3513
بازنگری برتاریخ وجغرافیای کُرد وکردستان و خاندان اردلان وامیرنظام گروسی @sh_ardalani @sh_ardalan
سالارالدوله قاجار».
در 27 شعبان 1329 هجری قمری، سالارالدوله شاهزاده فضل‌الله میرزای عضد السلطان را به شیخ محمد مردوخ می سپارد و خود با بیست و پنج هزار نفر عشایر و نظام به سوی تهران رهسپار می گردد. در این ایام قوای سالارالدوله در راه خود به سوی تهران، به هر روستایی که می رسند، آنجا را غارت و عابرین را نیز لخت می کنند. بدین گونه، قوای سالارالدوله از غرب، و قشون محمد علی شاه از شمال ایران با قوای دولت مرکزی درگیر می شوند. قوای شاه در ابتدا موفقیت هایی کسب می کنند؛ اما در نهایت در 11 رمضان 1329 هجری قمری در برابر قوای یپرم ارمنی و عشایر بختیای، در نزدیکی امامزاده جعفر ـ واقع در جنوب شرقی تهران ـ شکست می خورند. سپس در 17 رمضان، اردوی شاه در سوادکوه از اردوی معین همایون بختیاری شکست می خورد و لذا شاه و شعاع السلطنه و امیر بهادر می گریزند. درباره این شکست، مردوخ می نویسد:
«این خبر را من رمزاً به سالارالدوله اطلاع دادم که دیگر میدان، میدان شماست. اگر پیش ببرید خودت صاحب تاج و تخت خواهید شد؛ ولی در دل واهمه داشتم که حالا یپرم و بختیاری ها از طرف شاه و شعاع السلطنه آسوده خاطر شده‌اند. اگر متوجه سالارالدوله بشوند، قطعاً اردوی غارتگر چپاولچی او ایستادگی نخواهند کرد»
روز 3 شوال 1329 هجری قمری، سردار بهادر و سردار محتشم و سردار جنگ و یپرم ارمنی با دو هزار نفر بختیاری و مجاهد در باغشاه و ساوه با اردوی سالارالدوله روبرو می شوند و سرانجام اردوی سالارالدوله شکست می خورد و خود او هم با شاهزاده احتشام‌الدوله بروجردی رو به همدان می گریزند. در این گیرودار علیرضا خان گروسی(امیرتومان) و جعفر سلطان اورامی، راه را بر مجاهدان و بختیاری ها می بندند و سالارالدوله را از تعاقب آنها نجات می دهند.
در همین ایام، شیخ محمد مردوخ در کرمانشاه، شاهزاده عضد السلطان را نگهداری می کند و انتظام این شهر را تأمین می نماید؛ اما به تدریج با وخیم‌تر شدن اوضاع، و انتشار خبر شکست سالارالدوله در حوالی طهران، مردوخ و شاهزاده عضد السلطان به شهبندرخانه عثمانی در کرمانشاه پناهنده می شوند. در آنجا، جمعی از تجار کرمانشاه به شهبندرخانه ریخته، تحصن می نمایند و مطالبات خویش را از شاهزاده می خواهند. پس از بروز یک سلسله وقایع در شهبندرخانه در همین زمینه، سرانجام با نقشه و چاره‌سازی مردوخ و یاری داود خان کلهر، شاهزاده از چنگ تجار متحصن در شهبندرخانه رهایی می یابد و بدین سان، مردوخ و شاهزاده از آنجا دور می شوند. در راه بازگشت، شبی را در کاروانسرای ماهی دشت به سر می برند و فردای آن روز، شیخ محمد مروخ رو به کردستان، و شاهزاده به سوی اسلامبول رهسپار می شوند.
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
. بالأخره نتیجه چه خواهید داشت؟
اعلیحضرت قدر قدرت محمد علی شاه این دو روزه وارد طهران می شود. من هم خواه صحیح بدانید، خواه اغراق تصور کنید با سی هزار نفر اگر زیاد نباشد، کمتر نیست، فردا حرکت می کنم. البته شماها بی‌خبر هستید و به شماها حقیقت مطالب را نگفته‌اند. از دروازه کرمانشاهان الی نوبران متصل اردوست که در حرکت است. در آذربایجان شاهسون و شجاع الدوله؛ در گروس متجاوز از سی هزار سوار و همین قدرها پیاده؛ که به آنها حکم شده از راه زنجان عازم طهران بشوند. تصور بفرمایید تاطهران این جمعیت و این اردو چه خرابی ها خواهد رسانید. و از این خط به مردم چه خواهد گذشت؟ به حال این مردم که آنها را آلت پیشرفت مقاصد خود کردهاید، دلتان بسوزد؛ زیرا عند الله و عند الرسول به قید قسم و قرآن مسئول و حافظ حقوق آنها شده‌اید. به حق پروردگار قسم که هرگز صرفه نخواهید برد. گوش به مهملات پاره‌ای مغرضین ندهید. چاره بکنید که ایران از این ویرانی خلاص شود. مملکت صاحب یک پادشاه و یک مجلس ملی و یک ترتیب صحیحی بشود. این حرکات شماها جز این که روز به روز کار را بدتر کند، فایده دیگری ندارد. منتهی تا ده روز دیگر هم به همین حال حاضر بماند، با تأییدات الهی این موهومات پرستی شماها ده روز دیگر به هم خواهد خورد. صاحب مملکت ان شاءالله به پایتخت مملکت وارد خواهد شد. ترتیب صحیحی برای مجلس و دولت و ملت خواهد داد. خوب است این خدمت از دست شما به نوع و آب و خاک خودمان جاری شود. این استعداد که ده روز است متصل در حرکت هستند، تا حال در خانه‌های خودشان بودند. بد یا خوب گذشت. من که مثل شما مالیات یک مملکت ایران یا گمرک یا بانک در دست ندارم که متصل پول بدهم. این مخارج این آذوقه این جمعیت معلوم است که ضرر و خسارتش به رعیت می رسد. چرا راضی می شوید که این بیچاره‌ها با این عدم محصول در زیر دست و پا پایمال شوند؟
خلاصه هرگاه میل دارید به تلگرافخانه بیایید، منهم می آیم. مذاکرات لازم می شود. آن وقت با یکی دو هزار سوار زبده می آیم به خاکپای مبارک اعلیحضرت اقدس محمد علی شاه ارواحناه فداه مشرف می شوم. امورات را به طور خوش و خوبی اصلاح می کنم. ذات مقدس شاهانه به قید قسم، وعده همه نوع لطف و مرحمت پدرانه به ایرانیان فرموده‌اند. بعد از تشریف فرمایی به پایتخت وفا به عهود خود خواهند فرمود. اگر جوابی ندهید و چاره و تدبیر را بی‌اعتنایی بدانید، به تصور آنکه فلان آقا برای کشتن سالارالدوله یا شعاع السلطنه رفته؛ یا سردار محیی مأمور شده؛ یا فلان فکلی چه وعده کرده .. و الله. بالله. تالله جز مسخره به شما و خرابی ایران، هیچ فایده ندارد. زیرا شماها با خواست خدای قادر متعال می جنگید و این محال است که موفق شوید. به دلایلی که در دست دارم، آنچه می نویسم در کمال قوت قلب است. اگر شماها هم غرض را کنار بگذارید، هیچ یک از شماها هم نخواهد بود که اظهارات مرا تصدیق نکند. بالجمله برای اتمام حجت این تلگراف را می کنم. سواد آن را هم به قنسول خان های خارجه مقیم کرمانشاه فرستادم. اگر تا عصر جواب نرسد، صبح حرکت خواهم کرد؛ حال مختارید. و مقصودم این است که ملل عالم در جراید این تلگراف را ملاحظه کنند، بدانند که ما باعث ریختن خون مردم و خرابی خانه آنها نشدیم؛ شماها باعث شده‌اید. به علمای عتبات عالیات هم سواد این تلگراف را مخابره نمودم
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
. بالأخره نتیجه چه خواهید داشت؟
اعلیحضرت قدر قدرت محمد علی شاه این دو روزه وارد طهران می شود. من هم خواه صحیح بدانید، خواه اغراق تصور کنید با سی هزار نفر اگر زیاد نباشد، کمتر نیست، فردا حرکت می کنم. البته شماها بی‌خبر هستید و به شماها حقیقت مطالب را نگفته‌اند. از دروازه کرمانشاهان الی نوبران متصل اردوست که در حرکت است. در آذربایجان شاهسون و شجاع الدوله؛ در گروس متجاوز از سی هزار سوار و همین قدرها پیاده؛ که به آنها حکم شده از راه زنجان عازم طهران بشوند. تصور بفرمایید تاطهران این جمعیت و این اردو چه خرابی ها خواهد رسانید. و از این خط به مردم چه خواهد گذشت؟ به حال این مردم که آنها را آلت پیشرفت مقاصد خود کردهاید، دلتان بسوزد؛ زیرا عند الله و عند الرسول به قید قسم و قرآن مسئول و حافظ حقوق آنها شده‌اید. به حق پروردگار قسم که هرگز صرفه نخواهید برد. گوش به مهملات پاره‌ای مغرضین ندهید. چاره بکنید که ایران از این ویرانی خلاص شود. مملکت صاحب یک پادشاه و یک مجلس ملی و یک ترتیب صحیحی بشود. این حرکات شماها جز این که روز به روز کار را بدتر کند، فایده دیگری ندارد. منتهی تا ده روز دیگر هم به همین حال حاضر بماند، با تأییدات الهی این موهومات پرستی شماها ده روز دیگر به هم خواهد خورد. صاحب مملکت ان شاءالله به پایتخت مملکت وارد خواهد شد. ترتیب صحیحی برای مجلس و دولت و ملت خواهد داد. خوب است این خدمت از دست شما به نوع و آب و خاک خودمان جاری شود. این استعداد که ده روز است متصل در حرکت هستند، تا حال در خانه‌های خودشان بودند. بد یا خوب گذشت. من که مثل شما مالیات یک مملکت ایران یا گمرک یا بانک در دست ندارم که متصل پول بدهم. این مخارج این آذوقه این جمعیت معلوم است که ضرر و خسارتش به رعیت می رسد. چرا راضی می شوید که این بیچاره‌ها با این عدم محصول در زیر دست و پا پایمال شوند؟
خلاصه هرگاه میل دارید به تلگرافخانه بیایید، منهم می آیم. مذاکرات لازم می شود. آن وقت با یکی دو هزار سوار زبده می آیم به خاکپای مبارک اعلیحضرت اقدس محمد علی شاه ارواحناه فداه مشرف می شوم. امورات را به طور خوش و خوبی اصلاح می کنم. ذات مقدس شاهانه به قید قسم، وعده همه نوع لطف و مرحمت پدرانه به ایرانیان فرموده‌اند. بعد از تشریف فرمایی به پایتخت وفا به عهود خود خواهند فرمود. اگر جوابی ندهید و چاره و تدبیر را بی‌اعتنایی بدانید، به تصور آنکه فلان آقا برای کشتن سالارالدوله یا شعاع السلطنه رفته؛ یا سردار محیی مأمور شده؛ یا فلان فکلی چه وعده کرده .. و الله. بالله. تالله جز مسخره به شما و خرابی ایران، هیچ فایده ندارد. زیرا شماها با خواست خدای قادر متعال می جنگید و این محال است که موفق شوید. به دلایلی که در دست دارم، آنچه می نویسم در کمال قوت قلب است. اگر شماها هم غرض را کنار بگذارید، هیچ یک از شماها هم نخواهد بود که اظهارات مرا تصدیق نکند. بالجمله برای اتمام حجت این تلگراف را می کنم. سواد آن را هم به قنسول خان های خارجه مقیم کرمانشاه فرستادم. اگر تا عصر جواب نرسد، صبح حرکت خواهم کرد؛ حال مختارید. و مقصودم این است که ملل عالم در جراید این تلگراف را ملاحظه کنند، بدانند که ما باعث ریختن خون مردم و خرابی خانه آنها نشدیم؛ شماها باعث شده‌اید. به علمای عتبات عالیات هم سواد این تلگراف را مخابره نمودم
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
جاذبه‌های غرب استان #کرمانشاه (چشمه سرابگرم)
سراب گرم نام چشمه‌ای همیشه جوشان و پر آب است، که در استان کرمانشاه، در بخش مرکزی شهرستان سرپل ذهاب، دهستان حومه و در ۵ کیلومتری این شهرستان واقع شده است. چشمه سراب گرم در کم باران‌ترین سال‌ها نیز همچنان پر آب و جاری بوده است. آب این سراب برای تأمین آب آشامیدنی و همچنین مصارف کشاورزی منطقه استفاده و بهره‌برداری می‌گردد. این چشمه دارای یک مخزن اصلی می‌باشد که دیوارکشی شده و کاملاً تحت محافظت است چرا که آب آشامیدنی شهرستان از این محل تأمین می‌گردد. مازاد آب این کانال از طریق دریچه‌های خروجی به مخزن استخر مانندی می‌ریزد، که در ایام تابستان محلی برای استراحت و شنای اهالی و مهمانان شهرستان می‌باشد. ویژگی بی‌نظیری که در مورد این چشمه وجود دارد این است که آب این چشمه در فصول سرد سال گرم است و علت نام گذاری آن به سراب گرم نیز همین می‌باشد. پس بی‌دلیل نیست که از این چشمه با عنوان یکی از جاذبه های گردشگری سر پل ذهاب یاد می‌شود.
با تشکر از جناب پرفسور قمرنیا
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
گورانی زۆر خوش پێشکەشتان بێت،هاوڕێیانی خۆشەویست.
با تشکر از محمدخان اردلان
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
#وشەی_کوردی
داوای یارمەتیکردن، یارمەتیخواستن، یارمەتیخوازی = استعانت
خەڵات، بەخشش، بەهرە، دەسەنە = موهبت
قانعبوون، وەڵام وەرگرتن، ڕازیبوون، قسەپێنەمان = مجاب شدن
یاریدەدەر، یارمەتیدەر، ئاریکار = مددکار
بەخشین، پێدان، دان = اعطا
گیرابوون، قەبووڵبوون، پەژیران = اجابت شدن
گوێڕایەڵی، فەرمانبەری، ملکەچی، گوێدێری، گوێداری = اطاعت
دەستچوویی، دەستڕۆشتوویی، توانایی، توانین = استطاعت
ڕەپاڵدراو، بەستراوە، وەپاڵنراو، وەپاڵدراو = منتسب
ملکەچ، گوێڕایەڵ، فەرمانبەر = مطیع
هاوڕێژە، شیاو، هاوڕێک، گونجاو = متناسب
وانەبێژ: مامۆستا محەممەد کوردی
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
در 21 رجب 1329 هجری قمری محمد علی شاه مخلوع و برادرش شعاع السلطنه و امیر بهادر با شش هزار نفر ترکمان وارد گمیش تپه ـ در سرحد روسیه بر ساحل دریای خزر ـ می شوند. سپس شاه به سپهدار تلگراف می زند که تهران را قبضه نماید. وکلای مجلس در جلسه 28 رجب رأی به اخراج و تبعید سپهدار اعظم و محتشم السلطنه و معاون الدوله می دهند. در کردستان، سالارالدوله در 2 شعبان 1329 هجری قمری در معیت شیخ محمد مردوخ از سنندج به کرمانشاه عزیمت می کنند. در روز سوم عزیمت، اعلانی در تهران انتشار می یابد، بدین مضمون:
«وکلای مجلس در جلسه 2 شعبان 1329 هجری قمری، بر حسب پیشنهاد مستر شوستر آمریکایی خزانه‌دار کل ایران، برای اعدام کنندگان شاه و برادرانش جایزه تصویب کردهاند». در 7 شعبان 1329 هجری قمری سالارالدوله به همراه اردویش به کرمانشاه می رسد. در 9 شعبان, تلگرامی از سان پطرزبورگ از سوی محمد علی شاه قاجار می رسد؛ بدین مضمون: «از آستارا به سان پطرزبورگ به بغداد به کرمانشاه ـ برادر عزیزم سالارالدوله؛ من با شش هزار سوار بلباس و ترکمان برای طهران آمدم. شما هم خیلی زود خودت را به دروازه طهران برسانید. ابداً به اردوی تیاتر طهران اعتنا نکنید. همه با هم سه هزار نفر بختیاری و غیره است. هرچه زودتر خودت را برسان چون که دیر رسیدن شما می تواند سکته بزرگی به نقشه اردوی ما برساند ـ محمد علی شاه قاجار».
سالارالدوله نیز در پاسخ، تلگرامی به مضمون زیر به محمد علیشاه مخلوع مخابره می کند:
«از کرمانشاه به بغداد، به سان پطرزبورگ، به آستارا، به اردوی شاهنشاهی؛ خاکپای مبارک اعلیحضرت قوی شوکت اقدس شاهنشاهی محمد علی شاه قاجار ارواحنا وارواح العالمین فداه. بنده هم با بیست و پنج هزار سوار عشایر جاف و کردستانی و کلهر و سنجابی و پشتکوه والی و افواج کردستان و کرمانشاه و گروس در کرمانشاه هستم. انتظار نظرعلی خان و قوای لرستان را دارم. همدان را هم تصرف نموده‌‌ام. در همین دو سه روزه با خواست خداوندی و اقبال بی‌زوال شاهنشاهی به جانب طهران حرکت خواهم نمود که در آنجا خاکپای مبارک همایونی را با یک دنیا مسرت و شادمانی بوسیده، در مقابل تخت شاهنشاهی گردن چاکری خم نمایم. جان نثار سالارالدوله».
در روز 12 شعبان 1329 هجری قمری، تلگرام دیگری از سوی محمد علی شاه به سالار الدوله می رسد؛ بدین مضمون: «برادر عزیزم سالارالدوله. تلگراف شما به من رسید؛ از مندرجاتش خیلی خوشوقت شدم. قوه طهران خیلی حقیرتر است از آنچه شما تصور می کنید؛ چون مقصود ما گرفتن طهران است، شما باید هرچه می توانید زودتر قشونتان را بفرستید برای گرفتن طهران. قشون تیاتر طهران حالا در ایوان کیف است. از این سبب با عجله بیایید؛ چون دیر رسیدن شما می تواند بکلی کار ما را خراب کند.
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
سالارالدوله پس از مدتی از سمت آذربایجان وارد ایران می شود و به تهیه ملزومات اردو و جمع‌آوری قشون اقدام می کند. پس از چندی، محمد علی شاه نیز از جانب اُدسا به سوی ایران حرکت می کند. در اواخر جمادی الثانی 1329 هجری قمری سالارالدوله به نزد محمود پاشای جاف می رود و در آنجا به گردآوری اردو مبادرت می کند. متعاقب این اوضاع، شب 2 رجب 1329 هجری قمری پیک سالارالدوله خطاب به اعیان و اشراف و رجال سنندج، می رسد و به آنها دستور داده می شود که مشروطه‌طلبان را دستگیر کنند. همان شب رئیس فوج دولتی همدان که در کردستان مستقر بوده، از فرط خوف و هراس با فوج و توپخانه، سنندج را ترک و فرار می کند. دیگر مأموران دولتی نیز هریک در صورت امکان، از شهر می گریزند. روز جمعه 10 رجب 1329 هجری قمری سالارالدوله با جمعیت جاف و عشایر سرحدی کردستان به نزدیکی سنندج می رسند. عموم اهالی شهر و نمازگزاران جمعه و در رأس آنها حاج شیخ محمد باقر به استقبال آنها می شتابند. عصر شنبه 11 رجب، بخشی از اردو و سپس 12 رجب 1329 هجری قمری خود شاهزاده سالارالدوله با صدو پنجاه نفر از رؤسا و بزرگان اردو، به قلعه حکومتی دار الایاله سنندج وارد می گردند. سالارالدوله بلافاصله پس از ورود، مردوخ را به قلعه حکومتی احضار و از وی تقاضای همکاری می کند. مردوخ خود در این زمینه می نویسد:
«ساعت چهار از شب رفته آدم به سراغ اینجانب فرستاد. به مجرد ملاقات، قرآن کوچکی که حمایل کرده بود، از بغل درآورد و گفت به حق این قرآن اگر من پیش ببرم، شما در مقدرات من و برادر من شریک خواهید شد. شما هم باید قسم یاد نمایید که به من خیانت نکنید و مشروطه را از خیال خود خارج نمایید. گفتم قسم حضرت اقدس برای من در عین این اقتدار منتهی درجه صمیمیت حضرت اقدس را به من ثابت می کند که مرا بی‌اختیار وادار به بذل جان و مال می نماید. ولی قسم من برای حضرت اقدس والا در این نصف شب که چند هزار نفر عشایر اطراف مرا گرفته‌اند، ضعف نفس مرا نشان می دهد. بنابراین بدون قسم از صمیم قلب قول می دهم که توانایی خودم را در این مقصد به مصرف برسانم. به شرط اینکه حضرت اقدس هم در مواقع لازمه عرایض صادقانه مرا توجه بفرمایند. شاهزاده به همین قول ساده که خالی از هرگونه آلایش بود قناعت فرمود .. مختصر تا شاهزاده در کردستان بود، شب و روز مرا راحت نگذاشت. اول آفتاب تا ساعت شش و هفت از شب رفته در دارالحکومه معذب بودم و هیچ اقدامی بدون حضور من نمی کرد. حتی تمام تحریرات کتبی و تلگرافی او به عهده این جانب بود»
یک روز پس از ورود سالارالدوله به شهر، مابقی اردو به همراه شیخ علاءالدین و شیخ صادق و شیخ مظهر برادران شیخ حسام‌الدین و شیخ غنی مردوخی نماینده محمودپاشای جاف به شهر وارد می شوند. به این ترتیب در روزهای بعد نیز به تدریج رؤسای عشایر کردستان با جمعیت جنگی خود به شهر وارد می شوند و به سالارالدوله می پیوندند. از جمله سلیمان خان شرف‌الملک و حسین خان مظفر السلطنه و عباس خان ظفر السلطان (سردار رشید) و همچنین داودخان کلهر (از کرمانشاه)، جزو آن دسته از رؤسای عشایر هستند که در این اردوکشی به سالارالدوله پیوسته‌اند
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
هم استانی های عزیز
همایش دف نوازان ایران در تاریخ ۳۰ شهریور(پنجشنبه)
در روستای زیبای هشمیز با سرپرستی
استاد منصور مرادی و خوانندگی احسان یاسین برگزار می شود. این همایش سال گذشته در پالنگان بسیار زیبا برگزار شد.
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
با پوزش از خبر کذب فوت خانم فتانه ولیدی بانوی آواز کردستان
بانو فتانه ولیدی زنده است!
خبر فوت هنرمند پیشکسوت سنندجی بانو فتانه ولیدی پخش شده اما بعد از پیگیری از سنندج مشخص شد خبر فوت ایشان شایعه است و صحت ندارد.
ماه بانوی آواز کردستان در حال حاضر ۷۰ ساله است و در خانه‌ی سالمندان سنه زندگی می کند...
هنرنمایی دختر نوجوان کرمانشاهی خانم دریاکاکایی واحساساتی شدن داوران مسابقه
با تشکر از آقای عبدی
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
ویدیویی از کار طاقت فرسای سقزچینی منطقه گرمسیری عه‌شره‌ت ئیمامی بورول ...
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
مظهر خالقی ؛ بخش‌هایی از مستند مشاهیر کرد
هجدهم شهریور زادروز «مظهر خالقی»
با تشکر از آقای عبدی
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
xalidgraphic">عوسمان هەورامی خۆی نازانێت چەند گۆرانی وتووە من دەزانم!!
کاک #تاهیر_وەڵەدبەگی دانیشتووی گوندی نۆریاوی سەربە شاری پاوە چل ساڵە گۆرانییەکانی مامۆستا #عوسمان_هەورامی کۆدەکاتەوە، تا ئێستا زیاتر لە هەزار کاسێتی گۆرانی عوسمان هەورامی کۆکردووتەوە.
با تشکر از آقای اکرم ولدبیگی
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
از شنیدن خبر فوت شادروان خانم فاطمه اردلان بسیار متاثر شدم
بنده این واقعه دردناک رو خدمت وابستگان و خانواده محترمشان تسلیت عرض می کنم
و از درگاه خداوند متعال برای بازماندگان صبر مسئلت دارم
ما رو هم در غم عزیز از دست رفته تان شریک بدانید
مدیریت کانال خاندان اردلان
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
یک ویدئوی زیبا شیرین_گیان
از زنده یاد «مرضیه فریقی»
با تشکر از آقای عبدی پور
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
کِلیپ اجرای زنده استاد مسقطی در طاق بستان
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
از شنیدن خبر فوت شادروان ناصر خان معز اردلان بسیار متاثر شدم
بنده این واقعه غمناک رو خدمت فرزندان و اخوان و وابستگان آن مرحوم تسلیت عرض می کنم
و از درگاه خداوند متعال برای بازماندگان صبر مسئلت دارم
روحش شاد
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
سالارالدوله».
مردوخ و همراهان و شاهزاده عضد السلطان در 23 شعبان 1329 هجری قمری وارد صحنه می شوند. در آنجا مورد استقبال علیرضا خان گروسی(امیرتومان) واقع می شوند. سپس در 24 شعبان از صحنه به عزم کرمانشاه به راه می افتند. در نزدیکی بیستون، داودخان سردار مظفر و حاج محمد خان ارفع الملک اردلان به استقبال آنان می روند و سپس مردوخ و سواران و مستقبلین به کرمانشاه وارد می شوند. در دارالحکومه کرمانشاه، خود شاهزاده سالارالدوله با حضور عموم رجال و علمای شهر به پیشواز آنها می شتابند.
.. اما در همین ایام، از سوی رئیس الوزراء ایران اعلامیه‌ای بدین مضمون صادر می گردد:
«در 4 شعبان 1329 هجری قمری، بر حسب رأی مجلس مقدس اعلان می شود کسانی که محمد علی میرزا را اعدام یا دستگیر نمایند، یکصد هزار تومان به آنها داده می شود. کسانی که شعاع‌السلطنه را اعدام یا دستگیر نمایند، بیست و پنج هزار تومان به آنها داده می شود. کسانی که سالارالدوله را اعدام یا دستگیر نمایند، بیست و پنج هزار تومان به آنها داده می شود و نیز اخطار می شود که اگر داوطلبان خدمات مزبور بعد از انجام خدمت کشته شوند، مبلغ های فوق‌الذکر به همان نسبت به ورثه آنها داده خواهد شد. و این مبلغ در خزانه دولت موجود است. و بعد از انجام خدمت نقداً به آنها پرداخت می شود ـ محل امضاء رئیس الوزراء ـ مطبعه تمدن طهران».
سالارالدوله نیز متقابلاً تلگرام مفصلی بدین مضمون به مجلس مخابره می کند:
«طهران ـ هیئت جامعه محترمه مجلس ملی را زحمت افزا می شوم. از کردستان تلگراف کردم، جوابی ندادید. به جای اینکه ملتفت نکات آن تلگراف بوده و به حال مملکت با یک دوربین حقیقت‌بینی نگاه کنید، چاره رفع امراضی که خود باعث شده‌اید، بجویید. تدبیری که کردهاید رأی به کشتن من و دادن رشوه به کشنده من دادید. با اینکه من خود به پای خویش برای کشته شدن و فدا شدن به این آب و خاک آمده‌ام. ولی این را ندانسته‌اید که ایرانیان حقیقی خداشناس هرگز به نعمای صد و پنجاه ساله قاجاریه کفران نکرده، خصوصاً به اولاد مرحوم مغفور مظفرالدین شاه نور الله مضجعه سوء قصدی نخواهند داشت. زیرا ایرانیان به منزله برادرهای ما و کلاً فرزند پادشاه که سایه و برگزیده خداست، هستیم. نسبت به یکدیگر خلافی نمی کنیم. گویا اجازه به هم‌مسلک و طریقه خودتان داده‌اید، نقلی ندارد. دعاهای سی کرور ایرانیان حافظ ما بوده و هست. اما کشته شدن من چاره وضع حاضر دولت و ملت ایران را که شما وکلای رعایای آن هستید، نمی کند. وظیفه خداشناسی و حفظ حقوق این بیچاره‌ها که حقوق خود را به شما واگذار کردهاند، این است که اغراض شخصی را کنار بگذارید، ترک هوی و هوس شخصی خودتان بکنید. قدری به حال حاضر مملکت و این رعیت بدبخت فکری بکنید. چنان چه در آن دوره اول وکلاء مجلس به التماس و نصایح اعلیحضرت اقدس محمد علیشاه ارواحنا فداه را گوش ندادند. وکلای آن دوره محض پیشرفت مقاصد فاسد خودشان مغرور به اشرار دوره خودشان شدند و آن چه کردند عاقبت خودشان گرفتار وخامت آن گردیدند. دو سال تمام در تمام ایران خون ها جاری و خانه‌ها خراب شد، تا عاقبت بعد از استعفای اعلیحضرت به گمان اینکه دیگر رفع معایب می شود، به عکس بدتر شد. چنان چه امروز نه تنها اهالی اروپا و آسیا و آمریکا تصدیق دارند، بلکه وحشی های افریقا هم منکر نیستند که صد هزار مرتبه بدتر شده. حالا صریح می نویسیم؛ چند سوار بختیاری و چند نفر الواط طهرانی یک دولت ایران منظم نخواهند کرد. دو هزار سوار بختیاری سه ماه است تلاش می کنند، از عهده یک طایفه مال رسد که یک تیره از بیرانوند است برنیامدند. عاقبت فراراً به بروجرد آمدند. به علاوه، خود بختیاری ها می دانند اگر آن اقدام طهران از آنها پیشرفت کرد، به واسطه رنجشی بود که عموم ما از اعلیحضرت محمد علی شاه داشتیم؛ و الا چطور ممکن است اهالی ایران زیر بار این مهملات بروند. آقایان وکلاء به حق خدایی که جان من و همه مخلوق در ید قدرت اوست، شما باعث ریختن خون این مسلمانان شده‌اید و خواهید شد.
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
محمد علیشاه قاجار».
نیز در 13 شعبان 1329 هجری قمری، تلگرام دیگری از سوی محمد علیشاه به سالارالدوله می رسد؛ بدین مضمون: «برادر عزیزم سالارالدوله. اردوی خودت را دو قسمت بکنید. یک قسمت را به دروازه همدان و قسمت دیگر را به دروازه شاه عبدالعظیم برسانید. خود شما هم در شاه عبدالعظیم منتظر من باشید که از قصر قجر به شما خواهد رسید. من هم علاوه بر شش هزار سوار سابق، هشت هزار سوار ترکمان حاضر دارم. از سه خط به دروازه قزوین و یوسف آباد و دروازه دولاب می فرستم. خود ما هم فردا حرکت می کنیم. معجلا خودت را برسانید که در شاه عبدالعظیم سفرای دول هم جوار با اهل تهران شما را استقبال می نمایند. محمد علی شاه قاجار».
متعاقب این تلگرامها، سالارالدوله مصمم می شود که هرچه زودتر با قشون خود به سوی طهران به راه افتد. وی از شیخ محمد مردوخ کردستانی می خواهد که در کرمانشاه بماند و انتظام آن شهر را به دست گیرد. مردوخ در ابتدا زیر بار نمی رود و عده قلیل افراد تحت امر خود را شصت سوار رمشتی بوده‌اند، برای انجام این مأموریت مهم کافی نمی داند. سالارالدوله پافشاری می کند. مردوخ که اساساً لشکرکشی سالارالدوله را عبث می داند، هم چنان تعلل می ورزد؛ اما سرانجام به وی پیشنهاد می دهد که حاضر است عضد السلطان برادر شاه را که در عراق به سر می برده، به ایران باز گرداند. بدین گونه، مردوخ در 14 شعبان 1329 هجری قمری به همراه شاهزاده احمد میرزای تویسرکانی و سالار مؤید کرمانشاهی، جهت بازگردانیدن عضد السلطان از کرمانشاه خارج می شوند و به سوی عراق به راه می افتند. در نزدیکی های دولت آباد به سواران امیرمفخم بختیاری برخورد می کنند و با آنها درگیر می شوند. پس از یک رشته جنگ و گریز، مردوخ و همراهان در کاروانسرایی در آن حوالی پناه می گیرند. سپس در ادامه راه، پس از عبور از قصبه دولت آباد، سرانجام در 17 شعبان 1329 هجری قمری، به قریه آستانه منزل گاه شاهزاده عضد السلطان می رسند و او را حاضر به بازگشت به کرمانشاه می نمایند. بدین گونه، مردوخ و همراهان و شاهزاده، در راه بازگشت به کرمانشاه، در 23 شعبان 1329 هجری قمری به کنگاور می رسند و در آنجا در منزل صاری اصلان خان اتراق می کنند و ورود خویش را طی تلگرامی به سالارالدوله اطلاع می دهند که پاسخ آن چنین است: «از کرمانشاه به کنگاور. خدمت جناب مستطاب شریعتمدار حجت الاسلام آقای امام جمعه سلمه الله تعالی. از زحمات جناب عالی بی‌نهایت امتنان دارم. ان شاءالله ملاقات نزدیک است. صبح زود حرکت فرموده تشریف بیاورید که یک دقیقه زودتر برادر عزیزم را به آغوش بکشم
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
🚫👆عجیب ترین تشییع جنازه ی ایران !
اینجا بهشت_سکینه کرج واین خانم مرحوم زهرا مدرس زاده وصیت کردند که بر سر مزارش همگی دف زنان و کف زنان و آوازخوان حاضر بشند!
فرزندانش هم یک گروه موسیقی بر سر مزارش حاضر کردند و این گونه عجیب ترین خاکسپاری ایرانی رقم خورد.
روز مرگم هر که شیون کند از دور و برم دور کنید
همه را مست و خراب از می انگور کنید!
بر مزارم مگذارید بیاید واعظ
پیر میخانه بخواند غزلی از حافظ
هەوارگەی نازک خەیاڵان
مامۆستا میرزا ئەحمەدی داواشی
نووسین و خۆیندنەوەی : ئەکرەم وەلەدبەیگی
ئامادە کردەنی : دەنگی نۆریاو
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
زمانه بهرامیان مادر کامکارها.....
قطعه "وداع" اثر "ارسلان کامکار" برای فیلم "مادر"(علی حاتمی)
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
دوره سوم فعالیتهای اجتماعی و سیاسی شیخ محمد مردوخ
در جریان قیام سالارالدوله قاجار (1329 – 1330 هجری قمری
پس از پناهنده شدن محمد علیشاه به سفارت روس در جمعه 27 جمادی الثانی 1327 هجری قمری، مجلسی مرکب از علما و اعیان و وکلای مجلس در بهارستان منعقد می گردد و با رأی این مجلس، شاهزاده سالارالدوله احمد میرزا قاجار پسر ارشد محمد علیشاه به سلطنت انتخاب و عضد الملک رئیس ایل قاجار به نیابت سلطنت برگزیده می شود. نیز سپهدار اعظم به عنوان رئیس الوزراء و وزیر جنگ و سردار اسعد بختیاری به عنوان وزیر داخله تعیین می گردند. عضد الملک در 5 صفر 1329 هجری قمری فوت می کند و ابوالقاسم خان ناصر الملک قراگوزلوی همدانی به نیابت سلطنت منصوب می شود. وی در 2 ربیع الاول 1329 هجری قمری به عنوان نیابت سلطنت قسم یاد می نماید.
در همین ایام، شیخ محمد مردوخ کردستانی در سنندج، از سوی مرحوم شیخ علی حسام‌الدین نقشبندی (عارف والامقام و مورد احترام کردستان) به اورامان فراخوانده می شود. شیخ حسام‌الدین از وی می خواهد با سالارالدوله قاجار که قصد داشته تاج و تخت را به برادرش محمد علیشاه مخلوع باز گرداند، همکاری داشته باشد و مقدمات تصرف مجدد ایالات و ولایات و حمله به تهران از جانب کردستان را برای شاهزاده فراهم آورد. مردوخ خود در این زمنیه می نویسد:
«با وجود سردی هوا و زیادی برف بر حسب امر شیخ حرکت نموده و در باغه‌کُن ملاقات شیخ به عمل آمد. فرمود مقصود از آمدن شما در این زمستان ملاقات سالارالدوله بود که چند روز قبل با لباس کردی اینجا آمده بود، می گفت در وینه (وین) با محمد علیشاه و شعاع السلطنه ملاقات نموده با هم معاهده بسته‌اند که از دو طرف برای استرداد تاج و تخت موروثی حمله به ایران بیارند. سالارالدوله از طرف کردستان و کرمانشاه، محمد علیشاه و شعاع السلطنه با امیر بهادر و ارشدالدوله از طرف ترکمان. دولت روس هم گویا باطناً با موفقیت ایشان موافقت دارد. رؤسای جاف هم قول مساعدت به سالارالدوله داده‌اند. خیلی منتظر شد که شما را هم ملاقات نماید، چون شما دیر رسیدید، او هم عجله داشت، حرکت کرد. من از طرف شما قول مساعدت به او دادم. قرار شد اوایل بهار او به عشایر جاف به خاک کردستان حرکت نماید. شما هم تا آمدن او زمینه کردستان را حاضر کنید. شاید این بدبخت ها دوباره به تاج و تخت خود نائل شوند»
مردوخ در اواخر زمستان همان سال به کردستان باز می گردد و قضیه را به حاج میرزا عبدالله خان امیرنظام حکمران کردستان اطلاع می دهد. امیرنظام نیز مشروح قضیه را به وزارت داخله مخابره می کند؛ اما قوام السلطنه وزیر داخله قضیه را به کل تکذیب می نماید و اظهار می دارد که: «این حرف ها بی‌اصل است و ما اطلاع داریم که حالا سالارالدوله در خیابان شانزه‌لیزه پاریس قدم می زند»
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
دکتر قطب الدین صادقی
استاد دانشگاه و کارگردان از دانشگاه سوربن فرانسه
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
دستخط محمد علیشاه در پاسخ عریضه حاج شیخ فضل‌الله نوری:
باسمه تبارك و تعالی
جنابان مستطابان حجج اسلام سلمهم الله تعالی عزم ما همه وقت بر تقویت اسلام و حمایت به شریعت حضرت نبوی (ص) بوده و هست. حال كه مكشوف داشتید تأسیس مجلس با قواعد اسلامیه منافی است و حكم به حرمت دادید و علماء ممالك هم به همین نحو كتبا و تلگرافا حكم به حرمت نمودند. در این صورت ما هم از این خیال بالمره منصرف و دیگر عنوان هم چو مجلسی نخواهد شد. لكن به توجهات حضرت امام زمان عجل الله فرجه در نشر عدالت و بسط معدلت دستور العمل لازم داده و می دهیم. آن جنابان تمام طبقات را از این عزم خسروانه ما بر نشر معدلت و رعایت حقوق رعیت و اصلاح مفاسد به قانون دین مبین اسلام حضرت خاتم النبیین (ص) و سلامه علیهم اجمعین اطلاع بدهید.
محمد علیشاه قاجار
با تغییراتی كه در اوضاع كشور عثمانی پیش آمد و فرقه اتحاد و ترقی در آن سرزمین پیشرفت نمود؛ سلطان عبدالحمید عثمانی از حكومت خلع گردید. اخبار این قضایا از طریق تلگراف خانه‌های خارجه به ایران می رسید و محمد علیشاه را رعب و هراسی وافر فرا گرفت. فعالیت مشروطه‌طلبان بار دیگر شدت گرفت. از آن جایی كه مرام ملیّون عثمانی پیشرفتی حاصل نمود؛ ملیّون ایران نیز به پیشرفت كار خود امیدوار گردیدند. در همین اثنا حاج شیخ فضل‌الله نوری هدف گلوله كریم دواتگر قرار گرفت و از ناحیه پا مضروب شد. در این اوضاع و احوال؛ محمد علیشاه از قضیه خلع سلطان عبدالحمید عثمانی خوف نمود و بار دیگر وادار به اعطاء مشروطیت گردید. لذا به جهت حفظ شئونات دربار؛ پس از برپایی یك جشن تشریفاتی؛ از سوی محمد علیشاه دستخط تجدید اساس مشروطیت صادر گردید.
و اما شیخ محمد مردوخ در این مقطع زمانی؛ حاج شیخ فضل‌الله را از پیشرفت امور در جهت مقاصد ملیّون آگاه می سازد و از او می خواهد كه به صف ملیّون بپیوندد اما شیخ فضل‌الله ناامیدی خویش را از پیوستن به ملیّون ابراز می كند و این راه را بی سرانجام می بیند و مرگ را بهتر از زندگی در سایه سفارت خانه‌های فرنگ می داند. اینك عین خاطرات شیخ محمد مردوخ را در همین زمینه مرور می نماییم:
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
«به موقف عرض بندگان اعلیحضرت شاهنشاه اسلامیان پناه خلد الله ملكه و سلطانه معروض می داریم در 12 شهر حال ـ شوال 1326 هجری قمری ـ كه كارگزاران دولت جمع كثیری از وجوه علماء و شاهزادگان و وزراء و امراء و اعیان و اشراف و تجار را حسب الامر به دربار گردون مدار احضار نمودند و از طرف قرین الشرف اراده سنیه را به اعطاء مجلس شورای عمومی و تأسیس قوانین آن ابلاغ فرمودند تمام حاضرین متفق الكلمه جواب عرض نمودند كه مجلس شورای عمومی منافی با قواعد اسلام است و ممكن الجمع نیست. چنانچه به رأی العین مشاهده كردیم و ما مسلمانان كه در تحت اقتدار سلطنت اسلامیه هستیم ابداً راضی نمی شویم كه وهنی به اسلام و دین ما برسد. و در مقابل احكام اسلامیه شاه و رعیت یكسان است و بر همه لازم است حفظ دین و آیین شریعت سید المرسلین (ص). بعد از آن تلگرافات عموم ولایات و ایالات كه قریب به دویست طغرا بود بعضاً تفصیلاً و بعضی بر وجه اجمال قرائت شد. و پس از آن احكام حجج اسلام و علمای اعلام ولایات گوشزد حاضرین شد و عرایض عدیده متظلمانه در استئمان از این بلیه عظیمه از طبقات علما و اهل علم و طلاب و تجار و اصناف كه غائب از آن محضر بودند یكان یكان خوانده شد. بعد ذلك؛ كلییه حضار مجلس از علما و تمام طبقات بتوسط جناب اشرف صدراعظم عریضه متضرعانه در استدعای انصراف از این عزیمت به حضور باهر‌النور ملوكانه تقدیم داشتند. و پس از استیذان شرفیات حضور معدلت ظهور شدند. و استدعای مجدانه حضوری هم نمودند. و به وعده مراحم ملوكانه و قبول استدعای مقصد اسلامی با صدور دست خط انجم نقط مرخص شدند. تا كنون كه یوم 24 است از ناحیه مقدسه اعلیحضرت همایونی دست خط آسایش شرف صدور نپذیرفته. از آن جایی كه به حكم محكم خلاق عالم جل اسمه حفظ بیضه اسلام در قرون و اعصار بر عهده سلطان وقت و علمای اعلام است از آن روز تا حال همه روزه از داعیان مطالبه انجاز وعد و اصدار دستخط می نمایند و داعیان به دفع الوقت گذرانیده. تا امروز كه مطالبه از حد گذشت چاره ندیده جز شرفیابی در دربار معدلت آثار و به حمد الله نایل شدیم. و از پیشگاه همایونی ایفاء به وعد را جداً مستدعی هستیم. و چون این استدعا از جهت اداء تكلیف شرعی است از صاحب شرع رخصت رجوع نداریم. و متضرعانه جداً دستخط آفتاب نقط را در آسودگی اهل اسلام از اضطراب و وحشت و دهشتی كه در این مرحله دارند از سدء سنیه استدعا داریم. قسم به جمیع معظمات شرعیه ماها بلكه تمام اهالی اسلام این مملكت برای تأسیس مجلس شورای عمومی حاضر نیستند و نتیجه آن را جز هدم دین و هرج و مرج و هدر دماء محترمه و هتك نوامییس اسلامیه چیز دیگر نمی دانیم.
الامر امر الاقدس الاعلی ـ مطاع مطاع (اثر 73 مهر)
به عنوان تحلیل پایان این دوره از فعالیت های اجتماعی ـ سیاسی شیخ محمد مردوخ كردستانی؛ نكاتی چند در این زمینه قابل توجه است:
در این دوره از فعالیت ها؛ شیخ محمد مردوخ دو مشی كاملا متضاد را در پیش گرفته است. این دوره با بروز فعالیت های گسترده وی در قالب تشكیل انجمن های ولایتی در دفاع از مشروطیت آغاز می شود؛ اما پس از ظهور دوره استبداد صغیر در ایران و تعطیلی انجمن های ملی ولایتی؛ و ملاقات وی با شیخ فضل‌الله نوری؛ مشی رد مشروطیت را در پیش می گیرد و در باغ شاه تهران و در حضور محمد علیشاه؛ علیه مشروطه‌خواهان به ایراد لایحه مبادرت می ورزد. مردوخ خود در این زمینه ـ اتخاذ خط مشی دوگانه و متضاد ـ چنین توضیح می دهد: « ..اگر در مدح استبداد چیزی می نوشتم خلاف وجدان و منافی اقتضای فطرت بود. و اگر در مدح مشروطیت می نوشتم؛ خلاف عقل و اقتضای موقع بود. اگر هم به سكوت می گذرانیدم فرصت از دست می رفت. به علاوه تصور هم می كردم حكومت و مخالفین شاید در ضمن تحریرات خیراندیشانه خودشان سوابق حقیر را اطلاع داده باشند كه فلانی مشروطه‌خواه است (این حدس و تصور هم از قضا صائب بود. زیرا دو نسخه از بیان نامه افتتاحیه انجمن صداقت را كه سابق ذكر كردیم؛ برای حاج شیخ فضل‌الله و امیر بهادر فرستاده بودند. آنچه هم دلشان خواسته بود نوشته بودند). البته در مقابل هم چو پیشامدی سكوت موجب پیشرفت آرزوی مخالفین بود».
هم چنان كه گذشت؛ بی تردید مردوخ خطر استبداد و ارزش مشروطه را درك كرده بود؛ اما در جریان نهضت مشروطه؛ به ویژه پس از به توپ بسته شدن مجلس و ظهور دوره استبداد صغیر در عهد محمد علیشاه؛ گویی علمای سراسر ایران كه در آغاز از طلایه‌داران مشروطه‌خواهی بودند؛ از پیشرفت كارها در مجرای دینی؛ ناامید شده بودند و به تدریج از نهضت كنار كشیدند و اوضاع و احوال آن روزگار را مناسب اعطای آزادی های بی‌حد و حصر مورد ادعای مشروطه‌خواهان نمی دیدند و صبغه دینی را در جریان نهضت مشروطیت روز به روز كمرنگ‌تر می یافتند. به همین دلیل؛ شیخ محمد مردوخ نیز كه نهایتا از هم فكران حاج شیخ فضل‌الله نوری بوده و از مفهوم مشروطیت؛ مشروطه مشروعه را طلب می نموده؛ سرانجام در مجلس باغ شاه به این نتیجه رسیده كه می بایستی فعلا در رد مشروطه سخن گوید. مردوخ در بخش پایانی سخنرانیش در باغ شاه؛ همین نكته را به وضوح بیان می دارد:
«.. ما نمایندگان ملت كردستان با صدای رسا كه عموم سفراء و نمایندگان دول هم جوار هم بشنوند؛ صریحا می گوییم ما ملت .. شایسته نعمت مشروطیت نیستیم و مزاج مملكت ایران هنوز استعداد این نوش دارو را پیدا نكرده است. ما هنوز قیم لازم داریم. و امور زندگانی ما در تحت قیمومت و سرپرستی دولت باید اداره شود. اگر هم برای ترقی و سعادت مملكت؛ مشروطه لازم باشد؛ باید خود دولت زمام آن را دست گرفته در اعماق مملكت جاری نماید كه بیش از این در نظر خودی و بیگانه شرمسار نگردیم. رأی ما همین است و بس و غیر از این رأی دیگری نداریم».
پس از مجلس باغ شاه؛ شب 24 شوال 1326 هجری قمری حاج شیخ فضل‌الله نوری و جمعی از علما عریضه‌ای به شاه نوشتند و در آن انحلال مجلس شورای ملی را خواستار شدند. اینك متن عریضه:
در ادامه خواهیم خواند
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
ادامه ی دوره ی دوم فعالیت های اجتماعی سیاسی شیخ محمد مردوخ
«به تاریخ 6 شوال 1326 هجری قمری؛ حضرت غوث الانام آقای حاج شیخ فضل الله نوری دامت بركاته. در معیت آقایان حجه‌الاسلام و شیخ المشایخ كردستان احرام طوف كعبه حضور بسته با یك قلب مملو از اشتیاق عرض می كنم:
عـــزم دیدار تو دارد جان بر لب آمده
بازگردد یا درآید؛ چیست فرمان شما؟
الاحقر ـ محمد امام جمعه».
متن جوابیه حاج شیخ فضل‌الله نوری به تلگرام شیخ محمد مردوخ؛ به فاصله چهار ساعت از زمان ارسال پیام:
«حضور حضرت آقای امام جمعه كردستان دامت افاضاته. مقدم آقایان حجج اسلام را به فال نیك گرفته عزم سرافرازی دارید: سلام علیكم طبتم فادخلوها خالدین. فردا ظهری فرزندی حاج میرزا هادی با جمعی از آقایان دیگر در دو فرسخی شهر منتظر قدوم آقایان خواهند بود. چون ملاقات نزدیك است بیش از این زحمت نمی دهد. فضل‌الله نوری».
پس از ملاقات شیخ محمد مردوخ با شیخ فضل‌الله نوری در 12 شوال 1326 هجری قمری؛ همگی با هم بالاتفاق ـ مردوخ و همراهان و شیخ فضل‌الله و همراهان ـ به تهران می روند. این هیئت؛ در مجلسی مركب از سفرا و علما و طبقات مختلف مردم تهران كه در باغ شاه منعقد می گردد؛ شركت می كنند. مردوخ در این مجلس به عنوان امام جمعه كردستان لایحه‌ای به طرفداری از محمد علیشاه و در رد مشروطیت قرائت می كند. وی در 28 رجب 1327 هجری قمری باز می گردد.
مردوخ در ادامه فعالیت های اجتماعی ـ سیاسی خویش؛ در دوم ذیقعده 1327 هجری قمری هیئتی به نام (هیئت ترقی و تهذیب الاخلاق) با شركت متجاوز از دوازده هزار تن از اقشار گوناگون در سنندج تشكیل می دهد. از مهم ترین اقدامات این هیئت؛ انعكاس ابراز تنفر و انزجار مردم كردستان از اشغال ایران توسط قوای متجاوز روسی و نیز آماده سازی و بسیج عموم اهالی كردستان جهت شركت در جهاد عمومی بوده است. در این زمینه بخشی از تلگرام هیئت ترقی كردستان؛ به انشای شیخ محمد مردوخ؛ در 12 ذیقعده 1327 هجری قمری به رئیس الوزراء ایران را مرور می نماییم:
«.. ما هیئت ترقی كردستان؛ از طرف عموم اهالی كردستانیان؛ با نهایت استغاثه و تضرع .. رجا و تمنا داریم كه به نام رفع خستگی دلیران آذربایجان و دلاوران بختیاری كه در اعاده مشروطیت بذل مساعی نموده خسته شده‌اند؛ تا ایشان تجدید نفس می نمایند افتخار پیشقدمی این جهاد را به ما شافعی‌مذهبان فداكار مرحمت فرمایند كه خود را پروانه‌وار به آتش دشمن زده؛ صغیر و كبیر و برنا و پیر خود را اولین صف قربانی خاك وطن بسازیم. ما كه مذهب خود را در كشتن و كشته شدن مثاب و مأجور می دانیم؛ هیچ مانعی برای اقدام به این امر خیر در جلو نداریم و می خواهیم به وسیله این فداكاری مصاف موسعی برای جریده‌نگاران و مورخین عالم تهیه نمائیم كه عرصه میدان جراید و تواریخ را جولانگاه سمند اقدام خود قرار داده؛ معاملات ننگین و فجایع شرم‌آگین را كه همسایگان نسبت به ما ملت شش هزار ایران معمول می دارند؛ ثبت و ضبط نمایند
ادامه دارد
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA
آبشار تاف ، کوه پراو ، کرمانشاه
┄┅┅✿🍃❀💜♥️❀🍃✿┅┅┄┄
╭━━⊰✹💞✹⊱━━╮
کانال خاندان اردلان
@ardalan_family
http://telegram.me/joinchat/DBtihj4S0Aflbuxfj8CtlA