54086
O'qi va ko'taril! Kitob tahlili guruhi: t.me/joinchat/T4zTfxKzeMu073yK Kitob almashish guruhi: t.me/+Tj96NSH4NrMyZDgy Tijoriy takliflar uchun: @e_kutubxonabot
#Toʻrtinchi_sanoat_inqilobi
Axloqiy savollar shuni ko‘rsatadiki, dunyo qanchalik raqamli va yuqori texnologiyali bo‘lib borar ekan, odam taftini sezish, yaqin munosabatlarni yaratish va ijtimoiy bog‘lanishga bo‘lgan ehtiyoj shunchalik ortib boradi. To‘rtinchi sanoat inqilobi texnologiyalar yordamida individual va jamoaviy munosabatlarimizni yaxshilash orqali ijtimoiy ko‘nikmalarimiz hamda o‘zgalar dardini his qila olish qobiliyatimizga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin, degan xavotirlar mavjud. Bunday holat allaqachon yuz berayotganiga guvoh bo‘lyapmiz. 2010-yili Michigan universitetida o‘tkazilgan tadqiqot davomida aniklanishicha, kollej o‘quvchilari orasida o‘zgalar hissiyotlarini tushunish qobiliyati 20 yoki 30 yil avvalgiga qaraganda 40 foizga pasaygan. Bu holatning asosiy qismi 2000-yildan keyin kuzatilgan.
MTI professori Sherri Terkl bergan ma’lumotlarga ko‘ra, o‘smirlarning 44 foizi hech kachon, hatto sport bilan shug‘ullanayotganda, oila yoki do‘stlar bilan birga ovqatlanayotganda ham, telefonlaridan ajramaydi. Yuzma-yuz suhbatlar onlayn munosabatlar tomonidan chetga surib tashlangan. Ijtimoiy tarmoqlarga mukkasidan ketgan yoshlarning butun bir avlodi o‘zgalarni tinglash, suhbatdoshning ko‘ziga qarash yoki tana harakatini tushunish qobiliyatiga ega bo‘lmasligi mumkin, degan qo‘rquvlar bor.
Mobil texnologiyalarga munosabatimiz muhokama markazida. Doimo aloqada bo‘lish o‘ta muhim boyliklarimizdan biri — biroz to‘xtab, mulohaza yuritish va hech qanday texnologiya va ijtimoiy tarmoq vositasisiz mazmunli suhbat qurishning yo‘qolishiga olib kelishi mumkin. Professor Terkl ayrim tadqiqot natijalariga e’tiborimizni qaratadi. Unga ko‘ra o‘zaro suhbatlashayotgan ikki inson oldida yoki yon-atrofida telefon kurilmasining bo‘lishi gapirilayotgan mavzuga va suhbatdoshlar orasidagi bog‘lanish darajasiga ta’sir ko‘rsatadi. Bu telefonlardan foydalanishni to‘xtatish emas, balki ulardan maqsadli foydalanish zarurligini anglatadi.
Boshqa ekspertlar ham shunga o‘xshash xavotirlarini bayon qiladi. Texnologiya va madaniyat mavzularida ijod qiluvchi Nikolas Karr raqamli dunyoda kancha ko‘p vaqt sarflaydigan bo‘lsak, diqqatni jamlash xususiyatimiz yomonlashgani sababli idrokimiz shunchalik pasayib borishini aytgan. Uning fikricha: "Internet xayolni bo‘lish va e’tiborni chalg‘itishga mo‘ljallangan tizimdir. Tez-tez ro‘y beradigan chalg‘ish fikrlarimizni bo‘lib yuboradi, xotiramizni susaytiradi va asabimizni taranglashtiradi. Fikrlash jarayoni qanchalik chuqur bo‘lsa, chalg‘ishning zarari shunchalik kuchli bo‘ladi”.
1971-yilda iqtisodiyot yo‘nalishi bo‘yicha "Nobel" mukofotining 1978-yilgi laureati Herbert Saymon "axborot ko‘pligi e’tiborning kamayishiga olib keladi" deb ogohlantirgandi. Bugungi kunda axvol yanada tangroq. Qaror qabul qiluvchilar o‘ta kup axborot ostida qolib ketgan va doimiy zo‘riqish xolatida. "Hamma narsa tezlashayotgan zamonda sekin yurishchalik yoqimli narsa bo‘lmasa kerak, deb yozadi sayohat ocherklari yozuvchisi Piko Ayer. - Chalg‘ishlar davrida e’tibor berishdan-da hashamliroq ish yo‘q. Doimiy harakat asrida esa hech narsa tinch o‘tirishdek dolzarb emas".
Barcha raqamli qurilmalar yordamida muloqot qilayotgan va kechayu kunduz internetga bog‘langan miyamiz abadiy dvigatelga aylanib, aqldan ozdirishi hech gapmas. Rahbarlar bilan suhbatlashganda, ularda hech bo‘lmaganda qisqa maqolani oxirigacha o‘qishdek "Ortiqcha hasham" tugul, hatto biroz to‘xtab, chuqurroq mulohaza yuritishga ham vaqt yo‘qligini eshitishga ko‘nikib qoldim. Global jamiyatning barcha sohalaridagi qaror qabul qiluvchilar holdan toyib bormoqda. Ular qarama-qarshi talablar ummoni ostida qolganki, umidsizlikdan iste’fo va hatto depressiyagacha borishmoqda. Yangi raqamli dunyoda biroz ortga chekinish qiyin ish, ammo imkonsiz ham emas.
- Klaus Shvab: To'rtinchi sanoat inqilobi
📚 @e_kutubxona
✍ Hafiz Pashayev
📓 "Bir elchining manifesti"
⚙ Xotiralar
⚖ 12,6 MB
🔎 PDF
📄 248 sahifa
AQShda Ozarbayjon diplomatik missiyasining boshlanishi haqida.
Hafiz Pashayev – 1992–2006-yillarda Ozarbayjon Respublikasining AQShdagi Favqulodda va Muxtor Elchisi.
📚 @e_kutubxona
#Manipulyativ_diktatorlar
«Tabiiy ofatlar yoki inson qo‘li bilan uyushtirilgan falokatlarsiz modernizatsiyani ortga qaytarish oson emas. Ta’limni shunchaki o‘chirib yuborib bo‘lmaydi va unga bo‘lgan talab shunchaki davlat rahbari xohishi bilan yo‘q bo‘lib qolmaydi. Dunyo bo‘ylab demokratiyalarda ham, diktaturalarda ham universitet talabalari soni izchil ravishda o‘sib kelmoqda. 1970-yildan buyon bu ko‘rsatkich 10 foizdan 39 foizga ko‘tarilgan. Postindustrial o‘tishni ham ortga qaytarish mushkul. Populistlarning va’dalariga qaramay eski industriyalarni qayta tiklash zamonaviy iqtisodda deyarli imkonsiz.
Aniqroq qilib aytganda, modernizatsiyani to‘xtatishga harakat diktatorlar qo‘rqadigan ayni siyosiy inqirozni keltirib chiqarishi mumkin. Paradoks shundaki, rivojlanish diktatorlar rejimiga tahdid qilsa, iqtisodiy o‘sish uni saqlab qolishga yordam beradi. Rivojlanishni to‘xtatish odatda iqtisodiy o‘sishni kamaytirishni anglatadi. Bu holat barcha siyosiy tizimlarda davlat rahbari reytingini tushiradi. So‘ngra diktatorlar repressiyaga murojaat qilishiga to‘g‘ri keladi. Ammo aslida modernizatsiyalashgan jamiyatlarda zo‘ravonlik qo‘llash qiyin bo‘lgani sabab avtokratlar manipulyativ boshqaruv yo‘lini tanlaydi. Umuman olganda modernizatsiya kokteyliga qarshi samarali antidot mavjud emas. Mamlakatni sun’iy ravishda iqtisodiy turg‘unlikka olib kirish ma’lum vaqt yordam berishi mumkin, ammo abadiyga emas».
- Sergey Guriyev, Deniel Treysman: «Manipulyativ diktatorlar: XXI asrda tiraniyaning oʻzgaruvchan qiyofasi»
📚 @e_kutubxona
#Yumshoq_kuch
Gʻoyalarni amalga oshirish uchun sarflangan bir dollar bombalar ishlab chiqarish uchun ketgan 100 dollar qiymatiga teng.
- Jozef Nay: Yumshoq kuch
📚 @e_kutubxona
#Oliver_Tvist
• Tagiga chizib o‘qiluvchi satrlar
Talay buyuk faylasuflar nazariyani rivojlantira turib, o‘zlari uchun zarracha bo‘lsin xavf tug‘diradigan jamiki tasodiflarga qarshi oldindan chora ko‘rib qo‘yadilar.
Shunaqangi kitoblar ham bo‘ladiki, ichidagisi muqovasi bilan muhrasiga arzimaydi.
Suratkashlar xonimlarni hamisha asldagiga qaraganda chiroyliroq qilib chizishadi, boʻlmasa hech kim suratini buyurtirmaydi-da.
Butun mehr-u muhabbatimni baxshida qilgan odamlarim lahadda yotishibdi.
O‘g‘il bolalarning hammasi bir go‘r, farqi yo‘q ularning. O‘g‘il bolalarning faqat ikki toifasini bilaman: qiltiriq bolalar, go‘shtdor bolalar, vassalom.
Halloqi olam odil, marhamati benihoya; ushbu esa bu dunyodan yaxshiroq o‘zga dunyo borligining alomatidir.
Yoshlikka mardonavor, oliyhimmat, ammo umri qisqa orzu-tilaklar yo‘ldosh bo‘ladi; ular orasida shunaqangilar ham borki, murodlari hosil bo‘lgach, mayl-u ishtiyoqlari o‘tkinchi, beqaror ekanligi bilinadi-qo‘yadi.
- Charlz Dikkens, "Oliver Tvistning boshidan kechirganlari"
📚 @e_kutubxona
⚡️ Demak, biz boshladik!
💡 "Fikriy uyg'oqlik" - qoliplardan chiqib, fikriy kenglikka chiqishni istaydiganlar uchun maxsus loyiha.
🚀 Loyihamiz 5 ta yo'nalishdan iborat:
1. Zakovat;
2. Quiz (viktorina shaklda);
3. Dolzarb muammoga yechim;
4. Fikrlashamiz;
5. Iqtiboslar.
⏳ 4 haftadan 6 haftagacha davom etadigan "Fikriy uyg'oqlik" da siz bularga ega bo'lasiz:
- ommadan ajralib turadigan shaxsiyat;
- dolzarb muammolar uchun kuchli fikrlar;
- eskirmas fanlardan eng muhim bilimlar;
- rivojlanishingizga hissa qo'shadigan jamoa, do'stlar va atmosfera;
- esdalik sovg'alar, kitoblar va qolganiga loyiha davomida guvoh bo'lib boraverasiz!
📍Minimum 1 oyda o'zingizni yangi formada ko'rishni istasangiz Nukta kanaliga a'zo bo'ling va kuzatib boring.
📚 "Millatni uyg'otish - uyg'onganlarning vazifasi!"
Bugun so‘rovnoma yakunlanadi:
❓2023-yilda o‘qigan kitoblaringiz ichidan «Eng yaxshi 3 tasi» deb qaysi kitoblarni e'tirof etasiz?
"Yil kitobi — 2023"
Kitobxonlar klubi va @e_kutubxona sahifasi "Yil kitobi — 2023" so‘rovnomasini e'lon qiladi.
So‘rovnomada kitobxonlar 2023-yil davomida o‘qigan kitoblari ichidan "eng yaxshi" deb hisoblagan kitoblarni bildirish orqali ishtirok etadilar.
So‘rovnoma:
❓2023-yilda o‘qigan kitoblaringiz ichidan «Eng yaxshi 3 tasi» deb qaysi kitoblarni e'tirof etasiz?
Ovozlaringizni izohlarda yoki Kitobxonlar klubi guruhida qoldirishingiz mumkin.
#Yumshoq_kuch
• Tagiga chizib o‘qiluvchi satrlar (davomi)
1989-yilda Berlin devori qulashidan ancha ilgari ushbu ulkan to‘siq turli xil ko'ngilochar dasturlar, televideniya hamda filmlar orqali allaqachon buzib tashlangan edi. Bolgʻa va buldozerlarning ishini ancha avval Gʻarbning mashhur madaniyati yengillatgan edi.
Yumshoq kuch — tahdid va mablag‘siz hamkorlikka unday olishdir.
Amerika iqtisodiyoti dunyoda birinchi o‘rinda turadi, degan tushuncha shubhali. Daromadlar tengsizligi kengroq bo‘lgani uchun ham u tanqidga ko‘proq moyil.
Qachonki insonlar haddan tashqari koʻp boʻlgan ma'lumotlar oqimi bilan to'qnash kelsa, ularning qay biriga diqqat e'tiborlarini qaratish borasida qiyinchiliklar yuzaga keladi. Endilikda maʼlumot emas, balki diqqat e'tibor va idrok noyob resursga aylandi. Ya'ni, chalg'ituvchi xabarlar ichidan kerakli axborotni farqlay olganlargina haqiqiy kuch sohiblaridir.
Axborot asrida siyosat bu hikoyada g'olib chiqqanlarga tegishlidir.
Hukumatlar boshqa bir hukumatlar va turli tashkilotlar bilan oʻzlarining ishonchliligini oshirish, raqiblarinikini esa kuchsizlantirish maqsadida kurash olib boradilar.
Juda koʻplab siyosiy liderlar muammo faqatgina boshqalarda ma'lumot yetarli emasligida va agarda ular biz bilgan narsalarni bilsa, atrofga bizning koʻzimiz bilan qaraydilar, deb o'ylashadi.
Muammolar koalitsiyalarni shakllantirishi kerak, koalitsiyalar muammolarni emas.
BMT Xavfsizlik kengashidagi veto huquqi uyning elektr tizimidagi sug‘urta qutisiga o‘xshaydi. Uy yonib ketganidan ko‘ra, sug‘urta yonib, chiroq o‘chgani yaxshi.
- Jozef Nay: Yumshoq kuch
📚 @e_kutubxona
"Kitobxonlar klubi"da navbatdagi №189 mutolaa uchun Charlz Dikkensning "Oliver Tvist" romani tanlangan.
Muhokama sanasi: 23-dekabr, shanba (20.00 dan 23.00 gacha)
#Turkiston_qaygʻusi
Ma’lumdirki, dunyoda yashagan har bir kishining eng ayamlik, qizg‘anib saqlaydigan besh narsasi bordir. Birinchi joni, keyingilari dini, moli, oilasi, ona Vatanidir. Mana bu besh narsani saqlash uchun onglik insonlar qanday jonbozlik qiladilar! Dunyoning har bir yerida to‘kilgan va to‘kilayotgan inson qonlari ko‘z oldimizda ko‘rinib turadi. Bu fojianing birdan bir sababi shu yuqorida aytilgan narsadan boshqa emasdir. Shunday bo‘lgach qaraymiz: madaniyat qayerda, qaysi millatda bo‘lsin, shu yuqorida aytilgan insoniyat haqlarini saqlash uchun hukumat qo‘lida adolat quroli bo‘lib turar ekan, ana shu chog‘dagina butun xalq haqiqiy madaniyatga erishib, tinchlik bilan rohatda turmush kechira oladilar. Buning natijasida insoniyat xususiyati bo‘lgan har kimning erk ixtiyori o‘z qo‘lida saqlanadi.
Yer yuzining qaysi o‘lkasida bo‘lishni kim tilar ekan, hech qanday to‘sqinlik ko‘rmaydi. Agar madaniyat shu
yuqorida aytilganicha foydalik bo‘lsa, Sharq faylasufi Forobiyning aytishicha, bunday madaniyatni «Madaniyati Islomiya» yoki «Fozila» deydilar. Mana shundagina butun madaniy taraqqiyotni yolg‘iz inson foydasi uchun ishlatish mumkindir. Yo‘q esa, hozirgi ustimizdagi madaniyat kabi, buni qo‘llanuvchilar xato ketganliklaridan, yolg‘iz jinoyatchilarni emas, balki butun inson olamini halokat chuquriga tushurishi shubhasizdir. Chunki shu kunlardagi dinsizlar madaniyatlari ta’siri ostida insonlarning axloqi butunlay buzulganlikdan, moddiy, ma’naviy bo‘lsin har yoqlama ziyon ko‘rayotganlari ko‘z oldimizda turadi. Bular esa o‘z maslaklarini boshqalarga qabul qildirish uchun xalqning tuzalish-buzulishlari, ularning har qanday ziyon zahmatga uchrashlari bilan hisoblashmaydilar. Balki, butkul qurol kuchi ishlatib, har qanday majburiyat ostida bo‘lsa ham xalqni o‘z yo‘llariga kirgiza olsalar, tilaklariga yetgan bo‘ladilar.
Madaniyatning ilm, fazl, hunar, sanoatlarini insonlar hojatini chiqarish, ular foydasi uchun ishlatish emas, balki o‘zlarining ko‘rlarcha ushlab yopishgan buzuq yo‘llariga kirgizish quroli qiladilar. Mana bunday madaniyatga buzuqlar boshlig‘i bir firqapalidlar ega bo‘lgach, bular qo‘lida butun xalq erk ixtiyoridan ajrab eng tubangi hayvonlar qatorida yashamoqqa majbur bo‘ladilar. Bu
kabi madaniyatlar oqillar, faylasuflar oldida «Zollata, fosiqa madaniyat», ya’ni «Ko‘rlar, adashganlar madaniyati» deb ataladi.
Buning ochiq ko‘ringan nusxasi shu kunlari ustimizda hukmron bo‘lib turgan bolsheviklar keltirgan sharmandalar madaniyatidir. Chunki 50 yildan beri mustabidlar oyog‘i ostida ezilayotgan 15 yolg‘on jumhuriyat xalqlari, ayniqsa O‘zbekiston musulmonlari milliy, diniy, vataniy huquqlaridan butunlay ajradilar. Yer yaratilgandan beri ota-bobolaridan qolgan halol meroslari gulguliston, bog‘ bo‘stonlik ona Vatanlaridan haydab chiqarilib, ko‘z oldilarida kelgindi bosqinchilarga bo‘lib berilmoqdadir. Mana bularning keltirgan iflos bosqinchilar madaniyatlaridan biz O‘zbekiston musulmonlari olgan hosilotimiz hozircha shu darajaga yetdi. Yana kelajak kunlari ustimizdan qanday rejalar qurilib, nima choralar ko‘rayotganlarini zamonga tushungan Vatan ahllari yaxshi bilsalar kerak.
- Alixonto‘ra Sog‘uniy. "Turkiston qayg‘usi"
📚 @e_kutubxona
#Yumshoq_kuch
Yumshoq kuch hamkorlikni yaratish uchun umumiy qadriyatlarga jalb qilish va ishontirish usulidan foydalanadi.
Yumshoq kuch manbalari odatda xatti-harakatlarning yumshoq tabiati bilan ifodalansa, qattiq kuch manbalari buyruqlarga asoslanadi. Ba'zan ayrim mamlakatlar boshqalarni qattiq kuchiga tayangan cheksiz qudrati haqidagi afsonalar bilan oʻziga jalb qilishi va bu orqali oʻsha joyda qonuniy baholanadigan turli institutlarni yaratishi mumkin. Baʼzan esa kuchli iqtisodiyot nafaqat sanksiyalar yoki toʻlovlar manbasiga aylanishi, balki jalb qilish omili sifatida ham xizmat qiladi.
- Jozef Nay: Yumshoq kuch
📚 @e_kutubxona
#Maqola
✍ Tohir Malik
📓 «O‘tkan kunlar» romaniga sharh
⚙ Maqola
⚖ 5,4 MB
🔎 PDF
📄 16 sahifa
📚 @e_kutubxona
Bugun "Kitobxonlar klubi"da navbatdagi №188 kitob muhokamasi bo‘lib o‘tadi va unda A'zam Hoshimiyning "Alvido, Vatan" asari tahlil qilinadi..
Muhokama sanasi: 9-dekabr, shanba (20.00 dan 23.00 gacha)
🚀 Bilaman, kanalimda kitobxonlar jamlangan. Endi yangilikni eshiting:
- Nukta kanalida eng yaxshi izoh uchun mukofot qo'yilgan.
- Har hafta zakovat va quiz viktorina.
- Yaqinda "Fikriy uyg'oqlik" loyihasiga start berishgan. Qabul tugamaskan, zo'r-a 😅?
- Haqiqatni ayovsiz ochadigan tasvirlar ham talaygina.
- Jamoa esa kamida 100+ kitob o'qigan, har xil sohada tahlil quvvatiga ega kitobxonlar.
🤫 Kuzatishlarimga qaraganda u yerdagi inson minumum bir oyda fikriy kenglikka erisha oladi.
- guys, #fikrlashamiz heshtegi ostidagi postlarga meni obunachilarim izoh yozib, kitob yutib olishlarini xohlayman.
📚 "Millatni uyg'otish - uyg'onganlarning vazifasi!"
O‘QISH
Nega o‘qimaymiz?
Nega o‘qishga berilib ketmaymiz?
Nega endi kitob o‘qish butun bir jamiyat yoppasiga g‘arq bo‘ladigan madaniyatga aylanmaydi?
Nega endi jamoat transportlarida yoppasiga kitob o‘qiyotgan kishilarni uchratmaymiz?
Men haqiqatni sevganim uchun o‘qiyman...
Mutloq haqiqatni...
Aslida bu haqiqat amri muhol. Ammo bilishning lazzati meni haqiqatni doimo qidirishga undaydi. Buni esa kitob o‘qishdan boshqasidan topa olmaysiz!
- Abdulqodir Samarqandiy
📚 @e_kutubxona
#10kitob
Siyosatshunos Hamid Sodiq “Har bir inson hayoti davomida oʻqishi shart boʻlgan 10 kitob” tavsiya qiladi.
1. Vaslav Gavel, “Kuchsizlar kuchi” asari
2. Yulo Vooglayd, “Vatandoshlik dasturi” kitobi
3. Adib Xolid, “Oʻzbekiston tavalludi” kitobi.
4. Segrey Guriyev, Daniyel Trinsman, “Manipulyativ diktatorlar” kitobi
5. Daron Ajemoglu, Jeyms Robinson “Tor koridor” asari
6. Sharl Lui Monteskye “Qonunlar ruhi haqida” kitobi
7. Daron Ajemoglu, Jeyms Robinson “Mamlakatlar tanazzuli sabablari” asari
8. Tomas Gobbs, “Leviafan” kitobi
9. Balint Madyar, Balint Madlovich, “Post kommunistik rejimlar” kitobi
10. Nikollo Makiavelli, “Hukmdor” asari.
📚 @e_kutubxona
#Erkin_mavzu
Mavzu: «2024-yilda o‘qishni rejalashtirgan kitoblarim»
2024-yilda kitob mutolaasi bo‘yicha qanday rejalaringiz bor va joriy yilda o‘qishni maqsad qilgan asosiy 5 ta kitobingiz qaysilar bo‘ladi? Bugun shu haqida fikr almashamiz.
📚 @e_kutubxona
"Yil kitobi — 2023"
Kitobxonlar klubi va @e_kutubxona sahifasi "Yil kitobi — 2023" so‘rovnomasini e'lon qilgan edi. So‘rovnoma yakunlariga ko‘ra, eng ko‘p ovoz olgan kitoblar reytingi quyidagicha ko‘rinish oldi:
01. Atom odatlar – 33 (ovoz)
02. Ikki eshik orasi – 28 (ovoz)
03. Men: Bas qil, ey nafs! – 24 (ovoz)
04. Halqa – 22
05. O‘tkan kunlar – 19
06. 1984 – 17
07. Imomning maneken qizi – 17
08. Molxona – 15
09. Dunyoning ishlari – 14
10. Jimjitlik – 14
11. Yulduzli tunlar – 14
12. Jinoyat va jazo – 12
13. Qalb iffati – 12
14. Raqamli qal’a – 12
15. Saodat asri qissalari – 12
16. Martin Iden – 11
17. Savdogarlar ustozi 1 – 11
18. Sir: Oshiqlar o‘lmas – 10
19. Dor ostidagi odam – 9
20. Halol luqma – 9
21. Alkimyogar – 8
22. Andisha va g‘urur – 8
23. Tirilish – 8
24. Tushda kechgan umrlar – 8
25. Ufq – 8
26. O‘gay ona — 8
27. Da Vinchi siri – 7
28. Graf Monte Kristo – 7
29. Jeyn Eyr – 7
30. Lol: Har shaharning o‘z egasi bor – 7
31. Shamol ortidan yugurib – 7
32. Anna Karenina – 6
33. Iskanja — 6
34. Iymon – 6
35. Madaminbek: Qonli gullar vodiysi – 6
36. Mazaxchini o‘ldirish – 6
37. Qo‘rqinchli Tehron – 6
38. Vatandoshlik dasturi – 6
39. Vavilonlik eng boy odam – 6
40. Choliqushi – 6
41. Alfido – 5
42. Afv et, Allohim – 5
43. Bonu – 5
44. Buyuk shaxmat taxtasi – 5
45. Faust – 5
46. Ilm olish sirlari – 5
47. Mariya – 5
48. Ma’naviy masnaviy – 5
49. Odam bo‘lish qiyin – 5
50. Oltin zanglamas – 5
51. Oq kema – 5
52. Savdogarlar ustozi 2 – 5
53. Tazkirat ul-avliyo – 5
54. G‘oyam – 5
55. Chol va dengiz – 5
• Nomi qayd qilingan kitoblar soni:
392 ta
• Ovoz beruvchilar soni: 306 nafar
🥇 "Yil kitobi — 2023": «Atom odatlar» (Jeyms Klir)
📚 @e_kutubxona
✍ Adham Ibrohim o'g'li
📓 "Eng komil inson"
⚙ Siyrat
⚖ 2,6 MB
🔎 PDF
📄 400 sahifa
📚 @e_kutubxona
So‘rovnoma davom etadi:
❓2023-yilda o‘qigan kitoblaringiz ichidan «Eng yaxshi 3 tasi» deb qaysi kitoblarni e'tirof etasiz?
So‘nggi 125 yillikning eng yaxshi 5 kitobi
“New York Times” nashri dunyoning 68 ta mamlakatida yashovchi 200 mingta kitobxon orasida soʻrovnoma oʻtkazdi va soʻnggi 125 yillikning eng yaxshi beshta kitobini tanlab oldi. Gʻoliblar reytingi bilan tanishing:
📓 1. “Mazaxchini oʻldirish” (1960), Xarper Li
Amerika klassikasiga aylangan bestseller AQSh janubidagi kichik shaharcha hayotidan hikoya qiladi. Attikus Finch ismli advokat oq tanli ayolga nisbatan jinsiy zoʻravonlikda ayblangan afroamerikalikni sudda himoya qilish vazifasini oʻz boʻyniga oladi.
Adiba 1961-yilda ushbu asar uchun Pulitser mukofotini olgan, asar qora tanli odamlarning huquqlari uchun kurashish timsoliga aylangan. Mazkur kitob Amerikadagi oʻrta maktablarning 80 foizida taʼlim dasturiga kiritilgan.
📓 2. “Uzuk birodarligi” (1954), Jon Ronald Ruel Tolkin
Xobbit Frodo sarguzashtlari haqida hikoya qiluvchi asar “Uzuklar hukmdori” trilogiyasining birinchi qismi hisoblanadi. Frodo katta qudratga ega boʻlgan qadimiy uzukni yoʻq qilish uchun uzoq va xavfli sayohatga yoʻl oladi. 2001-yili ushbu asar asosida shu nomdagi film suratga olingan.
📓 3. «1984» (1949), Jorj Oruell
Jorj Oruell tomonidan yozilgan “1984” antiutopik asari hayotning har bir jabhasi qudratli partiya tomonidan boshqariladigan dunyo haqida hikoya qiladi. XX asrning oʻrtalarida yozilgan mazkur asar soʻnggi yillar ichida har doimgidan-da mashhur boʻlib ketdi. Unda totalitarizmning dahshatli koʻrinishi aks ettirib berilgan.
📓 4. “Yolg‘izlikning yuz yili” (1967), Gabriel Garsia Markes
Gabriel Garsia Markes tomonidan yozilgan “Yolgʻizlikning yuz yili” asari adabiyotdagi realizm yoʻnalishining eng mashhur namunalaridan biridir. Kitob 20 ta bobdan iborat boʻlib, katta oila hayoti haqida hikoya qiladi.
📓 5. “Suyukli” (1987), Toni Morrison
Amerikalik yozuvchi Toni Morisson tomonidan yozilgan ilk roman nashr etilishi bilanoq haqiqiy bestsellerga aylangan. Asarning bosh qahramoni qora tanli qochoq qul ayol 2 yoshlik qizini qullikdan qutqarish uchun uni oʻldirishga majbur boʻladi. Oradan yillar oʻtib bosh qahramonning uyiga bolakayning arvohi joylashib oladi. Asar 1988-yilda Pulitser mukofotga munosib deb topilgan.
📚 @e_kutubxona
#Maqola
✍ Adib Xolid
📓 O’zbekiston: Millatning tavallud topishi
⚙ Maqola
⚖ 0,5 MB
🔎 PDF
📄 25 sahifa
📚 @e_kutubxona
#Keltirma
"Ta’kidlashdan charchamayman, ishlarning eng qiyini xalqlarni o‘zgartirish. Hukumatlarning o‘zgarishiga kelsak, agar xalqlar buni xohlasa, ular o‘zidan-o‘zi o‘zgaradi".
- Shayx Muhammad G‘azzoliy
📚 @e_kutubxona
Maxsus loyiha: Kitob almashamiz
Bu yerda:
Kitob sotishingiz, sotib olishingiz, bepul berishingiz, almashtirishingiz yoki almashib o‘qishingiz mumkin.
Kitob oʻqishda nimalarga eʼtibor berish kerak?
Ustoz Husayn Buxoriydan kitobxonlarga, kitob mutolaasini sevuvchilarga, kitob oʻqish bilan axloqini sayqallash, dunyoqarashini kengaytirish va boshqa manfaatlarga erishishni niyat qilganlarga tavsiya.
___
Berilgan qaysi qoidalarni kitob o‘qishda joriy qilgansiz? Qaysilari siz uchun yangilik bo‘ldi yoki tadbiq qilmoqchisiz?...
📚 @e_kutubxona
#Yumshoq_kuch
• Tagiga chizib o‘qiluvchi satrlar
Tinchlikda g‘alaba qozonish urushda g‘alaba qozonishdan ko‘ra ancha murakkab.
Agar meni hech qanday aniq tahdid yoki almashinuvsiz, nomoddiy jalb qilish orqali ko'ndira olgan boʻlsangiz, mana shu yumshoq kuchning ishlash prinsipini anglatadi.
Gʻoyalar bozoridagi qarorlarimiz ko'pincha yumshoq kuch - nomoddiy jalb qilish orqali shakllanadi, eng muhimi bu bizni oshkora tahdidlarsiz boshqalarning maqsadlari bilan birga borishga undaydi.
Qattiq kuch oʻzgalar xatti-harakatlarini majburlash orqali oʻzgartirish qobiliyati boʻlsa, yumshoq kuch boshqalar xohishini shakllantirishdir. Bunda yumshoq kuch boshqalarni oʻz madaniyati va qadriyatlarining jozibadorligiga yoki siyosiy tamoyillarining adolatliligiga ishontirish orqali manipulyatsiya qilishga asoslanadi.
Amerika yumshoq kuchining katta qismi Gollivud, Garvard, Microsoft va Maykl Jordanlar tomonidan ishlab chiqarilgan.
Taraqqiyot texnologiyani "demokratlashtirmoqda", ya'ni muayyan shaxslar va guruhlar uchun ommaviy qirgʻin qurollariga egalik qilish yanada arzonroq va qulayroq boʻlib qoldi. Qayerda bomba va dinamitlar ogʻir va qimmat boʻlsa, plastik portlovchi moddalar va raqamli dinamitlar o'sha yerda shunchalik yengil va arzondir. Samolyotni oʻgʻirlash xarajatlari baʼzan chipta narxidan biroz qimmatroq boʻladi.
Odamlar kuchli va kuchsiz tulporlarni ko'rsa, tabiatan kuchlisini afzal ko'radilar.
Amerikaliklar kino va televideniya orqali global tasvirlarni oʻzlashtirganliklari tufayli boshqalarning orzu va istaklarini shakllantiruvchi ilhom manbayiga aylana olishgan va shu sabablarga koʻra koʻp sonli talabalar boshqa davlatlardan oʻqishni tugatish uchun Qo'shma Shtatlarga kelishadi.
Xalqaro kuchni uch toifaga boʻlishgan: harbiy, iqtisodiy va mafkuraviy nazorat.
Yumshoq kuchning ahamiyatini inkor etganlar qo'rquvning kuchini tushunmaydigan odamlarga o'xshaydi.
- Jozef Nay: Yumshoq kuch
📚 @e_kutubxona
Solik qazog‘a rozi va balog‘a sabrli bo‘lmog‘ining bayoni
Kel e soqiy, muhabbat jomidin may,
Xaridor ilgina bergil payopay.
Xaridor ul erur juz niyyati fard,
Ko‘ngil ko‘nglakina yuqtirmag‘ay gard.
Qayu holatda bo‘lsa ertayu kech,
Xilofi hukmi mahbub etmagay hech.
Bu yo‘lning barchasin tay qilg‘on erlar
Rizo bermak maqom a’losi derlar.
Agar boshida yursa osiyo sang,
Rizo jo‘yanda hargiz bo‘lmag‘ay tang.
Agar har kunda ichsa zahr ayog‘in,
Suyukluk bandasi chatmas qabog‘in.
Kishikim rozilik kominda bo‘lsa,
Qilur shukr, ajdaho kominda bo‘lsa.
Rizo ayvonida topqon kishi jo,
Demas «vo» bobi ofat bo‘lsa ham vo.
Agar mag‘zi diling ayrilsa to po‘st,
Yig‘ini yig‘, agar chin qulsan, e do‘st.
So‘nar g‘am tushsa har ozoda erga,
O‘char o‘t tushsa xasdin xoli yerga.
Xudo amrig‘a oqil g‘am yemasdur,
Demas gardun qilur gar dun emasdur.
Egam hukmig‘a har kim bo‘lsa mamnun,
Ko‘tarmas un agar boshin qilur un.
Bu toqqa sursalar, tashlab u tog‘din,
Sanodin o‘zga chiqmas aqli sog‘din.
Agar kindur magar ming qilsalar qiyn,
Qachon tushkay chin erni ko‘nglina chin?
Qayu holat bilan jon bo‘lsa tanda,
Bo‘lar shokir hamisha rozi banda.
Ulug‘ yo‘ldin adashqon necha beaql,
Qilur erlardin u yolg‘onchilar naql:
«Kishi kim oshiqi diydori Haqdur,
Muhabbat ahli birlan hamsabaqdur.
Na hojat o‘zgacha toatlar andin!»
Bo‘lur yuzi qaro mundog‘ degandin.
Buyurg‘onig‘a har kim bo‘lsa munkir,
Gumon yo‘qtur, bo‘lur albatga kofir.
O‘shal xalqiki ko‘p beaql emishlar,
Xudoning dushmanin oshiq demishlar.
Dilu jon birla bo‘lg‘on oshiqi zor,
Xilofi hukm qilmas zarrai kor.
Buyurg‘on ishlarini shodu g‘amda,
Qilur birdek farog‘atda, alamda.
Agar to‘ldirsalar yerning yuzini
Qizil tillo bilan, solmas ko‘zini.
Balo o‘qi qadalsa, urmag‘ay oh,
Qilich boshig‘a kelsa, buzmag‘ay roh.
Kishi kim qilsa oshiqlikni lofin,
Qilurmu hech ma’shuqi xilofin.
- So‘fi Olloyor: «Sabotul-ojizin»
📚 @e_kutubxona
#Yumshoq_kuch
Yumshoq kuch nima? Bu oʻz istagimizni majburlash yoki badal orqali emas, balki qiziqtirish va ishontirish orqali maqsadga erisha olish qobiliyatidir. Bunda asosiy jalb qiluvchi vosita sifatida mamlakatning madaniyati, siyosiy maqsadlari va undagi siyosiy tuzum muhim ahamiyat kasb etadi. Bugun biz yuritayotgan siyosat oʻzgalar nigohida ham adolatga asoslangan legitim siyosat sifatida namoyon boʻlsa, o'shanda yumshoq kuchimizning ta'siri yanada ortadi. Bu borada Qo'shma Shtatlar uzoq tarixiy va oʻziga xos tajribaga ega. Jumladan, Ikkinchi jahon urushi yakunida Franklin Ruzvelt Yevropada ilgari surgan "Toʻrt ozodlik" g'oyasining taʼsirini eslaylik: uning natijasi o'laroq Yevropa yoshlari "temir pardalar" ortida turib "Ozod Yevropa" radiosi orqali Ameriqa musiqasi va yangiliklarini tinglagani, xitoylik talabalar Tyan-men maydonidagi noroziliklarning ramzi sifatida aynan Ozodlik haykali namunasini yaratishgani, 2001-yilda ozod afg'onlar "Huquqlar toʻgʻrisidagi Bill”ning nusxasini so'rab murojaat etgani, bugun Eron yoshlari oʻz uylarida Amerikaning taqiqlangan videolari va ko'rsatuvlarini tomosha qilishayotganini koʻrib turibmiz. Bularning barchasi Amerikaning yumshoq kuchiga yorqin misollar hisoblanadi. Agar siz boshqalarni oʻz oliy maqsadingiz sari ergashtirishga va o'zingiz istagan narsani ular ham istashlariga erisha olsangiz, u holda ularni o'zingiz istayotgan yoʻnalishda harakatlanishi uchun "yoʻgʻon yoki yumshoq kaltak" usullarini qoʻllashingiz shart emas. Qiziqtirish har doim majburlashdan ko'ra samaraliroq boʻlib, aynan demokratiya, inson huquqlari va shaxsiy imkoniyatlar kabi ko'plab qadriyatlar mohiyatan oʻta jozibadordir. General Uesli Klark ta'kidlaganidek, "yumshoq kuch bizga an'anaviy kuchlar muvozanati siyosatining murakkab davridan koʻra ancha uzoq muddat ta'sir ko'rsata oldi". Ammo, agarda biz takabburlik bilan harakat qiladigan boʻlsak, bu qadriyatlarimizning asl qiymatini yoʻqqa chiqaradi, natijada esa kuchli nafrat yuzaga kelishi mumkin.
- Jozef Nay: Yumshoq kuch
📚 @e_kutubxona
