Telegram-канал tarikhe_mashruteye_iran - تاریخ مشروطه ایران: Unsorted

تاریخ مشروطه ایران

28 Feb 2024 06:32

1) افزودن «تفاوت عمل» بدرآمد. چگونگی آنکه دولت مالیاتهایی بدیهها و دیگر چیزها گزارده بود و کتابچه‌ای برای آن در دست می‌داشت. ولی حکمرانان زمان بزمان بآن مالیاتها افزوده و خود کتابچه‌ای پدید آورده بودند ، و چون مالیات را حکمرانان گرد آورده و بدولت پرداختندی ، اینان از مردم از روی کتابچه‌ی خودشان گرفتندی و بدولت از روی کتابچه‌ی خود آن پرداختندی ، و آن فزونی را که «تفاوت عمل» نامیده شدی به دو بخش کردندی : بخشی را به صدراعظم و دیگران بعنوان پیشکش دادندی و بخشی را خودشان برداشتندی و در برخی جاها این فزونی بسیار فزون بودی. مثلاً در کرمان مالیات گزارده‌ی دولت 44000 تومان ، و مالیات گرفته‌ی حکمرانان 170،000 تومان می‌بود. کمیسیون چنین نهاد که همه‌ی این فزونیها بحساب دولت درآید.

2) برانداختن «تیول». بسیاری از آبادیها به «تیول» داده شده بود. بدینسان که کسانی که از درباریان و از سرکردگان فوج و مانند اینها از دولت سالانه یا ماهانه گرفتندی دولت بجای آنکه خود یکسره پردازد مالیات یک دیهی را باو واگزاردی که خود از دیه‌نشینان بگیرد ، و این کسان چون سالیان دراز این کار را کرده بودند آن دیهها را ازآنِ خود می‌شمردندی. در اینجا نیز فزونی درمیان می‌بود. زیرا بیشتر دیهها زمان بزمان آبادتر گردیده و مالیاتش فزونتر شده بود ولی فزونی را نیز تیول‌داران گرفتندی. کمیسیون چنین نهاد که تیول بیکبار برانداخته شود و همه‌ی آن مالیاتها بحساب دولت درآید ، و بآن کسان از صندوق ماهانه یا سالانه داده شود.

3) برانداختن تسعیر. چگونگی آنکه یک بخش مالیات دیهها غله بودی که می‌بایست سالانه بانبار دولت بفرستند. ولی از سالیان دراز چنین می‌بود که بهای آن را بدولت می‌پرداختند. از اینجا نیز فزونی پیدا می‌شد. زیرا آنان که در زمان بسیار پیشتری این را با دولت نهاده و بهای کمی برای غله گفتگو کرده بودند همیشه بهای کم آن زمان را می‌پرداختند در حالی که بهای غله اکنون پنج یا شش برابر آن گردیده بود.

این سه زمینه در مجلس در چند نشست بگفتگو آمد ، و نخست کسانی خرده‌هایی می‌گرفتند و ناخشنودیهایی می‌نمودند. ولی چون گفتگو شد و زمینه روشن گردید همه را پذیرفتند. ولی این پیشامد یک نتیجه‌ی دیگری نیز درپی خواستی داشت ، و آن اینکه یک دسته از مفتخواران را از توده جدا گرداند. زیرا همه‌ی دیهداران و تیول‌داران و حکمرانان از آن خواستندی رنجید ، و خواهیم دید که از این راه چه دشمنیها پدید آمد و چه کینه‌ها رخ داد.

🌸