درست بنویسیم، درست بگوییم کارشناسارشد ادبیات فارسی مدرس دانشگاه ویراستار و مدرس ویراستاری عضو هیئتعلمی بنیاد فردوسی عضو شورای پاسداشت زبان فارسی عضو شورای سیاستگذاری شعر روزنامهنگار و برگزاری کارگاه ارتباط با مدیر: @alireza_heidaree 09153026689
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
👈 در ترکیب اضافی و وصفی، اگر کلمۀ قبل به مصوت (او) پایان یافته باشد، یای میانجی لازم است، مانند:
آبروی دیگران، ابروی کمان.
👈 در غیر این صورت به هر دو شکل درست است:
خودرو گران
خودروی گران
تابلو راهنمایی و رانندگی
تابلوی راهنمایی و رانندگی
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
واژههای مرکب تکراری بهصورت نیمفاصله نوشته میشوند:
جرعهجرعه
دواندوان
لحظهلحظه
قطعهقطعه
🔸🔸🔸
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
همه ساله بخت تو پیروز باد
شبان سیه بر تو نوروز باد
فردوسی
#زین_قند_پارسی، دیرپاترین، زیباترین و شکوهمندترین آیین ایرانی را به شما هموندان گرامی شادباش میگوید.
باشد که سالی دیگر را برای پاسداشت زبان پارسی، این گوهر کنش و منش ایرانی بکوشیم.
به جمشید بر، گوهر افشاندند
مر آن روز را، روز نو خواندند
🔸 پیکرۀ جمشیدشاه
اثری از دوست عزیزم محمدحسین مأموریان
نصب در تاجیکستان
#علیرضا_حیدری
#زین_قند_پارسی
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
«اکثر» یعنی «بیشتر»:
اکثر دانشجویان در کلاس حاضر هستند؛ یعنی بیشتر دانشجویان.
«اکثریت» یعنی «بیشتر بودن»:
دانشجویان باهوش در اکثریت هستند.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 وقتی در آغاز نام افراد از«ابن» استفاده کنیم، این «ابن»ها با واژۀ بعد از خودش صفت یا اسم میسازد و بهصورت نیمفاصله نوشته میشود: ابنسینا، ابنفارس، ابنبابویه، ابنابیالحدید.
🔹 یادآوری: «ابن»، بهمعنای فرزند مذکر و پسر، در حالت اضافه، بافاصله نوشته میشود: «حاجی میرزا حسنِ شیرازی، مشهور به فسایی، ابنِ [= پسرِ] میرزا حسن» (از فرهنگ بزرگ سخن).
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
ناویراسته👇
گاهی اوقات آنها فقط میخواهند بگویند این حرفها مفید فایده نیست.
ویراسته👇
گاهی آنها فقط میخواهند بگویند این حرفها فایده ندارد.
نکته👇
یکی از آفتهایی که موجب بدنویسی میشود، «حشو» است؛ یعنی نوشتن کلمه یا عبارتی که اضافی است. در این جمله «اوقات» و «مفید» حشو است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
🔸 روز درختکاری
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
محتوا 👈 درونمایه
کلمه عبور گذرواژه
مبتلا دچار
ماحصل دستاورد
بیتردید بیگمان
مسلما بیگمان
مجرب کارآزموده
مرور بازبینی
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
دهم اسفند زادروز استاد دکتر حسن انوری است.
پیشتر نیز گفتهام که بهروزترین و بهترین واژهنامه/ فرهنگواژه، «فرهنگ روز سخن» از استاد حسن انوری است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔸ناویراسته
بیشتر افراد حاضر در این همایش دانشجواند.
🔸ویراسته
بیشتر افراد حاضر در این همایش دانشجویند.
🔹نکته
هرگاه شناسۀ فعلهای اسنادی (ام، ای، است، ایم، اید، اند)، پس از کلمهای بیاید که به مصوت (او) پایان یابد، «ی» میانجی میگیرد.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
پنجم اسفند، یادروز خواجه نصیرالدین توسی و روز مهندس است. مُهَندِس اسمِفاعل از هَندَسَة است. واژۀ هندسه از فارسی به زبان عربی رفته است و همان اندازۀ فارسی است؛ یعنی علمِ سنجش و اندازهگیری.
فردوسی:
«بینداخت باید، پس آنگه بُرید»
یعنی اول اندازهگیری، بعد بریدن
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند واژه را میشناسید که براساس اصطلاح «تکنیک» ساخته شدهباشند؟
تکنولوژی، تکنولوژیست، تکنولوژیک، تکنوکراسی، تکنوکرات، ...
این واژهها همه اعضای یک خانواده هستند. در حوزههای علمی، معمولاً اصطلاحات بهصورت منفرد نیستند و مجموعهای از واژهها حول یک مفهوم بنیادین شکل میگیرند. در انتقال مفاهیم از زبانی به زبان دیگر، اگر این مجموعههای اصطلاحات ترجمه نشوند، بیش از اصطلاحات منفرد، به زبان مقصد صدمه میزنند. چنانچه در زبان فارسی برای ساختن معادل «تکنیک» تلاشی نمیشد، ناچار به پذیرفتن بقیهٔ واژههای این مجموعه بودیم. مترجمان و واژهگزینان، معادل «فن» را برای تکنیک برگزیدند و همهٔ اعضای فعلی و آتی این خانواده با همین واژهٔ ساده و کوتاه ساخته میشوند: فنّاوری، فنّاور، فنّاورانه، فنسالاری، فنسالار.
(تهیهشده در گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی)
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 لازم است تمامی همکاران در جریان امر قرار بگیرند.
🔸 به نظر میرسد بهجای نوشتن جملههای روان و ساده، بیشتر به پیچاندن نوشته عادت کردهایم!
👈 بنویسیم:
- لازم است به همۀ همکاران اطلاع داده شود.
- لازم است همۀ همکاران مطلع شوند.
- لازم است همۀ همکاران آگاه شوند.
فرصت برای نامنویسی کارگاه زمستانۀ «ویرایش و درستنویسی» بنیاد فردوسی، فقط دو روز دیگر.
🔹🔹آغاز دوره از اول اسفند
🔹 با پیشکش گواهینامۀ معتبر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi)
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
برابرهایی برای چند واژه تنویندار
در بسیاری از موارد میتوان با کمک حرف اضافه، واژههای تنویندار عربی را یک گام به فارسینویسی نزدیکتر کرد.
یقیناً 👈 بهیقین
حدوداً 👈 درحدود/ حدود/ نزدیک به
قطعاً 👈 بهقطع/ بیگمان
عملاً 👈 در عمل
👈 برای اجرای این طرح حدوداً هزار میلیارد نیاز داریم. ❌
👈 برای اجرای این طرح نزدیک به هزار میلیارد نیاز داریم. ✅
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
ناویراسته👇
رئیس دانشگاه نقش بسیار فعالی در فرایند ایفا میکند و مرکز علوم را به عنوان یک فرصت مهم برای توسعه دانشگاه، تقویت تجاریسازی پژوهش و ایجاد ارتباط با مراکز گوناگون علمیتلقی میکند.
ویراسته👇
رئیس دانشگاه نقش بسیار فعالی در فرایند ایفا میکند و مرکز علوم را فرصتی مهم برای توسعۀ دانشگاه، تقویت تجاریسازی پژوهش و ایجاد ارتباط با مراکز گوناگون علمی تلقی میکند.
🔹 نکته
به همین راحتی میتوان ترکیب نامبارک «به عنوان» را حذف کرد.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
Telegram
جشنهای ایرانی در زبان عربی
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 «پیشواز» بهار یا «پیشباز» بهار؟
🔸 «پیشباز» و «پیشواز» هردو درست است؛ اما در گذشته «پیشباز» به کسی گفته میشد که به استقبال مسافر یا میهمان میرفت و از زیادی خوشحالی قبایش را از جلو میگشود.
🔸 امروز آن کاربرد کنایی وجود ندارد و از طرفی بهلحاظ آوایی «پیشواز» برای فارسیزبان امروز تلفظ آسانتری دارد. بنابراین، در فارسی معیار امروز «پیشواز» درستتر است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
ننویسیم 👇 بنویسیم👇
آئیننامه آییننامه
بفرمائید بفرمایید
پائیز پاییز
🔹 واژههای فارسی را بدون همزه بنویسیم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 ناویراسته
این شیوه در گذشته نیز استعمال داشته و بازرسین به آن عمل میکردند.
🔹 ویراسته
این شیوه در گذشته نیز به کار میرفته است و بازرسان به آن عمل میکردهاند.
🔸نکته
۱. «استعمال داشتن» ترکیب نامأنوس و غیرمعیار است.
۲. «بازرس» واژهای فارسی است و حتماً باید با نشانۀ فارسی جمع بسته شود.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔸 کسرۀ برخی ترکیبهای اضافی به مرور زمان خوانده نمیشود و یک واژه به شمار میآیند؛ اینگونه ترکیبها بهصورت نیمفاصله نوشته میشوند.
مانند:
چراغقرمز
چوبپنبه
تخممرغ
جوششیرین
مهدکودک
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
فوقانی 👈 بالایی، زبرین
فاینال پایانی
تناول خوردن
تهنیت شادباش
تکریم بزرگداشت
تهاتر پایاپای
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
👈 از جمله موارد استفاده از دونقطه:
☜ پیش از نقلقول مستقیم:
استاندار: زلزله دیروز خسارت چندانی نداشت.
☜ برای جدا کردن اجزای ساعت، اسم سوره و شمارۀ آیه، فصل و باب، صفحه و سال در ارجاع درونمتنی:
بقره ۲: ۲۵
(آل احمد، ۱۳۷۵: ۲۴)
☜ برای معنا کردن واژهها:
رافت: مهربانی
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
👈 چندی پیش، در برنامۀ ورزشی یکی از شبکههای تلویزیونی، مهمان برنامه چندبار از واژۀ «مدارکا (مدارکها)» استفاده کرد و جالب اینکه مجری هم آن را چند بار تکرار کرد.
👈 میدانیم که «مدارک»جمع «مدرک» است و نباید آن را دوباره جمع بست.
مدارکها ❌
مدارک ✅
امورات ❌
امور ✅
رسومات ❌
رسوم ✅
حقوقات ❌
حقوق ✅
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
به زبان ساده بنویسیم:
مطمئن شوید
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
🔹🔸میدانید «زادگردی» هم داریم؟!🔹🔸
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹پرسش
سلام
وقت بهخیر و شادی
وقتی علامت !؟ را با هم به کار میبریم یعنی چه؟ آیا علامت تمسخر است؟ و اینکه اول علامت سوال قرار میگیرد یا اول علامت تعجب؟
با تشکر از کانال خوبتان
🔹پاسخ
گاهی جملههای پرسشی، مفهومی عاطفی، شگفتی یا تمسخر هم دارد که در این صورت از هردو نشانه استفاده میشود. البته اول نشانۀ پرسشی، بعد عاطفی.
(؟!)
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
بدترین ایراد و اشکال در یک نوشته، غلط املایی است. گاهی برخی غلطها به دلیل کاربرد بیشتر، عادی میشود که موارد زیر نمونههایی از این دست است:
غلط👇 درست👇
جرسومه جرثومه
توجیح توجیه
لشگر لشکر
محیا مهیّا
نهار ناهار
حدالمقدور حتیالمقدور
حتمن حتما
زجه ضجه
فرصت نامنویسی کارگاه زمستانۀ «ویرایش و درستنویسی» بنیاد فردوسی تمدید شد.
🔹🔹آغاز دوره از اول اسفند
🔹 با پیشکش گواهینامۀ معتبر
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi