🎥 چرخدندههای ناترازی در اقتصاد ایران
🔸ناترازیهای اقتصاد ایران در کجا ریشه دارند؟ این اولین سؤالی است که برای رفع ناترازیهای اقتصاد ایران باید برای آن پاسخی جستوجو کرد. اقتصاددانان در پاسخ به این سؤال دو دسته عامل اصلی را شناسایی کردهاند. دستۀ نخست به درون بخش اقتصاد مربوط میشود و گروه دیگر به اقتصاد سیاسی کشور و نحوۀ تنظیم رابطۀ سیاستمداران با مردم باز میگردد.
🔸مسعود نیلی، در سلسلهنشستهای هماندیشی اقتصاد ایران که به همت گروه رسانهای «دنیای اقتصاد» برگزار میشود به تشریح عوامل اقتصاد سیاسی در بروز ناترازیهای اقتصاد ایران پرداخته و چگونگی بازطراحی رابطۀ سیاستمدار و مردم را در جهت رفع این ناترازیها ارائه کرده است.
🔸این نشست هماندیشی با حضور نخبگان در حوزۀ اقتصاد، علوم اجتماعی، مدیریت، روابط بینالملل و برخی فعالان اقتصادی و در کنار روزنامهنگاران برگزار شده است.
نسخۀ صوتی این نشست نیز در کانال تلگرام اکوایران در دسترس مخاطبان قرار دارد.
دولت چهاردهم؛ آزمون سخت بازآفرینی امید یا پایانبخشی به آن
مقدمۀ مشترک
در آستانۀ تشکیل دولت جدید، کشور ایران در چه وضعیتی قرار دارد؟ بزرگترین مشکلات کشور کدامها هستند؟ نظام حکمرانی برای حلّ آنها چه میتواند انجام دهد؟ قوۀ مجریه در میان پاسخهای این سؤالات کجا قرار میگیرد و از آن چه انتظاری میتوان داشت؟ چه چشماندازی برای بروز تحولات راهگشا قابل تصور است؟ آیا میتوان در نگاهی خوشبینانه، نقشۀ راهی پیشنهاد داد؟
بهدنبال سخنرانی ارائهشده در انجمن اقتصاد ایران و با توجه به بازخوردهای گرفتهشده از آن، تصمیم گرفتم که متن ارائهشده در آن جلسه را تفصیل بیشتر داده و نکاتی که در آن متن بهصورت بسیار فشرده نوشته شده بود را بهصورت مبسوطتر توضیح دهم. نتیجه آن شد که متن مورد اشاره حداقل به دو مقاله شکسته شود بهطوری که ضمن حفظ ارتباط قوی میان دو مقاله، در هریک از مقالات، به یک مبحث پرداخته شده و نتیجهگیری شود. در ادامه، مقالۀ دوم ذیل این موضوع آورده شده است.
https://shorturl.at/7U4hL
🎥 دو ویژگی ضروری برای دولت چهاردهم: ایجاد توافق و ساختن اجماع برای عبور از بحرانها
🔸دولت مسعود پزشکیان چه مشخصههای فردی، سازمانی و برنامهای برای حل مشکلات باید داشته باشد؟
🔸شرایط پیشروی اقتصاد کشور برای رفع ناترازیها چگونه است؟
🔸چه موانع عملکردی و دیوانی بر سر حل ناترازیهای اقتصادی وجود دارد؟
🔸چرا سازمان برنامه از نقطه شروعهای اصلی و مهم حل مصائب حکمرانی در کشور است؟
🔸نسخۀ کامل تصویری و یا صوتی این نشست را میتوانید در وبسایت و کانال تلگرام اکوایران ببینید.
پیامی به ملت ایران به مناسبت انتخابات ۱۵ تیر ۱۴۰۳
انتخابات هشت تیرماه ۱۴۰۳، پیامهای مهم و متعددی دربر داشت که اینجا فرصت پرداختن به همهٔ آنها نیست. از جمله نتایج برآمده از این رویداد مهم آن بود که مشخص شد درصد بزرگی از جمعیت صاحب رای کشور، یا آیندهٔ مطلوب خود را در میان هیچکدام از چهرههای تاییدشده ندیدند؛ یا نامزدها را در جایگاهی ارزیابی نکردند که بتوانند به آنچه میگویند عمل کنند؛ یا میخواستند به مسالمتآمیزترین شکل ممکن، بگویند که خواستارِ تغییراتی بسیار بزرگتر هستند.
نمیتوان کتمان کرد که بخشی از آنانی هم که رای دادند، در حوزههایی، با گروه اول، همنظر بودند؛ مگر در این نکته که، هنوز رگههایی از امیدِ به بهبود در دل داشتند. شاید همهٔ پیامها را بتوان در این عبارت کوتاه اما بسیار هشداردهنده خلاصه کرد که؛ بخش بزرگی از جامعه، این صندوق رای -که میتواند مسالمتآمیزترین و کمهزینهترین ابزار برای حل مشکلات بزرگ از جمله تعارض منافع باشد- را، ناتوان از انجام ماموریت یادشده ارزیابی میکنند.
اینکه آیا همهٔ پیامهایی که در رخداد روز ۸ تیرماه، توسط مردم داده شد، شنیده هم شده است یا نه را آینده آشکار خواهد کرد. آیا این پیام مهم شنیده شد که ظرفیتهای در اختیار، برای ایجاد تغییراتی حتی اندک و تدریجی، ولی پایدار و ماندگار در زندگی مردم، در حال زوال است؟
ما در مناسبتهای دیگر، هشدار دادهایم که التهابهای بزرگ خارجی در کنار چالشهای عظیم اقتصادی در حوزههای آب، انرژی، بودجه و فرابودجه، بانک، صندوقهای بازنشستگی، و فقر و نابرابری، در یک طرف و التهابهای عمیق سیاسی، فرهنگی و اجتماعیِ داخلیِ برآمده از شکاف در حال بزرگتر شدن بیننسلی در طرف دیگر، جامعهٔ ایران را بسیار ناپایدار کرده است. این شکنندگی ناشی از آن است که حسب تجربه، گروههای بزرگی از زنان، جوانان و بخش بزرگی از قشر متوسط، کسانی را که رای و نظر آنها را در نظام حکمرانی نمایندگی و پیگیری کنند، نمییابند.
لازم میدانیم توجه هموطنان گرانقدر را به این نکتۀ مهم جلب کنیم که زمین بازی انتخابات روز ۱۵ تیر با انتخابات روز ۸ تیر متفاوتاست. کارکرد انتخابات ۱۵ تیر، بهطور کامل و بسیار تعیینکننده، پیشگیرانه و سلبی است. این انتخابات بهطور ناگزیر، نه برای بیان خواستهها، بلکه برای اعلام ناخواستههاست. برای پیشگیری از تحمیل هزینههای بیشتر بر تن نحیف ایران عزیز و ممانعت از حاکــم شدن باورها و سیاستهایی است که بارها نخواستن آنها فریاد زده شده است.
از نظر ما، ابعاد بزرگ مشکلات خارجی و خطرات بزرگتر پیش روی مرتبط با آن، در کنارِ شکافهای عمیق و واگرای ناشی از ناترازیهای مالی و زیستمحیطی، ظرفیتی را برای تحمل ضربات ناشی از رویکردهای پرهزینه در روابط خارجی و آزمودن ایدههای توهمآلود و علمستیز در مواجهه با مشکلات داخلی، باقی نگذاشته است.
از اینرو، خاضعانه از شمـا ملت شریف ایران، به ویژه زنان و جوانان، دعـوت میکنیم، صرفاً برای کاهش احتمال مواجهشدن با بحرانهای غیرقابل کنترل و افتادن در مسیر صعب بدون بازگشت، در انتخابات تعیینکنندهٔ روز ۱۵ تیر شرکت کنید.
داود سوری- محمد طبیبیان- موسی غنینژاد- فرهاد نیلی- مسعود نیلی
مقالۀ دکتر درگاهی در روزنامۀ دنیای اقتصاد مورخ ۲ تیر ۱۴۰۳ با عنوان نقشهراه نظام حکمرانی
https://donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-4079883
اتفاق دیشب بسیار تاسف آور بود. آقای دکتر فاضلی را همواره به عنوان فردی متین، صبور، علمی و بسیار دغدغه مند می شناخته ام. آنچه دیشب بر ایشان گذشت، غیرمنصفانه و خارج از چارچوب های انسانی و اخلاقی بود. میزگردی که برای بررسی نظرات یک نامزد ریاست جمهوری تشکیل شده، تبدیل به میدان حمله به شخص دیگری می شود که همزمان، ابزار پاسخ دادن هم از او سلب می گردد. .
Читать полностью…رسانۀ سهامنیوز اخیراً گزارشی ویدئویی منتشر کرده است که در بخشی از آن ذکر شده بنده و برادرم با آقایان میثم و مقداد نیلی نسبت خانوادگی داریم؛ این مطلب نادرست است. از آنجا که طی چند روز اخیر این گزارش بارها در شبکههای اجتماعی دستبهدست شده، لازم دیدم آن را اصلاح کنم. خانوادۀ ما با نام خانوادگی «نیلی» اصالتاً همدانی است و با خانوادۀ «نیلی احمدآبادی» که عموماً اصفهانی هستند نسبتی نداریم. امیدوارم رسانهها و کانالهایی که این مطلب را منتشر کردهاند آن را اصلاح کنند.
Читать полностью…اصلاحات جامع اقتصادی در قاب بزرگ نظام حکمرانی
در مقالۀ حاضر به این موضوع پرداخته میشود که اصلاحات جامع اقتصادی در چه ظرفی از سیاست خارجی، سیاست داخلی و کیفیت تکنوکراسی شانس اجرای موفقیتآمیز را دارد و به این منظور، به رابطۀ متوالیِ بین سیاست خارجی، سیاست اقتصادی، سیاست داخلی و کیفیت تکنوکراسی پرداخته شده و نشان داده میشود که در سیاست خارجیِ «تعارضمحور» در مقابلِ سیاست خارجیِ «تعاملمحور»، نقش حکمرانیِ اقتصادی، از توسعۀ اقتصادی به توزیع رانت تنزّل پیدا میکند. هرچه شدت تنشهای خارجی بیشتر میشود، ابعاد شوکهای خارجی نیز بزرگتر شده و با بزرگترشدن تعداد و ابعاد شوکهای هزینهزای خارجی، رانتِ متّصل به حکمرانی اقتصادی هم افزایش پیدا میکند. با بزرگترشدن ابعاد رانت، آنانی که از قدرت بیشتر برخوردارند تلاش میکنند تا بهمنظور اطمینان بیشتر از عدم تغییر ریل سیاست خارجی به تعاملمحوری، رقبای بالفعل و بالقوۀ خود را در حکمرانی از میدان به در کنند و همین باعث میشود که سیاست داخلی به سمت مشارکت کمتر در حکمرانی حرکت کند. با کمترشدن مشارکت سیاسی، از یکطرف بهطور طبیعی، کیفیت تکنوکراسی دچار افت میشود و با تداوم افت کیفیت تکنوکراسی، خطاهای تصمیمگیری افزایش پیدا میکند و از طرف دیگر اصلاحات اقتصادی که در ذات خود، هدف رفع رانت و جایگزین کردن آن با کارایی را دنبال میکند غیرمحتملتر میشود. در این چرخۀ مخرّب، تنها پنجرۀ امید، واکنشهای طبیعی اقتصاد به عدمتعادلهای فزاینده و میزان آگاهی عمومی است.
در ادامه، مقاله بهصورت چند پرسش و پاسخ فرضی تهیه شده است؛ با این هدف که شاید از این طریق بتواند خواننده را با کارآیی بیشتر وارد مبحث اصلی کند.
🎥 آرزوی اقتصاددانان برای مردم و ایران 1403
▫️اقتصاددانان برای ما مردم چه میخواهند؟
▫️به مناسبت آغاز سال نو به سراغ اقتصاددانان و اندیشهورزان ایرانی رفتیم تا از آرزوها و آرمانهایشان این بار برای «مردم ایران» بپرسیم.
📺 @ecoiran_webtv
دلایل امتناع توسعه در ایران
متن زیر، گفتوگوی من با مجلۀ اندیشه پویا است که در شمارۀ نوروزی این مجله (شمارۀ ۸۹) منتشر شده است.
https://shorturl.at/nyLPV
▫️مسعود نیلی در هشتمین دوره مراسم امینالضرب مطرح کرد
▪️فردا را خودمان میسازیم
🔺مسعود نیلی، اقتصاددان و استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، که از سوی اتاق بازرگانی تهران در هشتمین دوره مراسم امینالضرب به پاس چهار دهه آموزش اقتصاد و سیاستگذاری اقتصادی، لوح و نشان امینالضرب دریافت کرد در یک سخنرانی احساسی با اشاره به مشکلات جدی کشور طی دهههای گذشته،. از مسئولیت همگان در برابر پرسشهای نسل آینده گفت. او با صدایی بغضآلود بر ضرورت تلاش بسیار برای ساختن فردا تاکید کرد.
👈متن کامل سخنان مسعود نیلی را اینجا مطالعه کنید:
https://news.tccim.ir/story?nid=77537
🎥 چرا ناترازیها به آیندۀ ایران گره خورده است؟
🔸مهمترین چالشهای نظام حکمرانی ایران در یک مثلث سه ضلعی خلاصه میشود. مجموعۀ ناترازیهای مالی و محیطزیستی کشور، شکافهای عمیق اجتماعی و فرهنگی و وضعیت روابط خارجی کشور سه مسئلۀ خطیر نظام حکمرانی کشور هستند که نیازمند اصلاحات راهبردی، رویکردی یا سیاستی هستند.
🔸استمرار هر یک از این سه مخاطره، یا آیندۀ سرزمینی ایران را تهدید میکند یا آنکه پایداری جامعه را از بین میبرد.
🔸در این نشست که با حضور صاحبنظران اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و به میزبانی گروه رسانهای «دنیای اقتصاد» برگزار شده، چگونگی شکلگیری این مخاطرات در کشور مورد بررسی قرار گرفته و خطوط کلی رفع این چالشها نیز ارائه شده است.
نسخۀ صوتی این نشست نیز در کانال تلگرام اکوایران در دسترس مخاطبان قرار دارد.
داستان ناترازیها
مسائل مهم امروز ایران را میتوان با استفاده از دو معیار مهم و سرنوشتساز دستهبندی کرد؛ نخست مسائلی که موجودیت یا آیندۀ سرزمینی کشور را دچار چالش میکنند و دوم، مسائلی که پایداری جامعه را مورد تهدید قرار میدهند. مسائلی که یک یا هر دو این معیارها را داشته باشند، خطیرترین مسائل کشورند و برای حل آنها باید یک «اصلاح راهبردی» صورت بگیرد. اصلاح راهبردی به این معناست که باید تغییر مسیر حرکت انجام شود. اما در برخی موارد هم میتوان از «اصلاح رویکرد» استفاده کرد که به معنای تغییر نگاه است. بهطور طبیعی اصلاح رویکرد مقدم بر اصلاح راهبردی است، چون در برخی مسائل میتوان با همین تغییر نگاه به دستاوردهای قابل قبولی رسید. گام بعدی نیز «اصلاحات سیاستی» است، یعنی در همان مسیری که حرکت میکنیم، میتوان بهبودهایی موضعی انجام داد و در نهایت در صورت نیاز بهسمت اصلاح راهبردی رفت و اساساً مسیر حرکت را تغییر داد.
پینوشت: این مقاله بهدلیل طولانی بودن در دو قسمت آورده شده است.
https://shorturl.at/CQ1x7
دولت چهاردهم؛ آزمون سخت بازآفرینی امید یا پایانبخشی به آن
مقدمۀ مشترک
در آستانۀ تشکیل دولت جدید، کشور ایران در چه وضعیتی قرار دارد؟ بزرگترین مشکلات کشور کدامها هستند؟ نظام حکمرانی برای حلّ آنها چه میتواند انجام دهد؟ قوۀ مجریه در میان پاسخهای این سؤالات کجا قرار میگیرد و از آن چه انتظاری میتوان داشت؟ چه چشماندازی برای بروز تحولات راهگشا قابل تصور است؟ آیا میتوان در نگاهی خوشبینانه، نقشۀ راهی پیشنهاد داد؟
بهدنبال سخنرانی ارائهشده در انجمن اقتصاد ایران و با توجه به بازخوردهای گرفتهشده از آن، تصمیم گرفتم که متن ارائهشده در آن جلسه را تفصیل بیشتر داده و نکاتی که در آن متن بهصورت بسیار فشرده نوشته شده بود را بهصورت مبسوطتر توضیح دهم. نتیجه آن شد که متن مورد اشاره حداقل به دو مقاله شکسته شود بهطوری که ضمن حفظ ارتباط قوی میان دو مقاله، در هریک از مقالات، به یک مبحث پرداخته شده و نتیجهگیری شود. در ادامه، مقالۀ اول ذیل این موضوع آورده شده است.
https://shorturl.at/MgWUP
انجمن اقتصاد ایران (انجمن اقتصاددانان ایران سابق) برگزار میکند
عنوان نشست:
دولت چهاردهم: چالشها و افق پیشرو
سخنرانان:
دکتر مسعود نیلی
دکتر احمد میدری
بحثکننده: دکتر جعفر خیرخواهان
دوشنبه ۱ مرداد ۱۴۰۳ ساعت ۱۴-۱۶
محل برگزاری: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران واقع در تهران، خیابان طالقانی، نبش موسوی، طبقۀ اول
پخش آنلاین:
https://marcocial.com/e/31k
دوستان گرامی،
با توجه به شرایط خطیر کشور و بهعنوان رای شهروندی، با همهٔ نگرانیهایی که برای آیندهٔ مادر عزیز و رنجورمان، ایران، دارم و با این امید که برای چندمین بار هم که شده، تلاش در جهت جلوگیری از متوقف یا حداقل کند شدن سرعت تخریب منابع کشور، مورد آزمون قرار گیرد، روز جمعه به آقای دکتر پزشکیان رای خواهم داد. امیدوارم دولتی با برخورداری از پشتیبانی قوی مردم و ارادهٔ سیاسی برای عبور از مشکلات بزرگ تشکیل شود و آقای دکتر پزشکیان همانطور که وعده دادهاند در صورت پیروزی، به اتخاذ رویکرد علمی در برخورد با مسائل و شفافیت و پاسخگویی در ادارۀ امور پایبند باشند.
سرمقالۀ نوید رئیسی در روزنامۀ دنیای اقتصاد مورخ ۲ تیر ۱۴۰۳ با عنوان اقتصاد، سیاست و ما
https://donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-4079843
دلنوشتهای به بهانۀ مناظرۀ اقتصادی دوشنبه شب
«اقتصاد ایران در وضعیت کنونی، از نظر مسائل و چالشهایی که با آن مواجه است در مقطعی ویژه به سر میبرد. مشکلات اقتصادی انباشتهشده در طول سالیان گذشته، مانند زخمهایی کهنه، یکی پس از دیگری سر باز کردهاند و بهدنبال آن، مرهمگذاری بر این زخمها، جای علاج بیماری را گرفته است. انباشت مشکلاتی که در دهههای گذشته برای حل آنها چارهاندیشی نشده، سبب شده است اقتصاد ایران امروز از نظر تعداد و عمق مسائل، در وضعیت تجربهنشدهای قرار گیرد. همین امر باعث شده است که نهتنها آیندۀ میانمدت، بلکه آیندۀ بلندمدت اقتصاد ایران نیز به نحوۀ مدیریت و تصمیماتی که در چند سال نزدیک پیش رو اتخاذ میشود وابستگی زیاد پیدا کند...» (بخشی از پیشگفتار کتاب دو جلدیِ اقتصاد ایران: چگونگی گذر از ابرچالشها، مسعود نیلی و همکاران، انتشار پاییز ۱۳۹۶)
https://bitly.cx/RIWZ
ظرف یکماه اخیر، دوتن از اساتید سابق دانشگاههای الزهرا و علامه طباطبایی، آقایان دکتر یزدانپناه و دکتر تقوی دارفانی را وداع گفته اند. درگذشت ایشان را به جامعه اقتصاددانان و دانشجویان و دیگر علاقمندان تسلیت عرض می کنم.
Читать полностью…چشمانداز رشد اقتصادی ایران: از مشاهدات سالهای اخیر چه میآموزیم؟
در این مقاله تحولات رشد اقتصادی ۴ درصدی سالهای ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ از این منظر مورد واکاوی قرار میگیرد که آیا دستیابی به این ارقام رشد در نتیجۀ سازوکارهای بلندمدت اقتصاد حاصل شده یا این عملکرد حاصل نوسانات کوتاهمدت بوده و ضرورتاً قابل تداوم نخواهد بود. در ادامه به این سوال پرداخته میشود که در چارچوب ویژگیهای موجود اقتصاد ایران، هریک از سناریوهای مختلف رشد اقتصادی مستلزم چه میزان رشد سرمایهگذاری است. نتایج نشان میدهد که رسیدن به رشدهای اقتصادی پایدار ۲ تا ۳ درصد، خوشبینانه بهنظر میرسد.
https://shorturl.at/cjD18
نوروز، بهخاطر زیباییهایش، خود را در دل همه جا میکند و طوری دلبری میکند که هیچکس نمیتواند آن را نادیده بگیرد. رویشِ سبزههای جوان، نازک و لطیف، اما محکم و مصمم برای رشد، آن هم از عمق خشکی و سردی، خودبهخود امیدبخش است. طبیعت با رویش گلها و گسترش زیباییها به همه درس امید میدهد که خشکی و خمودی ماندگار نیست و این جوانی و طراوت است که بر کهنگی و خشکی چیره میشود.
نوروزِ نویدبخش نشاط و زیبایی بر همه مبارک، بهامید نوروزی که توأم با رفع فقر و رنج باشد.
🔸بوی باران (نرم نرمک میرسد اینک بهار)
🔹با صدای: استاد شجریان
🔸ترانه: فریدون مشیری
🔹آهنگ و تنظیم: حسین یوسف زمانی
🔸آلبوم: بوی باران
🎥 سخنرانی مسعود نیلی در هشتمین دورۀ مراسم امینالضرب
🔸 مسعود نیلی، اقتصاددان و استاد دانشکدۀ مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، در هشتمین دورۀ مراسم امینالضرب به پاس چهار دهه آموزش اقتصاد و سیاستگذاری اقتصادی، لوح و نشان امینالضرب را دریافت کرد.
🔸 در این سخنرانی، دکتر نیلی با اشاره به مشکلات جدی کشور طی دهههای گذشته، از مسئولیت همگان در برابر پرسشهای نسل آینده و ضرورت تلاش بسیار برای ساختن فردا گفت.
پیششرط اصلاحات اقتصادی
🔸الزامات اصلاحات اقتصادی در ایران با حضور مسعود نیلی، علی میرزاخانی، نوید رئیسی و آرش علویان در تازهترین برنامۀ دورهمی اقتصادی در رسانۀ تصویری فردای اقتصاد و با میزبانی مرتضی کاظمی به بحثوگفتگو گذاشته شده است.
فردای اقتصاد
🎥 فقر و نابرابری در ایران
🔸جلسۀ «دوم» گفتگوی مسعود نیلی و محمد مالجو
لازم به ذکر است این ویدیو با هماهنگی مجریان در کانال قرار داده شده است. اما توصیه میکنیم برای حمایت از برگزارکنندگان این جلسه، از این لینک برای مشاهدۀ گفتگو استفاده کنید.