3351
کتابخانه مجازی @Chalesh_library گفتگو با مدیریت چالش https://t.me/joinchat/A2_BI0jzv4PMLz-0KL-P8Q
📔 Newsweek
📆 April 25 / 2025
📔 هفته‌نامه نیوزویک
📆 ۲۵ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🌍
📙 The Sunday Times Magazine
📆 April 20 / 2025
📙 مجلهٔ ساندی تایمز
✨ ویژه‌نامهٔ پنجاهمین سالگرد پایان جنگ ویتنام
📆 ۲۰ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🪖
📑 New Scientist
📆 April 26 / 2025
📑 هفته‌نامهٔ نیوساینتیست
📆 ۲۶ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🔭 🧪🔬
📔 The Guardian Weekly
📆 April 25/ 2025
📔 هفته‌نامه گاردین
📆 ۲۵ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🌍
📒 The Week (U.S.A.)
📆 April 25 / 2025
📒 هفته‌نامه ویک ٫ ایالات متحده امریکا
📆 ۲۵ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🇺🇸
📰 The Economist
📆 April 12 / 2025
📰 هفته‌نامه اکونومیست
📆 ۱۲ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🌍
🟧🟩 خانه - موزه‌ی سیمین و جلال
🔸 در بن‌بستی در خیابان دزاشیب تهـران، خانه‌ای قدیمی و باصفا قرار دارد که البته خانه‌ای معمولی نیست، خانه‌ی "سیمین دانشور" و "جلال آل‌احمد" است.
🔸 آل‌احمـد در سال ۱۳۳۰ ساختن این خانه را با مبلغی در حدود پنج هزار تومـان آغاز کرد که سه هزار تومـان آن را قرض گرفتـه بود. خود آل‌احمـد بر تمامی مراحـل ساخت این خانه نظارت داشت و در نامه‌هایی که برای همسـرش ارسـال می‌کـرد، درباره‌ی سختـی کار نوشتـه است. این خانـه، بعـد از درگذشـت سيميـن دانشـور به موزه تبدیل شده است.
@chalesh_library 🏡
🟧🟦 پُرتره‌ی یک نویسنده ٫ بخش نخست
🔍 نگاهی به فیلم "سیمین، ساکن جزیره سرگردانی"
🖊️ پرویز جاهد
🔸 میزان دسترسی مستقیم و بی‌واسطه به موضوع، یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های سینمای مستند است و ساختن فیلم مستنـد در مورد شخصیتـی که به او دسترسـی نداری و از فضا و محیط زندگی‌اش نیز دوری (در این مورد، نویسنده ساکن ایران است)، کار ساده‌ای نیست.
🔸 زمانی که حسن صلح‌جو ایده‌ی ساختن فیلمی دربارهٔ سیمین دانشور را با من مطرح کرد، همه‌ی نگرانی من این بود که او چگونه می‌خواهد درباره‌ی کسی فیلم بسازد که به او دستـرسـی ندارد، چرا که خانم دانشـور تازه از دنیا رفته بود و اگر هم زنده بود، برای فیلمسازی در موقعیت حسن، این امکان وجود نداشت که به ایران سفر کرده و با او دیدار و گفتگو کند. به‌علاوه فقر موجود در زمینه‌ی آرشیو تصویری در ایران، به‌ویژه در مورد نویسندگان و روشنفکران که همواره مغضوب حکومت‌ها و رسانه‌های رسمـی بوده‌انـد، دسـت فیلمسازان (حتی در داخل ایران) از دسترسی به منابع دست اول در مورد آن شخصیت و زندگی خصوصی و حرفهای او بسته و می‌بندد.
🔸 از سوی دیگر این پرسش نیز مطرح بود که چگونه می‌توانی در مورد نویسنده‌ای چون خانم دانشور با آن پس‌زمینه‌ی عظیم ادبی، سیاسی، اجتماعی و روشنفکری و همهٔ روایت‌ها و برداشت‌های ضد و نقیضی که در مورد او و رابطه‌اش با همسر و یار دیرینه‌اش جلال آل احمد و دیگـر نویسنـدگان و روشن‌فکـران جامعـه از یک سو و قدرت‌های حاکم از سوی دیگر وجود داشته و دارد، فیلم بسازی و متهم به یکسویه‌نگری نشوی و حقیقت را فدای مصلحت‌های سیاسی یا حرفهای یا فرقه‌ای نکنی.
🔸 حسن صلح‌جو در فیلم مستند "سیمین، ساکن جزیره سرگردانی"، با رویکردی تاریخی و سیاسی به سراغ سیمین دانشـور رفته و با قراردادن او در پس‌زمینـه‌ی تاریخـی، سیاسی و روشنفکری ایران معاصر، توانسته شخصیت او را با همه‌ی بحث‌هایی که پیرامون او و گرایش‌ها و عملکرد سیاسی او وجود دارد، به ما بشناساند.
🔸 فیلم صلح‌جو با انتخاب تم مرکزی رمان‌های سه‌گانـه‌ی سیمین دانشور، یعنی "سرگردانی"، موفق می‌شـود که این تم را در سرتاسر فیلم گسترش داده و به‌خوبی به سرانجام برساند.
🔸 او با ۱۶ نویسنده، شاعر و فیلمساز ایرانی مقیم خارج از کشور (جز سیمین بهبهانی، هیچ نویسنده و شاعر ساکن ایران در فیلم وجود ندارد)، با گرایش‌های ادبی و سیاسی گوناگون از جمله ابراهیم گلستان، اسماعیل خویی، عباس میـلانـی، ناصـر پاکدامـن، شهـرنـوش پارسـی پـور، عباس معروفی، احمد کریمی حکاک و ناصر زراعتی، درباره‌ی خانم دانشور به گفتگو نشسته و از کنار هم چیدن حرف‌ها و روایت‌های مختلف و بعضاً متضاد آنها، موفق می‌شود تصویر نسبتاً روشنی از این مشهورترین زن داستان‌نویس و مترجم ایران به دست دهد.
🔸 سیمین دانشور، زنی که در خانواده‌ای مرفه و مدرن بزرگ شد و تحصیلات‌اش را در آمریکا تکمیل کرد و با ادبیات داستانی غرب، آشنایی نزدیکی داشت و نخستین زن رمان نویس ایرانی محسوب می‌شود. زنی که به گفته‌ی ناصر پاکدامن در فیلم، در دامان انقلاب مشروطیت بزرگ شد و به گفته‌ی ابراهیم گلستان، هم‌ولایتی و همبازی دوران کودکی‌اش، زن درجه اول و شجاعی بود.
🔸 ابراهیم گلستان که معمولاً کمتر حاضر می‌شود در فیلمی قرار گرفته و درباره‌ی دیگران نظر دهد، در این فیلم به‌راحتی درباره‌ی ارتباط صمیمانه و نزدیک‌اش با خانم دانشور و خاطرات دوران کودکی و نوجوانی‌اش با او، حرف می‌زند. شنیدن این حرف گلستان در آغاز فیلم، وقتی می‌گوید: «شما پیشِ بد کسی آمده اید، چون یک مقدار فراوانی چیز می‌دونم و یه مقدار فراوان‌تری نمی‌خوام بگم.»، تعلیق زیادی در فیلم ایجاد می‌کند، چرا که تماشاگران آشنا با سبک گفتاری گلستان و رویکرد او می‌دانند که قرار است حرفهای تازه ای از گلستان در مورد دوست نویسنده و همبازی دوران کودکی‌اش بشنوند که پیش از آن نشنیده بودند. دوستی‌ای که بین او سیمین، علیرغم رابطه‌ی تیره و خصمانه‌ی گلستان با شوهرش یعنی جلال آل‌احمد، حتی پس از مرگ جلال نیز ادامه یافت و تا لحظه‌ی مرگ سیمین دانشور قطع نشد.
🔸 بدون شک فیلم حسن صلح‌جو، همه‌چیز را درباره‌ی زندگی و شخصیت خانم دانشور به ما نمی‌گوید و بسیاری از جنبه‌های زندگی ادبی و خصوصی او، از جمله عقیم بودن همسرش جلال آل‌احمد و تأثیر آن بر زندگی خصوصی و حرفه‌ای‌اش (که در اعتراف‌نامه‌‌ی تکان‌دهنده‌ی آل‌احمد در «سنگی بر گوری» بیان شده)، جز اشاره‌ای گذرا از زبان گلستان و منیرو روانی‌پور، تقریباً ناگفته باقی می‌ماند و این کاملاً طبیعی است، چرا که امکان بیان همه‌چیز درباره‌ی زندگی و یک عمر فعالیت ادبی یا هنری یا روشنفکری یک نویسنده، یک هنرمند یا یک روشنفکر، از طریق یک فیلم یک ساعته‌ی مستند، غیرممکن است. از این رو این مستند تنها پروفایلی از نویسنده است که جنبه هایی از زندگی ادبی و دیدگاه‌های او را می‌نمایاند.
@chalesh_library
📹 فیلم مستند "سیمین، ساکن جزیرهٔ سرگردانی" (۲۰۱۲)
🎬 کارگردان: حسن صلح‌جو
🔘 چند تن از پژوهشگران، نویسندگان و هنرمندان معاصر با مروری بر زندگـی حـرفـه‌ای و خصوصـی و آثـار "سیمیـن دانشـور"، فـرازهـایی از تاریخ معاصـر ایـران و احوال زنان ایرانی را بازگو می‌کنند.
🔘 در این مستنـد با ابراهیم گلستـان، اسماعیـل خویـی، سیمیـن بهبهـانی، شهـرنوش پارسی‌پور، عباس معـروفی، عطاءالله مهاجرانی، منیرو روانی‌پور و محسن مخملباف دربارهٔ زندگی سیمین دانشور گفت‌وگو شده است.
🔘 "جزیرهٔ سرگردانی" نام یکی از رمان‌های دانشور است. این مستند با واکنش منفی خانواده‌ٔ آل‌احمد روبرو شد.
@chalesh_library
📕 برگ‌هایی از خاطرات من
🖊 نویسنده: همایون کاتوزیان
@chalesh_library 📝
🔴 چرا "جامعهٔ کوتاهمدت" شدیم؟
🎙 مصاحبه با دکتر همایون کاتوزیان
🎧 فایل صوتی
🔸 چرا جامعهٔ کوتاهمدت شدیم؟ آن چیزی که ما را به این نقطه رسانده چیست؟ دکتر همـایـون کاتـوزیان در این مصـاحبـه به این موضوع می‌پردازد که طبقهٔ حاکم در جامعهٔ کوتاهمدت و بلندمدت چه تفاوت‌هایی دارند. استاد اقتصـاد دانشگـاه آکسفورد، وضعیت اختیار و ارادهٔ دولت‌ها در جامعهٔ کوتاهمدت و جامعهٔ غـربی را با هم مقایسه می‌کند
🔸 او یکی از ریشه‌های این مسئله را به نوع نگـاه به "حق مالکیت" نسبت می‌دهـد و بیان می‌کنـد که حق مالکیت در جوامع کوتاهمدت از "حق" به یک "امتیاز" بدل شده است.
@chalesh_library ⁉️
🎧 📕 کتاب صوتی ایران، جامعهٔ کوتاهمدت (و سه مقالهٔ دیگر)
🗜️ حاوی ۲۲ فایل زیپ‌شده
🖊 نویسنده: محمدعلی همایون کاتوزیان
🔃 مترجم: عبدالله کوثری
🎙 گوینده: محمدحسن رضاخانی
@chalesh_library
📕 ایران، جامعهٔ کوتاهمدت
✨ و سه مقالهٔ دیگر
🖊 نویسنده: محمدعلی همایون کاتوزیان
🔃 مترجم: عبدالله کوثری
🔘 چهار مقالهٔ این کتاب هریک به‌نوعـی مشکلاتِ تاریخی توسعه‌ٔ اقتصادی و سیاسی ایران را بررسی می‌کند. فقدان امنیت برای مالکیـت خصوصـی و در نتیجـه، عدم انباشت سرمایه در دست بخش خصوصی، انحصار ثروت و قدرت اقتصـادی در دست حکـومت‌هـا که خود به انحصـار قدرت سیـاسـی می‌انجامید و سرعـت و شـدت تحولات سیـاسـی و اجتمـاعـی که جامعـه را از چـارچـوب قانونـی باثبات که لازمـه‌ٔ رشـد و توسعـه‌ٔ اقتصـادی است محـروم می‌کرد، در دو مقالهٔ اول بررسی می‌شود.
🔘 تلاش برای استقـرار حکومت قانون و نظم مبتنـی بر قانون که به انقلاب مشروطه انجامیـد و دلایل ناکامی‌ها
و کاستی‌های این جنبش، مضمون مقالهٔ سوم است.
🔘 در مقالهٔ چهارم که به نوعی دنباله‌ٔ مقالهٔ سـوم است، شـرحی از زندگـی و آثار "ملک‌الشعـرای بهـار" می‌خوانیم که از کوشنـدگان راه مشـروطـه بود و انسـانـی فرهیخته و آزادی‌خـواه و متجدد که می‌کوشیـد در فضـای بسته و خطرخیز دیکتـاتـوری در عیـن وفادار ماندن به آرمان‌های خود از تندروی‌های ویرانگر بپرهیزد.
@chalesh_library
📕 دولت و جامعه در ایران
✨ انقراض قاجار و استقرار پهلوی
🖊️ نویسنده: دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان
🔄 مترجم: حسن افشار
🔘 مطالعات جدید درباره‌ی دولت، سیاست و جامعه‌ی ایران غالبا بر پایـه‌ی نظریه‌هایی انجام گرفته است که برای مطالعه‌ی جامعـه‌ی اروپایی پدید آمده‌اند و همین باعث ناکامی آن نظریه‌ها در تبیین برخی از پدیده‌ها و رویدادهای تاریخی و اجتماعی ایران شده است.
🔘 نویسنده با توجه به این واقعیت، نظریـه‌ای جدید و متفـاوت در این زمینـه عرضه کرده است که "تناوب پیـوستـه‌ی استبـداد و هـرج‌و‌مـرج" را ویـژه‌گـی تاریخ سیاسی ایران می‌شمارد.
🔘 در این کتاب، این نظریه به‌طور تفصیلی و با تحلیل شواهد تطبیقی از تاریخ ایران و تاریخ اروپا در زمینه‌ی چگـونگـی مالکیت، قانون، مشـروعیـت، عصیـان، تحرک اجتمـاعـی و ... عرضه شده است.
🔘 سپس این نظریـه به‌عنـوان الگـوی جامعـه‌شناسـی تاریخی ایـران، در مورد رویدادهای پایان قرن نوزدهم ایران به کار بسته می‌شـود و شواهد و قرائـن فراوانی
از رویدادهای این دوره‌ی زمـانـی نسبتاً کوتاه در تأییـد
آن دیدگاه به دست می‌آید.
@chalesh_library ⏳
کتابخانه و خانهٔ فیلم مجازی چالش:
🟩🟨 نقد فیلم "هنوز اینجا هستم (I’m Still Here)
🟢 بخش دوم ٫ سایهٔ سنگین غیبت
🖊 سینا بحیرایی
🔸 سالس به‌جای آن‌که ما را به درون شکنجـه‌گاه‌ها ببرد یا وحشت آشکار دیکتاتوری را در تصویرهای بیرونی ثبت کند، دوربیـن‌اش را در فضـای محـدود خانه نگاه می‌دارد و با چشـم‌های یونیس، همسر روبنس پایوای ناپدیدشده، جهـان را تماشـا می‌کند. این انتخاب جسـورانه و در عیـن حال شاعـرانـه، باعث می‌شـود فیلم از جنبـه‌ٔ گزارشـی و صرفاً تاریخـی فراتـر رود و به تجربـه‌ای حسی و زیستـی بدل شود. در این خانه، در سکوت‌ها، در نگاه‌های مبهم، در لمس‌های پرهیزکارانه و در صدای ضعیف رادیو، واقعیتی غریب جاری است: واقعیت انکار، واقعیت زوال تدریجی فردیت در نظام‌های سرکوبگر.
🔸 "هنوز اینجا هستم" فیلمی درام است که بار آن نه بر دوش دیالوگ، بلکه بر دوش حضور و غیبت است. غیبت روبنس، شوکی آنی است که باقی داستان را شکل می‌دهد، اما آن‌چه این غیبت را به امر غایبِ همـواره حاضر تبدیل می‌کند، حضور یونیس است. فرناندا تورس با ظرافت و کنتـرل درونی، زنی را به تصویر می‌کشد که به‌ظاهر فرو نمی‌پاشد، اما در هر نگاه، هر حرکت، هر واکنشش، نشانی از ویرانی درونی موج می‌زند. او بازجویی می‌شود، تهدید می‌شود، در خیابان‌ها دنبال نشانـی از همسرش می‌گردد، اما این تحرکات به سرکـوبـی خامـوش منتهـی می‌شـوند؛ گویـی خودِ زمـان، در برزخ فرامـوشـی و بی‌خبـری، او را تحلیل می‌برد. اما آن‌چه فیلم را از یک ملودرام اجتماعی صرف نجات می‌دهد، تمرکزش بر همین تحلیل تدریجی و درونی است؛ نوعی زوال آرام که نه از بیرون، که از درون شخصیت می‌جوشد.
🔸 در پس‌زمینـه‌ٔ روایت، موسیقـی ظریف و تلخ "وارن الیس" جریان دارد؛ ملودی‌هایی که هرگز بر روایت سوار نمی‌شوند، بلکه چون هوایی سنگین، فضا را اشباع می‌کنند. در کنـار ایـن موسیقـی، استفـاده از تصاویـر آرشیـوی، نه تنها بر حس مستنـدگونـه‌ٔ اثر می‌افزایند، بلکه نوعی حس نوستالژی معکوس ایجاد می‌کنند: نوستالژی برای حقیقت، برای زمانه‌ای که حقیقت هنوز معنایی داشت. این تمهیدات فـرمی، باعث می‌شـوند که تماشـاگر، نه فقط داستـان، که حس زمانه را تجربه کند؛ زمانه‌ای که در آن، افراد به‌سادگی ناپدید می‌شدند و هیچ‌کس پاسخگو نبود. تاثیرگذاری این تمهیدها زمانی دوچندان می‌شود که متوجه می‌شویم فیلم بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده است.
🔸 از لحظات ماندگـار فیلم، سکـانسـی است که یونیس و دختـر نوجوان‌اش برای بازجـویـی برده می‌شـوند. این صحنه، بدون نمایش خشـونت فیزیکـی، تنها با زبان بدن، با سکوت‌های سنگیـن و با اضطراب پنهـان کودک، فضای وحشت‌آلود و سراسیمگی آن دوران را احضار می‌کند. در این سکانس، فیلم به اوج بیان خود می‌رسد: اینکه چگونه دیکتاتوری، حتی پیش از شکنجه، با ترس و ابهام، زندگی
را می‌بلعد.
🔸 صحنه‌ٔ دیگر، پایان فیلم است: یونیس سالخورده، در تاریکـی نشسته، به تصویـر همسـرش در تلویزیـون خیره شده، و خاطره‌ای را مرور می‌کند که شاید وجود نداشته باشد. این پایان، "پایان حقیقت" است؛ پایانـی که در آن، فقط نگاه باقی می‌ماند و خاطره، به‌مثابه‌ی آخرین سنگـر مقاومت. فیلم‌هایی چون "هنوز اینجا هستم" باید ساخته شوند و باید مورد ستایش قرار بگیرند، نه صرفاً به خاطر ارزش‌هـای هنـری و فنـی، بلکه به ایـن خاطـر که نوری بر تاریک‌تریـن لحظات تاریخ بشـر می‌تابانند و حقیقتی تلخ
را از دل تاریخ بیرون می‌کشند.
@chalesh_library 🇧🇷🔨
📔 Newsweek
📆 April 25 / 2025
📔 هفته‌نامه نیوزویک
📆 ۲۵ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🌍
📙 The Sunday Times Magazine
📆 April 20 / 2025
📙 مجلهٔ ساندی تایمز
✨ ویژه‌نامهٔ پنجاهمین سالگرد پایان جنگ ویتنام
📆 ۲۰ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🪖
📑 New Scientist
📆 April 26 / 2025
📑 هفته‌نامهٔ نیوساینتیست
📆 ۲۶ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🔭 🧪🔬
📔 The Guardian Weekly
📆 April 25/ 2025
📔 هفته‌نامه گاردین
📆 ۲۵ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🌍
📒 The Week (U.S.A.)
📆 April 25 / 2025
📒 هفته‌نامه ویک ٫ ایالات متحده امریکا
📆 ۲۵ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🇺🇸
📰 The Economist
📆 April 12 / 2025
📰 هفته‌نامه اکونومیست
📆 ۱۲ اپریل ٫ ۲۰۲۵
@chalesh_library 🌍
🟧🟦 پُرتره‌ی یک نویسنده ٫ بخش دوم
🔍 نگاهی به فیلم "سیمین، ساکن جزیره سرگردانی"
🔸 امروز یوتیوب و سایت‌های مشابه، به منبع تصویری بزرگی برای فیلمسازان مستند تبدیل شده‌اند. در گذشته، دسترسی به تصویر ویدئویی جلال آل احمد و سخنرانی او در کانون نویسندگان (هرچند کوتاه) و یا فایل صوتی سخنـرانـی دانشـور در اینستیتـو گوتـه تهـران، به‌راحتـی امکان‌پذیـر نبود، اما امروز به مدد توسعـه‌ی تکنـولـوژی دیجیتال، این تصاویر بر روی یوتیوب قرار گرفته و در دسترس عموم‌اند و حسن صلح‌جو نیز از این آرشیو غنی اینترنتی، بهره‌برداری خوبی کرده است: از سخنرانی های سیاسی آیت‌الله خمینی گرفته تا نماهایی از تهران قدیم و کوچه پس کوچه های آن در دوره‌های تاریخی مختلف از زمان رضاشاه تا امروز، تا تصاویـر بی‌حجاب زنان ایرانـی در فروشگاه‌ها و مکان‌های عمومی شهـر تهران و تا ترانه‌ها و آهنگ‌هـایی که هر کدام ارتباطـی ارگانیـک با درونمایـه‌ی فیلم داشته و حال و هوای روزگار خانم دانشور را توصیف می‌کنند.
🔸 استفاده از این نوع متریال آرشیوی اینترنتی به‌همراه عکس‌های آلبوم خانوادگی خانم دانشور به‌ویژه عکس‌های دونفره‌ی کمتر دیده شده‌ی او با جلال، بر غنای تصویری و صوتی این فیلم مستند افزوده است. اما این تنها جنبه‌های بصری قابل توجه فیلم نیست، بلکه فیلمساز با استفاده از ایده‌ی بازسازی، نه تنها تصویر دوران جوانی خانم دانشور را بازسازی کرده، بلکه با به‌کارگیری موتیف‌هایی مثل اسب که برگرفته از رمان "سَووشون" نویسنده است، جنبه های تصویـری فیلم را تقویت کرده و کیفیتـی شاعـرانـه به آن بخشیده است. اسبی که به گفته‌ی ابراهیم گلستان در فیلم، سیمین عاشـق‌اش بود. تصویـر محو اسب سفیـدی که در نمای پایانی فیلم پشت میله‌ها می‌چرخد، معادل تصویری هوشمندانه‌ای برای سینمایی کردن مفهوم سرگردانی در آثار سیمین دانشور و جامعه‌ی ایران است که نزدیک به یک قرن است بین سنت و مدرنیتـه دست و پا می‌زنـد و سرگـردان است.
🔸 ایده‌ی خواندن بخش‌هایی از رمان‌هـا و داستـان‌هـای خانم دانشور به‌وسیله‌ی نویسندگان نیز ایده‌ی جالبی بود که خوب اجرا شد و در فیلم جا گرفت. سیاه‌و‌سفید کردن این بخش‌ها و قراردادن نویسنده‌ها در پس‌زمینه‌ای سیاه، به جذابیت بصری فیلم کمک کرده است.
🔸 ویدئوهایـی از سیمیـن دانشـور که ناصر زراعتـی در اختیار کارگردان گذاشته، اندکی کمبود دسترسی به منابع دست اول (گفتگو با سوژه) را جبران کرده، به‌ویژه اینکه خانم دانشور در برابر دوربین آقای زراعتی خیلی صمیمی و راحت ظاهـر شده و ایـده‌ی بازی با ساعتـی که در دست دارد و مدام در حال کـوک کردن آن است، ایـده‌ی ظریف و بازیگوشـانـه‌ای است که فضای سیاسـی سنگین فیلم را تلطیف می‌کند.
🔸 حضور عطاءالله مهاجرانی به عنوان دولت‌مرد سابق و وزیر فرهنگ نظامی که خانم دانشور متهم به همکاری و مماشات با آن بوده (به گفته شهرنوش پارسی پور و عباس میلانی)، نه تنها بسیاری از انتقادات تند و نظرات افراطی در مورد رفتار سیاسی خانم دانشور را تعدیل می‌کند، بلکه نشـان می‌دهـد که او همـواره از پذیـرش پست‌های دولتی امتناع کرده و مشخصاً، پیشنهـاد عضویت در فرهنگستان هنر را نپذیرفته است.
🔸 به گفته‌ی گلستان، سیمیـن دانشـور هرگز عضو حزب توده نبود، اما به‌واسطه‌ی همسرش یعنی جلال که توده‌ای بود، در فضای سیـاسـی عصـر خود قرار داشت. البته برای نویسنده‌ای مثل شهـرنـوش پارسـی‌پـور، پذیرفتنی نیست که سیمین دانشـوری که به گفتـه‌ی او آدمی مذهبـی نبود و حجاب هم نداشت، به همراه جلال آل احمد، در روزگار تبعیـد آیت‌الله خمینـی به نجـف در دهـه‌ی چهـل، به نجف برود و با آقای خمینی بیعت کند. (در خاطرات و نامه‌های سیمین و جلال هم اشاره‌ای به سفر به نجف نشده‌است و خانواده‌ی جلال این سفر را به یاد نمی‌آورند)
🔸 بخش مهمی از این فیلم به رابطه‌ی سیمین دانشور و جلال آل‌احمـد اختصاص یافته است. اما تصویـری که از طریق سخنـان مصاحبـه‌شوندگان از جلال آل‌احمـد به ما ارائه می‌شود، به گمان من، تصویری عمدتا یک سویه است و شخصیت جسـور، بی‌باک و کاریـزماتیـک او را که مورد تحسین سیمین دانشور و روشنفکران زمانه‌اش بود، نادیده می‌گیرد و راحت از آن می‌گذرد. نویسنده‌ای که اسماعیل خویی، در جایی از فیلم، سیمین را در حاشیه‌ی او دانسته و معتقـد است تنهـا پس از مـرگ جلال است که سیمیـن، شکفته شد و نام‌آورتر شد و از همسرش فراتر رفت. اما به گفته‌ی پرتو نوری علاء اگر جلال آل‌احمد در زندگی سیمین دانشور نبود، او ده برابر بیش‌تر از امروز پیشرفت می‌کرد. ناصر زراعتی نیز حرف او را به گونه‌ای تأییـد می‌کند، اما عطاءالله مهاجرانی آن را رد کرده و شخصیت ادبی آنها را جدا از هم می‌بیند.
@chalesh_library
📹 فیلم مستند "سیمین، ساکن جزیرهٔ سرگردانی" (۲۰۱۲)
🎬 کارگردان: حسن صلح‌جو
@chalesh_library
✳️ سخن روز
🖊️ سیمین دانشور
🔘 درد زن‌ها را می‌دانم.
مسئلـه بر سر ایـن نیست که حجاب به سر بکنند یا نکنند. مسئلـه در ترس از لَچَـک به سر شدن است؛ مسئلـه بر سر ترس از دور مانـدن از مسئـولیـت عظیـم است. مسئلـه بر سر به غیراساسی چسبیدن و از اساس مُنفک شدن است. به هر جهت همه می‌دانند که تقوا در "پوشیدگی ظاهری" نیست. تقـوا بایستی در ذهـن و روح هر زن و مرد باشد.
📆 هشتم اردیبهـشت زادروز بانوی ادیب و نویسنده و مترجم، سیمین دانشور
📷 تصویر: دوران تحصیل سیمین دانشور در امریکا
@chalesh_library
📕 برگ‌هایی از خاطرات من
🖊 نویسنده: همایون کاتوزیان
🔘 این کتاب برگ‌هایی از خاطـرات "همایون کاتـوزیان" است؛ مجموعـه‌ای از رخدادهای گوناگون در زندگی او و به‌نوعی اتوبیوگرافی (خودزندگی‌نامهٔ) او. خاطـراتی که از دوران نوجوانی و دبیرستان البرز و نخستین تجربه‌ها در دنیـای سیـاسـت و فـرهنـگ آغـاز می‌شـود و به ادامـه‌ٔ تحصیل در انگلستان و فعالیت‌هـای سیـاسـی و فرهنگـی
و تدریس در دانشگاه‌ها می‌رسد؛ خاطـراتی از رابطه‌های نزدیک با فرهیختگانـی چون خلیل ملکـی، حمید عنایت، ایرج افشار، داریوش آشوری، جلال آل‌احمد و ...
@chalesh_library 📝
🔴 چرا "جامعهٔ کوتاهمدت" شدیم؟
🔸 چرا جامعهٔ کوتاهمدت شدیم؟ آن چیزی که ما را به این نقطه رسانده چیست؟ همایون کاتوزیان در این مصاحبه به این موضوع می‌پردازد که طبقهٔ حاکم در جامعهٔ کوتاهمدت و بلنـدمدت چه تفاوت‌هایی دارند. استـاد اقتصـاد دانشگـاه معتبـر آکسفـورد، وضعیت اختیـار و ارادهٔ دولت در جامعـهٔ کوتاهمدت و جامعهٔ غربی را با یکدیگر مقایسه می‌کند
🔸 او یکی از ریشـه‌های این مسئله را به نوع نگاه به "حق مالکیت" نسبت می‌دهـد و بیان می‌کنـد که حق مالکیت در جوامع کوتاهمدت از "حق" به یک "امتیاز" بدل شده است.
🎧 فایل صوتی مصاحبه 👇
/channel/Chalesh_library/14800
@chalesh_library ⁉️
📕 ایران، جامعهٔ کوتاهمدت
✨ و سه مقالهٔ دیگر
🖊 نویسنده: محمدعلی همایون کاتوزیان
🔃 مترجم: عبدالله کوثری
@chalesh_library
📕 دولت و جامعه در ایران
✨ انقراض قاجار و استقرار پهلوی
🖊️ نویسنده: دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان
🔄 مترجم: حسن افشار
@chalesh_library ⏳
🟩🟨 نقد فیلم "هنوز اینجا هستم (I’m Still Here)
🟢 بخش سوم ٫ تلاش برای حفظ حقیقت
🖊 سینا بحیرایی
🔸 فیلم "هنوز اینجا هستم" دربارهٔ "خانواده" است، اما خانواده‌ای که پیوسته فرو می‌پاشد و از نو شکل می‌گیرد. دربارهٔ جستجـوی حقیقت است، اما حقیقتـی که مدام از دست می‌رود و در مه زمـان گم می‌شـود. دربارهٔ "قدرت زن" است، اما نه قدرت به معنای غالب آن، بلکه به معنای ایستـادگـی در سکـوت، استقامت در برابر نابودی. فیلم به ما نشان می‌دهد که چگونه تاریخ، همان‌قدر که با وقایع بزرگ نوشته می‌شـود، با زندگی‌های خرد و گمنـام شکل می‌گیـرد، و هر انسانـی که در برابر فرامـوشـی مقاومت می‌کند، خود به حافظه‌ٔ زنده‌ٔ یک ملت بدل می‌شود.
🔸 البته نمی‌توان از کاستی‌های فیلم نیز چشم‌پوشی کرد. ریتم کند و گاه ایستا در برخی لحظات، ممکـن است باعث شود که فیلم برای برخی از تماشاگـران خسته‌کننده جلوه کند. همچنین، برخی شخصیت‌های فرعـی، مانند فرزندان خانواده یا همسایگان، تنها به‌صورت تیپیکال حضور دارند و عمقی نمی‌یابند. شاید اگر سالس فرصت بیشتـری برای پرداخت این شخصیت‌ها می‌گذاشت، گستره‌ٔ تأثیر فاجعه بر جامعـه‌ی پیـرامون نیز بهتـر آشکار می‌شد. همچنین، با وجود انتخاب درسـت برای تمرکز بر زاویـه‌ٔ دید یونیس، گاه تماشاگـر ممکـن است احساس کند که فیلم در تکـرار وضعیت‌ها و حالات عاطفـی، کمی دچار سکـون شده و از پیش‌رَوی در داستـان بازمانده است. درست است که این رکود و سکون وضعیتی است که این خانواده در آن گرفتار شده است، ولی این روند متأسفانه به چشم اسفندیار فیلم تبدیل شده و بعضی‌جاها اذیت‌کننده می‌شود.
🔸 اما این نقاط ضعف، در برابر نقاط قوت اثر، کم‌رنگ‌اند. فیلم، با همهٔ کندی و سکوت‌اش، تجربـه‌ای عاطفی و فکری به تماشاگر می‌دهد، تجربه‌ای که در آن، درک یک دوران، نه از طریق شعار و خطابه، بلکه از طریق لمس لحظات، حس اضطراب، و تأمـل در چهـره‌ٔ انسانـی ممکـن می‌شـود. والتر سالس نشان می‌دهـد که سینمای‌اش، سینمای انسان است؛ انسانـی کوچک در برابر قدرت بزرگ، انسانـی تنها در برابر دیوار‌های بلند، اما انسانی که ایستاده و نمی‌گذارد حقیقت بمیرد.
🔸 "هنوز اینجا هستم" بیش از هر چیز، بیـانیـه‌ای است علیه فرامـوشـی، علیه سکوت، علیه انکار. بیانیـه‌ای که به ما یادآوری می‌کند، تا زمانـی که افرادی حقیقت را به یاد بیاورند، هنوز امیدی برای عدالت باقی است. این فیلم، با تمام تلخی‌اش، در نهایت، فیلمی امیدبخش است؛ امید به حافظه، به مقاومت، به زنده ماندن. و در جهانی که حقیقت روز به روز شکننده‌تر می‌شود، شاید همین کافی باشد که بگوییم: «هنوز اینجا هستم.»
@chalesh_library 🇧🇷🔨
🟩🟨 نقد فیلم "هنوز اینجا هستم (I’m Still Here)
🟢 بخش نخست ٫ روایتی جهان‌شمول از استبداد
🖊 سینا بحیرایی
🔸 فیلم هنوز اینجا هستم (I’m Still Here) به کارگردانی والتـر سالس، بیش از آن‌که صرفاً روایتـی تاریخـی از دوران دیکتـاتـوری نظامـی در برزیل دهـه‌ٔ ۷۰ باشـد، پـرتـره‌ای است از مقاومت خاموش، زوال تدریجی امید و تلاش بی‌وقفـه‌ی انسان‌ها برای حفظ حقیقت، حتی هنگامی که حقیقت، دیگر اثری در جهان بیرون ندارد.
🔸 فیلم که به شایستگـی برندهٔ جایـزهٔ اسکار بهتریـن فیلم بین‌المللی شد، به‌‌گونه‌ای آرام و درونی، سقوط یک خانواده را در بستـرِ تاریخـی سقـوط یک جامعه به تصویـر می‌کشد، و در این میان، زن را به‌عنـوان محور ایستادگـی و پایـداری در برابر فراموشی معرفی می‌کند؛ زنی که حضورش نه تنها در متـن زندگـی خانوادگی، بلکه در قلب تاریخ پنهـان است، و کارگـردان به‌خوبـی توانسته با تمرکز بر او، از یک تراژدی شخصی، روایتی جهان‌شمول و انسانی خلق کند.
@chalesh_library 🇧🇷🔨