167
« قەدری نەفسی خۆت بزانە ! » « أعرف قدر نفسك ! »
إِنَّ هَٰذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ ..
Читать полностью…
تلاوة خاشعة ..
فَأَمْلَيْتُ لِلَّذِينَ كَفَرُوا ثُمَّ
أَخَذْتُهُمْ ۖ فَكَيْفَ كَانَ عِقَابِ ..
قال الحافظ أبو عمر يوسف بن عبد البر المالكي - رحمه الله -:
[ وقالوا: لَو سكت مَن لا يعلم سَقط الاختلَاف ].
واتا: وە وتراوە: ئەگەر بێدەنگ بێت ئەو کەسەی کە زانستی پێ نییە، ئەوا جیاوازی و خیلاف نامێنێت و ئەکەوێت.
[ جَامع بيَان العِلم وفَضله ( 1\294 ) ].
تلاوة عطرة.. ( وَلا تَقفُ ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ إِنَّ السَّمعَ وَالبَصَرَ وَالفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنهُ مَسئولًا )
القارئ : نجم الظفيري
@TELWATE
گاڵتە بەخەڵکی مەکەن !!!
.....
صەحابەی بەڕێز عبدالله کوڕێ مسعود -خوای لێ ڕازی بێت -
دەفەرمووێت : " لو سَخرتُ من كلبٍ لخشيتُ أن أُحوّل كلباً ".
واتا : ئەگەر گاڵتە وسوکایەتی بە سەگێک بکەم ئەوا دەترسم خودا بمکات بەسەگ . (۱)
ئەمە حاڵی پیاوچاکانە تەنانەت گاڵتە بە سەگیش ناکەن کەچی هەندێک موسڵمان سوکایەتی بە برا و هاوڕێی خۆی دەکات و دواتریش دەڵێت خۆ چیم کردووە .
....
صفة الصفوة (١٩١/١)
( يا أيها الذين آمنوا قوا أنفسكم وأهليكم ناراً وقودها الناس والحجارة )
القارئ : سعد الكلثم
@TELWATE
عن بلال بن سعد - رحمه الله - قال:
« إن الخطيئة إذا أخفيت لم تضر إلا أهلها، وإذا أظهرت فلم تغير ضرت العامة ».
واتا: تاوان ئەگەر شاردرایەوە تەنها زیان بە خاوەنەکەی دەگەیەنێت، وە ئەگەر تاوانەکە ئاشکرا کرا و نەگۆڕدرا ئەوا زیان بە گشت خەڵکی دەگەیەنێت.
[ حلية الأولياء : ٥/٢٢٢ ]
مەرجەکانی دروستی خۆ ڕازاندنەوە:
1- خۆ ڕازاندنەوەیەك نەبێت بە پیاوانی بچوێنێت یان پیاوان به ئافره‌ت بچوێنێت.
2- خۆ چواندن نەبێت بە کافرەکان.
3- جلی شوهڕەت نەبێت واتە نامۆ بێت لە ناو خەڵکی لە دوورەوە پەنجەی بۆ درێژ بکرێت لەبەر جیاوازیەکەی.
4- نەبێتە هۆکاری لوت بەرزی و کیبر.
5- زیادەڕەوی و ئیسرافی تێدا نەکرێت.
حه‌قی موسڵمان به‌سه‌ر موسڵمانه‌وه پێنجن ..
1- وه‌ڵام دانەوەی سەلام.
2- سەردانی بكه‌ی کاتێك كه نەخۆش بوو.
3- شوێن کەوتنی جەنازەکەی - ته‌رمه‌كه‌ی -.
4- بە دەمەوە ڕۆیشتنی كاتێك بانگهێشتی كردی.
5- دوعای خێری بۆ بکەی کاتێك کە پژمی.
وه لە فەرموودەیەکی دیكه‌دا ئه‌فه‌رمووێ شه‌شن ..
6- سه‌لامی لێ بكه‌یت.
[ ئیمامی مسلم و بخاری ڕیوایه‌تیان كردووه ].
ئەمەیە خۆ بەکەم زانین
قال الحسن البصري - رحمة الله -:
« التَّوَاضُعُ أَنْ تَخْرُجَ مِنْ مَنْزِلِكَ فَلَا تَلْقَ مُسْلِمًا إِلَّا رَأَيْتَ لَهُ عَلَيْكَ فَضْلًا ».
واتا: خۆ بەکەم زانین ئەوەیە گەر لە ماڵ چوویتە دەرەوە و بەهەر موسوڵمانێك گەیشتیت وابزانیت کە ئەو لە تۆ چاکترە.
[ حلية الأولياء : (٢٣٨/٨) ]
وَقَالَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ - رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ -:
" لِقَاءُ الْإِخْوَانِ جَلَاءُ الْأَحْزَانِ ".
واتا: بینینی براکان ڕەوێنی خەمەکانە.
[ غاية المنوة ].
كَانَ النَّبيُّ - صلى الله عليه وسلم - إِذَا أَتَاهُ أَمْرٌ يَسُرُّهُ أَوْ يُسَرُّ بِهِ خَرَّ سَاجِداً شُكْراً لِلَّهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى.
پێغەمبەری خودا - صلی الله علیە وسلم - کاتێك کە ھەواڵیکیان بۆ بھێنایە دڵی خۆش بکردایە یان دڵی پێی خۆش ببوایە سوجدەی سوپاس گوزارانەی بۆ خوای گەورە دەبرد.
قال الحافظ ابن عساكر - رَحِمَهُ الله -:
كان علي - رضي الله عنه - إذا أراد زيارة المقبرة جعل يقول:
« يا أهل القبور نُكِحَتْ أزواجكم، وقُسِمَتْ أموالُكُم، وسُكِنَتْ بيوتُكُم، واستُخدِمَت صبيانكم، هذا خبرُ ما عِندنا، فياليت شِعري ما خبر ما عِندكم !؟ ».
ثُمَّ يقول: والله لو تكلّمتم لقلتم: ﴿ وَتَزَوَّدوا فَإِنَّ خَيرَ الزّادِ التَّقوى ﴾.
[ تاريخ دمشق ؛ (٢٧/٣٩٤) ].
چی کاتێك فیتنە ڕوودەدات ؟!
قال ابن تيمية - رحمه الله -:
" عامة الفتن التي وقعت من أعظم أسبابها قلة الصبر؛ إذ الفتنة لها سببان: إما ضعف العلم، وإما ضعف الصبر ".
واتا: فیتنە بە گشتی کاتێك ڕوودەدات لە گرنگترین هۆکارەکانی کەمی صەبرە؛ واتە فیتنە دوو هۆکاری هەیە: یان لاوازی زانست، یانیش لاوازی لە صەبر و ئارامیدا.
[ المستدرك على المجموع ١٢٧/٥ ]
عن عبدالله بن عمر:
قال رسول الله - صلى الله عليه وسلم -:
" ثلاثٌ مُهلِكاتٌ، وثلاثٌ مُنجِياتٌ، وثلاثٌ كفّاراتٌ، وثلاثٌ دَرَجاتٌ.
فأمّا المهلِكاتُ: فشُحٌّ مُطاعٌ، وهَوًى مُتَّبَعٌ، وإِعجابُ المرْءِ بنفْسِهِ.
وأمّا المنْجياتُ: فالعدْلُ في الغضَبِ والرِّضا، والقصْدُ في الفقْرِ والغِنى، وخشيةُ اللهِ تعالى في السِّرِّ والعلانيةِ.
وأمّا الكفّاراتُ: فانْتظارُ الصلاةِ بعدَ الصلاةِ، وإسْباغُ الوُضوءِ في السَّبَراتِ، ونقلُ الأقدامِ إلى الجماعاتِ.
وأمّا الدَّرجاتُ: فإطْعامُ الطعامِ، وإفْشاءُ السلامِ، والصلاةُ بالليلِ والناسُ نِيامٌ.
أخرجە الألباني في صحيح الجامع (٣٠٤٥).
أخرجه الطبراني في المعجم الأوسط (٥٧٥٤).
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللَّهِ كُفْرًا وَأَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دَارَ الْبَوَارِ ..
Читать полностью…
قال عبدالله بن شداد - رحمه الله -:
" سمعت نشيج عمر وأنا في آخر الصف، وهو يقرأ سورة يوسف: إنما أشكوا بثي وحزني إلى الله ".
گوێم لە هەنسك و ناڵەی عمر بوو لە کۆتا ڕیزی نوێژ بووم، وە ئەو سوڕەتی یوسفی ئەخوێند:
من خەم و پەژارەی خۆم تەنها بۆ لای خوا دەبەم.
[ ابن أبي شيبة : (3585) ].
" لا أحد يعلم ما أصابك، ولا أحد يعلم كيف هي معركتك مع الحياة، وما الذي زَعزَع أمانك وقَتل عفويتك، وكم كافحت وكم خسرت، لا أحد يعلم حقًا مَن أنت إلا الله، فلا تشتكي إلا له ولا تطلب المساعده من غيره ".
Читать полностью…
ﻗﺎﻝ ﺍﻹﻣﺎﻡ ﺍﻟﺸﺎﻓﻌﻲ - ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ -:
" ﺟﻮﻫﺮ ﺍﻟﻤﺮﺀ ﻓﻲ ﺛﻼﺙ: ﻛﺘﻤﺎﻥ ﺍﻟﻔﻘﺮ، ﺣﺘﻰ ﻳﻈﻦ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﻣﻦ ﻋﻔﺘﻚ ﺃﻧﻚ ﻏﻨﻲ؛ وﻛﺘﻤﺎﻥ ﺍﻟﻐﻀﺐ، ﺣﺘﻰ ﻳﻈﻦ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﺃﻧﻚ ﺭﺍﺽ؛ وﻛﺘﻤﺎﻥ ﺍﻟﺸﺪﺓ، ﺣﺘﻰ ﻳﻈﻦ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﺃﻧﻚ ﻣﺘﻨﻌﻢ ".
واتا: گەوهەریەتی مرۆڤ لە سێ شتدایە:
شاردنەوەی هەژاری، هەتا خەڵکی بە خۆگرتنت وا گومان ئەبەن کە دەوڵەمەندیت؛ وە شاردنەوەی توڕەیی، هەتا خەڵکی وا گومان ئەبەن کە قایلیت؛ وە شاردنەوەی توندی و ناڕەحەتی، هەتا خەڵکی وا گومان ئەبەن لە بەختەوەریدایت.
[ مناقب الشافعي للبيهقي ١٨٨/٢ ].
قال الشيخ الإسلام ابن تيمية - رحمه الله -:
" درجة الحلم والصبر علی الأذی، والعفو عن الظلم، أفضل أخلاق أهل الدنيا والآخرة ".
واتا: پلەی هێوری و ئارامگری لەسەر ئازار و ناڕەحەتی، وە لێخۆشبون لە ستەم، باشترین ڕەوشتی ئەهلی دونیا و دواڕۆژە.
[ الصارم المسلول : 234 ]
ئه‌و چوار كار و كرده‌وه‌ی كه ڕزق و ڕۆزی ئه‌هێنن:
1- شه‌و نوێژ كردن.
2- زۆر داوای لێخۆش بوون له خوای گه‌وره (إستغفار كردن) له پارشێودا.
3- یاد كردنه‌وه‌ی خوای گه‌وره و میهره‌بان له سه‌ره‌تا و كۆتایی ڕۆژدا.
4- به‌رده‌وام به‌خشین له پێناو خوای گه‌وره‌دا.
[ زاد المعاد لابن القيم ؛ 378/4 ].
" وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ "
ئارام بگره له‌سه‌ر ئه‌و به‌ڵاو موسیبه‌ت و ناخۆشیانه‌ی كه رووبه‌ڕووت ئه‌بێته‌وه.
قال الشيخ ابن عثیمین - رحمه الله -:
" فإذا دعا الإنسان ربه في حال ضرورة موقنا أن الله يجيبه، فإن الله تعالی يجيبه ".
واتا: ئەگەر ئینسان داوای لە خوا کرد لە کاتی پێویستیا وە دڵنیا بێت کە خوای گەورە لێی قبوڵ دەکات، بێگومان خوای گەورە وەڵامی ئەداتەوە.
[ شرح رياض الصالحين : ١/٢٢١ ].
قال محمد بن واسع - رحمه الله -:
« مَا بَقيَ في الدُّنيا شيءٌ ألذُّهُ إلا الصَّلاةَ في الجماعة، ولقاءِ الإخوان ».
واتا: هیچ شتێك لە دونیادا تامی نەماوە جگە لە نوێژی جەماعەت و بینینی برایان نەبێت.
[حلية الأولياء - ٦/٢٩١ ].
كانت أم المؤمنين عائشة - رضي الله عنها - إذا ولد في أهلها مولود، لا تسأل غلاما ولا جارية.
تقول: خُلق سويا؟
فإذا قيل: نعم.
قالت: الحمد لله رب العالمين.
عائشە دایکی ئیمانداران - خوا لێی ڕازی بێت - ئەگەر کەسێکی خزمێکی منداڵیان بوایە، پرسیاری نەدەکرد کوڕە یان کچە.
دەی فەرموو: بێ عەیبە؟
ئەگەر پێی بوترایە: بەڵی.
دەیفەرموو: سوپاس بۆ خوای پەروەردگاری جیهانیان.
[ الأدب المفرد : ١٢٥٦ ].
سئل ابن خزيمة - رحمە الله -:
من أين أوتيت العلم؟
فقلت: قال رسول الله - صلى الله عليه وسلم -:
" ماء زمزم لما شرب له؛ وإني لما شربته سألت الله علما نافعا ".
لە ابن خوزەیمەیان پرسی: لە کوێوە زانستت وەرگرتووە؟
فەرمووی: پێغەمبەری خوا - صلى الله عليه وسلم - فەرموویەتی: ئاوی زەمزەم بۆ ئەوەیە کە بۆی دەخورێتەوە، وە منیش کاتێك خواردمەوە داوام لە خوای گەورە کرد زانستی بەسوودم پێ ببەخشێت.
[ سير أعلام النبلاء ].
" الصمت يكسب المحبّة والوقار؛ ومَن حفظ لسانه أراح نفسه ".
واتا: بێدەنگی خۆشەویستی و ڕێز بەدەست دەهێنێت؛ وە ئەوەی پارێزگاری لە زمانی بکات ئاسوودە ئەبێت.
[ روضة العقلاء ٣٣ ].
قال الحسن البصري - رحمه الله :
" إن الرجل يذنب الذنب فما ينساه وما يزال كئیباً حتی يدخل الجنة ".
واتا: بەراستی مرۆڤ تاوانێك ئەنجام دەدات لەبیری ناکات وهەر لەپەژارەیا دەبێت هەتا دەچێتە بەهەشتەوە.
[ الزهد للإمام أحمد ؛ ٢٤٦ ]
وَحَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى، أَخْبَرَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ، عَنْ سَعِيدٍ الْجُرَيْرِيِّ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ شَقِيقٍ، قَالَ:
قُلْتُ لِعَائِشَةَ: هَلْ كَانَ النَّبِيُّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - يُصَلِّي وَهُوَ قَاعِدٌ؟
قَالَتْ: نَعَمْ بَعْدَمَا حَطَمَهُ النَّاسُ.
یەحیای کوڕی یەحیا پێی ڕاگەیاندین فەرمووی یەزیدی کوڕی زورەیع پێ ڕاگەیاندین، لە سەعیدی کوڕی جورەیرەوە لە عبدوڵای کوڕی شەقیقەوە فەرمووی:
بە دایکمان عائیشەم فەرموو: ئایە پێغەمبەری خوا - صلى الله عليه وسلم - بە دانیشتنەوە نوێژی دەکرد؟
فەرمووی: بەڵێ دوای ئەوەی خەڵکی ئەزێتێکی زۆریان داو پیر بوو.
[ صحيح مسلم ].