Telegram-канал ebrahimkhodaee - 🔸 بوم اندیشی 🔸: Unsorted

🔸 بوم اندیشی 🔸

22 Jul 2025 20:15

دیـپـلـماسـی لری و جومونگ سازی از لرها توسط ذبیح الله منصوری..
----------------------------

تاریخ تنها مجموعه‌ای از رویدادهای گذشته نیست..بلکه تلاشی است مداوم برای فهمِ معنا و تفسیرِ واقعیت‌هایِ انسانی در بسترِ زمان.. وقتی به تاریخِ مردمی همچون لـرها نگاه می‌کنیم، باید مراقب باشیم که این روایت‌ها با پیچیدگی‌هایِ واقعیِ زندگیِ آن زایار و سیاستِ آن سرزمین هم‌خوانی داشته باشد، نه فقط حکایت‌هایی باشند برای ایجاد هیجان و تعلیق..
حکومتِ "اتـابـکـان لـر" که پایدارترین حکومت‌ِ محلیِ ایرانِ پس از اسلام به شمار می‌رود، نمونه‌ای بارز، از حکمرانیِ مبتنی بر دیپلماسی و فهمِ واقعیت‌هایِ سیاسیِ پیرامون خود است..

منابع تاریخی معتبری همچون تاریخِ عالم آرایِ عباسی(اسکندر بیگِ ترکمان) تاریخِ وصاف (شرف الدین شیرازی) و تاریخ جهانگشای جوینی (عطا ملکِ جوینی، ) نشان می‌دهند که برخلافِ بسیاری از مناطقِ ایران که بر اثرِ حملاتِ مغول‌ها و تیموریان،غارت و ویران شدند.. سرزمین های لرنشین به دلیلِ مدیریتِ حکامِ محلی خود که بر پایه یِ مقاومتِ نظامی، و دوبیشتر بر اساسِ تعامل ،دیپلماسی و توافقاتِ سیاسی شکل گرفته بود..توانست از این ویرانی ها در امان بماند..
برای نمونه گزارشی از "شرف الدین یزدی" و مواجهه ی اتابکِ لـرِ بزرگ "پـیـر احـمـد" را با "تیمور" مرور می کنیم:
(هنگامی که تیمور لنگ در ۷۵۹ ق از خاکِ لرستان می گذشت اتابک پیر احمد[از روی سیاست و تدبیر]به اطاعتِ او گردن نهاد و ملازم وی شد..تیمور حکومت پیر احمد را بر لر بزرگ تایید کرد و حدود ۲۰۰۰ خانوارِ لر را که شاه منصور به شیراز کوچانده بود به لرستان بازگرداند..این تدبیر باعث شد قلمرو اتابکان لرِ بزرگ از یورشِ سپاهِ تیمور در امان بماند..)

در مقابل چنین واقعیتی، روایت‌هایی که در آثار عامه‌پسند و داستانی مانند "منم تیمور جهانگشا" اثرِ "ذبیح‌الله منصوری" می‌بینیم، بیشتر به اسطوره‌سازی و خلقِ داستان‌های هیجان‌انگیز شبیه است تا تاریخ علمی و مستند.. در بخشی از این کتاب، نویسنده با نگاهی تحقیرآمیز مدعی می‌شود که (لرها فقط جنگ مستقیم بلد بودند و نمی‌دانستند که محاصره کردن هم جزئی از تکنیک‌های جنگی محسوب می‌شود)[ابراهیم خدایی]، جمله‌ای که نه تنها ریشه در هیچ سند تاریخی ندارد، بلکه برداشت نادرست و تحقیر کننده ای ست از مردمی که تاکتیک های جنگیِ نامتقارن، ساختارهای دفاعی، و مناسبات سیاسی شان در دوران خود اگر نگوییم بی همتا ولی کم نظیر بوده است..

این روایت‌ها، نه تنها تصویر نادرستی از لرها ارائه می‌دهند، بلکه با برجسته‌کردن صحنه‌های درگیری و شکست تیموریان و مغولان و صفویان، به بازتولید تصاویری غیرواقعی می‌پردازند که در اسناد معتبرِ تاریخی یافت نمی‌شوند. حتا تاریخ نویسانِ نزدیک به عهد تیمور و مغول، دربارهٔ جنگ با لرها،بیشتر به دشواری‌های لشکرکشی و استفاده ی صحیحِ جنگجویانِ لر از موقعیت جغرافیاییِ سرزمینشان اشاره می کنند..

فهمِ واقعیتِ تاریخی لرها، به ویژه نقشِ آنان در عرصه یِ دیپلماسی و حکمرانی محلی، فراتر از داستان‌های هیجان‌انگیزِ تخیلی ست.. این فهم می تواند پاسخی باشد به نیازِ امروز ما برای شناخت دقیق‌ترِ هویت‌ و انتخاب‌های سیاسی‌مان..
--------------------------------
آرش صبا
#لر

/channel/chaykhanehLALI