2845
آسمانه: در تاریخ و تئوری معماری و هنر ــــــــــــــــــــــ با این نشانی با ما تماس بگیرید: asmanehchannel@gmail.com ــــــــــــــــــــــ نقل مطالب آسمانه در صورت ذکر نام این کانال و درج پیوند (لینک) آن مجاز است.
📢 به مناسبت روز معمار: ویژه‌برنامه‌ی روز ملی گرامیداشت مقام معمار
🔹️برگزارکنندگان: انجمن علمی دانشجویی معماری دانشگاه تهران با همکاری مجمع مطالعات معماری ایران، قطب علم و فناوری معماری و انجمن‌های علمی دانشجویی معماری داخلی، مرمت، مدیریت پروژه و ساخت و عکاسی دانشگاه تهران و حامیان مادی و معنوی همراه
🔸زمان: ۳۰ فروردین تا ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
🔸مکان: دانشگاه تهران، دانشکدگان هنرهای زیبا
🔸برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی این رویداد به پيوند‌های زیر مراجعه کنید:
/channel/aa_ut
https://www.instagram.com/aa.ut/
#خبر
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «حاکمان چون نویسندگان در جهان اسلامی: علم، اقتدار و مشروعیت (جلد ۲۱۳ از مجموعه‌ی تاریخ و تمدن اسلامی)»
ماریبل فیِرو، سونیا برِنتیِس و تیلمان زایدِنستیکر
بریل، ۲۰۲۴
معرفی از محمدعلی بدری
Rulers as Authors in the Islamic World: Knowledge, Authority and Legitimacy
تألیف در میان حاکمان جهان اسلامی در دوران پیشامدرن چقدر متداول بوده است؟ کتاب حاکمان چون نویسندگان در جهان اسلامی: علم، اقتدار و مشروعیت در ۱۹ جستار می‌کوشد تا با بررسی چند نمونه این پرسش را پاسخ دهد. این کتاب نوشته‌هایی از حاکمان در مناطق و دوره‌های گوناگون جهان اسلامی را تحلیل می‌کند؛ از سده‌های اولیه در سرزمین‌های مرکزی اسلامی تا سودان قرن نوزدهم. به نظر می‌رسد شعر پربارترین حوزه‌ی فعالیت برای نویسندگی در میان حاکمان بوده است. آثار نثر نیز تنوعی گسترده دارند، از نجوم تا کتاب‌آرایی، و از خودزندگی‌نامه تا اعتقادات. برخی حاکمان نیز در دانشی ویژه مدعی بوده‌اند. در هر حال تألیفْ نقشی ویژه در ساخت اقتدار و مشروعیت حاکمان ایفا می‌کرده است.
🔸فهرست کتاب:
بخش اول: دوران اولیه
۱. حاکمان چون نویسندگان: علی بن ابی‌طالب[ع] و دیگر امامان شیعیان دوازده‌امامی / Teresa Bernheimer
۲. مبادله‌ی فصیح: زهد و شِرا در شعر قطرى بن فجائه / Adam Gaiser
۳. نامه‌ای «بازیافته» از خلیفه‌ی اموی، عمر بن عبدالعزیز (حکومت: ۹۹–۱۰۱ ه.ق./۷۱۷–۷۲۰ م.): تألیف خلیفه‌گون و اقتدار شرعی در الرسالة في الفیء / Sean W. Anthony
۴. حاکمان عباسی و جایگاه آنها در مقام نویسنده / Letizia Osti
بخش دوم: خلفا و چهره‌های مسیحایی
۵. حکمروایی و نویسندگی زیدیان: جست‌وجویی برای مشروعیت. مورد مؤید بالله ابوالحسین هارونی (۳۳۳–۴۱۱ ه.ق./۹۴۵–۱۰۲۱ م.) / Maher Jarrar
۶. خلیفه قادر بالله و کیش قادری / Livnat Holtzman
۷. آیا خلفا می‌نویسند؟ دیدگاهی از غرب جهان اسلامی / María Luisa Ávila, Maribel Fierro
۸. اقتدار، اجازه‌نامه‌ها و سیاست‌ها: کتاب روح العارفینِ خلیفه ناصر لِدین الله (قرن ۷ ه.ق./۱۳ م.، بغداد) / Angelika Hartmann
۹. قلم و شمشیر: مورد مهدی سودانی / Ahmed Ibrahim Abushouk, Robert S. Kramer
بخش سوم: امیران و سلاطین
۱۰. میان شمشیر و قلم: ابوالفدا، شاهزاده و دانشمند ایوبی / Anne-Marie Eddé
۱۱. رباعیات فارسی سلطان طغرل بن ارسلان (درگذشته ۵۹۰ ه.ق./۱۱۹۴ م.): تأملاتی دربارﮤ سواد و فرهنگ سلجوقیان / David Durand-Guédy
۱۲. رباعیات سلطنتی: حاکمان تبار انوشتیگنی خوارزمشاهیان در مقام شاعر / Jürgen Paul
۱۳. حاکمان چون نویسندگان در یمن سده‌ی سیزدهم میلادی: آثار اشرف عمر / Petra G. Schmidl
۱۴. حاکمان غیرخلیفه و نوشته‌های آنان در غرب جهان اسلامی (قرن ۲–۹ ه.ق./۸–۱۵ م.) / Maribel Fierro
۱۵. مشروعیت‌بخشی به حکومت سلطانی به زبان‌های عربی، ترکی و فارسی: حاکمان متاخر مملوک در مقام نویسندگان شعرهای مذهبی / Christian Mauder
بخش چهارم: امپراتوری‌های بزرگ: تیموریان-گورکانیان، عثمانیان، صفویان
۱۶. شاعرِ سلطان، سلیمان اول عثمانی، سومین دیوانش و پذیرش آن فراتر از دیوارهای کاخ / Christiane Czygan
۱۷. قدرت شعر در سیاق عثمانی / Fatma Sinem Eryılmaz
۱۸. فیلسوف-شاهان تیموری-گورکانی در مقام سلطان-دانشمند / Matthew Melvin-Koushki
۱۹. شاه طهماسب و تذکره: توجیه سیاست‌های یک حاکم در سده‌ی شانزدهم میلادی / Philip Bockholt
🔹دسترسی به چکیده‌ی جستارها و اطلاعات بیشتر:
https://brill.com/display/title/69667
#کتاب_تازه #معرفی_کتاب #محمدعلی_بدری
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: سقاخانه، جوی، آبشخور و یخچال
ستاره صابری‌نژاد
به غیر از آب‌انبارها، در گذشته سقاخانه، جوی، آبشخور و یخچال‌ها نیز نقش مهمی در تأمین آب داشتند. معمولاً خیّرین سقاخانه‌ها را در محلات و در کنار آب‌انبارها می‌ساختند تا به کسانی کمک کنند که توان رفتن به داخل آب‌انبار نداشتند. در مناطق کویری، به دلیل عدم دسترس به آب روگذر بر روی مجرای قنات‌ها راه‌های شیبداری می‌ساختند که جوی و آبشخور نام داشت. افراد از طریق پلکان به آب جوی برای شستن لباس‌ها دسترس پیدا می‌کردند و آبشخور نیز راه شیبدار بدون پله برای دسترس حیوانات به آب بود. یخچال یکی دیگر از بناهای تأمین آب بود که آنها را بیرون و نزدیک باروی شهر می‌ساختند و با توجه به اقلیم سرد و معتدل یا اقلیم گرم و خشک به دو صورت ساخته می‌شد. یخچال‌های نواحی سرد و معتدل به یخچال‌های اصفهانی معروف بودند که حوضچه‌ای کم عمق داشتند. در زمستان آب حاصل از باران و برف را در حوضچه ذخیره می‌کردند. هنگامی که آب داخل حوضچه به دلیل برودت هوا یخ می‌زد، روی آن را با عایق کاه و گل می‌پوشاندند و در تابستان با برداشتن عایق، یخ‌ها را می‌شکستند و استفاده می‌کردند. یخچال‌های مناطق گرم و خشک مانند مناطق مرکزی ایران از سه بخش دیوار سایه‌انداز، حوضچه‌ی کم‌عمق و بنای یخچال تشکیل شده بود. در زمستان آب حاصل از بارش را در حوضچه ذخیره می‌کردند و به دلیل سایه‌اندازی دیوارِ کنار حوضچه، آب آن یخ می‌زد. سپس یخ را می‌شکستند و در یخچال می‌ریختند. فضای داخل یخچال نیز به صورت گودالی داخل زمین بود که دیوارهای آن را از سنگ یا چینه می‌ساختند و سقف آن گنبدی‌شکل بود. عایق‌کاری بنای یخچال نیز در برابر گرما بسیار اهمیت داشت؛ به‌طوری که گنبد را با گِل رس و دیوارها را با خاکِ زغال، خاک‌اره و خاکروبه می‌پوشاندند. کف گودال داخل یخچال را برای خروج یخ‌های آب‌شده سوراخ می‌کردند و آب از طریق مجرایی به چاه سرازیر می‌شد.
#پیرنیا #ستاره_صابری‌نژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📢گروه تاریخ و باستان‌شناسی خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی با همکاری انجمن ایرانی تاریخ برگزار می‌کند:
گفت‌وگوی بهاری با اهالی تاریخ
🔸با حضور:
هاشم آقاجری
داریوش رحمانیان
غلامحسین زرگری‌نژاد
غلامرضا ظریفیان
سیمین فصیحی
حسین مفتخری
علیرضا ملایی توانی
🔸زمان: شنبه، ۳۰ فروردین ۱۴۰۴، ساعت ۱۷
🔸مکان: خیابان استاد نجات‌اللهی (ویلا)، بوستان ورشو، خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی، سالن خیام
#خبر
@asmaaneh
✏️ اوراق سلولوید؛ در نسبت سینما با نظریه و تاریخ معماری
دوم: معمار و سوپرمن
مهدی حسینی
از میان همه‌ی فیلم‌هایی که تاکنون در تاریخ یکصدوچندساله‌ی سینما ساخته شده است، آنها که بلافصل به وجهی از نظریه و تاریخ در معماری رو کرده‌اند، اندک‌اند. تنوع و تعدّد آثار سینمایی ساخته‌شده، در طول تاریخ و عرض جغرافیا، چنان است که دشوار بتوان ادعای دیدن همه را داشت یا حتی سیاهه‌ی فیلم‌شناختی کامل از آنها گرد آورد. بااین‌حال، فیلم سرچشمه (۱۹۴۸، که در ۱۹۴۹ نمایش داده شد) ساخته‌ی کینگ ویدور نمونه‌ای یکتاست. اهمیت این فیلم نه به اعتبار جنبه‌های فنی و هنری‌اش، که بیشتر ناشی از کاربستِ معماری مدرن به‌مثابه‌ی زمینه‌ای برای بازتاباندن جهانِ فلسفی نویسنده‌ی آن در میانه‌ی سده‌ی بیستم است ـ دیدگاه‌هایی در باب روش زندگیِ مدرن، فردباوری و نفی انگاره‌های اجتماعی که اراده‌ی انسان را محدود می‌کند. در واقع، اینجا معماری مدرن، عاملان آن و مناسبات و نهادهایی که آن را پیش می‌برند، چونان پنجره‌ای است رو به نظریه‌ای فلسفی در باب محوریتِ فرد و نکوهش کار گروهی و به رسمیت شناختن غیر خود و در مقابل عاملیت بی‌چون‌وچرای فرد ــ در اینجا معمار ــ برای ساختن جهانی نو. رفتار خصمانه‌ی فیلم نسبت به فضیلت امر اجتماعی و در مقابل ستایش فردباوری، به‌مثابه‌ی لازمه‌ی زیستِ مدرن، از زمان نخستین نمایش فیلم بحث‌های فراوانی برانگیخت که تاکنون هم ادامه دارد. فیلم اقتباسی وفادارانه از رمانی به همین نام، اثر آین رَند است که در سال ۱۹۴۳ منتشر شد. پنج سال بعد، همو فیلم‌نامه‌ی فیلم را هم برای شرکت برادران وارنر نوشت.
آلیزیا زینووایونا روزِنبائوم با نام هنری آین رَند، نویسنده‌ی آمریکاییِ روسی‌الاصل بود که اعتبارش را از نوشتن رمان‌هایی موفق در ستایش فردیّت و سرمایه‌داری آزاد در آمریکا داشت. او در سنت پیترزبورک متولد شد، در دانشگاه دولتی لنینگراد تاریخ خواند و در همان زمان با آراء و آثار ارسطو و افلاطون آشنا شد. در نوجوانی انقلاب روسیه و نتایج آن، از جمله تأثیرش بر کسب‌وکار پدری، را دید. در ۱۹۲۶ به بهانه‌ی کسب تخصص در صنعتِ فیلم و کار در سینمای شوروی، برای همیشه به آمریکا نقل‌مکان کرد. فرهنگ زیست در آمریکای مدرنِ دهه‌ی ۱۹۲۰- ۱۹۳۰، عواقب رکود بزرگ اقتصادی، شکل‌گیری جریان‌های اجتماعی و سیاسی نو در اروپا و آمریکا ــ که بعدتر در جنگ جهانی دوم مناقشاتی خون‌بار در پی داشت ــ وجهی پیدا و پنهان در نوشته‌های او بود و سال‌ها بعد بنیان‌های انگاره‌های فلسفی‌اش را شکل داد. علاوه‌بر این، ابرمردانی خوش‌قامت و ظاهراً کامل و خلاق، با اراده‌ای تسلیم‌ناپذیر و ضداجتماعی که قوانین حاکم را به چالش می‌کشند و همواره در پایان به هدفشان می‌رسند، درون‌مایه‌ی همه‌ی آثار اوست. نخستین نمایش‌نامه/ رمان او، آرمانی (۱۹۳۳ که تا ۲۰۱۵ منتشر نشد)، روایت ستاره‌ی سینمای خودمحوری است که در همواره در حال فرار از قانون است؛ ما زندگان، عاشقانه‌ای در سیاقِ نظام تمام‌خواهِ شوروی است که نویسنده در آن، جمع‌باوری را مظهری از شرارت و محصول ترجیح منافع دولت به نفع فردی دانسته است؛ رمان سرود توصیف یک دُژستان در آینده است که جمع‌باوری، نفی «من» و ارج نهادن به «ما» مبنای آن است؛ سرچشمه، داستان معماری است که با پافشاری بر ایده‌های فردی‌اش، در برابر ذائقه‌ی جامعه می‌ایستد؛ و در اطلس شانه‌هایش را بالا انداخت، آخرین اثر داستانی او که بیش از همه فلسفه‌اش را بروز می‌دهد، یک مدیر اجرایی راه‌آهن به مقابله با نظام اقتصادی رایج در آمریکای زیر سیطره‌ی شرکت‌های صنعتی بزرگ برمی‌خیزد و ساختاری نو را پی می‌ریزد.🔻
#یادداشت #مهدی_حسینی
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «اندیشه و هنر در گذر اعصار؛ مصر باستان (۳۳۲-۲۶۷۵ق‌م)»
ویراستار: ادوارد بلایبرگ
گروه مترجمان: موسی اکرمی، کیانوش تقی‌زاده انصاری، علیرضا سیداحمدیان، محمدتقی فرامرزی، مهرداد قیومی بیدهندی، فریبرز مجیدی، مهدی نصراله‌زاده
لاهیتا، ۱۴۰۳
مجموعه‌ی اندیشه و هنر در گذر اعصار که گستره‌ای تقریباً چهارهزاروپانصدساله (۱۸۰۰م-۲۶۷۵ق‌م) را پوشش می‌دهد، در پنج مجلدِ نسبتاً مستقل در قالب دانش‌نامه‌ای موضوعی تدارک شده است. هر مجلد شامل فصول نُه‌گانه‌ی معماری و طراحی، رقص، طرز پوشش، ادبیات، موسیقی، فلسفه، دین، تئاتر، و هنرهای تجسمی است و نویسندگان مجموعه با استناد به منابع دست‌اول و نیز ارائه‌ی نقشه‌ها و تصاویر فراوان کوشیده‌اند چشم‌اندازی وسیع از فرهنگ ادوار تاریخی را به روی خواننده بگشایند. به این ترتیب، ما می‌توانیم تأثیر دین بر ادبیات را بیاموزیم، روابط نزدیک میان رقص و موسیقی و تئاتر را کشف کنیم، و حتی شاهد تناظر میان نهضت‌های معماری و هنرهای تجسمی باشیم.
اکثر قریب‌به‌اتفاق کتاب‌های تاریخ، که معمولاً به دوره‌ای مشخص می‌پردازند، در تلاش برای بسط حوزه‌ی بررسی‌شان صرفاً نگاهی گذرا به حوزه‌ی اندیشه و هنر افکنده‌اند. حتی كتب مرجعِ اختصاص‌یافته به اندیشه و هنر نیز بر حسب معمول فقط حوزه‌ای مشخص، و عموماً در گذر از ادوار زمانیِ مختلف، را پوشش داده، و به این ترتیب، امکان برقراری ارتباط میان رشته‌ها و حوزه‌ها را دشوار و چشم‌انداز تأثیرِ رشته‌ای معین بر یک عصرِ مشخص را محدود کرده‌اند. اما این مجموعه دوران‌های تاریخی و جغرافیای بسیطی را شامل می‌شود و در این مسیر، ارتباطات میان هنرهای گوناگون و تأثیر زمینه‌های فکری بر آنها بررسی شده است.
🔹عناوین پنج جلد کتاب به ترتیب زیر است:
جلد یکم: مصر باستان، از ۲۶۷۵ تا ۳۳۲ پیش از میلاد.
جلد دوم: یونان باستان و روم، از ۱۲۰۰ پیش از میلاد تا ۴۷۶ میلادی.
جلد سوم: اروپای سده‌های میانه، از ۸۱۴ تا ۱۴۵۰ میلادی.
جلد چهارم: اروپای دوران باززایی، از ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ میلادی.
جلد پنجم: عصر باروک و روشنگری، از ۱۶۰۰ تا ۱۸۰۰ میلادی.
هر یک از پنج جلد دارای نُه فصل است: شش فصل به شش هنر معماری و طراحی، رقص، ادبیات، موسیقی، تئاتر، و هنرهای دیداری (تجسمی) اختصاص یافته، و سه فصل به فلسفه و دین و طرز پوشش.
تاکنون ترجمه‌ی فارسی جلد اول این مجموعه منتشر شده است.
🔹خرید اینترنتی:
https://toosbook.ir/p/%D9%85%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/
#کتاب_تازه #معرفی_کتاب
@asmaaneh
📢فراخوان ارسال مقاله برای همایش ملی جهانِ ایرانی: ساسانی و پساساسانی
🔸زمان برگزاری همایش:
سه‌شنبه ۱۵ مهرماه ۱۴۰۴
🔸مکان برگزاری همایش:
تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سالن تمدن
🔹محورهای همایش:
دین، هنر و معماری
تاریخ فرهنگی و اجتماعی
نویافته‌‌های باستان‌شناختی
اقتصاد، معیشت و بازرگانی
تاریخ و جغرافیای سیاسی و اداری
مرزهای ایران و جغرافیای تاریخی
برهم‌کنش‌های ایران با همسایگانش
🔹محور ویژه:
مطالعات باستان‌شناختی و تاریخی ساسانی و پساساسانی در چشم‌انداز جغرافیایی و فرهنگی کرانه‌ها و پس‌کرانه‌های خلیج‌فارس، تنگه‌ی هرمز و دریای مکران
🔸مهلت ارسال چکیده: ۳۱ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴
🔸مهلت ارسال مقاله: ۳۱ مردادماه ۱۴۰۴
🔸اطلاعات بیشتر:
https://www.ncpwspp.tissaphernesarc.ac.ir/
#خبر
@asmaaneh
📝واژه‌ی هفته: pylon
🔸برگرفته از مصوبات کارگروه واژه‌گزینی نوروزگان
#واژه_هفته #واژگار #نوروزگان
@asmaaneh
✏️ ساختن و خواندن(۸): فن ساخت، گمانه‌زنی طراحانه و وحشت از هیولای فرانکنشتاین [ص ۲ از ۲]
🔺علاوه بر داستان‌هایی که به شیوه‌ی برپایی ساختمان در بستر زمان و مکانی واقعی پرداخته‌اند، بعضی از نویسندگان با توصیف ساختمان‌هایی که در شهرهایی غیرواقعی برپا می‌شوند ـ شهرهایی که به کلی با ویژگی‌ها و قوانین شهرهای موجود متفاوتند ـ خیال خواننده و جامعه را به ساختمان‌ها و شیوه‌هایی تازه از ساختن باز می‌کنند و افق‌های دیگری را نشانشان می‌دهند و برای فنون تازه‌ای از ساختمان‌سازی و حتی تکنولوژی‌های دیگر پذیرا می‌کنند. نویسنده که در ساختن ساختمان‌های خیالی محدود به قوانین فیزیک و شیمی، محدودیت‌های اقتصادی و بسیاری قیود دیگر واقعیت نیست؛ گاهی ساختمان‌ها یا شیوه‌های ساخت و عناصر معماری خیالی‌ای را توصیف می‌کند که سال‌ها بعد از نوشته‌ی او واقعاً ساخته می‌شود و بعضی هم تنها در سرزمین تخیل باقی می‌مانند و هرگز در جهان واقع تحقق پیدا نمی‌کنند. نمونه‌ی چنین گمانه‌زنی معمارانه‌ای را پیشتر از گنبدهای رنگی هفت پیکر نظامی نقل کردیم. معماری رنگی‌ای که بسیار پیش از رواج ساختمان‌های رنگی در شهرهای ایران، در سرزمین تخیل نظامی و به تبع آن بسیاری خوانندگان بعدی داستانش پدیدار شد. قصدم نشان دادن رابطه‌ای علّی میان این رنگی شدن خیالی با پدید آمدن ساختمان‌های رنگی در تاریخ معماری نیست؛ که در این موضوع قطعاً عوامل دیگری را هم می‌توان پیدا کرد و با بررسی دقیق‌تر به میزان اثرگذاری واقعی آنها پرداخت. مثل میزان تأثیر سلیقه‌ی بانیان یا امکانات موجود فناورانه برای ساخت. در اینجا صرفاً می‌خواهم روشن کنم منظور از محدود نبودن خیال طراحانه‌ی نویسنده و گمانه‌زنی معمارانه‌ی او چیست؟ نمونههای امروزی این ویژگی داستانی را در بسیاری از فانتزی‌ها و رمان‌های اتوپیایی و دیستوپیایی آینده‌نگرانه می‌توان پیدا کرد. از نمونههای مشهور چنین داستان‌هایی که بسیار هم مورد توجه مدرسان و محققان معماری بوده، داستان‌های برج از جی.جی بالارد و دنیای شگفت‌انگیز نو از الدوس هاکسلی است. نمونه‌ی دیگری که اتوپیایی و دیستوپیایی نیست اما از همین وجه برای ما قابل توجه است داستان شهر برنجی از چاکرابورتی است. داستانی با فضاهای عجیب، راه‌های مخفی جادویی و جنیان سازنده در شهر خیالی دیوآباد که با بهره از این خیال از محدوده‌های قواعد ساخت واقعی فراتر می‌رود و خواندن و بازنمایی فضاهای آن برای معماران و در یک کارگاه طراحی، می‌تواند خیال طراح را به سرزمین‌های دور، ساختمان‌هایی متفاوت و شیوه‌های دیگر ساختن و برپاکردن ساختمان پرواز دهد.
بد نیست نمونه‌ای آموزشی از استفاده‌ی این وجه گمانه‌زنانه در آتلیه‌ی طراحی بیاورم تا تأثیر عملی آن بهتر درک شود. در تمرینی که با دانشجویان کلاس مقدمات طراحی معماری گرمسار انجام دادم، یکی از دانشجویان که قرار بود فضاهای داستان زن در ریگ روان کوبو آبه را ترسیم و بازنمایی کند، تصمیم گرفت به جای ساختن خود خانه‌ی ژاپنی روستایی در داستان، ماکت خانه‌ای رؤیایی را بسازد که شخصیت مرد قصه در بخشی کوتاه آن را توصیف می‌کند. این رؤیا خانه‌ی متحرکی بر شن‌های ساحل بود که از توی هم رفتن دو بشکه به وجود می‌آمد. دانشجوی کلاس با استفاده از دو توپ پلاستیکی و بلبرینگ‌هایی در میان این دو توپ و با استفاده از وزن خود شن، توپ داخلی را ساکن و توپ بیرونی را متحرک کرد. او گمانه‌زنی معمارانه‌ی نویسنده‌ی داستان را در ماکتی واقعی تحقق بخشید. به این ترتیب از این گمانه‌زنی‌های معمارانه می‌توان برای جهت دادن به تحولات فناوری و به‌عنوان زمین بازی‌ای برای یافتن فنون ساختی نو در سرزمین تخیل بهره برد. در سال‌های اخیر این استفاده از ادبیات داستانی در حوزه‌ی طراحی با عنوان طراحی گمانه‌زن مورد توجه پژوهشگران بسیاری قرار گرفته است (ادامه دارد).
🔸برای مشاهده‌ی ادامه‌ی مطلب و نسخه‌ی کامل یادداشت به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://telegra.ph/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%86-%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86-%DB%B8-%D9%81%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%DA%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%88-%D9%88%D8%AD%D8%B4%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86-04-10-2
🔸برای مشاهده‌ی سایر یادداشت‌های نویسنده در مجموعه‌ی «ساختن و خواندن» به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://asmaneh.com/authors/tabatabaei/
#یادداشت #علی_طباطبایی
@asmaaneh
📢 شنبه‌های باستان‌شناسی بهشتی
یازدهمین نمایش مستند باستان‌شناسی:
مستند تپه‌های مارلیک اثر ابراهیم گلستان
مستند تپه‌ی نوشیجان اثر روث استروناخ
🔹برگزارکننده: گروه باستان‌شناسی با همکاری انجمن علمی دانشجویی باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی
🔹با حضور: دکتر کامیار عبدی و دکتر کورش محمدخانی
🔸زمان: شنبه، ۲۳ فروردین ۱۴۰۴، ساعت ۱۵ تا ۱۷
🔸مکان: دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی، کلاس ۳۴۱
#خبر
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: آب‌انبار
ستاره صابری‌نژاد
در گذشته یکی از راه‌های تأمین آب در سرزمین کم‌بارش ایران، ذخیره‌ی آب حاصل از برف و باران در آب‌انبار بود. اندام اصلی آب‌انبار مخزنی استوانه‌ای‌شکل یا مکعب‌مستطیل بود که در دل زمین می‌کَندند و آب را به آن هدایت می‌کردند. به دلیل عمق زیاد این مخزن و حجم زیاد آب، جهت جلوگیری از فشار ناشی از آب زیاد، کف مخزن را سرب مذاب می‌ریختند. همچنین دیوارهای آن را از نوعی آجر مقاوم به نام آجر آب‌انباری (آجر قرمز به صورت نیم‌پخته و مقاوم‌شده در مجاورت ساروج) می‌ساختند و پشت دیوار مخزن را شفته‌ی پُر آهک می‌ریختند. سقف آب‌انبارها را معمولاً با گنبد می‌پوشاندند. در آب‌انبارهایی که مخزن، انباره‌ی آن به شکل مستطیل یا مربع بود، سقف آن را بر روی ستون‌های داخل مخزن قرار می‌دادند. معمولاً انباره زیر فضاهای اطراف آب‌انبار قرار می‌گرفت؛ مانند آب‌انبار میرزا مقیم در کاشان که انباره‌ی آن زیر مسجدی مجاور آب‌انبار است. برای انتقال آب تمیز و سالم به آب‌انبار ابتدا آن را از چندین حوضچه عبور می‌دادند تا گل و لای آب ته‌نشین شود. سپس آب را به سمت انباره سرازیر می‌کردند. جهت جلوگیری از آلودگی آب داخل مخزن نیز، بعد از پُر شدن انباره به آن آهک و نمک اضافه می‌کردند. این کار باعث می‌شد لایه‌ای از این ترکیب بر روی آب تشکیل شود که نشان از سلامت آب و گسیخته شدن این لایه نشان از آلودگی آب داشت. برای خنک نگه‌داشتن آب آب‌انبار نیز بر روی گنبد بادگیر می‌ساختند که تعدادشان با توجه به اقلیم و آب‌وهوای مناطق مختلف متفاوت بود. آب‌انبارهای نواحی شرقی ایران، از جمله شرق خراسان، به دلیل وزش باد زیاد، بادگیر نداشتند. این آب‌انبارها مخزنی پلکانی و پوششی گنبدی و چهار دریچه‌ی روبه‌روی هم داشتند که اولین پلکان انباره در مقابل این دریچه‌ها قرار می‌گرفت. در جنوب ایران، به دلیل میزان کم بارش، معمولاً آب‌انباری به صورت آب‌انبارهای نواحی مرکزی ساخته نمی‌شد؛ بلکه گودالی در دل زمین می‌کندند و آب حاصل از آب باران در آنجا جمع می‌شد. به این گودال‌ها برکه می‌گفتند. برکه‌ها فضایی محافظت‌شده نبودند و به همین دلیل آب آنها معمولاً غیر بهداشتی بود.
#پیرنیا #ستاره_صابری‌نژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📕معرفی نشریه‌ی «Syria»
سیاوش گل‌محمدی
نشریه‌ای فرانسوی است که سالی یک بار در بیروت لبنان به چاپ می‌رسد. پیشینه‌ی آن به سال ۱۹۲۲م برمی‌گردد و از آن زمان تا به امروز به چاپ کارهای علمی در زمینه‌ی باستان‌شناسی، تاریخ و تاریخ هنر خاورمیانه‌ی باستان، از دوران پیشاتاریخ تا ظهور اسلام اختصاص دارد. نشریه‌ی Syria ـ چونانچه از نامش پیداست ـ تحقیقات حوزه‌ی سوریه‌ی باستان، شامل کشورهای امروزی؛ فلسطین، اردن، لبنان، عراق و سوریه را در برمی‌گیرد. همچنین مقالاتی درباره‌ی قبرس، شبه‌جزیره‌ی عربستان، عراق، جنوب شرقی ترکیه، ایران، افغانستان و قفقاز نیز در آن یافت می‌شود. مقالات این نشریه به زبان‌های مختلفی نوشته می‌شوند و همگی دارای چکیده‌هایی به زبان‌های فرانسوی، انگلیسی و عربی‌اند.
سیاست‌های نشریه به فراخور هر دوره متغیر است و در حال حاضر معطوف به چند گونه مطالعه است؛ در وهله‌ی اول، این نشریه بستر ارائه‌ی نتایج پژوهش‌های باستان‌شناسی است که زیر نظر هیئت‌های علمی فرانسوی و بین‌المللی در مناطق مختلف خاورمیانه انجام شده است. از سوی دیگر تحلیل‌های تازه‌‌ی پژوهشگران برجسته و محققان جوان، از جمله پژوهشگران خاورمیانه، را نشر می‌دهد. در سال‌های اخیر، این نشریه مجموعه مقالاتی در راستای همایش یا کارگاهی تخصصی با موضوعات خاص نیز منتشر کرده است. این نشریه از سوی بنیاد فرانسوی خاور نزدیک (français du Proche-Orient (IFPO Beirut-Damas-Amman)، پژوهشکده‌ای فرانسوی زیر نظر وزارت امور اروپایی و خارجه و مرکز ملی تحقیقات علمی (CNRS) فرانسه منتشر می‌شود. همه‌ی شمارگان آن در این نشانی دستیاب است:
https://www.jstor.org/journal/syria#:~:text=Syria%20is%20a%20French%20journal,to%20the%20advent%20of%20Islam.
برای دیدن آخرین شماره به این نشانی رجوع کنید:
https://journals.openedition.org/syria/15040
#نشریه‌ی_تازه #سیاوش_گل‌محمدی
@asmaaneh
📢برنامه‌ی سخنرانی‌های پیش رو در سلسله سخنرانی‌های «فرهنگ مادی، هنر و معماری تشیع پیشاصفوی»
محمدرضا غیاثیان (دانشگاه کاشان) | فرهنگ مادی شیعی پیشا-صفوی در کاشان
۲۷ فروردین
حمیدرضا آذری‌نیا (دانشگاه تهران) | بحث و گفت‌وگو: جدل، کلام و کتیبه‌های هنری در فضاهای اسلامی
۱ خرداد
ترزا برنهایمر (دانشگاه آکسفورد) | حک‌شده بر سنگ؟ سنگ قبرهای شیعی و هویت مذهبی در مصر در دوره‌ی متقدم اسلامی
۴ تیر
جیمز آلن (دانشگاه آکسفورد) | هنر تشیع در دوره‌ی پیشا-صفوی: مسیرها یا بن‌بست‌ها؟
۲۵ تیر
🔸زمان برگزاری سخنرانی‌ها: ساعت ۱۵:۳۰ به وقت اروپای مرکزی
🔸برای شرکت در این سخنرانی‌ها، از طریق نشانی زیر ثبت نام کنید:
a.santi@hum.leidenuniv.nl
/channel/inekas/557
🔸برای کسب اطلاعات بیشتر:
https://www.shii-news.imes.ed.ac.uk/shii-news-online-material-culture-art-and-architecture-of-pre-safavid-shi%ca%bfism/
#خبر
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «ستیز با جهان مدرن: سنت‌گرایی و تاریخ فکری پنهان سدۀ بیستم»
مارک سجویک
ترجمه‌ی سینا باستانی و علیرضا بشردوست
نو، ۱۴۰۳
این کتاب برگردان پارسی اثر جنجال‌برانگیز، پرآوازه و، خاصه برای ما ایرانیان، پراهمیتی است که پس از چندین سال انتظار و شایعه و حاشیه منتشر می‌شود. مارک سجویک از منظری تاریخی به سنت‌گرایی و انواع و اقسام جریان‌ها و جنبش‌ها و نحله‌های مربوط به آن می‌پردازد و با راه و روشی دانشگاهی تصویر کلیت این مکتب و پیوندهای گوناگون و بسیارش را ترسیم می‌کند. این اثر بیش از آنکه بنیادهای شناخت شهودی ـ عقلانی، ژرفای اصول متافیزیکی و باطن آموزه‌های معنوی سنت‌گرایی را بکاود، چگونگی پیدایش و تکوین، روندهای رشد و فرگشت، و گستره‌ی پیوندهای تاریخی آن را بررسی کرده است.
🔸فهرست کتاب:
پیش گفتار نویسنده برای چاپ فارسی
دیباچه
سیاهه‌ی شخصیت‌های اصلی
سرآغاز
بخش اول: شکل‌گیری سنت‌گرایی
۱. سنت‌گرایی
آثار گنون
گنون و کاتولیک‌ها
سنت‌گرایان در دهه‌ی ۱۹۲۰
سنت‌گرایان در پاریس
کومار اسوامی
همدلان گنون
۲. جاودان‌انگاری
رنه گنون
جاودان‌انگاری و انجمن یزدان خرد
طریقت مارتینی
طریقت معبد
سایر جاودان‌انگاران
۳. گنوسیان، دائوییان، صوفیان
آیین نوگنوسی
دو پوورویل
ایوان آگِلی
جنگ جهانی اول
بخش دوم: سنت‌گرایی در عمل
۴. قاهره، مستغانم، بازل
گنونِ مصری
انجمن برادری شهسواران میانجی الهی
فراماسونری
شوان و علاوی‌ها
۵. فاشیسم
خاستگاه‌های حزب نازی
اوولا، موسولینی، اس‌اس
رومانی
۶. چندپارگی
احيا
ناهمرأیی
طریقت‌های مستقل
درقاويه‌ی ماريدور
علاويه‌ی والسان
احمديه‌ی بالاويجينی
سنت‌گرایی ماسونی
بخش سوم: سنت‌گرایی در نمای کلی
۷. مریمیه
مریم پاکدامن
انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفه‌ی ایران
۸. آمریکا
خورشید پر پوش
۹. وحشت در ایتالیا
۱۰. آموزش
مطالعات دین در آمریکا
جامعه‌شناسی و یهودیت در فرانسه
مؤسسه‌ی علوم و تکنیک‌های انسانی هارتونگ
مؤسسه‌ی علمی آموزش و پرورش دوسلینی
بخش چهارم: سنت‌گرایی و آینده
۱۱. اروپا پس از سال ۱۹۶۸
گروه‌های سنت‌گرای بعدی
مرکز گردهمایی معنوی و مراقبه‌ی هارتونگ
کوچک زیباست
شاعر و شاهزاده
آریستازیا
۱۲. اوراسیاگرایی در روسیه
سنت‌گرایی آغازین در اتحاد جماهیر شوروی
سنت‌گرایی زیرزمینی
سنت‌گرایی در دوران پروسترویکا
نو اوراسیاگرایی
فعالیت‌های سیاسی دوگین
دوگین و سرخ‌های متمایل به قهوه‌ای
حزب بلشویک ملی
دوگین خوش‌بیان
سنت‌گرایی کنونی در روسیه
۱۳. نواوراسیاگرایی
جنبش اوراسيا
نیویونیورسیتی
پسااوراسیاگرایی
جنبش اوراسیا در خارج از روسیه
نواوراسیاگرایی در اسرائیل
نواوراسیاگرایی بریتانیایی
اهمیت جهانی نواوراسیاگرایی
۱۴ . جهان اسلام
گنون در افریقای شمالی
فوزی صقلی
سنت‌گرایی در مراکش
جمهوری اسلامی ایران
واکنش‌های مختلف به انقلاب
مناقشه بر سر تکثرگرایی دینی
آینده سنت‌گرایی در ایران
ترکیه
روسیه
نوخائف
موتى
ارزیابی
۱۵. خلاف جریان
مصاحبه‌شوندگان
کتاب‌شناسی
نمایه
🔹اطلاعات بیشتر درباره‌ی کتاب:
https://nashrenow.com/product/against-the-modern-world/
#کتاب_تازه
@asmaaneh
📢فراخوان ارسال مقاله یا معرفی متون جهت ترجمه و انتشار در نشریه‌ی هنر در ترجمه
🔸هنر و قدرت
Art in Translation: Art and Power
Call for Recommendations of Texts for Translation: Art and Power
The journal ART IN TRANSLATION publishes scholarly English-language translations of significant texts on the visual arts presently available only in their source languages. It seeks to widen perspectives on global art writing through the act of translation, covering all areas of the visual arts (including architecture and design). If you have a text in mind that deserves to be known to broader English-reading audiences, we would be delighted to hear from you. We are interested both in single articles and proposals for special issues on a specific topic. Recommendations of current scholarship, recent texts, and older archival sources are welcome from scholars at any level.
🔸مهلت ارسال چکیده یا پیشنهاده: ۳۰ مه ۲۰۲۵ | ۹ خرداد ۱۴۰۴
🔸برای ارسال چکیده به پیوند زیر مراجعه
https://blogs.ed.ac.uk/art-translation/recommend-a-text/
و پس از تکمیل اطلاعات، با نشانی زیر مکاتبه کنید.
kkeall@exseed.ed.ac.uk
🔸کسب اطلاعات بیشتر:
https://arthist.net/archive/44938
#خبر
@asmaaneh
📢 شنبه‌های باستان‌شناسی بهشتی: تجربه‌ی زیسته‌ی بزرگان میراث فرهنگی ایران (۷)
🔹با حضور: سید محمد بهشتی
🔹برگزارکننده: گروه باستان‌شناسی با همکاری انجمن علمی دانشجویی باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی
🔸زمان: شنبه، ۳۰ فروردین ۱۴۰۴، ساعت ۱۵ تا ۱۷
🔸مکان: دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی، سالن ناصر خسرو
#خبر
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «حاکمان چون نویسندگان در جهان اسلامی: علم، اقتدار و مشروعیت (جلد ۲۱۳ از مجموعه‌ی تاریخ و تمدن اسلامی)»
ماریبل فیِرو، سونیا برِنتیِس و تیلمان زایدِنستیکر
بریل، ۲۰۲۴
معرفی از محمدعلی بدری
Rulers as Authors in the Islamic World: Knowledge, Authority and Legitimacy
🔹دسترسی به چکیده‌ی جستارها و اطلاعات بیشتر:
https://brill.com/display/title/69667
#کتاب_تازه #معرفی_کتاب #محمدعلی_بدری
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: سقاخانه، جوی، آبشخور و یخچال
ستاره صابری‌نژاد
#پیرنیا #ستاره_صابری‌نژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
✏️ اوراق سلولوید؛ در نسبت سینما با نظریه و تاریخ معماری
دوم: معمار و سوپرمن [ص ۲ از ۲]
🔺اگر سرچشمه شهرت رَند را به‌عنوان رمان‌نویس به همراه داشت، اطلس شانه‌هایش را بالا انداخت که در ۱۹۵۷ منتشر شد، موقعیت او را در مقام یک فیلسوف تعیّن بخشید، هرچند این مقام، به اعتبار نظرات و آراء منحصربه‌فرد او، همواره محل بحث بوده است. بنیان ایده‌های فلسفی رّند، که خود آن را «عینیّت‌گرایی» می‌نامید، بر ترجیح حقوق فردی و سرمایه‌داری آزاد، استوار بود. در اندیشه‌ی او «ارزش» همان است که کسی برای به دست آوردن یا حفظش کاری کند و زندگی تنها چیزی است که موجودات زنده برای حفظ آن عمل می‌کنند. «فضیلت» هم عمل یا الگویی است که فرد به‌وسیله‌ی آن ارزشی را کسب یا حفظ می‌کند. از آنجا که عقل ابزار اساسی برای بقای انسان است، پس بالاترین فضیلت‌هاست. از منظر رَند دست‌یافت به حقیقتِ سعادت و شادمانی در گرو عقلانیت فردی است. شاید شناخته‌شده‌ترین و بحث‌برانگیزترین جنبه‌ی عینیت‌گرایی هم شرح آن از فضایل اخلاقی، به ویژه ادعای نامتعارف آن باشد که خودخواهی را فضیلت و نوع‌دوستی را رذیلت می‌دانست. در واقع در فلسفه‌ی عینیت‌گرا، فردباوری امرِ اخلاقی است و نوع‌دوستی، که رَند آن را به‌مثابه‌ی ترجیح منافع دیگران بر منافع خود توصیف می‌کند، دقیقاً نفی فعالیتِ بافضیلت است و بنابراین یک رذیله اساسی به شمار می‌رود.
نخستین بروز جدی این نظرات غیرمتعارف را می‌توان در سرچشمه یافت. فیلم تقریباً همه‌ی عناصر سینمای عامه‌پسند هالیوود را با خود دارد. گویا رَند از ابتدای نوشتن رمانش در پی تبدیل آن به فیلم بود تا مخاطب بیشتری را به خود جلب کند. این را از شیفتگی‌اش به سینما و تجربه‌اش در صنعت هالیوود می‌توان فهمید. داستان فیلم از این قرار است: هوارد روارک، قهرمان رمان/ فیلم، معماری رانده‌شده از مدرسه‌ی معماری است، که از اُسلوب و سنت‌های کهن تبعیت نکرده و از مدرسه‌ی معماری اخراج شده است. او به نیویورک می‌رود تا برای هنری کَمرون، معمار مدرنیست محبوبش که چندان هم موفق و خوش‌نام نیست، کار کند. همتایش، پیتر کیتینگ، هم در شرکت معماری معتبر به نام فرانکن و هایِر استخدام می‌شود. روارک و کمرون بناهای مدرنیستی زیبایی می‌آفرینند، اما این آثار اقبال عام را به دست نمی‌آورد، در حالی‌که کیتینگ با روحیه‌ای سازش‌کارانه و تسلیم در برابر ذوقِ عامّه پیشنهادهای حرفه‌ای زیادی دریافت می‌کند. کمرون زیر فشار انتقادهای روزنامه‌‌ای عامه‌پسند و پرمخاطب به نام «بَنِر»، متعلق به سرمایه‌داری به نام وایناند، از معماری‌اش تاب نمی‌آورد (ادامه دارد).
🔸برای مشاهده‌ی ادامه‌ی مطلب و نسخه‌ی کامل یادداشت به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://telegra.ph/%D8%A7%D9%
🔸برای مشاهده‌ی پی‌نوشت‌ها به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://telegra.ph/%D8%A7%D9%
برای مطالعه‌ی یادداشت اول این مجموعه به پیوند زیر مراجعه کنید:
/channel/asmaaneh/6791
#یادداشت #مهدی_حسینی
@asmaaneh
📢 به مناسبت فرارسیدن روز جهانی بافت‌ها و بناهای تاریخی: سومین نشست هم‌اندیشی و تجلیل از احیاگران بناهای تاریخی با محوریت «آب»
🔹 محورهای اصلی نشست:
نقش موزه‌های آب در مدیریت بهینه‌ی منابع آبی
بررسی چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی حفاظت و بهره‌برداری پایدار از میراث فرهنگی با تأکید بر هم‌افزایی بین‌بخشی
ارائه‌ی راهکارهای عملی در زمینه‌ی حفاظت، مرمت و احیای سازه‌های آبی تاریخی
معرفی تجارب موفق ملی در زمینه‌ی حفاظت از سازه‌های آبی تاریخی
بررسی آخرین وضعیت پرونده‌های ثبت جهانی سازه‌های آبی ایران
🔹 بازدید ویژه: بازدید از گنجینه‌ی ملی آب ایران (پارک پردیسان)
🔸 زمان: چهارشنبه، ۲۷ فروردین، ساعت ۹ الی ۱۴
🔸 مکان: شرکت مدیریت منابع آب ایران
🔸برای ثبت نام و حضور در این نشست به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://survey.porsline.ir/s/Ea89m0JU
🔸اطلاعات بیشتر:
/channel/abangahstudio/307
#خبر
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «اندیشه و هنر در گذر اعصار؛ مصر باستان (۳۳۲-۲۶۷۵ق‌م)»
ویراستار: ادوارد بلایبرگ
گروه مترجمان: موسی اکرمی، کیانوش تقی‌زاده انصاری، علیرضا سیداحمدیان، محمدتقی فرامرزی، مهرداد قیومی بیدهندی، فریبرز مجیدی، مهدی نصراله‌زاده
لاهیتا، ۱۴۰۳
🔹خرید اینترنتی:
https://toosbook.ir/p/%D9%85%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/
#کتاب_تازه #معرفی_کتاب
@asmaaneh
📝واژه‌ی هفته: pylon
🔸برگرفته از مصوبات کارگروه واژه‌گزینی نوروزگان
▪️pylon 1
▫️ دروازه‌ی دوبرجی
ـ تعریف: در معماری معابد مصر باستانی، دروازه‌ای شکوهمند با دو برج در طرفین آن
ـ مثال کاربرد واژه در جمله: دروازه‌ی دوبرجی معمولاً در انتهای گذرگاهی آیینی قرار می‌گیرد.
▪️pylon 2
▫️دروازه
- تعریف: بنایی بزرگ، یا مجموعه‌ای از بناها و ساخته‌ها که مدخل شهر، خیابان، پل، و مانند اینها را مشخص می‌کند
- مثال کاربرد واژه در جمله: در دو طرف مدخل بولوار اصلی شهر، دروازه‌ای است متشکل از دو دکل فولادی و خرپایی در بالا که آن دو را به هم می‌پیوندد.
▪️pylon 3
▫️دکل
ـ تعریف: برجی مستقل و منفک از بناهای دیگر، معمولاً با سازه‌ی مشبک، یا تیری بسیار بلند، برای روشنایی ورزشگاه، خیابان، صحنه‌ی تماشاخانه، و مانند اینها، یا انتقال نیروی برق
- مثال کاربرد واژه در جمله: شاخصه‌ی دکلْ مشبک بودن آن، یا باریکی و بلندی فوق‌العاده‌ی آن است.
▪️pylon 4
▫️ دکل برق
ـ تعریف: دکلی با سازه‌ی خرپای فولادی برای حمل بافه‌های انتقال برق
ـ مثال کاربرد واژه در جمله: وجود دکل برق در برخی از مناطق مسکونی تهران ساکنان را در معرض خطر قرار داده است.
🔸برای اطلاعات بیشتر و مشاهده‌ی روابط زبانی این واژه به پیوند زیر در واژگار مراجعه کنید:
https://vazhgar.com/lexicon/word/8882
#واژه_هفته #واژگار #نوروزگان
@asmaaneh
📢یک عمارت، هزار روایت
روايت سوم:
نقش عناصر ارزشمند تاریخی مکان در ساختار طراحی عمارت مسعودیه
🔸سخنران:
عادل فرهنگی
🔸اعضای پنل:
اکبر تقی‌زاده
حمید ضیائیان
حمیدرضا جیحانی
🔸زمان: یکشنبه ۲۴ فروردین ماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۱:۳۰ الی ۱۴:۳۰
🔸محل برگزاری:
تهران، اوین، میدان شهید شهریاری، دانشگاه شهیدبهشتی، دانشکده‌ی معماری و شهرسازی، سالن شهید دلبری
🔸برای حضور مجازی به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://www.skyroom.online/ch/masoudiehevent/masoudieh-event
#خبر
@asmaaneh
✏️ ساختن و خواندن(۸): فن ساخت، گمانه‌زنی طراحانه و وحشت از هیولای فرانکنشتاین
علی طباطبایی
بدان که این بادافره‌ی مهری است که بر تبار آدمی داشتی
که خدایی بودی و پروای خشم خدایان نداشتی
پای از گلیم خویش فراتر گذاشتی
و آدمیزادگان را به جایگاهی نشاندی که از آن ایشان نبود
(پرومتئوس دربند، آیسخولوس)
داستان‌ها استعدادهای متنوعی برای مطالعه‌ی معماری از طریق آنها و دستیابی به فهم عمیق‌تری از طراحی و ساختن دارند. یکی از این استعدادها پرداختن به جنبه‌های مختلف خود عملِ ساختن، گمانه‌زنی‌های آینده‌نگرانه درباره‌ی آن و البته نتایج اجتماعی، فرهنگی و روانی تصمیم‌های فناورانه‌ی معماران و طراحان است. در بعضی از داستان‌ها مراحل ساختن یک ساختمان توصیف شده است. در بعضی دیگر می‌توان گمانه‌زنی‌های طراحانه‌ای پیدا کرد از تکنولوژی‌ها و شیوه‌های ساختی که تا امروز وجود نداشته‌اند و دسته‌ی سومی که در لایه‌ای دیگر از هراس نهفته‌ی جمعی بابت غلبه‌ی ابزارهای ساخت و در کل فناوری بر طبیعت و تأثیر این تحولات بر روان جامعه می‌گویند. مواردی که همگی به نحوی به بازنمایی ادبی وجوه مختلف عملِ ساختن در داستان‌ها معطوفند و می‌توانند آورده‌هایی برای آموزش طراحان و دانش معماری با خود داشته باشند.
در دسته‌ی اول می‌توان از داستان‌هایی نام برد که در آنها ساختمانی ساخته می‌شود و نویسنده مسائلی مثل روند تهیه‌ی مصالح یا نحوه‌ی برپایی ساختمان، سازوکار ساختن آن و نیروهای مؤثر بر این فعالیت را توصیف می‌کند. از نمونههای چنین آثاری می‌توان به داستان‌های سرچشمه و شاگرد معمار اشاره کرد. داستان‌هایی که شخصیتی معمار در آن نقش محوری دارد و در یادداشت قبلی این مجموعه (ساختن و خواندن ۷) با تمرکز بر نمایشنامه‌های استاد سولنس معمار و معمای ماهیار معمار آنها را معرفی کردم. علاوه بر بازنمایی وضعیت حرفه‌ای معمار در این نمونههای ادبی، با تمرکز بر روایت ساخت در آنها و توجه به چگونگی برپایی ساختمان هم می‌توان جنبه‌هایی از ساختمان‌سازی و تصور نویسنده از آن را فرا گرفت. تخیل یکپارچه‌ای از ساختن که وقتی صرفاً به نحوه‌ی برپایی یا ایستایی ساختمان در کلاس‌های درس دانشگاهی چون ایستایی و مقاومت مصالح می‌پردازیم به کلی مغفول می‌ماند. مثلاً در بعضی از این داستان‌ها نسبت سازه‌ی انتخابی با مصالح در دسترس و شیوه‌های ساخت در آن سیاق اجتماعی و فرهنگی وصف می‌شود؛ یا نقش خواست و سلیقه‌ی کارفرما، ذوق عمومی و نحوه‌ی تأثیر این نیروها بر سازوکار ساختن ساختمان در بستری دراماتیک بیان می‌شود و به این خاطر فهمی کل‌نگر از فن ساخت حاصل می‌شود. با خواندن این داستان‌ها ساختمان‌سازی را در پیوند با دیگر نیروهای مؤثر می‌توان تخیل کرد و با بازنمایی یکپارچه‌ی داستانی، آن را در ارتباط با عوامل فردی، محیطی و اجتماعی درک کرد. مثلاً درکی بهتر از چالش میان خواست طراح برای انتخاب مصالح با شرایط موجود یا انتخاب و سلیقه‌ی کارفرما پیدا کرد و حتی از نحوه‌ی مذاکره‌ی معماران با کارفرماهای خیالی برای رسیدن به طرح مطلوبشان، درس‌هایی برای گفت‌وگوی بهتر و کاراتر با کارفرماهای واقعی پیدا کرد. روشن است که از این بازنمایی خیالی نمی‌توان به‌عنوان شاهد تاریخی استفاده کرد و بدون رعایت ضوابط کار تاریخی این داستان‌ها صرفاً تلاش نویسنده‌ای برای نوشتن روایتی از ساختن ساختمانی در قرن دوازدهم یا شانزدهم میلادی است. روایتی که ممکن است خطاهای تاریخی بسیاری داشته باشد و حتی دچار زمان‌پریشی‌های متعدد باشد. به هر حال نویسنده‌ی داستان خود را ملزم به آن دقت تاریخی‌ای نمی‌داند که از یک پژوهشگر تاریخ معماری انتظار می‌رود. 🔻
#یادداشت #علی_طباطبایی
@asmaaneh
📢از مجموعه سخنرانی‌های مجازی تاریخ هنر اسلامی (VIAHSS):
هندسه در هنر اسلامی؛ عدد، شکل و ماهیت فضا
Geometry in Islamic Art: Number, Shape, and the Nature of Space
🔹سخنران: کارول بیر
🔹تاریخ برگزاری: ۱۵ آوریل ۲۰۲۵| ۲۶ فروردین ۱۴۰۴
🔹برای حضور در این سخنرانی، به پیوند زیر مراجعه و ثبت نام کنید:
https://wellesley.zoom.us/meeting/register/pQCnTcDFQnOlMVLtV402mA
https://viahss.org/upcoming-talks/
🔹همچنین می‌توانید برخی از سخنرانی‌های پیشین تاریخ هنر اسلامی را در اینجا بیابید:
https://vimeo.com/viahss
#خبر
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: آب‌انبار
ستاره صابری‌نژاد
#پیرنیا #ستاره_صابری‌نژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📕معرفی نشریه‌ی «Syria»
سیاوش گل‌محمدی
#نشریه‌ی_تازه #سیاوش_گل‌محمدی
@asmaaneh
✏️یادداشت شیلا بلر برای انتشار ترجمه‌ی کتاب کتیبه‌های دوران اسلامی
ترجمه‌ی ولی‌الله کاووسی
نوشتن به خط عربی سرزمین‌های اسلامی را آکنده است. کتیبه‌ها را بر آثار معماری دینی و نادینی از کهن‌ترین روزگاران تا به امروز می‌توان یافت. آنها انواع اشیاء ثابت و سیّار را، از ظروف غذاخوری تا منبر، آراسته‌اند. بر هرگونه ماده‌ای نوشته پیداست: فلز، چوب، سفال، سنگ‌های گران‌قیمت و غیر از اینها. به‌راستی کتیبه‌ها دنیای اسلام را پوشانده‌اند. نگارش عربی به فرهنگ اسلامی تمایز بخشیده است.
در دل این پیکره‌ی پهناور، کتیبه‌های ایران دست‌کم به چهار دلیل اعتباری ویژه دارند. یکی زبان است. فارسی نخستین زبان نویی بود که به کتیبه‌های نوشته به خط عربی راه یافت. در همان حال که کتیبه‌های دینی همچون فرازهایی از قرآن یا احادیث همچنان عربی ماندند، فارسی نو از سده‌ی پنجم/یازدهم به بعد، رفته‌رفته به کتیبه‌ها رسید، نخست برای تک‌واژگان، به‌ویژه تاریخ‌ها، و بعدتر برای نوشته‌های پایه‌گذاری و اشعار.
کتیبه‌های ایران مضمون‌هایی متمایز دارند، به‌ویژه کهن‌ترین کاربرد احادیث و گنجاندن بی‌درنگ اندرزهای رایج که ما را از زندگی روزمره آگاه می‌کنند. همچنین بر کتیبه‌های ایران رقم (امضای) صناعتگران بسی بیشتر از مناطق دیگر هویداست که از جایگاه والای هنرورزی و مباهات به مهارت استادکاری در آنجا نشان دارد. و سرانجام کتیبه‌های ایران برای ردگیری تحولات سبک‌ها و اقلام جدید بی‌مانندند، زیرا در آنجا غالباً نوشته را با گره‌ها و گلبرگ‌ها و پیچه‌ها و آرایه‌های دیگر می‌آراستند. استادکاران از کنار هم نشاندن اقلام گونه‌گون خطوط، مثلاً خطوط زاویه‌دار و مستدیر (گِرد)، و گنجاندن کتیبه‌ای بر فراز یا حتی در دل کتیبه‌ای دیگر به وجد می‌آمدند.
به همه‌ی این دلایل، من بسی خرسندم که ولی‌الله کاووسی کتاب کتیبه‌های اسلامی مرا به فارسی ترجمه کرده است. او خبره‌ی این کار و برای انجام آن محققی تمام‌عیار است. این کتاب درآمدی بر عرصه‌ی گسترده‌ی کتیبه‌های عربی پیش رو می‌نهد و استفاده از آن اگر با پایگاه‌های اطلاعاتی جدیدی چون Thesaurus d’épigraphie islamique همراه شود که رایگان و آنلاین به نشانی https://www.epigraphie-islamique.uliege.be/thesaurus/ در دسترس همه است، دریچه‌ای به سوی سیمای متمایز تاریخ و هنر و فرهنگ اسلامی می‌گشاید.
🔸برای مشاهده‌ی نسخه‌ی اصلی یادداشت به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://telegra.ph/%DB%
#یادداشت #شیلا_بلر #ولی‌الله_کاووسی
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «ستیز با جهان مدرن: سنت‌گرایی و تاریخ فکری پنهان سدۀ بیستم»
مارک سجویک
ترجمه‌ی سینا باستانی و علیرضا بشردوست
نو، ۱۴۰۳
🔹اطلاعات بیشتر درباره‌ی کتاب:
https://nashrenow.com/product/against-the-modern-world/
#کتاب_تازه
@asmaaneh
🔖به مناسبت انتشار آخرین بهاریه: گزیده‌ای از «عشق نقشه؛ نقشه شهر اصفهان»
نوشته‌ی احمد اخوت
[...]
پرسش من درباره‌ی عشق و دلبستگی به نقشه و معانی و بیان آن است. چرا بعضی از ما نقشه برایمان جالب و وجودش دل‌انگیز است و دلایل علاقه‌مان چیست؟
نقشه‌ی دارالسلطنه‌ی اصفهان از «قدیمی‌ترین نقشه‌ی جدید» زادگاهم اصفهان است. عبارت «قدیمی‌ترین نقشه‌ی جدید» به نظر متناقض می رسد، اما نیست. یعنی قدیمی‌ترین نقشه که به سبک نو و با معیارهای کارتوگرافی جدید کشیده شده است والّا از اصفهان یکی‌دو تا نقشه‌ی کاملاً قدیمی وجود دارد: یکی از زمان صفویه و دیگر از دوران قاجاریه.
نقشه‌ی دارالسلطنه‌ی اصفهان را، که زیر عنوانش نوشته‌اند «نقش اصفاهان بود یک نیمه از نقش جهان» [آن هم چه نصف جهانی!)]، در اتاق خواب، درست کنار تخت خوابم نصب کرده‌ام. نقشه‌ای به ابعاد تقریباً ۱/۵ متر در ۱/۵ متر. در شبانه‌روز دوبار از جلوش رد می‌شوم: یکی اواخر شب که می‌خواهم بخوابم و یکی صبح وقتی از خواب بیدار و روزم شروع می‌شود. هر بار نگاهی به آن می‌اندازم. انگار به آن سلام می‌کنم. نقشه هم در عوض بیشتر اوقات مطلب تازه‌ای برایم دارد؛ مثلاً اینکه زمانی در احمدآباد (که خانه‌ی پدربزرگم و تعداد زیادی از افراد فامیل آنجا بود و حالا همه به دیار سایه‌ها رفته‌اند) محله‌ای به اسم گلبهار بوده و حالا دیگر وجود ندارد. یا بازارچه ساروتقی (یا به قول اصفهانی‌ها سالتقی) که دست‌کم اسمش هنوز باقی است و زمانی تجارت‌خانه‌ی پدرم نزدیک آن بود و خاطرات زیادی از آن دارم، حدود ۱۰۰ سال پیش (که این نقشه‌ی دارالسلطنه اصفهان ترسیم شده است) در کنار بازاری بوده به اسم سیری که امروز حتی اسمش هم باقی نیست.
نقشه به‌قول عزیزم عباس صفاری «صد سال پیش از تنهایی ما»، «به زیور طبع آراسته شده است». تکمیل شده در ۲۵ دی‌ماه ۱۳۰۲ شمسی برابر با ١٦ ژانویه ١٩٢٤ توسط معمار و نقشه‌پردازی به اسم سیدرضاخان. در متن حاشیه‌ی نقشه نوشته شده است: «این نقشه به دستور سردار سپه و زیر نظر آقای امیر اقتدار حکمران اصفهان از تاریخ ۱۲۹۹ شروع و در تاریخ ۱۳۰۲ به پایان رسید و در اصفهان در مطبعه‌ی استاد ماهر آقا میرزا حسین فرهنگ به طبع رسیده است». این نقشه را «بنگاه کارتوگرافی سحاب» باز چاپ کرده است و من نسخه‌ای از این را در سال ١٣٦٤ خریدم درست در اوج جنگ شهرها در حالی که در تهران در خیابانی گم شده و کاملاً گیج بودم چشمم به فروشگاهی افتاد که روی شیشه‌اش درشت نوشته شده بود سحاب و در این مغازه پر از نقشه بود. نمی‌دانید به من عاشق نقشه چه حالی دست داد وقتی وارد این فروشگاه شدم و انگار خواب می‌دیدم و در همان وقت وضعیت قرمز شد و اصلاً گوشم صدای شوم آژیر را نمی‌شنید؛ چون همه‌ی حواسم و چشمانم به نقشه‌های دورتادور مغازه بود و همان‌جا ناگهان نقشه‌ی دارالسلطنه‌ی اصفهان را دیدم و آن‌قدر خوشحال شدم که فکر کردم واقعاً ارزشش را داشت که به دنیا آمدم. این را از صمیم قلب می‌گویم.
[...]
🔸ادامه‌ی مطلب و نسخه‌ی کامل گزیده:
https://telegra.ph/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%B4%D9%85-%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B9%D8%B4%D9%82-%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87-%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-04-03
#بهاریه #اصفهان #گزیده #احمد_اخوت
@asmaaneh