1117
🔼اولین و بزرگترین کانال اختصاصی تالش زبانان ایران و جهان🔼 سوالات و پیشنهادات بخش آشپزی @yas4344
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی
طبقه چراگاه های طبیعی کوهستانی
قسمت سیزدهم
بقیه قسمتهای نقاط مرتفع کوهستانی از گیاهان علفی پوشیده شده اند که از لحاظ ظاهری به دو گروه کاملا متفاوت تقسیم می شوند:
در ابتدا مرغزارهای کوهستانی مربوط که اساساً از انواع اروپا سیبریایی تشکیل یافته اند.
این گیاهان متنوع از نقطه ای به نقطه دیگر فرق می کنند و به عنوان مثال میتوان از لبابه،
هفت بند، شبدر، فراموشم مکن، بنفشه ،
گل استکانی و غیره نام برد.
در ارتفاعات بین ۲۱۰۰ متر تا ۲۴۰۰ متر و در نقاط پایینتر که در اثر فعالیت های انسانی به وجود آمدند این چمنزارها به صورت زیر مشخص میشود:
دامنه های بسیاری از پوشش کاملاً مداومی فرش شدهاند که در مجموع بسیار کوتاه هستند، مگر در قسمتهایی که گیاهان به علت سفت بودن مانند نوعی لبابه که در اطراف اطراق ها فراوان است. و یا سمی بودن مانند گل حضرتی توسط حیوانات خورده نشدهاند .
رنگ این چمنزارها سبز زنده است که در اردیبهشت ماه رنگ قرمز شقایق ها آنها را اندکی خالدار می کند.
درمواقع خشک در زیر پا به نظر خیلی نرم می آیند، ولی به محض باریدن باران و در هوای مه آلود، حالتی اسفنجی پیدا می کنند.
ولی این چمنزارهای سبز رنگ به ندرت تا خط الراس ادامه دارند( چراگاه های الماس در جاده اسالم به خلخال دایله سر در بالای سیاهمزگی) اغلب در دامنه شرقی انواع خشکی پسندی که به گیاهان دسته ایرانی و تورانی تعلق دارند، به چشم می خورند که تماشای ترین آنها پشته های تیغ دار انواع مختلف گون است.
این پوشش گیاهی کوهستانی خشکتر که در آن لکه های زمین خالی نیز فراوان است در نواحی سنگی و یا در پناهگاه و بعد از ارتفاع ۲۰۰۰ متری پدیدار می شود( ۲۲۰۰ متر در ماسوله در شمال ماسوله ۲۲۵۰ متر در ییلاق های خطبه سرا )
بعد از عبور از ارتفاع ۲۴۰۰ تا ۲۵۰۰ متری لکه های زمین خالی همه جا را فرا میگیرد و فقط در نقاط کاملاً مناسب می توان اثری از چمنزارهای نوع مرطوب را مشاهده کرد .
پایان قسمت سیزدهم
منبع
کتاب تالش منطقه قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر امین مظفر فرشچیان ص ۱۲۹ و۱۳۰ انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
*به اطلاع می رساند، صفحه رسمی "انجمن ترویج فرهنگ تالشان در اینستاگرام*" *نیز راه اندازی گردید*
*هموندان عزیز می توانند با عضویت در پیج از آخرین اخبار مربوط به* *انجمن مطلع گردند*
با تشکر
*روابط عمومی انجمن ترویج فرهنگ تالشان*
https://www.instagram.com/p/DP3L8bDDBpf/?igsh=Z3p2dmVxcjdpOTI5*
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی
جنگل های راش ( آلاش ) کوهستانی
قسمت دهم
در همان ارتفاع ولی روی شیب های تند تر و یا خاک های خام جنگل های راش مخلوطی را مشاهده میکنیم که رشد کمتری دارند و نسبت به سایر درختان در آنها به ۲۰ تا ۴۰ درصد میرسد.
نسبت این همراهان درخت راش به جز ممرز که همیشه فراوان است ،به طبیعت پوشش علفی و سنگ مادر بستگی دارد .
در قسمتهای بالاتر، تغییرات قابل توجهی در ساخت گیاهی و آهنگ را ملاحظه می گردد .
در اشکوب زیرین، در ارتفاع ۱۵۰۰ متری نمونههای همیشه سبز و همچنین بعضی از انواع مدیترانهای کوهستانی از بین می روند و جای آنها را گیاهان پونتو اروپایی یا پونتو خزری که در قسمتهای پست تر کمیابند، می گیرند.
ممرز به ترتیب به تدریج جای خود را به لور که دارای برگ های کوچکتری است می دهد و سپس اوری جایگزین بلندمازو میشود و در همان حال انواع افرا نمونه های مانند کرب ( تالشی ،ککوم یا کیکوم ) کرف ( کرکو) سفید کرکو و سیاه کرکو با برگ های نوک تیز تیر رنگ افزوده میشوند .
همه این درختان و همچنین قسمتی از گیاهان علفی بوضوح مقاومت بیشتری در مقابل سرما دارند.
از سوی دیگر از سرعت رشد سریع درختان کاسته می شود .
علیرغم تراکم این جنگلها صورت برداری های جزایری نیز آن را به خوبی نشان می دهد زیرا در هر هکتار ۲۴۵ یا تا ۲۸۴ تنه درخت که قطر آنها از ۲۰ سانتیمتر بیشتر است وجود دارد در صورتی که برای همین نو ع جنگلها نمونه این اعداد بین ۱۰۹ تا ۱۴۳ می باشد ، ولی ارتفاع آنها کمتر و در عوض ۳۰ تا ۳۵ متر ، بین ۲۰ تا ۲۵ متر است در ضمن تنه درختان از نازک ترین و کلفت ترین آنها از یک متر تجاوز نمی کند در صورتی که همین رقم در طبقه پایین تر از ۱/۱۰ تا ۱/۵۰ متر متغیر است.
تفاوت های این راشستان کوهستان مرتفع با جنگلهای راش کلاسیک آنچنان زیاد است که جزایری آنها را به صورت مجموعه مستقل
می انگارد.
در هر صورت این جنگل ها مرحله گذاری تا آخرین طبقه جنگلی را تشکیل میدهند.
پایان قسمت دهم
منبع کتاب تالش منطقه قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان صفحه ۱۲۶ و ۱۲۷
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی
قسمت هشتم
جنگلهای راش (الش ) کوهستانی
طبقه جنگلی کوهستانی قلمرو درختان راش می باشد (تالشی الاش) بلندی این درختان باشکوه به ۴۰ تا ۵۰ متر میرسد و قطر بعضی از نمونه های مسن آن که ۲۵۰ سال از عمرشان میگذرد به ۲ متر بالغ می شود.
پایین ترین طبقه کوهستانی که میتوان گفت از آنجا به بعد درختان راش یا آلش روبه ازیاد می گذارند، اغلب در حدود ۱۰۰۰ متر است و شاهد این گفتار ارتفاعاتی هستند که در دره های زیر اندازه گیری شده اند:
قله رو خون ۶۵۰ متر
پره سر( رود لمر) ۷۵۰ متر
اسالم ۸۰۰ متر در قسمت های رو به شمال و ۱۰۰۰ متر در قسمت های رو به آفتاب
حویق ۹۵۰ متر
ماسال ۱۱۰۰ متر
و خطبه سرا ۱۲۰۰ متر .
جنگل های راش( راشستان) مخصوصاً دامنه های سایه دار و رو به شمال) تالشی نسا و برعکس آن خرم یا خارم به معنای رو به آفتاب ) را اشغال کرده اند.
رطوبت این قسمت ها در اثر نحوه قرار گرفتن آنها نسبت به جریان هوای شمالی به شمال غربی، به ویژه در تالش مرکزی که دره ها در مسیر شرقی غربی قرار گرفته اند زیاد است.
در صورتی که در جنوب دره های شمال شرقی به جنوب شرقی و یا شمال، شمال شرقی به جنوب ،جنوب شرقی به علت قرار گرفتن در محور بادهای باران زا عموماً از آب باران بیشتری برخوردارند.
رکود قشرهای ابری ولو اینکه سطحشان به آن اندازه نیست که بتوانند به رشد « نبل ولد» حقیقی یعنی جنگل مخصوص هوای مه آلود بیانجامد، ولی با این حال میتوانند با آن اندازه رطوبت به دامنه خزری برسانند تا بتوان درختزارهای زیبای راش را در آنها ملاحظه کرد.
بالاخره باید خاطر نشان ساخت که در دره های شاندرمن، ماسال و ماسوله نیز علیرغم بارندگی کمتر ،طبق اطلاعات موجود مانند سایر دره ها برای رشد راش مناسبند.
با وجود این دو نقطه مختلف در این طبقه کوهستانی فاقد درختان را ش هستند.
اولاً دامنه های کاملاً آفتابگیر واقع در پناهگاه که برای راش بسیار خشک هستند توسط جنگلهای بلندمازو و ممرز اشغال شده اند.
این تشکیلات گیاهی ادامه همان تشکیلات پایینتر هستند با این تفاوت که به همراه آنها انواع کمتری از درختان و به طور عمده افرا ،پلت، ملج و داغزاغان و این نیز یک اشکوب زیر این بوته زار کم پشت و غیر متنوع دیده می شود.
گسترش حقیقی این جنگل ها توسط فعالیت های انسانی کاهش یافته است و در کوهستان های نیمه مرتفع شمالی و مرکز رشته کوه جای خود را به مزارع غلات دادند و در اطراف روستاها در اثر چرای حیوانات به شدت آسیب دیده و به درختزار های محقری تبدیل گردیده اند جنگل شناسان کانادایی استاد لر و هرتور که آنها را به شوخی کار پینتو گاویتون یعنی ممرزستان گاوی یا کرکو فالتون یعنی بلوطستان گاومیشی نامیده اند .
پایان قسمت هشتم
منبع
کتاب تالش منطقه عمومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر مظفر امین فرش چیان صفحه ۱۲۴ و ۱۲۵
انتخاب من گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
معرفی کتاب
بَرزَه، عنوان کتابی است سروده بازنشسته فرهنگی آقای نقی درستان شولمی که به تازگی وارد بازار کتاب گردیده است. این اثر در قطع رقعی بوده و در ۱۲۶ صفحه تنظیم شده است. کتاب حاضر گزیده اشعار آقای درستان به زبان تالشی جنوبی است که همراه با برگردان به زبان فارسی می باشد.ویراستاران این اثر هم حسین صفری سید آبادی و خدیجه درستان می باشند.مطالعه این کتاب به دوستداران فرهنگ و زبان کهن تالش پیشنهاد می گردد. برای تهیه آن می توانید به کتاب فروشی های شهرستان فومن مراجعه نمایید.گفتنی است؛ بَرزَه نام کوهی در روستای شولم از توابع دهستان گشت بخش مرکزی شهرستان فومن می باشد.
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی قسمت پنجم
طبقه جنگلی پست جنگلهای مخلوط هیرکانین
خانواده دیگری از تشکیلات گیاهی نقاط پست مرطوب را می پوشاند.
از پایین به بالا در ابتدای مردابهای مسدود پشت نوار ساحلی قرار دارند، مانند مرداب عظیم انزلی در جنوب شرقی، چندین برکه کوچک که در مرکز یعنی جایی که دشت بسیار باریک است، ردیفی از مرداب های کمابیش پر در شمال آستارا که مرزی نامیده میشود.
کناره های باتلاقی این مرداب ها کاملاً عاری از درخت و فقط توسط توده های بسیار انبوه جگن، نی و سایر گیاهان آبی پوشیده شده اند.
سطح این نیزارها در اثر پر شدن تدریجی مردابها دائماً در حال افزایش است .
پوشش گیاهی مشابهی نیزاطراف منابع مصنوعی آب که جهت آبیاری احداث شدهاند(سل ،یا استخر) می پوشاند .
دره های پست رسوبی دارای تشکیلات گیاهی درختی هستند ، ولی ساخت این تشکیلات حالت ویژه ای دارد، زیرا نزدیکی بیش از حد سفره های آبی زیرزمینی به سطح زمین و حداقل یک یا دو سیلاب در سال ،باعث از بین رفتن تعداد زیادی از درختان جنگل مخلوط و بخصوص دو نوع فراوان آن یعنی بلندمازو و انجیلی می گردد.
بیشترین درختان در این قسمت عبارتند از:
توسکا (تالشی, رز دا) بخصوص توسکای قشلاقی پهن برگ سفید پلت و لوک (تالشی کوچی ) همراه با این درختان انواع بید( تالشی، وی) مانند فک مشبد و فوکا درخت زبان گنجشک (تالشی،ون) و بعضی درختان جنگلی مخلوط مانند کلهو آزاد و در موارد منفرد للکی ، زالزالک وحشی ،انجیر توت سیاه نیز دیده میشود .
اشکوب زیرین این درختزار ها چندان فشرده نیست و به جز انبوه ملاولیک و گیاهان خزنده قلابدار که به همدیگر بافته شده اند، سایر درخت گیاهان بیشتر از نوع علفی هستند.
از این جنگل خیلی مرطوب به بعد، جزایری ردیفی از تغییرات را در توسکاستان رسوبی توصیف می کند .
در خاکهای که اندکی خشکتر هستند،بید و تبریزی از میان می روند و توسکای قشلاقی جای خود را به توسکای ییلاقی می دهد که درختی قویتر و با برگهای کمتر می باشد.
قسمت انتهایی محدوده رسوبی که معمولاً از دسترسی سیلاب ها به دور میماند توسکا ستانی است پوشیده است توسکای ییلاقی نارون و لرک که در آن نمونه های جنگل مخلوط نیز دیده می شود .
این تشکیلات گیاهی در کوهستان ها به چه حالتی در می آیند در حالت کلی ساخت انواع گیاهی تنوع خود را از دست میدهد، زیرا همراه با ناپدید شدن سریع بسیاری از درختان دشت نمونه های جدیدتر پدیدار نمی شود ولی در قسمت های پایینی کوهستان نقاط مبهم زیاد است و این را می توان پس از مشاهده سه برش طولی در سه دره متفاوت درک کرد.
پایان قسمت پنجم
منبع
کتاب تالش منطقه قومی در شمال ایران
نوشته پرفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان صفحه ۱۲۰ ۱۱۹ ۱۲۱
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی
قسمت سوم
طبقه جنگلی پست
جنگل های مخلوط هیرکانین
برای گیاهان گروه اول می توان تیره شمشاد را نام برد که مثال خوبی برای هماهنگی عوامل طبیعی و انسانی به شمار می رود .
شمشاد که معمولاً پایه های جنگل های تنگ با گیاهان مخلوط است، در دشت یا کوهپایه ها درخت زار هایی را تشکیل میدهد که نمونه هایی از آن ها توسط جزایری در ملا هادی واقع در بالای آستارا مطالعه شده است.
این درختزارهای انبوه و بسته که حدود ۱۰ متر ارتفاع دارند دارای جنگل پایه هایی پرپشت با نمونه های گیاهی کمیاب هستند ،از میان این گیاهان می توان از انواع زیر نام برد :
گیاهان همیشه سبز و گیاهانی که روی خاکهای آهکی می رویند مانند هلیون داروست و سرخس.
شمشاد می تواند هم بر روی خاک های که کمتر تحول یافته اند و هم بر روی خاک های آهکی و آتشفشانی بروید .
دارای قدرت بذرافشانی فوق العاده است و بر روی هر هکتار است از ۱۱۰ تا ۱۳۴۰۰۰ بذر مشاهده شده است .
سایه بسیار تیره آن تمامی انواع دیگر درختان را از بین می برد .
وجود چندین درخت مرتفع تر از شمشاد های این درختزار های انبوه حاکی از تشکیلاتی ثانوی است که در اثر نوعی دایره چندان نوعی سایه مخرب منزوی گردیده است ،ولی با کمال تعجب می بینیم که تعداد این شمشادها چندان زیاد نیست ، علت این امر به طور مستقیم فعالیت های انسانی می باشد که رفته رفته حالتی تعرضی به خود گرفته اند.
برعکس سایر گیاهان جنگل هیرکانین شمشاد با برگهای براقی که دارای مادهای سمی است هستند توسط حیوانات مورد حمله قرار نگرفته است.
این برگ ها بعد از پوسیدن کود بسیار خوبی به وجود میآورند که در سال های اخیر برای ایجاد مزارع چای مثلاً در تالش جنوبی مورد استفاده قرار میگیرد .
از سوی دیگر چوب شمشاد بسیار سخت و فاسد نشدنی است و متقاضیان زیادی دارد، زیرا از آن برای ساختن شانه ماکو و سایر اشیا چوبی خراطی شده استفاده می کنند و در شهر رشت چندین مغازه به فروش نمونه های زیادی از اشیا شهرت دارند.
مورد استعمالی که ذکر شد باعث بهره برداری زیاده از حدی گردیده است که درخت شمشاد را به انهدام تهدید می کند.
بالاخره برخلاف عوامل اقتصادی یک عامل فرهنگی در این باره نقشی کاملا معکوس و مثبت داشته است، دایمی بودن رنگ سبز شمشاد به این درخت جنبه های مذهبی بخشیده است و درختزارهای شمشاد زیادی در اطراف آرامگاه های مقدسین مانند امامزاده ها برای شیعه ها و تربت ها برای سنی ها محفوظ مانده اند .
به عنوان مثال میتوان از درختزار های اطراف آرامگاه شیخ تاج الدین خیاوی در لمیر محله در نزدیکی آستارا، باباحسن در لوندویل ، سلطان سید محمود در قنبری محله جوکندان و غیره در دشت و شیر بچه پیر در کوههای تالش دولاب در ارتفاع ۸۰۰ متری نام برد .
زیباترین درختزارهای یک دست درختان آزاد و شمشادند که اطراف آرامگاه ها را احاطه کردند و درخت آزاد یا همراه با شمشاد اولین مثالی که در بالا ذکر شد یا به تنهایی مثلاً در اطراف آرامگاه های پلنگ سرا و زمتر در نزدیکی شاندرمن دیده می شوند.
پایان قسمت سوم
منبع
کتاب تالش منطقه عمومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان
ص ۱۱۸,۱۱۹
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی
قسمت اول
طبقه جنگلی پست جنگل های مخلوط هیرکانین
در این نوع جنگل هاست که می توان حالت مخصوص جنگل خزری را مشاهده کرد که در عین معتدل بودن بر اثر کثرت انواع گیاهان موجود (درکنار باقیمانده های بومی مجموعه گیاهان و تراکتور و ترسیر )و ریتم زندگی حالت استوایی نیز دارد .
این حالت استوایی از مخلوط بودن انواع درختان شدت رشد آنها ،قرار گرفتن این گیاهان حالت مطبق و درهم بودن درختچه ها و گیاهان بالارونده حاصل می شود.
قدیمی ترین نوع را می توان جنگل های دشتی که بین دره ها واقع شده است دانست .
این نوع جنگل ها در گیلان و مازندران که قسمت اعظم زمین های صاف به کشاورزی اختصاص یافته است کمیابند .
ولی هنوز در تالش قسمت های وسیعی را در زمینه هایی که آبیاری کردنشان مشکل و دور از دره های بزرگ هستند به خود اختصاص دادهاند.
بدین ترتیب در امتداد جاده بندر انزلی به آستارا از میان ردیف نوار های جنگلی عبور میکنیم که اغلب حد فاصله بین واحد های کشاورزی را تشکیل می دهند.
طبقههای بالایی( آشک برین) این جنگل ها از ردیف درختان بزرگی تشکیل یافته که ارتفاع آنها به ۳۰تا ۴۰ متر می رسد ,معمو لی ترین این درختان که البته به کثرتی که زهاری و یا مبین و ترگوبف می گویند نیست درخت بلوط ( به زبان تالشی مازو ) مخصوص جنگل خزری میباشد برگهای دراز این درخت به برگ درخت شاه بلوط شبیه است.
این درختان نور و خاک های قهوه ای را دوست دارند و محیط تنه بعضی از نمونه های مسن به ۹ تا ۱۰ متر می رسد, مانند هم جنسان اروپایشان برگهای این درختان دیرپا و تا ماه آذر دوام می آورند و تمام زمستان را به طور خشکیده و از شاخه ها آویزان می مانند .
از دیگر درختان غول پیکر این جنگل ها می توان از نامهای نمونه های زیر نام برد:
اجا ( تالشی ,سمد) و نوعی افرا با برگ های پهن به نام پلت (تالشی باسکم ) که محیط تنه آنها به ۴ تا ۵ متر میرسد.
ممرز ( تالشی ،اولس ) .
آزاد که تنه صاف به رنگ فیلی خاکستری و برگ های کرکدار(تالشی سخ یا سیاه دار ) و شبیه برگ های نارون دارد .
انجیلی یا درخت آهن که به علت سختی چوب اش به این اسم خوانده می شود ( تالشی اسون دار یا انبوردو) اگر ارتفاع این درخت کم و به خصوص هنگامی که از پاجوش می روید، انبوه متراکمی از تنه های کج و معوج تشکیل میشود که گاه به صورت درخت زاری همگون و گاه همراه با ممرز دیده می شود
پایان قسمت اول
منبع کتاب تالش منطقه ای قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل با زن
ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان
ص ۱۱۵و ۱۱۶
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز مختصری از تاریخ نفت تالش
قسمت هشتم
بنابر این می بینیم از همین تاریخ ،انگلیس صمن اینکه در سیاستخود در ایران نطر می کند و مقدمات قرارداد ۱۹۰۷ را با روس ها فراهم
می آورد .
از طرفی در صدد بر می آید کسانی چون خوشتاریا را از تبعیت دولت روس خارج و برای امتیازاتی ولو غیر رسمی نظیر امتیاز نفت شمال که می تواندبرای مقاصد سیاسی انگلیسی ها نقش آفرین باشد پول خرج کند .
دیدیم در جریانات نفت شمال به استناد امتیاز نامه دارسی و حق انحصار تاسیسات لوله نفت در جنوب و امتیاز خوشتاریا و غیره انگلیس بوسیله هوامو خود چه گونه مانع از امضای موافقت نامه استخراج نفت شمال به وسیله دولت های ایران با کشورهای دیگر شد .
برای نمونه موافقت نامه سینکلر جهت کشف و استخراج نفت شمال پس از دست اندازه های گیج کننده سیاسی ،سر از سقاخانه خیابان شیخ هادی در آورد و یک باره به گرداب فراموشی افتاد
در مساله جنگ جهانی دوم و اشغال ایران به وسیله آمریکا، انگلیس،وشوروی هم دیدیم که بعد از خاتمه جنگ ،وشوروی ها خاک ایران را ترک نکردند وبا درخواست امتیاز نفت شمال ایران را در فشار قرار دادند .
موضوع نفت شمال، غائله آذربایگان و کردستان و حرکت قوای روس به کرج ،و تهدید و اشغال تهران ،هیات کافتارادزه، بازی سیاسی مرحوم قوام السلطنه، اولتیماتوم ترومن رئیس جمهور وقت آمریکا به استالین ،سرانجام تخلیه خاک ایران از قوای شوروی و در هم شکستن حکومت پیشه وری و قاضی محمد از حوادثی است که ایران را به لبه پرتگاه تازه یی می کشاند .
تمام آن گرفتاری و کشمکش ها و برخوردهای سیاسی و نظامی، می رفت یک بار دیگر ایران را میدانی برای جنگ تازه یی گرداند ،سپس جنگ سرد زورمندان آغاز شد و تا پایان سال ۱۳۲۹ شمسی که قانون ملی شدن نفت در سراسر ایران به تصویب مجلس شورای ملی رسید ،ایران همچنان در پای ابر قدرت ها می لرزید
پایان
منبع کتاب جستارهایی درتاریخ تالش جلد دوم ص ۳۷۹و۳۸۰
نوشته آقای عبدالکریم آقاجانی تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
مختصر ی از تاریخ نفت تالش
قسمت ششم
مامورین عالی رتبه سیاسی . کارشناسان امور سیاسی _ نظامی کار کشته انگلیس همچون لرد کرزن .سر هنری ساویج لندور. سروالنتین چیرول .کلنل سرهنی ما ماهان که در اوایل قرن بیستم مامور تحقیق و سیاست در ایران شدند .ضمن سفر به ایران و تحقیقات مفصل همگی آن ها .دستگاه حکومت انگلیس را به باد انتقاد گرفته . پیشروی سریع نفوذ و قدرت سیاسی - نظامی و اقتصادی روس ها را در ایران یادآور شده .اعلام خطر کردند که عنقریب این نفوذ به جنوب ایران نیز سرایت خواهد کرد .
چیرول هشدار داد :
سرحدات ایران و روس در قسمت غربی دریای غربی دریای خزر تا امروز تغییر نکرده همان است که در معاهده ترکمانچای معین شده بود ولی
در نواحی شرقی دریای کاسپین روس ها خیلی پیش رفته اند . .به نام زمین های بی صاحب آن ها را تصاحب نمودهاند .
در سال ۱۸۳۸ میلادی جزیره آشورده خلیج استر آباد از طرف روس ها ضبط شد .
در سال ۱۸۶۹ میلادی روس ها بندر نظامی کراسنودسک را در سواحل شرقی دریای مازندران احداث کردند و قرار داد سرحدی هم بین ایران و روس منعقد گردید که رود اترک سر حد دولتین شناخته شد .
در سال ۱۸۸۱ میلادی این قرار داد سرحدی ضمیمه پیدا کرد و موسوم به قرار نامه آغاز شد .
محمود محمود می نویسد :
چیرول بحر خزر را دریای روس معرفی می کند و می گوید دولت ایران این اجاره را ندارد که در آب های دریای خزر بیرق بکشد .
پایان قسمت ششم
منبع کتاب جستارهایی درتاریخ تالش جلد دوم ص ۳۷۶
نوشته آقای عبدالکریم آقاجانی تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
مختصری از تاریخ نفت تالش
قسمت چهارم
ژنرال سایکس به نقل از هنوی می گوید :
محرک نادر در تاسیس نیروی دریایی عشق و علاقه او به در به دست گرفتن تجارت و سلطه دریایی مازندران بوده است .
اما محمود محمود به نقل از سر والنتین چیرول سیاستمدار متعصب انگلیسی می نویسد :
انگلیسی ها اول سعی داشتند از روسیه با ایران تجارت کنند و از راه ولگا به بحر خزر برسند .بعد عدم موفقیت انگلستان را در دستیابی بحر خزر شرح می دهد که چگونه ملکه روسیه کاترین در سال ۱۷۴۶ فرمانی صادر کرد که انگلیسی ها از راه روسیه به بحر خزر آمد وشد نکنند تجارت آنها را در این نواحی قدغن کرد و چه گونه انگلیسی ها مجبور شدند در سال ۱۷۴۹ شمال ایران را ترک کنند و تجارتخانه های خود را ببندند . .
متاسفانه پس از قتل نادر طرح مذکور متوقف و ایجاد ناوگان دریایی در دریای خزر نیز فراموش شد .البته انگلیسی ها از پا ننشستند و همیشه در پی فرصت بودند .
ان جا که ژنرال دنسترویل در خاطرات خود اشاره کرده می نویسد :
تحصیل سیادت و حاکمیت بحر خزر آخرین مقصود و از جمله تصمیمات قطعی ما بود من ( دنسترویل) یقین داشتم که حکومت متبوع من معتقد خواهد شد . چنان که عاقبت هم شد .که حق نظارت و تفتیش بحر خزر در دست کسی خواهد بود که شهر بادکوبه را در تصرف قوای خود در آورد.
پایان قسمت چهارم
منبع کتاب جستارهایی درتاریخ تالش جلد دوم ص ۳۷۵
نوشته آقای عبدالکریم آقاجانی تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
مختصری از تاریخ نفت تالش
قسمت دوم
با توجه به این که امتیاز نفت تالش متعلق به سپهدار بوده تا حدودی نیز بهره دهی هم داشته از همان تاریخ دنباله استخراج نفت تالش گرفته نشد و به همراه پرونده نفت شمال به بایگانی سپرده شد .
مرحوم فاتح می نویسد:
در همان سال ۱۹۱۶، محمد ولی خان خلعتبری نخست وزیر وثوق الدوله وزیر خارجه بود ودر غیاب مجلس شورای ملی وقت تحت فشار دولت ترازی روسی که ارتش آن سراسر شمال ایران را اشغال کرده بود .امتیازی به خوشتاریا برای استخراج نفت شمال داد.
به موجب این امتیاز حق انحصار کشف و استخراج نفت و گاز طبیعی و قیر و موم طبیعی در حوزه ایالات گیلان و مازندران و استر آباد به مدت هفتاد سال به خوشتاریا واگذار می شود .
ناگفته نماند که در ماده اول این امتیاز نامه، قید شده که محال و نقاطی که به موجب فرمان همایونی مورخ شعبان ۱۳۱۳ به آقای محمد ولی خان سپهسالار اعظم از جانب ناصرالدین شاه واگذار شده به کلی از این امتیاز خارج است .
در این امتیاز نامه از نفت تالش که در سال ۱۳۲۰ هجری قمری ۱۸۹۹ میلادی امتیاز آن از جانب مظفرالدین شاه به سپهدار اعظم داده .جزو امتیاز خوشتاریا به حساب نیامده .معلوم
می شود که قبلا خوشتاریا با سپهدار کنار آمده. امتیازی خود را به او واگذار نموده است .زیرا سپهدار منطقه نفتی تالش را که جزو اراضی مورد امتیاز بود مثل محل ثلاثه تنکابن .کجور.کلارستاق نیز مستثنی می کرد
پایان قسمت دوم
منبع کتاب جستارهایی درتاریخ تالش جلد دوم ص ۳۷۳،۳۷۴
نوشته آقای عبدالکریم آقاجانی تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
تالش_بزرگ
سرزمین تالش بزرگ که مرزهای شمالی آن در سده های قبل از تشکیل امپراطوری «ماد» از سر حدات «داغستان» وشهر «دربند» شروع میشد وتا رود تنائیس(نام سفیدرود باستانی)ادامه داشت.
اما در سده هفتم قبل از میلاد در اثر تهاجمات اقوام «سکائی»و «الان ها» به سواحل جنوبی رود «کورا» مهاجرت کردند و تنها مجمع الجزایری از آنها در «قفقاز» باقی ماندند.
یکی از این افتخارات مردم سرزمین تالش آنست که از دوران امپراطوری «ماد»ها تا پایان قرن دهم وسلطنت شاه عباس بزرگ توسط هیچ قوم بیگانه ویا سلاطین خودکامه با قهر و غلبه مرزهایش گشوده نشد و بصورت تسخیر ناپذیر باقی مانده بود.
اما متاسفانه در سالهای اوایل قرن سیزده هجری با یورش روسیه تزاری وبر اساس معاهده «ترکمن چای» به دو نیمه شمالی و جنوبی تقسیم گردید و اکنون نیمه شمالی آن در خارج از مرزهای سیاسی کشور قرار دارد،ونیمه جنوبی تالش که در مام میهن واقع شده در غرب و جنوب غربی استان «گیلان» وبخشی از آن در استان اردبیل قرار دارد.
وبر اساس نیازهای اداری و سیاسی کشور وبه منظور ایجاد تسهیل در امور عمرانی به چند شهرستان «آستارا»«،تالش»،«رضوانشهر» و«ماسال» تقسیم ومقداری دیگر نیز بر حسب تقسیمات کشوری در غرب و جنوب استان گیلان وبه عنوان طوایف تالش زبان در محدوده شهرستانهای «صومعه سرا»،«فومن»،«شفت»،«رودبار» و«رشت» بسر می برند.
خاک این سرزمین که عمدتا کوهستانی ومشجر و دارای ییلاقات زیبا با آب و هوای مفرح ومتنوع مناسب برای گردشگری می باشد دارای تاریخ وزبان وفرهنگ بسیار کهن چندهزار ساله است.
برخی از مستندات تاریخی مانند کتاب حماسی ادبی «شاهنامه» اثر سترگ «فردوسی» وافسانه عشقی واساطیری «زریادرس» نوشته «موریس میتیلینی» رئیس تشریفات دربار «اسکندر مقدونی» (تاریخ ادبیات پیش از اسلام نوشته دکتر احمد تفضلی)،وکتیبه های آشوری همه اشاره برآن دارند که شاهان سلسله پیشدادی اولین سلسله اساطیری ایران از بین مردم این سرزمین یعنی تالشان که در طول تاریخ باستانی بنام کادوس شهرت داشته برخاسته اند.
لذا بدین سان میتوان ادعا کرد که افسانه «جام جم» که منسوب به شاه اساطیری پیشدادیان «جمشیدجم» است و جشنهای نوروز باستانی و«جشن سده» از ابداعات فرهنگی شاهان پیشدادی واز همین مردم تالش(کادوس)بوده است که هزاران سال است هنوز دوام و قوام یافته ونه تنها در سراسر کشور عزیز ما ایران اسلامی اجرا می شود بلکه بصورت جشن بزرگ جهانی در بسیاری از کشورهای آریائی تبار و ایرانی زبان و چند کشور اروپائی وحتی مردم کشورهای ترک زبان و کشورهای هند و پاکستان وعراق وبرخی از کشورهای عربی از کرانه های دریای سیاه وسواحل مدیترانه گرفته الی سرحدات چین هنوز هر ساله برگزار می شود.
اینک بر مردم تالش است و وظیفه ملی خود میدانند که از تاریخ و زبان و سایر گنجینه های بزرگ فرهنگی بجای مانده از نیاکان خود پاسداری و حفاظت نموده آنرا بارور وشکوفا سازند و مجهولات تاریخی مردم و سرزمین خود را جمع آوری نموده مدون نمایند.
منبع:
پیشگفتار اساسنامه شورای فرهنگ وسنن تالش بزرگ
نوشته استاد آقای :علی ماسالی نویسنده و پژوهشگر
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
تأثیر مدرنیته بر فرهنگ تالش
مدرنیته پدیدهای است که در قرنهای اخیر، همچون جریانی آرام اما کوبنده، به تمام جوامع بشری نفوذ کرده و بنیانهای سنتی بسیاری از فرهنگها را دگرگون ساخته است. فرهنگ تالشی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. قومی که ریشههایش در اعماق تاریخ باستانی ایران و قفقاز گسترده است، امروز در برابر چالشهای مدرنیته ایستاده و میان حفظ هویت کهن و پذیرش دنیای نو دست به انتخابی دشوار زده است.
یکی از مهمترین جلوههای مدرنیته، گسترش فناوریهای ارتباطی است. ورود اینترنت، شبکههای اجتماعی و رسانههای جهانی به زندگی تالش ها، دریچهای تازه برای ارتباط با جهان گشوده است. جوان تالش امروز میتواند تنها با یک تلفن همراه، همزمان هم با فرهنگهای دوردست آشنا شود و هم فرهنگ و زبان خود را به مخاطبانی جهانی معرفی کند. این فرصت، اگر آگاهانه مورد استفاده قرار گیرد، میتواند فرهنگ تالشی را از انزوا بیرون آورده و به میراثی جهانی تبدیل کند.
اما در همان حال، این موج نو تهدیدی جدی نیز به همراه دارد. زبان تالشی، کهنترین سرمایهی این قوم، در معرض خطر خاموشی قرار گرفته است؛ زیرا بسیاری از جوانان برای حضور در عرصههای علمی و اجتماعی، به زبانهای مسلطتر همچون روسی، انگلیسی، ترکی آذری یا فارسی روی آوردهاند. نتیجه آن است که بسیاری از کودکان تالشی، دیگر با زبان مادری خود سخن نمیگویند و پیوند زبانی، که هویت قومی را نگاه میدارد، در معرض گسست قرار گرفته است.
مدرنیته همچنین بر آیینها و رسوم سنتی تالش تأثیر گذاشته است. مراسم عروسی، جشنهای محلی و آیینهای کشاورزی که زمانی محور زندگی اجتماعی بودند، اکنون جای خود را به سبکهای مدرن و سادهشده دادهاند. لباسهای رنگارنگ محلی کمتر به چشم میخورند و صنایع دستی که نماد هنر اصیل تالشی بودند، زیر سایهی کالاهای صنعتی و مد روز قرار گرفتهاند.
با این حال، مدرنیته صرفاً ویرانگر نیست. همانگونه که تیغی دولبه است، میتواند فرصتی برای بازآفرینی هویت تالشی نیز باشد. اگر جوانان تالشی به جای انکار ریشههای خود، از ابزارهای مدرن برای معرفی و مستندسازی فرهنگشان بهره گیرند، میتوانند زبان، موسیقی، ادبیات و آیینهای قومی را نه تنها برای خود، بلکه برای جهانیان زنده نگه دارند. شبکههای اجتماعی میتوانند محلی برای آموزش زبان تالشی شوند، موسیقی سنتی میتواند در قالبهای مدرن بازآفرینی گردد و قصهها و افسانههای کهن میتوانند به صورت ویدیو، کتاب یا حتی بازیهای رایانهای روایت شوند.
در حقیقت، سرنوشت فرهنگ تالشی در عصر مدرنیته، بیش از هر زمان دیگری به انتخاب آگاهانهی خود تالشیها بستگی دارد. اگر این موج قدرتمند را به عنوان ابزار توانمندسازی و جهانیسازی فرهنگ به کار گیرند، آیندهای روشن در انتظارشان است. اما اگر بیتفاوت از کنار آن بگذرند، خطر محو شدن تدریجی این فرهنگ کهن و بیبدیل، بیش از هر زمان دیگری جدی خواهد بود.
مدرنیته نه دشمن است و نه دوست؛ آینهای است که میتواند حقیقت هویت تالشی را یا بازتاب دهد، یا در خود ببلعد. آنچه تعیینکننده است، ارادهی مردمی است که میان گذشته و آینده پیوندی نو می آفرینند.
منبع :
کانال تلگرامی تلویزیون اینتر نشنال تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
بر دلم پا می گذارد هر که بر ما میرسد
طاقچه بالا می گذارد هر که بر ما میرسد
میشود از من جدا و بین خویش بین من
خط منها می گذارد هر که بر ما میرسد
قبل رفتن تا که نیش آخرش را هم زند
نقطهای جا می گذارد هر که بر ما میرسد
در غیابم فارغ از هر گونه زحمت جای من
مهر و امضا می گذارد هر که بر ما میرسد
گاه گاهی هم برادر خوانده ما میشود
شرط فردا می گذارد هر که بر ما میرسد
با دروغ و وعدههای چرب و شیرینش کلاه
بر سر ما می گذارد هر که بر ما میرسد
باغ سبزی میدهد ما را نشان اما چه سود
اصل سودا می گذارد هر که بر ما میرسد
عسکراجاقی دیگه سرا(واله)
مجموعه شعر های عسکر اجاقی (واله اسالمی)
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب درمورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی
قسمت سوم کوهستانهای فوقانی جنگل نیمه مرطوب آوری و بالاترین حد جنگل
قسمت دوازدهم
در نتیجه امروزه به جز لکه های منفرد چیز دیگری از این جنگل ها باقی نمانده است.
بالاترین حد جنگل به ۱۸۰۰ تا ۱۹۰۰ متر و گاهی خیلی پایینتر نزول کرده است به طور استثنا میتوان به ارتفاع حدود ۲ هزار متر رسید، همچنین تشکیلات گیاهی جنگل اغلب با راشهای کوهستان مرتفع خاتمه میپذیرد و نه با بلوط های کوتاه آوری.
این حاشیه فوقانی دارای چهره های گوناگونی است در نقطه ای درختان به تدریج از یکدیگر فاصله گرفتند و در بین آنها فرشی از گیاهان علفی وجود دارد که در آن نقاط کم پشتی از درختچه های های کوتاه دیده میشود.
جاده اسالم به خلخال ، شمال ماسوله در ارتفاع ۱۹۵۰ متری در غیره.
در نقطه دیگر نوار گذاری بیش همانندی که پوشیده از درختچه هایی به ارتفاع یک تا دو متر می باشد به چشم می خورد که از لحاظ ظاهری میتوان آن را به جنگلهای اوری تشبیه کرد.
ولی درختان این بیشه مانندی که پوشیده از راش های پاکوتاه است که در کنار بلوط ها و اولس ها قرار دارند ( دره لیسار و قبل از رسیدن به سوباتان بین ۱۷۵۰ و ۱۸۰۰ متر )و یا اینکه
درختزاری زیبا یک مرتبه قطع می شود که به نحوی گویایی از مصنوعی بودن این سرحد حکایت می کند (مثلاً در وانی در ارتفاع ۱۸۰۰ متری در دره امامزاده ابراهیم) در قسمت های بالاتر و همچنین در جنگل های تبدیل شده به چراگاه در قسمتهای پایین تر ،گستره های عریضی
از سرخس ها وجود دارند که ارتفاع شان بین ۶۰ تا ۸۰ سانتی متر و در میان آنها درختزارهای پستی وجود دارد که حکایت دارند وجود جنگل در گذشته تا ارتفاع بین ۲۰۰۰ تا ۲۳۰۰ متری.
درختزارهای منفرد کوچکی نیز در نقاط پراکنده به چشم می خورد که با درختان را ش هستند و یا از انواع دیگر بلوط های نقاط مرتفع.
این درختان در پهلوی دامنه های سنگی و یا در دره های کوچکی که از باد محفوظند،قرار دارند و بدین ترتیب توانسته اند از چنگ هیزم شکنان جان سالم به در برند.
پایان قسمت دوازدهم
منبع
کتاب تالش منطقه قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان صفحه ۱۲۸ و ۱۲۹
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز پوشش گیاهی
طبقه کوهستانی فوقانی :
جنگل نیمه مرطوب اوری و بالاترین حد جنگل
قسمت یازدهم
در ارتفاع ۱۹۰۰ متری تا ۲۰۰۰ متری ،درختان راش و همچنین نمدار و نارون ناپدید می شوند و همراه آنان جنگلهای بلند نیز از بین می روند .
آنچه باقی می ماند جنگلی محقرست که اکثر درختان آن را اوری ( تالشی ،اورو) و لور( تالشی،اولس) از تیره اولس با برگهای اندکی کرکدار,تشکیل می دهند.
درختان دیگری که با همراه این دو درخت مشاهده می شوند عبارتند از:
کرکف، سفید کرکو ،زالزالک وحشی ، ولیک ، امرود، دغدغک، زرشک و غیره ...
شکل ظاهری این جنگلها بسیار حقیرانه است و علت آن علاوه بر عوامل طبیعی یعنی سرما و باد که از رشد درختان جلوگیری میکنند ،انسانها نیز هستند که شدت هجوم خود را چندین برابر
کرده اند .
در مرحله اول ساکنان دامنه غربی خشک ،در این جنگلها منبعی نزدیک به محل سکونت خود پیدا کرده اند .
این عامل در مورد جنگلها کم اهمیت تر از البرز مرکزی بوده است .
زیرا اذربایجانیها می توانند در خود محل نیز با این که جنگلها محقرتر هستند ولی به علت گسترده بودن آنها چوب پیدا کنند و می توانند مستقیما از درختزارهای نقاط پست تر که به علت باریکی رشته کوه چندان دور نیستند . احتیاجات خود را تامین نمایند .
ولی اساسا دامداران تالش هستند که بتدریج این جنگلها را از بین برده اند .
این دامداران سوخت مورد نیاز خود ، ترکه جهت ساختن کومه و از شاخ و برگهای درختان برای تغذیه گوساله ها ی خود را از این جنگلها تامین کردهاند .
به علت خوردنی بودن برگهای همه درختان ،احشام آنها نیز به هرچی که دسترسی داشته اند آسیب رسانده اند .
پایان قسمت یازدهم
منبع کتاب تالش منطقه قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان ص ۱۲۷
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی
قسمت نهم
جنگلهای راش ( الاش) از سوی دیگر خاکهای رسوبی مرطوب اغلب حتی تا بالای طبقه راشستان پوشیده از تکه های جنگل توسکا با درختان توسکای ییلاقی همراه با زبان گنجشک آفرا و گردو هستند.
البته درختان گردو بر اثر بیش از یک قرن بهرهبرداری بیش از حد، به صورت کمیاب در آمده اند .
اما درمورد جنگل های راش باید گفت که مجموعه های زیبایی به شرح زیر را تشکیل می دهند بیشتر درختان را راش تشکیل می دهد ولی هیچ وقت تنها نبوده و همراه است با ممرز ،پلت ،نمدار، ملج و به تعداد کمتر شیردار ،توسکای ییلاقی، زبان گنجشک، بارانک، بلند مازو و سرخدار .
اشکوب زیرین بوته زار کم پشت تر کم تنوع تر از جنگلهای پست است و گیاهان آن عبارتند از درختچه هایی با برگهای بادوام که در توده های پراکنده تجمع یافته اند مانند خاس (یا راج) که در همه جا دیده میشود، هلیون بر روی خاکهای بیتفاوت یا اندکی تحول یافته، جل بر روی خاک های اسیدی و ژرف و گیاهان تیغ دار مانند:
سیا توسه و سیاه اربه ، انواع ولیک و درختان میوه وحشی مانند :
ازگیل، گلابی و آلو، علیرغم پرپشتی برگ های درختان بزرگ ،گیاهان علفی خاک را تقریباً خوب و به طور متوسط ۵۰ تا ۶۰ درصد و گاهی بیشتر نیز می پوشانند.
این پوشش گیاهی علفی علاوه بر انواع بالکانو پونتیک و پانتو خزری ، تعداد زیادی از یا آن پونتو اروپایی و و مدیترانه ای کوهستانی را نیز در بر میگیرد.
این گیاهان که در طبقات پایین تر وجود ندارند، به راشستان ها منظره ای میدهند که از حالت جنگل هیرکانین اروپایی تر است .
سرخس ها نیز فراوانند و به سرعت نقاطی را که درختان شان بریده شده و یا بی درخت هستند می پوشانند.
راشستانها انواع مختلفی دارند. زیباترین آنها جنگل هایی هستند که تقریباً در آنها درخت راش وجود دارد، که بر روی شیب های کم و خاک های نسبتاً تحول یافته در ارتفاع بین ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ متر قرار دارند.
برای این جنگل ها می توان برحسب اشکوب زیرین دو گونه متفاوت قائل شد.
جنگل کول خاس بر روی زمین های آهکی و جنگل جل و خلنگ بر روی خاکهای اسیدی، این جنگل ها به خاطر رشد زیاد، از لحاظ اقتصادی مهمترین بوده و حجم چوب آنها از ۲۵۰ تا ۶۰۰ گواهی ۸۰۰ متر مکعب بر هکتار می باشد.
پایان قسمت نهم
منبع
کتاب تالش منطقه ای قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر امین فرشچیان صفحه ۱۲۵ و ۱۲۶
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی قسمت هفتم
طبقه جنگلی پست جنگلهای مخلوط هیرکانین
در قسمت های خشکتر در واقع در پشته ها،
می توان ادامه جنگل مخلوط دشت را که تا ارتفاع تقریبا ۳۰۰ متری تغییری نکرده است.، مشاهده نمود.
بالاتر از این ارتفاع انواع درختانی که نسبت به سرما حساس هستند مانند کلهو، للکی شب خس، انار و انجیر وحشی کمیابند.
در عین حال اغلب درختزارهایی را مشاهده
می کنیم که بیشتر از یک یا دو نوع درخت مانند انجیلی در دره لیسار در ارتفاع بین ۲۰۰ تا ۵۵۰ متری و یا بلند مازو و ممرز که اغلب باهمند ( دره ماسال در ارتفاع بین ۵۰۰ تا ۷۵۰ متری )تشکیل یافتند.
نمونه های جدیدی نیز پدیدار میشود که اولین آنها شاهبلوط است که از اولین تپه ها به بعد وجود دارد تا جایی که اطلاع داریم تنها درختی است که به این ارتفاع پایین کوهستان محدود میشود .
جزایری توانسته است نمونهای از آن را در چهار. ده واقع در تالش یعنی ویسرود ،سیاهمزگی، قله روخون در جنوب شرقی و در دره شفارود در مرکز ردیابی کند.
این درخت به تعداد نسبتاً زیاد در جنگل های ممرز مخلوط با کلهو در ارتفاعات کم و در جنگل های راش در ارتفاعات بالاتر پراکنده است، بنابر اطلاعاتی که در حال حاضر در اختیار داریم از ارتفاع ۷۵۰ متر به بالا دیگر وجود ندارد.
جزایری با استناد به محل یابی هایی که دور از مناطق مسکونی انجام گرفتند و اغلب در دامنه های صعب الوصول قرار دارند، به بومی بودن این درخت معتقد است ،در صورتی که ثابتی آن را مشکوک می شمارد .
این شک و تردید در اثر وجود عدم وجود نام محلی تقویت می شود زیرا به گیلکی تالشی همان نام فارسی یعنی شاه بلوط مورد استفاده قرار می گیرد از ارتفاع ۳۰۰ متر به بالا، بر روی زمین های مرطوب به درخت نمدار (تالشی کو یا کیو) و افرا ی دیگری به نام شیردار که ماده سفید رنگ در دمبرگهایش وجود دارد پدیدار می شود.
مهمترین این نمونه های جدید درخت راش است این درخت که در ارتفاعات کمتر از ۵۰۰ متر حالت استثنایی دارد به عنوان مثال در دره پر آب قله روخون از ۳۵۰ متر به بالا وجود دارد معمولاً بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ متری و در دامنه های سیاه سایه دار می روید.
سپس به سرعت بر تعداد آنها افزوده می شود به طوری که محدود ه گذاری بین جنگل های مخلوط دشت و طبقه ای طبقه کوهستانی با درختان راش چندان وسیع نیست و فقط نواری که با اختلاف ارتفاع ۲۰۰ متر میباشد که از ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ متر شروع میشود..
تمامی جنگل ها قسمت های پایینی کوهستان بر اثر برداشت برای مصارف صنعتی و سوختی و تولید زغال چوب به خصوص چرای زمستانی
گله ها به شدت آسیب دیده اند..
پایان قسممت هفتم
منبع
کتاب تالش منطقه قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان صفحه ۱۲۳ ۱۲۴
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی
طبقه جنگلی پست جنگلهای مخلوط هیرکانین
قسمت ششم
در دره های رسوبی درختان تبریزی،بید و توسکای قشلاقی به منظور اتمام دشت حتی در ته دره هایی کاملا مرطوب نیز دیده نمی شوند.
از این نقطه به بعد تعداد دو درخت زرشک و توسکای ییلاقی فراوان است.
لرک بیشتر در در دره های پست وجود دارد که گاهی با انواع دیگر در سایر اوقات به صورت درختزارهای خالص و یکدست دیده میشود.
برای ما این سوال پیش میآید که ممکن است حالت دومی به نوعی از انحا وابسته به فعالیتهای انسان ها باشد که برعکس آنچه که در مورد للکی دیدیم، در اثر نوعی انتخاب معکوس به وجود آمده است.
زیرا برای تالشها که هزاران استفاده از جنگل می کنند این درخت به هیچ دردی نمی خورد میوه آن قابل خوردن نیست، برگهایش تلخ و حتی برای حیوانات نیز مسموم کننده است چوبش نرم و فساد پذیر و مناسب خراطی نیست .
کود نامناسبی تولید می کند حتی شاخه های تیغ دار نیز ندارند که بتوان چپرها را با آنها محکم نمود.
در قله رودخون به ما گفتند که در نهایت این درخت می تواند صید ماهی کولی را که امروزه به صورت قاچاق انجام میگیرد تسهیل کند، بدین ترتیب که شاخه و برگ آن را در آب تکان می دهند تا ماده سمی برگ در آن پخش شود و این ماهیان کوچک را گیج میکند این طریق صید که در آن زمان نیز قاچاق بود توسط فون برانت مشاهده گردیده است. این درخت بی مصرف که احتمالاً بذر افشانی زیادی نیز دارد توانسته است از زیر داس تالش ها و دندان احشام جان سالم به در برد و رفته رفته با از بین رفتن سایر درختان همه زمین ها را اشغال کند.
درخت لرک در ارتباط بالاتر از ۵۰۰ متر کمیاب و در ارتفاع ۸۰۰ متری تا ۱۰۰۰ متری کاملاً از بین می رود و جای خود را به توسکای ییلاقی می دهد.
توسکای ییلاقی دارای رشد زیادی است و در بعضی از نقاط درختزار های بسیار زیبا و یکدست ایجاد کرده است که میتوان نمونههای آن را در دره ناورود و در محل صاف یک دریاچه قدیمی خشک شده (دریا بن) در ارتفاع ۷۰۰ متری مشاهده نمود .
توسکا می تواند در دامنه های سایه دار که اغلب شیب تندی نیز دارند رشد کند ولی در این
تو سکاهای مخلوط با نارون بیشتر درختان را نارون یا (ملج) و پلت که نسبتاً رطوبت دوست هستند تشکیل می دهند .
پایان قسمت ششم
منبع کتاب تالش منطقه ای عمومی در شمال ایران
نوشته ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان صفحه ۱۲۱ ۱۲۳
انتخاب متن گروه تالشه خلع مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی قسمت چهارم
طبقه جنگلی پست جنگلهای مخلوط هیرکانین
سایر اشکال اشتقاقی که بعد از انهدام جنگل به صورت تشکیلاتی ثانوی رشد نموده اند عبارتند از::
نقاط جنگلی کم پشت بدون در نظر گرفتن منشاء آن که توسط گیاهان بوته ای بسیار متراکمی پوشیده شده اند و کثرت گیاهان تیر دار آنها را به صورت غیر قابل نفوذ در آورده است.
همچنین نقاط جنگلی کم پشتی که در قرن گذشته توسط گ . راده در شمال لنکران مشاهده گردیده است، پوشیده از درختچه های انار، نارون های پاکوتاه ،توت هایی که دوباره به حالت وحشی درآمدهاند ،گلابی وحشی، آلو و آلیچ بودند .
انار های وحشی با میوه های کوچک ترش مزه و سیاه تلو ( تالشی ،چنگل ) مکان های روشن تر و خاکهای شنی خشک را بیشتر ترجیح میدهند.
بنابراین نباید از مشاهده این دو درختچه به صورت فراوان همراه با چند گیاه خاردار مانند آلوچه ،در مرغزارهای پستی که نوار های شنی مستحکم شده ساحلی و حواشی شنی ساحل قدیمی را در پشت پوشاندند تعجب کرد .
شدت وزش باد باعث از بینرفتن اغلب درختان می گردد و پر استقامت ترین آنها که احتمالاً با خاکهای شنی بیشتر وفق دارد للکی است که اغلب درختزار های بسیار جالبی را به وجود میآورد که کم پشت ولی یک دست هستند.
این درختزار ها نوعی چشمانداز پارک مانندی دارند که نتیجه انتخاب انسان ها هستند که در از بین بردن هر چه بیشتر درخت ها و احیاناً درختان سعی داشته اند رقیبی برای علف مورد چرای حیوانات و درضمن للکی نیز بودند.
غلاف میوه للکی که در آذرماه جمعآوری میکنند در غذای فقیرانه زمستانی حیوانات جای پر اهمیتی دارد.
جنگل های مخلوط با درختان بزرگ نیز منظره پارک مانندی را در دشت و یا اولین تپه ها به وجود آورده اند که یکدست نیست از درختانی تشکیل شده است که در چراگاه ها ایا زمینهای زیر کشت دوام آورده اند .
پایان قسمت چهارم
منبع
کتاب تالش منطقه قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه مظفر امیر فرشچیان صفحه ۱۱۸ و ۱۱۹
انتخاب من در گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
پوشش گیاهی قسمت دوم
طبقه جنگلی پست جنگلهای مخلوط هیرکانین
این درختان بزرگ به صورت چادری( تاج پوششی) روی درختان کوچک به شرح زیر را می پوشانند :
شب خسب و گاهی گل ابریشم که دارای گل های سرخ رنگ ابریشم مانند ای هستند .
کلهو ( تالشی امبرو) که به عنوان پایه برای پیوند زدن خرمالو به کار میرود ولی میوه های خودش نیز توسط تالشها برای تهیه نوعی دوشاب استفاده می شود.
تعداد زیادی درختان میوه وحشی به خصوص درخت ازگیل( تالشی فتر ) درخت انجیر (تالشی انجیل)
درخت به ( تالشی بی)
نوعی درخت آلوچه و در جاهایی که بیشتر وجود دارد درخت گردو (تالشی ویز ) که خاصیت وحشی آن مفصلا توضیح داده شده است
و للکی( تالشی لیلکی یا للکی ) که نوعی آکاسیا با خارهای ترسناک است که غلاف میوه آنها غذای مورد علاقه احشام است.
در نقاطی که حداکثر سایه وجود دارد شمشاد )) تالشی کیش )
و آقطی به تالشی به شوند می گویند می روید.
جنگل پایه(اشکوب زیرین ) شامل طبقه ای بوته زار با گیاهان همیشه سبز به شرح زیر می باشد:
جل ( تالشی چرملیوه = برگهای چرمی )
خاس ( تالشی حاج) تیغ دارانی مانند انواع ارجانکیک طبقه دیگر نیز در این جنگل پایه دیده میشود که علفزاری ناچیز است و گیاهان آن به گروه های مختلف گیاه شناسی از قبیل مدیترانهای و اروپای میانه و اروپا_ آسیایی، و بالکانو پونتیک و مدیترانهای تعلق دارند.
بر روی زمین جنگل و شاخه های درختان و گیاهان کف مانند و همچنین گیاهان بالارونده بسیار زیاد هستند و به این قسمت از سطح جنگل حالت خاصی می بخشند .
درخت مو وحشی از تنه درختان بالا رفته مجموعه برگ های آن ها را به یکدیگر متصل میکند.
دارد وست ( تالشی دردس ) برای درختان کمتر از آزملک که شبکه فشردهای از شاخههای قلابدار میبافد و کوتوس که به صورت مارپیچی از تنه درختان بالا رفته و آنها را خفه می کند ضرر دارد.
و بالاخره تمشک ها (تالشی تمیش،خندیل)در همه جا به چشم می خورند.
گیاهان دشت شامل گروههای دیگری می شود که بعضی از آنها از مشتقات همین جنگلها منتها با نقصانی در تشکیلات گیاهی و یا اینکه کلا تشکیلات دیگری هستند که ترکیبات مختلف آنها به محیط های کاملا مرطوب وابسته است
پایان قسمت دوم
منبع کتاب تالش منطقه قومی در شمال ایران
نوشته پروفسور مارسل بازن
ترجمه دکتر مظفر امین فرشچیان صفحه ۱۱۶ و ۱۱۷
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
تالش ها مهم ترین رقیب الهام علی اف هستند
حکومت الهام علی اف برای پیشبرد پروژه ملت سازی خود، فشار حداکثری بر اقلیت ها تحمیل می کند و در این راه تالش ها را به عنوان بزرگترین اقلیت قومی این کشور، مهم ترین رقیب خود می پندارد. تالش ها هم به این نتیجه رسیده اند که؛ آن ها می باید برای حفظ میراث مادی و معنوی خود ساختار سیاسی ویژه خود را ایجاد کنند و به همین منظور چشم امید به آینده دارند.
قفقاز از نظر استراتژیک یکی از مهم ترین مناطق جهان به شمار می رود و اهمیت آن سبب شده است تا همواره به عنوان یکی از مناطق مورد توجه قدرت های بزرگ قرار گیرد. این منطقه از گذشته های دوره محل مناقشه میان شاهنشاهی ایران و امپراتوری روم محسوب می شد. همانطور که می دانید؛ در قرون اخیر ایران، در برابر حریفی زورمند چون امپراتوری روسیه تزاری قرار گرفت و در نتیجه دو جنگ و در پی امضای دو قرارداد گلستان (۱۸۱۳ میلادی) و ترکمانچای (۱۸۲۸ میلادی) مالکیت خود نسبت به قفقاز را از دست داد.
این واقعه را می توان سر آغاز تغییر در جغرافیای سیاسی و فرهنگی قفقاز دانست. چرا که پس از آن روس ها با فرایند روسی سازی ضمن بر هم زدن تقسیمات سیاسی ایران بافت فرهنگی را نیز به منظور روسی سازی تغییر داد.
در سال های پس از انقلاب اکتبر و پایان حکومت تزاری در روسیه بود که تحولی مهم در جغرافیای سیاسی قفقاز جنوبی پدید آمد. پس از پایان حکومت تزاری، سه جمهوری به نام های گرجستان، ارمنستان و جمهوری دموکراتیک آذربایجان شکل گرفت که پس از مدت کوتاهی تحت لوای حکومت شوروی قرار گرفته و استقلال خود را از دست دادند. این جمهوری ها مجددا در سال ۱۹۹۱ و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی استقلال خود را بازیافتند.
تالش های ساکن در قفقاز جنوبی که در نتیجه تحمیل قراردادهای گلستان و ترکمانچای از طرف روسیه به ایران، از این کشور جدا شده بودند، در سال های پس از ترکمانچای در ترکیب روسیه تزاری و اتحاد جماهیر شوروی قرار گرفته و با وجود تحمل سیاست روسی سازی و مقاومت در برابر آن، به جمهوری آذربایجان تازه استقلال یافته و سپس برقراری حکومت طایفه ای علی اف ها و اندیشه های نژادپرستانه شدید آنان رسیدند. امروزه تالش ها در ترکیب این کشور روزگار سختی را سپری می نمایند و از بسیاری از حقوق مسلم مادی و معنوی خود محرومند. حکومت علی اف برای پیشبرد پروژه ملت سازی غیر واقعی خود فشار حداکثری بر اقلیت ها تحمیل می کند و در این راه تالش ها را به عنوان بزرگترین اقلیت قومی این کشور مهم ترین رقیب خود می پندارد. با این حال فشار به تالش ها را افزایش داده و برنامه های وسیعی برای تحلیل و به اصطلاح آسیمیله کردن آنان در پیش گرفته است. این در حالی است که تالش ها خود را در استقلال آذربایجان سهیم می دانند. برقراری جمهوری خودمختار تالش-مغان را نیز می توان نتیجه چنین برخوردی از طرف دولت باکو در همان روزهای آغازین نسبت به تالشان دانست. هر چند که تالش-مغان فروپاشید، اما بذر این آرزو را در دل تالشان کاشت که آن ها می باید برای حفظ میراث مادی و معنوی خود ساختار سیاسی ویژه خود را ایجاد کنند و به همین منظور چشم امید به آینده دارند .
پایان
منبع
کانال تلگرامی تلویزیون اینتر نشنال تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
مختصری از تاریخ نفت تالش
قسمت هفتم
از ذکر این مطالب و شمردن مقام برتری روس ها چیرول می خواهد به انگلیسی ها بفهماند تا چه اندازه دولت انگلیس در ایران از روس ها عقب افتاده است .
چیرول می نویسد :
علاوه بر نیروی شمشیر که در حال حاضر روس ها در تهران دارند نیروی دیگر ی نیز که به همان درجه دارای اهمیت است در اختیار دارند . آن عبارت از نیروی پول است .
سر هنری ساویچ لندور. یکی دیگر از ماموران سیاسی انگلیسی .پا را فراتر گذارده .صریحا به دولت انگلیس اعلام خطر می کند و می گوید :
مهم ترین موضوعی که فکر مرا مشغول داشته این است که دولت انگلیس نسبت به روس ها در ایران فوری به یک سیاست صلح و دوستی دست نمی زند . یا باید جلوی تجاوز روس ها را در ایران محکم سد کند یا این که یک قرار داد اطمینان بخش با دولت روس کنار بیاید که منافع ما با سیاست آن ها اصطکاک پیدا نکند .
من نمی توانم بیش از این اصرار ورزم .سیاست تعلل و تسامح دولت انگلیس به منافع ما در ایران بسیار خطرناک است .
ما شمال ایران را از دست دادهایم. نواحی جنوبی ایران نیز به زودی از دست ما خواهد رفت .
مگر اینکه سفت وسخت آن را در دست داشته باشیم و چشم خود را باز کنیم و ببینیم چه اتفاقاتی رخ می دهد .
پایان قسمت هفتم
منبع کتاب جستارهایی درتاریخ تالش جلد دوم ص ۳۷۶و۳۷۷
نوشته آقای عبدالکریم آقاجانی تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
مختصری از تاریخ نفت تالش
قسمت پنجم
بنابر این به روشنی پیداست ژنرال دنسترویل ظاهرا جهت کمک به حکومت خزر مرکزی و باطنا برای اشغال باکو از راه آبی انزلی و تالش می رود و با ترک ها و مخالفین حکومت خزر مرکزی
می جنگد و بد شانسی می آورد و به علت نرسیدن قوای کمکی وکمبود اسلحه و خواربار و فرسودگی وسایل نقلیه و عوامل دیگر شکست خورده .مجبور به عقب نشینی می شود .
.البته شکست و عدم موفقیت ژنرال دنسترویل دلیلی بر انصراف انگلیسی ها از دریای کاسپین و چشم پوشی از منافع آن در شمال نبوده است . آن ها به موازات نیروی نظامی و جنگی خود از راه های دیپلماسی هم کماکان در به دست آوردن موقعیت بهتر و تحکیم قدرت خود پافشاری
می کردند .
هراس و وحشت که از نفوذ و قدرت روز افزون روس ها در شمال در دل انگلیسی ها افتاده بود آن ها را مجبور می کرد شب و روز در تلاش باشند تا شاید اقدامات سیاسی .نظامی .اقتصادی روس ها را در شمال را در شمال ایران خنثی نمایند .
پایان قسمت پنجم
منبع کتاب جستارهایی درتاریخ تالش جلد دوم ص ۳۷۵و۳۷۶
نوشته آقای عبدالکریم آقاجانی تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
مختصر ی از تاریخ نفت تالش
قسمت سوم
بعد از انقلاب اکتبر .خوشتاریا فروش امتیاز .کشف و استخراج نفت در شمال را به کمپانی های مختلف اروپایی پیشنهاد داد . آن ها به سبب بی اعتبار دانستن امتیاز خوشتاریا حاضر به خرید نفت نشدند .عاقبت انگلیسی ها امتیاز نفت خوشتاریا را خریدند .
در آن هنگام نفوذ روسیه تزاری در ایران از بین رفته و قفقاز خود را از روسیه جدا شناخته و دولت های آذربایجان .گرجستان .وارمنستان استقلال خود را اعلام کرده بودند .
ارتش انگلیس قسمتی از ایران را اشغال و از راه ایران نیرویی به قفقاز فرستاده بود و در ایران هم نفوذ انگلستان به اندازه یی شدت گرفته بود که دولت دست نشانده انگلستان به ریاست وثوق الدوله زمام امور را دست داشت .
انگلیس ها در چنین موقعیتی حاضر شدند با خوشتاریا معامله و امتیاز نفت او را خریداری کنند .
البته تاریخ علاقه مندی و اشتیاق انگلستان به منابع دریای کاسپین و دست یابی به آن ها به زمان به گذشته و به زمان نادر افشار بر
می گردد .
پس از به قدرت رسیدن نادر شاه و هم زمان با پس گرفتن ولایت مهم و پر برکت خزر از روسیه (۱۷۳۲_۱۷۳۵) میلادی برای اولین بار یک انگلیسی
به نام جان التون آگاه به موقعیت سیاسی و اقتصادی دریای کاسپین .به دستگاه دولت نادر شاه راه یافت و نادر را از اهمیت استراتژیکی این منطقه با خبر ساخت و به فرمان نادر خود مامور ساختن و تشکیل ناوگان جنگی در دریای مازندران شد .
پایان قسمت سوم
منبع کتاب جستارهایی درتاریخ تالش جلد دوم ص ۳۷۳و۳۷۴
نوشته آقای عبدالکریم آقاجانی تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز
مختصری از تاریخ نفت تالش
قسمت اول
تاریخ نفت تالش به سال ۱۳۲۰ هجری قمری باز می گردد .پس از این که محمد ولی خان نصرالسطنه در دوازدهم دیقعده سال ۱۳۱۷ به حکومت رشت منصوب شد از آن جا که آدم فعال و با تدبیری بود وبه ترویج اقتصاد نیز علاقه داشت دست به کشف نفت در تالش زد و پس از این که از وجود نفت در تالش اطمینان حاصل کرد . در سفر نخست فرنگ مظفرالدین شاه که در رکاب او بود امتیاز نفت تالش را از مظفرالدین شاه گرفت .
بی مناسبت نیست به یاد داشت های خود سپهسالار اشاره کنیم که می نویسد ،:
به تاریخ یکشنبه پنجم جمادی الاولی سنه ۱۳۲۰ چون معدن نفتی در بلا رود تالش در سفر اول شاه به فرهنگ پیدا کردم . به فرنگ فرستادم. بعد قسمی شد مسکوت عنه ماند .
در این سفر امتیاز گرفتم .تا به حال به دستیاری ملک التجار بادکوبه یی آقا محمد قلی کار کردیم . معادل پنج هزار تومان کار شد . امروز مژده نفت و عین نفت را بر اوردند.
سرگیس طومانیان آن جا بود خیلی صحبت ها شد . خدا وند انشالله اقدام و انجام این خدمت را که به ملت ایران کرده ام مبارک وبه خیر و خوشی پیش آورد که محفوظ و بهره مند شویم .
پایان قسمت اول
منبع کتاب جستارهایی درتاریخ تالش جلد دوم ص ۳۷۳
نوشته آقای عبدالکریم آقاجانی تالش
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
اواز خوش بلبل مستی سحر
امد
گویی زسر کوی تو ما را خبر
امد
امد به مشامم بوی عطری ز
طبیعت
بوی خوش عطر تن تو در نظر
امد
غوغا به پا شددل حسرت زده
من
دیدار تو ما را به خیال دگر
امد
در حسرت دیدار دل و دیده
بهره باد
دلبرده ز ما کلبه ی دل کی ببر
امد
ما را وصال گل روی تو نگار
است
جانا بسی اشک غم از دیده تر
امد
دل را شب و روز سر کوی تو
گذاریست
دل رفت سر کوی تو بسی بی
ثمر امد
بازا سر لطف نظری بر دل ما
کن
این عاشق دیوانه سرایت نگر
امد
گر دیرگذر غیر تو ما را نظری
بود
جانا گل روی تو " دوگاهه" نظر
امد
محمدیان دوگاهه.
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
😋طرزتهیه شیره یا دوشاب انجیر😋
انجیرهای رسیده شده را شسته(اگر انجیرها درشت هستند با چاقو خردشان کنید)و داخل ظرفی بریزید مقداری آب روی انجیرها بریزید،آب تا نصف انجیرها را پر کند، روی حرارت قرار دهید و بجوشانید تا انجیرها پخته و نرم شوند بعد حرارت را خاموش کنید و صبر کنید تا کمی خنک شوند، با دست یا گوشت کوب یا گوشت کوب برقی انجیرهارا له کنید و داخل آبکش بریزید و ظرف بزرگی زیر آبکش قرار دهید تا حتی الامکان آب آنها خارج شوند و چون با آبکش ریزه های انجیر و دانه های آن جدا نمیشوند بنابراین آب انجیرها را دوباره داخل تنظیف یا پارچه خیلی نازک بریزید و از بلندی آویزان کنید و ظرف بزرگی زیر آن قرار دهید تا آب خالص انجیر داخل ظرف جمع شود،بعداز اینکه آب کل انجیرها را گرفتید آن را داخل قابلمه ای بریزید و روی حرارت قرار دهید تا بجوشد و شیره غلیظی از آن باقی بماند، دوشاب انجیر مانند دوشاب خرمالو و انگور بسیار شیرین و مفید و مقوی هست.نوش جان
✍️مهدی پور
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan
هر روز یک مطلب در مورد تالشان
امروز علل نفوذ زبان ترکی و گیلکی در تالش
قسمت ششم
با رونق سودا گری و تجارت و تجاری شدن تولیدات تالشان ،وابستگی آنان به بازار ،روز به روز بیشتر شد و به همین نسبت هم زمینه های گفتگو میان تالشان و بازرگانان توسعه یافت .
چون این بازرگانان ترک زبان بودند ناگزیر زبان تجاری مردم نیز ترکی شد .
امروز هم بازماندگان بسیاری از این بازرگانان که اجداد آنان از نقاط دیگر به تالش مهاجرت کرده اند در تالش زندگی می کنند و با آمیزش با تالشان در طول زمان ،خود تالش شده اند .
لیکن هنوز هم در شهرها و آبادی های که در مسیر جاده اصلی قرار گرفته اند بسیاری از مغازه داران به زبان ترکی سخن می گویند .
در همین رابطه نباید فراموش کرد که برخی از مشتریان آنان را مسافرهای عبوری ترک زبان تشکیل می دهند و آنان برای سهولت فهم یکدیگر به جای زبان تالشی یا فارسی با همدیگر به ترکی صحبت مي کنند .
۳- عامل اجتماعی
سومین عامل تاثیر گذار که در گسترش و نفوذ ترکی در نواحي شمالي تالشی نقش داشت . عامل اجتماعی بود.
می دانیم که تالش ها عمدتا برنجکار و دامدار هستند و کشت برنج به نیروی کار متمرکز نیاز دارد.
تا قبل از به کار گیری تیلر ها برای شخم زدن مزارع مرزبندی و آماده سازی زمین برای کاشت ،عمدتا توسط توسط کارگران فصلی صورت می گرفت.
که برای همین منظور از روستاهای مختلف خلخال و اردبيل به تالش مي آمدند و نیاز به نیروی کار و انجام قرار و مدارهای آن از پایان فصل پاییز شروع می شد.به همين دليل کارگران فصلی از آذر ماه و دی به طرف تالش حرکت می کردند و با جمع شدن در قهوه خانه های شهری و روستایی با کارفرمای خویش قرار داد می بستند .
آنان چون با گاو و خیش شخم می زدند، کار به کندی پیش می رفت به ویژه این که شخم اول و دوم یا مرز که با کرت بندی مزارع همراه بود وقت زیادی می گرفت.
مزارع باید تا آخر فروردین آماده ی کاشت
می شدند این کارگران که در زبان تالشی مژدور یا مزدور ناميده مي شدند حدود سه تا پنج ماه در منزل کارفرمایان خود بسر می بردند .تداوم این آمد و شدها به آمیزش اجتماعی و فرهنگی بیشتری منجر می شد و چه بسا که برخی از این کارگران فصلی از زادگاه خود کنده شده و در تالش ساکن می شدند . از این طریق نیز زبان ترکی در لایه های میانی و پایینی جوامع تالشی ،به دلیل حضور مستمر کارگران مژدور ودر میان خانواده های تالشی گسترش می یافت .از طرف دیگر، تالشان پس از پایان فصل برنجکاری برای استراحت و فرار از گرما ی تابستان و آزار پشه ها ،مزارع را به میراب ها و آبیارها
می سپردند و عازم ییلاق های سنتی خود
می شدند ،نواحی ییلاق تالشان ،هم مرز با عشایر و دامداران استان کنونی اردبیل است ،این همجواری ارتباط اجتماعی زیادی را میان آنان موجب شده و بیش از پیش باعث استفاده از زبان ترکی برای گفت وگو می شد .
در همین حال نباید فراموش کرد که مهاجرت های فصلی در تالش ،به شکل عمودی یعنی در مسیر ییلاق _ قشلاق انجام می گرفت و کمتر اتفاق
می افتاد که این مهاجرت ها شکل افقی داشته باشد ،یعنی به ندرت کسی میان لیسار و حویق یا اسالم وپره سر مهاجرت می کرد و مهاجرت فصلی کارگران ترک زبان در زمستان به تالش ،برای کار در مزارع البته در کنار مهاجرت فصلی کارگران مزدور ترک زبان از قلمرو استان کنونی اردبیل به تالش ،مهاجرت فصلی کارگران زن به بندر انزلی و کپورچال در فصل بهار به تالش نیز انجام
می گرفت ، با افزایش سطح زیر کشت مزارع برنج ،به همان نسبت که نیاز به نیروی کار مردان فزونی می گرفت ،نیاز به نیروی کار زن برای کاشت و وجین مزارع افزایش می یافت .کمبود نیروی کار زن هم از همسایگان جنوبی تالش که گیلک زبان بودند تامین می شد ،استمرار این مناسبات اجتماعی و کاری ،باعث اسکان خانوارهای گیلک زبان در نواحي جنوبی تالش شده و از این طریق نیز آمیزش وسیعی میان تالشان وگیلگ ها و زبان تالشی و زبان گیلکی به وجود آمده است
پایان
پایان قسمت ششم
منبع فصلنامه تحقیقات تالش شماره ۲ زمستان ۱۳۸۰ ص ۱۵تا ۲۷
مطلب چاپ شده در ماهنامه سرزمین نوروز بهار تالش سال ۹۴ شماره ۶۷ ص ۲۶ و۲۷
نویسنده مقاله اقای دکتر محمد تقی رهنمایی استاد دانشگاه محقق و پژوهشگر
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی
🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan