شاعران بنام سبک خراسانی : رودکی، کسایی مروزی، فردوسی، فرخی سیستانی، منوچهری دامغانی، عنصری، اسدی توسی و دقیقی https://t.me/adabiatehemasi _____________________________ https://t.me/joinchat/iKklUViUdbhkNWQ0
🎉 رستم و سهراب (قسمت اول) | شاهنامه فردوسی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
▪️«ادبای عرب در قرن ششم هجری شاهنامه فردوسی را شناختند. این اولین اثر در عرصه ادبیات حماسی بود که عربها به آن دسترسی یافتند. این کتاب مایه اعجاب و شگفتی عرب ها گردید، زیرا شاهنامه دارای ویژگیهایی است که ادبیات عرب، که به گمان عربها بهترین و پیشرفته ترین ادبیات به شمار می رفت، از آن برخوردار نبود.
▪️ضیاء الدین ابن اثیر (۵۵۸-۶٣٧ ق) در کتاب المثل السائر في أدب الكاتب و الشاعر بدین مسئله اشاره می نماید: «هرگاه شاعری عرب، خواسته تا موضوعات گوناگونی را با معانی مختلف شرح دهد و شعر به دویست یا سیصد بیت یا بیشتر از آن نیاز داشته، موفق نبوده و فقط توانسته است قسمتی کمی از اشعار خود را از این ویژگی بهره مند سازد.»
ابن اثیر در ادامه سخن خود اشاره میکند که این مسئله در ادبیات فارسی روال دیگری پیدا کرده است و ایرانیان بر این مهم فائق آمده اند. وی میگوید: «من به این نکته پی بردم که ایرانیان در مسئله یادشده - قدرت شعرسرایی در حجم وسیع با حفظ استواری معانی - بر عربها برتری دارند. یک شاعر ایرانی، کتابی تألیف میکند که از ابتدا تا انتهای آن به صورت شعر سروده شده و در بر دارنده داستانها و شرح حالها و در عین حال در نهایت فصاحت و بلاغت زبان فارسی است. همانگونه که فردوسی در نظم کتاب مشهور خود شاهنامه، که از شصت هزار بیت تشکیل میشود، این کار را انجام داده است. این کتاب شامل تاریخ ایرانیان و به عنوان شاهکار ادبی این ملت به شمار میرود. صاحب نظران ایرانی معتقدند کتابی فصیحتر از شاهنامه در زبان فارسی وجود ندارد.»
آنگاه ابن اثیر در این زمینه به مقایسه میان ادبیات عربی و فارسی میپردازد و میگوید: «زبان عربی علی رغم گستردگی و تنوع فنی خود دارای فن حماسه نیست، با آنکه زبان فارسی در مقابل زبان عربی چونان قطرهای در مقابل دریاست.»١
١. ضياء الدين بن الاثير، المثل السائر في ادب الكاتب و الشاعر، تحقیق احمد الحوفي، بدری طبانة، [بی تا]، ج ۴، صص ۱۱-۱۲.
📚شاهنامه و ادبیات عرب، محمدالسعید جمالالدین، ترجمه وداد الزیموسی، نامه پارسی، سال هشتم، شماره سوم، پاییز ١٣٨٢،
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
اا═.🌸.═════════╔
گزارشِ شاهنامۀ فردوسی
اا═════════.🌸.═╚
بخش هفتاد و پنجم:
💢 رستم ، فرمان ، تهدید و ....
💠 گوینده: آرش نعلچگر
💠 کانالِیوتوپ:persian poetry
🌸🌸
C᭄❁࿇༅══════┅─
/channel/dastanhayeshahnameyeferdowsi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
"تأثیرِ شاهنامه بر شعرِ فارسی"
فردوسی شاهنامه را زمانی سرود که هنوز و همچنان در گوشهوکنارِ ایران آثاری به زبانِ پهلوی یافتمیشد و خداینامکها نیز گردآوریشدهبود. سامانیانِ ایراندوست گرچه دولتی مستعجل داشتند اما بهسببِ دگرگونیهای تدریجی در ساحتِ فرهنگ، تاثیرِ فرهنگ و رویکردهای ملیشان در فکر و هنر و ادبِ عهدِ غزنوی نیز پابرجابود. بااینهمه شاهنامه هنگامی بهسرانجام رسید که آن سبو بشکست و آن پیمانه ریخت و ترکانِ غزنوی بر سرِ کار آمدند. اینان علم و القاب از بغداد میگرفتند و برای خوشآمدِ عباسیان، انگشت در جهان درکرده، قرمطی میجستند. و مگر صاحب بن عبّاد از بیمِ دیدنِ چهرهی ایرانیِ خویش، سالها نگریستن در آیینه را بر خود حرام نکردهبود؟ و مگر بیرونی این دانشمندِ بزرگِ ایرانی، در مقدمهی یکی از آثارش نیاورده دشنامِ به عربی را بر ستایشِ به فارسی، ترجیحمیدهم؟!
پیشاز فردوسی البته، چندتن ازجمله مسعودی و دقیقی در این راه گامنهادهبودند. شاهنامهی جاودانه سروده شد و شگفت آنکه سالهای سال همروزگارانِ فردوسی اشارهای به نامِ او و مشخصاً "شاهنامه"اش نمیکردند مگر به طنز و تسخر و تعریض. از عنصری و فرخی و منوچهری که مدحپیشه یا محمودستا و گاه حتی عربگرا بودند چندان انتظارینمیرفته اما حتی در شعر و آثارِ منثورِ ناصرخسرو نیز نامی از فردوسی و "شاهنامه"اش نیست. و ناصرخسرو حتی اگر بگوییم همسنگر با فردوسی نبوده اما مگر نه اینکه هر دوشان به یک هدف و با دشمنی مشترک میجنگیدند؟: ترکانِ دربارِ ایران و خلفای عباسی. حالآنکه قرابتهای فکریِ آن دو تابدانجا است که حتی پژوهشگرانی فردوسی را اسماعیلی نیز میدانند! معتزلیبودنِ فردوسی نیز بسیار نزدیک است به مشربِ کلامیِ تبعیدیِ یُمگان. شگفتآورتر آنکه بیهقی که میدانیم دستکم جوانیاش را در روزگارِ فردوسی سپریکردهبود، در "تاریخپایه"اش از شاعرِ طوس و شاهکارش نامینمیبرَد. و مگر فاصلهی بیهق یا حتی غزنه تا طوس چهقدر بوده؟! حالآنکه میدانیم، قرابتهایی میانِ روحیات و رویکرد و حتی آثارشان دیدهمیشود.
پررنگترین نشانههای تاثیرپذیری از شاهنامه را در شعرِ خاقانی و نظامی میتواندید. این شاعران در سرزمینی (آذربایجان و گنجه و اران) میزیستند که حکام و باشندگانش هنوز با بقایای اساطیر، تاریخ و فرهنگِ پیشاز اسلام، انس و آشنایی داشتند. نظامی جدااز همهی تاثیرپذیریهای زبانی و بیانی، بهویژه در داستانهای اسکندرنامه، هفتپیکر و نیز خسرو و شیرین، وامدارِ فردوسی است. پیشاز نظامی و خاقانی نیز روزگاری قطرانِ تبریزی از ناصرخسرو، معنای واژههای نژادهی نواحیِ ماوراءالنهر را میپرسید. و چندی بعد نیز اسدیِ توسی، در همان دیار گرشاسبنامه را به نظم کشید.
در خراسانِ بزرگ نیز اوضاع بهتدریج دگرگون میشود. تاثیرِ شاهنامه در آثارِ شاعرانی همچون سنایی و عطار پررنگ است؛ گرچه اینجا دیگر رنگی درونگرایانه و غایتی رمزی و عرفانی یافتهاست:
تو را افراسیابِ نفس ناگاه
چون بیژن کرد زندانی در این چاه ...
اما یکیدو سدهی بعد، درخشانترین بهرهگیری خلاقانه را از شاهنامه در شاعرانِ خطهی فارس میبینیم. آیا حضورِ زرتشتیان و پایداریِ فرهنگِ ایرانی (بهسببِ تجدیدِ حیاتش در دورانِ آل بویه و نیز جانبهدربردنِ فارس از یورشِ مغول) و نیز پابرجاییِ بقایای شهرِ استخر و شکوهِ عمارتهای تختجمشید، چنین زمینههایی را فراهمآوردهبود؟ سعدی از جوانبِ گوناگون، بهخصوص در گلستان و بوستان وامدارِ شاهنامه است. جدااز بسامدِ بالای شخصیتهای اساطیری و حماسی و تاریخی و حتی آمدنِ نامِ "شاهنامه" در آثارش، در بوستان و گلستاناش گاه ابیاتی آمده است که گمانمیرود از شاهنامه است:
بیار آنچه داری ز مردی و زور
که دشمن به پای خود آمد به گور
که میدانیم در گلستان آمده یا آنجاها که مثلاً میگوید:
اینکه در شهنامهها آوردهاند
رستم و روییهتن اسفندیار
تا بدانند این خداوندانِ مُلک
از بسی خلق است دنیا یادگار
از انسِ دیرین او و احتمالاً همروزگاران و مخاطباناش با داستانهای اساطیری و شاهنامه حکایتمیکند. گرچه شوربختانه او در بابِ پنجمِ بوستان، به هماوردیِ با فردوسی نیز رفته؛ بابی که به گمانام ازقضا ضعیفترین بخشِ بوستان است. سعدی بهویژه در هنرِ ایجاز و نیز در حیطهی پند و اندرز، بسیار از فردوسی آموختهاست.
پساز شیخِ شیراز، حافظ نیز همان راه را دنبالکرد. عناصرِ اساطیری در دیوانِ خواجه نیز پررنگ است؛ حتی دراینباره کتابی نیز منتشرشده. خواجه البته بهسببِ تجریدیتر بودنِ شعرش، بیشتر در ظرائفِ تلمیحیاش به داستانهای شاهنامه نظر یا گوشهی چشمی داشته:
شاه ترکان سخن مدعیان میشنود
شرمی از مظلمهی خونِ سیاووشاش باد!
شاهِ ترکان چو پسندید و به چاهام انداخت
دستگیر ار نشود لطفِ تهمتن چه کنم؟
اا═.🌸.═════════╔
گزارشِ شاهنامۀ فردوسی
اا═════════.🌸.═╚
بخش هفتاد و چهارم:
💢 خانِ هفتم
💠 گوینده: آرش نعلچگر
💠 کانالِیوتوپ: persian poetry
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
😎 تو کدوم قهرمان شاهنامهای؟!
فردوسی هزار سال پیش، قهرمانان امروز رو پیدا کرد و قصههاشونو برامون تعریف کرد.
به سایت سر بزن و با تست شخصیتشناسی، ببین بیشتر شبیه کدومشونی.
🔻 ferdowsi.fardayevatan.com
@adabiatehemasi
نسخهی کامل شاهنامه فردوسی/ دوره صفوی
دیباچهی این نسخه از شاهنامه را بایسنقر میرزا در قرن نهم سفارش داده است. ۱۸ نگاره دارد و جلد لاکی سیاهرنگ آن مربوط به دورهی قاجار است.
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
شاهنامه ۳
راویان:
امیر نادری و فاطمه راکعی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
شاهنامه ۱
راویان:
امیر نادری و فاطمه راکعی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
📕 شاهنامه بایسنقری
نسخه نفیسی مصوری از شاهنامه است که به دستور بایسنقر میرزا در هرات ساخته شد.(مکتب هرات) این نسخه به خط جعفر تبریزی است که در سال ۸۳۳ قمری خطاطی شده و دارای بیست و دو نگاره است.
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
متن کامل کتاب "خردنامه پارسایان: روایتی دیگر از شاهنامه فردوسی"؛ محمدکاظم یوسف پور, ماگالی تودوا؛ گیلان/رشت؛ ناشر: انتشارات دانشگاه گیلان؛ تاریخ چاپ: ۱۳۷۹
این کتاب گزارشی فشرده از تمامی شاهنامه فردوسی است. در میان گزیدهها و خلاصههای بسیاری که از شاهنامه فردوسی ساخته و پرداختهاند، آنچه همچنان وجود این دفتر را توجیه میکند کوتاهی، فراگیری و سادگی بیان آن است. کوشیده شده تا این کتاب زبانی گویا و رسا اما نهچندان آسان داشته باشد. نثر این دفتر آمیزهای از زبان شاهنامه فردوسی و شیوه گفتار امروزیان است. از روش سرهنیوسی پرهیز شده، اما همچون آفریدگار شاهنامه به ضرورت واژگان عربی به کار برده نشده است.
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
📚کتاب "زنان شاهنامه"
✍️طلعت بصاری
📖تهران: انتشارات دانشسرای عالی؛ چاپ ۱۳۵۰
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
📚شاهنامه خطی نسخه فلورانس
📖دستنویس شاهنامه فلورانس
🔸این شاهنامه، کهنترین نسخه دستنویس شاهنامه، حماسهٔ ملی ایران است که در کتابخانه فلورانس ایتالیا نگهداری میشود
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
اا═.🌸.═════════╔
گزارشِ شاهنامۀ فردوسی
اا═════════.🌸.═╚
بخش هفتاد و هفتم:
💢 آغاز جنگِ هاماوران
💠 گوینده: آرش نعلچگر
💠 کانالِیوتوپ:persian poetry
🌸🌸
C᭄❁࿇༅══════┅─
/channel/dastanhayeshahnameyeferdowsi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
اا═.🌸.═════════╔
گزارشِ شاهنامۀ فردوسی
اا═════════.🌸.═╚
بخش هفتاد و ششم:
💢 شاه سنگ میشود
💠 گوینده: آرش نعلچگر
💠 کانالِیوتوپ:persian poetry
🌸🌸
C᭄❁࿇༅══════┅─
/channel/dastanhayeshahnameyeferdowsi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
درفش بیداری؛ شاهنامه و انسجام ملّی
(یکشنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴)، به مناسبت بزرگداشت فردوسی و زبان فارسی، مراسم باشکوهی در تالار فردوسی دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، برگزار شد.
من هم چند کلمهای عرض کردم.
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
محمدامین ریاحی:
فردوسی رهبر فکری و معلم بزرگ ملت ایران است
اگر فردوسی را تنها به عنوان شاعر بزرگ و حتی بزرگترین شاعر ایران بشناسیم، قدر او را درست نشناخته ایم و حق او را ادا نکرده ایم. فردوسی نه تنها بزرگترین شاعر ایران بلکه حکیم و متفکری بزرگ و رهبر فکری و معلم بزرگ ملت ایران، و استواری بخش زبان فارسی، و یگانگی بخش ملت ایران، و جاودانگی بخش آزادی و استقلال ایران است و شاهنامه او معرف ملت ایران به عنوان ملتی با فرهنگ والای باستانی و مایه عزت و اعتبار ایران در انظار جهانیان است.
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
اا═.🌸.═════════╔
شبی با شاهنامه
اا═════════.🌸.═╚
🔶 دکتر علیرضا قیامتی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
اا═.🌸.═════════╔
گزارشِ شاهنامۀ فردوسی
اا═════════.🌸.═╚
بخش هفتاد و سوم:
💢 خانِ ششم
💠 گوینده: آرش نعلچگر
💠 کانالِیوتوپ: persian poetry
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
نسخهی شاهنامه فردوسی/ دوره صفوی
نسخهای تمامنشده از شاهنامه که دیباچهی آن را بایسنقر میرزا سفارش داده است. این نسخه ۱۴ نگاره دارد که گمان میرود بخشی از آنها در هند تصویر شده باشند. جلد سیاهرنگِ آن هم در دورههای بعدی به آن اضافه شده است.
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
رستم و سهراب
روایت امیر سود بخش
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
شاهنامه ۲
راویان:
امیر نادری و فاطمه راکعی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
یکی داستان است پر آب چشم
فیلم:
رستم و سهراب
محصول تاجیکستان
فارسی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
متن کامل کتاب "بیژن و منیژه؛ داستانی برگرفته از شاهنامه فردوسی"؛ به کوشش: مصطفی موسوی؛ تهران: انتشارات سروش ۱۳۷۵
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
✍ شاهنامه بایسنقری
▪️شاهنامه بایسُنقُری، نسخهٔ کهن نگارهدار شاهنامه فردوسی از سدهٔ نهم هجری است که از دید کتابآرایی و ارزشهای هنری از اهمیت فراوانی برخوردار است. این کتاب ارزشمند و نفیس، ۲۲ نگارگری به سبک هرات دارد و در سال ۸۳۳ قمری (۸۰۹ (خورشیدی) خورشیدی) به سفارش شاهزاده بایسنقر میرزا (فرزند شاهرخ و نوهٔ تیمور گورکانی) تهیه شدهاست. این اثر که در کتابخانه کاخ موزه گلستان نگهداری میشود، در سال ۱۳۸۶ در برنامه حافظه جهانی یونسکو به عنوانی نشانی از سوی ایران ثبت شد.
نسخه کنونی شاهنامه بایسنقری را امیرنظام گروسی، به کتابخانه کاخ موزه گلستان هدیه کردهاست و این شاهنامه بیش از ۱۱۰ سال است که در کتابخانه نگهداری میشود. این نسخه باارزش و نفیس در برخی از نمایشگاههای مهم جهانی نمایش داده شدهاست.
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
📚نسخه برگردان شاهنامه لندن
🔸به کوشش:
✍️حمید رحمانیان
✍️ وحید تشکری
✍️ مهدی ابراهیمی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
📚هزاره فردوسی
📖(مجموعه مقالات)
🔸شامل سخنرانی های هزاره فردوسی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─