به خشنودی اهورامزدا این درگاه پیوند دارد به تاریخ و دین ایران کهن. امیدوارم مطالب درگاه مورد بهره ی شما دوستان و پسند هم کیشان گرامی قرار گیرد "ایدون باد" دیدگاه و رای خود را به آیدی زیر بفرستید.👇 @Shahramzadmehr @Bozorgmehr2017
🚨 تو این شرایط بازار دلیلی نمیبینم که از اعضا برای ورود به V.I.P پول بگیرم
🙏دعای خیرتون برای ما کافی است
لینک ورود:👇
✅ معبد ناهید استرخ به گفته ی برخی فرهنگ ها (استخر) پس از اسلام به علت مقاومتی که قلعه های مهم آن در برابر عرب کردند ویران و بعداً تبدیل به مسجد گردید.
مسعودی در توصیف این مسجد گوید « من این مسجد را دیده ام تقریباً در یک فرسنگی شهر استخر واقع شده ، بنایی زیبا و معبدی با شکوه است.
در آن جا ستون هایی از سنگ یک پارچه با قطر ارتفاع حيرت بخش دیدم که برفراز آن اشکال عجیب از اسب و سایر حيوانات غريبه نقش بود که هم از جهت شکل و هم از لحاظ بزرگی آدمی را به حیرت می افکند.
در گرد بنا خندقی وسیع و حصاری از سنگ های بزرگ کشیده بودند مستور از نقوش برجسته ی بسیار ماهرانه.
اهالی این ناحیه تصویرها را از پیغمبران قدیم می دانند.»
سخنان دانشمند محترم آقای باستانی پاریزی در این جا پایان می یابد.
📚 بُن مایه :
پرستشگاه زرتشتیان.
🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.
هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.
✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۱۹۹
@khashatra
ادامه دارد....
✅ چل کنجه.
« بر دامنه ی بالای کوه خواجه در سیستان چهار خرابه است که یکی از آن ها امروزه محل نذر و نیاز مردم سیستان است.
در وسط این قلعه ، که حتما روزی پناهگاه جنگی نیز بوده ، بنائی هست که باید مرکز این قلعه بوده باشد.
دومین بنای آن تخت رستم و سومین بنا که در قسمت پایین کوه ، سمت جنوب است به نام «کوچک چل کنجه» نامیده می شود.
و این کنجه مخفف کنیجک و کنجک پهلوی است که همان کنیزک (کنیچا) امروزی باشد.
در لهجه ی مراغیان قزوين كينا و ظاهراً نون غنه آن در لهجه ی کردی و گیلکی افتاده به صورت کیثرو کیجا در آمده و بدین طریق آبادی «کجک قلعه» شیر دل خان سیستان نیز از این نمونه است. و شاید لفظ معروف سرزمین «کیج» (كيز استخری) و احتمالا كج كلا (قلعه ی كج ، قلعه ی دختر ) زنجان و كيز كانان توران هم باید دانست که کنجه در زبان سیستانی معنی دختر می دهد.
کلمه ی دختر در لهجه یدکردى كيثر ولهجه ی گیلکی کیج و کیجا و در لهجه ی ترکی کلمه ی كيثر به صورت قز با كسر قاف تبدیل گردیده و معنی دختر می دهد.
۱۹۷
@khashatra
#امروز
به روز، پیروز و فرخ سپندارمزد امشاسپند و اَمُرداد ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی
برابر با :
چهار شنبه ۱ اَمُرداد ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی
۲۳ ژوئیه (جولای) سال ۲۰۲۵ (ترسایی)
✔️ سپندارمزد = فروتنی پاک و سپند.
@khashatra
✅ « چرا معابد ناهید اغلب برفراز کوه ها بوده است؟.... مگر نه این ست که آناهیتا در بلند ترین طبقه ی آسمان آرام دارد و از فلک ستارگان یا از بلند ترین قله ی کوه هکر به سوی نشیب شتابد؟
اصولا ایرانیان قدیم اغلب معابد خود را بر فراز بلندی ها بنا می نموده اند و در آن جا به نیایش مهر و پرداخته اند.
صرف نظر از جنبه ی تقدس و پاکی این معابد که بایستی دور از دسترس آلودگی و هم چنین حمله ی دشمن باشد، باید گفت که معابد ناهید در از منه ی قدیم از غنی ترین و پر کالا ترین معابد روی زمین بوده است و وقفيات منقول و غیر منقول آن آن قدر بوده که مسلماً می بایستی در محل و قلعه ای که امن و امان باشد قرار داده شود.
درباره ی معبد ناهید همدان نوشته اند که وقتی دوستان شاه اردشیر دوم و زن او آتس سا آن قدر هدایا فرستادند که فضای بین قصر و معبد که از حيث وسعت ١۶ استاد می رسید پر از زر و سیم و اسب بوده است. »
« پولین مورخ رومی (متوفی ۷۹ میلادی) می نویسد : در معبد ناهید شوش یک مجسمه ی بسیار سنگین طلا از ناهید وجود داشت که در زمان جنگ های آنتوان با فرهاد چهارم (۳۷-۲ م) به غارت رفت.
مسلم است که نگاهداری اين همه اشیاء قیمتی جز با وجود قلاع مستحکم در جوار معبد ناهید ممکن نبوده است.
نباید فراموش کنیم که اصولاً ابنیه و آثار و تپه ها و کتل هایی که به نام دختر موسوم است حتماً نباید معبد دختر و ناهید باشد ، بلکه این ها آثاری ست که به علت قرب جوار معبد محترم و مقدس دختر بدین نام معروف یافته (مثل کتل دختر یا پل دختر) بهر حال چیزی که باید قبول کرد این ست که انتساب قلاع دختر فعلاً نمی تواند جز صورتی از معبد و پرستش ناهید در این امکنه و بقاع باشد.
فرشته ای که آیین او سده های متمادی در همه ی خاور میانه - از رودارس تا به دریای گنگ و از خاوران تا حدود ارمنستان و مديترانه مورد احترام بوده و پادشاهان مقتدر به امید کرامت و بخشش او سر به سجود می سپرده اند. »
۱۹۵
@khashatra
#شهریور_امشاسپند
خشَتَره وییریه یا شهریور به چم «شهریاری و نیرومندی اهورایی»، نام سومین امشاسپند است.
این امشاسپند نشان از پیروزی دارد، زیرا خویش کاری (:وظیفهی) اصلی او پاسداری از فلزات است.
خشَترا در اوستا نام سومین فروزه ی اهورامزدا از گروه امشاسپندان است.
در اوستا نماد توانمندی و فَر و شکوه پادشاهی اهورامزدا است.
نگهبانی توپالها (فلزات) بر روی زمین به او سپرده شده است.
شهریور (امشاسپند)، خَشَتَرَه وَیریَه نام یکی از امشاسپندان زرتشتی است.
در اوستا «خشَثرَ وَیریَه» و در پهلوی «شَهرِوَر» و در فارسی «شَهریوَر» یا «شَهریَر» است.
بخش نخست این واژه به چم (:معنای) شهریاری و شهر است (مراد از شهر، همانا کشور است، چنانکه سرزمین ایران را، ایران شهر مینامیدند).
بخش دوم این واژه، یعنی «ویریه»، فروزه (: صفت) و به چم مورد پسند است.
بر این اساس، خشترهویریه، به چمار (: معنای) آرمانشهر یا شهریاری آرمانی یا توانایی مینُوی آرمانی است.
در اساتیر زرتشتی و ایرانی این امشاسپند نماد شهریاری و فّر و فرمان روایی اهورا مزدا و نگاهبان فلزها و پاسدار فَر و پیروزی شهریاران دادگر و یاور بینوایان و دستگیر مستمندان است.
در جهان مادی پاسبان فلزات است. شهریاری اهورایی از قانون اشا (هنجار هستی) بر می خیزد و همه ی جهان را در بر می گیرد.
در این روز نیکوست به خواستگاری رفتن و زن خواستن.
در بندهش که از نامه های کهن ایرانی است از دیوی بنام سئورو یاد شده که دیو آشوب و تباهی است و از دشمنان و هماوردان خشَتریور می باشد.
از سوی دیگر ایزدانی مانند : ایزد خور، ایزد مهر و ایزد آسمان از یاران و همکاران او هستند.
در گاه شمار مزدیسنی روز چهارم هر ماه شهریور نامیده میشود و برابر آیین، هرگاه نام روز و نام ماه برابر میشد آن روز را جشن برپا میکردند و به شادمانی و ستایش آفریده های نیک اهورا مزدا میپرداختند و آن روز را شهریورگان مینامیدند.
مسعود سعد سلمان میسراید :
ای تنت را ز نیکویی زیور،
شهره روزی ست روز شهریور.
چکامه ای از «مسعود سعد سلمان»
شهریور است و گیتی از عدل شهریار
شاد است،
خیز و مایه شادی به من بیآر.
باده شناس، مایه شادی و خرمی،
بی باده هیچ جان نشد از مایه شاد خوار.
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش :
این تنت را ز نیكویی زیور،
شهره روزی است روز شهریور.
تا به اقبال شهریار جهان،
بگذرانیم جان به لهو و بطر.
اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
خوش باش.
اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار :
به (شهریور) اندر شوی شادخوار،
کنی در (سپندارمز) کشت و کار.
🌺 گل شااسپرغم نماد شهریور امشاسپند است.
@khashatra
✅ ابن بلخی در باره ی همین قلعه گوید :
« قلعه ای ست عظیم و کوهی به غایت بلندی و از بهر آن این را تیر خدای خوانند، »
اصطخری نیز نهر فیروز آباد (گور) را نهر تیرزه نامیده و همان است که این بلخی گوید : «رودی است آن جا رود برازه گویند بر بلندی ست چنانک از سر کوه می آید.»
در کتاب ترجمه ی سرزمین های شرقی از شهری که موسوم به نهر تیر یا رود تیرا یا نهر تیرین بوده نام برده شده که در کنار رودخانه ای ست به همین نام و از شعبه های رود کرخه است.
« کم تر گمان و شک می تواند در این جمله راه یابد که این قلعه ی تیر خدا جایی غیر از معبد تیشتر (خدای باران) باشد، یعنی همان قلعه پسر.
به نظر می رسد که از زمان سلطنت اردشیر دوم باور به ناهید اهمیت بیشتری یافته بوده و در زمان پارتیان (اشکانیان) نیز در درجه ی اول قرار داشته است.
در زمان پارتیان، همه ی معابد ایرانی که در منابع تاریخی مذکور است به همين ربة النوع تعلق دارند.
تیرداد اول در شهر ارشک در یک معبد ناهید، تاج گذاری کرد.
در همدان مقر تابستانی شاهان پارت ، معبدی از ناهید بر پا بود که آنیتوخوس سوم آن را غارت کرد.
معابد ناهید در ایران کم نبوده و ذکر عبادت شاهان در این معابد کم و بیش آمده است و مهم تر از همه معبد کنگاور است.
📚 بُن مایه :
پرستشگاه زرتشتیان.
🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.
هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.
✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۱۹۳
@khashatra
ادامه دارد....
✅ معبد ناهید.
اردشیر دوم (۴۰۴ - ۳۵۹ ق.م) در کتیبه ی خود از بنای معبد ناهید نام می برد.
معبد دیگری از ناهید در پاسارگاد (استخر) وجود داشته که مورد احترام پادشاهان هخامنشی بوده است پادشاه چون می خواست تاج گذاری کند به این معبد که مورد احترام كورش كبير بوده است مي رفت و لباس خاص کوروش را می پوشید و مراسم خاص به جا می آورد.
۱۹۱
@khashatra
#نیایش
#اردی_بهشت_یشت
با آوای زیبای روان شاد ؛
موبد مهربان فیروزگری
@khashatra
#امروز
به روز، پیروز و فرخ اردی بهشت امشاسپند و اَمُرداد ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی
برابر با :
دو شنبه ۳۰ تیر ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی
۲۱ ژوئیه (جولای) سال ۲۰۲۵ (ترسایی)
✔️ اردی بهشت = بهترین راستی و پاکی.
@khashatra
✅ « کلمه ی ارد ویسور آناهیتا که نام کامل ناهید است مرکب از جزء «ارد» به معنی برآمدن و فزودن و بالیدن است.
سور به معنی قادر و قوی و در سانسکریت به معنی نام آور و دلیر است.
آناهیتا مرکب از جز « ۱ » حرف نفی و «آهیت» که چرکین و پلید معنی می دهد و روی هم به معنای پاک و بدون عیب و پلیدی ست و کلمه ی آهو به معنای عیب نیز مشتق از همین کلمه است.
«بند» بر این جمله می افزایم که کلمه ی سور علاوه بر قدرت و نیرو در عربی به معنای قلعه و دژ (که آن نیز تناسب با قدرت دارد) هست و از تناسبی که این کلمه با موضوع مقاله ی ما یافته نمی توان چشم پوشید.
باید اضافه کنیم که اردویسور ناهید اسم رودی رودی نیز هست که در اوستا به صورت رودی جاودانی مشخص شده که از فراز کوهکر به دریای فراخکرت می ریزد از این رود هزارها رود منشعب شده و در کنار هر یک از این رودها قصری هزار ستون با هزار دریچه ی در خشان برای ناهید برپاست.
در هر قصری در بالای ایوانی بستر پاکیزه و معطری گسترده است.
«ناهید زنی است جوان خوش اندام بلند بالا، برومند، زیبا با چهره ی آزاده، نیکو سرشت، بازوان سپید وی به ستبری شانه ی اسبی است با سینه ی پای برآمده و با کمربند تنگ که در میان بسته و بر بالای گردونه ی خویش مهار چهار اسب یک رنک و یک قدرا در دست گرفته و می راند.
اسب های گردونه ی وی عبارت ست از باد و باران و ژاله و ابر.
ناهید با جواهرات آراسته تاجی زرین به شکل چرخی که بر آن ۱۰۰ گو ہر نور پاش نصب است ، بر سر دارد و از اطراف آن نوره پای پرچین آویخته، طوقی زرین دور گردن و گوشواره های چهار گوشه در گوش دارد.
۱۸۹
@khashatra
#چهار_روز_نبر
روزهای نبر در کیش زرتشت چهار روز در هر ماه است.
به عبارت دیگر، زرتشتیان ۴۸ روز در سال نبر یا (پرهیز از خوردن گوشت و کشتار حیوانات سودمند) را میگیرند اما نه پشت سرهم.
زرتشتیان برای زیاده روی نکردن در خوردن گوشت جانوران، روزهای #دوم و #دوازدهم و #چهاردهم و #بیست_و_یکم هر ماه زرتشتی از خوردن گوشت پرهیز می کنند.
این چهار روز متعلق به چهار امشاسپندِ و ایزدان #وهمن #ماه #گوش و #رام میباشد.
در نزد زرتشتیان برای هر سی روز ماه اسم خاصی وجود دارد.
یکی از این روزها «وهومن» است که بعدها به نام بهمن تغییر ریخت داده و به چم منش نیک است.
روز «ماه»، روز «گئوش» یا گوش و روز «رام» نیز به همراه روز «وهومن» روزهایی هستند که گوشت خوردن درآن نکوهیده شده و به آن نبر(Nabor) می گویند.
"نبُر" فعلی جزو سنت زرتشتیان میباشد.
به چمار نبریدن و منظور از آن نکشتنِ حیوانات و سر آن ها را نبریدن بوده است.
در قدیم، برخی از زرتشتیان در کلِ ماه بهمن نیز لب به گوشت نمی زدند.
نیک است بدانید که نمادِ بهمن، سپیدی و پاکی است از همین رو موبدان زرتشتی سپید می پوشند چرا که؛
منش نیک به چم سپیدی ست.
هم چنین برای اطلاعاتِ عمومی می گویم که وهومن نزدِ مزدیسنان بزرگی زیادی دارد.
چرا که با وهومن است که یک مزدیسن هوخت/Hovakht و هورشت/Hovarasht را می فهمد و رعایت می کند.
به چم این که با اندیشه ی نیک به کردار نیک و گفتار نیک نیز می رسد و منطقی می شود.
زرتشتیان باید در سه بخش #مینویِ #شنوایی، #اندیشه و #احساس همیشه کوشا باشند.
به آن چم که با این سه حس،
از نیکی و "امر نیک" دور نشوند.
و “اندیشه و احساس و شنوایی” باید همیشه سرشار از نیکی باشد.
@khashatra
#نیایش
#اردی_بهشت_یشت
با آوای زیبای روان شاد ؛
موبد مهربان فیروزگری
@khashatra
#امروز
نَبُر
به روز، پیروز و فرخ وهومن امشاسپند و اَمُرداد ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی
برابر با :
یک شنبه ۲۹ تیر ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی
۲۰ ژوئیه (جولای) سال ۲۰۲۵ (ترسایی)
✔️ وهومنه = منش نیک
✔️ نَبُر = پرهیز از خوردن خوراکهای گوشتی ،
و کشتار حیوانات سودمند.
@khashatra
✅ قسمت دوم قلعه ای ست که در طرف غربی قلعه اردشیر قرار گرفته و پیش از آن به وسیله ی راهروی که هنوز آثارش باقی ست به قلعه ی مذکور مربوط بوده است. ساختمان های عمده ی قلعه از قبیل قصر و عبادت گاه و غیر آن بیشتر در فاصله ی بین همین دو قلعه دیده می شود.
شودبختانه چون خاک این قلعه برای کود مناسب است از سال های سال خاک و خشت آن را کنده و حمل نموده به مزارع می برند و از این راه لطمه ی بزرگی به این بناها وارد شده.
از قطعات کاشی که سایکس در محوطه ی قلعه دیده بر می آید که برخی ساختمان های آن علاوه بر جنبه ی نظامی، جنبه ی بزمی و عبادتی نیز داشته و هنر و ذوق در تزیین آن دخالت کرده است.
بانی قلعه ی دختر کرمان نيز مثل ساير ابنيه ی دختر و غیر دختر معلوم نیست و تنها از دوره ی اردشیر اول ساسانی ذکری از این قلعه (آن هم نه به نام دختر) در شاهنامه ی فردوسی در ضمن داستان هفتواد رفته است.
باید توجه داشت که قلعه یددختر کرمان و قلعه ی اردشیر و ارگ بم در طی سالیان متمادی تاریخ، بهترین دژ مدافع کرمان و بلوچستان برای حفاظت از هر حمله ای بوده است.
۱۸۶
@khashatra
پروژه ادمینی و ابزار ادیت
🔻JOIN
نسخه های درمانی با گیاهان دارویی
🔻JOIN
آموزش ماساژویوگا
🔻JOIN
اصطلاحات و جملات جذاب در زبان انگلیسی
🔻JOIN
بهترین کتابهای صوتی موفقیت وبیداری
🔻JOIN
جدیترین اخبار تکنولوژی و فناوری - کامپیوتر
🔻JOIN
آموزش ICDL و « ترفندهای هکری کامپیوتری »
🔻JOIN
دلبَرجات چرمی دستدوز با حکاکی اختصاصی
🔻JOIN
وهومن امشاسپند؛ درگاهی زرتشتی
🔻JOIN
کلاس های رایتینگ IELTS- گرامر- کالوکیشن
🔻JOIN
ترفند گوشی؛ آموزش کامپیوتر از صفر تا 100
🔻JOIN
بازیابی تمدن ایران از فرات تا جیحون
🔻JOIN
دوبیتی ستارها
🔻JOIN
پروژه یابی استخدام شو
🔻JOIN
پروژه های برتر
🔻JOIN
موزیک لاوین
🔻JOIN
نکات آموزشی و کاربردی زبان انگلیسی
🔻JOIN
کانال شیدایی منوتو
🔻JOIN
اصلا کتاب نخرین؛ اینجا مفتی دانلود کنید !!
🔻JOIN
فریلنسر های خلاق
🔻JOIN
هر هکی میخوای رایگان دانلود کنید
🔻JOIN
آموزش رایگان هک و امنیت از صفر تا صد
🔻JOIN
منبع تمام بازی های هک شده
🔻JOIN
شاهکار ادیت فقط اینجاست!
🔻JOIN
چاوان
🔻JOIN
یه پناه امن، مخصوص دخترا
🔻JOIN
آوای باران
🔻JOIN
ریمیکس های رپی
🔻JOIN
دنبال کاری جوین شو
🔻JOIN
آگهی شغل های آنلاین
🔻JOIN
پروکسی قویتر از این نداریم سرعت (( فولل ))
🔻JOIN
ده دقیقه رمان و روانشناسی
🔻JOIN
آموزش کسب درآمد دلاری و ارز دیجیتال
🔻JOIN
روانـشـنـاسـی فـردی
🔻JOIN
تاریخ و ادبیات جهان
🔻JOIN
آمـــــوزش کسب و کار / کارگاههای حضـــــوری
🔻JOIN
منبع فیلترشکنای V.I.P بدون قطعی و پرسرعت
🔻JOIN
عاشقانه های من و زندگیم
🔻JOIN
سیرتاپیاز برنامه نویسی رو قورت بده (رایگان)
🔻JOIN
آموزش تخصصی خوشنویسی باخودکار
🔻JOIN
ابیات ناب اشعار پارسی
🔻JOIN
آموزش ادمینی
🔻JOIN
ادبیات انگلیسی
🔻JOIN
تنها کانال رسمی رضا پیشرو - شاه رپ
🔻JOIN
🔸V.I.P
✅ بنا بر این کلیه ی آثار و آبادی هایی که با این کلمات ربط دارد منسوب به ناهید دانست.
مانند کیثرده از حومه ی رشت، کلانه کیج (قلعه دختر) واقع در بین استرآباد و گرگان.
كيثر به گفته ی صاحب حدودالعالم شهری ست در فارس و اندروی حصاری استوار.
قزقبری سنجابی ( گور دختر) در چار محله ی کرمانشاهان و چقاقران (تپه دختران) در کرمانشاه ، قز قلعه درخوی ، قز قلعه ی مهاباد در حدود شهر ویران مهاباد و قز قلعه ی در قزوین و قز دره ی در مراغه و قزگه (دختر جای) در خلخال و قزقاپان و قزلر بلاغی (کوه دختران) در آذربایجان و قزکسک ( بریده ی دختر از نمونه ی کوه بريده ی قلعه دختر کرمان) در دهستان پیران مهاباد وغيره.
و همین گونه است کلمه ی لاکو در لهجه ی گیلکی به معنی دختر و کلمه ی خاتون و بی بی و دور در لهجه ی بختیاری به معنی دختر و هم دده به لهجه ی لری به همان معنی و ننه و بانو و مادر و خواهر و کر به لهجه ی کردی به معنی پسر و پیرزن و آثار منسوب بانی نام ها به احتمال قوی از آثار مربوط به ناهید بوده است.
۱۹۸
@khashatra
#سپندارمزد_امشاسپند
سپند آرامئیتی یا همان اسپند به چم (: معنی) بینقصی و تندرستی کامل است.
وی نگاهبان و پاسدار زمین و در عین حال نشان فرمان برداری، پرهیزگاری و نیایش است.
این واژه که در اوستایی «سْپِنْتَه آرمَئیتی» (Spenta-Ârmaiti) است و نام چهارمین امشاسپند شناخته میشود، از دو بخش «سپنته» (Spenta) یا «سپند» به چم (:معنی) پاک و مقدس و «آرمئیتی» (Ârmaiti) به چم فروتنی و بردباری تشکیل شده است و این دو با هم به چم فروتنیِ پاک و سپند است.
این واژه در پهلوی «سپندارمت» (SpandÂrmat) و در پارسی «سپندارمذ» و «اسفندارمذ» و «اسفند» شده است.
سپنته آرمیتی یکی از ایزد بانوان و امشاسپندان زرتشتی است که در زبان اوستایی، سپنته آرمیتی یا سپنت اَرمَیتی یا سپند آرامئیتی خوانده میشود، در زبان پهلوی بدان سپندارمذ یا سپندارمت گویند و در پارسی، سپندارمد نیز خوانده شدهاست.
امشاسپند سپندارمذ، نگهبان و ایزدبانوی زمین سرسبز و نشانی از باروری و زایش است.
در فرهنگ پهلوی سپندرمت یا همان سپندارمذ، نام یکی از امشاسپندان و در عین حال نام پنجمین روز ماه و دوازدهمین ماه سال معرفی شده است.
وی را همان الهه ی بسیار قدیمی اسفند دانستهاند و گفتهاند که او را دو امشاسپند دیگر یعنی هورواتات (خرداد) و امرتات (اَمُرداد) همراهی میکنند و این سه گروهی از امشاسپندان را میسازند که قرینهی سه امشاسپند نخستین، یعنی وهمن (وهومن یا همان بهمن)، اشه وهیشته (اردی بهشت) و خشتره وییریه (شهریور) محسوب میشوند.
این فروزه در انسان به گونهی فروتنی و مهر و خدمت به دیگران، نمایان میشود.
سپندارمزد در جهان خاکی، نگاه دارندهی زمین و زنان است.
زمینی که بیهیچ چشم داشتی هرچه دارد در اختیار جانداران میگذارد و زنانی چون مادر که هم چون زمین، مهربان و فروتنند، مهر میورزند بدون این که چشم به راه پاسخی مهرانگیز باشند.
زن و زمین همسانیهای بسیاری دارند.
زن و زمین هر دو نماد باروری و زایش هستند، زندگی از زن و زمین است که جریان دارد.
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش :
سپندارمز روز خیز ای نگار،
سپند آر ما را و جام می آر.
می آر از پی آن که بی مینشد،
دلی شادمان و تنی شادخوار.
سپند آر پی آن که چشم بدان،
بگرداند ایزد ازین روزگار.
اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
ورز زمین کن.
اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار :
به (شهریور) اندر شوی شادخوار،
کنی در (سپندارمز) کشت و کار.
🌺 گل بیدمشک نماد سپندارمزد امشاسپند است.
@khashatra
✅ « با این مقدمات می توان قاطعاً گفت که جا ها و بناهایی که به نام دختر شهرت یافته مربوطا به پرستش اناهیت و ایشتر است که صورت دیگر نام آن ، زهره یاد شده و طبعاً وقتی همه ی این قلعه و بنا به نام زهره در ایران و خاور میانه بیاییم، آن وقت خوب درک می کنیم که چرا در کتب لغت فارسی «خاتون هفت قلعه کنایه از ستاره ی زهره است» و آفتاب و زهره را خاتونان شبستان سپهر و زهره و ماه را خانون فلک خوانده اند. »
« بدین ترتیب ، پس باید سایر جاهایی را که وجه ارتباطی با این نام و لقب ها دارند نیز جزء ابنیه ی دختر در آورد ، منتهی به علت تفاوت زبان ها و کلمه ها و یا آداب و رسوم محلی، امروز به صورتی دیگر معروف مانده اند.
وقتی قبول کنیم که در نواحی ایران و حتی خاورمیانه ؛ كلمه ی ايشتار ، استار و ستاره برای اناهیتا به کار می رفته است و ستاره در عربی به نجم ترجمه شده ، پس باید یک قلعه دختر دیگر هم به حساب آورد که به صورت قلعة النجم معرفی شده و آن به گفته ی صاحب معجم البلدان قلعه ی محکمی است مشرف بر فرات برفراز کوهی، شارستانی آبادان دارد و مردان به وسیله ی پلی از فرات گذشته به قلعه می رسند، مستوفی نیز در نزهة القلوب از این قلعه نجم سخن می راند. »
📚 بُن مایه :
پرستشگاه زرتشتیان.
🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.
هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.
✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۱۹۶
@khashatra
ادامه دارد....
✅ معبد استخر.
در همه ی کتب تاریخ آمده است که جد اردشیر ریاست معبد آناهیتای استخر را دارا بود، ابن اثیر می نویسد : « ..... كان قيماً على بيت نار باصطخر يقال له بيت ناهید. »
به گفته ی بلعمی ساسان جد اردشیر ، مردی بود مبارز با هفتاد، هشتاد سوار حرب کردی تنها و بس آمدی و ملک نبود ، ولیکن آن همه دیه ها و روستا را مهتری و سروری کردی و آتش خانه ی استخر (نام وی ناهید) به دست وی بود.
اردشیر در همین آتشکده عبادت می کرد و بدان احترام خاص می گذاشت و در کارها از او برکت و پیروزی می خواست.
«.... آتشکده ها و معابد ایرانیان قدیم محل پرستش بغان و ایزدان بوده است و یکی از مهم ترین این بغ ها ناهید بوده که به چهره ی دختری زیبا نمایش داده می شده ، باید قبول کرد که این معابد قاعدتاً به نام همین دختر معروف شده باشد و چون معابد ایرانیان بیشتر در کوهستان ها و خصوصاً قلعه های بلند و محفوظ بوده است ، که از جهت حملات خارجی و قتل و غارت مصون بماند از این سبب است که این قلعه ها ، گاهی از جهت اقتصاد و گاهی از جهت احترام، تنها به معبد دختر یا قلعه ی دختر شهرت یافته و در دهان ها افتاده است. »
« در طی مطالعه در احوال ایشتار -ناهید و برخورد به ابینه ی دختر و برخی استنباطات شخصی حدس بنده این شد که باید ابنیه ی دختر را در ایران همان معابد ناهید و ایشتار دانست.
در این اندیشه بودم که در ضمن صحایف ایران باستان برخورد کردم که دیگران نیز به راز این معنی پی برده اند ولى به فرس قاطع سخن نگفته اند. »
۱۹۴
@khashatra
#امروز
به روز، پیروز و فرخ شهریور امشاسپند و اَمُرداد ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی
برابر با :
سه شنبه ۳۱ تیر ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی
۲۲ ژوئیه (جولای) سال ۲۰۲۵ (ترسایی)
✔️ شهریور = شهریای اهورایی.
@khashatra
✅ قلعه پسر.
نباید فراموش کرد که در ایران قدیم معابد تنها به نام ناهید نام گذاری نمی شده بلکه سایر فرشتگان و ایزدان نیز پرستشگاهای مجلل داشته اند که از آن جمله باید از معابد مهر (میثر) نام برده که پدر مهر مشهور است.
« در جوار قلعه ی دختر خراسان جایی به نام قلعه پسر نیز هست.
بنده گمان می کنم این قلعه معبد بغ تیشتر (تیر ، خدای باران) بوده ، در اوستا (تیر یشت) فرشته ی باران (تیشتر) بدین صورت توصف شده : « ..... در ده شب اولى، اى سپیتمان زرتشت ، تشتر رایومند فرهمند ، ترکیب جسمانی پذیر و به شکل یک پسر پانزده ساله ی درخشان با چشم های روشن ، بلند بالا و بسیار نیرومند و توانا و چست، در فروغ پرواز کند، به سن و سال مردی که باد نخستین به او کمر دهند، به سن یک چنین مردی نخستین بار قوت گیرد، به سن یک چنین مردی که نخستین بار به بلوغ رسد....»
«هیچ بعید نیست که در اغلب جاها معبد دختر (آناهید، خدای آب و زیبایی) و معبد پسر (تیر، خدای باران) در کنار هم قرار گرفته و مورد پرستش ایرانیان قدیم بوده باشد.
آن طور که گفتیم در کنار قلعه دختر خراسان (باز الحمراء) قلعه أى به نام قلعه پسر نیز هست.
باز می توانیم درباره ی خدای باران خبری دیگر نیز ذکر کنیم.
حمد الله مستوفی در ذکر بلاد فارس می نویسد : «..... خبر ، شهری وسط است، هوای معتدل دارد... آبش گوارنده و زمینش غله بوم و میوه های سرد سیری و گرمسیری همه در او باشد و نیکوپور و قلعه ی محکم دارد و آن را تیر خدا خوانند و در او نخجیر کوهی و دشتی فراوان بود. »
۱۹۲
@khashatra
#نیایش
#اردی_بهشت_یشت
با نوای تار روان شاد ؛
موبد کورش نیکنام.
@khashatra
#اردی_بهشت_امشاسپند
اَردی بهشت یا «اَشاوَهیشتا»، نام سومین روز ماه در گاه شمار زرتشتی است.
اَردی بهشت به چم «بهترین پاکی و راستی» و یکی از اَمشاسپندان دین زرتشتی است که در جهان مینوی نماد پاکی، اَشویی و نشان اَشا (قانون دگرگونناپذیر جهان) است.
اَردی بهشت یا اَرتهوَهیشتَه یا اَشهوَهیشتَه در استورههای زرتشتی و ایرانی دومین اَمشاسپند است.
او زیباترین نماد از نظام جهانی قانون ایزدی و نظم اخلاقی در هر دو جهان است.
این امشاسپند نه تنها نظم را در جهان برقرار میسازد، بلکه نگاهبان نظم دنیای مینوی و دوزخ نیز هست. نماینده ی جهانی او آتش است.
اَمشاسپند اردی بهشت، از نظر اهمیت و ارج دومین اَمشاسپند پس از اَمشاسپند وُهومَن است.
این موجود در اصل همان آرتا یا ریتای هندی است، که در زمانهای بعد اَشاواهیشست نام گرفت که به چم اَشای برتر یا بهترین اَشَهَ یا برترین اَرتَه (راستی) است.
این اَمشاسپند پاسدار و نگهبان آتش و یا عناصری که در عین حال بازگو کننده ی طبیعت آتش هستند، میباشد.
او ضامنِ پایداری نظم جهان است، چه نظم اخلاقی و چه نظم فیزیکی (نظم مادی).
واژه اَشَهَ در اوستا و به ویژه در گاهان بسیار به کار رفته است.
«اَشا» یا هنجار هستی در زندگی انسانها به گونه توانمندی در نظم دادن به زندگی، خانواده، هازمان (:جامعه)، زیستبوم، طبیعت و … نمودار میشود.
از همین رو بر انسان شایسته است تا پیوسته این توانایی را در خود پرورش داده تا بتواند با «اَشا» هماهنگ شود و راستی را در خود بپروراند.
اَشو زرتشت در گاهان تنها راه رسیدن به بارگاه خدایی را راه اَشَهَ میداند. در یسن ۴۴ بند ۱۱ میگوید : «تا توش و توان دارم میکوشم مردم را به سوی اَشَهَ رهنمون باشم.»
یکی از سپندترین دعاهای زرتشتی دعای [اشم وهو] است که در آن اَشَهَ و راستی ستایش میشود که یک ذکر ۱۲ واژهای است که سه بار در آن نام اَشَهَ برده شده است.
دعایی که برای تمرکز ذهن بر روی اَشَهَ استوار است از این قرار است : اَشَهَ نیک، اَشَهَ نیکترین است. مطابق آرزوست، مطابق آرزو خواهد بود، اَشَهَ از آن اَشَهَوَهیشتَه است.
در آموزههای آیین اَشو زرتشت پاکی برون نیز به اندازهی پاکی درون اهمیت دارد.
پاکی برون به چم پاک نگه داشتن تن و محیط زندگی از همه ناپاکیها است و به همین شوند، سِدره و کُشتی، لباس آیینی و نشانه زرتشتیان، به رنگ سپید است تا هرگونه ناپاکی را نمایان کند.
🌺 گل مرزنگوش نماد اردی بهشت امشاسپند است.
@khashatra
✅ کفش های درخشان را در پای خود با بندهای زرین محکم بسته، جعبه ای از پوست سی ببر که مانند سیم و زر می درخشد در بر نموده.
در بلند ترین طبقه ی آسمانی جای آرام اوست.
به فرمان ناهید، از فراز آسمان باران و تگرگ و ژاله و برف فروبارد.
از اثر استغاثه ی پارسایان و پرهیزگاران از فلک ستارگان یا از بلند ترین قله ی هکر به سوی نشیب می شتابد.
نطفه ی مردان و مشیمه ی زنان را پاک کند و زایش زنان را آسان سازد، شیر را تصفیه نماید، به گله ورمه بیفزاید.
این توصیفی است از ناهید فرشته ی آب که به صورت دختری زیبا ترسیم شده و مورد پرستش ایرانیان بوده است.
پرستش ناهید در کجا صورت می گرفته؟ مسلماً در آتشکده پای و معابد بزرگ ایرانیان که اغلب بر بلندی ساخته می شده است.
به گفته ی هرودوت، ایرانیان قدیم، جز معابد آراسته ای که در قلعه پای کوه های بلند ساخته و به اهورامزدا اهدا می نمودند، معابد دیگری نداشتند.
در این معابد آتشگاها را می ساختند. علاوه بر آن ستایش ایزدان نیز در همین معابد انجام می شده است.
البته كليه ی آتشكده پا و معابد ایزدان مورد احترام خاص بوده است.
ولی آتشکده هایی که اختصاص به ناهید داشته از همه مجلل تر و معظم تر بوده است و پادشاهان و امرا در تجلیل و تزئین معابد این فرشته ی ایرانی که آب و برکت را نصیب دشت های وسیع ایران می نموده افراط می نموده اند.
این فرشته تنها موکل آب نیست « نطفه ی مردان و مشیمه ی زنان را نیز پاک کند و زایش زنان را آسان سازد.»
از این جهت خصوصاً ارتباطی با طایفه ی نسوان دارد و بدین علت می توان گفت که فرشته ی اختصاصی انوثت و زیبایی ست.
📚 بُن مایه :
پرستشگاه زرتشتیان.
🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.
هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.
✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۱۹۰
@khashatra
ادامه دارد....
✅ این دختر کیست.
این دختر کیست و چرا این همه بنای قدیمی و معظم را آن هم در اکناف ایران به نام او موسوم نموده اند؟
مشخصات ابنیه ی دختر در دو سه خط خلاصه می شود.
همه بر بلندی ها و نقاط صعب العبور قرار دارند ، بیشتر بنای مربوط به پیش از اسلام و خصوصاً عهد ساسانی می باشد.
بیشتر جنبه ی تقدس و عبادتی دارند، قلاع دفاع معتبری بوده و بالاخره همه دارای یک غموض ابهام آمیز درباره ی تسمیه ی خود هستند.
« در تاریخ ؛ دختر با زنی که تعمد به ساختن ابنیه ای در اکناف ایران به این صورت داشته باشد نداریم و اصولا جز در یک مورد ( تعمیر شاه بیگم دختر محمد بیگ موصللو از پل دختر میانه) هیچ زنی در بنای این ابنیه ی نام آور نیست و احتمال آقای دیباج نیز به تسميه ی پل دختر به علت تعمير این زن به نام او صحیح نمی نماید زیرا مسلم است که قلعه و پل دختر زنجان مدت ها پیش از سال ۹۳۳ هجری وجود داشته و معروف بوده اند. پس این دختر کیست؟
در ایران قدیم احترام به ۴ آخشیج (عناصر اربعه) : خاک و هوا و آتش و آب.
از اصول دیانتی ایرانیان بوده و حق ایزدانی اختصاص و موکل قرار داده اند که یکی از آن ها فرشته ی موکل آب است.
در سرزمین وسیع و پنهاور و کم آب ایران آب و باران ارزش و مقامی خاص دارد و طبعاً فرشته ی موکل آب نیز از سایر فرشتگان برتر و ارجمند تر است و عجیب نیست که در اوستا بخشی بزرگ را به نام آبان یشت می یابیم و از ناهید فرشته ی موکل آب سخن ها می شنویم.»
۱۸۸
@khashatra
#نیایش
#اردی_بهشت_یشت
با نوای تار روان شاد ؛
موبد کورش نیکنام.
@khashatra
#اردی_بهشت_امشاسپند
اَردی بهشت یا «اَشاوَهیشتا»، نام سومین روز ماه در گاه شمار زرتشتی است.
اَردی بهشت به چم «بهترین پاکی و راستی» و یکی از اَمشاسپندان دین زرتشتی است که در جهان مینوی نماد پاکی، اَشویی و نشان اَشا (قانون دگرگونناپذیر جهان) است.
اَردی بهشت یا اَرتهوَهیشتَه یا اَشهوَهیشتَه در استورههای زرتشتی و ایرانی دومین اَمشاسپند است.
او زیباترین نماد از نظام جهانی قانون ایزدی و نظم اخلاقی در هر دو جهان است.
این امشاسپند نه تنها نظم را در جهان برقرار میسازد، بلکه نگاهبان نظم دنیای مینوی و دوزخ نیز هست. نماینده ی جهانی او آتش است.
اَمشاسپند اردی بهشت، از نظر اهمیت و ارج دومین اَمشاسپند پس از اَمشاسپند وُهومَن است.
این موجود در اصل همان آرتا یا ریتای هندی است، که در زمانهای بعد اَشاواهیشست نام گرفت که به چم اَشای برتر یا بهترین اَشَهَ یا برترین اَرتَه (راستی) است.
این اَمشاسپند پاسدار و نگهبان آتش و یا عناصری که در عین حال بازگو کننده ی طبیعت آتش هستند، میباشد.
او ضامنِ پایداری نظم جهان است، چه نظم اخلاقی و چه نظم فیزیکی (نظم مادی).
واژه اَشَهَ در اوستا و به ویژه در گاهان بسیار به کار رفته است.
«اَشا» یا هنجار هستی در زندگی انسانها به گونه توانمندی در نظم دادن به زندگی، خانواده، هازمان (:جامعه)، زیستبوم، طبیعت و … نمودار میشود.
از همین رو بر انسان شایسته است تا پیوسته این توانایی را در خود پرورش داده تا بتواند با «اَشا» هماهنگ شود و راستی را در خود بپروراند.
اَشو زرتشت در گاهان تنها راه رسیدن به بارگاه خدایی را راه اَشَهَ میداند. در یسن ۴۴ بند ۱۱ میگوید : «تا توش و توان دارم میکوشم مردم را به سوی اَشَهَ رهنمون باشم.»
یکی از سپندترین دعاهای زرتشتی دعای [اشم وهو] است که در آن اَشَهَ و راستی ستایش میشود که یک ذکر ۱۲ واژهای است که سه بار در آن نام اَشَهَ برده شده است.
دعایی که برای تمرکز ذهن بر روی اَشَهَ استوار است از این قرار است : اَشَهَ نیک، اَشَهَ نیکترین است. مطابق آرزوست، مطابق آرزو خواهد بود، اَشَهَ از آن اَشَهَوَهیشتَه است.
در آموزههای آیین اَشو زرتشت پاکی برون نیز به اندازهی پاکی درون اهمیت دارد.
پاکی برون به چم پاک نگه داشتن تن و محیط زندگی از همه ناپاکیها است و به همین شوند، سِدره و کُشتی، لباس آیینی و نشانه زرتشتیان، به رنگ سپید است تا هرگونه ناپاکی را نمایان کند.
گل مرزنگوش نماد اردی بهشت امشاسپند است.
@khashatra
✅ «علاوه بر قلعه های دختر که ذکرش گذشت ، ابنیه ی دختر بازهم در نواحی ایران هست
هست و ما برای نمونه به ذکر چند تای آن می پردازیم.
پل دختر در میانه روی رود قزل اوزن ، پل دختر در لرستان ، پل دختر در بهبهان ، پل دختر در شهریار نزدیک قریه ی بادامک طرف جاده ی جنوبی مهرآباد تهران ، برج دختر باکو که ذکرش گذشت . برج دختر راور ، بالای تپه ای پس از بیابان چهل پایه ی لوط ، حدود در بند راور کرمان ، در محل موسوم به دختر انوشیروان حوالى خلم (مشرق بلخ) در تاقچه ای که در کوه کنده شده بقایای تصویری دیده می شود که ضایع و محو شده است.
این صورت یکی از شاهزادگان ساسانی است که فرمان روای ایالت شرقی بوده.
علاوه بر این دخمه دائو دختر نزدیک قلعه ی فلهیان فارس، مزار چهل دختران بقعه ی بی بی دختران در فارس ، دروازه ی چهل دختران در ساری ، دروازه ی چهل دختران واقع در هرات در استرآباد ، بقعه ی چهل دختران در اصفهان ، از شما را این گونه بناهاست.
باز باید از گور دختر واقع در نزدیکی باغین کرمان و هم چنین گور دختر در دره ای در جنوب کوه های زاگروس و ۱۰۰ کیلومتری جنوب غربی کازرون نام برد که بنائی متعلق به دوره ی هخامنشی در آن محل هست.»
📚 بُن مایه :
پرستشگاه زرتشتیان.
🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.
هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.
✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۱۸۷
@khashatra
ادامه دارد....
✅ قلعه دختر کرمان.
قلعه دختر کرمان از بقایای دیدنی قلاع بزرگ قدیمی است که هنوز در کرمان به چشم می خورد. ساختمان های قلعه دختر کرمان به دو قسمت مستقل تقسیم می شود.
قسمتی که بر فراز قله ی نسبتا مرتفع جنوب شرقی قرار دارد و سابقاً قلعه کوه نامیده می شد کاملاً به علت وضعیت طبیعی از قلعه ی دیگر مجزاست.
قسمت دوم بر تپه ی کوتاه تری قرار دارد و به قلعه دختر موسوم است، قسمتی از این قلاع به نام اردشیر شهرت دارد.
قلعه ی اردشیر در بالای تپه ی مرتفعی واقع و دیوارهای آن از خشت های بسیار ضخیم ساخته شده است.
۱۸۵
@khashatra