1662
Kayfiyatga qarab yozaman (18+) Kitoblar haqida: @shisha_bino Film linklari: @yashikodam
#hadya
Sassiz bemor
O’qigan sayin boshni aylantiradi, sirlarga chulg’aydi va yakunda lol qoldiradi. Shahlo sovg’a qildi - tashakkur.
@vasilbro
Juda ko’p aylanayotgan video bor
Bugungi kun tomonda: televidenyedagi urush janjallar yoki jamiyatning axloqiy normalariga to’g’ri kelmaydigan shiorlar ko’tarib chiqqan bir-necha chuldurvaqalar. Ikkinchi tomonda: Mahatma Gandi haqida gapiryotgan kimsa (adashmasam shunday).
Osib qo’yilgan yorliq: fikrlash farqini ko’ringlar. Voy dod, biz botqoqqa botyapmiz.
Ishonch bilan aytaman, bugungi kuni odamlari ilgarigidan ko’ra ancha saviyaliroq. Shunchaki avvalari axborot senzurasi davrida istalgan odamga mikrafon tutqazilmagan. Buni tushunish shunchalar qiyinmi ? Vaziyatga to’la mos tushmasada Noam Chomskiyning bir gapi bor:
Odamlarni passiv va itoatkor bo'lishga undashning eng samarali yo'li - bu maqbul fikrlar doirasini keskin cheklash, lekin bu spektrda jonli baxs-munozaralarga ruxsat berishdir.
Shunchaki istalgan odamga mikrafon tutilyapti va tabiiyki u istaganini gapiryapti. Bu ilgarilari kaltafahm odamlar bo’lmagan degan farazni – tasdiqlamaydi, jin ursin.
Bu ham kifoya qilmasa, agar o’sha davr insoni shu darajada taraqqiy etgan ekan (hozir ayni o’shalar hukumat tepasida) – nega amaldagi tizimdan noliyapsanlar ?
@vasilbro
#hint
Pining hayoti filmida bosh qahramon o’qigan kitoblar:
Jyul Vern - Sirli orol
Dostoyevskiy - Yer ostidan eslatmalar
Alber Kamyu - Begona
E’tiborli tomoni asarlar shunchaki dekoratsiya vazifasini o’tamay, syujet bilan chuqur bog’langan.
Pining o’zi bilan kechadigan suhbatlari, sirli orolga borib qolishi, begonalashuvi…
@vasilbro
Xo’sh, buni ilgari ham tashkillagan edik. Yana takrorlaymiz.
Kanal kuzatuvchilari orasida o’z blogiga ega insonlar ko’p. Karl va Karlalarni qo’llab quvvatlash dasturi doirasida 500 obunachidan kam bo’lgan kanalingiz bo’lsa, izohlarda yozib qoldiring. O’zimga manzur bo’lgan 5 tasini tanlab, reklom qilib bergum.
Yopiq kanallarga mo’ralay olmayman. Hisobga olgaysiz )
#longread
Har kuni eski menimning bir qismi o’lib, yangi men tug’ilajak
Yunon mifalogiyasini o’qigan kimsa borki, Tesey nomiga duch kelgan. Qahramonliklari haqida boshqa payt so’ylab bergum, hozir esa yigitcha bilan bog’liq paradoks xususida mushohada qilgaymiz. Voqea quyidagicha:
Teseyning kemasi bo’lib, uzoq safardan qaytayotgan bo’ladi. Vaqtlar o’tib, kema dengiz to‘lqinlarining shiddati va shamollar ta’sirida eskira boshlaydi. Shu sababli, uning yaroqsiz qismlari yangilariga almashtiriladi. Jarayon davom etib, yillar o’tgani sayin kemaning barcha qismlari almashtirilaveradi va kun kelib eski qismlaridan hech narsa qolmaydi. Aynan shu joyiga kelganda mantiqiy savol paydo bo’ladi: kema hali ham Teseyning kemasi bo‘lib qolaveradimi yoki mutlaqo yangi kema paydo bo‘ldimi ?
Tushunarliroq bo’lishi uchun, bu hikoyani odamga bog‘laylik. Bir necha yillar oldin sevimli filming “Qaynonasini zo’rlagan kuyov” bo‘lgan, hozir esa Kristofer Nolanning filmlaridan zavq olib yuribsan. Ayonki, fikrlaring o’zgargan. Shaxsiyat ham xuddi o‘sha kemaga o‘xshaydi: yillar o‘tishi bilan bizning qarashlarimiz, didimiz, qadriyatlarimiz tashqi ta’sirlar natijasida o‘zgarib boradi.
Xo’sh, bolalikdagi sen bilan hozirgi sen bir xil emas ekansan, unda savol tug‘iladi: hali ham aynan o’sha odammisan ? (bilaman, hikoyamiz biroz tushunarsiz davom etyapti - bu vaqtinchalik).
…ertalab uyg‘onib, kechagiga qaraganda biroz boshqacha odamga aylanasan. O‘qigan kitoblaring, ko‘rgan filmlaring, tinglagan musiqalaring seni har kuni ozgina bo‘lsa ham o‘zgartirib boradi. Demak, bugungi sen kechagi senga o‘xshab ketishi mumkin, lekin u aynan kechagi sen emas.
Shu bilan yakunlanmaydi. Tesey paradoksida yana bir savol o’rtaga tashlangan: Agar eski kemaning barcha taxtalarini yig‘ib, undan yangi kema yasashsa, qaysi biri haqiqiy Tesey kemasi bo‘ladi ? Eski taxtalardan tiklanganmi yoki asta-sekin yangilangan kemami ?
Ya’ni, sening eski fikrlaring va qarashlaring qayerga ketdi ? Agar bugunga kelib, ilgari ishonadigan narsalaringdan voz kechgan bo’lsang, o‘zgacha inson bo‘lib qolasanmi ? Yoki o‘zgarish jarayoni shaxsiyatning tabiiy qismi bo‘lib, sen hamon o‘sha odamligingni saqlab qolasanmi ? Javob yo‘q. Shuning uchun ham bu paradoks.
Shaxsiyat bu doimiy yangilanish jarayoni. Har kuni eski “sen”ning bir qismi o‘lib, yangi “sen” tug‘iladi. Fikrlar, qarashlar, tushunchalar doim o‘zgarib boradi. Sen har kuni “yangilangan” bo‘lasan, lekin shunga qaramay, hanuz “sen”ligingni saqlab qolasan. Demak, insonning fikrida mahkam turishi ham – absurd. U o’zgarishi mumkin va bu tabiiy. Uch daqiqa oldingi Karl va bu postni o’qigan Karl umuman boshqa-boshqa odamlar.
@vasilbro
Kadr orti. Bu ham bir mashaqqatli jarayon. Misol uchun ko’ngildagidek rasm ishlolmasam, taqriz ham yozmay qo’yadigan odatim bor.
@vasilbro
Bugun Chexov bratni tugʻilgan kuni. Shunga ChatGPTdan “Zamonaviy yosh Chexovni chizib ber” desam u menga Vasilni koʻrsatyapti. Bu nima degan gap?!
A tak oʻxshaydi:)
@boredpandablog
#imho
Kulayotgan odam - Viktor Gyugo
Asar ruhi kitob chiqmasdan avval o’quvchiga singmoqda go’yo. Muqova ustudan kulayotgan kitobxon.
Gapning indallosi shuki, o’tgan galgi omadsiz urunishdan keyingi muqova ham bir ahvol. E’tibor beradigan faktorlarim:
- Kitob nomi asosida muqova yaratish
- Kitobdagi syujet asosida muqova yaratish
- Muallifning uslubidan kelib chiqib muqova yaratish
Quyidagi muqova asar nomi sababli shu ko’rinishga keldi deylik, unda nega klassika ustida jin urgur XX asr Jokeri turibdi ?
Eslayman, bozorlarda mualliflik huquqisiz bosmadan chiqqan turli kitoblar yoki arzon garov sariq adabiyotlar to’lib toshardi (balki hozir ham shundaydir) Ulardagi didsizlarcha ishlangan muqova turfa rasmlardan tashkil topgan kompozitsiyalari bilan ajralib turardi - hozirgi o’ramning ulardan farqini ko’rmayapman.
Qolip asosida emas, ijodkorona yondashadigan dizaynerlar haligacha kamligi - achinarli. Bu faqat Tirilishga taalluqli emas, kezi kelganda Zabarjad, Asaxiy, Akademnashr yoki boshqa nomdor nashriyotlardan ham xashaki muqovalar chiqib turadi.
@vasilbro
Kristof Valtz faoliyati davomida ikki marta Oskar mukofotiga loyiq ko’rilgan. Qizig’i, ikkisi ham ikkinchi darajali rollar uchun, ikkisi ham Tarantino filmi.
Birida maraz Gans. Birida insonparvar Shults. Biri natsist, biri qullarni ozod qiluvchi adolatparvar kimsa.
Aktyor mahoratiga tan bermay iloj yo’q. Murakkab shaxs. Xullas, u sizga sut taklif qilsa, yaxshilik kutmang. Aksincha, qurol taklif qilsa, ikkilanmay oling )
@vasilbro
#gift
Nuralidan sovg’a keldi. Tashakkurlar. Yaqin orada uydan muzey ochsam kerak )
Tartibsizlikka e’tibor qilmagaysiz, bo’ydoqning taqdiri shul erur ))
@vasilbro
Atalmagan
To’g’ri, menga yoqmagan narsa hammaga yoqmasligi yoki aksincha yoqsa, hammaga yoqishi kerak degan narsa yo’q. O’ta normal holat. Lekin oyni qora deb turish, albatta bu majoziy ma’noda. Didsizlik. Bu shaxsiy fikrim, shu chirib ketgan fikrimga ko’ra - sizni didsiz deb atayman. Va yuksak ongingiz ila meni rad etishingiz tabiiy. Bunga to’la haqlisiz. Ammo, didingiz o’lik, rosti.
Albatta, qandaydir ilohiy chegara mavjud emas. Did, aql, chiroy va boshqa dahmazalar meni subyektiv qarashlarim natijasi. Xuddi shunday sizniki ham. Ba’zi insonlarlarning o’xshash subyektiv fikrlari mavjudligi oqimlarni keltirib chiqaradi. Shu tariqa aslida illyuziya bo’lgan haqiqatlar shakllanadi. Oqimlar, oqimlar, oqimlar
Barchasi juda murakkab. Fucking murakkab. Feminizm, shaxsiy fikrlar chegarasi, tolerantlik, munosabatlarni baholash, adekvat bo’lish va hokazo, va hokazo
Baribir, didingizga qurt tushgan.
#18+
Eslatma: ehtimol spoyler bor
Konklav shubhasiz 2024-yilda ko‘rgan eng yaxshi filmlarimdan biri. Syujet sokin bo‘lishiga qaramay, har bir daqiqasi haroratli. Ammo, hozir film haqida emas, ayni filmdagi bir epizod bilan bog‘liq rivoyat to‘g‘risida yozmoqchiman. Balki, ayni shu afsona film yaralishiga sabab bo‘lgandir, bunisi menga qorong‘u.
Afsona noodatiy “hojatxona kursisi” haqida bo‘lib, unga ko‘ra, o‘rta asrlarda yangi saylangan papa o‘zining erkak ekanligini tasdiqlash uchun maxsus teshikli kursiga o‘tirib, shifokor ko‘rigidan o‘tgan. Ko‘rik yakunlangandan so‘ng shifokor olomonga yuzlanib, baland ovozda: Duos habet et bene pendentes ! (uning ikkita urug‘doni bor va ular yaxshi osilib turibdi) degan. Bu g‘alati marosimning ildizlari yana bir afsona - Papa Yovanga borib taqaladi.
Papa Yovanning hikoyasi quyidagicha: u erkak qiyofasidagi ayol bo‘lib, ulug‘vor ilmiy iste’dodi tufayli pontifiklik darajasigacha ko‘tariladi. Ikki yil davomida papa sifatida cherkovni boshqaradi, ammo ehtiyotsizlik natijasida homila orttiradi va siri oshkor bo‘ladi. Ushbu voqeadan so‘ng, cherkov qayta shu kabi holat yuz bermasligi uchun jinsiy tekshiruv marosimini joriy qilgan, deyishadi.
Endi reallikka qaytaylik, tarixchi Tomas F. X. Nobl voqeani haqiqat bilan aloqasi yo‘qligini ta’kidlaydi. Uning fikricha, bu afsona o‘rta asrlarning siyosiy va diniy intirgalari ortidan kelib chiqqan folklor mahsuli. Tarixiy yozuvlarda ham Papa Yovan haqida aniq ma’lumotlar yo‘q. Bundan kelib chiqadiki, yuqoridagi afsonalar Vatikan tarixiga qiziqishni oshirish uchun xizmat qilgan, xolos.
Ammo, bir narsa aniq. Robert Barateon “Temir taxtni” o‘tirish uchun eng noqulay joy deganda – adashgan.
@vasilbro
Tramp qaytdi.
Bugundan prezidentlik lavozimiga kirishadi.
@vasilbro
Starshipning falokati
Agar dunyo shu tariqa yakun topadigan bo’lsa, so’nggi bor jilmayish uchun imkonimiz bo’ladi (part 2)
@vasilbro
Men suygan rejissyor
Uslubi - psixologik taranglik, ramziylik, ijtimoiy satira. Sekin-astalik bilan kuchayib boruvchi qo’rquv orqali tomoshabin ongida zo’riqish hosil qiladi. Kinematografiyaga yangi ruh olib kirgan kimsa deb bilaman.
Kanalda yangi rubrika. Har yakshanba yuqoridagi nom ostida o’zimga manzur bo’lgan rejissyorlar va ularning filmlarini joylab boraman. Uzundan-uzun izohlarsiz. To’plamda umumiy 20 ta kinoijodkor mavjud.
@vasilbro
Kanal hech qanday qolipga solinmagan va shundayligicha qoladi. Kuzatib borayotgan barchaga rahmat.
Читать полностью…
#kinonews
Xans Zimmer "Dune-2” filmi saundtreki uchun "Gremmi"ni qo‘lga kiritdi
Bu kompozitor faoliyatidagi beshinchi mukofotdir. Eslatib o‘tamiz, ikkinchi "Dune" uchun musiqa "Oskar" uchun saralash mezonlaridan o‘tkazilmagandi.
@boredpandablog
#binnarsa
Inson o’z fikriga ega bo’lishi kerak - istalgan joyda eshtishimiz mumkin bo’lgan qatorlar. Mundoq qaralsa absurdroq tushuncha, qanday qilib faqat o’zigagina tegishli fikrga ega bo’lishi mumkin ? Sening, mening fikrlarim qachonlardir boshqalar tomonidan aytib ketilgan bo’lishi ehtimoli juda yuqori. Bunday bo’lmagan taqdirda ham, fikrning vujudga kelishi, shakllanishida tashqi ta’sirlarlarning o’rni bor: filmlar, kitoblar, mahalladagi xolalarning g’iybatlari, otangdan eshitgan dakkilar, ko’z o'nginda sodir bo’lgan avto halokat, yillar davomida boqqan mushugingning o’limi, ruhiy azoblar, sevgi to’la yillar…
Shaxsiy fikr tushunchasi keng aytiladigan yolg’on, sen shunchaki tashqaridan fikrlarni qabul qilasan va ularga o’z tajribangdan qo’shib, biroz o’zgartirasan. So’ngra, bu mening shaxsiy fikrim deb olamga jar solasan. Bu xuddi fikrlar fabrikasiga o’xshaydi - minglab, millionlab fikrlar birin ketinlikda oldingdan o’tadi, ichidan birini tanlaysan, xolos. Bu jarayonda muhimi fikrning senga yoqishi emas, uning mavjud vaziyatning haqiqatiga yaqinligi bo’lishi kerak. Aksar odamlar ayni shu yerga kelganda qoqiladilar.
Xullas, o’xshash yoki ayni bir xil fikrlarning bo’lishi tabiiy.
@vasilbro
Asarda quyidagi qatorlar bor:
Umid bizni baxt eshiklari oldida intizor bo’lishga majbur qiladi. Umidimizga yetishib, baxt eshiklari ochilgach esa baxtsizlik ostonasiga qadam qo’yamiz.
Kitobni shu qatorlar o’laroq, jindak tahlil qilsak bo’lar, pirovardida u sizga yangilik taklif qiladi, izlanishga undaydi, biroq hech qanday javob taqdim etmaydi. Savollar bilan yolg’iz qolasiz. Kitobdagi jarayon qiziq, zamonaviy asarligi dastlabki qatorlardanoq seziladi, ammo hissiy jihatdan yaxshi rivojlantirilmagan. Zamonga hamohanglik vajidan kiritilgan ba’zi baland parvoz detallari ham bor, mayda qusurlar. Muallif so’zlarni bugungi kun iste’mol demografoyasiga moslagandek, terib-terib, hikoyani jo’n uslubda yoritgan. Yutug’i ham shunda - qanchalik chigal masalalar va g’aliz holatlar bo’lsa hamki, tushunish oson. Kitobni zavq olish uchun ichilgan sharobga qiyoslagan bo’lardim. Yengil ketadi.
Kelgusida kitoblarga taqriz yozadigan bo’lsam, rasmlar yuqoridagi kabi formatda, matn shundayin qisqa shaklda bo’ladi.
@vasilbro
#mutolaada
Dunyoga kelmaganimda hayot qanday bo’lishi, borligim esa mazmunliroq bo’lganda, uni qaysi manzillar tomon eltishi mumkinligi menga noma’lum. Yo’qligim hayotni qay tarzda o’zgartirishi ham menga qorong’i. Endi bo’lsa yo’l ko’rsatkichlari hech qayoqqa boshlayotgan yo’ldan yo’qlik tomon ketib, hayot va o’lim bir-biriga juda yaqinlashib, birlashib ketgan hamda tiriklik niqobi ajal qiyofasini kasb etgan nuqtaga aylanib boryapman. Bugun tonggi quyosh shu’lasida o’zimga chetdan nazar tashlay olaman va o’zgalardan farq qilmasligimni ko’raman. Men hayotimga nuqta qo’ymayapman, balki mangulikni tiriltirmoqdaman.
Shularni yozib, faylni muharrirga jo’natgach, Viktor Mesel o’zi hech tushuna olmayotgan kuchli hayajon ta’sirida balkonga chiqdi va sakradi yoki o’zini tashladi.
Anomaliya
@vasilbro
Yoshlikda eng ko’p ko’rilgan filmlardan biri - O’rgimchak odam. Shu sahnani hamma eslasa kerak:
Anonschi Parkerni “O’rgimchak”deb tanishtiradi. Yigitning havsalasi o’ladi.
Orginalda qanday bo’lgan ?
- What’s your name kid ?
- The Human Spider
- The Human Spider. That’s it ? That is the best you got ?
- Yeah
- Oh, that sucks
Keyin e’lon qiladi:
- the terrifying, the amazing Spider-Man
Parker xayron deydi:
- My name is The Human Spider. He got my name wrong.
Orginalda anonschi Parkerni birinchi bor Spider-Man ya’ni O’rgimchak odam deb atagan. Shu bilan nom qolib ketadi. Bizdagi dublyajda esa aksincha qilib ko’rsatishgan. Xullas, Karl butun bolaliging yolg’on.
@vasilbro
Бесславные ублюдки
Manfur Kimsalar deb tarjima qilingan. Keyinchalik, o’zbekchada bormi deb so’ramasligingiz uchun yozyapman.
Filmdagi eng iplos persona Gans Landa - Kristof Valtz SS ofitseri rolini qoyilmaqom ijro etgan. Ha, jin urgur ziddiyatli qahramonlarni jonlantirishda unga yetadigani kam. Aynan, shu maraz obraz sabab ham film yanada hayajonli chiqqan.
Hozir uncha ko’zga tashlanmagan, biroq qiziq detal haqida yozmoqchiman. Kirish qismida, Gans fermerning qizidan sut so’raydigan sahna bor. O’sha paytda ofitser qizning qo’lidan tutadi. Harakat uni to’xtatish uchun emas, aksincha qizning pulsini tekshirish uchun edi. Parivash hayajondaligini fahmlagan Gans, fermer bilan mushuk sichqon o’ynamasidan oldinoq, uyda yahudiylar yashirincha saqlanayotganiga amin bo’ladi. Ha, azizlar Tarantino daho.
Yakshanba oqshomi uchun nima ko’rishni tanlolmayotgan bo’lsangiz, ideal tanlov - Manfur Kimsalar. Ota Karl bilan filmlar yanada qiziqroq )
@vasilbro
Kartinani o’z talqinimda qayta jonlantirdim
Javobga yanada yaqinman…
@vasilbro
Яқинда Ибн Холдуннинг “Муқаддима” асарининг бир қисмини “Тирилиш” нашриёти чоп этди. Бу китобнинг ўзбекчада бўлиши катта воқеа ва бу ишни бажарганларни фақат олқишлаш керак.
Таржимани ўқиб кўрганим йўқ, лекин айримлар ундан инсон эволюциясига доир қисми кесиб ташланибди деб айтишяпти.
Шахсий фикрим: ҳар қандай китобни қисқартириш билан таржима қилиш мумкин, аммо бунинг ҳам ўз шартлари бор:
🔹 китоб таржимасида қисқартириш борлиги ўқувчига алоҳида билдирилиши керак;
🔹 қисқартирилган жойларга <…> қўйиб кетиш лозимдирки, ўқиётган одам қаерда қисқариш борлигини билсин;
🔹 қисқартиришда муайян мантиқий изчиллик сақланиши керак. Қисқартириш сабабли матн тушунарсиз ёки хато тушуниладиган бўлиб қолмаслиги керак.
Шу шартлар бажарилса, менимча, таржимани қисқартириб чоп этиш мумкин. Лекин мафкуравий ёки эътиқодий сабабларга кўра матнни қисқартириш, ўзгартириш ва буни ўқувчидан яшириш ноширлик ва муҳаррирлик этикасига тўғри келмайди.
@khurshidyuldosh
Navbatdagi she'riy kecha ham juda mazmunli bo’ldi🥂
Читать полностью…
Grinko - Miks. Yolg'iz qolganingizda tinglang )
Читать полностью…
She’riyat kechasi
Yakshanba soat 21:00. To’rt qator, to’rt qator she’r yodlab kelinglar.
