درست بنویسیم، درست بگوییم کارشناسارشد ادبیات فارسی مدرس دانشگاه ویراستار و مدرس ویراستاری عضو هیئتعلمی بنیاد فردوسی عضو شورای پاسداشت زبان فارسی عضو شورای سیاستگذاری شعر روزنامهنگار و برگزاری کارگاه ارتباط با مدیر: @alireza_heidaree 09153026689
نامگذاریها باید دقیق، سنجیده و متناسب با موضوع باشد. زبان فارسی این توانمندی را دارد و برگزیدن نامهای درست، بخشی از فرایند درستنویسی است؛ نکتهای که در انتخاب عنوان «نظام مسائل کشور» رعایت نشده و تعبیری بیمعنا و مفهوم شده است.
با «#زین_قند_پارسی» همراه شویم و هر روز یک نکته ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
غلبه 👈چیرگی
غلیان 👈جوشش
غنی 👈بینیاز، دارنده
غیظ 👈خشم
غبن 👈زیان
غائله 👈آشوب
غوغا 👈هیاهو، هنگامه
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹ناویراسته
سخنگوی صنعت برق:
گرمترین هفته سال جاری را که در ۱۱ سال اخیر بی سابقه بوده را پشت سرگذاشتیم.
🔹ویراسته
سخنگوی صنعت برق:
گرمترین هفته را که در ۱۱ سال اخیر بیسابقه بود، پشت سر گذاشتیم.
یا
گرمترین هفتۀ ۱۱ سال اخیر را پشت سر گذاشتیم.
🔸نکته
۱. معلوم نیست هفتۀ گذشته، گرمترین هفتۀ امسال باشد، شاید هفتۀ گرمتری پیش رو داشته باشیم.
۲. تر و ترین بهصورت نیمجدا نوشته میشود.
۳. دو «را» که یکی زائد و یکی هم پس از فعل آمده است، از دیگر اشکالات این خبر کوتاه است.
۴. بیسابقه هم نیمجدا نوشته میشود.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
من قصد به اشتراک گذاری 'طوفان' با شما را دارم
Читать полностью…برگزاری کارگاه آییننگارش رسانه
استان گلستان
تیر ۱۴۰۲
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
پرسش👇
«ببخشید واژۀ ابزار جمع است یا مفرد؟»
پاسخ👇
👈 «ابزار» به معنای ادات و وسیله است. اینکه برخی این کلمه را جمع میدانند غلط است؛ زیرا این واژه فارسی و اسم جنس است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند غلط املایی در فضای مجازی
غلط 👇 درست👇
پرهیزگار پرهیزکار
مطمعن مطمئن
پلمپ پلمب
راجب راجع به
تُ تو
باش باشه
بزار بذار
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
مرد میانسالی در اتوبوس کنارم نشست. متنی در تلگرامش نوشت و پیش از فرستادن - بیآنکه مرا بشناسد-، از من خواست ببینم غلطی دارد یا نه. یک غلط املایی داشت؛ خودش حدس زده بود.
بله، «اثبات» را «اثباط» نوشته بود.
متن ویرایششده را فرستاد تا مخاطب و احتمالا چند نفر دیگر او را به دلیل این اشتباه دست نگیرند.
🔹 خجالت نکشیم؛ نوشتههایمان را ویرایش کنیم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
●واله ☜شیدا
●وساطت ☜میانجیگری
●واضح ☜آشکار
●وصی ☜جانشین
●وطن ☜میهن، زادگاه
●وقفه ☜درنگ
●هدایت ☜راهنمایی
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
👈 پیشوند «می» به فعل پس از خود نمیچسبد.
👈 با نیمفاصله نوشته میشود.
آسمان غرب کشور از فردا ابری میشود. ❌
آسمان غرب کشور از فردا ابری می شود. ❌
آسمان غرب کشور از فردا ابری میشود. ✅
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔸«بنت»هایی که میان دو اسم میآید، از دو طرف با فاصله نوشته میشود: فاطمه بنت اسد. «بنت»، بهمعنای فرزند مؤنث و دختر، در حالت اضافه، با فاصله نوشته میشود: «آزرمیدخت، بنتِ [= دخترِ] اپرویز، زنی عاقل بود» (ابنبلخی، فارسنامه، ص ۱۲۶، از فرهنگ بزرگ سخن).
🔸البته اگر «بنت» با واژۀ بعد خود واژۀ مرکب بسازد نیمفاصله نوشته میشود: بنتالحسین.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
برهه یا برحه؟
گاهی برای نوشتن واژههایی که چند نویسه (حرف) دارند به اشتباه میافتیم که یکی از آنها «برهه» است.
بُرْهه ریشهای عربی دارد، بهمعنای دورهای از زمان. البته در فارسی به روزگار و زمان طولانی هم معنا شده است؛ اما «بُرحَه» شتر ماده نجیب و بَرحَه بهمعنای بارز است.
پس «برهه» بنویسیم:
برههای از شب گذشته بود؛ یعنی پاسی از شب گذشته بود.
مردم میتوانند در برههای از زمان اشتباه بکنند. (ایران و تنهاییاش، محمدعلی ندوشن)
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
چند جایگزین فارسی
علامت 👈 نشانه
علاج 👈 درمان
علیالبدل 👈 جانشین
علیالسویه 👈 یکسان
علیالخصوص 👈 بهویژه
علیحده 👈 جداگانه
عابر 👈 رهگذر
عاجز 👈 ناتوان
عسرت 👈 سختی
عادی 👈 ساده
عاقبت 👈 سرانجام
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
صبغه / سبقه
«سبقه» در اصل به معنای «سبقت گرفتن» است؛ ولی در نوشتههای امروز و بهویژه رسانهها به معنای «سابقه» و «پیشینه» هم استفاده میشود و «صبغه» به معنای «رنگ» است. بنابراین، باید دید در بافت جمله کدام واژه کاربرد دارد. گاه ممکن است هردو به نوعی در یک جمله معنا بدهد؛ ولی باید دید کدام به مفهوم اصلی جمله نزدیکتر است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
نکته👇
🔹 وقتی میتوانیم «نامنویسی» بنویسیم، چرا «ثبتنام» بنویسیم؟
🔸«ثبتنام» نادرست نیست؛ اما «نامنویسی» ترکیبی فارسی است.
👈 برای نامنویسی کارگاه بهارۀ درستنویسی و ویرایش به نشانی زیر سر بزنید:
/channel/bonyad_ferdowsi_tous
🔹مهلت نامنویسی فقط همین هفته
🔹کلی نکتههای ویرایشی دستگیرتان میشود.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
👈 فراغ
خلاصی و رهایی از کاری و به پایان رساندن آن، آسودگی و آسایش
👈 فراق
جدایی و دوری بهویژه جدایی و دوری از معشوق
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکته ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
هرگاه شناسۀ فعلهای اسنادی (ام، ای، است، ایم، اید، اند)، پس از کلمهای بیاید که به واکه (مصوت)های آ (توانا) و او (دانشجو) پایان یابد، «ی» میانجی میگیرد:
☜ توانایم، توانایی، تواناست، تواناییم، توانایید، توانایند
☜ دانشجویم، دانشجویی، دانشجوست، دانشجوییم، دانشجویید، دانشجویند
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
👈 طبق سنوات گذشته...
👈بر مبنای ضرایب سنوات گذشته...
👈آنچنانکه در سنوات گذشته اتفاق افتاد...
👇نکته
👈 در گزارش سالانۀ یک اداره -که مشغول ویراستاری آن هستم- واژۀ «سنوات» بارها تکرار شده است.
👈 نمیدانم واژۀ فارسی «سالهای» چه مشکلی دارد که در نامهها و گزارشهای اداری جای «سنوات» را نمیگیرد؟
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
پرسش👇
سلام جناب حیدری خسته نباشید. ببخشید. چرا بعضی جاها «فارغ از» رو «فارق از» می نویسند و می گن به معنی «جدا از» هست. حرفشون درسته؟ ممنون
پاسخ👇
فرهنگ سخن دکتر انوری (که امروزه بهترین فرهنگ فارسی است)، «فارغ» را آسوده و راحت از وضعیتی دشوار و نگرانکننده معنا میکند.
☜ دانشآموزان فارغ از هر دغدغهای ثبتنام کردند.
☜ خلق میگویند جاه و فضل در فرزانگی است
گو مباش اینها که ما فارغ از این فرزانهایم. (سعدی)
🔸 اما «فارق» به معنای جداکننده است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
پرسش👇
پیرو نکتۀ روز گذشته، ممکنه توضیح بدین که آمار درست است یا آمارها؟
👈 «آمار» هم واژهای فارسی و مفرد است، به معنای حساب.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
برگزاری کارگاه ویرایش برای همشهریان مشهدی
🔸به ویرایش آید نوشتن درست
درست ار نویسی، سخن تندرست🔸
🔹در این کارگاه کلی نکتههای ویرایشی دستگیرتان میشود.
تخفیف نامنویسی برای:
دانشجویان؛
اعضای کانال زین قند پارسی؛
اعضای کانال بنیاد فردوسی.
زمان: از ۲۰تیر (سهشنبهها و چهارشنبهها)
ساعت: ۱۶ تا ۱۷:۳۰
مکان: بنیاد فردوسی (بولوار ملاصدرا)
🔹 پیشکش گواهینامۀ معتبر
برای نامنویسی و اطلاعات بیشتر
به نشانی زیر سر بزنید:
/channel/bonyad_ferdowsi_tous
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
پرسش👇
سلام بر شما
خیلی وقتها خوشبختم رو خوشوقتم میگن. خوشوقتم درسته یا خوشبختم؟
پاسخ👇
«خوشبخت»ی نتیجۀ کسب امتیازات و امکانات مادی و معنوی است؛ ولی «خوشوقت»ی حال خوشی است که پس از روی دادن کاری یا اتفاق خوبی رخ میدهد. بنابراین، از دیدن دوست خوشوقت میشویم، نه خوشبخت.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
بعضی از نامههای اداری سابقه و پیشینه دارد که این سابقه را باید در سطر اول نوشت و بعد از آن متن نامه را.
سابقه با عبارتهایی مانند:
در پاسخ به....
بازگشت به نامۀ....
عطف به نامۀ....
پیرو نامۀ...
میآید.
🔹البته کاربست هرکدام از اینها متفاوت است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹 اگر نهاد يکي از اسمهاي مبهم جاندار «هريک، هرکدام، هيچيک و هيچکدام» باشد، فعل هم بهصورت مفرد و هم بهصورت جمع ميآيد. مانند:
هريک به راهي رفت.
هریک به راهی رفتند.
هیچیک از پژوهشگران این نظریه را قبول ندارد.
هیچیک از پژوهشگران این نظریه را قبول ندارند.
🔹 البته در بیشتر موارد، صورت مفرد درستتر است.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹ناویراسته
آنچه در نظریه نسلها مورد تاکید است، مفهوم شکاف نسلی است که بیشتر با مفهوم تغییر اجتماعی قابل توضیح است.
🔹ویراسته
آنچه در نظریۀ نسلها تأکید میشود، مفهوم شکاف نسلی است که بیشتر با مفهوم تغییر اجتماعی قابل توضیح است.
🔸نکته
آیا «تأکید میشود»، روانتر از «مورد تاکید است»، نیست؟
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
گلایۀ های ناملفوظ
اسمم های ناملفوظ است. آخرِ خیلی از واژهها مرا میبینید، ولی هیچوقت صدایم درنمیآید.
همین سکوتم بلای جانم شده و خیلی وقتها بیخود و بیجهت حذفم میکنید.
مگر من چه گناهی کردهام که وقتی ضمیرِ متصلی کنارم مینشیند حذفم میکنید؟!
خواهش میکنم این کار را نکنید!
خواهش میکنم به جای «خونهمون» ننویسید «خونمون».
به حضرتِ عباس قسم معنیِ «خونمون» با «خونهمون» فرق دارد، حتی انگلیسیشان:
خونمون our blood
خونهمون our house
دکتر بهروز صفرزاده
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
🔹ناویراسته
مرکز دیسپاچینگ ( راهبری ) برق شمالغرب کشور با اعتبار هزینه شده ۱۳۰ میلیارد تومان امروز در دومین روز از سفر استانی رئیس جمهور به آذربایجان شرقی به بهره برداری رسید.
🔹ویراسته
مرکز راهبری (دیسپاچینگ) برق شمالغرب کشور با اعتبار هزینه شده ۱۳۰ میلیارد تومان در دومین روز از سفر استانی رئیس جمهور به آذربایجان شرقی به بهرهبرداری رسید.
🔸نکته
در چنین مواردی بهتر است اولویت را به واژۀ جایگزین فارسی بدهیم و واژۀ غیرفارسی را در پرانتز بنویسیم.
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله میرود
حافظ
پرسش👇
«لذا یعتی چه و جایگزین فارسی آن چیست؟
متشکرم»
پاسخ👇
در مکاتبات اداری واژهها و ترکیبهایی استفاده میشود که برخی از آنها را میتوان حذف کرد و برای برخی دیگر میشود جایگزین فارسی گذاشت؛ « لذا» یکی از این واژههاست که فراوان استفاده میشود.
البته ترکیبهای عربی دیگری هم به کار میرود که رایجترین آنها عبارتاند از: لذا، فلذا، لهذا، علیهذا و ... .
به جای این ترکیبها میتوان از عبارتهای سادۀ فارسی مانند: ازاینرو، پس، به این سبب، بنابراین و ... استفاده کرد
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
/channel/qande_parsi
🔹شرکتکنندگان دوره قبل چه دیدگاهی داشتند؟
👈 برای نامنویسی کارگاه بهارۀ درستنویسی و ویرایش به نشانی زیر خبر بدهید:
/channel/bonyad_ferdowsi_tous
🔹مهلت نامنویسی فقط همین هفته
🔹کلی نکتههای ویرایشی دستگیرتان میشود.