Telegram-канал baxtyar_ali - بەختیار عەلی: Unsorted

بەختیار عەلی

23 Apr 2024 20:31

❀ ئاڵوگۆڕی لیستی کوردستان ❀

❀ ئامانج ناساندنی ماڵپەڕە تایبەتەکەنە ❀

❀ هاوڕێی هەمیشەیی ئێمە بن زۆر سپاس ❀

بەختیار عەلی

20 Apr 2024 23:57

هەموو دەسەڵاتێکی ڕەها جیهان وەک شوێنی یاری سەیردەکات، یارییەک کە تەنیا بە یاساکانی توندوتیژی دەبرێت بەڕێوە... گەندەڵی دەسەڵاتی ڕەها تەنیا لەوەدا نییە سامانی کۆمەڵایەتی دەدزێت، لەوەدایە بەردەوام دەیەوێت ئەو هێزە دەربخات کە دەتوانێت بێدەسەڵاتەکان وێرانبکات. سەدام حوسەین نمونەی ئەو خواستە بوو، کاتێک سەربازەکانی سەدام حوسەین کوێتیان تاڵانکرد بۆئەوە نەبوو پێویستییەکیان بەو کەلوپەلە دزراوانە هەبێت، بەڵکو بۆئەوە بوو پیشانی کوێتییەکانی بدات دەتوانێت وێرانیانبکات.
لەزەتبردن لە دەسەڵات لە لەزەتبردن لە توندوتیژی جیانابێتەوە، کەم دەسەڵات هەیە لە جەوهەردا سادیست نەبێت... دەسەڵاتی ڕەها پێویستی بە داگیرکردنی هەموو شتێکە تا دڵنیابێت دەسەڵاتی ڕەهایە.
ترسناکترین شتی دەسەڵاتی ڕەها ئەوەیە (...) قوربانییەکانی هەموو بوکەشوشەی بچوکن، وەک کەرەستەی یارین. لەم خاڵەدا شارلی شاپلن لە فیلمی دیکتاتۆری مەزندا ڕاستییەکەی بە وردی پێکاوە، بەتایبەت لە دیمەنی یاریکردنی دیکتاتۆردا بە تۆپە گەورەکەی گۆی زەوی، لێرەدا شاپلن جیاواز لە هەموو تیوریزەکەران تیشک دەهاوێتە سەر جەوهەری منداڵانەی دەسەڵاتی ڕەها، وەک خواستێکی بێسنوور بۆ یارییەکی گەورە و گەردونی. دیکتاتۆر لێرەدا منداڵێکە سنووری یارییەکانی خۆی گەورەکردوە بۆ ئەوەی لە سەر ئاستی دونیا وازیبکات.
رەخنەگری ئەڵمان «مارسێل رایش ڕانیسکی» لە ژیاننامەکەیدا «ژیانی من»، تێکستێکی سەرنجڕاکێش دەربارەی سەردەمی دەسەڵاتی نازییەکان لە وارشۆ دەنوسێت، ڕانیسکی دەڵێت «هەر ئەڵمانێک کە دەستێک جلی سەربازی لەبەردابایە و تفەنگێکی بەدەستەوەبایە، دەیتوانی لە وارشۆ چی بووێت بە هەر جوویەکی بکات. دەیتوانی بەزۆر گۆرانی پێبڵێت، سەمای پێبکات، پێی بڵێت خۆی پیسبکات، یان بیخاتە سەر چۆک تا بکەوێتە تکا و پاڕانەوە نەیکوژێت. دەیتوانی لە ناکاو تەقەی لێبکات، دەشیتوانی بەجۆرێکی لەسەرەخۆ و ئازاربەخش بە ئەسپایی بیکوژێت. دەیتوانی فەرمانی پێبدات خۆی ڕووتبکاتەوە و بەدەرپێی کورتەوە شەقامەکان گسک بدات و دواتر لە بەرچاوی هەمووان میزبکات....». کاتێک سەیری ئەم ڕستانەی ڕانیسکی دەکەین، تەنیا خراپەی دەسەڵاتی ڕەهامان بۆ دەرناکەوێت، بەڵکو خراپەی بێدەسەڵاتی ڕەهاشمان بۆ دەردەکەوێت، تەنیا ترسناک نییە مرۆڤ ئەوەندە دەسەڵاتی هەبێت، بەڵکو لەوە خراپتر ئەوەیە هێندەش بێ دەسەڵات بێت. لێرەدا تێزەکەی هانا ئارێنت دێتە سەرەوە کە دەڵێت «بێدەسەڵاتی ڕەهاش گەندەڵی ڕەها دروستدەکات».

" بەختیار عەلی "
لە کتێبی "دوا خەندەی دیکتاتۆر"

🍁🍃🌷🌼🌸💐🌾🌺🌻🌹🎋
🆔 @baxtyar_ali