-
کانالی برای بررسی افکار و آرا روشنفکران ایران ادمین و درج تبلیغات @mmasiha
🔵 تیزر قسمت سوم برنامه ویرگول پلاس، مصاحبه با احمد زیدآبادی: کسانیکه به روحانی رای دادند فکر میکردند او میرود و در سطح بالای حاکمیت درگیر میشود و چیزهایی را اصلاح میکند، اما دیدند که اینگونه نشد/ آمریکایی ها همواره خواستار مذاکره و تفاهم با ایران بوده اند، اما این طرف روی خوش نشان نمیدهد/ بخش عمده ای از جامعه ما کاملا ناامید شده است/ اگر قرار بر نابودی اسرائیل باشد باید بیش از ۷۰ تا ۸۰ میلیون نفر در خاورمیانه کشته شوند و چنین چیزی ممکن نیست/ جهان نظمی دارد و شما باید طبق این نظم رفتار کنید، این طور نیست که هرگونه خواستید در جهان امروز رفتار کنید!
⭕️ برای مشاهده نسخه کامل این گفت و گوی صریح می توانید به لینک زیر در کانال آپارات سفیرفیلم مراجعه کنید.
✅ aparat.com/v/Y4NV6
🔺سفیرفیلم l دوباره نگاه کن🔻
✅ @safirfilm
🔵 تیزر دومین قسمت از برنامه ویرگول پلاس، ضمیمه برنامه ویرگول منتشر شد: اعتراضات اخیر براندازی بود، سال ۸۸ شرایط اینگونه نبود/ حتما باید اصلاحاتی انجام شود تا شرایط جامعه بهتر شود و الا شرایط بدتر خواهد شد/ سال ۹۷ به روحانی نامه نوشتم که استعفا بده و برو! اما گوش نکرد/ شما اگر بخواهید صریح باشید یک زنگ به شما میزنند و برنامه شما را تعطیل می کنند. شما استقلالی ندارید!
⭕️ گفت و گوی صریح و شفاف با عباس عبدی از چهره های اصلاح طلب را در کانال آپارات سفیرفیلم به نشانی زیر مشاهده نمائید.
aparat.com/v/XaKEN
🔺سفیرفیلم l دوباره نگاه کن🔻
✅ @safirfilm
✅ Aparat.com/safirfilm
🔹گفت و گوی صریح با دکتر بیژن عبدالکریمی، استاد فلسفه دانشگاه پیرامون وقایع اخیر در جامعه ایران و تضاد سنت و مدرنیته منتشر شد.
🔴 برنامه ویرگول پلاس ضمیمه برنامه ویرگول است و تلاش دارد با اندیشمندان و متفکرین کنونی ایران گفت و گوهایی جدی و صریحی داشته باشد. این برنامه به مرور و موازی با برنامه ویرگول منتشر خواهد شد.
برای مشاهده نسخه کامل این گفت و گو میتوانید به لینک زیر در کانال آپارات سفیرفیلم مراجعه کنید.
✅ aparat.com/v/s1NwQ
🔺سفیرفیلم l دوباره نگاه کن🔻
✅ @safirfilm
⁉️ آیا انقلابی در راه است؟
⭕️ فایل کامل مناظره صریح محسن آقایی (مستندساز) و محمدرضا اصنافی (فعال اجتماعی) پیرامون فوت مهسا امینی و اتفاقات اخیر در کشور را می توانید در کانال آپارات سفیرفیلم مشاهده کنید.
✅ aparat.com/v/BLCUi
✅ @safirfilm
❇️ گفتاری از دکتر عبدالکریم سروش به مناسبت سالگرد شهادت مرحوم مرتضی مطهری
🔻مرحوم مطهری باورمند به نقد و پرسشگری بود
🔹دکتر #عبدالکریم_سروش پیش از شروع نشست ۲۵ از درس‌گفتار گزینش و شرح #کیمیای_سعادت_امام_محمد_غزالی(یکم می ۲۰۲۱) و به مناسبت روز ۱۲ اردیبهشت، گفتاری نسبتا بلند درباره آن زنده‌یاد و تاثیراتی که مرحوم #مرتضی_مطهری بر جریان فکر اسلامی و تفکر انتقادی نسبت به روحانیت در ایران گذاشت پرداخت.
🔹به گفته آقای سروش ویژگی مرحوم مطهری این بود که در مسندی ننشسته بود که از چون و چرا کردن و پرسش تن بزند و پرهیز کند و مدام در معرض پرسش و انتقاد بود و جایگاه قدسی و بی پرسش و چون و چرا برای خود قائل نبود.
🔹امری که متاسفانه در فضای امروزین جریان اصلی روحانیت حضور و بروزی ندارد و بسیاری نقد و پرسش را نه تنها بر نمی‌تابند که به تکفیر منتقدان هم می پردازند.
@DrSoroush
بدینوسیله به اطلاع دوستان میرسانیم که دکتر عبدالکریم سروش در نقد کتاب
God delusion ( پندار خدا)
نوشته Richard Dawkins
در بروکسل سخنرانی خواهند داشت. حضور دوستان فرهیخته در این جلسه بر گرمی و غنای آن خواهد افزود.
زمان :
۳۰ و ۳۱ اکتبر و ۱ نوامبر ۲۰۲۱ از ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۸:۳۰
مکان:
25 Rue Jean Deraeck
1150 Woluwé Saint Pierre
خواهشمند است جهت نظم کامل جلسات حداقل یک ربع قبل از آغاز سخنرانی در جلسه حضور بهم رسانید
بازنشر سخنرانی : « حافظِ عارف؟ »
امشب در کلاب هاوس 👇🏻
https://www.clubhouse.com/join/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4/feH43cIs/MzkLNoYa
https://www.facebook.com/manaviyat/videos/1278849525862590
Читать полностью…
⭕️ بریده ای از گفت و گوی صریح با عباس عبدی در قسمت دوم برنامه ویرگول پلاس: روحانی باید سال ۹۷ استعفا میداد، من دوبار هم به ایشان نامه نوشتم که استعفا بده و برو اما گوش نداد. اصولگرایان تندرو به من تاختند که چرا میگویی روحانی استعفا دهد؟! / ساختار سیاسی کشور ما بیمار است، و الا در انگلستان هم در این چند سال چندین نخست وزیر آمدند و رفتند اما مشکلی ایجاد نشد/ حاکمیت باید تصمیمات سختی بگیرد اما متاسفانه جمهوری اسلامی در بدترین زمان ها حاضر به امتیاز دادن می شود!
🔶برای مشاهده نسخه کامل این برنامه میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
✅ aparat.com/v/XaKEN
🔺سفیرفیلم l دوباره نگاه کن🔻
✅ @safirfilm
🔵 من معتقدم جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی و در حوزه علم و تکنولوژی یک شاهکار خلق کرده است، اما در حوزه سیاست داخلی کارنامه نامطلوبی برجا گذاشته است! / بریده ای از گفت و گوی صریح با دکتر بیژن عبدالکریمی استاد فلسفه دانشگاه در برنامه ویرگول پلاس پیرامون اتفاقات اخیر جامعه ایران
⭕️ برای مشاهده نسخه کامل این گفت و گو میتوانید به لینک زیر مراجعه نمائید.
✅ aparat.com/v/s1NwQ
🔺سفیرفیلم l دوباره نگاه کن🔻
✅ @safirfilm
⭕️ قسمت سوم برنامه ویرگول l جمهوری اسلامی ایران به کجا می رود؟
🔵 بریده ای از مناظره دکتر ابراهیم فیاض و دکتر مجید تفرشی پیرامون تحولات اخیر در جامعه ایران
🔶 برای مشاهده نسخه کامل این مناظره به لینک زیر در کانال آپارات سفیرفیلم مراجعه کنید.
✅ aparat.com/v/TrWns
🔺سفیرفیلم l دوباره نگاه کن🔻
#ویرگول
#مناظره
#ابراهیم_فیاض
#مجید_تفرشی
✅ @safirfilm
🔶 چرا ماجرای #مهسا_امینی جنجال بزرگی را آغاز کرد و این روزها در ایران چه خبر است؟
🔹 آیا انقلابی در راه است؟
🔻 اولین قسمت برنامه گفت و گو محور «#ویرگول» با حضور محمدرضا اصنافی فعال رسانه ای و محسن آقایی مستندساز و فعال حوزه خانواده.
🔴 قسمت اول برنامه «ویرگول» را در سایت سفیرتماشا و آپارات سفیرفیلم مشاهده کنید.
✅ aparat.com/safirfilm
✅ @safirfilm
〽️ بنیان‌های رو به تخریب - علل تخریب نهادهای جامعه در گفتگو با موسی غنی‌نژاد
پس از انقلاب در ایران به تدریج تفکر آن عده از انقلابیون غالب شد که می‌خواستند تاریخ ایران را صفر کنند. آنها معتقد بودند که تاریخ حقیقی ایران و حتی اسلام از بهمن سال ۱۳۵۷ شروع شده است. آنها منکر هر دستاوردی تا آن زمان بودند.
اندک اندک دیدیم هر آنچه از گذشته به جا مانده، به بهانه‌های مختلف، مادی‌گرا و غربی تلقی شده و پس زده میشود. عده‌ای ظاهرا می‌خواستند چرخ را هم از نو اختراع کنند، گویی این همه تجربه‌ای که بشریت به دست آورده، هیچ است. در کمال تعجب دیدیم که برخی درباره تاریخ اسلام هم چنین ادعایی داشتند. بسیاری از انقلابیون در خصوص اسلام هم همین عقیده را داشتند و مدعی بودند از این به بعد باید اسلام حقیقی در جامعه حاکم شود، گویی تاریخ هزار و چهارصد ساله اسلام مسیر اشتباهی رفته است!
این طرز فکر به مرور باعث نابودی نهادها، حتی برخی نهادهای دینی، شد. عده‌ای به دنبال آن بودند که با نابودی اغلب نهادهای مستقر چیزی جدید جایگزین آنها کنند. متاسفانه این تفکر هنوز پابرجاست. هنوز هم صاحبان قدرت نمی‌خواهند بپذیرند که بسیاری از مشکلات ریشه در بی توجهی به امر تخصص و تجربه جهانی دارد.
منبع: هفته‌نامه تجارت فردا شماره ۴۵۲
متن کامل را در وب‌سایت بومرنگ بخوانید
➖➖➖➖➖➖➖🔻
آیا خدایی هست؟ یک مباحثه
📌 معرفی کتاب «آیا خدایی هست؟ یک مباحثه» نوشته‌ی گراهام آپی و کِنِث پییِرس، نشر راتلج، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۱ (۲۱ مهر ۱۴۰۰)
🔻آشنایی با کتاب
🔅 فلسفه‌ی دین یکی از حوزه‌های میان‌رشته‌ای در دین‌پژوهی و فلسفه است، و موضوع «وجود خدا» محل گفت‌وگوهای درازدامنی در این حوزه بوده است، البته با رویکردها و رهیافت‌های منطقی، فلسفی، و (در دهه‌های اخیر) علمی/تجربی. تازه‌ترین کتاب در این زمینه، کتاب «آیا خدایی هست: یک مباحثه» است که با عنوان انگلیسی Is There a God? A Debate دیروز از سوی انتشارات راتلج در ۳۷۶ صفحه به زبان انگلیسی منتشر شده است. این تاره‌ترین کتاب در مجموعه‌ی «مباحثات کوچک درباره‌ی پرسش‌های بزرگ» [Little Debates about Big Questions] است که انتشارات راتلج تاکنون دو کتاب دیگر از همین مجموعه منتشر کرده است.
🔅 کتاب در واقع مباحثه‌ی مکتوبی است میان دو نفر از فیلسوفانِ تراز اول دین که یکی از موضع خداناباوری و طبیعی‌گرایی (گراهام آپی) و دیگری از موضع خداباوری سنّتی/کلاسیک (کِنِث پییِرس) به این پرسش پرداخته‌اند که آیا خدایی وجود دارد؟ سیر مباحثه به این صورت است که ابتدا دو طرف مباحثه، هر یک در یک فصل جداگانه از کتاب، ادعاهای اولیه‌ی خود درباره‌ی خداباوری (پییِرس) و خداناباوری (آپی) مطرح می‌کنند. سپس هر کدام به ادعاهای رقیب در دو نوبت پاسخ می‌دهند. به این ترتیب، کتاب در شش فصل سامان یافته است. کتاب پس از اتمام فصل‌های اصلی بخشی را نیز به معرفی منابع بیشتر جهت مطالعه‌ی علاقه‌مندان اختصاص داده است. همچنین، افزون بر فصل‌های اصلی کتاب، هِلِن دِ کروز، استاد فلسفه، مقدمه‌ای کوتاه بر کتاب نوشته است. دِ کروز گزینه‌ی مناسبی برای نوشتن مقدمه بوده است زیرا که کتابی را با عنوان اختلاف‌نظر دینی [Religious Disagreement] در سال ۲۰۱۸م در مجموعه‌ی «بن‌پاره‌های فلسفه‌ی دین» [Cambridge Elements of Philosophy of Religion] منتشر کرده است.
🔅 طبیعتاً تمام کتابی که دیروز منتشر شده است را نخوانده‌ام و این معرفی اجمالی صرفاً بر اساس تورقی اولیه است. پس از پایان مطالعه درباره‌ی کتاب بیشتر خواهم نوشت.
🔻 آشنایی با نویسندگان کتاب
🔅گراهام آپی (که آشنایی من با او به دوران تحصیل فلسفه در استرالیا باز می‌گردد و دوست دارم او را «سید خداناباوران اهل قلم» بنامم) از معروف‌ترین و پُرکارترین فیلسوفانِ دین جهان است. او استرالیایی است و استاد فلسفه‌ی دانشگاه مُنَش در ملبورن است. فهرست کتاب‌ها و مقاله‌های او بلندبالا است. بعضی از مهم‌ترین آنها عبارتند از: استدلال درباره‌ی خدا (۲۰۰۶م)، فلسفه‌ی دین در غرب - جلد دوم (۲۰۰۹م)، فلسفه‌ی دین در غرب - جلد سوم (۲۰۰۹م)، بهترین استدلال‌ها علیه خدا (۲۰۱۳م)، توصیف خدایان: کاوشی در صفات الهی (۲۰۱۴م)، بازآفرینی فلسفه‌ی دین (۲۰۱۴م)، دست‌نامه‌ی راتلج برای فلسفه‌ی دین معاصر (۲۰۱۵م)، طبیعی‌گرایی و دین (۲۰۱۸)، خداناباوری و ندانم‌گرایی (۲۰۱۸م)، و خداناباوری: مقدمات (۲۰۱۸م). آپی در ارائه‌ی استدلال‌هایش به طوری که هم واضح باشند و هم ساده استاد است. همین توانایی او باعث میشود تا خوانندگان در هر سطحی بتوانند کتاب‌هایش را در دست بگیرند. و نکته‌ی جالب توجه در رویکرد او به موضوع «خدا» این است که گرچه او شخصاً خداناباور است، اما هیچ‌گاه رویکردی خصمانه یا تحقیرآمیز نسبت به خداباوری نداشته است: چه در نوشته‌هایش و چه در رفتار شخصی‌اش. او در مواردی حتی خداباوران را در باورشان به خدا معقول می‌داند. کتاب بازآفرینی فلسفه‌ی دین: درآمدی جزمی با ترجمه‌ی ایمان خدافرد در سال ۱۴۰۰ در ایران منتشر شده است. همچنین، دیدگاه او در دفاع از خداناباوری مبتنی بر رویکردهای طبیعی‌گرایانه است، به نحوی که آپی خداناباوری را در عین سادگی بیشتر از هر حیث دارای قدرت تبیینی بهتری نسبت به رویکردهای غیرطبیعی‌گرایانه و خداباورانه می‌داند.
🔅 کِنِث پییِرس، یا کِنی پییِرس، استادیار مدرسه‌یِ عالیِ تثلیثیِ دوبلین [Trinity College Dublin] در ایرلند است. او کتاب‌ها و مقاله‌های بسیاری در حوزه‌ی فلسفه‌ی دین و تاریخ فلسفه منتشر کرده است. او متولد ایالات متحده‌ی امریکا است. پییِرس پس از تحصیل در رشته‌ی فلسفه‌ی در دوره‌ی کارشناسی، کارشناسی ارشد خود را در رشته‌ی «علوم رایانه» به پایان می‌برد و سپس در دوره‌ی دکتری به فلسفه باز می‌گردد. از مهم‌ترین آثار او می‌توان زبان و ساختارِ جهانِ [جُرج] بارکلی (۲۰۱۷م) و ایدئالیزم: جُستارهایی نو در متافیزیک (۲۰۱۷م) را نام برد.
🔻 تقریظ بر کتاب
🔅 یوجین ناگاساوا | استاد فلسفه‌ی دین، دانشگاه بیرمنگام، انگلستان
@roshanfekriirani
#اختصاصی
⚡️آیا مسئله ارتداد به همان شدتی که در احکام بیان شده در آیات قرآن مشهود است ؟
✔️ارتداد در آیات قرآن🔻
#سید_ابولفضل_موسویان
♻️در مراجعه به آیات قرآن، هیچ نشانه‌ای از این‌که باید با کسی که از دین برگشته است یا اعتقادش را از دست داده است برخوردی کرد، نمی‌یابیم. اینطور هم نبوده است که در زمان رسول خدا(ص) چنین اتفاقی نیفتاده باشد و اینها مسائل بعد از پیامبر(ص) باشد. در دورۀ پیامبر(ص) هم این اتفاق افتاده است، آیاتی هم دراین‌باره نازل شده است، ولی هیچ‌یک از این آیات، بر مجازات این فرد دلالت ندارد. به نظر من نه‌تنها حکم مخالف تندی در آیات قرآن نمی‌یابیم، بلکه برعکس جهت مثبت هم دارد. برای نمونه به چند آیه اشاره می‌کنم:
📌1. «وَمَن يَرْتَدِدْ مِنكُمْ عَن دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُوْلَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَأُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ». خداوند می‌فرماید: کسی که از دین خود برمی‌گردد، اگر در حال کفر بمیرد اعمالش در دنیا و آخرت حبط میشود. بعضی خواسته‌اند از «حبطت اعمالهم فی الدنیا» چنین استفاده کنند که حبط اعمال در دنیا به معنی مجازات است. در قیامت هم که حسابش جدا است. درحالی‌که به بیان مرحوم علامه طباطبایی، حبط عمل ربطی به مجازات ندارد و اینطور نیست که حبط اعمال در دنیا موجب مجازات شود. بنابراین این مسئله، اختلافی است. ظاهر آیه هم هیچ دلالتی بر مجازات ندارد. مرحوم محقق اردبیلی هم گفته است: «حبط به معنای بطلان عمل و عدم انتفاع از آن است، نه به معنای این‌که مجازات داشته باشد.» به هر حال بعضی از اهل سنت، حبط عمل را به معنای مجازات گرفته‌اند، ولی شیعه تقریباً این مسئله را نپذیرفته است.
📌2. «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ». در این آیه نه‌تنها بحث مجازات نیست، بلکه به دلیل این‌که ممکن است به دلیل خارج شدن دسته‌ای از دین، در دل عده‌ای نگرانی به‌وجود آید و دل آنها بلرزد و از کم‌شدن یاران خود بهراسند، خدا به آنان امید می‌دهد که نگران نباشید. خدا افرادی را بهتر از اینها که از دین خارج شدند، می‌آورد. پس هیچ نگران رفتن اینها نباشید. چنان‌که می‌بینید این آیه هم هیچ اشاره‌ای به مجازات نکرده است.
📌3. «إِنَّ الَّذِينَ ارْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَى الشَّيْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَأَمْلَى لَهُمْ». در این آیه هم خداوند، بدون سخنی از مجازات، می‌فرماید: بعد از این‌که ما تمام مطالب را برای آنها بیان کردیم و حقایق روشن شد، این شیطان است که کفر و گمراهی را در نظر اینها زیبا کرده است که به سمت گمراهی کشیده بشوند و از دین خارج بشوند.
📌4. «مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إِيمَانِهِ إِلَّا مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمَانِ وَلَكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْرًا فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ». این آیه دربارۀ کفر به خداوند است، ولی کفر ظاهری نه واقعی. شأن نزول آیه هم ماجرای عمار است که وقتی پدر و مادرش بر اثر شکنجه‌ها کشته شدند، او پذیرفت و به‌طور ظاهری اظهار کفر کرد و گفت: از دین و ایمان دست‌برداشتم. قرآن در اینجا می‌خواهد بگوید اگر این اظهار کفر واقعی و باطنی نبوده است، هیچ اشکالی ندارد و بنابراین این آیه هم ربطی به مجازات ندارد.
📌5. «کيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ». از این آیه چنین برمی‌آید که برای این افراد، ایمان کاملاً جا افتاده بوده است و فقط لقلقۀ زبان و در اثر تبلیغات و شایعات نبوده است. همچنین آیۀ 25 سورۀ محمد(ص) که در بالا گفته شد: «مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَى» به این معنی است بعد از این‌که هدایت برای آنها کاملاً روشن شد، به کفر گراییدند. اینطور نبوده است که پدرانشان چیزی گفته باشند و حقایق برای آنها روشن نشده باشد و آنها با شبهه‌ها مواجه باشند، بلکه دربارۀ کسانی است که ایمان آورده‌اند و ایمان آنها هم کاملاً بر مبنای بینات روشن است و بعد از آن کافر می‌شوند. خدا می‌فرماید: چطور می‌توان اینها را هدایت کرد، درحالی‌که حقایق برای آنها کاملاً روشن و واضح است. در اینجا هم بحثی از مجازات نیست.
نهیلیسم حاکم بر زندگی امروز انسان ایرانی
۱."والاترین ارزش ها خودشان را بی ارزش می کنند.هدفی در کار نیست؛ چراها پاسخی پیدا نمی کنند". سایمون کریچلی این عبارات نیچه را موجز ترین بیان نهیلیسم یا پوچ گرایی در اندیشه نیچه می داند: جهانی که به زبان مارکس همه چیزهای سفت و سخت در آن پودر شده و به هوا رفته است.
۲.انسان امروز ایرانی گرفتار در نهیلیسم دینی،سیاسی و اجتماعی است: نه خدایی وجود دارد که به زندگی و زنده بودن ما معنایی بدهد؛نه عدالت و آزادی در جامعه دیده می شود؛ و نه عشق و روابط عاطفی گرم میان مردم دیده می شود.معنا گرایی دینی به یوگا و کلاس های موفقیت تقلیل یافته است؛سیاست به بلوف زدن زبانی و بدنی(پا رو پا انداختن وزیر در مقابل وزیر اروپایی) تقلیل یافته است؛ و بالاخره نیاز به روابط گرم و عاشقانه در جامعه به مشارکت در گروه های کوهنوردی و گردشگری جمعی و یا افراط در سکس و تمنای عاطفه از طریق هزار مدل نمایش بدن و سبک زندگی تقلیل یافته است.
۳.نیچه خود سه پاسخ مردم به نهیلیسم را چنین دسته بندی می کند: نهیلیسم انفعالی و پناه بردن به بودیسم و یوگا؛نهیلیسم تهاجمی و فعال و پناه بردن به خشونت؛ و بالاخره نهیلیسم در خود فرو رفته در قالب افسردگی و کسالت و خستگی و اعتیاد.
۴.زندگی این گونه بی معنای گرفتار در خشونت،کسالت و یا بی عاری را باید قطعا به نقد کشید و از آن فراتر رفت.انسان ایرانی ظاهرا از آزادی فردی بیشتری برخوردار شده است،اما بهای این فردیت از بین رفتن همه میانجی هایی بوده است که ما را در پیوند و رابطه با یکدیگر نگه می داشت.یوگا و کوهنوردی و میل به بیانگری خشونت و قدرت در رفتار دوستان حزب اللهی شاید برای چند لحظه به فرد این احساس را بدهد که هنوز در ارتباط با جامعه و دیگران است و زندگی اجتماعی را تجربه می کند،اما به زبان اریک فروم هنوز چند ساعت از این گونه احساس پیوند اجتماعی کاذب نگذشته است که فرد پی می برد چقدر تنها و تهی از معناست و قصه زندگی او چیزی جز یک کابوس نیست که به سان یک انگل به روح و تن و روان او چسبیده و هر لحظه او را تهی تر می کند و به سمت این ایده سوق می دهد که باید دوز مصرفش را بالا ببرد. این نوع زندگی اجتماعی چیزی جز طی کردن فاصله تولد تا مرگ نیست و نمی توان آن را زندگی اجتماعی دانست.جامعه بدون پیوند و معنا چیزی بیش از یک گله که تنها با واق واق سگ گله و تکان خوردن چوبدستی چوپان باید به سمت چراگاه یا خوابگاه هدایت شود،نیست.
رخداد تازه/مصطفی مهر آئین