Telegram-канал ravangoft - روان‌ گفت: Unsorted

روان‌ گفت

19 Jul 2025 23:53

درسی از دل درد

در گوشه‌ای از آتن باستان، زیر سایه درختان زیتون، ارسطو با شاگردانش نشسته بود. نسیم خنکی برگ‌ها را تکان می‌داد و او با نگاهی عمیق به جمع گفت: «ما بدون درد نمی‌توانیم یاد بگیریم.» شاگردانش با تعجب به او خیره شدند. این جمله ساده، اما پرمعنا، چون بذری در ذهن آن‌ها کاشته شد و قرن‌ها بعد، در اندیشه‌های دیگران ریشه دواند. سال‌ها بعد، در سرزمینی دور، نیچه، فیلسوف ژرمن، در خلوت خود قلم به دست گرفت و نوشت: «آنچه مرا نکشد، قوی‌ترم می‌کند.» او که طوفان‌های زندگی را تجربه کرده بود، باور داشت که رنج، مانند آتشی است که فولاد روح را آبدیده می‌کند. دردی که انسان را به زانو درمی‌آورد، همان نیرویی است که او را به سوی قله‌های خودشناسی و قدرت می‌کشاند. در سوی دیگر جهان، جان دیویی، معلم بزرگ، در کلاس‌هایش از تجربه سخن می‌گفت. او به شاگردانش آموخت که یادگیری واقعی در دل چالش‌ها رخ می‌دهد. وقتی با مشکلی دست‌وپنجه نرم می‌کنیم، ذهنمان بیدار می‌شود، تأمل می‌کنیم و از میان سختی‌ها، درس‌هایی عمیق برمی‌داریم. گویی هر مانع، دری است به سوی فهمی نو. ویکتور فرانکل، در تاریکی اردوگاه‌های کار اجباری، معنای زندگی را جست‌وجو کرد. او که درد را با تمام وجود لمس کرده بود، دریافت که رنج، اگر با آگاهی در آغوش گرفته شود، می‌تواند به نوری تبدیل شود که مسیر زندگی را روشن می‌کند. او به ما آموخت که حتی در عمیق‌ترین دردها، بذر معنا و یادگیری نهفته است. کارل یونگ، در اتاق مطالعه‌اش، از سایه‌های درون سخن گفت. او باور داشت که برای شناخت خود، باید با تاریکی‌های وجودمان روبه‌رو شویم. این مواجهه، هرچند دردناک، ما را به سوی یکپارچگی و حکمت می‌برد. درد، در نگاه او، کلیدی بود برای گشودن درهای پنهان روان. سقراط، استاد ارسطو، در کوچه‌های آتن با پرسش‌هایش ذهن‌ها را به چالش می‌کشید. او با دیالکتیک خود، مردم را وادار می‌کرد تا با نادانی‌هایشان روبه‌رو شوند. این درد فکری، هرچند تلخ، راه را برای آگاهی و یادگیری هموار می‌کرد. امروزه، روان‌شناسان از «رشد پس از سانحه» سخن می‌گویند. آن‌ها دیده‌اند که چگونه انسان‌ها پس از طوفان‌های زندگی، قوی‌تر، عمیق‌تر و داناتر از خاکستر رنج‌هایشان برمی‌خیزند. تدسکی و کالهون این را به ما یادآوری کردند که درد، نه‌تنها ویرانگر نیست، بلکه می‌تواند بستری برای تحول و بازآفرینی باشد. و این‌گونه، از آتن باستان تا امروز، حکایت درد و یادگیری ادامه دارد. هر فیلسوف، هر متفکر و هر انسانی که با سختی روبه‌رو شده، این حقیقت را دریافته است: درد، استاد سخت‌گیر اما عادلی است که درس‌هایش، اگر با شجاعت پذیرفته شوند، ما را به سوی رشد و کمال می‌برند.