Telegram-канал taaleshestan - 🌹تالــشــســتــان🌹: Unsorted

🌹تالــشــســتــان🌹

25 May 2025 22:14

هر روز یک مطلب در مورد تالشان

امروز
نگاهی کوتاه به نقش الیان در نهضت جنگل بر پایه منابع شفاهی
قسمت سوم
چگونگی پیوند آلیان با نهضت جنگل

منطقه زیبا و فرحبخش الیان در غرب شهرستان فومن از حدود ۲۰ روستا و آبادی تشکیل شده است.
این پهنه از یک سو به کوهستان تکیه داده و از سوی دیگر، پای خود را در دشت دراز کرده است، کوهستان ها در شمال الیان به سمت غرب تا ماسوله داغ امتداد می یابند و الیان بخش سردار جنگل ماکلوان و ماسوله رودخان، مجموعه یکپارچه،از سکونت‌گاه‌های را تشکیل می دهند که ساکنانش تالش زبانند
. مجموعه پهنه الیان تا ماسوله را می توان از چشم نواز ترین مناطق دنیا به شمار آورد.
موضوعی که هر گردشگری به آن اعتراف می کند.
ساکنان این پهنه عمدتاً به دامپروری و کشاورزی اشتغال دارند و چراگاه های کوهستان های این پهنه همواره مملو از هزاران راس بز و گوسفند و گاو اسب است که با آرامش کامل از سرسبزی فراوان آن بهره می‌گیرند .
کمی پس از آغاز جنگ جهانی اول در سال ۱۲۹۳شمسی برابر با سال ۱۹۱۴ میلادی این منطقه نیز دستخوش ناامنی و هرج و مرج گسترده ای شده، اگرچه این ناامنی، به شکل محدودتری از قبل نیز وجود داشت.
دسته‌های راهزن و غارتگر که از مناطق پیرامون آن شکل گرفته بودند ،به طور مداوم مشغول غارت و چپاول بودند و ناتوانی حاکمان محلی که خود از ضعف دولت‌های پس از مشروطه ناشی می‌شد ،این امر را تشدید می کرد.
در چنین شرایطی حضور اشغالگران روس در منطقه مردم محلی با تعبیر کلی قزاق ها از آن یاد می‌کنند نیز اوضاع را بسیار وخیم تر می کرد.
قزاق ها در رویارویی با مردم ،هیچ ملاحظه را در نظر نمی‌گرفتند و هر آنچه را که اراده می کردند انجام می دادند .
در خصوص رفتار روسها با اهالی گزارشات تکان‌دهنده‌ای نقل می‌شود به گفته یک راوی آنان خانه ما را- خانه مرحوم حاج اکبر الیانی متوفی به سال ۱۳۱۵ شمسی آتش زدند و ما شب با استفاده از روشنایی ناشی از سوختن و خاکستر شدن خانه به سویی دامنه دوال کوه فرار کردیم .
قزاق ها به ویژه زمانی که از مقاومت ها و سرسختی ساکنان عصبانی می شدند، به هیچ چیزی رحم نمی کردند، به نقل از یک شاهد عینی آنها یک بار از صومعه سرا به سوی ماسوله، نزدیک به ۳۰۰ خانه و کلبه را به آتش کشیدند.
حیوانات را تفریحی وار هدف می‌گرفتند برنج و سایر مایحتاج مردم را به غنیمت می بردند. گونی‌های شالی را خوراک اسبان خود می کردند و حتی زنبورستان ها را به آتش می کشیدند و لانه های مرغان را می‌سوزاندند.
با اشغال خانه‌ها مردم به کوهستان می گریختند و پس از ترک محل توسط قزاق ها ،خلایق دوباره باز می گشتند تا از ویرانه ها زندگی بسازند .
در چنین شرایطی و برای مقابله با خطر غارتگران منطقه‌ای از یک سو و متجاوزان خارجی از سوی دیگر، بزرگان قوم تالش در منطقه در صدد چاره جویی بر آمدند و شخصی را که به تدبیر و شایستگی از پیش می شناختند و اکنون در کربلا مشغول کسب و کار بود به کمک و همکاری فراخواندند :حسن خان کیش دره ای معروف معروف به حسن خان آلیانی.

بازگشت حسن خان همزمان بود با شکل‌گیری و توسعه نهضت جنگل به سوی منطقه کسما. اقدامات فوری حسن خان که با حمایت اغلب و بزرگان تالش همراه بود در بهبود اوضاع امنیتی موثر واقع شد.
جسارت ،قاطعیت، سرعت عمل ،تیزهوشی و سخت گیری حسن خان باعث شد شهرت وی به گوش سران جنگل در کسما برسد و البته پیوستگی جغرافیایی کسما از طریق گوراب زرمیخ به آلیان نیز در این انتقال موثر بود .از این رو می توان پی برد که چرا کوچک خان دست یاری به سوی آلیان درست کرد و آلیان به نهضت جنگل پیوست.

پایان قسمت سوم

منبع
کتاب مجموعه مقالات نهضت جنگل با رویکرد به زندگی نامه میرزا حسین خان کسمایی ص۲۶۱؛۲۶۲
به کوشش دکتر فریدون شایسته
نویسنده مطلب آقای فریدون واحدپور دهرانی
انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی

🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما
@taaleshestan