3793
🔻کابان کاناڵێکی خۆماڵیی فەرهەنگی ، ئەدەبی و کۆمەڵایەتییە کە زۆرتر دەپەرژێتە سەر چیرۆک و ڕۆمان و هەروەها بابەتگەلی دیکەی کۆمەڵایەتی و هونەری و ... بەڕێوبەر @MTMUKRYANMK
🔘 عروس خانم خودکشی کرد
🔹عروس ساکن اقلیم کوردستان که ویدیوی او همراه با همسرش با لباس مستهجن که اندام وی مشخص بود و در شبکه های اجتماعی وایرال شده بود دست به خودکشی زد
🔹قبل از خودکشی ویدیویی از وی در مصاحبه با یک خبرنگار منتشر شده بود که گفته بود این فیلم برای خودمان ضبط شده بود اما توسط فیلمبردار پخش شد و مایه آبروریزی من شده بود و به فیلمبردار گفته بودم که اندام من را فتوشاپ کند که معلوم‌نباشد اما این کار را نکرد و وقتی فیلم را در فضای مجازی دیدم خانواده ام من را در شبکه های اجتماعی بلاک‌کردند و با من صحبت نمی کنند و‌حتی نمیتوانم به راحتی در شهر تردد کنم و حال روحی مناسبی ندارم.
🔹به گفته رسانه های اقلیم کوردستان وی امروز دست به خودکشی زد و در بیمارستانی در اقلیم در بخش مراقبت های ویژه به سر میبرد.
▫️ خبرگزاری مهاباد۳
▫️تنها صفحه رسمی شهرستان مهاباد
🆔️ @mahabadsey
🌐 mahabadsey.ir
۳ ڕێگا بۆ تۆڵەئەستاندنەوە لەو کەسانەی کە ئازاریان داوی
کابان | KABAN
لوڕ، بەشێڪ لە نەتەوەی ڪورد، دانیشتووانی باشووری ڕۆژهەڵات.
🆔 @anjomandiyalog
chawmedia
لورها بخشی از ملّت کورد ، ساکانین جنوب شرقی کوردستان
و
نکاتی چند در مورد شیراز و کریمخان زند
کاناڵی کابان
نەوشیروان مستەفا ئەمین لە لاپەڕەکانی ٥-۱٥٤ کتێبی"حکومەتی کوردستان؛ کورد لە گەمەی سۆڤیەتی دا" دەنووسێت کە یەکەمین سەفیری عێراقی بۆ دەرباری پەهلەوی گفتوگۆی خۆی لەگەڵ سەفیری بەریتانی لە تاران دەربارەی کێشەی کورد بەمجۆرە[ی خوارەوە] دەگێڕێتەوە:
"...ئینجا چووینە سەر باسی سیاسەتی ئێران بەرامبەر کێشەی کوردەکان.... وتم لەوەتەی گەیشتوومەتە تاران تا ئەمڕۆ، بەرپرسە ئێرانییەکان چەندین کەڕەت باسی کێشەی کوردیان لەگەڵ کردوومەتەوە. وا تێگەیشتم کە ئێران گرنگییەکی زۆر بە کێشەی کوردەکان دەدا، عێراق هەرچی کارئاسانییەک بۆ ئاواتی کورد بکات ئەمان بە جەزرەبەیەکی دائەنێن بۆ سیاسەتی ئێران و بە مەترسییەکی دائەنێن لە دەرەوە دێتە سەریان. هەروەها وا حاڵی بووم کە سیاسەتی ئێرانی پشت ئەبەستێ بەو تەئمیناتەی دراوێتێ دەربارەی یارمەتی نەدانی کورد بۆ وەرگرتنی لەوە زیاتر کە بە دەستیان هێناوە.... زۆر جار گفتوگۆمان بووە لەگەڵ تەیموورتاش دەربارەی کورد. ئەتوانم پێت بڵێم هەندێ جار دەمەقاڵەشمان بووە لەسەری. ئەوەی دەیزانم سیاسەتی تورک بەرامبەر کوردەکانی دانیشتووی ئەو وڵاتە [مەبەست باکووری کوردستانە] سیاسەتی توندوتیژی و نەهێشتنیانە بە هەموو ڕێگایەک، ئینجا بە تورک کردنیان. بەڵام سیاسەتی ئێرانی بەرامبەر کورد بریتییە لە سیاسەتی پشتگوێ خستن، واتە فەرامۆشکردنی ڕەگەزی کورد و یارمەتی نەدانی لە ڕووی پەروەردە و تەندرووستی و ئیسڵاحات و شتی ترەوە تا ڕۆژێ بێ ئەوەندە لاواز ببێ نەتوانێ خۆی ڕابگرێ و ناچار بێ لەگەڵ ڕەگەزی ئێرانیدا بتوێتەوە و نەمێنێ".
لە لاپەڕەی:
🆔 @kiwmars
قەڵاغ پشتیوانێکی قوورس وقایم بوو بۆ ڕۆژە سەختەکان لە وەرزی زستان کە چوار قوڕنەی وڵات بە بەفر دەگیرا جا دایکە شۆخ و شەنگەکان بەری بەیانی بە داشقە یا فەرغوون کە ڕێگای قەڵاغ خاوێن دەکراوە ئەو ئاوردوی کە دەنێو قەڵاغەکە دا بوو دەیانهێنا و تەندوور دادەخسترا و دوای ئاو گەرم کردن و چێشت لێنان ڕۆدەمرکا و ئەوجا کاس و کەوڵ ڕادەخسترا و تەشتەهەویر کە هەر شەوی مابوو دەشێلدرا و جوان هەڵات بوو دەیانهێنا و ئەنگوتک دەگیرا و دوای وەردێنە لێدان و هاویشتنە سەر ڕفێدە بە قەراغ تەندوورێوە دەدرا و نانی گەڵاگەڵا دەبرژاو کە مردوو ئیشتیای دەچوویە دە تەبەکدا هەڵدەچندرا و لە جێگایەکی تایبەت دادەندرا و نردوو نردوو دەیانهێنا سەر سفرە و دەگەڵ ئەو چێشتانەی لێدەندڕا دەخورا تایبەتەن ئەگەر پەنیری کوردی با و چای دەگەڵ با زۆر ئەستم بوو پیاو بکشێتەوە هەتا مەشکەی زگیان نەهێشابا نەدەکشانەوە . نان کردن کە خەڵاس دەبوو ئەجار چوار دەورەی تەندوور ئاوپڕژێن دەکرا و ئەو جار کورسی داویشترا و لێفێکی جوانی پێدادەدرا و جا کاکە هە تا ملان تێدەخزان کە لاقت گەرم دادەهات خەوێکی قوورس دایدەگرتی و خەۆت لێدەکەوت .
ئەگەر گۆشت هەبا دایکە کان لەسەر بەرد بە کوتکی دار دەیانکوتاو دوایە کوفتەی بەتام ساز دەکرا و دوایە لە دیزەڕەش کە لە گڵ ساز کرابوو داویشترا و دە تەندوری دەندرا و بۆنی تۆمار بە تۆمار دەڕۆی هەر کەس هاتبا بە بۆنی دەیزانی ئەو ماڵە شۆرباوکفتەی لێناوە .
بیروەرێک ؛ ڕوژێک دایکم شۆرباو کفتە ڵێدەنێ دیزەی دەتەندوورێ دەنێ و بانگی شێوان کە خەریکی مانگادۆشین دەبێ مامۆستاکانی گوند دێنە ماڵە مە و کە بۆنی کوفتە و شۆرباو دێ مەست و حەیران دەبن دیزەی دەردێنن و دەگەڵە خۆیان دەیبەنەوە بۆ مزڵەکەیان ئەوە دایکم ئاگادار نێ شەوێ کە ڕبووینەوە و سفرە لە سەرەوەی مدبەق ڕاخڕا و ئێمەی منداڵ قلی و بلیمان بوو کە کفتە و شۆرباو دەخۆین بەڵام کە دایکم کورسی وەلانا و سەری خستە نێو تەندوور وادەکا خۆ دیزە نەماوە دە و حەیسل بەیسەدا بووین یکێک لە مامۆستاکان لە حەوشە پێدەکەنی هەرایکرد باجە ئایشێ ئەمن مەنیج ئێوارێ دەگەڵ شلێر هاتینە حەسار بۆنی کوفتە و شۆرباوەکە هێن خۆش بوو دیزەکەمان برد و بەشی خۆمان گێڕاوەتەوە ئەوی دیکەشمان بۆ هێناونەوە
کاناڵی کابان
شەوە شێعری وەفایی
کات : پێنج‌شەممە 21ی بەفرانبار 1402ی هەتاوی
7ی شەوێ
هەندێڪ جار
بەخت هێندە درەنگ دێ
ڪە هیچ ئارەزووت لە هاتنی نامێنێ
شین .کاف
کاناڵی کابان
پێچ و تاوی زوڵفی خاوی ڕەمز و غەمزەی سیحری چاو
ئەو لە لایێ دڵ دەکێشێ، ئەم لە لایێ دین دەبا
وەفایی
کاناڵی کابان
ئاوێنەشکاو
ئاڵقەی ۹ کابان
کۆی بیرەوەرییەکانی خالید حیسامی ( مامۆستا هێدی )
مۆسیقا ؛ ساسان سەمەدی
تۆمار و خوێندنەوە ؛ موشتاق فەیزیابی
ویدیۆ ؛ هێدی خزری
س؛ڕێگاپادکەست
#ئاوێنەشکاو
کاناڵی کابان
قصه‌ای پردرد، قصه‌ای پرامید
چیرۆکێکی ئازاربەخش، چیرۆکێکی هیوابەخش
#رویا_حشمتی
سبەی خۆ هەر دەبینە خاک
بۆچی ئیستا خاکی نەبین
چاکبوون لووتکەی مرۆڤبوونە
بۆ نموونەی چاکی نەبین
بەهجەت یەحیا
🌐 بنکەی فەرهەنگی هونەری موکریانی مەهاباد (ئەنجومەن ئەدەبی) شەوە شێعرێک لە ژێر ناوی
شەوە شێعری وەفایی
بەڕێوە دەبات.
✳️ بە بەشداریی شاعیرانی پێنج پارێزگا
🗓 کات : پێنج‌شەممە 21ی بەفرانبار 1402ی هەتاوی
7ی شەوێ
🏛 شوێن : تالاری وەحدەتی شارەداری مەهاباد
✅ هاتن بۆ هەمووانە
🆔 @binkemukrian
بابەت : پەروەردەی ئەخلاقی منداڵان
دۆکتۆر #عەلی_حەسەن_پوور
لە شاری سەقــــــز
باسێک زۆر موهێم بۆ دایک و باوکان و جوانەکان
#
🔘 بۆ ئەوەی نان تازە بمێنێ لە نێو فریزێر ڕایبگرین یان یەخچاڵ؟
🔹 شێوازی سەرەکی مۆلیکولی(Molecule) نیشاستە لە ناو ئارد کریستاڵییە(Crystalline) و شێوازی ئەندازەیییان(Geometric) تا ڕادەیەک ڕەق و توندە.
🔹 کاتێک ئاو لە ناو ئارد دەکەین و دەبێت بە هەویر و دواتر گەرمای دەگاتێ و دەبرژێ دوو فاکتەری ئاو و گەرما مۆلیکولی نیشاستە دەشکێنن و شێوازی کریستاڵی دەگۆڕدرێ بە Amorphous یان بێ شێوازی.
🔹 وە لە ئەوکاتەی نان لە تەندوور دێتە دەرێ و فاکتەری گەرما چیدیکە نامێنێ مۆلیکولی نیشاستە حەول دەدا بگەڕێتەوە سەر شێوازی سەرەکی خۆی بەڵام فاکتەری ئاو بەرەنگاری گەڕانەوەی مۆلیکولەکان دەبێ، بەم هۆکارە دەبێ ئاوەکە نەمێنێ تا مۆلیکولەکان بتوانن بگەڕێنەوە سەر شێوازی سەرەکی خۆیان، کەوایە نان دەست دەکات بە دەردانی ئاو تا پرۆسەی گەڕانەوەی مۆلیکولەکان هاسان بکات و ئەوە دەبێتە هۆی ڕەق بوون و ئیشک بوونی نان.
🔹 هەڵبەت نان لە ناو یەخچاڵ زووتر کۆن دەبێ تا لە ژووری مەتبەخ چوونکە هەوای فێنکی نێو یەخچاڵ نمی زۆر کەمە و پرۆسەی کریستالایزێشن(Crystallization) هاسان دەکاتەوە و نانەکە زووتر ئیشک و ڕەق دەبێ.
بەڵام ئەم پرۆسەیە لە نێو فریزێردا ڕادەوەستێ چوونکە پلەی ساردی فریزێر زۆر لەسەرێیە و مۆلیکولەکانی نیشاستە ناتوانن شێوازی خۆیان بگۆڕن.
🔹 کەوایە ئەگەر نان بۆ ماوەی دوورودرێژ ڕادەگرن فریزێر باشترین بەربژێرە.
ئەگەر نان بۆ ماوەی کەم ڕادەگرن پلەی ساردی و گەرمی ژووری مەتبەخ باشترین بەربژێر
س؛ پێگەی هەواڵیی مەهاباد۳
کاناڵی کابان
ئاااای کاکە سەلاح
لە ماوەی هاوکاریماندا
کە تەمەنی بە درێژایی مێژوو بوو ، هەرکات بەدزی نە بە ئاشکرا ڕوانیبامە چاوی کزت کزەم لە هەناوی دەهات .
غەمێ بە پڕی چاوم خۆی دەخزاندە ناخم ، هەر بۆیەشە دڵ بەداخی هەزار ئاخم .
هەر کات دەتگووت : نەنووی ئیسفاڵتە !!
ماڵتە نازانم دەتزانی یا ئەویش فیلمێک بوو ؟ کایەت بە هەستی خەست دەکرد !!
داخی داغی کۆچی دوایی هونەرمەندانی مەرد و ڕەندەم کە
کە چ بێ ناز دەنوون ، نەنوو !!
جا لە دەوری چاوی بێ خەوت گەڕێم مامە نەنوو ،
لەو بە دووا تێر تێر بنوو ،
تێر بنوو نەنوو ــ😰
بەم جۆرە هاوخەمیم لەسۆنگەی مەرگی لە نەکاوی کاک سەلاح ی بێ کاو دەر دەبڕم و هیوای شادی ڕوحی و هەرمانی یادی پیرۆزی و سەبر و هێوری بۆ کەس وکاری دەخوازم
دوا سەرە خۆشیم لە هونەرمەندانی دڵسۆزە کە بە غەمی مامۆستا شێخ محەممەدی دڵ پەرۆشن 🙏
بچووکی هەموو لایەک . عومەر ڕەسووڵی ـ🙏🙏
🎥بینەر بن//
🔴 پەردە لەسەر تەندیسی شەوە شێعری وەفایی مەهاباد لادرا
١۴٠٢٫١٠٫۲۰
🆔 @HajeMedia
🆔 @HajeNews
بەڕێوەبەرایەتی بنکەی فەرهەنگی هونەری موکریانی مەهاباد، ئاشکرای کرد کە سبەی لە کاتی بەڕێوەچوونی شەوەشێعری وەفایی، بڕیارە ڕێز لە دوو مامۆستای شاعیر کاک ڕەسوڵ کەریمی(مامۆستا سووتاو) و کاک قاسم موئەیەدزادە(مامۆستا هەڵۆ) بگیرێت و تەندیسی ئیفتخاری شەوە شێعری وەفاییان پێشکەش بکرێت. ئەو کارەش وەک وەفا و خۆشەویستی خەڵکی مەهاباد و کوردستان بۆ تەمەنێک حەول و کۆششی ئەدەبی ئەو دوو شاعیرە مەزەندە دەکەن.
بە هیوای تەمەن‌درێژی و سەربڵیندی هەردووک مامۆستایانمان.
🆔@binkemukrian
ئاوێنەشکاو
ئاڵقەی ۱۰ کابان
کۆی بیرەوەرییەکانی خالید حیسامی ( مامۆستا هێدی )
مۆسیقا ؛ ساسان سەمەدی
تۆمار و خوێندنەوە ؛ موشتاق فەیزیابی
ویدیۆ ؛ هێدی خزری
س؛ڕێگاپادکەست
#ئاوێنەشکاو
کاناڵی کابان
خۆشەویستان دەتوانن لە رێگای ئەم لینکانەی خوارەوە گوێبیستی ئاڵقەی ۱۰ لە کتێبی ئاوێنەشکاو بن .
🌐 سایتی فەرمی ڕێگا (بۆ پشتگیری لە ماڵپەری ڕێگا لەم لینکەوە گوێبیس بە)
👈 بۆ گوێبیس بوون لەسەر سپۆتیفای
👈 بۆ گوێبیس بوون لەسەر کەست باکس
👈 بۆ گوێبیس بوون لەسەر ئەپل پۆدکاست
👈 بۆ گوێبیس بوون لەسەر ئامازۆن میوزیک
کاناڵی کابان
شیلانە
مامۆستا محەممەد جەزا
شیلانە زیز بوونت نزیکە مەرگی منە
عەشقی تۆ لە دڵما دەریایەکی بێ بنە
پێکەنین و خەندەکەو عەزابی قەبری منە
بۆچی زیزی شیلانە لەمن یا لە زەمانە!؟
هەڵدێراوی کێوانم کردوومت بە دێوانە
بۆچی بۆ لێم تۆراوی،لە سەر چی لێم ڕەنجاوی
خۆ من شێتی باڵای تۆم ئاسکی گەردن
خوێناوی
کاناڵی کابان
دۆستان قەڵاغ وەبیرهێنەرەوە ی ئاور و تەندوور و ڕیخ و دەوەیە!!! ئەو ژن و کچە جوان و سروشتیانەی دێهاتی کە لاقی جوانیان هەتا چۆکان هەڵدەکرد ڕیخەکەیان دەشێلا و دەست و مەچەکی خڕ و ناسکیان هەڵدەماڵی و دوایە بەزەحمەت و ڕەنجی شانیان دەیان کردە دەوە
دە دواییدا وەستاژنەکان دە ڕۆژیکی تایبەت دا کە زۆربەی کچانی ئاوایی وەک هەرەوەز و گەلە کۆمەکی خڕدەبوونەوە دەوە دەو دەیاندا دەست وەستا ژن و ئەویش بەپێی نەقشە و پلانی خۆی قەڵاغەکەی خڕئاسا لێدەدا و یان چوار گۆشە دایدەنا و دوایەش ریخی سێ چوار ماڵان کۆ دەکراوە پاش شێلان و کردنی قسەی خۆش خۆش کە زۆربەی قسەکان لە دەورووبەری خۆشەویستیدا بوو ئەگەر کوڕێک کچێکی خۆش ویستبا ئەوێ ڕۆژێ جارێک ڕێگای دەخستە ئەو جێگایە و خۆشەویستەکەی سیلێکی چاوی دابایە یان هەل بۆ قسەکردن هەڵکەوتبا قسەیان دەکردو ئەگەر شەیتان و شوفار لێگەڕابا یکتریان دە باوەش دەگرت و ماچێکی خودایان دەکرد ئەگەر چی بۆنی ڕیخ ودەوە تێکەڵ دەگەڵ عشق و عاشقی دەبوو بەڵام کەیفیان زۆر ساز دەبوو مانگێکی ژیانیان بەو جێژوانە دەکرد کە پێم وابێ تام و چێژی ئەو دیمانە سەد بەرابەر لە بۆنی ئەو ئۆدکۆڵۆنە و عەتر و حبیبەی ئەلحان خۆشتربوو!! ڕیخ تۆپ تۆپ دەکراو قەڵاغیان دادەدا ئەو قەڵاغەی کە پشت و پەنایەکی زۆر گەوەرەبوو بۆ سەرما و سەخڵەتی زستان .
جا زۆربەی جێژوان و دیمانەکانی کوڕان وکچانی گوندەکان لەوێ دەگیراو چێژ و تامیان لێوەردەگرت .
یادی قەڵاغ و جێژوان و تەپاڵە و کەمرە و دەوە هەر بەرز بێ .
ساکار
▪️بەداخەوە خاتوو هەدیە کچی بچووک و دوا منداڵی سماییل ئاغای سمکۆ لە شاری ئۆزاپی باکوری کوردستان کۆچی دوایی کرد.
ڕۆحیان شاد و جێگایان بەهەشتی بەرین بێت.
✍ د. محمدباقر پیری
/channel/kurdokurdistan
🎥 #بینه‌ری_بن//
➖چاو پێکەوتنێکی تایبەت لەگەل پیاوێکی تێکڵاو لەگەڵ هونەر و هونەرمندان
لە هەڤپەیڤینێکی تایبەت #یاسر_محەممەد_زادە_ئەقدم و کاک حەمەدەمین ئازەریون خاوەنی ئیستریۆ ئازەریون و یاری بەوەفای مامۆستا محەممەدی ماملێ هونەرمەندی دەنگ خۆشی نەتەوەکەمان دەدوێنێ و باسی هونەر و هونەرمەندانی ڕابردوو دەکەن.
لە ڕێگەی پیرانشار ڕووداو دەتوانن بەشێکی کورت لەو دانیشتنە دەگمەنە ببینن.
به‌شی یه‌که‌م
س؛ پیرانشار ڕووداو
کاناڵی کابان
قەڵاغ
گردە دێرینەکان وسەیرانگاکانی نزیک گوندەکانی خۆمان،
ئایا یاد و بیرەوەرێکانتان بەم گردانە زیندوو بووەوە؟
ڕەنگە باوەڕ نەکەیت کە ئەم گردانە سەرچاوەی سووتەمەنی و وزە و پێوانەی پێویست بوون بۆ هەزاران ساڵ لە ناوچەکانی کوردستان و بەکارهێنانی جۆراوجۆری هەبووە...
ئەگەر بتوانن کۆمێنت لەسەر یەکێک لە بەکارهێنانەکانی بکەن؟
کاناڵی کابان
🔶 نامەیەکی جوانی ڕۆئیا حێشمەتی، چالاکی کوردی خەڵکی سنە کە ئەمڕۆ بەهۆی ڕەچاونەکردنی حیجابی زۆرەملێ، ٧۴ زەربە قامچی لێدرا
"من زمانی فارسی ئارامتر لە زمانی کوردی کە زمانی زگماکیمە قسە دەکەم. هەندێ جار پێویستە بۆ دۆزینەوەی وشەیەکی گونجاو هەڵوەستەیەک بکەم یان یارمەتی وەربگرم. لەهجەکەشم لەکاتی قسەکردنم‌دا دیارە. کاتێک زۆر ماندوو بم یان لە خەو هەستابێتم و بمەوێ بە فارسی قسە بکەم، زاراوە (لهجە)کەم زۆر خەست‌تر دەبێتەوە، چونکە بەشێکی زۆری وزەکەم تەرخانی دۆزینەوە و هەڵبژاردنی وشەکان دەکەم. کاتێک کە زۆر تووڕە یان شاگەشکە دەبم، دەچمەوە سەر ڕێکخستنەکان (تنظیمات)ی کارخانە. زمانی عەشق و دەربڕینی قووڵترین هەستەکانم کوردییە. زمانی ئاخاوتن لەگەڵ ئاژەڵانیش. کاتێک بە کوردی دەدوێم، زیاتر لە هەموو کاتێک خۆمم.
ئاخ! لەبیرم چوو. من زمانی شۆخی کردنیشم کوردییە.
ساڵانێک بەر لە ئێستا، هاوڕێیەکی خۆشەویستم پێی گوتم، دەزانی کە کەنینەکەشت لەهجەی هەیە؟ ئەوە یەکێک لە جوانترین کۆمێنتەکان بوو کە تاکوو ئێستا وەرمگرتووە.
من لەهجەم هەیە و لەهجەشم خۆش دەوێ. تەواوی لەهجەکانی دیکەشم خۆش دەوێ. بە قەولی سەمیرا، ئیزن نادەم لەبەر بوونی لەهجە، خۆمان لە مافی پێوەندیگرتن لەگەڵ دونیا بێبەش بکەین".
⚡️ پەیوەستی کاناڵی "پەلەنیا" بن / در کانال تلگرام «پەلەنیا» عضو شوید:
👇👇
@Pelenya
بابەت : پەروەردەی ئەخلاقی منداڵان
دۆکتۆر #عەلی_حەسەن_پوور
لە شاری سەقــــــز
باسێک زۆر موهێم بۆ دایک و باوکان و جوانەکان
ئاوێنەشکاو
ئاڵقەی ۹ کابان
کۆی بیرەوەرییەکانی خالید حیسامی ( مامۆستا هێدی )
مۆسیقا ؛ ساسان سەمەدی
تۆمار و خوێندنەوە ؛ موشتاق فەیزیابی
ویدیۆ ؛ هێدی خزری
س؛ڕێگاپادکەست
#ئاوێنەشکاو
کاناڵی کابان
خۆشەویستان دەتوانن لە رێگای ئەم لینکەی خوارەوە گوێبیستی ئاڵقەی نۆهەم لە کتێبی ئاوێنەشکاو بن.
👇🏽👇🏽👇🏽👇🏽👇🏽👇🏽👇🏽
https://rb.gy/mangfw
🔺ایرانی کرد یا کرد ایران!
چند نفر از ایرانیان مقیم اروپا، انجمنی به نام حزب " ایرانیان کرد میهن پرست " با مرام سلطنت طلبی تشکیل دادەاند.
به لحاظ سیاسی این خبر فاقد اهمیت است و به آسانی می توان از آن گذشت. این گونه رخدادها در دیاسپورا، فراوان اتفاق می افتد. احزاب، جبهەها و ائتلاف ها مثل قارچ سر بر می آورند و به زحمت عمرشان به چند هفته و چند ماه می رسد.
حزب ایرانیان کرد میهن پرست هم که به عمد واژەی ایرانیان قبل از کلمەی کرد نوشته شدە، از این قاعدە مستثنی نیست.
اگر در گذشته انجمن ها و محافل گپ و کتاب خوانی چپ در هر گوشه و کناری سبز شده و نام حزب و سازمان و جریان به خود می نهادند، این بار قرعەی فال بە نام راست گرایی و سلطنت طلبی و تجدید حیات قومی در معنای تجریدی آن افتاده است.
فارغ از فقدان وزانت این جمع کذایی، اما واکنش باورمندان به هویت کردی به مثابەی شناسەی هویتی غالب در کردستان، شایستەی تامل و تدقیق است.
رصد شبکەهای اجتماعی نشان می دهد که عموم کاربران کرد به خوارداشت کنش یادشده پرداخته و بیزاری خود را نشان دادەاند.
عمدتا با این استدلال کە اینان یهودای خائنی هستند کە بە آرمان و هویت مردم خود پشت کرده و از جرگەی مومنان به هویت کردی خارج شدەاند.
این رخداد نمونەی خوبی برای بررسی حقوق اقلیت ها در چارچوب آموزەهای لیبرالی است.
بر خلاف آنچه پنداشته می شود، لیبرالیسم که مبنای آن اصالت فرد بر اجتماع است، در برابر حقوق جمعی جماعات قومی، مذهبی و اقلیت های ملی ساکت نبوده است.
از یک نظر لیبرالیسم و نظریەی رقیب آن مارکسیسم از این لحاظ که در جوامع به لحاظ قومی همگن اروپایی به دنیا آمدند، در ابتدا از فقری قابل ملاحظه در پرداختن به حقوق اقلیت ها برخوردار بودند.
دست بر قضا هر دو هم هنگامی که در گسترش جغرافیایی خود، روی به سوی شرق - اروپای شرقی و آسیا - نهادند، ناچار تن به انعطاف و توسعەی نظری و تجربی به مقصود تلفیق با جوامع هدف دادند.
در این مجال کوتاه نمی توان به تمام خواستگاه ها و ایستگاه های این تطور تاریخی پرداخت. بلکه صرفا و به اختصار به یکی از دلمشغولی های لیبرال ها در این باره اشاره می شود.
بحث حقوق اقلیت های قومی و ملی در دایرەی حقوق جمعی قرار می گیرد و ماهیتا با حقوق فرد که سنگ بنای لیبرالیزم است، متفاوت می باشد.
حقوق جمعی هم حاصل جمع حقوق اعضای یک جامعه مانند آزادی بیان، آزادی انتخاب، آزادی عقیده و ... نیست.
تمایز حقوق جمعی از حقوق فردی با پاسداشت مواردی چون زبان، سرزمین و هویت مشترک تعریف می شود. اینجا یک مای جمعی وجود دارد که با " من " های منفرد و تنها تفاوت دارد.
قائلان به توازی حقوق جمعی و فردی، غیر از راهکارهایی چون حاکمیت قانون و برابری حقوقی شهروندان که حقوق فرد را تضمین می کند، برای رعایت حقوق جمعی تدابیری دیگر را ضروری می بینند.
این مکانیسم ها را به صورت کلی می توان در ذیل عنوان " حفاظت های بیرونی " دسته بندی کرد.
حفاظت های بیرونی می تواند طیف وسبعی از راهکارها از فدرالیسم و خودمختاری گرفته تا اختصاص سهمیەهای انتخاباتی و سیاسی و مکانیسم هایی برای حفاظت از زبان و فرهنگ اقلیت را در بر گیرد.
با این وصف نگرانی لیبرال ها از مغلوب شدن حقوق فردی در پیشگاه حقوق جمعی عمدتا از این بابت نیست.
بلکه از باب مقولەای دیگر بنام " محدودیت های درونی " است. پیروان ملی گرایی های مبتنی بر خاک و خون و زبان و نیای مشترک و موطن تاریخی، برای پاسداشت راست کیشی سیاسی، معیارهایی سخت گیرانه بر می گزینند.
بر این مبنا، اعضای جماعات ملی و قومی همچون پیروان آئین های مذهبی حق ندارند راه و رسمی جدا برگزینند.
درست مانند دستگاه مذهبی و نهاد و دفتر و دستک آن، اینجا نیز بساط طرد و تکفیر و ارتداد برقرار است. دگراندیشان به آسانی انگ خیانت می خورند و چه بسا جان و آبرویشان را از دست دهند.
حفاظت های بیرونی و محدودیت های درونی که توامان برای محافظت از یک اجتماع اقلیت در جامعەای بزرگ تر به کار می روند، درست مانند دو سر یک قیفند.
سر بزرگ تر در بالا مشغول تصفیەی ناخالصی های بیرون و پیش گیری از ورود هر چیز مازاد است. در حالی که سر کوچک تر و پایینی با ناخالصی های درونی سر و کار دارد.
این بخش کار مستعد آنست که با آموزه های مبتنی بر اهمیت و جایگاه حقوق فرد انسانی شاخ به شاخ شود.
در مثال بالا هم چنین اتفاقی افتاده است. نمی توان حق آزادی انتخاب و عقیده و بیان را از هیچ انسانی گرفت. چه کرد، چه عرب، چه عجم و چه مسلمان و ترسا و یهودی و ...
اما می توان بر آنان خرده گرفت که بر چهرەی هویتی روشن و تاریخی و فهمی مشترک و کلیدی از آن، گربەوار پنجول زدە اند.
در نهایت می توان گفت راه حل این تناقض ها از جدا کردن سیاست از ملت می گذرد، همانگونه که سکولاریسم قبلا آن را از مذهب جدا کرد.
ملی گرایی مبتنی بر میثاق های جمعی چون قانون اساسی نیز راه برون رفت است.
#صلاح_الدین_خدیو
@sharname1
🔵گرتەیەک لە دوو هونەرمەندی تازەکۆچکردووی مەهابادی «خدر ڕەش‌ئەحمەدی» و «سەلاح شێخ‌محەممەدی»
🔹پێگەی هەواڵیی مەهاباد۳
🔹لاپەڕەی فەرمی شاری مەهاباد
🆔️ @mahabadsey
🌐 mahabadsey.ir