درست بنویسیم، درست بگوییم کارشناسارشد ادبیات فارسی مدرس دانشگاه ویراستار و مدرس ویراستاری عضو هیئتعلمی بنیاد فردوسی عضو شورای پاسداشت زبان فارسی عضو شورای سیاستگذاری شعر روزنامهنگار و برگزاری کارگاه ارتباط با مدیر: @alireza_heidaree 09153026689
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
نکته👇
🔹 ننویسیم: جهت نامنویسی به کارگزینی مراجعه کنید.
🔸بنویسیم: برای نامنویسی به کارگزینی مراجعه کنید.
👈 برای نامنویسی کارگاه بهارۀ درستنویسی و ویرایش به نشانی زیر خبر بدهید:
/channel/bonyad_ferdowsi_tous
🔹مهلت نامنویسی فقط همین هفته
🔹کلی نکتههای ویرایشی دستگیرتان میشود.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
نشانی نامنویسی👇🏻
🆔/channel/bonyad_ferdowsi_tous
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
«نصف» و «نصفه» را همانند «نیم» و «نیمه» میتوان بهجای یکدیگر نوشت.
همچنان که «نصف روز» و «نصفهروز» را داریم که در واژهنامهها و ازجمله فرهنگ بزرگ سخن، آمده است. در چند واژۀ مرکب دیگر هم نمونۀ آن را داریم؛ مانند «نصفهجان»، «نصفهعمر»، «نصفهنیمه»، «نصفهکاره».
🔹 البته گاهی این دو تفاوتی معنایی دارند که باید توجه کنیم:
👈 «نصفهشب» تلفن زنگ زد.
👈 «نصف شب» را بیدار بودم و مطالعه کردم.
🔹 «نصفهشب» نیمفاصله و «نصف شب» با فاصله نوشته میشود.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
نامنویسی صدوبیستوسومین کارگاه مجازی (برخط) درستنویسی و ویرایش در بنیاد فردوسی مشهد آغاز شد.
🔸علیرضا حیدری
🔹 با سرفصل «پاکیزهنویسی»
و زیر عنوانهای:
✔️فارسینویسی
✔️درستنویسی
✔️سادهنویسی
و
✔️نکتههایی دربارۀ فاصلهگذاری، عددنویسی و شکستهنویسی
🔹 زمان: ۲۷ خردادماه تا یکم تیر ۱۴۰۲
🔹 ساعت ۱۹ تا ۳۰ :۲۰
🔹 در بستر: اسکای روم
🔸 با پیشکش گواهینامه در پایان دوره
✔️نشانی نامنویسی👇🏻
🆔/channel/bonyad_ferdowsi_tous
🔹 اگر در مشهد تعداد علاقهمندان به دورۀ حضوری به حد نصاب برسد، علاوه بر مجازی دورۀ حضوری هم برگزار میشود.
🔸🔸نامنویسی صدوبیستوسومین کارگاه مجازی درستنویسی و ویرایش در بنیاد فردوسیمشهد آغاز شد
🔸آموزگار: علیرضا حیدری
🔹 با سرفصل «پاکیزهنویسی»
و زیر عنوانهای:
✔️فارسینویسی
✔️درستنویسی
✔️سادهنویسی
و
✔️نکتههایی دربارۀ فاصلهگذاری، عددنویسی و شکستهنویسی
🔹 زمان: ۲۷ خردادماه تا یکم تیر ۱۴۰۲
🔹 ساعت ۱۹ تا ۳۰ :۲۰
🔹 در بستر: اسکای روم
🔸 با پیشکش گواهینامه در پایان دوره
🔹 اگر در مشهد تعداد علاقهمندان به دورۀ حضوری به حد نصاب برسد، علاوه بر مجازی دورۀ حضوری هم برگزار میشود.
/channel/qande_parsi
✔️لینک براي نامنویسی👇🏻
🆔/channel/bonyad_ferdowsi_tous
💠#بنیاد_فردوسی_مشهد
💠#كانون_شاهنامه_فردوسي_توس
نامنویسی کارگاه بهاره آغاز شد. نشانی:
/channel/bonyad_ferdowsi_tous
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
استاد بهروز صفرزاده دربارۀ تفاوت مزبور و مذبور به نکتۀ دقیقی توجه میکند و مینویسد:
🔹 «مزبور» در عربی اسم مفعول است از مصدرِ زَبْر به معنیِ نوشتن؛ بنابراین، مزبور یعنی نوشتهشده.
«فردِ مزبور»، یعنی فردی که نامش در بالا نوشته شده است.
واژۀ زَبور، به معنای کتاب، نیز از همین ریشه است.
🔹 «مذکور» یعنی ذکرشده؛ نامبرده.
🔹 بعضیها از ترکیبِ مذکور و مزبور، «مذبور» را میسازند که غلط است.
مزبور با «ز» درست است.
مذبور با «ذ» غلط است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
🔹این هم جملهای نارسا از رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی!
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
غلبه 👈چیرگی
غلیان 👈جوشش
غنی 👈بینیاز، دارنده
غیظ 👈خشم
غبن 👈زیان
غائله 👈آشوب
غوغا 👈هیاهو، هنگامه
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
فن آوری یا فناوری
بهاءالدین خرمشاهی:
درباره فناوری چند کلمه توضیح بدهم:
در اینکه این کلمه با تشدید یا تخفیف نون تلفظ شود، بحثی نیست و اکنون تلفظ با تشدید بیشتر شنیده میشود؛ ولی اگر یک روز تشدیدش حذف شد، سخت نگیریم.
دوم اینکه این کلمه را روی هم بنویسیم.
سوم: این کلمه از «فن» و پسوند «آوری» ساخته شده است؛ و پسوند «آوری» وقتی مرکبنویسی شود، مد یا کلاه آن میافتد.
چهارم و مهمتر از همه اینکه «آوری» را بن و مادۀ آوردن/ آوریدن نگیریم و ندانیم؛ بلکه این پسوند از ««وری» است: ناماوری = ناموری.
و خلاصه، آوری که در چسبیدهنویسی کلاه آ حذف میشود، همان است که در جنگاوری، دلاوری، ناماوری، گُنداوری و حتی به گمانم باراوری= باروری هم وجود دارد (شاید در مورد بارآوری چون بدون مد/ کلاه خواندنش دشوار میشود، آوردن آن بیاشکال باشد.)
از مجلۀ پژوهشگران، ۱۳۸۴، شمارۀ ۴ و ۵
با «#زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
ناویراسته
سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشتماه ۱۴۰۲ در مصلی تهران و همزمان بهصورت مجازی در ketab.ir برگزار خواهد شد.
ویراسته
سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشتماه ۱۴۰۲ در مصلای تهران و همزمان بهصورت مجازی در ketab.ir برگزار خواهد شد.
🔹 نکته
ننویسیم: مصلی تهران
بنویسیم: مصلای تهران
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
در زبان فارسی «یک» بیشتر برای شمارش و گاهی نیز برای بیان نکره به کار میرود؛ مانند: «این کار را دانشجویی نخبه و توانا انجام داد.» ولی گاهی برای بیان یک موضوع کلی یا بیان جنس از «یک» استفاده میشود که درست نیست و گردهبرداری و ترجمه لفظبهلفظ از an و a زبان انگلیسی است.
🔹ننویسیم: یک مدیر باید به کارش تسلط داشته باشد.
🔸بنویسیم: مدیر باید به کارش تسلط داشته باشد.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
این هم نکتهای درست که دوست روزنامهنگارم، احسان رحیمزاده توئیت کرده است.
🔹 زیادهروی در کاربست کسره
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
ناویراسته👇
پیرو نامه ای که مورخ... ارسال شد، صاحبنظران و کارشناسان امر محیط زیست در جلسه حضور به هم خواهند رساند.
ویراسته👇
پیرو نامهای که در تاریخ... فرستاده شد، صاحب نظران و کارشناسان محیط زیست در جلسه شرکت خواهند کرد.
نکته👇
#کلیشه نویسی
باور کنیم ساده نویسی، مؤدبانه تر و زیباتر است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹ناویراسته
وزیر آموزش و پرورش:
به عنوان یک تحصیل کرده، کسی که خیلی از مدارج و رتبههای دانشگاهی را طی کرده است و در بیش از ۲۰ کشور تدریس کرده، باید بگویم مجلس ما بسیار عمیق است. این باعث افتخار برای من بود که آموزش و پرورش مسئله ذهن همه نمایندگان است، انشاالله نمایندگان این مسئله را در زمین هم اجرایی کنند.
🔹وقتی واژهها جای خود نیستند:
«مجلس ما بسیار عمیق است!»
«آموزش و پرورش مسئله ذهن همه نمایندگان است!»
«نمایندگان این مسئله را در زمین اجرایی کنند!»
🔸 این ادبیات کلیدیترین وزیر است که خیلی از مدارج دانشگاهی را طی کرده و در چندین کشور تدریس کرده است.
🔸گاهی فقر واژگانی داریم و گاهی زیر خط فقر واژگانی هستیم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
●مشکل ☜دشوار، سخت، پیچیده
●مصداق ☜گواه، نمونه، برابر
●مصاف ☜میدان، رزمگاه
●مصافحه ☜روبوسی، دستدادن
●مصائب ☜دشواریها، مصیبتها
●مصالحه ☜سازش، آشتی
●مشهور ☜نامور، نامدار، سرشناس
🔸 نامنویسی کارگاه بهاره تا ۲۵ خرداد ادامه دارد.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹ناویراسته
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: امیدواریم با ممیزیهای صورتگرفته در آینده شاهد رفع موضوعات فعلی در این بستر باشیم و هر هنرمندی که قانون کشور را رعایت نکند قطعا مورد برخورد قرار میگیرد.
🔹ویراسته
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: امیدواریم با ممیزیهای صورتگرفته در آینده شاهد رفع موضوعات فعلی در این بستر باشیم و قطعا با هر هنرمندی که قانون کشور را رعایت نکند، برخورد میشود.
🔸 نکته
«مورد برخورد قرار میگیرد»، عبارتی طولانی و خلاف زبان معیار است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
در موارد فراوانی حروف اضافه در جمله «اضافه» است و میتوان حذف کرد.
🔹برای چند ماه اینجا خواهم بود.
🔹 برای چند ساعت این کتاب دستم باشد.
👈 در این دو جمله «برای» لازم نیست.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
🔸چرا نگیم «در چهارشنبه»؟
🔸 «در» هم میتواند مفهوم بازۀ زمانی «طی» را برساند.
🔹نگارشهای رسانهای!
#زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_pars
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
پرسش👇
سازوکار صحیح است یا سازکار؟
پاسخ👇
«ساز» در اینجا به معنای «سامان» و «نظم و ترتیب» و برابر فارسی «مکانیسم» است.
«ساز» در فارسی کهن معناهای دیگری هم داشته است که یکی از آنها «ابزار» و «آلت» بودها ست. از این کلمه واژههای مرکبی مانند «سازوُبرگ» و «سازوکار» ساخته شده است.
🔹برخی همچون ناصر نبکوبخت در کتاب «مبانی درستنویسی زبان فارسی معیار» معتقدند که «سازِکار» درست است.
🔹فرهنگستان در کتاب «فرهنگ املایی خط فارسی» سازوکار را آورده است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
پیرو درخواست برخی همراهان برای ویراستۀ متن رئیس فرهنگستان (فرستۀ دیروز)، باید عرض کنم که میشود جملهبندی متفاوت و درستتری را جایگزین کرد؛ بهطور نمونه:
دکتر عبدالرحمان ناجی طوقمان، استاد زبان فارسی در استانبول، بوستان سعدی را به شعر ترکی استانبولی ترجمه کرده است. او این ترجمه را در همایش بنیاد سعدی معرفی کرد.
🔸 نکته
- در توئیت کوتاه ایشان واژۀ «ترکیه» حشو است.
- «را»ی بعد از فعل غلط دستوری است.
- درازنویسی محتوا را پیچیده کرده است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
بنویسیم👇
مستأجران مشمولِ این قانون نمیشوند.
ننویسیم👇
مستأجران شاملِ این قانون نمیشوند.
👈 «مشمول» جزء یا اجزایی از یک کل است؛ ولی شامل به چند جزء اشاره دارد. مثال دیگر:
☜ این کتاب شامل چند گفتار است: ...
☜ این فرد مشمول معافیت میشود.
یا
☜ این افراد مشمول معافیت میشوند.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
ناویراسته
🔸به گزارش شبکه خبری بازنشستگان در بودجه برای همسانسازی حقوق بازنشستگان 14 هزار میلیارد تومان از محل فروش اموال مازاد دولت در نظر گرفته شده و بیش از 90 درصد از این منابع برای همسانسازی حقوق بازنشستگان محقق شده است.
ویراسته
🔸به گزارش شبکۀ خبری بازنشستگان در بودجه برای همسانسازی حقوق بازنشستگان ۱۴ هزار میلیارد تومان از محل فروش اموال مازاد دولت در نظر گرفته شده و بیش از ۹۰ درصد از این منابع برای همسانسازی حقوق بازنشستگان محقق شده است.
🔹نکته
در متن فارسی عددها را هم فارسی بنویسیم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 ترکیبهای اضافی و وصفی همراه با کسره و دو تکیۀ آوایی هستند و با فاصله نوشته میشوند؛ مانند: شهرِ مشهد، گلِ زیبا (هرچند کسره نوشته نمیشود).
🔹 گاهی این ترکیبها بهصورت یک واحد واژگانی مرکب درآمده و کسرۀ آن خفیف است. دراینصورت، هم یک تکیۀ آوایی خواهند داشت و هم نیمفاصله نوشته میشوند؛ مانند:
🔸 پشتبام، غیرمعقول، پشمِشیشه، تختِخواب، حُسنِنیت، دستِکم، سنگِقبر، فوقِلیسانس، کسربودجه، مهدکودک و ...
با «#زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
Telegram
Telegram
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 لازم است تمامی همکاران در جریان امر قرار بگیرند.
🔸 به نظر میرسد بهجای نوشتن جملههای روان و ساده، بیشتر به پیچاندن نوشته عادت کردهایم!
👈 بنویسیم:
- لازم است به همۀ همکاران اطلاع داده شود.
- لازم است همۀ همکاران مطلع شوند.
- لازم است همۀ همکاران آگاه شوند.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi)
🔹اگر «تهران» را «طهران» نوشتیم، «توس» را هم «طوس» بنویسیم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
صدوسومین کارگاه آموزشی
ویراستاری و درستنویسی
ویژۀ بهار (نیمۀ دوم خرداد)
برگزار میشود.
پیش از نصب و با یک بار خواندن، وزن ناقص مصرع اول مشخص میشد!
اگر چشم داری به دیگر سرای..✅
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
از چندین ایراد این متن کوتاه که بگذریم، «علی رقم» را کجای دلمان بگذاریم.
علیرغم
بهرغم
#با زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi