مطالعات راهبردی شرق

15 Apr 2025 08:20

🔻بازخوانی تجربه ترکیه در نهادسازی منطقه‌ای در آسیای مرکزی

✍️«بهروز قزل»؛ پژوهشگر مؤسسۀ مطالعات راهبردی شرق

«سازمان دولت‌های ترک» به‌عنوان آخرین مرحلۀ هم‌گرایی ترکی از سویی و یکی از آخرین تجربه‌های نهادسازی منطقه‌ای در سدۀ بیست‌ویکم از سوی دیگر، مبتنی بر طیفی از فرصت‌ها و دینامیسم‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مثبت بوده و هم‌زمان، در بر دارندۀ برخی از چالش‌ها و آسیب‌ها در سطح ملی و فراملی است. بر این ‌اساس، هرگونه استنباط خوش‌بینانه و یا بدبینانه از پویایی‌های جاری، ظرفیت‌های موجود و چالش‌های آتی آن، دچار میزانی از خطای ارزیابی و تحلیلی است. از این ‌رو، متن پیش‌ رو در صدد است تا حتی‌الامکان، با نگاهی واقع‌گرایانه به‌مرور تحولات نوین ژئوپلیتیک منطقۀ «اوراسیای مرکزی» پرداخته و بازخوانی تجربۀ نهادسازی ترکیه بر محور هم‌گرایی ترکی (با تمرکز بر آسیای مرکزی) را در کانون توجه خود قرار دهد. در این میان، عوامل تقویت‌کنندۀ هم‌گرایی مذکور و چالش‌های پیش‌روی آن، به طور ویژه مدنظر بوده است.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3985/

توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

13 Apr 2025 11:45

🔵 پربازدیدترين مطالب #پاکستان در سالی که گذشت....

🔹 نگاهی به دورنمای سیاسی پاکستان، در دولت جدید
🔹 بودجه نظامی جدید پاکستان؛ مشکلات و چالش‏ها
🔹 تلاش طالبان پاکستان (TTP) برای تصویر سازی مطلوب از خود
🔹 بودجۀ 25-2024 پاکستان؛ باتلاق بدهی‌های داخلی و خارجی
🔹 صنایع دفاعی پاکستان؛ افق و موانع پیش رو
🔹 تداوم تنش‌‌ها در روابط پاکستان و حکومت طالبان؛ سناریوها و پیامدها
🔹 چشم‌انداز روابط دو جانبه آمریکا و پاکستان در دوران ترامپ
🔹 خطاهای راهبردی استراتژی پاکستان در قبال حکومت طالبان
🔹 بررسی ابعاد و تبعات گذار نسلی در پاکستان
🔹 نقش و کارکرد احزاب مذهبی در ساختار سیاسی- اجتماعی پاکستان
🔹 اعتراض‌های پاکستان و امکان سنجی وقوع تحولات سیاسی گسترده
🔹 بررسی عوامل توسعه‌‏نیافتگی پاکستان
🔹 اهداف و پیامدهای راهبردی سفر رئیس جمهور ایران به پاکستان
🔹 اقتصاد و امنیت؛ بحران‌های مزمن پاکستان
🔹 پیامدهای همکاری ایران و پاکستان در مبارزه با تروریسم


▫️مطالعات راهبردی شرق▫️
🌐 https://www.iess.ir/
🔗 @iran_sharghi

مطالعات راهبردی شرق

09 Apr 2025 10:47

ویژه‌نامه «گزارش و تحلیل تحولات پاکستان در سال 1403»

در سال 1403 دولت پاکستان، با چالش‌های چندوجهی در سیاست مواجه بود که ضمن درهم آمیختگی با رکود اقتصادی، نرخ بالای بیکاری و افزایش خشونت توسط گروه‌های شبه نظامی مسلح، مجموعه‌ای از آشفتگی‌های سیاسی را در نهادهای دولتی و همچنین اغتشاش‌ها را سطح خیابان‌های کشور به وجود آورد. همچنین دولت پاکستان با سیاست فرقه‌ای از جانب رهبران سیاسی- نظامی و احزاب اصلی کشور رو به رو بود که هر یک به نوبۀ خود، بخش مهمی از تنش‌سازی و فشار داخلی را بر بدنۀ حاکمیت تحمیل و شرایط را به سمت آشفتگی سیاسی هدایت کردند. به‌خصوص بی‌ثباتی سیاسی به دلیل برکناری عمران‌خان، مجموعه‌ای از تنش‌ها را در پاکستان به‌وجود آورد. از سوی دیگر، مذاکرات دولتی با تحریک طالبان پاکستان به طور مکرر شکست خورد چراکه طالبان افغانستان، کمکی برای مقابله با تحریک طالبان پاکستان نکرد.

کارگروه پاکستان مؤسسه مطالعات راهبردی شرق در این گزارش، تلاش کرده است مهمترین رویدادهای پاکستان را در سال 1403 بررسی و تحلیل کند.

https://www.iess.ir/fa/report/3983/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

06 Apr 2025 11:17

آنچه در این شماره می‌خوانید:

• افغانستان
آثار و پیامدهای مذاکرات حکومت طالبان و آمریکا
تبعات حضور مهاجران غیرقانونی در ایران
وضعیت «داعش خراسان» در 2024

• آسیای مرکزی
بازخوانی تجربۀ ترکیه در نهادسازی منطقه‌ای در آسیای مرکزی
مزایای توسعۀ حمل‌ونقل افغانستان برای آسیای مرکزی

• پاکستان
بازخوانی نظام اقتصادی پاکستان در پرتو تغییرات ساختاری منطق‌های و جهانی
عدالت اجتماعی در پاکستان؛ از نابرابری‌های طبقاتی تا شکاف‌های قومی- مذهبی


https://www.iess.ir/fa/weekly/3982

مطالعات راهبردی شرق

30 Mar 2025 18:19

عید سعید فطر بر اعضای محترم کانال مبارک باد.

موسسه مطالعات راهبردی شرق

مطالعات راهبردی شرق

18 Mar 2025 07:29

🔻نوروز در آیینه فرهنگ و ادبیات ترکمنستان

✍️بهروز قزل؛ پژوهشگر موسسه مطالعات راهبردی شرق

نوروز، در کنار زبان فارسی، از محورهای اصلی بازشناسی پیوندهای فرهنگی و هویتی ایران در حوزۀ پیرامونی و تمدنی آن است. بر این اساس، جستجوی نوروز و اشتراک‌های پیرامون آن، یکی از ظرفیت‌های تسهیل و تسریع هم‌گرایی فرهنگی است که به‌نوبۀ خود، می‌تواند به‌عنوان پیشران همکاری و هم‌گرایی سیاسی نیز ظاهر شود. ترکمنستان، کشور همسایۀ ایران و از جمله سرزمین‌هایی است که نوروز، نه تنها در جامعه و فرهنگ آن شناخته شده است، بلکه، دارای جایگاهی ویژه در سپهر هویتی-اجتماعی آن کشور بوده و به‌عنوان جشنی ملی، گرامی داشته می‌شود. نوروز در ترکمنستان، دارای پیوندهایی غیرقابل چشم‌پوشی با «نوروزِ ایران» است. در متن پیش‌رو سعی شده است تا ضمن مرور جایگاه نوروز در جامعۀ امروز ترکمنستان، جلوه‌ها و ویژگی‌های این آئین در فرهنگ عمومی آن کشور بررسی شده و افزون بر آن، نمونه‌هایی از پیشینۀ نوروز در ادبیات کلاسیک ترکمنی نیز معرفی شود.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3974/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

15 Mar 2025 12:08

🔻اینفوگرافیک

«پیامدهای اقتصادی جنگ اوکراین برای آسیای مرکزی»

کارگروه آسیای مرکزی مؤسسه مطالعات راهبردی شرق

برای دیدن نسخۀ باکیفیت کلیک کنید:
👉https://www.iess.ir/images/advertise/b00001188.jpg

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

15 Mar 2025 09:30

کارکرد «جشن نوروز» در دیپلماسی عمومی ج.ا.ایران در پاکستان
✍️ مجتبی سیبویه؛ پژوهشگر مسائل بین‌الملل

یکی از ظرفیت‌های دیپلماسی عمومی، نوروز است که می‌تواند سیاست همسایگی دو کشور ایران و پاکستان را ارتقا بخشد به‌ویژه اینکه نوروز، میراث مشترک هردو کشور است. بنابراین نوروز، یکی از ظرفیت‌های برجسته در زمینۀ فرهنگِ مشترك و عاملي براي هم‌گرايي ميان دو همسایه - ايران و پاکستان- محسوب می‌شود.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3968/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

11 Mar 2025 07:25

🔻گاهنامه

نگاهی به ساختار اقتصادی کشورهای آسیای مرکزی و چالش‌های مهم پیش‌رو


👉https://www.iess.ir/fa/periodical/3970/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

09 Mar 2025 07:37

🔻 499مین نشریه تخصصی "مطالعات شرق" منتشر شد.

مطالعات راهبردی شرق

06 Mar 2025 06:46

ویژه‌نامه

🔻بایسته‌های سیاست خارجی دولت چهاردهم در قبال آسیای مرکزی

✍️کارگروه آسیای مرکزی مؤسسۀ مطالعات راهبردی شرق

👉https://www.iess.ir/fa/report/3965/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

04 Mar 2025 10:09

🔻 تحریم برنامۀ موشکی پاکستان و افزایش تهدیدهای هسته‌ای در جنوب آسیا

ایالات‏‌متحده، چهار نهاد در پاکستان را که در برنامۀ توسعۀ موشک‏های بالستیک این کشور دست داشتند، تحریم کرد. پاکستان به شدت از اِعمال این تحریم‌ها انتقاد کرد و آنها را «تاسف‌آور و سوگیرانه» خواند و اعلام کرد که هدف از ارتقاء قابلیت‌های استراتژیک این کشور «حفظ صلح و ثبات در جنوب آسیا» است.
در پی اعلام تحریم‌ها، اقدام‏هایی شامل انتقاد دیپلماتیک، تبادل فهرستی از دارایی‌های هسته‌ای هند و پاکستان، کاهش محدودیت‌های آمریکا بر نهادهای انرژی هسته‌ای هند و اِعمال تحریم‌ علیه ایالات‏‌متحده توسط چین انجام شده است. هم‌زمان با اعمال تحریم‏های ایالات‏‌متحده علیه پاکستان، ایالات متحده علاوه بر تقویت همکاری با هند، محدودیت‏های اعمال شده بر این کشور را لغو کرده است.


https://www.iess.ir/fa/translate/3955/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

02 Mar 2025 05:45

🔻اهداف و پیامدهای توقف فعالیت USAID در آسیای مرکزی

✍️ امید رحیمی | پژوهشگر موسسه مطالعات راهبردی شرق

یکی از فرمان‌های اجرایی پرحاشیۀ «دونالد ترامپ» توقف فعالیت آژانس توسعۀ بین‌المللی آمریکا (USAID) بود. فعالیت‌های این آژانس با سابقۀ فعالیت 64 سال و بیش از 10 هزار کارمند در سرتاسر جهان برای یک بازۀ 90 روزه متوقف شده است تا انطباق هزینه‌های آن با منافع آمریکا مورد بازبینی مجدد قرار بگیرد. اگرچه این اقدام ترامپ از سوی محافل سیاسی داخلی آمریکا یک رویکرد سیاسی با هدف پاکسازی برخی نهادهای تأثیرگذار آمریکایی از نیروهای دموکرات، ارزیابی می‌شود، اما همین توقف سه ماهه و عدم قطعیت در وضعیت این سازمان می‌تواند تأثیرهای عمیقی بر وضعیت آسیای مرکزی، به‌عنوان یکی از بخش‌های کلیدی دریافت‌کنندۀ منابع «یو اس‌اید» بگذارد. این آژانس برای بیش از سه دهه، فعالیت‌های گسترده‌ای در آسیای مرکزی داشته است و در حال حاضر شمار قابل‌توجهی از پروژه‌ها را در دست دارد که بخشی از پروژۀ بزرگ آمریکا در آسیای مرکزی محسوب می‌شوند.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3963/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

26 Feb 2025 11:12

🔻 تأثیر مدل حکمرانی «جولانی» در سوریه بر حکومتداری طالبان

عبدالرحیم کامل؛ کارشناس مسائل افغانستان

طالبان و تحریر الشام، هر دو دارای پیشینۀ جهادی و قرائت‌های ایدئولوژیک برگرفته از آموزه‌های اسلامی هستند. با وجود این، طالبان یک جنبش جهادی با ریشۀ دیوبندی است و رویکرد آن‌ نسبت به شریعت بیشتر مبتنی بر سنت‌های محلی و فقه حنفی است. در حالی که تحریرالشام جنبشی با ریشۀ سلفی جهادی است.
برای غالب رهبران حکومت طالبان احکام ملاهبت‌الله آخوندزاده از لحاظ شرعی برای آنان حجیت دارد و جولانی در قامتی نیست که گفتار و رفتار برای طالبان قابلیت الگوپذیری داشته باشد.
در یک معنا، طالبان خود را حکومت امارت اسلامی می‌داند که مبتنی بر تفسیر خاصی از شریعت اسلامی و فقه حنفی است. رهبران ایدئولوگ طالبان، تغییر اساسی در این چارچوب و ساختار را به معنای از دست دادن هویت ایدئولوژیک طالبان در بین هواداران و پیروان خود در افغانستان تلقی و تفسیر می‌کنند.

https://www.iess.ir/fa/analysis/3958

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

25 Feb 2025 05:59

🔻گاهنامه شماره44: وضعیت امنیتی پاکستان در سال 2024

طیق گزارش موسسه مطالعات صلح پاکستان، وضعیت امنیتی پاکستان در سال ۲۰۲۴ ترکیبی از افزایش خشونت، درگیری‌های داخلی و راهبردهای متغیر دولت در مواجهه با تهدیدهای امنیتی را نشان می‌دهد. پاکستان پس از تشکیل پرآشوب خود در سال ۱۹۴۷ با چالش‌های متعددی داشته است در سال‌های آغازین موجودیت پاکستان، عمدتاً مناقشه با هند بر سر کشمیر چالش اصلی این کشور بود و در سال‌های اخیر تنش‌های مداوم با گروه‌های شبه‌نظامی مانند تحریک طالبان پاکستان (TTP) و «داعش خراسان» (IS-K) چالشی عمده برای حاکمان نظامی و سیاسی پاکستان بوده است.

https://www.iess.ir/fa/periodical/3952/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

14 Apr 2025 09:26

🟠 پربازدیدترين مطالب #آسیای_مرکزی در سالی که گذشت

🔸 انتقال قدرت در تاجیکستان: چالش‌ها، تهدیدها و چشم‌اندازها
🔸 پیامدهای جنگ غزه بر روابط کشورهای آسیای مرکزی و رژیم صهیونیستی
🔸 موقعیت تاجیکستان در فرایند هم‌گرایی ترکی در آسیای مرکزی
🔸 واکاوی نفوذ و راهبرد‌های اتحادیه اروپا در آسیای مرکزی
🔸 بررسی تعاملات دفاعی و امنیتی کشورهای آسیای مرکزی با سازمان کشورهای ترک
🔸 بازخوانی سیاست خارجی ج.ا.ایران در آسیای مرکزی؛ میراث دولت سیزدهم و بایسته‌های دولت چهاردهم
🔸 چشم‌ انداز سیاست خارجی ترکیه در آسیای مرکزی
🔸 بازخوردهای اسلام‌گرایی در آسیای مرکزی
🔸 ترامپ و آسیای مرکزی: ادامۀ وضعیت موجود یا تغییر اولویت‌ها؟
🔸 آئین شب «یلدا» در آسیای مرکزی؛ چالش‌ها و فرصت‌های بازیابی یک میراث مشترک
🔸 چشم‌انداز توسعه روابط شورای همکاری خلیج فارس با آسیای مرکزی
🔸 زمینه‌های شکل‌گیری ژئوپلیتیک جدید انرژی در آسیای مرکزی
🔸 بازی غرب با مهره «سازمان کشورهای ترک» در آسیای مرکزی
🔸 تأملی بر تعاملات و همکاری‌های سیاسی آمریکا با آسیای مرکزی
🔸 زمینه‌های تغییر رفتار سیاست خارجی رژیم صهیونیستی در آسیای مرکزی
🔸 چرا «مختومقلی فراغی»؟ چرا ایران و ترکمنستان؟
🔸 دورنمای ابتکار تاجیکستان برای شکل‌دهی به کمربند امنیتی افغانستان
🔸 ابعاد جدید همکاری‌های دفاعی ازبکستان و قزاقستان با غرب
🔸 اهداف راهبردی سیاست خارجی چندوجهی قزاقستان؛ روندها و پیامدها
🔸 الزامات راهبردی دولت چهاردهم در تعامل با قزاقستان


▫️مطالعات راهبردی شرق▫️
🌐 https://www.iess.ir/
🔗 @iran_sharghi

مطالعات راهبردی شرق

12 Apr 2025 16:39

🔻 آثار و پیامدهای مذاکرات حکومت طالبان و آمریکا

میراحمد مشعل؛ کارشناس ارشد روابط بین‌الملل

با وجود آنکه پس از حاکمیت مجدد طالبان بر افغانستان، دولت جو بایدن فاصله ظاهری با کابل را حفظ کرد اما ترامپ این قاعده را بر هم زد و با فرستادن هئیتی به افغانستان، باب تعامل مستقیم با طالبان را گشود. این تعامل که تا حدودی غیر مترقبه و دور از انتظار است، در ظاهر دارای اثرات مثبت بر اوضاع افغانستان و حکومت طالبان است و مقامات طالبان حضور هیئت آمریکایی را در کابل روزنۀ روشنی برای آیندۀ حکومت خود ارزیابی می‌کنند اما برخلاف این نگاه خوشبینانه، ورود آمریکا به افغانستان احتمالا بار دیگر این کشور را به میدان رقابت‌ تبدیل خواهد کرد.

https://www.iess.ir/fa/analysis/3979/

توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

07 Apr 2025 07:53

🔻عدالت اجتماعی در پاکستان؛
از نابرابری‌های طبقاتی تا شکاف‌های قومی- مذهبی

✍️عباس فیاض، کارشـناس ارشد مسائل افپاک

یکی از ویژگی‌های پاکستان که عمری نسبتاً کوتاه و حدود هشتاد ساله دارد، جامعۀ موزائیکی و مُتکثر این کشور هم از لحاظ مذهبی و هم از نظر قومی است. با توجه به اینکه نوعِ نگاه به مذهب و قومیت می‌تواند دو نتیجۀ مثبت و یا منفی را در جامعه به دنبال داشته باشد، نمی‌توان تکثر قومی یا مذهبی را فی‌نفسه، پدیده‌ای مثبت یا منفی دانست، بلکه نوعِ نگاه و عملِ حاکمان و سیاستگذاران جامعه است که تعیین می‌کند که این مساله، تاثیر مثبت بر جامعه بگذارد یا تاثیر منفی.
در این نوشته به صورت مختصر به این موضوع و اَشکال مختلف قوم‌گرایی و تبعیض مذهبی و اجتماعی، اشاراتی خواهیم داشت.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3981//

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

06 Apr 2025 11:17

🔻 500مین نشریه تخصصی "مطالعات شرق" منتشر شد

مطالعات راهبردی شرق

26 Mar 2025 08:00

🔻 تبارشناسی تاریخی- فرهنگی «جشن نوروز» در افغانستان

مطالعات شرق

هر چند از پدیدۀ نوروز در کشورهای حوزه نوروز تجلیل می‌شود، ولی طبق شواهد می‌توان این ادعا را مطرح کرد که تجلیل از نوروز در افغانستان ، متفاوت است. یکی از جلوه‌های ماندگار این سنت تاریخی، برگزاری جشن پرشکوه نوروز در شهر مزار شریف است. برگزاری جشن نوروز در مزار شریف و رسم دیرینۀ درفش افرازی/ علم بلند کردن، در این چشن جلوۀ خاصی به سنت تجلیل از نوروز می‌دهد.

https://www.iess.ir/fa/analysis/3967

مطالعات راهبردی شرق

16 Mar 2025 10:40

🔻الزامات سیاسی بسترسازی هویتی-تمدنی بر پایۀ نوروز در آسیای مرکزی

✍️امید رحیمی؛ پژوهشگر مؤسسه مطالعات راهبردی شرق

آسیای مرکزی بزرگ به شمول افغانستان پس از ایران بزرگ‌ترین حوزۀ زیست تاریخی و تمدنی پارسی‌زبانان در جهان است. اقوام غیر پارسی‌زبان در این مناطق نیز عمدتاً متأثر از فرهنگ و تمدن پارسی بوده‌اند و در حوزه‌های مهمی همچون نوروز دارای اشتراک‌های ویژه‌ای با ایران هستند. با این ‌حال بنا به دلایل مختلف، این ظرفیت‌های هویتی-تمدنی بر پایۀ حوزۀ زبان پارسی و یا جغرافیای تمدنی نوروز بالفعل نشده است و برون‌دادهای سیاسی آن نیز مبتنی بر انتظارات قابل مشاهده نیست. از سوی دیگر جریان‌های رقیب با رویکرد تهاجمی علیه این حوزۀ تمدنی-هویتی فعال شده و در شرف تثبیت یک موقعیت برتر در آسیای مرکزی هستند. لذا نیاز است جمهوری اسلامی ایران یک فرایند سیاسی را متناظر با یک راهبرد هویتی-تمدنی عمیق‌تر در قبال آسیای مرکزی در پیش بگیرد. در این گزارش مهم‌ترین الزام‌های مرتبط با این راهبرد سیاسی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3973/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

15 Mar 2025 12:03

🔻پیامدهای اقتصادی جنگ اوکراین برای آسیای مرکزی

✍️ کارگروه آسیای مرکزی موسسه مطالعات شرق

تحریم‌های غرب علیه روسیه در موضوع اوکراین از سال 2014 و پس از الحاق شبه‌جزیرۀ کریمه به روسیه آغاز شد. این تحریم‌ها در آن زمان تأثیر محسوسی بر آسیای مرکزی داشت. با این حال موج جدید تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه پس از فوریۀ 2022 که یکی از بزرگ‌ترین و شدیدترین جریان‌های تحریمی در بازۀ معاصر محسوب می‌شود، انتظارهایی را برای ایجاد تأثیرات عمیق‌تر و جدی‌تری به‌وجود آورد. کشورهای آسیای مرکزی نیز به انحاء گوناگون نسبت به این پیامدها و بروندادها واکنش نشان داده‌اند و در برنامه‌های اقتصادی خود سیاست‌های جدیدی را اعمال کرده‌اند. در این گزارش با بررسی برخی شاخص‌های اقتصادی تلاش می‌شود تا این تأثیرات و روند آنها مورد بررسی قرار بگیرد.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3972/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

11 Mar 2025 10:49

🔻 نقش «همکاری منطقه‌ای» در مدیریت بحران مهاجران افغانستانی

مریم خالقی‌نژاد؛ پژوهشگر مسائل سیاسی

رویدادهای افغانستان ترکیبی از تراژدی‌های فاجعه‌بار را به وجود آورده است. فروپاشی اقتصادی، گرسنگی و رنج در مقیاس وسیع، بازگشت سرکوب عظیم سیاسی و اجتماعی، بیماری همه‌گیر کرونا و امثال آن، بر اوضاع افغانستان تاثیر داشته و مهاجرت صدها هزار نفر از اتباع این کشور را سبب شده است. این بحران روابط بین‌المللی را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. عدم پاسخگویی مؤثر به این بحران می‌تواند به کاهش اعتماد بین کشورها و سازمان‌های بین‌المللی منجر شود. برای کاهش فشار مهاجرت از افغانستان و ایجاد شرایط پایدار در این کشور، نیاز به راهکارهای چندبعدی و جامع است که هم به بهبود شرایط داخلی افغانستان بپردازد و هم همکاری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای را تقویت کند.

https://www.iess.ir/fa/analysis/3957/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

09 Mar 2025 07:38

آنچه در این شماره می‌خوانید:

✅ افغانستان
▪️تبارشناسی تاریخی- فرهنگی «جشن نوروز» در افغانستان
▪️جشن نوروز؛ پیوند دهندۀ اقوام و فرهنگ ها

✅ آسیای مرکزی
▪️الزامات سیاسی بسترسازی هویتی-تمدنی بر پایۀ نوروز در آسیای مرکزی
▪️نوروز در ترکمنستان؛ در آیینۀ فرهنگ و ادبیات

✅ پاکستان
▪️همسایۀ خورشید و سند: تلاقی اندیشه و تمدن در سپهر ایران و پاکستان
▪️کارکرد «جشن نوروز» در دیپلماسی عمومی ج.ا.ایران در پاکستان

https://www.iess.ir/fa/weekly/3961/

مطالعات راهبردی شرق

08 Mar 2025 11:01

همسایۀ خورشید و سند: تلاقی اندیشه و تمدن در سپهر ایران و پاکستان
✍️دکتر ویدا یاقوتی کارشناس مسائل پاکستان

ایران و پاکستان، علی‌رغم تمایزات جغرافیایی، سیاسی و ساختاری، در طول تاریخ، دوشادوش یکدیگر زیسته و پیوندهای ناگسستنی فکری، فرهنگی و تمدنی میان آنان شکل گرفته است. این پیوندها نه‌تنها در ساحت زبان، ادب و هنر بلکه در گسترۀ فلسفه، تصوف، اندیشه دینی و سیاست‌ورزی نیز متبلور بوده‌اند. از عصر باستان، سرزمین سند به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نقاط تلاقی تمدن‌های بزرگ شناخته می‌شد. ایرانیان از دوران هخامنشیان و ساسانیان در این منطقه حضور داشتند و این ارتباط در دوران اسلامی نیز با گسترش زبان فارسی و نفوذ اندیشه‌های ایرانی ادامه یافت. در دورۀ غزنویان، غوریان و گورکانیان، ایران و شبه‌قاره پیوندی بی‌نظیر یافتند که از حیث فرهنگی، تمدنی و فکری، میراثی گران‌بها برای هر دو ملت بر جای گذاشت.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3969/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

05 Mar 2025 11:03

🔻نگاه ویژه اندیشکده‌های آمریکایی به آسیای مرکزی

تحلیلگران مستقل آمریکایی در حال ارائۀ پیشنهادهایی برای استفاده و بهره‌برداری از منابع طبیعی غنی در کشورهای پساشوروی هستند. مؤسسۀ «کارنگی» اخیراً در مقاله‌ای به اهمیت و ضرورت دسترسی کشورهای غربی به مواد معدنی حیاتی و مهم موجود در آسیای مرکزی پرداخته است. کمی پیشتر نیز، «لوک کوفی»، تحلیلگر معروف اندیشکدۀ هادسون (Hudson)، روش و دستورکاری را برای کسب نفوذ بیشتر آمریکا در این منطقه طراحی و منتشر کرده بود. این تحلیلگران خواستار تسریع نفوذ آمریکا در آسیای مرکزی هستند و از دونالد ترامپ خواسته‌اند شخصاً این منطقه را تحت کنترل سیاسی، اقتصادی و نظامی ایالات متحده قرار دهد.

👉https://www.iess.ir/fa/translate/3964/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

02 Mar 2025 11:36

🔻 نقش‌آفرینی ایران و آسیای مرکزی در پروژه‌های حمل‌ونقلی افغانستان

اقدام‌های کنشگرانۀ طالبان برای توسعۀ زیرساخت‌های ترانزیتی، علاقۀ بسیاری از کشورهای آسیای مرکزی را برای تقویت مناسبات تجاری و اقتصادی با افغانستان افزایش داده است. در همین حال، منافع ایران برای ایجاد کریدور ترانزیتی به چین از طریق افغانستان می‌تواند موازنۀ قدرت را در نظام ترانزیت منطقه‌ای تغییر دهد. این تغییر می‌تواند موقعیت تاجیکستان و قرقیزستان را که در حال حاضر در بن بست حمل و نقلی قرار دارند و برای دسترسی به بازارهای جهانی به ازبکستان متکی هستند، تقویت کند.
برای کاهش خطر تشدید رقابت‌ها، کشورهای آسیای مرکزی باید منافع خود را با توجه به افزایش روزافزون اهمیت افغانستان به‌عنوان یک قطب ترانزیتی با یکدیگر همسو کرده و راهبرد هماهنگی را برای مدیریت مسیرهای حمل‌ونقل بین منطقه‌ای تدوین کنند تا بدین ترتیب، همه بتوانند به‌طور یکسان از منافع متقابل این طرح‌ها بهره‌مند شوند.

https://www.iess.ir/fa/translate/3959

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

01 Mar 2025 09:42

🔻دورنمای نقشِ ارتش در ساختارِ سیاسی پاکستان

✍️میراحمدرضا مشرف، کارشناس مسائل افپاک

غالباً ساختار قدرت در پاکستان را به شکل هرم و بر مبنای سه وجه دولت، احزاب سیاسی و ارتش (نظامیان) در نظر می‌گیرند. موقعیت ارتش پاکستان را باید در قاعدۀ این هرم جای داد؛ جایی که نقطۀ اتصال و اتکای دو وجه دیگر نیز به شمار می‌آید. این در حالی است که براساس قانون اساسی پاکستان، ارتش را باید در زیر مجموعه‌ دولت قرار داد. چنانکه رئیس‌جمهور، فرماندۀ کل قوای مسلح است و وظیفۀ انتخاب فرماندۀ کل ارتش را نخست‌وزیر بر عهده دارد.
بر همین اساس، نهادهای مدنی و به‌ویژه احزاب سیاسی نیز در حالی که خود، یکی از اضلاع اصلی قدرت به شمار می‌آیند، برای نزدیکی به ارتش و حفظ روابط حسنه با آن، تقلا و حتی با یکدیگر رقابت می‌کنند. مجموعۀ این شرایط موجب شده تا از زمان استقلال پاکستان تاکنون، ارتش در جایگاه تاثیرگذارترین نهاد سیاسی- اجتماعی پاکستان، نقش‌آفرینی کند.

👉https://www.iess.ir/fa/analysis/3956//

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

25 Feb 2025 07:31

🔻گسترش ناتو در آسیای مرکزی؛ تجهیز نظامی قزاقستان توسط ترکیه

صنایع نظامی و دفاعی در کشورهای آسیای مرکزی، به‌ویژه قزاقستان، با صنایع دفاعی ترکیه به‌طور یکپارچه در حال ادغام هستند. این ادغام از طریق برنامه‌های نوسازی سیستم امنیتی و در چارچوب همکاری‌های نظامی و سیاسی میان اعضای سازمان کشورهای ترک انجام می‌شود. در حال حاضر، همکاری بین قزاقستان و ترکیه در زمینۀ صنایع دفاعی از صِرف تأمین تسلیحات، به یک سطح بالاتر و راهبردی‌تر رسیده است. هدف این همکاری‌ها نوسازی ارتش قزاقستان و ادغام آن با سیستم‌های دفاعی جهانی است. در واقع به نظر می‌رسد قزاقستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی در حال خرید تسلیحات ساخت ترکیه هستند تا در آینده سیستم‌های دفاعی و تجهیزات نظامی خود را با استانداردهای ناتو هماهنگ کنند.

👉https://www.iess.ir/fa/translate/3962/

🖇توئیتر فارسی| توئیتر انگلیسی| فیسبوک | تلگرام فارسی| تلگرام انگلیسی

مطالعات راهبردی شرق

24 Feb 2025 07:17

آنچه در این شماره می‌خوانید:

✅ افغانستان
▪️تأثیر مدل حکمرانی «جولانی» در سوریه بر حکومتداری طالبان
▪️نقش «همکاری منطقه ای» در مدیریت بحران مهاجران افغانستانی
▪️اینفوگرافیک تعامل دیپلماتیک حکومت طالبان
▪️نقش آفرینی ایران و آسیای مرکزی در پروژه های حمل ونقلی افغانستان

✅ آسیای مرکزی
▪️اهداف و پیامدهای توقف فعالیت USAID در آسیای مرکزی
▪️پیامدهای اقتصادی جنگ اوکراین برای آسیای مرکزی
▪️اینفوگرافیک پیامدهای اقتصادی جنگ اوکراین برای آسیای مرکزی
▪️نگاه ویژۀ اندیشکده های آمریکایی به آسیای مرکزی


✅ پاکستان
▪️دورنمای نقش ارتش در ساختار سیاسی پاکستان
▪️تحریم برنامۀ موشکی پاکستان و افزایش تهدیدهای هسته‌ای در جنوب آسیا

✅ بازشناسی فرهنگ و تمدن
▪️امتداد «ایرانِ فرهنگی» در ادبیات کلاسیک ترکمنستان

https://www.iess.ir/fa/weekly/3960/