Telegram-канал vardpatekangolpa - دوستداران میراث فرهنگی گلپایگان (وردپاتکان): Unsorted

دوستداران میراث فرهنگی گلپایگان (وردپاتکان)

08 Nov 2023 18:56

خاندان گرانقدر «گلپایگانی» به واسطه یک قرن خدمات و زحماتشان در عرصه های مختلف و متنوع موسیقی از جمله خانواده خاندانهای مهم موسیقایی هستند که به ویژه در «آواز» و با عنایت به طول مدت قابل اعتنای حضورشان در این عرصه و فعالیت در حوزه های گوناگون آوازی از اهمیت بسزایی برخوردار می باشند. چیزی که خاندان گلپایگانی و معدودی چون اینان را مستثنی جلوه میدهد، تلون و تنوع حوزه های کاری ، از منبری خوانی و مرثیه‌خوانی تا اجرای آواز کلاسیک و... است.
سر سلسله این خاندان، «محمدحسین گلپایگانی» است. در خصوص تبارشناسی خاندان گلپایگانی ابتدا باید از پدر محمدحسین گلپایگانی آغاز کرد.
آن طور که از خاندان گلپایگانی منقول است مرحوم (محمدعلی گلپایگانی) پدر (محمد حسین گلپایگانی) از اهالی گلپایگان و از سرشناسان آن دیار بود و از طریق معامله پنبه روزگار میگذراند. وی صاحب صدای بسیار غرا و رسایی بود و از ایشان دو پسر و دو دختر به جای ماند که پس از فوت پدرشان به تهران عزیمت کردند.
یکی از پسرها به کار فرش مشغول شد و دیگری (محمدحسین) به جمع ذاکران اهل بیت پیوست و به واسطه صدای خوش و رسایش به «حاج حسين بلبل» شهرت یافت. محله قدیمی این خانواده در تکیه زرگرها خیابان ری بود و ایام محرم، تکایا و دسته های عزاداری و به خصوص تعزیه با آن روضه خوانان و نوحه خوانان و شبیه خوانان خوش صدا زینتبخش آن محله قدیمی می شد. البته همراه با آوای خوش حاج محمدحسین گلپاپگانی که شهرتش
از دروازه‌های پایتخت هم فراتر رفته بود. مرشد حسین گلپایگانی صاحب پنج پسر و یک دختر شد: علی اکبر - عباس- حسن (قاسم)- محمد علی- محمود و مریم
هانی «گلپایگانی» کارشناس ارشد موسیقی - آهنگساز و مدرس سنتور و (پیانو) نوشتاری را از جانب پدر بزرگوارش، آوازخوان، ردیف خوان و ردیف دان برجسته، (حسن گلپایگانی) منتشر کرده است:
{ ... پدرم حاج حسین (1362 1290) اصولاً سبک خاصی در خواندن داشت. در آغاز مجلس از یک گوشه آوازی با اشعاری بسیار نغز و مناسب شروع میکرد... و اشعار را از سرودههای شاعران نامی چون صغیر اصفهانی خوشدل ،تهرانی منصوری و ... انتخاب میکرد... بیشتر با مرحوم «راشد» هم منبر بود و در «مسجد هدایت» که «آیت الله طالقانی» می آمد، برنامه اجرا می کرد. عکس از ایشان در تکیه سادات اخوی سرچشمه تهران به یادگار مانده است... پدرم حاج حسین دستگاهها و تکه ها و گوشه های آن را بسیار خوب میخواند و از جمله گوشه خسروشیرین را به شیوه مطبوعی در شب یازدهم محرم الحرام اجرا می کرد که بعداً برادرم اکبر گلپایگانی با ساز جلیل شهناز آن را در گلهای جاویدان خواند...}

عاقبت پیر غلام اهل بیت، محمدحسین گلپایگانی (حاج مرشد حسین) به تاریخ 29 فروردین 1362 و گویا در شب آرزوها و بخشش بسيار ( ليلة الرغائب) از جهان فانی رخت بربست و به دیار باقی شتافت. شاعر محترم خوشدل تهرانی چه خوش سروده‌ای را تقدیم سنگ مزار حاج آقا محمد حسین گلپایگانی نمود:
«در اینجا خفته گنجی شایگانی که بودی در صدا داوود ثانی/ حسین بن علی را مدح خوان بود حسین شهره بر گلپایگانی/ سعادت بین که در لیل الرغائب/ به عقبی شد از این دنیای فانی به روز جمعه است و عید باقر/ از آن خوشدل مقامش را بدانی.

پی نوشت:
1. ممتاز واحد، محمدرضا. 1392. فخر الذاكرين روزنامه اطلاعات ویژه نامه ادب و هنر، 14/08/92.
2 ممتاز واحد، محمدرضا. 1395 مراتب و معارف «مراتب». روزنامه اطلاعات ویژه نامه ادب و هنر، 01/04/95 3 مراتب سید احمد استاد سید احمد مراتب درة التاج آوازخوان مذهبی اصفهان تولیدات ویژه اصفهان،
Isfahan.irib.ir
4. ممتاز واحد محمدرضا. 1388 خاندان آواز روزنامه اطلاعات ویژه نامه ادب و هنر 26/08/88
ماند،
5 گلپایگانی .اكبر .1382 تنها صداست که می (مصاحبه کننده قدرت اله حسن زاده) مجله موسیقی قرن 21 مهر ، ویژه نامه اکبر گلپایگانی

نگارش: محمدرضا ممتاز واحد

انجمن وردپاتکان گلپايگان
@vardpatekangolpa