در تذکرهء مجالس النفائس منسوب به مولانا نرگسی متخلص بآهی:
بیاد صفحهء رخسار او کز مه فزون آمد
گشادم فال مصحف سورهء یوسف برون آمد
کانال عتائق 📝 @ataeq
📜 دیوارنوشته‌های مقبرهٔ بابا افضل کاشانی / ۵ - ۷:
«به هر دیار که رفتم، به هر چمن که رسیدم
از آب دیده نوشتم، که: یار! جای تو خالی!
▫️ یادگار حسین ثمر بیدگلی، سنهٔ ۱۳۸۶».
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📜 دیگری نوشته است:
«از زبان سوسن آزاده‌ام آمد به گوش
کاندرین دیر کهن، حال سبکباران خوش است
▫️ حرّره مرتضی‌قلی بن محمّدنصير قمصری، في شهر ذي الحجّة الحرام، سنة ۱۲۷۹».
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📜 حدّاقل دو نفر (حقیر فقیر غریب بیچاره 🙂 داود جوشقانی در سال ۱۲۹۵؛ و میرزا احمد بن حاجی عبدالباقی تاجر کاشانی مشهور به بروجردی در سال ۱۲۹۹) این بیت را زیر یادگارهای قلمیِ خود نوشته‌اند:
هر که خطّ مرا سیاه کند
جگرش را علی کباب کند🖤😊».
#کاشانیات
#جداریات
@cheraghe_motaleeh
در کتاب عوالی اللئالی ابن ابی جمهور احساوی از پیغمبر صلّی الله علیه و آله وارد است که طالب علم نمی‌میرد تا اینکه بقدری که سعی و کوشش کرده بهره اش را ببرد.
شعر
اگر قیمتی گوهری غم مدار
که ضایع نگرداندت روزگار
[مذکور در فرائد الفوائد]
کانال عتائق 📝 @ataeq
اقوال در عدد اعضاء مفرده، همچنین اعضاء منویه و غیرمنویه، متفاوتست. ولی این ابیات با نظرِ مرحوم عقیلی خراسانی در خلاصه الحکمه مطابقست.
کانال عتائق 📝 @ataeq
باسمه تعالی
ضمن تبریک میلاد مسعود سلطان سریر ارتضا، علی ابن موسی الرضا علیه آلاف التحیة و الثنا، معروض می‌دارد در کنار استماع درس کتاب شریف قانون شیخ علیه الرحمة، به جستجوی منظومه‌ها و اراجیز طبی برآمدم.
بحمدالله و توفیقه، چند نسخهء نفیسه بدست آمد، که تدریجاً لطائف طبّی و حکمی و ادبی آنها را به اشتراک خواهم گذاشت.
کانال عتائق 📝 @ataeq
تصویر از کتاب تشریح الابدان کتابخانه دانشگاه تهران
کانال عتائق 📝 @ataeq
یک چند چراغ آرزوها پف کن
قطع نظر از جمال هر یوسف کن
زین شهد یک انگشت به کامت برسان
در لذت اگر محو نگردی تف کن
مذکور در فرائد الفوائد
کانال عتائق 📝 @ataeq
در غرور این هوس گر جان نهم
به که دل در خانه و دکان نهم
مذکور در فرائد الفوائد
کانال عتائق 📝 @ataeq
در مدرسه کردیم بسی گفت و شنود
وز سرّ جهان یک سر مو رخ ننمود
هر چند گشودیم بسی مشکلها
ز اینها بجز افسانه کاری نگشود
مذکور در فرائد الفوائد منسوب به ملاجلال
کانال عتائق 📝 @ataeq
پرتو عمر چراغیست که در بزم وجود
به نسیم مژه بر هم زدنی خاموشست
مذکور در فرائد الفوائد
کانال عتائق 📝 @ataeq
پیش از بنای مدرسه و دین* و سومنات
ما با تو بوده‌ایم در اطوار کائنات
مذکور در فرائد الفوائد
*ضبط در نسخهء مصحح مطبوع چنین بود، ولی بظن حقیر دیر انسب است.
کانال عتائق 📝 @ataeq
وصفی غریب از مولفِ تالیفِ شریفِ "المختارات من الرسائل" در مقدمهء کتاب از اوصافِ خودش :
بسم الله الرحمن الرحیم رب تمّم
الحمد لله رب العالمین و الصلوة علی رسوله محمد و آله اجمعین
... قصّه‌گویِ قصدِ فلک، مجروحِ سهامِ سپهر، خسته دلِ ستمِ چرخ، غمْ‌غذایِ قضا، غصه بهرهء قَدَر، سرگشتهء تلوّن احوال، شکستهء تواترِ اهوال، کاسته‌تنِ نوایبِ دهر، گداخته‌دلِ آتشِ فراق، آسیب رسیدهء آفتِ هجران، افکندهء محنتِ جدایی، درماندهء وحشتِ تنهایی، حرمانْ‌حظِّ خدمتِ احباب، اندوهْ نصیبِ دوریِ صحبتِ اصدقا، منغّص عمرِ مکدّر عیش، پریشان خاطرِ آشفته ضمیر، مشوش روزگارِ پرخون چهره، مونس گم کردهء مایوس مانده، خرمن سوختهء دوست از دست رفته می‌نماید ...
کانال عتائق 📝 @ataeq
نسخهء چاپ چوبی ارجوره شیخ الرئیس مطبوع بسال ۱۸۲۹
/channel/manzomaat/2580
📔النظم:ست أراجيز
✏️الناظم: #علي_الحسيني_الميبدي
🔎 الموضوع:#متنوع
📮 الناشر:منشور على الانترنت
📏 البحر: #الرجز
__________________________
در کشکول میبدی بنقل از حیرتی:
درنهایت مبالغه گوید
غرض ز بت شکنیها جز این نبود نبی را
که دوش خود بکف پای مرتضی برساند
کانال عتائق 📝 @ataeq
جدول طعوم
از کتاب شریف "المرغوب و المحذور لتحفة الدستور"
#طبیات
کانال عتائق 📝 @ataeq
رنج، راحت دان چو شد مطلب بزرگ
گَردِ گلّه، توتیای چشم گرگ
مذکور در فرائد الفوائد
کانال عتائق 📝 @ataeq
در ذکر اعضاء مفرد و تعداد آنها
بود یازده عضو مفرد عجب
چو عظم و چو غضروف و دیگر عصب
رباط و وتر پس غشاءست و لحم
عروق و سمین است و آنگاه شحم
و لیکن عروق آمده بر دو قِسم
ورید و شرایین مخالف بِاِسم
همه حادثند از منی تهی
بجز لحم و شحم و بجز فربهی
#طبیات
کانال عتائق 📝 @ataeq
اعضای رئیسه چار باشد
بهر تو کنم شماره هر چار
قلب و کبد و دماغ و خصیه
گفتم بتو جمله یاد میدار
#طبیات
کانال عتائق 📝 @ataeq
أبو نواس و نظّام معتزلی
حدّثَ بعضُ آلِ نوبخت ،قال: جاء النّظّامُ یوماً فسَألَنا عن منزلِ أبي نواس فقلنا له : إنّهُ یسکن تلک الغُرفةَ و أومَأنا إلی غرفةٍ کانَ ینزِلُها و کانَ له غلامٌ أسودُ و حمارٌ أسودُ.قال: فاستَأذنَ علیه و قالَ لهُ أنشِدني قولَکَ:
ترکتَ منّي قلیلاً
مِنَ القلیلِ أقلّا
یَکادُ لا یتَجزّا
أقلُّ في اللّفظِ مِن لا
فأنشده ،فقال له النّظّامُ : أنتَ أشعرُ النّاسِ في هذا المعنی.والجزءُ الّذي لا یتجزّأ¹ منذُ دَهرِنا نخوضُ فیه ،ماخرج فیه لنا منَ القولِ ما جمعتَه أنتَ فیه في بیتٍ واحدٍ.²
ترجمه:
بعضی از آل نوبخت حکایت کردند که روزی نظّام آمد و ازما ،نشانِ منزل ابی نواس پرسید ،بدو گفتیم که آن غرفه است و اشاره به غرفه ای کردیم که ابونواس در آن منزل داشت.واورا غلامی سیاه و درازگوشی دیزه بود.از ابی نواس اجازت گرفت و گفت: سخنت را انشادکن که در آن گفته ای:
از من اندکی را بجا گذاشتی ،از اندک اندک تر.
نزدیک آمد که قسمت نشود .در گفتن کمتر از «لا».
ابو نواس خواند.نظّام بدو گفت: انت شاعرترین مردمان هستی در این معنی.
ما دیر زمانی است که در معنی جزء لا یتجزّا سخن می رانیم و در آن فرو رفته ایم و آنچه به دست ما آمده چندان نیست که تو در یک بیت گرد آورده ای.
جوهر فرد و یا همان جزء لا یتجزّا در ادب فارسی و اشعار شعرای پارسی زبان نمود پیدا کرده و شعرای ما دهانِ معشوق را از جهتِ تنگی و کوچکی به جوهر فرد تشبیه کرده اند.
چندین مورد قبلاً در همین صفحه منتشر شده ،اکنون دو بیت دیگر از آن را یاد می کنیم:
بیت
آن نقطه ای که بر سرِ تقسیمِ اوست بحث
دلدار ما نمود به یک خنده حلّ آن
أیضاً
دوش از نقطهٔ موهومه سخن رفت و نشد
حلّ این مسئله تا تو نگشودی دهنت
_______
1_جوهر فرد: (اصطلاح متکلّمین ) جوهری که به هیچ وجه تجزّی قبول نکند، نه عقلاً و نه وهماً و نه فرضاً. جزء لایتجزّی: ذرّه . کوچک ترین جزو هر جسم که قابل تجزیه و تقسیم نیست . کنایه از دهان محبوب . دهان معشوق :
چون به بازیچه شوم ملزم ارباب کلام
خنده ٔ جوهر فرد است دلیل تقسیم
عرفی
بعد ازینم نبود شائبه در جوهر فرد
که دهان تو بدین نکته خوش استدلالی است .
حافظ.
2_اخبار أبی نواس ،ابن منظور المصری ،تصحیح محمّد عبدالرّسول ابراهیم و عبّاس الشّربینی ،صفحهٔ ۱۴۹
🌾🍃🍃@adabvahekmat
هر كه را توفيق حق آمد دليل
عزلتى بگزيد و رست از قال و قيل
عزت اندر عزلت آمد اى فـلان
تو چه جويى ز اختلاط اين و آن
پا مكش از دامن عزلت بدر
چند گردى چون گدايـان در بدر
گر ز ديو نفس میجويى امان
رو نهان شو چون پرى از مردمان
از حقائق بر تو نگشايد درى
زين مجازى دوستان تا نگذرى
مذکور در فرائد الفوائد منسوب به شیخ بهایی
کانال عتائق 📝 @ataeq
إنّي لأكتم من علمي جواهره
كيلا يري العلم ذو جهلٍ فيفتننا
و قد تقدم في هذا أبوحسن
إلي الحسين و وصّى قبله حسنا
و ربّ جوهر علمٍ لو أبوح به
لقيل لي أنت ممّن تعبّد الوثنا
و لاستحلّ رجال المسلمون دمي
يرون أقبح ما يأتونه حسنا
مذکور در فرائد الفوائد منسوب به امام سجاد علیه السلام
کانال عتائق 📝 @ataeq
از بهر فساد و جنگ جمعی مردم
کردند به کوه گمرهی خود را گم
در مدرسه هر علم که آموخته‌اند
في القبر يضُرّهم و لا ينفعُهم
مذکور در فرائد الفوائد
کانال عتائق 📝 @ataeq
ما حَوَى الْعِلْمَ جميعاً واحدا
لا و لو مارَسَه ألف سنة
إنّما العلم بعيد غوره
فخذوا من كل شيءٍ أحسنه
مذکور در فرائد الفوائد
کانال عتائق 📝 @ataeq
هو الموفّق المعین
در هفتهء اخیر فراغتی دست داد تا کتابِ مستطابِ "فرائد الفوائد در احوال مدارس و مساجد" اثرِ ملا محمدزمان تبریزی را مطالعه نمایم.
ان‌شاءالله بعضِ اشعارِ لطیفه را که مولف بتناسب مقام، ذکر کرده بود، تقدیم نظر شما خواهم نمود. بمنّه و توفیقه
کانال عتائق 📝 @ataeq
این مجموعهء شریفهء نفیسه، محتوی ۶ ارجوزه از مرحوم میبدی است، که عبارتند از بطیخیه، سفرجلیه، نوروزیه، حمامیه، ایرانیه و منطقیه.
Читать полностью…
🌸 دَر حاشیهٔ مَطالعِ عارِضِ یار
🌸 دَورٌ و تَسَلسُلٌ و فیه نَظَرٌ
