нажот топаётганларини ҳам кўриб туради. Бироқ ўша пайтда шундай бир ҳолат бўладики, ҳеч ким ҳеч кимга парво қилмайди. Эҳтимол, ўшанда у ўз ота-онаси ва яқинларини ҳам кўрар, лекин, уларга ҳам эътибор бермайди. У лаҳзада ҳамма фақат ўзини ўйлайди...
...азизим, сен ўтгил бехатар,
азизим, сен фақат қулама!
Бу — ошиқнинг жўмардлиги, фидолиги, мажнунлиги.
Киши Сирот кўпригидан барча гуноҳларини елкасига кўтарган ҳолда ўтади. Агар гуноҳлари кўп бўлса, жуда секин, гуноҳлари енгил бўлса, Аллоҳнинг инояти билан чақмоқ каби жуда тез ўтади. Олдинда эса “остидан анҳорлар оқиб турадиган жаннатлар” бор.
Олдинда чаман бор, сафо бор,
хотиржам-хотиржам ҳаво бор...
азизим, унгача озгина
ситам бор, зулм бор, жафо бор...
Ситам бордир, жафо бордир. Аммо шоир у кунда “зулм бор” дейиши бироз тўғри эмасдек. У куннинг қийинчилиги зулмдан эмас, Аллоҳнинг банда устидаги адолатидан бўлмоғи шубҳасиз. Шу сабабдан ҳам “азизим, унгача озгина сабр бор, ситам бор, жафо бор”, — деган маъқул эди, назаримизда.
Ишқ дедим кезиб тўрт ёғингда,
ишқ дедим,
чорладим билмайин;
азизим, сен борар боғингда
мен кутиб оларман жилмайиб!
Ошиқ жаннат боғларида маъшуқани кутиб турганини тасаввур қилади. Бу тасаввур ортида икки дунёда ҳам ёр билан бирга бўлиш умиди бор. Бу шеър шоирнинг ёр ҳаққига қилган дуосидек туюлади. Зеро, ҳар бир шеър шоирнинг дуосидир.
Суҳроб ЗИЁ,
“ХХI аср ўзбек ёш шоирлари ижодининг жаҳон контекстида ўрганилиши муаммоси” магистрлик диссертациясидан.
@suhrob_ziyo1
Bor edi bir begunohlikning yo'li,
Ushbu yo'l dunyoga kelmaslik faqat...
IJTIMOIY ESKIZLAR
*
Ko‘rlar to‘dasida yurgan bir ogoh
jar tomon yo‘l solgan sho‘rlik ommaga
qarab hammasini aytdi,
vassalom.
"biz xato yo‘ldamiz!"
shu bilan bilan tamom:
endi uni ham ko‘r qiladilar...
*
Bu bog‘da gullash taqiqlangan,
tabiatning qonuniga muvofiq
gullab qo‘ysa kimdir
borini
uni butab tashlar
xushyor bog‘bonlar...
*
Uchib ketdi qanoti singur,
shunday bog‘dan uchib ketdi-ya...
axir, yashayversa bo‘lardi
ular xohlagandek
sudralib...
*
Mana, oqlar yurdi,
qoralar
farzin bilan to‘xtatdi otni,
sipohlar jon berdi bir yo‘la...
Ammo otni boy berdi oqlar,
Iye, o‘qishni bilarkan bu ot,
ziyoli ekan sho‘rlik...
2019.
©S.Z.
@suhrob_ziyo1
НА БЎЛДИ?
Миллатга на бўлди?
Гуллари қани?
Забардаст, барваста уллари қани?
Агар ёнган бўлса куллари қани?
Бургут чўқидими кўзларини ё,
Шамол ўчирдими изларини ё?
Бунча орзулари майда бўлмишдир,
Керак чоғ кераксиз жойда бўлмишдир,
Эрта пушмондан на фойда бўлмишдир?
Бир узр рағбатми топталганда ор?
(Савдоси қизийди, бу дунё – тужжор.)
Ўғри уриб кетса, бақрайиб турса,
Ғар шипириб кетса, анқайиб турса,
Тик бўлмаса, фақат чўнқайиб турса,
Эртаси ғафлатга сотилмайдиму?
Тарих қаро рангга ботирмайдиму?
Тавба қилмаганлар от устидадур,
Касрига қолганлар дод устидадур,
Бизнинг арзимиз шул хусусидадур,
Отдан тушмайдими отга чиққанлар?
Хуржунга улуснинг борин йиққанлар?
Қачон фикр этгай: не оқ, не қора?
Бугун не ғам билан бўлмиш оввора?
Шаталоқ отмоқда давру даввора,
Эртага бу кун ҳам туш бўлмагайму,
Орзулар ярадор қуш бўлмагайму?
© Хуршид Абдурашид
@sherSehri
АЙТ
Менга ҳаво эмас, бир илинч бергин,
Кўксим илма-тешик бўлаётган пайт.
Жисмимга қадалган пайконни тергин,
Ишонтир, буни мен отмадим, деб айт.
Гоҳ мазлум қонини ичганим ростдир,
Гоҳ ҳиммат белбоғин ечганим ростдир.
Гоҳо бўйнимгача кечганим ростдир,
Аммо бу ботқоққа ботмадим, деб айт.
Биз сизни кўрганмиз гапхонасида,
Бу – тузоқ! Улфатлик баҳонасида.
Нафсимни жиловлаб остонасида
Ҳеч йўқ бир марта туз тотмадим, деб айт.
Магар шундай бўлса, қандай юрурсиз?
Умрдан маъни не эрксиз, сурурсиз.
Хотиринг жам бўлсин, орсиз, ғурурсиз,
Пою патак бўлиб ётмадим, деб айт.
Гумон айирса гар иймонимиздан,
Отингга қамчини биз урамиз – ҳайт!
Фақат сен онангнинг номини қўйиб,
Мен асло Ватанни сотмадим, деб айт.
© Исломжон ҚЎЧҚОРОВ
@sherSehri
МАЙЛИС
Бири ожиз, бошқаси қўрқоқ,
Тенг кўради тўртта томонни.
Аммо айтинг, шу тупроқ учун
Қай бирингиз тиккансиз жонни?
Эгнингизда силлиқ тавозе,
Бошингизга ин қурар қушлар.
Оёғингиз остида тупроқ
Титраяпти осмонни ушлаб.
Ўрмалайди чекка-чеккада
Жавоби йўқ минг битта савол.
Ёлғонингиз шу қадар ожиз,
Ростингиз ҳам келади малол.
Фақатгина яшнайди ваъда,
Йўл қарийди эртани кутиб.
Уйғоқ бўлиб мулгийди виждон,
Туш кўради барин унутиб.
Тушларингга ишонгинг келар,
Исён, алам эзғийди танни.
Ташлаб кетиш оғирдир, аммо
Сотиш мумкин эмас Ватанни!
© Дадахон
@sherSehri
#Omon_Matjon_80yoshda
Qadimda bir yurtning nodon hoqoni
Varrak kashf etganning to‘kibdi qonin,
Yolg‘onning taxtdagi yuz yil davroni
Haqiqat aytilgan bir damcha yo‘qdir...
@suhrob_ziyo1
