2529
Zanan Emrooz is a monthly Persian-language journal on women's issues Contact: zananemroozonline@gmail.com —————————- www.zananemrooz.com Instagram:zananemrooz Telegram:@zanan_emrooz —————————- WhatsApp: 09391367724
.
.
فهرست مطالب شماره ۵۰ «زنان امروز»
▪️جامعه
سرمقاله:
حیاط خانهٔ ما تنهاست
🖋️ شهلا شرکت
مجلهٔ زنان/ زنان امروز:
انباشت معنا و عاطفه
🖋️ آتنا کامل
چراغی برای تداوم تغییر
🖋️ نوشین احمدی خراسانی
مجلهٔ زنان امروز
یک آرشیو فمینیستی
🖋️ مهسا اسداله‌نژاد
یک نقد و چند خط ستایش از زنان امروز
این قرمز دوست‌داشتنی
🖋️ نگین باقری
نقد هست، انصاف نیست
🖋️ محبوبه حسین‌زاده
یک داستان واقعی
🖋️ رابعه حیدرنژاد
در پرداختن به مسائل زنان
باید از جنسیت فراتر رفت
🖋️ فاطمه صادقی
چند قاب از مواجه با زنان امروز
🖋️ فرشته طوسی
ما هستیم!
🖋️ هلیا عسگری
سرو ما نازنین است
🖋️ سعید فروتن
نهادی زنانه در جنبش زنان ایران
🖋️ خدیجه کشاورز
زنان امروز، کنشی استعاری در برابر نظم استعمارگرزبان
🖋️ زهرا مبلغ
حرکت بر آن مرز باریک
🖋️ مجید ملکان
عزیزترین فرزند
🖋️ مریم نصر اصفهانی
فاتحان صبور
🖋️ کامبیز نوروزی
فضا-زمانِ شگفت‌انگیر یک رسانهٔ فمنیستی
🖋️ شیما وزوایی
ما که جای بازی‌مان زیر میز بود!
🖋️ ستاره هاشمی
امکان کنش فمینیستی در تقاطع سکسیسم و زن‌ستیزی
🖋️ آیلا عراقی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
▪️تاریخ
در تقلای نامیدن زنان؛ ورود به میدان زبان
🖋️ مریم رضایی
من دختر شانزدم ساله‌ام را از دست دادم
گفتوگو با شهلا شرکت، سردبیر زنان امروز
🖋️ مریم رضایی
جنبش زنان در میدان
روز جهانی زن به روایت ماهنامۀ زنان (۱۳۷۰ـ۱۳۸۶)
🖋️سحر کریمی
مروری بر پیشینهٔ زن‌کشی در ایران
با نگاهی به آرشیو مجلهٔ زنان
🖋️ المیرا بهمنی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
▪️هنر
بنویس اما تازیانه را فراموش مکن!
🖋️ فرشته حبیبی
مطالبه‌گری به‌سان رهاورد دیالکتیک نظریه و عمل
نگاهی به عناوین بخش هنر مجلهٔ زنان امروز
🖋️ معصومه گنجه‌ای
زنان امروز، غایبان سینمای ایران
زنان امروز هستند چه روی پرده باشند، چه نباشند
🖋️ آرمین اعتمادی
هفتاد و هفتمین دورهٔ جشنوارهٔ کن
جشنواره‌ای فراموش‌شدنی!
🖋️ عسل باقری
گِله‌های کارگری از چرخ ستمگری
تئاتری مستند در زندان
🖋️ سروناز احمدی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
▪️ادبیات
دربارهٔ ویرایش
ویراستار، چشمی دیگر برای داوری متن
🖋️ فرزانه طاهری
همنشین واژه‌ها
🖋️هایده عبدالحسین‌زاده
ویراستار در آفرینشِ اثر سهیم است
گفتوگو با مژده دقیقی
🖋️ شهلا شرکت
لینک خرید این شماره:
http://store.zananemrooz.com/محصول/نسخه-چاپی-شماره-۵۰/
ویژه‌نامهٔ پنجاهمین شمارهٔ مجلهٔ «زنان امروز» منتشر شد.
صاحب‌امتیاز، سردبیر و مدیر مسئول: شهلا شرکت
دبیران:
|جامعه: آتنا کامل
|تاریخ: مریم رضایی
|هنر: فرشته حبیبی
|ادبیات: شورای نویسندگان
|ویرایش: هایده عبدالحسین‌زاده
|وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی: رابعه حیدرنژاد
|عکس: امیر جدیدی
طرح جلد: سعید فروتن
طراحی گرافیک: عاتکه احمدی
▪️لینک خرید این شماره:
store.zananemrooz.com/محصول/نسخه-چاپی-شماره-۵۰/
در 13 سالگی به فرانسه رفت و در رشته کارگردانی سینما در مدرسه عالی تکنیک فیلمبرداری و عکاسی پاریس تحصیل کرد. چون رشتهٔ تخصصی‌اش تئاتر بود توانست در مکتب بزرگانِ صحنهٔ تئاتر فرانسه همچون تانیا بالاشوا تحصیل کند. در پاریس به‌عنوان کارآموز در نمایش‌های مختلفی شرکت می‌کرد و با زبان فارسی کلاسیک هم در فرانسه آشنا شد. در مدرسه السنه پاریس – مدرسه زبان‌های شرقی – زیر نظر استادانی مثل هانری ماسر و ژیلبرت لازار درس خواند و به این طریق زبان فارسی و ادبیات ایران را آموخت.
سال 42 به ایران بازگشت و شروع به طراحی صحنه، کارگردانی، بازی و ترجمه کرد. نمایشنامههای متعدد از ژان پل سارتر (دربسته)، کامو (کالیگولا)، آنوی (آنتیگون و مجلس رقص دزدان)، یونسکو (کرگدن، درس و چه‌طور از شرش خلاص شویم)، چخوف (باغ آلبالو، دایی وانیا، ایوانف و مرغ دریایی)، پیراندلو (مردی که گلی بر لب داشت، شش شخصیت در جست‌وجوی نویسنده و امشب از خود می‌سازیم) و... از اولین آثاری بود که ترجمه کرد و بیشتر آنها را روی صحنه برد. چند رمان به نام‌های در اندرون من خسته، مرغ سحر از نوشته‌های اوست و کتابهای به باغ عرفان، هفت شهر عشق و بیژن و منیژه، حاصل سال‌ها کار و تحقیق دربارهٔ نمایش‌های او بوده است.
سال‌ها پیش، با پری صابری به بهانهٔ نمایش رستم و نمایش من از کجا، عشق از کجا،گفت‌وگوهایی داشتیم. در روزهای پس از رفتن او، شما را به خواندن این گفت‌وگوها دعوت می‌کنیم. یادش گرامی ...
zananemrooz.com/article/شوخیهای-کوچک-با-موضوعهای-بزرگ/
zananemrooz.com/article/رستم-و-سهراب-یکی-از-عمیقترین-تراژدی/
روایت آزاده ثبوت از جنبش‌های فمینیستی در فلسطین و مساله استعمار
گزارش:شورانگیز دادشی
کانون زنان ایرانی
در طول تاریخ مبارزات آزادی‌بخش فلسطین، زنان فلسطینی شیوه‌های متنوعی از مبارزه، مقاومت و تاب‌آوری را در پاسخ به شرایط در حال تحول فلسطین شکل داده‌اند. مبارزه آنها هم شامل اقدامات مستقیم گروهی، کنشگری سیاسی و هم تلاش برای حفظ قاطعانه زندگی روزمره در میانه اشغال، استعمار شهرک‌نشینان، آوارگی و خشونت بوده است. زنان فلسطینی در خلال یک قرن گذشته با تکیه بر ماهیت سیال مبارزه و مقاومت در برابر خشونت، همواره به دنبال راه‌های معتبر و قابل دوام برای مبارزه، مقاومت و تحمل چالش‌ها هم در درون جامعه و هم در مبارزه با دشمن بوده و هستند.
این بخشی از سخنان دکتر آزاده ثبوت، مدرس و محقق پسادکتری (در دانشگاه کوینز بلفاست) در موسسه فرهنگی و هنری شک است. این جلسه با حضور جمعی از علاقمندان در اوایل تیرماه امسال در تهران برگزار شد.ثبوت در زمینه عدالت انتقالی، هنر، جنبش‌های اجتماعی و شهری و مبارزات جنسیتی و سیاست رادیکال در فلسطین و کشورهای جنوب غرب آسیا مطالعه و تحقیق می‌کند، در کمپ‌های فلسطینیان در لبنان کار میدانی-پژوهشی انجام داده و با نسل‌های مختلف آوارگان و پناهندگان که در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند کار تاریخ شفاهی انجام داده و با نهادهای بین‌المللی با محوریت فلسطین همکاری کرده است.
جنبش زنان فلسطین در خلال یک قرن گذشته، نه تنها در برابر اشغالگران و استعمارگران مبارزه کرده و می‌کند بلکه در درون جامعه فلسطینیان نیز با تمرکز بر دگرگونی ساختار مردسالارانه و روابط قدرت با استفاده از تاکتیک‌هایی مانند آموزش، افزایش آگاهی عمومی، اصلاحات اجتماعی و مشارکت اجتماعی-سیاسی برای ایجاد تغییرات دگرگون‌کننده در جامعه فلسطین می‌کوشد،
می‌کند.
ماتیل مغنم، حقوق‌دان، فمینیست و مورخ برجسته مسیحی فلسطینی در آن زمان، واکنش بریتانیا به قیام را در کتاب خود به نام «زن عرب و مسئله فلسطین» که در سال ۱۹۳۷ منتشر شد، این‌گونه توصیف می‌کند: «صدها مرد به زندان فرستاده شدند، صدها خانه به‌طور بی‌رحمانه ویران شدند. صدها کودک یتیم شدند…» در آن کتاب کمیساریای عالی بریتانیا، «بی‌رحم و تشنه به خون» توصیف شده است».
در آن سال‌ها، در سراسر فلسطین، پیشگامان برجسته فمینیست برای مبارزه با استعمار به سازماندهی مشغول بودند. یکی از برجسته‌ترین فمینیست‌های فلسطینی، سادیج بهاء نصار سردبیر و نویسنده روزنامه الکَرْمِل بود که در سال ۱۹۰۸ در حیفا تأسیس شد. الکرمل یک روزنامه تاریخی بود که کمک زیادی به شکل‌گیری آگاهی ملی فلسطینی‌ها کرد و نقش اساسی در متحد کردن فلسطینی‌ها در برابر استعمار و صهیونیسم داشت. در اوایل دهه ۱۹۲۰، نصار بخشی از روزنامه را به بحث درباره مسائل زنان و دیگر مسائل مهم اجتماعی اختصاص داد. مقالات او بر مبارزه انقلابی زنان فلسطینی علیه استعمار متمرکز بود و از بحث در مورد برابری بین دو جنس تا افزایش فعالیت سیاسی و مبارزات ملی‌گرایانه در برابر تجاوزات استعماری را شامل می‌شد. در ۱۹۳۰، نصار با مریم الخلیلی «اتحادیه زنان عرب حیفا» را تأسیس کرد که یک اتحادیه مبارزه ضداستعماری برای آزادی فلسطین بود.
سال ۱۹۳۶ بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین شورش فلسطینیان علیه حکومت بریتانیا آغاز می‌شود. تا انتفاضه اول در اواخر دهه ۱۹۸۰ هیچ مقاومتی در این مقیاس در فلسطین شکل نگرفته بود. مقامات بریتانیا از روند اعتراضات نگران شدند و بیست هزار سرباز را برای سرکوب شورش‌ها وارد کردند. فلسطینی‌ها شیوه‌های بسیاری برای مقاومت در این دوره ابداع کردند. در ابتدا، یک کمیته عالی توسط برخی نخبگان و صاحبان قدرت و اعتبار محلی در فلسطین به منظور توقف مهاجرت صهیونیست‌ها از طریق مذاکره و چانه‌زنی، محدود کردن انتقال زمین و وادار ساختن بریتانیا به ایجاد یک مجلس منتخب دموکراتیک ایجاد شد. همزمان به مدت شش ماه اعتصابات به طول انجامید که در تاریخ مبارزات مدنی و سیاسی در جنوب‌غرب آسیا در نوع خود بی‌نظیر بود. زندگی اقتصادی در بیشتر مناطق فلسطین متوقف شد. اعتراضات با نافرمانی مدنی و در مواردی حمله به شهرک‌نشینان و اموال آنها همراه شد.
زنان عرب نیز در طول شورش بزرگ، سهم گسترده‌ای در تلاش‌های مقاومت داشتند. برای نمونه، در سال ۱۹۳۸ گزارش شد که یک زن دروزی اهل لبنان به نام حنیه بنت ابواحمد در مرز در حال تلاش برای قاچاق اسلحه به فلسطین دستگیر شد. در سال ۱۹۳۸، نصار به دلیل تامین سلاح برای شورشیان فلسطینی توسط انگلیسی‌ها دستگیر شد و تقریباً یک سال در زندان بود. متن کامل گزارش کانون زنان ایرانی را از ارایه آزاده ثبوت، پژوهشگر حوزه مطالعات فلسطین را در لینک زیر بخوانید:
https://ir-women.com/19667
فروغ سمیع نیا، فعال حقوق زنان:حالا آن روز رسیده است
کانون زنان ایرانی
یازده فعال حقوق زنان در گیلان، سال گذشته در یورش به خانه‌هایشان بازداشت شدند، یکی از این فعالان فروع سمیع نیا بود که پیش‌ازاین نیز به خاطر فعالیت‌هایش در حوزه زنان بازداشت‌شده بود. بازداشت و بازجویی‌های او با خشونت زیاد همراه بوده است.او پس از گذراندن روزهایی سخت در بازداشتگاه اطلاعات، پلیس امنیت و زندان لاکان رشت با فرار وثیقه آزاد شد و چندی بعد با حکم سنگین شش سال حبس مواجه شد که بیش از سه سال آن قابل‌اجراست.حکم فروغ و ده فعال دیگر همگی به اجرای احکام فرستاده‌شده است و اغلبشان می‌گویند حکمشان به‌زودی اجرا می‌شود.
خانم سمیع نیا، در آغاز از روز بازداشتتان بگویید؟ دقیقاً چه اتفاقی افتاد؟ چگونه بازداشت شدید؟
نسبتاً اول صبح بود، بدون اینکه در بزنند، بیشتر از هفت-هشت نفر مرد با دیلم درِخانه ام (واحد آپارتمان) را تخریب کردند و وحشیانه وارد خانه شدند. یکی از مأموران زن بود، من حتی لباس مناسب نداشتم. هیچ احضاریه‌ای برای من نیامده بود و هیچ حکمی را هم به من نشان ندادند. یک نفرشان هم دوربین بزرگی داشت و فیلمبرداری می‌کرد. به من دست بند زدند و از همان اول شروع به کتک زدنم کردند، با خشونت پرتابم کردند گوشه مبل، چشمانم را بسته بودند، صدای فحاشی‌شان را می‌شنیدم و همین‌طور صدای به هم ریختن خانه‌ام را، هر چیزی را به طرفی پرت کردند، خیلی کتک زدند، حتی دستانم خونریزی کرد که به خاطر فشار دست بند و پرت کردنم بود.
چرا فحش می‌دادند و کتک می‌زدند؟ از شما چه می‌خواستند؟
رمز گوشی موبایلم را می‌خواستند. البته انگار یک عده آدم با عقده شخصی آمده بودند و پر از عقده نسبت به من بودند. فحش‌های رکیک جنسی می‌دادند.
بعد از بازداشت به کجا منتقل شدید؟
بازداشتگاه اطلاعات رشت.
شرایط بازداشتگاه اطلاعات چطور بود؟
بازداشتگاه اطلاعات رشت عبارت از تعدادی سلول انفرادی است. هیچ‌گونه امکانات رفاهی نبود. بعد از چند روز؛ حتی نمی‌توانستی خودت را راضی به حمام گرفتن کنی، یک سلول کوچک بسیار کثیف، گوشه سلول یک‌کاسه توالت و دستشویی بسیار کثیف، آب همیشه سرد بود.
حتی برای حمام کردن؟
بله باید با آب سرد حمام می‌کردیم آن‌هم در فضایی بسیار غیربهداشتی و کثیف، بعد از چند روز در یک لیوان یک‌بارمصرف کمی شامپو به ما دادند، آنجا بازداشتگاه مردان بود و نیازهای زنان اصلاً در آن دیده نشده بود. یعنی ما را به بازداشتگاه مردان برده بودند. به‌عنوان مثال حتی لباس و یا پد بهداشتی وجود نداشت. با همان لباسی که از خانه آمده بودم، چند روز اول زندان را گذراندم، تا اینکه خانواده موفق شد برایم لباس بیاورد. من مبتلابه دیابت هستم و به همین دلیل باید رژیم غذایی خاصی را رعایت کنم اما آنجا هیچ امکانی برای رعایت کردن این رژیم وجود نداشت.
ادامه مصاحبه را در لینک زیر بخوانید:
https://ir-women.com/19658
مژده دقیقی در یک برهۀ یازده‌ساله از فعالیت مطبوعاتی‌اش، با تمرکز بر یک حوزۀ تخصصی و مشخصاً مسئلۀ ادبیات زنان، جریان‌ساز بود. او پیش از تعطیلیِ از سرِ جبر و توقیف مجلۀ زنان سنگ‌بنایی گذاشت که باید آن را در کنار ظهور و بروز نویسندگان زن در ادبیات داستانی ایران دهۀ هشتاد بررسی دقیقی کرد، چرا‌که بخش روزنامه‌نگارانۀ ادبیات زنان در معرفی و نقد این جریان نوظهور داستان‌نویسی اوایل دهۀ هشتاد بسیار مؤثر بود.
با او در این گفتوگو مروری کرده‌ایم بر راهی که در این سال‌ها پیموده است:
zananemrooz.com/article/ترجمۀ-ادبی-بدون-عشق-پیش-نمیرود/
آنتیگونه اسطوره‌ای است که در متون ادبی و سیاسی بارها و بارها بازخوانی شده است. کنش آنتیگونه، یعنی به‌جان‌خریدنِ مجازات مرگ در راه گرامی‌داشت شأن انسانی برادرش، به‌ویژه توجه نظریهپردازان فمینیست را به خود جلب کرده است. نمایشنامۀ آنتیگونه روایت تضاد میان «قانون مستبدانه» و «تخطی اخلاق‌محور» یا، به بیان دیگر، روایت تضاد میان «امر سیاسی» و «امر اخلاقی» است. در این داستان، آنتیگونه به رغم ممنوع بودن خاک‌سپاری جنازۀ برادرش، او را به خاک می‌سپارد ــ تخطی می‌کند و مجازات را به جان می‌خرد. نوکت سیرمان، در مقالۀ خویش با عنوان «وقتی آنتیگونه مَرد است»، کوشیده است با نظر به مبارزۀ جنبش کُرد علیه قدرت‌حاکمۀ ترکیه، خوانش فمینیستی ویژه‌ای از آنتیگونه ارائه دهد و نیز با توجه به آنتیگونه، خوانشی از جنبش کُرد ارائه کند و نشان دهد که این جنبش معاصر، که از مطالبۀ استقلال ملی به مطالبۀ فراگیرترِ نوعی دموکراسیِ زنانه‌شده تحول یافت، چه چالش‌هایی را پیش‌رویِ نظریۀ فمینیستی جریان اصلی قرار میدهد.
این مقاله را در سایت زنان امروز بخوانید:
zananemrooz.com/article/وقتی-آنتیگونه-مَرد-است/
@zanan_emrooz
آنتیگونه، این فیگور زنانۀ تاریخی، نقش پررنگی در بسیاری از مباحث فلسفی و فمینیستی معاصر ایفا کرده است. اما شاید نقطۀ عزیمت ورود او به مباحث جدی فلسفی را بتوان در پدیدارشناسی روح هگل ردیابی کرد. از نظر هگل، تراژدی آنتیگونه نهتنها آشکارکنندۀ روح قومی یونانیان، بلکه برترین اثر هنری تمامی ادوار است. در این مقاله، به سبب اهمیت فیگور آنتیگونه در نمایاندن «منطق تاریخ» هگلی، سعی شده با نگاهی به وجوه نظری و البته منفعلانۀ این فیگور در فلسفۀ هگل، و سپس برداشتی آزاد از نظریات جودیت باتلر در کتابهای ادعای آنتیگونه و گفتار تحریکپذیر، به تحلیل و بررسی وجوه عملی وکنشگرانۀ این فیگور از نگاه فمینیستی بنشینم.
این مقاله را در سایت «زنان امروز» بخوانید:
http://zananemrooz.com/article/دو-روایت-از-فیگور-آنتیگونه/
@zanan_emrooz
چرا رسمی‌سازی به هدف مطلوبی هم برای دولت و هم برای جامعۀ مدنی بدل شده است؟ چون از سویی قراردادهای غیررسمی استخدام رواج گسترده‌ای یافته و از سوی دیگر، همان‌گونه که شواهد روزافزون نشان می‌دهند، تأثیر منفی دوره‌های بحران یا رکود و کسادی اقتصادی بر کارگران غیررسمی بیشتر است. با‌این‌حال، رسمی‌سازی می‌تواند اهداف مشخص گوناگونی داشته باشد، و رسمی‌سازی اشتغال و رسمی‌سازی شرکت‌ها کاملاً متفاوت‌اند. اتحادیه‌های کارگری و سازمان‌های جامعۀ مدنی بیشتر دل‌مشغول رسمی‌سازی اشتغال هستند تا از حقوق کارگران حمایت کنند و آن را گسترش دهند. غیررسمی بودن، در آشکارترین شکل خود، در اصل به معنای فقدان حمایت از کارگر است و بنابراین کسانی که به قدرت‌بخشی به کارگران (خواه زنان و خواه مردان) علاقه‌مندند باید برای رسمی‌سازی بیشترِ کار بکوشند. رسمی‌سازی به انجمن‌های کارگری امکان شکل‌گیری میدهد و، با فراهم آوردن چارچوبی قانونی و تنظیمی برای رخ دادنِ مبارزات کارگران، این انجمن‌ها را قادر می‌سازد تا به کارگران در جنگ برای احقاق حقوق خویش یاری رسانند...
لینک ادامه مطلب:
http://zananemrooz.com/article/پیامدهای-جنسیتی-رسمیسازیِ-فعالیت/
جورج استاینر، در شاهکار خود با عنوان آنتیگونهها، با پژوهشی گسترده و تمام‌عیار، به بررسی تاریخچۀ نمایشنامۀ آنتیگونه نوشتۀ سوفوکل، تراژدی‌نویس برجستۀ عهد باستان، و تأثیر دوران‌ساز این اثر از ابتدای نگارش آن، ریشه‌های اساطیری‌اش، و تأثیر شگرف آن بر فلاسفه و اندیشمندان اروپایی (هگل، شلینگ، هولدرلین و کیِرکِگارد) می‌پردازد که هرکدام به ترجمه یا بازنویسی آن مبادرت ورزیده‌اند. همچنین، با نگاهی به مسائل تاریخی‌ـ‌اجتماعی قرون متفاوت، به تحسین شخصیت آنتیگونه تا سرحد الگوی آسمانی و معنوی تکامل، و تداوم نقش و کاربرد آن در قرون و اعصار متمادی تا زمانۀ معاصر به‌عنوان آینۀ تمام‌نمایی از یک حقیقت انسانی که همه‌ـ‌زمانی وهمه‌ـ‌مکانی است پرداخته است...
این مطلب را در شماره ۴۹ «زنان امروز» بخوانید.
لینک خرید این شماره: store.zananemrooz.com
@zanan_emrooz
#نیلوفر_بیانی، فعال محیط زیست و کارشناس مؤسسه حیات وحش پارسیان پس از گذراندن ۷ سال زندان، آزاد شد.
#هومن_جوکار، از دیگر فعالان محیط زیست نیز از زندان آزاد شد.
او به‌عنوان خزانه‌دار و مدیر پروژه یوز آسیایی در حیات وحش میراث پارسیان فعالیت می‌کرد.
@zanan_emrooz
در بخش ادبیات شمارۀ ۴۹، نخست گفتوگوی خواندنی امیلی امرایی را با مژده دقیقی دربارهٔ سی سال یا بیشتر ترجمهٔ ادبی او می‌خوانید. سرخط این گفتوگو نظر این مترجم است: ترجمهٔ ادبی بدون عشق پیش نمیرود. مژده دقیقی، که پیش از این نیز سال‌ها مسئولیت بخش ادبیات مجلات زنان و زنان امروز را بر عهده داشته، از پرکارترین و در عین حال گزیده‌کارترین مترجمان ادبی در ایران است. او همچنین بیش از یک دهه در حوزهٔ ادبیات زنان مطبوعات ایران جریان ساز بوده است.
موضوع بعدی دربارهٔ بهاریه‌سرایی شاعران زن ایران، نوشتهٔ مریم سیدان، است با سرخط: ای بس بهارها که بهاری نداشتیم. این مصرعی از شعر دختر بهار سرودهٔ فروغ فرخزاد است. مریم سیدان می‌نویسد: «بهاریه‌های مشهور فارسی را، همچون بسیاری دیگر از موضوعات شعری، مردان سروده‌اند و اینجا نیز کمتر نامی از شاعران زن در میان است. ادبیات کلاسیک فارسی از سنت‌های مردانه برآمده و کمتر مجالی برای حضور زنان در آن فراهم بوده است اگر هم زنی ــ غالباً به دلیل خاستگاه اجتماعی و تعلیم و تربیت منحصر به طبقات خاص جامعه ــ فضل و کمالی می‌یافت و ذوق و قریحه‌ای در خود می‌دید و شعری می‌سرود، چه‌بسا ناشناس و گمنام می‌ماند و یارای برابری با مردان نداشت. با این حال در میان زنانی که در ادب قدیم و جدید فارسی می‌شناسیم، شاعرانی بوده‌اند که بهاریه‌هایی، گاه شورآفرین، سروده‌اند اما این اشعار، به دلایل گفته و ناگفته، ناشناخته مانده است.» در این نوشته بعضی از این بهاریه‌ها معرفی می‌شوند.
فمینیسم تدافعی، گریز از جنسیت زنانه در آثار نویسندگان زن، با قلم مهشاد شهبازی، سومین کار بخش ادبیات این شماره است. او در مقدمهٔ بحث می‌نویسد: «سرکوب غریزۀ جنسی زنانه در نظام پدرسالار، به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین مباحث فمینیستی، به شکل‌های گوناگونی در آثار نویسندگان زن فمینیست نمود یافته است ــ گاه از طریق سکوت‌های درون‌متنی، گاه از طریق ابراز بیزاری از برقراری رابطۀ جنسی با مرد و امتناع از ازدواج، گاه از طریق زبان بدن و بروز یک بیماری روان‌تنی، گاه با تقلید از رفتارهای مردانه برای انکار زن‌بودگی سرکوب‌شده، گاه حتی به واسطۀ مرد شدن یا بی‌جنس شدن و نفی کامل جنسیت زنانه، و گاه از طریق خلق یک رؤیا: رؤیای باکره باردار شدن. می‌توان این‌گونه گفت که سرکوب غریزۀ جنسی تا اندازه‌ای در زنان فمینیست ریشه‌دار بوده است که حتی تکریم مادرانگی به‌عنوان نمود قابلیت هستی‌آفرینی زنانه نیز بکارت آنان را مورد تعرض قرار نداده و فانتزی بارداری خودانگیخته را به یکی از مهم‌ترین فانتزی‌های دورۀ فمینیست تبدیل کرده است. به نظر می‌رسد که این تعارضِ محوری، که قهرمانان زن آثار فمینیستی را همزمان به دو قطب مخالف «آگاهی از جنسیت» و «رهایی از جنسیت» سوق داده، در برهه‌ای از سفر خوداکتشافی زنان به پاره‌پاره شدن روان آنان و پس‌روی ناگزیرشان به یک فضای شخصی مجرد منجر شده است.»
به نظر نویسنده: «زنان کنش‌گر که در مسیر رهایی از الگوی زنانگیِ تحمیل‌شده از سوی قدرت مسلط، چاره‌ای جز تخریب کامل زنانگی خود نداشته‌‌اند، ناگزیر به قدرتمندترین سرکوبگران جنسیت زنانه بدل شده و با نفی زن‌بودگی بیولوژیک، سرخوردگی جنسی و سردمزاجی را تا پایان عمر برای خود رقم زده‌‌اند. زنانی چون قهرمانان زنِ دو اثر شاخص فمینیستی، ترلان (۱۳۸۲) و دل فولاد (۱۳۶۹)، که در حقیقت قهرمانان کنش‌گری‌های خودمحورانۀ رادیکالی هستند که در مبارزه با جنسیتی که آنان را به بند کشیده است، یا همچون «ترلان» با ظاهر و ذهنیتی مردانه، یک‌پا مرد شده‌اند یا چون «افسانه» در دل فولاد، در وضعیت فقدان جنسیت قرار گرفته‌اند.» با بررسی این دو اثر تحلیل نویسنده ادامه دارد.
داستان کوتاه طعم خاک، ترجمهٔ مژده دقیقی، انتخاب شده از مجموعهٔ بهترین داستان‌های کوتاه آمریکایی ۲۰۰۵، پایان‌بخش ادبیات شماره ۴۹ است. موضوع این داستانِ جذاب و روان مناسبات خانوادگی یک زوج بعد از جدایی است.
لینک خرید شماره ۴۹ «زنان امروز»:
store.zananemrooz.com
@zanan_emrooz
در بخش اجتماعی شماره ۴۹ می‌خوانیم:
▪️«بحران اشتغال در ایران: پروبلماتیکی زنانه» نوشتۀ سمیه قدوسی. در این مقاله از نرخ ناچیز اشتغال و مشارکت زنان در نیروی کار صحبت می‌شود که در چهار دهۀ گذشته همواره زیر ۲۰ درصد بوده و در سال‌های اخیر روند کاهنده‌ای را طی می‌کند. از جمعیت انبوه بیکاران تحصیل‌کرده زن بحث می‌شود که به رغم دستاوردهای چشمگیر تحصیلی در عرصۀ شغلی کمترین دستاوردها را کسب کردند. همچنین مروری تاریخی بر تحولات اشتغال زنان از بعد از انقلاب بدنۀ اصلی این مقاله است.
▪️«همۀ پیچ‌ها با یک آچار باز نمی‌شوند: پیامدهای جنسیتی رسمیسازیِ فعالیت‌های غیررسمی» از جایاتی گوش، ترجمه و تلخیص وحید میره‌بیگی
در این مقاله گوش بحث می‌کند که اشتغال غیررسمی به لحاظ جنسیتی چه شکل و شمایلی در کشورهای جهان جنوب به خود می‌گیرد. خلاف تصور رایج که هرچه کسب‌وکارهای غیررسمی به سمت رسمی‌شدن پیش بروند، روند عادلانه‌ای را طی کردند، گوش نشان میدهد مداخله دولت در مشاغل غیررسمی چه خطراتی در پی دارد و به طور مشخص به سراغ چهار کشور هند، آفریقای جنوبی، تایلند، غنا و مراکش می‌رود. و تلاش می‌کند به این سؤالات پاسخ دهد که «راهبردهای رسمی‌سازی در بافتارهای متفاوت عملاً چگونه برای زنان کارگر اجرا می‌شوند؟ دام‌های سیاست‌گذاری‌ای که باید از آنها پرهیخت چه هستند و کدام راهبردها برای تضمین برابری جنسیتیِ بیشتر و توانمندسازی زنان کارگر به‌نظر مؤثرتر می‌رسند؟ با رجوع به پنج کشور متفاوتِ درحال‌توسعه در آسیا و آفریقا، این پرسش‌ها بررسی شده‌اند».
▪️«شیءانگاری جنسی، تنهایی و تکیهگاهی به نام خود» به قلم آیلا عراقی. این مقاله «در تلاش است تا نابرابری در اتخاذ جایگاه شیء بین زنان و مردان، و ناممکن شدن دوستی در این نابرابری را به‌تصویر آورد. احتمالا همۀ ما این جُک تصویری را دیده‌ایم، که مردی با داشتن دو عدد «لایک» در شبکه‌های اجتماعی احساس شهرت می‌کند و زن جوان با داشتن صد عدد «لایک»، هنوز احساس می‌کند در جهان کسی از وجودش باخبر نیست. این متن در تلاش است تا شکل تنهایی این دختر را تا حدی بفهمد. یا شاید بتوان گفت توضیح مختصری است بر اینکه زن چطور ابتدا به شیء، و سپس به شیء جنسی بدل می‌شود. و در این تبدیل شدن، یا تولید شدن، «خود» را از دست میدهد. همان تکیهگاهی که برای مواجهه با تنهایی، به آن نیاز داریم»
▪️«چند روز در دامنه: گزارشی از معاشرت با چند تن از اهالی روستای لیوس» از نگین بنی عامریان. گزارشی مردم‌نگارانه از سفر به روستایی در شمال دزفول در استان خوزستان و هم‌کلام شدن با زنان لیوسی است. وضعیت مهاجرت، کسب‌و‌کار، اوقات فراغت زنان جوان و مسن در این روستا موضوعاتی‌اند که در این مقاله توصیف می‌شوند.
روز جهانی زنان بر تمام کسانی که زیستشان مقاومت است، مبارک.
بر تمام کسانی که خود را به دردسر انداختند، لجبازی کردند و خودی از آن خود ساختند؛
بر تمام کسانی که برای نزدیکی و همبستگی بیشتر جنگیدند و علیه جدایی ایستادند؛
بر تمام کسانی که بر خواست و میلشان پافشاری کردند و همزمان چیزهایی را نخواستند و رد کردند؛
بر تمام کسانی که تلاش کردند تا «جهانی را که بعضی بدن‌ها را به پرسش می‌گیرد خودش به پرسش کشیده شود».
شماره ۴۹ مجله «زنان امروز،» به زودی منتشر می‌شود...
@zanan_emrooz
در آستانه ۸ مارس، روز جهانی زنان و نوروز، مجله «زنان امروز» را به کارکنان سازمان خود هدیه دهید.
برای تهیه بسته‌های مجله به عنوان هدایای سازمانی، به این شماره در تلگرام پیام دهید:
۰۹۳۹۱۳۶۷۷۲۴
@zanan_emrooz
در دهمین سالگرد تولد زنان امروز به حضوری شوق‌انگیز در رونمایی از پنجاهمین شماره دعوت دارید.
در این گردهم‌آیی، سردبیر، دبیران و دیگر همکاران ما، مشتاق دیدار و گفت‌وشنود با شما هستند.
سه‌شنبه، ۱۷ مهر، ساعت ۱۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰
فروشگاه کتاب دماوند: خیابان شانزده آذر، خیابان ادوارد براون، پلاک ۷.
حضور برای همه آزاد است.
در نشست پیش رو، سارا نوری فارغ‌التحصیل مطالعات فرهنگی، یافته‌های رسالهٔ کارشناسی‌ارشد خود را در رابطه با تجربهٔ زیستهٔ زنان کولبر کُرد و نسبتی که این موضوع با فهم مناسبات اجتماعی در مناطق کُردنشین مرزی دارد با ما درمیان خواهد گذاشت.
همچنین، در این جلسه پرویز صداقت در رابطه با اقتصاد سیاسی کولبری در ایران و شیوا علینقیان دربارهٔ اهمیت نگاه تقاطعی به مسئلهٔ جنسیت، فقر و طبقهٔ اقتصادی نکاتی را به بحث خواهند گذاشت.
با همکاری کارگروه مطالعات جنسیت و سکسوالیهٔ انجمن انسان‌شناسی ایران.
@AnthropologyOfGender
رزرو در تلگرام: @shak_space
🔴نیروی انتظامی اجازه بازداشت زنان به‌خاطر حجاب را ندارد
در کوران شروع دوره تازه ریاست جمهوری، ایراد دیگری از #لایحه_حجاب_و_عفاف مطرح شد که بیشتر نشان میدهد این مصوبه چقدر سرشار از انواع ایرادها و خطاهاست.
در این لایحه به #نیروی_انتظامی اجازه #بازداشت زنان بی‌حجاب و بدحجاب و انتقال آنها به مقرهای نیروی_انتظامی داده شده و آمده‌بود زنان #بی_حجاب یا #بد_حجابی که هویت‌شان نامعلوم است یا بنایی به همکاری در این خصوص ندارند، دلالت شوند به مقر نیروی انتظامی.
به گفته کریم معصومی، نماینده مجلس #شورای_نگهبان به این مصوبه ایراد گرفته است که نیروی انتظامی در این قبیل موارد مجاز به دستگیری و بازداشت افراد نیست.
به گفته همین نماینده کمیسیون حقوقی و قضایی تبصره را اصلاح کرده است. در اصلاحیه کمیسیون حقوقی آمده است که:
در این گونه موارد نیروی انتظامی حق دخالت ندارد و باید حتماً با #اجازه #دادستان یا جانشین او اقدام انجام شود.
معنی ساده این تبصره این است که ماموران نیروی انتظامی نمی‌توانند زنان را به دلیل چیزی که بی‌حجابی و بدحجابی خوانده می‌شود دستگیر کنند و به مقرهای نیروی انتظامی منتقل و بازداشت کنند.
برای بازداشت هرکس بخاطر بی‌حجابی و بدحجابی باید دادستان یا جانشین او اجازه و دستور دهد.
باید توجه داشت که دستور دادستان برای بازداشت افراد باید فردی باشد. یعنی به نام شخص معین و پرونده معین باشد. مقامات قضایی نمی‌تواند اجازه کلی بدهند که عوامل انتظامی میتوانند زنان بی‌حجاب و بدحجاب را بازداشت کند.
اما قطع نظر از لایحه حجاب و عفاف این نظر شورای نگهبان که نیروی انتظامی مجاز به بازداشت زنان بدحجاب یا بی‌حجابی نیست، بیانگر یک تکلیف حقوقی است که هم اینک نیز معتبر و حاکم است.
در حال حاضر نیز نیروی انتظامی مجاز به دستگیری زنان بخاطر حجاب و انتقال آنها به مقر انتظامی نیست و چنین اقداماتی تجاوز از حدود قانون و تعرض به حقوق زنان است.
/channel/kambiznouroozi
ساندرا، زنی ۴۰ ساله، نویسنده‌ای موفق است که به همراه شوهرش ساموئل در یک کلبۀ دورافتاده در فرانسه زندگی می‌کنند. در سکانس آغازین، دختری دانشجو را می‌بینیم که به خانۀ ساندرا و ساموئل آمده و برای تحقیقات پایان‌نامه‌اش می‌خواهد مصاحبه‌ای با ساندرا دربارۀ کتاب‌هایش ترتیب دهد. ژوستین تریه، کارگردان فیلم، در همان افتتاحیه، همانند تیتراژ، بذر اضطراب را با هوشمندی در دل مخاطب می‌کارد. در طول گفتوگو و در میانۀ دیالوگ‌های دختر دانشجو و ساندرا، دو یا سه بار به طبقۀ بالا و اتفاق به ظاهر بی‌ربطی پرتاب می‌شویم: در بالا، دنیل مشغول شستن سگ خود است و می‌خواهد او را برای هواخوری بیرون ببرد. بعد از چند ثانیه دوباره به میانۀ گفتوگوی دو زن برمی‌گردیم، بدون آنکه جمله‌های قبلی را کامل شنیده باشیم. فیلمساز در اینجا، با پرش‌های تدوینی خود، این کُد را به مخاطب میدهد که محتوای این گفتوگو اهمیت چندانی ندارد. انگار در زیر پوست این خنده‌ها، اتفاقی دیگر در حال وقوع است...
ادامه این مطلب را در سایت «زنان امروز» بخوانید:
http://zananemrooz.com/article/وقتی-متهم-زن-است/
@zanan_emrooz
کیک محبوب من، با موضوعی جذاب و روایتی معصومانه، تلاش دارد با ترکیب مسائل فردی و مسائل جهانی، تنهایی و عدم تمایل به قبول این وضعیت تلخ را در زندگی افراد میانسال بررسی کند. اما آنچه این روایت را ویژه می‌سازد، تمرکز بر روابط انسانی و ارتباطات عمیق بین افراد است. فیلم بیش از آنکه بر روابط جنسی تمرکز داشته باشد، بر اهمیت ارتباط عاطفی و درک متقابل از طریق خلق لحظات لطیف و جذاب و موسیقی نوستالژیک و کیک پختن زن و مرد تأکید دارد. در این فیلم شخصیت‌ها سعی دارند جاهای خالی زندگی یکدیگر را پر کنند و کارگردانان توانسته‌اند احساسات انسانی و حس صمیمیت و اصالت را در روایتشان با ظرافت به مخاطب القا کنند.
یادداشت مینا اکبری دربارۀ فیلم «کیک محبوب من» را در سایت «زنان امروز» بخوانید:
http://zananemrooz.com/article/دیگر-تکرار-دروغ-سخت-است/
@zanan_emrooz
زنان غرب نپال چه تجربهای را از سر می‌گذرانند؟
تبعید ماهیانه در دوران عادت‌ماهیانه
🖋️ ترجمه: مرضیه کوهستانی
«چاوپادی» یکی از سنت‌های مذهبی که قرن‌هاست در مناطق دورافتاده و نیمۀ غربی نپال رواج دارد. در این سنت، زن‌ها در زمان عادت‌ماهیانه و زایمان به‌تنهایی در جایی مانند طویله، آغل، غار٬ انبار و آلونک نگه داشته می‌شوند، چرا که معتقدند زنان در این زمان نجس هستند و با لمس هر‌چیزی این نجاست را منتقل می‌کنند و برای خانواده، همسایگان و حیوانات خانگی‌شان بدشگونی و مصیبت بار می‌آورند. گزارش‌هایی در مورد مرگ ناشی از اجرای سنت چاوپادی در نپال وجود دارد. این مرگ‌و‌میر‌ها بر اثر حملۀ حیوانات وحشی، نیش مار، بیماری، تجاوز و ناراحتی‌های روانی در زنانی رخ داده است که در زمان قاعدگی و زایمان از خانه بیرون رانده می‌شدند. گزارش‌هایی هم نشان میدهد نوزادانی به خاطر ذات‌الریۀ ناشی از سرمای زیاد در این پناهگاه‌ها مرده‌اند...
ادامه این مطلب را در سایت «زنان امروز» بخوانید:
http://zananemrooz.com/article/زنان-غرب-نپال-چه-تجربهای-را-از-سر-میگ/
#روز_جهانی_قاعدگی
@zanan_emrooz
نمایش آنتیگونه یکی از نمایشنامههای مشهور نوشتۀ سوفوکل، نمایشنامه‌‌نویس شهیر یونان باستان، است. آنتیگونه خواهر سوگواری است که از حق برادر مقتولش برای سوگواری و به خاک سپرده شدن میگوید. این تلاش زنانه برای سوگواری به موضوع بسیاری از متون سیاسی مدرن تبدیل می‌شود. تراژدی آنتیگونۀ سوفوکل در اندیشۀ سیاسی مدرن جایگاهی ویژه دارد، شاید به این دلیل که به متفکران مدرن امکان میدهد در موقعیت زنان با توجه به هم دولت و هم خانواده تأمل کنند.
آنتیگونه در اندیشۀ فمینیسم معاصر نیز جایگاه ویژه‌ای دارد، جایگاهی برآمده از موقعیت خاص آنتیگونه در برابر پولیس و دولت. نظریهپردازان فمینیسم با استفاده از ژست و جایگاه آنتیگونه میتوانند به توضیح رابطۀ زنان با امر سیاسی بپردازند...
ادامه این مطلب را در سایت زنان امروز بخوانید:
http://zananemrooz.com/article/آنتیگونه-از-زن-سوگوار-تا-سوژۀ-سیاسی/
@zanan_emrooz
متن پیش رو نوشتاری است دربارۀ شیءانگاری جنسی زنان، اما نه در مخالفت با شیءوارگی. این متن در تلاش است تا نابرابری بین زنان و مردان در اتخاذ جایگاه شیء، و ناممکن شدن دوستی در این نابرابری را به‌شرح آورد. احتمالاً همۀ ما این جوک تصویری را دیده‌ایم که مردی با داشتن دو عدد «لایک» در شبکه‌های اجتماعی احساس شهرت می‌کند و زنی جوان با داشتن صد عدد «لایک» همچنان احساس می‌کند کسی در جهان از وجودش باخبر نیست. این متن در تلاش است شکل تنهایی این دختر را تا‌حدی بفهمد. یا شاید بتوان گفت توضیح مختصری است بر اینکه زن چطور ابتدا به شیء و سپس به شیء جنسی بدل می‌شود؛ و در این تبدیل شدن یا تولید شدن، «خود» را از دست میدهد، همان تکیهگاهی که برای مواجهه با تنهایی به آن نیاز داریم.
🖋️آیلا عراقی
این مطلب را در سایت «زنان امروز» بخوانید:
http://zananemrooz.com/article/تنهایی-و-تکیهگاهی-به-نام-خود/
@zanan_emrooz
مشارکت پایین اقتصادی و نرخ بالای بیکاری زنان یکی از آشکارترین اختلالات در بازار کار ایران است و سهم پرشمار دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان زن دانشگاه‌ها در جمعیت بیکار شرایط را بغرنج‌تر می‌سازد. بیش از ۷۰ درصد جمعیت بیکار تحصیل‌کرده زن هستند و با وجود دستاوردهای چشمگیر زنان در حوزۀ آموزش پس از انقلاب، ورود آنان به عرصۀ کار و اشتغال هیچ تناسبی با آهنگ رشد تحصیلاتشا‌ن نداشته است. به علاوه، وضعیت اشتغال زنان همواره شکننده‌تر از مردان بوده و زنان به واسطۀ موقعیت فرودست خود در بازار کار اغلب در صف مقدم اخراج‌ها و تعدیل‌ها قرار دارند. بروز شوک‌های اقتصادی منفی نیز بیشترین ضربه را به اشتغال زنان می‌زند، چنان‌که در دورۀ همه‌گیری کرونا بیش از یک میلیون زن از جمعیت فعال و حدود ۸۰۰ هزار نفر (۵/۲۱ درصد) از جمعیت زنان شاغل کاسته شد و نسبت اشتغال به جمعیت زنان در سال ۲۰۲۰ یعنی نخستین سال شیوع کرونا بیش از دو برابر مردان کاهش یافت. حتی امروز نیز با گذشت دو سال از همه‌گیری، بازار کار زنان هنوز به وضعیت پیش از کرونا بازنگشته است.
▪️لینک ادامه مطلب:
http://zananemrooz.com/article/بحران-اشتغال-در-ایران-پروبلماتیک-زنان/
ما به عقب برنمیگردیم. این شعار مهم‌ترین خواست تأکیدی زنانی بود که در روز هشت مارس سال ۵۷ خیابان‌های تهران را تصرف کردند و به مدت شش روز بزرگ‌ترین تجمع زنان در طول تاریخ معاصر ایران را رقم زدند.
ماجرا از آنجا آغاز شد که در پی سخنرانی امام خمینی در روز شانزده اسفند در قم نگرانی بابت اجباری بودن یا نبودن حجاب در اذهان زنان شکل گرفت. نگرانی‌ای که منجر به دعوت از زنان برای حضور در روز هشت مارس در خیابان شد.
پیش از ظهر روز هفده اسفند دسته‌های مختلف زنان کارمند وزارتخانه‌ها و نهادهای دولتی و دختران دانش‌آموز در گروه‌های کوچک و پراکنده در خیابان‌های مرکزی و شمالی تهران به حرکت درآمدند.
زنان شعار می‌دهند: حجاب ما صداقت و پاکی ما، زن آزاده، حجاب فطری داره، نه روسری نه توسری، استقلال آزادی، می‌جنگیم، می‌جنگیم برای آزادی. ما انقلاب نکردیم تا به عقب برگردیم.
«ما به عقب برنمیگردیم»
آنچه در هشتم مارس ۱۳۵۷ در تهران گذشت
نوشته مریم رضایی
http://zananemrooz.com/article/ما-به-عقب-برنمیگردیم/
در بخش هنر شماره ۴۹ «زنان امروز» می‌خوانید:
«قهرمان شکست‌خورده‌ای که از بن‌بست عبور می‌کند»
گفتگو با مژگان ایلانلو، مستند ساز، درباره مستند هزار زن
🖋️ فرشته حبیبی
مژگان ایلانلو در مستند هزار زن، دورۀ کوتاه پرشوری در کشتی زنان را به تصویر کشیده که به دلیل الزام فدراسیون جهانی کشتی به حضور زنان و طراحی لباس اسلامی برای کشتی زنان، امکان حضور آنان بر روی تشک رقابت‌های کشتی فراهم شده است. در این گپ‌و‌گفت به تجربۀ او در زمان ساخت فیلم، محدودیت‌های اجتماعی و خانوادگی، و نادیده‌انگاری سیستماتیک که منجر به حذف زنان از عرصۀ ورزش‌های ظاهراً مردانه همچون کشتی شده پرداخته‌ایم.
«وقتی متهم زن است»
نگاهی به فیلم آناتومی یک سقوط، برنده نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۳
🖋️ آرمین اعتمادی
ساندرا، زنی ۴۰ ساله، نویسنده‌ای موفق است که به همراه شوهرش ساموئل در یک کل دورافتاده در فرانسه زندگی می‌کنند. کشف جسد بی‌جان ساموئل که از اتاق زیرشیروانی خانه به پایین سقوط کرده سرآغاز ماجراهایی است که چیستی حقیقت را نشانه می‌گیرد. بازوهای کشف حقیقت و ابزارهای حل معما گاهی بسیار ناچیز و کم‌بضاعت و سهل‌انگارند؛ به‌خصوص وقتی که متهم زنی باشد که معیارهای عرفی زنانگی را برنمی‌تابد. در‌مورد چنین زنی، قانون به‌عنوان مجری عدالت از همان ابتدا با پیش‌فرض گناهکار بودن زن پیش می‌رود.
«رستگاری نسلی از مردان آزارگر»
مینوی سازی زنان و عقده گناه مردان در فیلم جنگل پرتقال
🖋️ معصومه گنجه‌ای
سینمای ایران هنوز از زیر سایۀ تلقی فراگیر از زن به‌سان دستاویزی برای رستگاری مرد بیرون نیامده است. با وجود استثناهای چشمگیر، می‌توان به‌روشنی دید که گرایش به نمادسازی از زن همچنان پابرجاست. این گرایش، که شاید بتوان از آن به «مینوی‌سازی زنان» تعبیر کرد، گویی پاسخی است به نیازی مردانه که در سینما بازتاب‌های تصویری و شنیداری داشته؛ نیازی که مردانگی در چند دهۀ اخیر به پالودن، رستگاری و بخشیده شدن گناهانش پیدا کرده است. جنگل پرتقال ساختۀ آرمان خوانساریان یکی از واپسین نمونه‌های همین سوگیری در پیرنگ‌های مردمحور سینمای ایران است.
«دیگر تکرار دروغ، سخت است»
درباره کیک محبوب من ساخته مریم مقدم و بهتاش صناعی‌ها
🖋️ مینا اکبری
کیک محبوب من با موضوعی اجتماعی و روایتی شفاف از مسائل پیچیدۀ زندگی میانسالی پرده برمی‌دارد. این فیلم، با بازی لی‌لی فرهادپور و اسماعیل محرابی، داستان زندگی زنی ۷۰ ساله به نام مهین است که تلاش می کند با پیدا کردن یک همنشین، وقتی را مطابق خواسته و علاقه‌اش با مردی همسن خود در خانه‌اش بگذراند. روایت این فیلم از زاویۀ نگاه زنی به‌عنوان شخصیت اصلی است که فاقد ویژگی‌های ستارگان و قهرمانان زن در سینمای جریان اصلی است.
لینک خرید این شماره:
store.zananemrooz.com
@zanan_emrooz
آنتیگونه، قهرمان نمایشنامۀ تراژیک در یونان باستان، راه درازی را در تاریخ طی می‌کند تا در زبان و ادبیات سیاسی فمینیستی امروز، جایگاهی تازه بیابد و نماد وضعیت دوگانۀ سوژگی زنانه در برابر امر سیاسی شود. «وضعیت آنتیگونه» هم تاریخی است، از آن‌جهت که شاهد تکرار نمونه‌های واقعی آن در طول تاریخیم و به این معنا، در اینجا و اکنون ما، در چهره و ژست مادران، خواهران و همسران سوگوار برای آرمان‌خواهانی که در راه هدفشان در مبارزۀ سیاسی کشته می‌شوند قابل شناسایی است، و هم نمادین، از آن جهت که به‌عنوان یک تیپ، امکانِ اجرا و بیان کامل خویش را می‌یابد: او در برابر پادشاه مستبد و فالوس‌محور، قرائت خود از قانون را به‌تمامی، بیان و اجرا می‌کند. آنتیگونه زن سوگواریست که از قانون مردانه‌ی حاکم سرباز می‌زند: تمرد می‌کند، از این تمرد دفاع می‌کند و به مجازاتِ مرگ تن می‌سپارد تا از یک امکانِ مقاومت اخلاقی، از نیروی پاسداشتِ زندگی، در برابر قانون خودبنیادِ حاکم مستبد، دفاع کند.
در پرونده تاریخ شماره ۴۹ مجله زنان امروز، از چند منظر به «وضعیت آنتیگونه» پرداخته‌ایم:
هلن اولیایی‌نیا در مقاله «آنتیگونهها؛ حقیقتی بی‌زمان» به فراز و نشیب‌های کلیدی نمایشنامه آنتیگونه پرداخته است و روایت این نمایش را از منظر تقابل دو نیروی حق و قدرت بررسی می‌کند. او در این مقاله، شرح خواندنیی از تقابل کرئون و آنتیگونه ارائه میدهد.
مهدی سلیمی در «دو روایت از فیگور آنتیگونه» دو خوانش از منظر هگل و باتلر از تراژدی آنتیگونه را بررسی کرده است. او با نگاهی به وجوه نظری و منفعلانۀ فیگور آنتیگونه در آثار هگل و وجوه عملی و کنشگرانۀ این فیگور در خوانش باتلر، تقابل موضع فمینیستی با خوانش هگلی را شرح میدهد.
مریم رضایی در مقاله «آنتیگونه؛ از زن سوگوار تا سوژۀ سیاسی» به برداشت‌ها و تفاسیر فمینیستی از ژست و کنش آنتیگونه به مثابۀ یک مبارزۀ سیاسی زنانه پرداخته است. او نشان میدهد که چگونه آنتیگونه در خوانش‌های متفکران فمینیست همچون ویرجینیا ولف، ایریگری و... برهم زنندۀ انحصار مردانه در زبان و کنش سیاسی است.
وحید میره‌بیگی در «وقتی آنتیگونه مرد است؛ دیدگاه نوکت سیرمان در مورد فمینیسم کرد» با ترجمه و تلخیص مقاله سیرمان، با خوانش روایت آنتیگونه به عنوان تقابل بین قانون مستبدانه و تخطی اخلاق‌محور، و با نظر به مبارزۀ جنبش کرد در برابر دولت ترکیه، نشان میدهد که این جنبش چگونه به طرح دموکراسیی زنانه‌شده پرداخته است. سیرمان میگوید برای سوژه‌ای که در مرگ‌سیاست واقع شده، چاره‌ای جز تخطی نمی‌ماند.
لینک خرید شماره ۴۹ «زنان امروز»:
store.zananemrooz.com
@zanan_emrooz
شماره ۴۹ مجله «زنان امروز» منتشر شد. در این شماره می‌خوانید؛
جامعه:
بحران اشتغال در ایران: پروبلماتیک زنانه
🖋️ سمیه قدوسی
پیامدهای جنسیتی رسمیسازیِ فعالیت‌های غیررسمی
همۀ پیچ‌ها با یک آچار باز نمی‌شوند!
🖋️ جایاتی گوش، ترجمه و تلخیص: وحید میره‌بیگی
شیءانگاری جنسی، تنهایی و تکیهگاهی به نام «خود»
🖋️ آیلا عراقی
چند روز در دامنه
معاشرت با چند تن از اهالی روستای لیوس
🖋️ نگین بنیعامریان
__
تاریخ:
آنتیگونهها؛ حقیقتی بی‌زمان
🖋️ هلن اولیایی‌نیا
دو روایت از فیگور آنتیگونه
🖋️ مهدی سلیمی
آنتیگونه: از زن سوگوار تا سوژۀ سیاسی
🖋️ مریم رضایی
وقتی آنتیگونه مَرد است
دیدگاه نوکت سیرمان دربارة فمینیسم کُرد
🖋️ ترجمه و تلخیص: وحید میره‌بیگی
__
هنر:
قهرمان شکست‌خورده‌ای که از بن‌بست عبور می‌کند
گفتوگو با مژگان ایلانلو، مستندساز، به انگیزۀ ساخت فیلم مستند هزاران زن
🖋️ فرشته حبیبی
وقتی متهم زن است
نگاهی به آناتومی یک سقوط، برندۀ نخل طلای جشنوارۀ کن ۲۰۲۳
🖋️ آرمین اعتمادی
رستگاری نسلی از مردان آزارگر
مینَوی‌سازی زنان و عقدۀ گناه مردان در جنگل پرتقال
🖋️ معصومه گنجه‌ای
دیگر تکرار دروغ، سخت است
دربارۀ کیک محبوب من ساختۀ مریم مقدم و بهتاش صناعی‌ها
🖋️ مینا اکبری
__
ادبیات:
مروری بر سی سال ترجمۀ ادبی در گفتوگو با مژده دقیقی
ترجمۀ ادبی بدون عشق پیش نمیرود
🖋️ امیلی امرایی
ای بس بهارها که بهاری نداشتیم
نگاهی به بهاریه‌سرایی در شعر زنان ایران
🖋️ مریم سیّدان
فمینیسم تدافعی
گریز از جنسیت زنانه در آثار نویسندگان زن
🖋️ مهشاد شهبازی
طعم خاک
🖋️ لین شَرِن شوارتز، ترجمۀ مژده دقیقی
لینک خرید این شماره:
http://store.zananemrooz.com/محصول/نسخه-چاپی-شماره-۴۹/
(سفارش‌ها بعد از تعطیلات نوروز ارسال می‌شوند)
صاحب‌امتیاز، سردبیر و‌مدیر مسئول: شهلا شرکت
دبیران:
|جامعه: آتنا کامل
|تاریخ: مریم رضایی
|هنر: فرشته حبیبی
|ادبیات: شورای نویسندگان
|ویرایش: هایده عبدالحسین‌زاده
|وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی: رابعه حیدرنژاد
|عکس: امیر جدیدی
دیدبان آزار برگزار می‌کند:
همایش مجازی به مناسبت روز جهانی زنان، در تاریخ ۲۴، ۲۵ و ۲۶ اسفند.
زمان‌های درج‌شده به وقت ایران است. لینگ گوگل میت برای حضور در برنامه به زودی در دسترس عموم قرار می‌گیرد.
* سروناز احمدی ارائه ندارد و متنی از او که در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ نوشته شده توسط پنل‌گردان ارائه می‌شود.»
اشغال فمینیستیِ فضای تحت اشغال
همراه گزیده‌ای از کتاب گفت‌وگوهایی با زنان رادیکال فلسطینی
✍️ شیما وزوایی
شنیدن، نوشتن، و بلند کردن صدای زنان فلسطینی این روزها سخت‌تر از همیشه است. روزهایی که حتی نمی‌شود دقیقاً دانست که روزنامه‌نگاران، هنرمندان، پرستاران و شاعرانی که در غزه می‌شناختیم هنوز زنده هستند یا نه. حساب‌های کاربری آنها در شبکه‌های مجازی خاموش می‌شود و گاهی تنها از کامنت‌های زیر آخرین پست می‌فهمیم که در بمباران خبرها، بمبارانی به زندگی آنها پایان داده است. کتاب گفت‌وگوهایی با زنان رادیکال فلسطینی که کالکتیو Shoal در تابستان ۲۰۲۱ منتشر کرده است در چنین روزهایی به دست من رسید. این کتاب شامل گفتوگو با ۱۰ زن فلسطینی از غزه، کرانۀ باختری و دیاسپورا است. کتابی که با از میان بردن تصورات کلیشه‌ای دربارۀ تصویر زن فلسطینی باعث می‌شود فکر کنیم: «آیا صداها هم اشغال می‌شوند؟»
کتاب پاسخی به این پرسش است که چطور می‌توان در جامعۀ فلسطین یک زن رادیکال بود و برای رهایی مبارزه کرد. جنبش‌های همبستگی با فلسطین معمولاً مبارزۀ فلسطینی‌ها را تنها از یک منظر یعنی مبارزه با اشغال اسرائیل مورد توجه قرار می‌دهند. این تقلیل مانعی برای دیدن، شنیدن و پذیرفتن زنان فلسطینی به‌عنوان همرزمان و رفقای انقلابی و مبارزۀ متقاطع آنها برای دنیایی بهتر و علیه اقتدارگرایی، برتری سفیدپوستی، پدرسالاری، سرمایه‌داری و کنترل دولتی است.
این مطلب را در سایت «زنا امروز» بخوانید:
zananemrooz.com/article/اشغال-فمینیستیِ-فضای-تحت-اشغال/