-
کانال شعر شخصی گاه وقتی نقد اشعار شاعران «مجموعه لری و فارسی» گاه وقتی متن در مورد لرسونَل «لرستانات» بختیاری، جنوبی، فیلی ادمین @Zccbm
نَدونم سی مونه تو، سیچه وَرز دُر نیخره
مو همش خرما پزون، تو هی اون رچ ایزنی
#سجاد_کیانی
#لرپیا
@skeyani
وَرز: فصل
اون :آب را
رچ :یخ
رباعی لُری مینجایی
از شاعر سر دیار لر:
#سالم_پوراحمد
بَس کو چَمَر وُ چوپی وُ گالاگالَه
ای قِرپِه‌قی وُ قارِّه وُ قیل وُ قالَه
جا ای هَمَه والِه‌وال وُ ای قیرِّه‌وِلِنگ
گِد کو گوپَه بی‌دَروَنَ چالاچالَه
ترجمه:
بس کن این‌همه بگیر و ببند و داد و فریاد را
و این‌همه دعوا و عربده و قیل و قال را
به‌جای این‌همه نالیدن و این جیغ و داد
دهان دریده و چاکاچاکت را ببند و بدوز
@SPourahmad
@skeyani
دَس وِرارم سَره قلبم ار تیم نیت ایگمت
مینه هر گل بوهمت هی مینه هر بیت ایگمت
هم ای‌کالم هم ای‌بوهم تا بروهی تو ولی
خاکِ گلدون‌ت ای‌واوم هی ایام پیت ایگمت
تا همو روزی که هِم نهلم بمولایی گلم
خَرسِ خینم پات ایریزم ار یکی سیت ایگمت
هر ولاتی که برم لارم اَیر دیر بو وه تو
یه قَلم دیره وه تو ای دل که اِن تیت ایگمت
سیلِ هرجا که کنم هی وَر تیامی تو ترال
دَس وِرارم سَره قلبم ار تیم نیت ایگمت
#سجاد_کیانی
#لرپیا
@skeyani
اگر چشمم تو را نبیند دست روی قلبم می گذارم و لمست میکنمЧитать полностью…
با هر گل تو را بو میکنم و در هر بیت تو را می کارم( مینویسم)
می کارمت و می بویمت تا سبز شوی و من خاک #گلدانت میشوم تا همه جا با تو باشم و از تو نگهداری کنم
تا روزی که هستم اجازه نمی دهم پژمرده شوی گل من
اگر شده #اشک و خون پایت میریزم (آبیاری‌ت میکنم) اگر کسی تو را از من دور کرد
(اشاره دارد به بیت دو مصرع دو خاک گلدانت می شوم
در اینجا اشک و خون می ریزم پایت تا پژمرده نشوی)
به هر جا که بروم و دور از تو شوم
درست است جسمم(که نیمی از من است)از تو دور است اما دل و جانم کنار توست و به یادت هستم
نگاه به هر جا که میکنم تو را می بینم ای زیبا.و مصرع اول
هر ولاتی که برم لارم اَیر دیر بو وه تو
یه قَلم دیره وه تو ای دل که اِن تیت ایگمت
#سجاد_کیانی
@skeyani
به هر جا که بروم و دور از تو شوم
درست است جسمم(که نیمی از من است) از تو دور است اما دل و جانم کنار توست و به یادت هستم
اگر هزار بار شعر باباطاهر بخونی
باز هم تازگی دارد:
دو چشمم درد چشمانت بچیناد
مبو روزی که چشمم ته مبیناد
شنیدم رفتی و یاری گرفتی
#اگر_گوشم_شنید_چشمم_مبیناد
#باباطاهر
@skeyani
تا که وم پُرس ایکنن په سیچه تینایی ایگم:
شوخ اَیر ایچو نبو هم مینه قلبم هد یکی
#سجاد_کیانی
@skeyani
حضور مادر «دا» در ادبیات لری بختیاری
#زینب_صالحپور
در برخي از سوگچامه‌هاي بختياري بـه نقـش مـادر
بهعنوان عنصري تسلابخش اشاره شده است. او فرزنـد را
كه در سوگ پدر بيقراري مـي كنـد، ايـن گونـه تـسلي
ميبخشد:
قافله بار اكنن بارس گندم نو
دا به ددر اگوهه بلكه بووت بو
برگردان:
كارواني را تدارك ميبينند، بار آن گنـدم نو ميباشد.
مادر دختر را دلداري ميدهد كه شـايد ايـن
كاروان كه از راه رسيد، از آن پدر تو باشد.
در ادبيات شكارگري (صيادي) نيز مـادر حـضوري
فعال داشته و عواطف عميق مادرانه به صراحت و شيوايي
تمام بيان شده است.
براي مثال:
هفت بند نجفقلي منده به ليله
1 مو زنم تو گوش بگر داك پل بريده
برگردان:
ني هفت بند نجفقلـي (شـكارگر) در كـوه
«ليله» جا مانده است. من ني مينوازم و تو گـوش كـن،
.1 در اين بيت كه مربوط به آواز شـكارگري «نجفقلـي و فريـدون»
ميباشد به گيسو بريدن مادر نجفقلي در سوگ فرزنـدش اشـاره شـده
است كه از مراسم سوگواري در ايل بختياري است و زنـان در هنگـام
مرگ عزيزان به نشانه سوگ، گيسوي خويش را ميبرند. به اين مراسم
پل (به معناي گيسو) برُون (يا مي به معناي مـو) بـرُون
ميگويند
اي مادري كه در سوگ فرزند خـود گيـسوي خـود را
بريده‌اي!
صياد اي چونو برو كه نشكنه شفت
پل داكن بورا، گل ز ورت رفت
برگردان:
اي شكارچي آنچنان آهـسته راه بـرو كـه
حتي علف خشكيده هم در زير پاي تو به صدا درنيايـد،
مادر در سوگت گيسو ببرد، زيرا كه با سروصـداي تـو
گله شكار از كنار تو گريخت.
صياد بز پازني، پل دا بريده
كهنه بي شكال نوين، رهس بي ترديده
برگردان:
اي شكارچي بز نر، مادرت برايـت گيـسو
ببرد، كوه را بي‌شكار و قلـه آن را بـدون غـارت گـر و
سارق تصور مكن.
در برخي از اشعار شكارگري، مادر خود انگيزه بسيار
قوي براي انجام شكار از سوي شكارگر است:
موكه داكم نيخوره ز گوشت شكالم
پامه بردي نيكنم گوشت سي كي يارم؟
برگردان:
مـن كـه مـادرم از گوشـت شـكار مـن
نميخورد، پس چرا پايم را زخمي كنم و گوشت بـراي
چه كسي بياورم؟
در برخي از اشعار شـكارگري، «مـادر» مـستقيماً از
سوي شكارگر مورد خطاب قرار گرفته است.
ادامه دارد
/channel/skeyani
#کلهری
له وژنی م کَنیدَو عشق بومه
منالی مِن چَنیدَو عشق بومه
امان روژی م دی نَونی بزان م
له او رووژ شَهیدَو عشق بومه
#بختياری
وه پا وُ کد بریدِ عشقِت اوویم
کوچیر بیدم که چیدِ عشقت اوویم
ایر روزی مونه نیدی بدون که
مو او روزو شهیدِ عشقت اوویم
#سجاد_کیانی
@skeyani
بیو آروم ، کو دل تمآرِزونه
بیو شولیز بده ای دل کَلونه
بیو ایخوم شَوو چهلَه‌نِ تا روز
بخونم سی تو بیتا چل سرونه
#سجاد_کیانی
#لرپیا
@skeyani
عمرتون چی شو چهله بلند
دل‌تون خش
تپس در ادبیات لری از لری بختیاری تا جنوبی و فیلی:👆
تپستُم من خم و کِل نیگِرِم دی
هو که مَندیرِته کافَر به حالِس
#علی_بهرامی_کهیش
رُهمِستُمه دستاته بیار و بِورارُم
مَه بیم و تَپِستُم پَسِ شوگار٬دِرارُم
#ندا_صفری_منجزی
تَپستُم مینِ گِل وا سَر زِ دیریت
اِمیرُم تا پَسین آخر زِ دیریت
#مهردادناصری
دلش تپس فچه پیچس د گوشش
منی دیجونت هیچ وژدانی ناری
#آرش_آقایی_بازگیر
اَداغ ظلم دنیا بار سنگی
وشی دل خی مث بارو تپِسه
#نادر_تقدیسی
لری جنوبی بهبهانی
کوگ دل مو
و مِن باغ خیالت تپسه
......
#امیر_طاهری
دلِ خوم تَی تو فقط
مَیل تَپِستَن داره
وا او کرکیت دسِ ت
شوق تَنِستَن داره
#رهدار
نیروه ری خاطرت از یاد مو
تا که تَپستن نِره از ویر دل
#ایمان_رضایی
@skeyani
پَلت آیه‌ی قســــــم‌خَرِ قرۊنه
خوڌایه، دینه، سی مو آسمۊنه
کوتی ایبۊم نهایِ خال کَچه‌ت
گرؽڌه نَخش پرچم لورسۊنه
گیسوانت آیه‌ی قرآنی‌ست که به آن قسم میخورم. خدا، دین و آسمان من هستند. پیش خال چانه‌ات که نقش پرچم لورستان را دارد تعظیم میکنم.
• سجاد کیانی ❤️
@Lurishsongs
پلت آیی قسم خَره قرونه
خدایه دینِ سی مو آسمونه
کُتی ایبوم نهایه خالِ کهچت
گرهدی نخشه پرچم لورسونه
#سجاد_کیانی
@skeyani
موهایت آیه ی قرآن است که به آن قسم
میخورم
خدا، دین و آسمان من است
خم می شوم جلوی خال چانه ات
که بر گرفته از نقش پرچم لرستان است
فأنا لستُ سوى شاعر
كلُّ ثروتي موجودةٌ في دفاتري
وفي عينيكِ الجميلتينْ...
#نزار_قبانی
مو یه بیت بندم
کل مالم مین بَلگ دفترم هد
وا مین تیا نشمینِ تو
@skeyani
نَدونم سی مونه تو، سیچه وَرز دُر نیخره
مو همش خرما پزون، تو هی اون رچ ایزنی
#سجاد_کیانی
@skeyani
وَرز: فصل
اون :آب را
رچ :یخ
دَون چِشّه مِنه دنیا بَسوته
تِه اَلبِسو ، مه کَر کوفا بسوته
همه گِنّه ته چش سگ دارنه گینّه
اگه نا ، پس چِتی رویا بسوته
#دوبیتی_تبری
#رویا_اسداللهی
#لری_بختیاری ⬇️
@skeyani
تیات‌ن بِوَند دنیام تَش گِرده
وا برچِ تیات خرمن تَش گِرده
همه ایگن تیات سگ دارن ای‌گِرن
اَندی په چطو تیناو( رویا) تَش گرده
دَس وِرارم سَره قلبم ار تیم نیت ایگمت
مینه هر گل بوهمت هی مینه هر بیت ایگمت
هم ای‌کالم هم ای‌بوهم تا بروهی تو ولی
خاکِ گلدون‌ت ای‌واوم هی ایام پیت ایگمت
تا همو روزی که هِم نهلم بمولایی گلم
خَرسِ خینم پات ایریزم ار یکی سیت ایگمت
هر ولاتی که برم لارم اَیر دیر بو وه تو
یه قَلم دیره وه تو ای دل که اِن تیت ایگمت
سیلِ هرجا که کنم هی وَر تیامی تو ترال
دَس وِرارم سَره قلبم ار تیم نیت ایگمت
#سجاد_کیانی
@skeyani
اگر چشمم تو را نبیند دست روی قلبم می گذارم و لمست می کنم
با هر گل تو را بو می کنم و در هر بیت تو را می کارم( می نویسم)
می کارمت و می بویمت تا سبز شوی و من خاک #گلدانت می شوم تا همه جا با تو باشم و از تو نگهداری کنم
تا روزی که هستم اجازه نمی دهم پژمرده شوی گل من
اگر شده #اشک و خون پایت می ریزم (آبیاری‌ت می کنم) اگر کسی تو را از من دور کرد
(اشاره دارد به بیت دو مصرع دو خاک گلدانت می شوم
در اینجا اشک و خون می ریزم پایت تا پژمرده نشوی)
به هر جا که بروم و دور از تو شوم
درست است جسمم(که نیمی از من است) از تو دور است اما دل و جانم کنار توست و به یادت هستم
نگاه به هر جا که میکنم تو را می بینم ای زیبا
اگر هم زمانی چشمم ندیدت دست روی قلبم می گذارم و لمست می کنم
یکی پرسم کِرد سیچه
دوبیتیا باباطاهر ملوس نیدن
اما وه دل اینشینن
ار ای دوبیتی ملوس نید دی هیچ:
عزیزا کاسهٔ چشمم سرایت
میان هردو چشمم جای پایت
از آن ترسم که غافل پا نهی تو
نشیند خار مژگانم بپایت
#باباطاهر
@skeyani
*اشعار عروسی مردم بهبهان*
#حبیب_الله_نوربخش
تک بیت هایی است در قالب مثنوی که در مراسم عروسی ، در گوشه شوشتری خوانده می شود.
(بعضی از هنرمندان معتقدند که منشآ و خاستگاه این اشعار و این آهنگ بهبهان بوده که به دلایلی به نام شوشتر ثبت شده است)
این تصنیف در بهبهان به نام *شیردوما* و هرچی دارم سی تو دارمنیز معروف است.
این اشعار در شیراز به *واسونک* معروف هستند.
مثال:
*حیله بندون حیله بندون حیله ی سی و سه رنگ*
*پشت حیلی شازه دوما خوسیده شیر و پلنگ*
*تک بیت های لری*
این ابیات هم در قالب مثنوی هستند و بیشتر به زبان لری می باشند .
سراینده ی آن ها احتمالاً بوالی های بهبهان بوده اند.
بعضی از این ابیات اشاراتی به اماکن موجود در بهبهان دارد مانند:
*منه فرمون سیل ایکنم شافرز دیاره*
*یه گلی منه مَله مون تی انتظاره*
علاوه بر موارد فوق و چند تصنیف محلی بهبهانی که جداگانه مورد بررسی قرار دادم تک بیت های دیگری هم وجود دارد که به لری بهبهانی است.
این اشعار بیشتر توسط بانوان شهر بهبهان در مجالس عروسی خوانده می شد که به نمونه هایی از آن اشاره می کنم:
۱- *تمبون قلمکارِن بعد سی و پی سالن*
زن و شوهری پس از سال ها صاحب فرزندی می شوند و پس از سپری شدن زمانی طولانی آن پسر ازدواج می‌کند.
این بیت را در عروسی او خوانده اند.
۲- *خدا خواس مردمم دی دلم خواس*
زبان حال مادری است که آرزوی خوشبختی فرزندش را دارد.
۳- *ما یکی و کلِیم والا اَی مهی بهی والا*
در شآن سرود این بیت می توان ذکر کرد که:
زمانی که تعداد افراد شرکت کننده در مراسم عروسی کم است این بیت خوانده می شود.
۴- *چارقد بنارسی آغا ...... اومد رسید*
این بیت راجع به یکی از بستگان عروس یا داماد است که در همان روز به مجلس عروسی وارد می شود.
به جای نقطه چین ،اسم فرد تازه وارد را می آورند.
این اسم را باید به گونه ای تلفظ کنند که وزن شعر به هم نخورد مثلاً:
آغا رضا اومد رسید. یا
آمَن جواد اومد رسید و.......
بیتی مترادف آن هم هست که به همان مناسبت خوانده می شد.
" خدای‌مراد ما دا /آغی ......دیا دا
۵- *شاتره مرادت دا یا نه*
*پری ها و پری نه*
عروس و داماد و یا والدین و بستگان آن ها از سال ها قبل آرزوی آن وصلت را داشته اند و اکنون به مرادشان رسیده اند. این بیت اشاره به این قضیه و خطاب به آنان است.
۶- *هم یِه یَه دور آخرین*
*چادرکاتو ورگری*
در شب زفاف موسوم به خورهو (خونه رهو) خوانده می شد آن هم آخر وقت.
روز بعد از عروسی که به صبح صبا کنو معروف بود خانواده ی عروس صبحانه برای عروس و داماد می آوردند همراه با مطرب و این شعررا هم می خواندند.
مراسم نوازندگی روز بعد از عروسی *پس پرده* نام داشت.
۷- *نماز نماز عوریسی وردار بندا جا نماز*
داماد پس از مراسم پوشیدن لباس عروسی که به آن *دوما وارهو* می گفتند به خواندن می ایستاد و این بیت توسط بانوان ،در حین خواندن داماد خوانده می شد.
۸- *اهلو مهلو عروس ما را بدهید تا ببریم*
زمانی که می خواستند عروس را به خانه ی داماد ببرند توسط خانواده ی داماد خوانده می شد. و خانواده عروس می خواندند:
*نِتا قباله بیتی عوریس ما نمیتی*
۸- *اَی اعتقادت نمی کو به خدا راسی*
صورت گرفتن آن وصلت برای عروس یا داماد و یا یکی از بستگان آن ها باور کردنی نبوده و خلاف انتظار بوده است.
زوج های علاقه مند به هم پس از سال ها به هم رسیده اند.
۹- گاهی وقت ها تسویه حساب های شخصی و انعکاس دشمنی ها و اختلافات کسانی با خانواده ی عروس یا داماد در اشعاری منعکس می شد که در جشن عروسی می خواندند. مثال:
*هر کی اَ ما نه کوکّی سر دلی بپوکّی*
و نیز:
*هرکی اما نه روضی بگو تا بگدوزی*
۱۰- *چارقد زری زریشه یه بهیگ اولیشه*
که از مفهوم بیت مشخص است برای اولین عروس (اولین بهیگ) خوانده نبگی شود.
۱۱- *سر تروشو مباری بادا /سر دوما متراشِن مباری بادا*
برای پیرایش موهای داماد خوانده می شد.
۱۲- *ماشلّا نوم خدا عوریس ما می دونی*
سخن از زیبایی عروس است.
۱۳- *چُپّ کُلَش طلایه علی سرباز شایه*
به جای علی هر اسم دوجایی مانند احمد، حمید، حبیب، رضا، مسعود و ...... می گفتند( اسم هایی که تعداد هجاهای آن بیشتر یا کمتر بود وزن شعر را بر هم می زد )
شان سرود بیت:
یکی از بستگان عروس یا داماد در هنگام عروسی در خدمت سربازی به سر می برده که بیت فوق برای او خوانده می شده است.
ادامه دارد
@skeyani
ادبیات چل سرو لری (فیلی)
ارسالی : #لربانو
خانم نمره گوشت شکارم
کوه گردی(کول کشی) بکم اره کی بارم
#وانومنئگار_ابراهیم_خدائی عزیز:
مه که یارم نحوره گوشت اشکارم
جو دار بی جو کنم، سی کی بیارم؟
چقد زیبا می گوید
نویسنده که خود شکارگر نبوده
واقعا درس خوبی به شکارگر می دهد
#جوݩ_دار_بی_جوݩ_کنم، سی کی بیارم؟
...
میر نوروز شاعر کم نظیر لر کوچک
چنین می فرمائید :
مه که شیری نحوره، گوشت شکارم
سی کی بکُشم، سی کی بیارم
شیری : شیرین، معشوقه میر نوروز
@skeyani
کار ترانه ی عاشقانه ی گرمسیری( آواهای برزیگری)
دکتر اردشیر صالحپور استاد دانشکده هنر دانشگاه تهران و پژوهشگر لری بختیاری
@skeyani
#دوبیتی_کلهری
له وژنی م کَنیدَو عشق بومه
منالی مِن چَنیدَو عشق بومه
امان روژی م دی نَونی بزان م
له او رووژ شَهیدَو عشق بومه
#سجاد_کیانی
@skeyani
له وژنی: از زانو
م کنیدو :مرا از جا در اوردی
بومه :شدم
منالی : نوجوانی
چنیدو :چیده
امان روژی :اگر روزی
م دی نونی:مرا ندیدی
بزان :بدان
او :آن /رووژ:روز
شهیدو:شهید
اَفتو دَرَست
روشنایین دَرنادُم
و ظُلمت دِرَید .
آفتاب فرو افتاد
روشنایی را ازدست دادم
تاریکی پدیدار شد .
بیو آروم ، کو دل تمآرِزونه
بیو شولیز بده ای دل کَلونه
بیو ایخوم شَوو چهلَه‌نِ تا روز
بخونم سی تو بیتا چل سرونه
#سجاد_کیانی
@skeyani
عمرتون چی شو چهله بلند
دل‌تون خش
وندیه جنگ اروپا و تَپستی ته عرش
هرچه مردن مِنه جنگ خین همه بار تونه
#داراب_افسر_بختیاری
@skeyani
با درود فراوان به هموندان لُرپژوه
🔹به اطلاع می‌رسانیم پژوهشکدهٔ لرشناسی کارون در فصل زمستان با برگزاری دوره‌های آموزشی «مقدمه‌ای بر مطالعات فرهنگی» و «نکاتی جامعه‌شناختی از تاریخ لرستانِ فِیلی» به فعّالیت خود ادامه خواهد داد.
🔹لذا از کلیهٔ پژوهشگران و علاقه‌مندان به این مباحث دعوت می‌شود جهت حضور در گروه مشخصات خود اعم از "نام و نام خانوادگی، شمارهٔ همراه، میزان تحصیلات و شهر محل سکونت" خود را به آیدی تلگرامی زیر ارسال کنند.
@YASINKHOSRAVIB
#یار_یار قدیمی مشترک لری بختیاری و جنوبی( بهمئی) :
کی نهاده وا نومت آبروم بریزی
دیم تهل شرین نیبو ار عسل بریزی
@skeyani
وه زونی چی تَلی وَستِمه سی تو
شِور واوویمه دَرَستِمه سی تو
چنو پوست و گِلورنه دل که ایگی :
وه هف تا کوه مو وَرَستمه سی تو
#سجاد_کیانی
@skeyani