درست بنویسیم، درست بگوییم کارشناسارشد ادبیات فارسی مدرس دانشگاه ویراستار و مدرس ویراستاری عضو هیئتعلمی بنیاد فردوسی عضو شورای پاسداشت زبان فارسی عضو شورای سیاستگذاری شعر روزنامهنگار و برگزاری کارگاه ارتباط با مدیر: @alireza_heidaree 09153026689
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 خواهش میکنم کمی بهجای اینکه «تصمیم اتخاذ کنید»، «تصمیم بگیرید».
🔸 بهتر نیست؟
🔸 سادهتر نیست؟
🔸فارسیتر نیست؟
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
👈 یکی از موارد کاربست نشانۀ پرسشی، گمان و تردید است. اگر مترجم یا مصحح و نویسنده در موردی تردید داشته باشد، نشانۀ پرسشی را داخل پرانتز میآورد.
👈 تاریخ درگذشت سنایی غزنوی را سال ۵۲۵ (؟) نوشتهاند
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
ناویراسته
«او بلادرنگ خودش را به محل حادثه رساند...»
ویراسته
«او بیدرنگ خودش را به محل حادثه رساند...»
🔸 نکته
«درنگ» فارسی است و نباید با «بِلا» که عربی است، ترکیب شود. بهتر است بهجای آن بنویسیم: بیدرنگ
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
گذشته از ایراد اصلی جملهبندی غلط عکس دیروز، واقعاً چرا روابط عمومیهای محترم واژۀ فارسی «میهمانان» را جایگزین واژۀ «مدعوین» نمیکنند؟
🔸کمی فارسی بنویسیم!🔸
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
زادروز عیسای مسیح را شادباش میگوییم.
در فارسی آن دسته از واژههای عربی را که به «یٰ» ختم میشود، به «الف» تبدیل میکنیم و بعد از آن «ی» میانجی میگذاریم:
عیسای مسیح، موسای کلیم... .
گاهی در شعر بهدلیل وزن رعایت نمیشود:
کُشت ما را و دم «عیسیِ مریم» با اوست
(حافظ).
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک
نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔸 کسرۀ برخی ترکیبهای اضافی به مرور زمان خوانده نمیشود و یک واژه به شمار میآیند؛ اینگونه ترکیبها بهصورت نیمفاصله نوشته میشوند.
مانند:
چراغقرمز
چوبپنبه
تخممرغ
جوششیرین
مهدکودک
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
این مطلب ماحصل یک گفتوگوی چند ساعته است. ❌
این مطلب دستاورد/ پیامد/ نتیجۀ یک گفتوگوی چندساعته است. ✅
🔸نکته
همیشه به جایگزینهای بهتری برای واژههایمان فکر کنیم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
به عنوانها و لقبهایی که همراه با اسم میآیند «شاخص» میگویند و با فاصله نوشته میشوند، مانند: امام رضا، خواجه عبدالله انصاری، دکتر خانلری، حکیم سنایی، بانو نوشا، شهید سلیمانی، آیتالله بروجردی.
آخرین مهلت
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 ناویراسته
نماینده مجلس: صندوق بازنشستگی کشوری در پرداخت پاداش بازنشستگان اهمال کاری کرده است.
🔹 ویراسته
نمایندۀ مجلس: صندوق بازنشستگی کشوری در پرداخت پاداش بازنشستگان اهمال کرده است.
🔸 نکته
۱. «اهمال کاری» نکرده است؛ «اهمال» کرده است.
۲. بهتر بود میگفت «کوتاهی» کرده است.
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
هزارواژههای فرهنگستان
مجموعه واژههای فرهنگستان در رشتههای مختلف علوم انسانی، هنر، مهندسی و ...
https://apll.ir/%d9%87%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d9%88%d8%a7%da%98%d9%87/
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
طبع یا تبع؟
این دو قید مرکب در تلفظ و معنا با یکدیگر تفاوت دارند. بالطبع، یعنی «طبعا، از روی طبع» و بالتبع، یعنی «درنتیجه».
در نوشتههای امروزه گاهی این دو ترکیب بهجای هم بهکار میروند که نادرست است.
غلط ننویسیم_ زندهیاد نجفی
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
«نصف» و «نصفه» را همانند «نیم» و «نیمه» میتوان بهجای یکدیگر نوشت.
همچنان که «نصف روز» و «نصفهروز» را داریم که در واژهنامهها و ازجمله فرهنگ بزرگ سخن، آمده است. در چند واژۀ مرکب دیگر هم نمونۀ آن را داریم؛ مانند «نصفهجان»، «نصفهعمر»، «نصفهنیمه»، «نصفهکاره».
🔹 البته گاهی این دو تفاوتی معنایی دارند که باید توجه کنیم:
👈 «نصفهشب» تلفن زنگ زد.
👈 «نصف شب» را بیدار بودم و مطالعه کردم.
🔹 «نصفهشب» نیمفاصله و «نصف شب» با فاصله نوشته میشود.
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
به ویرایش آید نوشتن درست
درست ار نویسی، سخن تندرست
🟨 کارگاه مجازی ویراستاری پیشرفته
(کارگاه صدوبیستوششم)
✔️فاصلهنویسی
✔️گردهبرداری
✔️ نشانهگذاری
✔️ارجاعنویسی
✔️گفتارینویسی
و تمرین و ویرایش چند متن ناویراسته
🟥آغاز دوره ۲۵ آذرماه (۶ جلسه) | ساعت ۱۸ تا ۱۹:۳۰
🟩با پیشکش گواهینامۀ معتبر
🔽پیوند نامنویسی👇🏻
🆔/channel/bonyad_ferdowsi_tous
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔸ناویراسته
با تصویب نمایندگان مجلس قرار شد تا حقوق بازنشستگان از سال آینده و در طی سه سال افزایش یابد.
🔸ویراسته
با تصویب نمایندگان مجلس قرار شد حقوق بازنشستگان از سال آینده و طی سه سال افزایش یابد.
🔸نکته
تا
در
وقتی حرف اضافه کلا اضافه است!
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 ناویراسته
احساس ما پس از بررسی دقیق این بود که، این افراد لیاقت بیشتری برای این جایگاه دارند.
🔹 ویراسته
احساس ما پس از بررسی دقیق این بود که این افراد شایستگی بیشتری برای این جایگاه دارند.
🔸 نکته
زمانی که واژۀ فارسی زنده، زیبا و پرکاربردی مانند «شایستگی» داریم، روا نیست آن را به کار نبریم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
مدد 👈یاری
مستتر 👈 پنهان
مذمت 👈نکوهش
مستمر 👈پیوسته
مساوات 👈برابری
مذکور 👈یادشده
مسلخ 👈کشتارگاه
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
حروف اضافهٔ مرکب از یک حرفِ اضافهٔ ساده پیش یا پس از واژهای دیگر ساخته میشوند که اسم یا صفت یا حرف است.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی در «دستورخط فارسی» و «فرهنگ املایی خط فارسی» نگارش حروف اضافهٔ مرکب را با نیمفاصله پیشنهاد کردهاست.
به نمونههای زیر توجه کنید:
ازجمله، ازدیدگاه، ازلحاظِ، ازنظرِ، باکمکِ، باوجودِ؛
براساسِ، برحسبِ، برخلافِ، بررویِ، برطبقِ؛
بهجای، بهجهتِ، بهخاطر ِ، بهعنوانِ و...
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
یک شاهکار!
آموزش نامهنگاری اداری، ضرورتی انکارناپذیر است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
ناویراسته👇
🔹 این کتابها درکشور مورد بیمهری هستند.
🔹اعتراض کارمندان نسبت به حقوق خود...
🔹 اکثریت دانشجویان سر کلاس بودند.
ویراسته👇
🔹 به این کتابها در کشور بیمهری میشود.
🔹اعتراض کارمندان به حقوق خود...
🔹 بیشتر دانشجویان سر کلاس بودند.
⬅️ نکته
درست، ساده، فارسی، روان و زیبا بنویسبم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
طرز 👈شیوه
عجب 👈شگفت
ظن 👈گمان
طبخ 👈پختن
صریح 👈روشن
شاهد 👈گواه
صداقت 👈راستی
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
«اکثر» یعنی «بیشتر»:
«اکثر دانشجویان در کلاس حاضر هستند.»
«اکثریت» یعنی «بیشتر بودن»:
«دانشجویان باهوش در اکثریت هستند.»
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔸 ناویراسته
نمونههای زیادی از این ابیات در دواوین دیده میشود.
🔸 ویراسته
نمونههای فراوانی از این بیتها در دیوانها دیده میشود.
🔹 نکته
۱. جمع بستن با نشانههای جمع فارسی در اولویت است: بیتها
۲. بهتر است واژههای فارسی به شکل جمع مکسر به کار نبریم: دیوانها
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
به ویرایش آید نوشتن درست
درست ار نویسی، سخن تندرست
🟨 کارگاه مجازی ویراستاری پیشرفته
(کارگاه صد و بیست و ششم)
✔️فاصلهنویسی
✔️گردهبرداری
✔️ نشانهگذاری
✔️ارجاعنویسی
✔️گفتارینویسی
و تمرین و ویرایش چند متن ناویراسته
🟥آغاز دوره ۲۵ آذرماه (۶ جلسه) | ساعت ۱۸ تا ۱۹:۳۰
🟩با پیشکش گواهینامۀ معتبر
🔽پیوند نامنویسی👇🏻
🆔/channel/bonyad_ferdowsi_tous
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
برخی ایراد میگیرند که چرا فرهنگستان واژۀ «بالابر» را بهجای «آسانسور» برگزیده است؛ پاسخ استاد بهروز صفرزاده دقیق و سنجیده است:
«درست است که آسانسور آسان سُر میخورَد و بالا و پایین میرود، ولی ریشۀ این وامواژۀ فرانسوی هیچ ربطی به دو واژۀ فارسیِ «آسان» و «سُر» ندارد.
واژۀ فرانسویِ ascenseur از ریشۀ لاتینی و در اصل به معنیِ بالارونده یا بالارو است (همریشه با واژههای انگلیسیِ ascend و ascension به معنیِ صعود و عروج).
اما این واژه فقط نیمی از مفهوم را میرسانَد، زیرا میدانیم که آسانسور هم بالا میرود هم پایین میآید. این نقصِ معنایی در واژهسازی طبیعی است و نباید آن را عیب شمرد.
معادلِ آسانسور در انگلیسیِ آمریکایی یعنی elevator نیز از ریشۀ لاتینی و به معنیِ بالابَرنده است، که در فارسی آن را «بالابَر» ترجمه کردهاند. فرهنگستانِ زبان و ادبِ فارسی هم معادلِ «آسانبَر» را برای آسانسور تصویب کردهاست.
در عربی نیز به آسانسور «مِصعَد» یا «مِصعَدَة» میگویند، یعنی وسیلۀ صعود و بالا رفتن.»
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند واژه که فرهنگستان با دو نگارش پیشنهاد کرده است:
لامسب لامصب (در محاوره)
گلبته گلبوته
قلنبه قلمبه
غروچ غروچ قروچ قروچ
قاق قاغ
غارغارک قارقارک
فالوده پالوده
غالگذاشتن قالگذاشتن
عرابه ارابه
مهمان میهمان
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔸 جالب است بدانیم واژههایی در فارسی داریم که شکل کوتاه و بلند آنها تفاوت معنایی دارد:
آگهی: اعلان
آگاهی: اطلاع
آمُخته: خوگرفته
آموخته: فراگرفته
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
●مشکل ☜دشوار، سخت، پیچیده
●مصداق ☜گواه، نمونه، برابر
●مصاف ☜میدان، رزمگاه
●مصافحه ☜روبوسی، دستدادن
●مصائب ☜دشواریها، مصیبتها
●مصالحه ☜سازش، آشتی
●مشهور ☜نامور، نامدار، سرشناس
بفرمایید کارگاه ویراستاری
🔸 نامنویسی کارگاه پیشرفتۀ ویراستاری و درستنویسی ادامه دارد.
برگزاری کارگاه از ۲۵ آذر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
بدترین ایراد و اشکال در یک نوشته، غلط املاییاست. گاهی برخی غلطها به دلیل کاربرد بیشتر، عادی میشود که موارد زیر نمونههایی از این دست است:
غلط👇 درست👇
جرسومه جرثومه
توجیح توجیه
لشگر لشکر
محیا مهیّا
نهار ناهار
حدالمقدور حتیالمقدور
حتمن حتما
زجه ضجه
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi