-
دانش رسانه های ارتباط جمعی و درک رسانه این کانال به هیچ جناح سیاسی داخلی یا خارجی وابسته نیست لینک پست اول https://t.me/medialesson/5 ارتباط با ادمین: t.me/medialesson1
🔸زهرا اجاق: رسانه مقصر نیست
هُدی قدسیان سرشت (فردارسانه)- به باور بسیاری، رسانه‌های جدید نظیر پیام‌رسان‌ها تغییر قابل توجهی در سبک زندگی و فرهنگ اجتماعی افراد پدید آورده‌اند اما دکتر زهرا اجاق، دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چنین اعتقادی ندارد. او به فردارسانه می‌گوید: «اولین کسانی که راجع به توسعه حرف زدند مانند لرنر و راجرز، نقش رسانه‌ها را در تغییر ذهنیت برای توسعه طلب کردن افراد می‌دانستند. رسانه همین کار را می‌کند، حالا شکل و قابلیت آن عوض شده است و محتواهای نامحدودی می‌تواند تدارک ببیند. رسانه کارکردش را درست انجام می‌دهد و مسیرش همین است. به لحاظ سخت‌افزاری پیشرفت می‌کند. رسانه راه خودش را می‌رود.» گفت‌وگوی ما را با دکتر اجاق در خصوص «آینده انسان‌ها در دهکده جهانی ارتباطات» و «رابطه رسانه‌های جدید و جهان مجازی» اینجا بخوانید.
🆔 @medialesson
فردارسانه- آلفرد هرمیدا، استاد روزنامه‌نگاری در دانشگاه بریتیش کلمبیا در امریکا، معتقد است که سال ۲۰۲۵ سال تسویه حساب برای هوش مصنوعی و روزنامه‌نگاری است.
او در مصاحبه با وب‌سایت نیمان، درباره پیش‌بینی خود از روزنامه‌نگاری در سال ۲۰۲۵ گفت:
«وقتی صحبت از هوش مصنوعی به میان می‌آید، به نظر می‌رسد روزنامه‌نگاری به‌عنوان یک حرفه، بین افراط‌های امید و سرخوردگی گرفتار شده است. نگرش‌ها در مورد نقش و تاثیر هوش مصنوعی بر روزنامه‌نگاری، از ترس در مورد ربات‌هایی که جایگزین روزنامه‌نگاران می‌شوند به این امید که ماشین‌ها می‌توانند کیفیت روزنامه‌نگاری را تقویت کنند، منحرف می‌شود.
صنعت رسانه در مقطع حساسی در رابطه با هوش مصنوعی، به ویژه هوش مصنوعی مولد قرار دارد. در سال آینده احتمالاً شاهد یک واگرایی قابل توجه در نحوه برخورد سازمان‌های خبری با هوش مصنوعی با دو انتخاب متمایز بین جایگزینی یا تکمیلی روزنامه‌نگاران خواهیم بود. تئوری‌های هوش مصنوعی به عنوان یک نیروی جایگزین یا نیروی مکمل در بازار کار، راهی برای ترسیم انتخاب‌های پیش رو فراهم می‌کند.
از آنجایی که صنعت اخبار همچنان با فشارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مواجه است، به نظر می‌رسد که سال ۲۰۲۵ سال تسویه حساب برای هوش مصنوعی و روزنامه‌نگاری باشد.»
🆔 @medialesson
زنان بیشتر به اخبار اعتماد می‌کنند
فردارسانه – یک پژوهش جدید نشان داده است که گروه‌های خاصی از جمله زنان، افراد مسن و افراد بدون مدرک دانشگاهی بیشتر به اخبار اعتماد می‌کنند.
داده‌های این پژوهش می‌گوید که در کشورهایی که استفاده از اخبار تلویزیون کاهش یافته است و در کشورهایی هم که افراد بیشتری برای دریافت اخبار به رسانه‌های اجتماعی روی می‌آورند، «اعتماد به اخبار» کاهش یافته است.
ریچارد فلچر، مدیر تحقیقات «موسسه رویترز برای مطالعه روزنامه‌نگاری» (RISJ) و همکارانش داده‌های ۴۶ کشور را در طول یک دهه تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند «از آنجایی که محیط‌های رسانه‌ای کمتر با اخبار تلویزیونی توصیف می‌شوند و استفاده از اخبار رسانه های اجتماعی افزایش یافته است، کاهش اعتماد به اخبار را همراه داشته است.»
این تحقیق نشان داد که به طور متوسط، در تمام کشورهای مورد مطالعه، گروه‌های خاصی از جمله زنان، افراد مسن و افراد بدون مدرک دانشگاهی بیشتر به اخبار اعتماد می‌کنند.
فلچر خاطرنشان کرد: «وقتی نتایج بر اساس کشور و سال تجزیه می شوند، این رابطه همیشه برقرار نیست، با این حال، نشان می دهد که هیچ دلیل ساده و جهانی وجود ندارد که چرا این گروه‌ها به طور کلی اعتماد بیشتری به اخبار دارند.
در امریکا، شبکه خبری فاکس نیوز بسیار مورد اعتماد جمهوری خواهان است و تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از جمهوریخواهان اغلب به سایر رسانه‌های خبری اصلی اعتماد ندارند. فلچر می‌گوید که آمریکا در این زمینه «چیزی دور از ذهن» است.
🆔 @medialesson
🔸کشمکش مطبوعات ایران با بحران‌های بی‌پایان
مدیران مسئول روزنامه‌های اعتماد، جمهوری اسلامی و ابتکار در گزارش #فردارسانه درباره بحران‌های مطبوعات صحبت کرده‌اند. گزارش مشروح در پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه به نشانی www.fardaresaneh.ir در دسترس است.
بهروز بهزادی، مدیر مسئول روزنامه اعتماد: «کل مطبوعات نه فقط روزنامه‌ها از نظر کاغذ در مضیقه هستند و یارانه‌ای که وزارت ارشاد می‌دهد فقط برای تیراژ خیلی کم به درد می‌خورد.»
مسیح مهاجری، مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی: «با افزایش قیمت نشریات، مشکل اقتصادی آنها حل نخواهد شد.»
محمدعلی وکیلی، مدیر مسئول روزنامه ابتکار: «ما تصمیم نداریم قیمت روزنامه‌مان را افزایش دهیم زیرا فکر می‌کنیم تاثیری ندارد.»
🆔 @medialesson
🔸اختصاصیِ فردارسانه
کتاب سپید در اندلس، تازه‌ترین اثر دکتر یونس شکرخواه نیست. ایشان سی سال پیش در سال ۱۳۷۳ این کتاب را ترجمه و توسط انتشارات برگ منتشر کردند اما اکنون این انتشارات موجودیت ندارد. سجاد عزیزی آرام، مدیر انتشارات فصل سپید زمستان، که اکنون این کتاب را منتشر کرده است، در مصاحبه با فردارسانه این موضوع را تایید کرد اما گفت که فرهنگسرای رسانه که قرار است فردا رونمایی کتاب آنجا برگزار شود، در نحوه اطلاع‌رسانی اشتباه کرده و باعث شده تا چنین به نظر برسد که کتاب سپید در اندلس جدیدترین کتاب دکتر شکرخواه است. این گفت‌وگوی مشروح فردا در پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه به نشانی www.fardaresaneh.ir منتشر می‌شود.
🆔 @medialesson
🔸سبک‌های جدید در خبرنویسی
فردارسانه- جدیدترین گرایش‌ها در سبک‌های خبرنویسی، تمرکز بر «داستان‌گویی چند رسانه‌ای» «روایت‌های محاوره‌ای» و «روزنامه‌نگاری داده‌محور» است.
رویکرد داستان‌گویی چند رسانه‌ای، متن، تصاویر، ویدئوها و عناصر تعاملی را ترکیب می‌کند تا تجربه‌ای فراگیرتر و جذاب‌تر برای خوانندگان ایجاد کند. روزنامه‌نگاران با ترکیب انواع قالب‌های رسانه‌ای، می‌توانند نگاهی جامع‌تر و عمیق‌تر به داستان ارائه دهند و به جلب توجه مخاطبان بیشتر کمک کنند.
یکی دیگر از روندهای نوظهور در سبک‌های خبرنویسی، حرکت به سمت روایت‌های محاوره‌ای و شخصی است. بسیاری از روزنامه‌نگاران به جای اتخاذ یک لحن سنتی و رسمی، اکنون به دنبال برقراری ارتباط با خوانندگان در سطح شخصی‌تر از طریق به اشتراک گذاشتن تجربیات و دیدگاه‌های خود هستند. این رویکرد به ایجاد ارتباط عاطفی قوی‌تر با مخاطب کمک می‌کند و باعث می‌شود اخبار مرتبط‌تر و جذاب‌تر شود.
علاوه بر این، در سال‌های اخیر تاکید فزاینده‌ای بر روزنامه‌نگاری داده‌محور شده است. روزنامه‌نگاران به طور فزاینده‌ای از داده‌ها و آمار برای پشتیبانی از گزارش‌های خود استفاده می‌کنند و به خوانندگان درک مبتنی بر شواهد و جزئیات بیشتری از مسائل پیچیده ارائه می‌کنند. روزنامه‌نگاران با گنجاندن تجسم و تجزیه و تحلیل داده‌ها در داستان‌سرایی خود، می‌توانند به خوانندگان کمک کنند تا اخبار را بهتر درک و تفسیر کنند.
🆔 @medialesson
🔸کاربرد شبکه‌های اجتماعی در افغانستان برای قاچاق انسان
فردارسانه- شبکه‌های قاچاق انسان در افغانستان از پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی نظیر تلگرام و اینستاگرام برای فریب دادن افراد به مهاجرت غیرقانونی سوء استفاده می‌کنند و با وعده‌های فریبنده و تصاویری از زندگی در خارج از کشور، جمعیت‌های آسیب‌پذیر را طعمه می‌گیرند.
یک مطالعه میدانی توسط تلویزیون آمو که در هشت استان افغانستان انجام شد، روش‌های پیچیده‌ای را که قاچاقچیان برای فریب مهاجران مشتاق به کار می‌برند، به ویژه از طریق پلتفرم‌هایی مانند فیس بوک، تلگرام و واتس اپ نشان داد.
قاچاقچیان برای گسترش عملیات خود و حفظ ارتباط با قربانیان، از هر پلتفرم شبکه‌های اجتماعی به روش‌خاصی بهره می‌برند.
فیس‌بوک و اینستاگرام برای به اشتراک گذاشتن تبلیغات و عکس‌های یک زندگی ایده‌آل در خارج از کشور استفاده می‌شوند.
تلگرام و ایمو میزبان گروه‌های خصوصی هستند که در آن قاچاقچیان مسیرها را هماهنگ می‌کنند و به‌روزرسانی‌ها را به قربانیان ارائه می‌کنند.
واتس‌اپ برای ارتباط مستقیم، از جمله اشتراک‌گذاری پیام‌های صوتی، ویدئوها و دستورالعمل‌ها استفاده می‌شود.
شرکت‌کنندگان جزئیاتی از نحوه استفاده قاچاقچیان از این پلتفرم‌ها برای فریب قربانیان خود به اشتراک گذاشتند. یکی از قربانیان درباره دریافت ویدئویی از یک آپارتمان مجلل در اروپا توضیح داد که همراه با این پیام بود: «اگر به ما بپیوندی این زندگی تو خواهد بود.»
🆔 @medialesson
🔶️ بی‌راهه نمایش خانگی در بن‌بست رسانه ملی
سحر حسینی (فردارسانه) - در دنیای امروز، جایی که رسانه‌ها به عنوان آینه‌ای از واقعیت‌های اجتماعی عمل می‌کنند، رسانه ملی ایران و برنامه‌های شبکه نمایش خانگی دست به دست هم داده‌اند تا یک چالش بزرگ فرهنگی را رقم بزنند.
از زمانی که سریال‌های طنز صداوسیما مخاطبان‌شان را پای تلویزیون میخکوب می‌کردند سال‌ها گذشته است و امروز رسانه ملی ایران با تغییر رویکرد و تولید برنامه‌هایی که بعضا پاسخگوی نیاز مخاطبان نیست به یک بن‌بست جدی رسیده است. این ناکامی نه‌تنها به کاهش مخاطبان صداوسیما منجر شده بلکه محتوای تکراری و بی‌روح رسانه ملی عملاً مردم را به سمت برنامه‌های شبکه نمایش خانگی سوق داده است، برنامه‌هایی که اگرچه از لحاظ محتوایی چندان غنی نیستند اما توانسته‌اند با ارائه لحظاتی از سرگرمی و خنده نظر مخاطبان را به خود جلب کنند.
در این میان برنامه‌هایی با محتواهای به‌ظاهر طنز و به‌واقع مبتذل در شبکه نمایش خانگی تولید می شود که با سرعت در میان مخاطبان محبوبیت پیدا کرده‌اند؛ برنامه‌هایی که با ترویج فرهنگ سطحی‌نگری فرار از واقعیت را تشدید می‌کنند.
در جامعه‌ای که با چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیار مواجه است این برنامه‌ها فرصتی را برای مردم فراهم می‌کنند تا برای مدتی از دغدغه‌های روزمره خود فاصله بگیرند اما آیا این فرار راه‌حلی واقعی برای مشکلات ماست یا اینکه تنها یک مُسکن موقت است که ما را از مواجهه با واقعیت‌ها دور می‌کند؟
سال‌ها پیش برنامه‌های طنز صداوسیما همچون «نقطه‌چین» و «ساعت‌خوش» با نگاهی عمیق و انتقادی به مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نه‌تنها لبخند بر لبان مردم می‌نشاندند بلکه آنها را به تفکر و تامل در مورد واقعیت‌های جامعه دعوت می‌کردند. این برنامه‌ها با استفاده از شوخی‌های هوشمندانه به نقد رفتارها و ناهنجاری‌های اجتماعی می‌پرداختند اما امروز نه‌فقط این دست برنامه‌ها دیگر در صدا و سیما جایی ندارند بلکه سازندگان تولیدات شبکه خانگی نیز خود را درگیر ساخت برنامه‌هایی از این جنس نمی‌کنند.
متن کامل گزارش را در پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه به نشانی www.fardaresaneh.ir می‌توانید بخوانید.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۱۲. اطلاعاتی که در #لید ارائه می‌کنید به همان ترتیب باید در متن خبر منعکس شود.
۱۳. از ارائه اطلاعات جدید در پایان خبر اجتناب کنید. همه جنبه‌های خبر باید در پاراگراف‌های ابتدایی ارائه شود.
۱۴. یک کلمه را دو بار در یک جمله استفاده نکنید.
🆔 @medialesson
🔸میرحسین موسوی و خبری که صلاح بود تکذیب شود
دکتر رئوف پیشدار (فردارسانه) - اَمُرداد ١٣۶۶ پيكرهای شهداى مكه را به ايران مى آوردند و من براى تهيه خبر به فرودگاه مهرآباد پاويون دولت رفته بودم. به استناد عكس‌های موجود، آقايان محسن رفيق‌دوست وزير سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و بشارتي قائم مقام وزير امور خارجه براي شركت در مراسم انتقال پيكر شهدا به فرودگاه آمده بودند.
هواپيما تاخير داشت و من فرصت را براي گفت‌وگويي اختصاصي با مقامات درباره مسائل مختلف روز به‌خصوص مسايلي كه در حوزه كاري آنها بود ، مغتنم شمردم.
آن روزها صدام درباره جنگ پيشنهادي رياكارانه داده بود. من آن را با آقاي بشارتي مطرح كردم و خواستم تا نظر ايران را درباره آن پيشنهاد بگويد. من مصاحبه‌ها و يا برنامه‌هاي خبري ديگر را آن زمان كمتر ضبط مي‌كردم و بيشتر به حافظه‌ام اتكا داشتم. برخلاف معمول، آن روز صحبت‌هاي آقاي بشارتي را ضبط كردم. خلاصه پاسخ آقاي بشارتي و معني و مفهومش اين بود كه ايران اگر شرايطي را كه مورد نظر دارد از پيشنهاد صدام محقق شود، ممكن است آن‌را بپذيرد. اين پاسخ در سال‌هایی بيان شد كه جنگ هشت ساله در میانه خود بود و به يك حالت بُن‌بست رسيده بود. من بلافاصله خبر را نوشتم و به سردبير دادم و او هم دستور مخابره‌اش را داد. از اداره تا خانه نيم‌ساعت راه بود وقتي به خانه رسيدم از راديوهاي بيگانه خبرم را شنيدم و بلافاصله موضع‌گيري‌ها روی آن شروع شد.
فردای آن روز آقاي بشارتي به همراه آقاي میرحسین موسوی، نخست وزير، براي ديداري رسمي راهي سوريه و لبنان شد. مصيب نعيمي، همكارم كه آن موقع خبرنگار ايرنا در بيروت بود و برای کمک به پوشش خبر به دمشق رفته بود، نقل می‌كرد كه در فرودگاه دمشق خبرنگاران همه از آقاي نخست وزیر يك سوال داشتند و آن هم صحبت‌هاي آقاي بشارتي بود و اين پرسش كه آيا ايران پيشنهاد صدام را مي‌پذيرد؟ آيا به اين ترتيب جنگ تمام مي شود؟ و ... . همكارم مي‌گفت كه در آن حالت آقاي بشارتي كاملا سكوت كرده بود و آقاي نخست وزیر پس از مكثي چند ثانيه‌اي پاسخ داد: «آقاي بشارتي همچنين حرفي نزده است !»
خبرگزاري‌ها بلافاصله خبر ايرنا را تكذيب كردند و من كه صبح‌ها در جای دیگری کار مي‌كردم ، از همه جا بي‌خبر بعدازظهر به سر كار در ایرنا رفتم. مرحوم احمد بورقاني به محض اينكه من را ديد گفت:«پيشدار! بشارتي واقعا اين حرفها را زد؟»
و من با قاطعيت تمام گفتم: «بله! نوارش را هم دارم!»
مرحوم احمد بورقاني گفت: «بارك الله، نوار را بده!»
و من فاتحانه براي آوردن نوار سراغ كشوي ميز رفتم. آن موقع اتاق خبر خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) در طبقه پنجم يعني بالاترين طبقه ساختمان بود. در گروه سياسي كه وسط اتاق خبر بود ميزي بود و كشويي داشت كه ما معمولا نوارها را آنجا مي‌گذاشتيم و من كه اصلا متوجه بازتاب اين خبر و اهميت و حساسيت آن نبودم، نوار را به صورت معمول توي آن كشو گذاشته بودم كه همه هم به آن دسترسي داشتند.
آن سال‌ها ما خبرهاي راديو را در ساعت‌هايي از روز ضبط مي‌كردیم. نوار را پيدا كردم و دادم دست مرحوم بورقاني و او آن را در دستگاه ضبط گذاشت و لحظه‌اي بعد صداي گوينده راديو به گوش رسيد كه خبرها را مي‌خواند. كمي اين ور و آن ور كرديم! باز هم صداي گويند بود. طرف ديگر نوار و باز هم صداي گوينده و ...
توضيح دادم كه باور كن ضبط كردم و خودم هم گوش كردم و ...
و مرحوم احمد بورقانی كه نه فقط به من كه به همه بچه‌ها و كارشان اطمينان و اعتماد داشت، تنها پرسيد: اطمينان داري كه عين گفته‌هاي آقاي بشارتي رو نوشتي؟ و من با قاطعيت تاييد كردم .
مرحوم احمد بورقاني نوار را برداشت و فقط گفت كه به كسي چيزی نگو و همين طور رفت دفتر دكتر کمال خرازي و نوار را در حالي كه در دستش بود به دكتر كه آن موقع مدير عامل ما بود، نشان داد و با لحني محكم گفت: «آنچه پيشدار نوشته كاملا درسته و اين نوار هم موجود است! الان گفته‌های آقاي نخست وزیر را تكذيب مي‌كنيم.» اگر به جملات احمد دقت كنیم، او دروغي نگفت و تنها با جملات ترفندي هوشمندانه، باعث شد آقاي موسوي خبر مرا تاييد كند.
دكتر خرازی ظاهرا بعد از اينكه احمد از دفترش بيرون مي‌آيد با آقاي نخست وزیر در سوريه تماس مي‌گيرد و موضوع را مي‌گويد. بعدها شنيدم كه آقاي نخست وزیر هم تایید می‌کند که آقاي بشارتي چنين حرفي را زده است ولي مي‌گويد كه صلاح در اين ديده شده كه خبر تكذيب شود.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۱۰. هر پاراگراف باید شامل یک ایده (نظر، منظور) باشد.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۹. پنج کلمه تا ۱۰ کلمه اول لید مشخص می‌کند که آیا لید خبر جلب توجه می‌کند یا خیر.
🆔 @medialesson
🔸ممنوعه‌ها در مصاحبه خبری
فردارسانه - یکی از رایج‌ترین ممنوعه‌ها در یک #مصاحبه_خبری، بحث در مورد مسائل شخصی یا خصوصی است که ربطی به مصاحبه ندارد.
اطلاعات شخصی که قبلاً به طور عمومی منتشر نشده است باید غیرمجاز باشد، مگر اینکه فرد مصاحبه‌شونده خودش داوطلبانه آن را افشا کند. این اطلاعات شامل موضوعاتی مانند سلامت فرد، امور مالی یا روابط شخصی است.
پرسیدن سؤالات بیش از حد شخصی نه‌تنها می‌تواند بی‌احترامی باشد، بلکه می‌تواند به اعتبار و اعتماد #روزنامه‌نگار و سازمان خبری آسیب برساند.
یکی دیگر از ممنوعه‌های مصاحبه خبری، قضاوت یا فرضیات درباره یک شخص یا موقعیتی است که بدون شواهد یا زمینه کافی وجود دارد. خبرنگاران باید همواره تلاش کنند تا اطلاعات را به شیوه‌ای عینی و بی‌طرفانه ارائه کنند و از کلی‌گویی گسترده یا اتهامات بی‌اساس خودداری کنند. این شامل پرهیز از حدس و گمان، شایعات یا شنیده‌ها می‌شود، زیرا این موارد می‌توانند #مخاطبان را گمراه کنند و اعتبار رسانه خبری را خدشه‌دار کنند.
علاوه بر این، بحث در مورد #دین و #سیاست باید با احتیاط در مصاحبه خبری مورد بررسی قرار گیرد.
در حالی که این موضوعات برای درک مسائل اجتماعی بسیار مهم هستند و می‌توانند بینش ارزشمندی را در مورد انگیزه‌ها و باورهای افراد ارائه دهند، از طرفی می‌توانند بسیار تفرقه‌انگیز و حساس نیز باشند.
برای روزنامه‌نگاران ضروری است که این بحث‌ها را با بی‌طرفی و احترام به عقاید متفاوت، پرهیز از زبان تحریک‌آمیز یا تفسیر مغرضانه کنترل کنند.
روزنامه‌نگاران هرگز نباید مصاحبه‌شونده را مجبور به افشای اطلاعاتی کنند که می‌تواند امنیت، معیشت یا جایگاه قانونی آنها را به خطر بیندازد. قراردادهای محرمانه و بحث‌های غیرقابل ثبت باید رعایت شوند و اطلاعات حساس باید با دقت و احتیاط مورد استفاده قرار گیرند.
🆔 @medialesson
🔸دعوت به همکاری
پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه از علاقمندان به نویسندگی در زمینه علوم ارتباطات اجتماعی، رسانه‌های ارتباط جمعی، مدیریت رسانه، رادیو، تلویزیون و شبکه‌های اجتماعی، دعوت می‌کند مقالات و یادداشت‌های خود را به منظور انتشار در تارنمای فردارسانه به نشانی http://t.me/medialesson1
در تلگرام ارسال کنند.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۶. طول جمله خود را تغییر دهید. وقتی جملات به یک اندازه باشند، خبر کسل‌کننده می‌شود. اگر متوجه چنین اتفاقی شدید، سعی کنید یک جمله طولانی را به دو یا سه جمله کوتاه‌تر تبدیل کنید.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۱۸. برای اخبار #خودکشی، تا زمانی که پزشکی قانونی تحقیقات خود را کامل کند بهتر است بگوییم که شخص فوت شد یا مثلا بر اثر سقوط یا غرق شدن جان خود را از دست داد.
بعضی از رسانه‌ها از کلمه خودکشی اجتناب می‌کنند. با #سردبیر خود مشورت کنید.
۱۹. از #علامت_تعجب فقط بعد از عبارت‌های کوتاه استفاده کنید.
مثال: آتش! فرار کن! هدف!
علامت تعجب نشان‌دهنده احساسات بیش از حد یا کنترل نکردن آن توسط نویسنده است. کمتر از علامت تعجب استفاده کنید.
۲۰. علامت #نقل_قول همیشه خارج از ویرگول (،") و نقطه (.") قرار می‌گیرد.
۲۱. وقتی در مورد استفاده از ویرگول شک دارید، آن را کنار بگذارید.
🆔 @medialesson
استاد دانشگاه بریتیش کلمبیا: ۲۰۲۵ سال تسویه حساب هوش مصنوعی و روزنامه‌نگاری است
🆔 @medialesson
🔸ممنوعه‌ها در گذر تاریخ رسانه ایران
عمادالدین قاسمی‌پناه (فردارسانه)– ممنوعه‌ها در رسانه‌های ایران عمری به درازای تاریخ رسانه در این کشور دارد. اولین اداره سانسور در «وزارت انطباعات» قاجاریه در سال ۱۲۶۳ با فرمان ناصرالدین شاه تأسیس شد. از آن زمان تاکنون رسانه‌ها به معنای عام، با ممنوعیت‌ها و محدودیت‌هایی همراه بوده‌اند. واژه‌ها، اسم‌ها، تصاویر، موضوعات و مفاهیم متعدد در دوره‌های مختلف به دلایل گوناگون در شمار ممنوعه‌ها قرار گرفته‌اند. این در حالی است که شاید بعضی از این ممنوعه‌ها اکنون بلاموضوع، عجیب یا حتی مضحک به نظر برسند. روشن است که در این متن به ممنوعه‌های پیشین اشاره می‌شود، نه زمان حال. نکته دیگر، ممنوعه‌های مطبوعات بسته به شرایط تغییر می‌کرده‌اند. گاهی کلمه‌ای که در دوره‌ای نسبت به آن حساسیت وجود نداشت، سالی دیگر یا ماهی دیگر، با محدودیت یا ممنوعیت روبه‌رو می‌شد.
دوره جمهوری اسلامی
پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ بعضی از کلمات که نشانگر تمجید دوره پهلوی بود یا با شعائر اسلامی مغایرت داشت، با محدودیت و ممنوعیت روبه‌رو شد. در سیاست هم برخی نام‌ها، موضوعات یا مفاهیم از رسانه‌ها حذف شد. با این حال، در گذر زمان بعضی از این ممنوعه‌ها یا محدودیت‌ها کم‌رنگ شد و اکنون واژگانی معمول به شمار می‌آیند.
در دوره ای استفاده از کلمه ایدز یا اچ‌آی‌وی در رسانه‌ها ممنوع بود. اکنون اما نه تنها استفاده از آنها مانعی ندارد که بخشی از حوزه سلامت در رسانه‌ها به این بیماری اختصاص یافته است.
گزارش مشروح را می‌توانید در پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه به نشانی www.fardaresaneh.ir بخوانید.
🆔 @medialesson
🔸پاسخ به ابهامات
🔻ناشر کتاب یونس شکرخواه: خبرنگاران در انتشار خبر اشتباه مقصر نبودند
بخش‌هایی از گفت‌وگوی فرشاد شیرزادی، گزارشگر فردارسانه با سجاد عزیزی آرام، مدیر انتشارات فصل سپید زمستان، ناشر کتاب «سپید در اندلس» ترجمه دکتر یونس شکرخواه را می‌خوانید. متن کامل این مصاحبه در پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه (www.fardaresaneh.ir) منتشر شده است.
فردا (جمعه ۹ آذر) جشن امضای کتاب «سپید در اندلس» ترجمه دکتر یونس شکرخواه در فرهنسگرای رسانه برگزار می‌شود. چرا رسانه‌های ما بدون استثنا، جملگی، این خبر را منتشر کرده‌اند که این کتاب تازه‌ترین کتاب یونس شکرخواه است. در حالی که این اثر ۳۰ سال پیش از سوی انتشارات برگ به چاپ رسیده است؟
کانون ادبی زمستان و انتشارات فصل سپید زمستان گروه رسانه‌ای دارد اما وقتی با برخی نهادها کار می‌کنیم، آنها شرط همکاری و مشارکت را منحصر به رسانه‌ای کردن اخبار از سوی خودشان می‌دانند. یعنی فرهنگسرا با توجه به اینکه نام «رسانه» را با خود همراه دارد، این امتیاز را قائل است که خودش اخبار جشن امضا و رونمایی از کتاب را منتشر کند. من برای آن دوست بزرگوار متن خبر را ارسال کردم. اتفاقا دیروز همان متن را برای دکتر شکرخواه هم فرستادم. در متنی که من ارسال کردم، قصور و کوتاهی از جانب من رخ نداده است.
پس چرا همچنان در اخبار رسانه‌های مختلف می‌خوانیم که این کتاب جدیدترین کتاب استاد شکرخواه است؟
در متنی که من برای فرهنگسرای رسانه فرستادم، موضوعی با عنوان جدیدترین و قدیمی‌ترین اصلا مطرح نشده است.
متن اصلی خبر چیست؟
فقط اینکه کتابی منتشر می‌شود. این واژه را خود دوستان اضافه کردند؛ بدون اینکه بدانند یا از موضوع خبر داشته باشند، آن را به خبر افزوده‌اند.
این کار با چه نیت و قصدی انجام شده است؟
احتمالا آنها خواسته‌اند جذابیت خبرشان را بالا ببرند یا اینکه شاید لابه‌لای حرفهای من شنیده‌اند که این کتاب جدیدترین کار انتشارات ما است و از همین رو گمان برده‌اند که تازه‌ترین کتاب آقای شکرخواه هم است.
این کتاب دقیقا چه سالی منتشر شد؟
۳۰ سال پیش که به درستی به آن اشاره کردید. سال ۱۳۷۳ توسط انتشارات برگ.
🆔 @medialesson
🔶️ دیروز محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس با تعداد زیادی از مدیران رسانه‌ها به مناسبت روز مجلس دیدار و گفت‌وگو کرد.
امروز تنها یک روزنامه (کیهان) با یک تیتر فرعی، خبر این دیدار را در صفحه اول خود کار کرد.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۱۵. همیشه املای کلمات را دو بار بررسی کنید.
۱۶. مطمئن شوید که اعداد خبر مطابق با موارد فهرست شده در خبر هستند.
۱۷. از به کار بردن اصطلاحات فنی در خبر تا حد ممکن خودداری کنید مگر اینکه ۹۵٪ یا بیشتر از خوانندگان آن را درک کنند. اگر در خبر اصطلاحات فنی دارید و برای اکثر خوانندگان قابل درک نیست، حتماً هر اصطلاح استفاده‌شده را توضیح دهید.
🆔 @medialesson
#خبر
🔸حساب اینستاگرام المپیک ناپدید شد
فردارسانه – کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) حساب‌های رسانه‌های اجتماعی پاریس ۲۰۲۴ را در پلتفرم‌های اصلی المپیک خود ادغام کرد.
این اقدام که واکنش‌های متفاوتی را برانگیخته است با مشارکت متا انجام شد و باعث ناپدید شدن حساب‌های اینستاگرام و تیک تاک مستقل المپیک پاریس ۲۰۲۴ شد که نشان‌دهنده یک تغییر استراتژیک در نحوه مدیریت محتوای دیجیتال المپیک است.
این ادغام که در ۱۳ نوامبر انجام شده است، با آرشیو گسترده عکس‌ها، ویدئوها و نکات برجسته المپیک پاریس ۲۰۲۴ در حساب اصلی المپیک یکپارچه شد.
کمیته بین المللی المپیک می‌گوید که این بخشی از تلاش گسترده‌تر برای متمرکز کردن حضور دیجیتال و ساده‌سازی دسترسی به محتوا در یک پلتفرم است.
🔸اصول خبرنویسی در خبرگزاری رویترز
فردارسانه – اصول کلیدی در سبک خبرنویسی رویترز، پنج C است.
اصول کلیدی در سبک خبرنویسی رویترز، پنج C است: Clear, Concise, Correct, Consistent, Comprehensive
اصول رویترز به فارسی عبارتند از: واضح، مختصر، صحیح، منسجم و جامع.
این بدان معنی است که خبرنگاران رویترز تلاش می کنند تا اطلاعات را به گونه‌ای ارائه دهند که درک آن آسان، عاری از اصطلاحات غیر ضروری یا زبان فنی و بدون تعصب یا نظر باشد. هدف این است که اطلاعات دقیق و قابل اعتمادی را در اختیار خوانندگان قرار دهد که بتوانند به آن اعتماد کنند. علاوه بر پنج C، سبک رویترز بر اهمیت دقت و بررسی واقعیت تاکید دارد.
سبک رویترز در خبر نویسی به طور گسترده به عنوان یکی از تأثیرگذارترین و معتبرترین سبک‌های روزنامه‌نگاری در جهان شناخته می‌شود.
رویترز به عنوان یک خبرگزاری جهانی، از زمان تاسیس خود در سال ۱۸۵۱، استانداردهایی را برای گزارش های خبری تعیین کرده است.
منابع:
Reuters Handbook of Journalism
The Five Cs of Reuters News
🆔 @medialesson
🔸تمرکز دانشگاه‌های عربی بر دانش روز رسانه
فردارسانه - منطقه خاورمیانه به ویژه کشورهای قطر، امارات و عربستان سعودی، به اهمیت روزنامه‌نگاری و رسانه‌ها به عنوان ابزارهای کلیدی در اطلاع‌رسانی و توسعه فرهنگی پی بُرده‌اند و دانشگاه‌ها تلاش می‌کنند تا با ارائه برنامه‌های روزنامه‌نگاری قوی و بهروز، دانشجویان را برای ورود به بازار کار و تاثیرگذاری در صنعت رسانه آماده کنند.
تلاش دپارتمان ارتباطات جمعی قطر برای رسیدن به سطح جهانی
دپارتمان ارتباطات جمعی قطر نه تنها در این کشور بلکه در منطقه خلیج فارس و سراسر جهان عرب، در آستانه تبدیل شدن به مرکزی پویا برای آموزش ارتباطات جمعی و روزنامه‌نگاری است. برنامه‌های درسی، فعالیت‌های فوق‌برنامه و دوره‌های کارآموزی این دانشکده، به دانشجویان کمک می‌کند علاوه بر کسب دانشی جامع در حوزه روزنامه‌نگاری، در یکی از زمینه‌های تخصصی مانند روزنامه‌نگاری چاپی، آنلاین و ارتباطات استراتژیک، مهارت و دانش عمیقی به دست آورند.
دانشگاه زاید امارات فعال در همه زمینه‌های رسانه
دانشگاه زاید در کشور امارات، مهارت دانشجویان را در حرفه‌های تخصصی ارتباطات نوشتاری، شفاهی و بصری به زبان‌های عربی و انگلیسی ارتقاء می‌دهد و آنها را آماده می‌کند تا کلمات، تصاویر و صداها را به روشی معنادار، مؤثر، زیبا و جذاب برای رسانه‌های سنتی و اجتماعی ترکیب کنند.
تمرکز گلف یونیورسیتی بحرین بر توانمندی‌های رسانه‌ای دانشجویان
دانشگاه گلف یونیورسیتی در کشور بحرین، رشته ارتباطات جمعی در مقطع لیسانس را با هدف توسعه توانمندی‌های رسانه‌ای و روزنامه‌نگاری دانشجوياني طراحي کرده است كه قصد دارند در صنعت رسانه فعاليت کنند.
اين برنامه با استفاده از رويكرد چند رشته‌اي و تمركز بر نظريه‌هاي ارتباطي، تاريخ، زبان‌شناسي، فناوري ارتباطات، علوم اجتماعي، روزنامه‌نگاري، رسانه، روابط عمومي و تحقيقات، به توسعه دانش و درك دانشجويان كمك مي‌كنند. مهارت‌هاي دانشجو با مطالعه طيف گسترده‌اي از دوره‌ها كه تعادل بين دانش، كاربرد، مهارت‌هاي تخصصي، تفكر انتقادي و خلاقانه، مهارت‌هاي عمومي و پروژه‌هاي فارغ‌التحصيلي ارتقا مي‌يابد.
تربیت نسل رسانه‌ای در دانشگاه ملک سعود
دپارتمان ارتباطات جمعی در دانشگاه ملک سعود به عنوان بزرگترین و قدیمی‌ترین دانشگاه عربستان سعودی، با هدف تجهیز دانشجویان به دانش و مهارت‌های لازم برای فعالیت حرفهای در حوزه رسانه و ارتباطات مانند روزنامه‌ها و مجلات، ایستگاه‌های تلویزیونی و رادیویی، شرکت‌های بازاریابی و تبلیغات، آژانس‌های روابط عمومی و سایر مؤسسات رسانه‌ای، رشته‌های روزنامه‌نگاری و انتشارات الکترونیکی، رسانه‌های صوتی- تصویری و روابط عمومی را در مقطع کارشناسی، ارتباطات جمعی را در مقطع کارشناسی ارشد و مطالعات ارتباطات و رسانه‌های دیجیتال را در مقطع دکترا راه‌اندازی کرده است.
دانشگاه نورث وسترن قطر پُل کاریابی در بازار رسانه
پردیس دانشگاه نورث وسترن قطر، رشته روزنامه‌نگاری و ارتباطات استراتژیک را توسط دانشکده روزنامه‌نگاری مدیل ارائه می‌دهد. از آنجا که رسانه‌ها در دنیا با تحولات بی‌سابقه‌ای روبرو هستند، دانشگاه نورث وسترن قطر به دانشجویان روزنامه‌نگاری می‌آموزد که چگونه اطلاعات را به سرعت، دقیق و واضح جمع‌آوری، پردازش و انتقال دهند. با تحصیل در این رشته، نه تنها دانشجویان در نوشتن، گزارش‌نویسی، ویرایش، تولید و تفکر انتقادی مهارت پیدا می‌کنند، بلکه می‌توانند در پلتفرم‌های متعدد نیز داستان‌های جذاب و پرقدرتی برای مخاطبان بنویسند.
متن کامل این گزارش را می‌توانید در پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه به نشانی www.fardaresaneh.ir بخوانید.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۱۱. بنویسید. بازنویسی کنید. اصلاح کنید. بازنویسی کنید. اصلاح کنید. ویرایش کنید. بازنویسی کنید. ویرایش کنید. ویرایش کنید.
اولین نسخه گزارش به حدی خوب نیست که قابل چاپ باشد. به قول معروف، نوشته عالی وجود ندارد فقط بازنویسی عالی است که وجود دارد.
🆔 @medialesson
🔸راه‌های جلب توجه خوانندگان به گزارش خبری
فردارسانه – یک تیتر خوب باید مختصر و جذاب باشد و نشانه روشنی از موضوع گزارش خبری ارائه دهد. روزنامه‌نگاران با استفاده از زبان قوی، طرح سوالی قابل تامل یا ارائه آماری شگفت‌انگیز می‌توانند خوانندگان را ترغیب کنند تا روی گزارش کلیک کنند و به خواندن ادامه دهند.
یکی دیگر از استراتژی‌های موثر برای جلب توجه خوانندگان، گنجاندن عناصر چند رسانه‌ای شامل عکس‌ها، فیلم‌ها، اینفوگرافیک‌ها یا عناصر تعاملی چشم‌نواز در گزارش‌های خبری است. این عناصر می‌توانند به شکستن متن کمک کنند و داستان را از نظر بصری جذاب‌تر کنند.
تحقیقات نشان داده است که ترکیب عناصر چندرسانه‌ای می‌تواند تعامل و حفظ خواننده را افزایش دهد.
علاوه بر این، روزنامه‌نگاران می‌توانند با استفاده از تکنیک‌های داستان‌گویی در نوشته‌های خود توجه خوانندگان را به خود جلب کنند.
روزنامه‌نگاران با بیان یک روایت قانع‌کننده شامل گزارش‌های دست اول یا نقل قول‌های کارشناسان می‌توانند خوانندگان را جذب کنند و آنها را در طول گزارش درگیر کنند. این می‌تواند به ایجاد ارتباط با خواننده کمک کند و گزارش را قابل ربط‌تر و تاثیرگذارتر کند.
در نهایت، ایجاد حس فوریت یا به‌موقع بودن گزارش نیز می‌تواند به جلب توجه خوانندگان کمک کند.
روزنامه‌نگاران با برجسته‌کردن ارتباط گزارش و تاکید بر اینکه چرا خوانندگان در حال حاضر درباره آن مهم هستند، می‌توانند احساس فوریت ایجاد کنند و افراد را به خواندن گزارش وادار کنند. این را می‌توان با گره‌زدن گزارش به رویدادهای جاری، روندها یا تحولات جامعه به دست آورد.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۸. از لیدهای نقل قولی و سوالی کمتر استفاده کنید.
🆔 @medialesson
🔸 نات گراف ضرورت روزنامه‌نگاران است
فردارسانه- نات گراف (Nutgraph) کوتاه شده Nutshell paragraph به معنی «پاراگراف خلاصه» است. نات گراف بخش مهمی از یک گزارش خبری است که خلاصه‌ای مختصر از نکات کلیدی خبر را در اختیار خواننده قرار می دهد.
نات گراف معمولاً بعد از لید می‌آید و با تشریح «چه کسی»، «چه چیزی»، «چه وقت»، «کجا» و «چرا» در رویداد خبری، زمینه را برای بقیه خبر تعیین می‌کند.
هدف از نات گراف این است که یک نمای کلی از گزارش خبری را به خواننده ارائه دهد و به او کمک کند تا تصمیم بگیرد آیا می خواهد به خواندن گزارش ادامه دهد یا خیر.
نات گراف به عنوان یک نقشه راه برای خواننده عمل می‌کند، او را از طریق نکات اصلی راهنمایی می‌کند و به او کمک می‌کند تا اهمیت گزارش خبری را درک کنند.
یک نات گراف خوب باید واضح، مختصر و جذاب باشد، خواننده را به درون خود بکشاند و او را تشویق کند تا در گزارش عمیق‌تر شود.
علاوه بر ارائه خلاصه ای از مقاله، نات گراف همچنین می‌تواند تاثیر یا پیامدهای خبر را برجسته کند و به خواننده کمک کند تا بفهمد چرا این خبر برای آنها مهم و مرتبط است. با ارائه اطلاعات کلیدی از قبل، نات گراف به خواننده کمک می‌کند تا به سرعت ایده‌های اصلی را بدون نیاز به خواندن کل گزارش درک کند.
برای روزنامه‌نگاران، نات گراف به عنوان ابزاری برای سازماندهی افکار و ساختار مقالات آنها عمل می‌کند و به آنها کمک می‌کند تا روی نکته‌های اصلی گزارش متمرکز بمانند.
نات گراف یک جزء ضروری از نوشتن خبر است که خلاصه‌ای مختصر از نکات اصلی و اهمیت یک خبر را در اختیار خواننده قرار می‌دهد. با ارائه اطلاعات کلیدی از قبل به شیوه‌ای واضح و جذاب، نات گراف به خواننده کمک می‌کند تا در گزارش حرکت کنند و اهمیت رویداد خبری را درک کنند. نات گراف ابزار ارزشمندی برای روزنامه‌نگاران است تا نوشته‌های خود را سازماندهی کنند و خوانندگان را از ابتدا تا انتها درگیر خود نگه دارند.
منابع:
News Writing and Reporting: The Complete Guide by Mencher, Melvin. McGraw-Hill Education, 2020
Journalism Next: A Practical Guide to Digital Reporting and Publishing by Briggs, Mark. CQ Press, 2015.
🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی
۷. اگر باید یک جمله طولانی بنویسید، سعی کنید پیش یا پس از آن از یک جمله کوتاه استفاده کنید.
🆔 @medialesson
🔸یک روزنامه و تیترهای سوالی
روزنامه #اسرار از تیتر سوالی زیاد استفاده می‌کند. این صفحه اولِ روزنامه اسرار در شماره امروز است که شش تیتر سوالی در خود جای داده است. شماره دیروز اسرار هم در صفحه اول شش تیتر سوالی داشت. در روزهای گذشته هم تیتر سوالی در اسرار دیده می‌شد.
استادان و مدرسان خبرنویسی با تیتر سوالی مخالف هستند زیرا معتقدند که رسانه نباید از مخاطب سوال کند بلکه باید به او جواب دهد، بنا بر این استدلال که درست هم است نوشتن تیتر سوالی برای خبر اشتباه است.
#روزنامه #تیتر_سوالی #تیتر
🆔 @medialesson