16743
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Кіраўнік кампартыі Сыранкоў першым падаў дакумэнты ў ЦВК Беларусі
10 сьнежня ЦВК Беларусі прыняў дакумэнты для рэгістрацыі Сяргея Сыранкова кандыдатам у прэзыдэнты Беларусі. 6 снежня ў Беларусі завяршыўся збор подпісаў за вылучэньне кандыдатаў. Подпісы зьбіралі пяць чалавек: акрамя Сыранкова, гэта Аляксандар Лукашэнка, Алег Гайдукевіч, Аляксандар Хіжняк і Ганна Канапацкая.
Выбары ў Беларусі пры Лукашэнку носяць несвабодны і недэмакратычны характар.
https://smarturl.click/ql88p
Што будзе з расейскімі вайсковымі базамі ў Сырыі пасьля падзеньня рэжыму Асада. Аналіз Свабоды
Імклівы наступ праціўнікаў Башара Асада, які прывёў да падзеньня яго рэжыму, выклікаў пытаньні аб будучыні расейскіх вайсковых базаў у Сырыі — марской у Тартусе і авіябазы ў Латакіі. Расея сьцьвярджае, што зьбіраецца весьці з новымі ўладамі краіны перамовы аб іх лёсе, а пакуль вывела свае караблі ў мора.
Z-блогеры тым часам чакаюць атакі антыасадаўскіх сілаў на авіябазу Хмэймім. Экспэрты лічаць, што гаварыць аб вывадзе расейскіх войскаў з Сырыі пакуль рана.
Карэспандэнты Радыё Свабода Майк Экель і Марк Крутаў дасьледавалі стан і пэрпэктывы расейскіх вайсковых базаў у Сырыі пасьля падзеньня рэжыму Башара Асада.
https://smarturl.click/jkj0z
Мы ўжо самі забываемся аб правах чалавека
Ненармальна, што мы апынуліся ў сытуацыі, калі трэба тлумачыць, што і сярод палітычных зьняволеных ёсьць градацыі. Ненармальна, што мы зайздросьцім палітзьняволеным у іншай краіне, бо іх катуюць менш. Ненармальна, што мы ўжо проста зьмірыліся з парушэньнем такіх правоў, як права на свабоду слова, права на свабоду саюзаў і сходаў, права на недатыкальнасьць перапіскі. Жыцьцё ў партызанскім рэжыме стала нашай новай нормай. Піша Наста Захарэвіч.
https://smarturl.click/baQl8
Беларуску Арыну Сабаленку WTA прызналі найлепшай тэнісісткай году
Тэнісістка зь Беларусі завяршыла 2024 год на першым месцы ўсясьветнага рэйтынгу.
https://smarturl.click/l51QB
У ЭГУ прызначылі новага рэктара
Ім стаў доктар Вілюс Шадаўскас, ён будзе займаць пасаду рэктара наступныя пяць гадоў. Афіцыйна прыступіць да выкананьня абавязкаў рэктара 6 студзеня 2025 году.
Ва ўнівэрсытэце адзначылі, што новы рэктар выбраны праз канкурэнтны працэс з удзелам трынаццаці кандыдатаў зь пяці краін.
ЭГУ заснаваны ў Менску ў 1992 годзе, з 2004 году працуе ў Вільні, бо ў Беларусі ва ўстановы забралі ліцэнзію.
Анатолю Беламу споўнілася б 85 гадоў
Анатоль Белы — беларускі грамадзка-культурны дзяяч, навуковец, калекцыянэр. Стваральнік прыватнага мастацкага музэю ў Старых Дарогах, які быў заснаваны ў 1999 годзе.
На тэрыторыі бацькоўскай сядзібы Анатоль Белы пабудаваў цэлы музэйны комплекс. Усяго ў музэі восем заляў, экспанаты — ад твораў мастацтва і бюстаў славутых беларусаў да мэдальёнаў і газэт эмігрантаў.
Асобныя экспазыцыі прысьвечаныя змагарам за Беларусь, асьветнікам. Пасьля сьмерці стваральніка разьвіцьцём музэю займаліся ягоная жонка Ала і стрыечны брат Міхаіл.
У лістападзе 2022 году пасьля зваротаў даносчыцы Вольгі Бондаравай на тэрыторыі музэю з мэмарыяльнай зоны перад будынкам музэю былі выдаленыя партрэты паэткі Натальлі Арсеньневай, братоў Луцкевічаў, Кастуся Каліноўскага, дзеячоў БНР і БЦР, зьнесены бюст Ларысы Геніюш.
Іншыя падзеі 10 сьнежня ў гісторыі — у падборцы «Ўжо сёньня»: https://www.svaboda.org/a/33231320.html
Служба эвакуацыі BySol у лістападзе вывезла зь Беларусі ў 2,6 раза больш людзей, чым у верасьні
Паводле кіраўнік BySol Андрэя Стрыжака, у лістападзе зь Беларусі эвакуавалі 46 чалавек супраць 43 у кастрычніку і 18 у верасьні.
«З канца верасьня ідзе вялікая хваля тэрору, якая закранае розныя мэтавыя групы — актывістаў, сваякоў палітвязьняў і г.д. І ў нас шмат працы ў сувязі з гэтым. Бачу, што пакуль пераключыліся на індывідуальныя атакі накшталт 17 крымінальных артыкулаў супраць мяне і калегаў, але не выключаю, што вернуцца да практыкі набору новых закладнікаў», — кажа Андрэй Стрыжак:
Польшча падоўжыла дзеяньне буфэрнай зоны на мяжы зь Беларусьсю яшчэ на 90 дзён
Улады Польшчы яшчэ на 90 дзён працягнулі дзеяньне ўведзенай у сярэдзіне чэрвеня буфэрнай зоны на мяжы зь Беларусьсю. Рашэньне набудзе моц з 10 сьнежня. Буфэрная зона была створаная ў сувязі з узмацненьнем міграцыйнага ціску на мяжы, пасьля гібелі польскага вайскоўца, паранага мігрантамі. Яна пачала дзейнічаць з 13 чэрвеня:
https://smarturl.click/0eJ1p
Больш за палову беларусак за мяжой сутыкаліся з харасмэнтам на працы, але нікому пра гэта не казалі, — вынікі апытаньня
Больш за палову беларусак, якія апынуліся па-за межамі радзімы пасьля 2020 году, сутыкаліся з харасмэнтам на працы. 56% апытаных пры гэтым нікому не казалі пра тое, што зь імі адбылося — бо баяліся наступстваў, не лічылі праблему сур'ёзнай, думалі, што гэта ўсё роўна нічога ня зьменіць або проста ня ведалі, з кім падзяліцца.
Падрабязьна пра вынікі апытаньня і высновы праваабаронцаў:
https://smarturl.click/e5DYD
На волю выйшла былая галоўная рэдактарка БелаПАН Ірына Леўшына. Яна цалкам адбыла тэрмін
7 сьнежня на волю выйшла былая дырэктарка і галоўная рэдактарка інфармацыйнага агенцтва БелаПАН палітзьняволеная Ірына Леўшына, вынікае з інфармацыі на прысьвечанай ёй старонцы сайта праваабарончага цэнтру «Вясна», заўважыў @pozirkonline.
Леўшына цалкам адбыла тэрмін зьняволеньня — 4 гады пазбаўленьня волі па абвінавачаньні ў стварэньні «экстрэмісцкага фармаваньня», якім улады палічылі частку супрацоўнікаў інфармацыйнай кампаніі БелаПАН.
https://smarturl.click/mpkYB
Праваабаронцы расказалі, як праходзіў збор подпісаў за кандыдатаў на выбарах прэзыдэнта
Збор подпісаў выбарнікаў у падтрымку вылучэньня кандыдатаў у прэзыдэнты Беларусі на будучых выбарах завяршыўся 6 сьнежня. Праваабаронцы сабралі сьведчаньні, як гэта было.
https://smarturl.click/0eJ8p
Лукашэнка памілаваў 29 палітвязьняў
Пра гэта паведаміла прэс-служба Лукашэнкі. Як адзначана ў допісе, гэтыя 29 асоб адбывалі тэрміны за «злачынствы экстрэмісцкай накіраванасьці».
Сярод памілаваных:
• 11 жанчын і 18 мужчын
• 6 чалавек маладзейшыя за 25 гадоў
• 3 пэнсіянэры
• 2 інваліды
• 15 маюць хранічныя захворваньні.
https://smarturl.click/XyO0A
Вынікі году. Апазыцыя: час стомленасьці, рэфлексій і пераацэнак
Крызіс стратэгіі дэмакратычных сілаў — складовая частка беларускага экзыстэнцыйнага крызісу. Ранейшыя канцэпты перамогі не спрацавалі. Валер Карбалевіч аналізуе вынікі 2024 году для беларускай дэмакратычнай супольнасьці
https://smarturl.click/DaDJZ
Сырыйскія паўстанцы працягваюць вызваляць людзей з падземных турмаў рэжыму Асада
Сырыйскія турмы сумна вядомыя сваімі жорсткімі ўмовамі ўтрыманьня. Катаваньні насілі сыстэматычны характар, кажуць праваабаронцы і былыя зьняволеныя. Паведамляецца аб сакрэтных пакараньнях сьмерцю ў больш як двух дзясятках аб’ектаў, якія знаходзіліся ў падпарадкаваньні сырыйскай выведкі, а таксама ў іншых месцах.
https://smarturl.click/mpkno
Вусныя прысуды. Асуджаныя паводле «палітычных» артыкулаў скардзяцца на цяжкасьці з атрыманьнем копій судовых рашэньняў
«Няма прававых інструмэнтаў, каб атрымаць пратаколы ці пастановы. Таму што дрэнныя справы робяцца за зачыненымі дзьвярыма. Міліцыянты, судзьдзі, як і раней, баяцца розгаласу. Яны ж не дурныя і разумеюць, што робяць злачынствы. Калі справа тычыцца не так званага «экстрэмізму», то, безумоўна, усе паперы чалавеку выдадуць».
«Беларусы маюць права гуляць у гульні на сваёй мове». Размова з ІТ-спэцыялістам, які пераклаў на беларускую S.T.A.L.K.E.R. 2
«Беларусы маюць права, глядзець фільмы, чытаць кнігі і гуляць у гульні на беларускай мове — гэта базавыя рэчы. Аднак, па сутнасьці, гэтага права мы ня маем». Зьміцер, ІТ-спэцыяліст зь Беларусі, пераклаў на беларускую мову S.T.A.L.K.E.R. 2. Распыталі яго аб перакладах, беларускамоўнай вэрсіі гульняў і пашырэньне роднай мовы.
https://smarturl.click/4k55m
Журналістку Вольгу Радзівонаву прыгаварылі да 4 гадоў пазбаўленьня волі
Журналістку, якую праваабаронцы прызналі палітычнай зьняволенай, абвінавацілі і асудзілі паводле чатырох крымінальных артыкулаў дыфамацыйнага характару.
У Менску вынесьлі прысуд сьпеваку Івану Вабішчэвічу, а ў Віцебскім раёне зноў судзяць былога палітвязьня.
Уся хроніка перасьледу тут: https://smarturl.click/3kgjg
Што адбываецца ў Сырыі пасьля зрынаньня рэжыму Асада. ФОТА
Сырыйскія паўстанцы, якія ўзялі пад кантроль Дамаск і іншыя буйныя гарады Сырыі, працягваюць вызваляць зьняволеных з турмаў, у тым ліку з найбуйнейшай дамаскай турмы Сэдная, дзе ўтрымліваліся супернікі рэжыму Башара Асада.
https://smarturl.click/W3olX
СБУ падазрае былога кіраўніка БПЦ Паўла ў «дапамозе захопу храмаў» на акупаваных тэрыторыях Украіны
Служба бясьпекі Ўкраіны (СБУ) завочна паведаміла аб падазрэньні расейскім сьвятарам, якія «садзейнічалі захопу храмаў на часова акупаваных тэрыторыях Украіны», паведамляе прэс-служба ведамства.
https://smarturl.click/op27B
Сказаць «угу», паставіць подпіс — і жыць далей. Як дзяржава выкарыстоўвае дзяцей і моладзь у выбарчай кампаніі
Падчас выбарчай кампаніі ідэолягі выкарыстоўваюць у сваіх мэтах таксама дзяцей і моладзь. Школьнікаў вучаць, што нельга фатаграфаваць бюлетэні, прапануюць скласьці агітацыйную ўлётку і даведацца сэнс лёзунгу «Галасуй, інакш прайграеш». Дзяцей у садках зьбіраюць на акцыю «Надо». Студэнтаў прымушаюць ставіць подпісы за Лукашэнку.
Свабода расказвае, як яшчэ дзяржава ўцягвае дзяцей і моладзь у выбарчую кампанію і навошта яна гэта робіць.
https://www.svaboda.org/a/33232248.html
Больш за 80% апытаных беларусаў вінавацяць Лукашэнку ў гвалце пасьля 2020 году, гатовыя ўсё забыць толькі 1%
Рэпрэсаваныя беларусы не забыліся пра свае траўмы і працягваюць спадзявацца на судовую справядлівасьць ды кампэнсацыю, вынікае з апытаньня 592 беларусаў з траўматычным досьведам, якія зьехалі з краіны пасьля 2002 году:
https://smarturl.click/AdQmO
Галоўнае за 9 сьнежня
👫 Лукашэнка памілаваў яшчэ 29 палітвязьняў
👩🏼«Маю намер заставацца ў Беларусі». На волю выйшла былая галоўная рэдактарка БелаПАН Ірына Леўшына
📂 Вусныя прысуды. Асуджаныя паводле «палітычных» артыкулаў скардзяцца на цяжкасьці з атрыманьнем копій судовых рашэньняў
✍🏻 Вынікі году. Апазыцыя: час стомленасьці, рэфлексій і пераацэнак
🎥 «ПіК Свабоды». «І ў Беларусі магчыма, як у Сырыі», — Фейгін пра тое, як зрынаюць дыктатараў, якія падаваліся непахіснымі
🗣 Мова ў выгнаньні. Пра моўную сытуацыю беларусаў дома і за мяжой
👭 Эміграцыя як абцяжарваючы фактар. Праваабаронцы дасьледавалі, як часта беларускі сутыкаюцца з харасмэнтам за мяжой
🇱🇹 Новы ўрад Літвы ня бачыць неабходнасьці ў закрыцьці апошніх двух дзейных пунктаў пропуску на мяжы зь Беларусьсю
Як зрынаюць дыктатараў, якія падаваліся непахіснымі?
Пра лёс Башара Асада і масавае вызваленьне сырыйскіх палітвязьняў у беларускім кантэксьце гаворым з расейскім палітыкам, праваабаронцам, адвакатам і блогерам Маркам Фейгіным:
🎥 ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/jH7odKF7eqc
У амбасадзе Сырыі ў Беларусі зьнялі дзяржаўны сьцяг
Дзяржаўны сьцяг Сырыі зьнялі з флагштока на будынку амбасады ў Менску. Пакуль флагшток на тэрыторыі амбасады пустуе. Паведамляецца, што каля амбасады спакойна, меры бясьпекі ня ўзмоцненыя.
Амбасада Сырыі ў Менску апублікавала зварот МЗС краіны да «сырыйскіх братоў», якія жывуць у Беларусі, у якім МЗС Сырыі гаворыць пра «новую старонку ў гісторыі краіны»і абяцае, што ўсе дыпляматычныя прадстаўніцтвы Сырыі за мяжой працягнуць працу:
https://smarturl.click/B6Vpl
Мова ў выгнаньні. Пра моўную сытуацыю беларусаў дома і за мяжой
«Беглымі» — як каменем, шпурнутым у сьпіну — Лукашэнка абразьліва называе тых беларусаў, якія праз рэпрэсіі вымушаныя былі пакінуць радзіму. Сярод іх адчувальная колькасьць беларускамоўных грамадзян.
Гэта ня толькі асобныя людзі і сем’і, а цэлыя калектывы: рэдакцыі, выдавецтвы, кнігарні, творчыя суполкі — словам, уся тая недзяржаўная сфэра, дзе ў Беларусі жыла беларуская мова. Нехта, вядома, застаецца. Пакуль.
https://smarturl.click/ppBzj
Беларусь пакіне папулярная праграма для заняткаў бегам
Мабільная праграма Adidas Running пакіне Беларусь. Пра гэта стваральнікі праграмы апавясьцілі яе карыстальнікаў, якія знаходзяцца ў краіне.
https://smarturl.click/z2Mnp
Абу Мухамад аль-Джуляні. Хто такі лідэр сырыйскіх паўстанцаў, які зрынуў Асада
Абу Мухамад аль-Джуляні на працягу многіх гадоў быў даволі малавядомым лідэрам паўстанцаў у Сырыі. Але 42-гадовы камандзір набыў вядомасьць пасьля таго, як ачоліў ашаламляльны ваенны наступ, у выніку якога быў зрынуты шматгадовы прэзыдэнт Башар Асад.
https://smarturl.click/YzWaV
🔎 Увага, пошук!
Шукаем беларусаў, якія зараз знаходзяцца ў Сырыі, альбо жылі там да нядаўняга часу. Ананімнасьць гарантуем.
📬 Сувязь з рэдакцыяй: Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
У Парыжы адкрылі адноўлены сабор Нотр-Дам. Відэа
Сабор Парыскай Маці Божай аднавілі пасьля жудаснага пажару, які здарыўся 15 красавіка 2019 году.
9 сьнежня — дзень нараджэньня Максіма Багдановіча
9 сьнежня 1891 году ў Менску нарадзіўся Максім Багдановіч, паэт, публіцыст, удзельнік нацыянальна-вызвольнага руху пач. ХХ ст. Пачынальнік традыцыі беларускага мастацкага перакладу. Аўтар паэтычнага зборніка «Вянок», адзінага, выдадзенага пры жыцьці. Пражыў толькі 25 гадоў, памёр ад сухотаў. Нягледзчы на сьмерць у маладым узросьце, пакінуў заўважны сьлед у беларускай літаратуры, лічыцца адным з найвыбітнейшых паэтаў у беларускай гісторыі.
Больш падзей гэтага дня — у падборцы «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/nyZd9