💠 در شصت و ششمین نشست گروه فرهنگی ایرانشهر، دومین جلسه کلاس تاریخ ایران دوران قاجار با تدریس سرکار خانم دکتر سهیلا ترابی فارسانی استادتمام دانشگاه، با حضور علاقه‌مندان برگزار شد.
@shahinsepanta
💠 به فرخندگی جشن آبانگان به کوشش یاران در گروه فرهنگی ایرانشهر و انجمن ادبی هنگام گردهم آمدیم و درباره بنیان جشن آبانگان، پیشینه و آیین‌های ان سخن گفتیم، از سخنان آقای دکتر مرتضی رشیدی و سعدی‌خوانی آقای فرهنگ شعبانی بهره‌مند شدیم و در پایان در کنار آب، آیین آبزور را با خوانش اردویسورنیایش به گونه نمادین به انجام رساندیم.
@shahinsepanta
🌿 ۱۴ سال است که در چنین روزهایی انجمن دوستداران اصفهان به پیشواز یکم آذرماه، روز اصفهان می‌رود تا با برگزاری همایش سالانه روز اصفهان ضمن نکوداشت سرآمدان اصفهان، با حضور کارشناسان و صاحب‌نظران از چالش‌های پیش روی این شهر تاریخی سخن به میان آید. امروز در نشستی صمیمانه با برخی از کنشگران رسانه‌‌ای در فضای مجازی، درباره چگونگی همکاری نزدیکتر انجمن با این دوستان هم‌اندیشی داشتیم.
@shahinsepanta
💠 جشن آبانگان، روز ملی پاسداشت آب
✍🏻 شاهین سپنتا
💧آبانگان از جشن‌های ماهانه ایرانی است که هر سال به فرخندگی همنامی روز آبان (روز دهم) در ماه آبان (ماه هشتم) طبق تقویم رسمی کشور، برگزار می‌شود.
💧آبانگان، جشن پاسداشت آب‌های روان و ایستای روی زمین همچون سرچشمه‌ها، رودها، دریاها، دریاچه‌ها، کاریزها، آبشارها و جوی‌هاست.
💧آب، مایه سرزندگی، سرسبزی، سازندگی، پاکی، روشنایی، شادابی و شادکامی است و در سرزمین ایران همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است.
💧از آیین‌های جشن آبانگان، ستایش آفریدگار، خواندن سرود کهن آبان‌یشت و ستایش آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها، در نیایشگاه و شادی و پایکوبی در کنار آب‌هاست.
💧از آیین‌های دیگر جشن آبانگان، نوسازی و بازسازی سازه‌های آبی همچون کاریز (قنات)، جوی، سرچشمه، چاه، بند، مادی و پل‌هاست.
💧گل نیلوفر آبی، نماد جشن آبانگان است.
💧استفاده درست و بهینه از آب بهترین شیوه بزرگداشت جشن آبانگان است.
💧در کشوری که با بحران آب روبروست، جشن آبانگان فرصت خوبی برای جلب توجه مردم به اهمیت آب و پاسداشت آن است.
✅ براین پایه، پیشنهاد می‌شود که جشن آبانگان به عنوان "روز ملی پاسداشت آب" نامگذاری شود.
در این روز نمادین، با هماهنگی سازمان‌های زیست محیطی، مردم به مصرف بهینه آب رهنمون شوند و برای پاکسازی و لایروبی رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و برکه‌ها و سرچشمه‌ها و قنات‌ها و مادی‌ها و ... تلاش کنند.
👈 وضعیت نگران‌کننده دریاچه ارومیه و رودخانه زاینده‌رود و دیگر رودها و دریاچه‌های کشور حتی دریاچه مازندران نشان می‌دهد که برای پاسداشت منابع آبی کشور باید کارهای گسترده‌تری انجام داد و یکی از این کارها فرهنگسازی بر بنیان ریشه‌های فرهنگ ملی است در غیر این صورت بحران کمبود آب و فرونشست زمین به زودی گریبان بسیاری از مناطق ایران را خواهد گرفت.
💧آبانگان فرصت خوبی در اختیار ما می‌نهد که بیشتر به وضعیت منابع آب کشور بپردازیم.
@jashnha2
@shahinsepanta
🌿 گفت‌وگوی شاهین سپنتا، شروین وکیلی و علیرضا افشاری با رادیو مهستان درباره هفتم آبان‌ماه، روز کورش بزرگ. آبان‌ماه۱۳۹۷.
@SHAHINSEPANTA
💧جشن آبانگان، روز ملی پاسداشت آب💧
💦 آبانگان از جشن‌های ماهانه ایرانی است که هر سال به فرخندگی همنامی روز آبان (روز دهم) در ماه آبان (ماه هشتم) طبق تقویم رسمی کشور، برگزار می‌شود.
💦 آبانگان، جشن پاسداشت آب‌های روان و ایستای روی زمین همچون سرچشمه‌ها، رودها، دریاها، دریاچه ها، کاریزها، آبشارها و جوی‌هاست.
💦 آب، مایه سرزندگی، سرسبزی، سازندگی، پاکی، روشنایی، شادابی و شادکامی است و در سرزمین ایران همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است.
💦 از آیین‌های جشن آبانگان، ستایش آفریدگار، خواندن سرود کهن آبان یشت و ستایش آناهیتا ایزدبانوی آب ها، در نیایشگاه و شادی و پایکوبی در کنار آب هاست.
💦 از آیین‌های دیگر جشن آبانگان، نوسازی و بازسازی سازه‌های آبی همچون کاریز (قنات)، جوی، سرچشمه، چاه، بند، مادی و پل‌هاست.
💦 گل نیلوفر آبی نماد جشن آبانگان است.
💦 استفاده درست و بهینه از آب بهترین شیوه بزرگداشت جشن آبانگان است.
👈👈👈👈 در کشوری که با بحران آب روبروست، جشن آبانگان فرصت خوبی برای جلب توجه مردم به اهمیت آب و پاسداشت آن است .
براین پایه، پیشنهاد می‌شود که جشن آبانگان به عنوان "روز ملی پاسداشت آب" نامگذاری شود.
در این روز نمادین، با هماهنگی سازمان‌های زیست محیطی، مردم به مصرف بهینه آب رهنمون شوند و برای پاکسازی و لایروبی رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و برکه‌ها و سرچشمه‌ها و قنات‌ها و مادی‌ها و ... تلاش کنند.
وضعیت نگران کننده دریاچه ارومیه و رودخانه زاینده رود و دیگر رودها و دریاچه های کشور حتی دریاچه مازندران نشان می‌دهد که برای پاسداشت منابع آبی کشور باید کارهای گسترده‌تری انجام داد و یکی از این کارها فرهنگسازی بر بنیان ریشه‌های فرهنگ ملی است.
جشن آبانگان فرصت خوبی در اختیار ما می‌نهد که بیشتر به وضعیت منابع آب کشور بپردازیم.
🌿 شاهین سپنتا
@jashnha2
✅ مستندات علمی-گاهشماری برای روز کورش بزرگ
✍️ شاهین سپنتا
@SHAHINSEPANTA
👈 در نوشته بازمانده از بابل که به «گاه‌نگار نبو-نائید» معروف است، با گوشه‌هایی از به قدرت‌رسیدن کورش‌بزرگ و پیروزی سریع وی بر بابل، زمان آن، زمان ورود کورش به بابل و رویدادهای چند ماه از سالِ به تخت نشستن وی در بابل آگاه می‌شویم.
👈 به گواهی کتیبه تاریخی «گاه‌نگار نبو-نائید » بازمانده از 2500 سال پیش، در روز سوم از ماه اَرخسمنو (طبق سالنمامه بابلی برابر با ۲۹ اکتبر /هفتم آبان) سال ۵۳۹ پیش از میلاد، کوروش پس از آزادسازی بابل به آن شهر رفت و مردمان با آغوش باز او را پذیرفتند.
👈 در «گاه‌نگار بابلی نبو-نائید» برگردان دکتر عبدالمجید ارفعی، پژوهشگر، متخصص و مترجم زبان‌های باستانی اکدی و ایلامی، درباره این رویداد تاریخی چنین نوشته‌شده است:
«در ماه اَرَخسمنو (Arahsamnu = ماه هشتم)، روز سوم (=هفتم آبان‌ماه) کوروش به بابل اندر آمد. شاخه‌های سبز در برابر او (=زیر پای او) گسترده شد. حالت "آشتی" در شهر برقرارشد. کورش شادباش‌ها به همه شهرها در (سرزمین) بابل فرستاد...»
دکتر احمد بیرشک، در کتاب «گاهشماری ایرانی»، درباره تطبیق ماه‌های گاهشماری بابلی با هخامنشی، به انطباق «آرخاسمنو/araxsamna» هشتمین‌ماه از گاهشماری بابلی با Markašanaš) / وَرکَزَنَه) هشتمین‌ماه از گاهشماری هخامنشی تاکید می‌کند.
👈 برای محاسبه زمان دقیق تطبیق روز سوم از ماه اَرَخسمنو (Arahsamnu = ماه هشتم) از گاهشماری بابلی با روز 29 اکتبر سال 539 پیش از میلاد در گاهشماری میلادی و هفتم آبان‌ماه از گاهشماری خورشیدی، دکتر ریچارد آنتونی پارکر باستان‌شناس، در کتاب «گاه‌نگاری بابلی» جدول تطبیقی رویدادهای گاه‌نگاری بابلی با گاهشماری میلادی را ارائه نمود. نسخه ویراسته و دقیق‌تر جداول تطبیقی پارکر که در سال 1971 میلادی منتشر شد، اساس کار پایگاه اینترنتی مبدل گاهشماری بابلی به میلادی در نشانی زیر است که برای همگان قابل دسترس است: yon.ir/Iaj3X
👈 بر پایه آنچه که به آن استناد شد، زمان دقیق روز صدور منشور کورش بزرگ، روز سوم از ماه اَرخسمنو (طبق سال‌نامه بابلی) برابر با ۲۹ اکتبر /هفتم آبان‌ماه از سال ۵۳۹ پیش از میلاد است و این روز مستندترین و دقیق‌ترین مناسبت تاریخی برای نامگذاری به عنوان «روز کورش بزرگ» است.
✅ متن کامل این نوشتار را در تارنگار ایران‌نامه به نشانی زیر بخوانید:
http://www.drshahinsepanta.blogsky.com/1396/08/22/post-1110/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B4
💠 برگرفته از برگه شاهین‌سپنتا در شبکه ایکس، بازتاب‌دهنده دیدگاه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی.
@shahinsepanta
🌿 همواره کوشیده‌ام تا همگام با خویشکاری مدنی و ملی و پرداختن به دلبستگی‌های فرهنگی، وظایف حرفهای را نیز در حد توانم به شایستگی انجام دهم. دریافت لوح سپاس به نمایندگی از همه همکاران پرتلاشم از شبکه دامپزشکی اصفهان، افتخاری به یادماندنی است.
📸 ۲۴ مهرماه ۱۴۰۳
🌿 به فرخندگی جشن مهرگان، همراه با انجمن ادبی هنگام اصفهان، خوانی گستردیم به نشانه گستردگی فرهنگ ایران‌زمین، و نمادهای هویت ایرانی را بر آن نهادیم و آیین‌های نیاکان را گرامی داشتیم.
📸 مهرگان ۱۴۰۳
@shahinsepanta
🌿 یکشنبه ۸ مهرماه ۱۴۰۳ به فرخندگی روز نکوداشت شمس و مولوی، در گروه فرهنگی ایرانشهر میزبان سرکار خانم دکتر حمیرا خانجانی با سخنانی پیرامون زندگی و آثار شمس و مولانا بودیم.
در ادامه این نشست، از سخنان آقایان دکتر فریدون طهماسبی، دکتر قانونی و دکتر معصومه بویری نیز بهره‌مند شدیم.
@shahinsepanta
برگی از دفتر خاطرات(۳)
سال ۱۳۸۶ در نامه‌ای به انجمن کنکاش موبدان، خواستار شدم تا آن انجمن دیدگاه رسمی خود را درباره جشن مهرگان بیان کند.
انگیزه این پرسش یافتن جایگزین شایسته‌ای برای جشن ولنتاین بود که رفته‌رفته داشت در سطح جامعه و بین جوانان رواج پیدا می‌کرد.
دیدگاه من این بود که بهترین گزینه برای جایگزینی ولنتاین در فرهنگ ایران، جشن مهرگان(جشن مهرورزی، روز مهر از مهرماه) یا ۱۶ مهرماه است.
این دیدگاه را با انجمن موبدان به گونه یک پرسش درمیان گذاشتم و خوشبختانه انجمن موبدان نیز با این دیدگاه هم‌اندیش بودند.
متن پاسخ انجمن کنکاش موبدان با امضای فرنشین انجمن موبد دکتر اردشیر خورشیدیان و متن پرسش من در اینجا آمده است.
@shahinsepanta
💠 در پنجاه و ششمین نشست گروه فرهنگی ایرانشهر به خوانش شاهنامه فردوسی (ادامه داستان مرداس) پرداختیم.
📸 ۱۸ شهریورماه ۱۴۰۳
@shahinsepanta
💠 در نشست ۵۵ گروه فرهنگی ایرانشهر، پس از خوانش شاهنامه فردوسی (داستان مرداس) به بازخوانی کتاب ایرانشهر، ایدئولوژی و تخیل نوشته دکتر نوید کلهرودی پرداختیم.
📸 ۱۱ شهریورماه ۱۴۰۳
@shahinsepanta
🌿 در پنجاه و دومین نشست گروه فرهنگی ایرانشهر به فرخندگی ۱۴ امردادماه سالگرد انقلاب مشروطه، در ابتدا آقای مهرشاد مختاری و خانم مونس صالحی مطالبی درباره مشروطیت و اشعاری از استاد ادیب‌برومند را در همین مورد ارائه کردند. سپس به خوانش ابیاتی از شاهنامه فردوسی پرداختیم و در ادامه آقای بابک کوفگر باستان‌شناس در سخنانی به بررسی دلایل فروپاشی ساسانیان پرداختند.
📸 ۱۴ امردادماه ۱۴۰۳
@shahinsepanta
💠 یکم آذرماه، روز نکوداشت اسپهان فرخنده باد!
@shahinsepanta
🌿 شصت و پنجمین نشست گروه فرهنگی ایرانشهر و نخستین جلسه کلاس تاریخ ایران در دوران قاجار با تدریس سرکار خانم دکتر سهیلا ترابی فارسانی و شاهنامه خوانی برگزار شد .
📸 ۲۰ آبان‌ماه ۱۴۰۳
@shahisepanta
🌿 در شصت‌و‌چهارمین نشست گروه فرهنگی ایرانشهر به خوانش شاهنامه فردوسی، داستان ضحاک پرداختیم.
@shahinsepanta
🌿 شاهین سپنتا، تورج دریایی و قاسم شعله‌سعدی، در میزگرد تحلیلی رادیو فردا درباره روز کورش بزرگ. آبان‌ماه ۱۳۹۵.
@SHAHINSEPANTA
✅ روز جهانی کورش بزرگ، ۷ آبان‌ماه، روز صلح و حقوق بشر گرامی باد.
@SHAHINSEPANTA
✅ روز جهانی کورش، 7 آبان‌ماه، روز صلح و حقوق بشر گرامی باد.
@SHAHINSEPANTA
@jashnha2
💠 برگرفته از برگه شاهین‌سپنتا در شبکه ایکس، بازتاب‌دهنده دیدگاه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی.
@shahinsepanta
✅ اسپهان بنویسیم یا اصفهان؟
✍️ شاهین سپنتا
شیوه درست نگارش نام شهر تاریخی اصفهان/ اسفهان/ اسپهان موضوع این یادداشت است. اگرچه این واژه اکنون در بیشتر نوشتارهای رسمی به گونه «اصفهان» نوشته می‌شود و این شیوه پیروانی نیز دارد که هرگونه تغییر آن را تحریف نام این شهر تاریخی می‌دانند اما از دیدگاه این نگارنده به دلایل تاریخی، ادبی، و آواشناسی درست‌تر است که این واژه را به گونه «اسپهان» بنویسیم.
پیش از پرداختن به واژه «اصفهان»، بد نیست یادآوری کنیم که تا چند دهه پیش نام برخی از شهرهای ایران به گونه عربی‌شده یا «معرب» نوشته می‌شد ولی با کوشش دوستداران زبان پارسی نام‌هایی همچون «جرجان» یا «طهران» به گونه درست آن «گرگان» و «تهران» دگرگون شد.
برای چندین سده، نویسندگانی همچون خطیب بغدادی در تاریخ بغداد، ابن‌بلخی در فارس‌نامه، محمدِ محمودِ احمدِ توسی در عجایب‌نامه، سمعانی در الانساب، ظهیرالدین نیشابوری در سلجوق‌نامه، قاضی عمادالدین در عجایب البلدان، شرف‌الدین علی یزدی در ظفرنامه تیموری و بسیاری دیگر، تهران را با «ط» و به صورت «طهران» می‌نوشتند تا این که جوینده‌ای همچون محمدحسن‌خان مقدم مراغه‌ای (اعتماد السلطنه) وزیر انطباعات و دارالترجمه دوران قاجار، به گفته خودش دچار تردید شد که نام این شهر را با «ط» بنویسد یا با «ت» و موضوع را با «علی‌قلی میرزا اعتضاد السلطنه» رئیس دارالفنون در میان گذاشت. چند سال پس از آن، پژوهشگرانی همچون احمد کسروی و محمد قزوینی درباره نگارش واژه «طهران» یا «تهران» دیدگاه‌های متضاد خود را ارائه کردند و در نهایت دیدگاه کسروی پذیرش همگانی یافت و امروز همگان تهران را با «ت» می‌نویسند.
کسروی در آن زمان نوشت: «... بی گفتگو است که طهران کلمه‌ای پارسی است و در پارسی طاء الف‌دار نیست، مگر درباره کلمه‌هایی که تازیان آن را معرب کرده‌اند و از گفتن بی‌نیاز است که این کلمه‌های معرب را باید در نوشته‌های عربی به‌کاربرد و در نوشته‌های پارسی جز شکل پارسی نخستین آنها درست نمی‌باشد... به عقیده ما به‌کاربردن طهران و طوس و اصطخر و اصفهان و دیگر کلمه‌های معرب در نوشته‌های پارسی که تا به امروز معمول و شایع می‌باشد، غلط‌های فاحش است و باید به نام شرافت علم و بلندی پایگاه آن، تعصب و عادت را به کنار گذارده و بدین گونه غلط‌های معمولی که نمونه و یادگار دوره استیلای زبان و ادبیات عربی است، خاتمه بخشید... شهر معروف ایران را که امروز «اصفهان» می‌نویسیم، این واژه شکل عربی نام آن شهر است... اگر شکل درست پارسی واژه را خواسته باشیم، «اسبهان» با زیر الف یا زبر آن است.» (کاروند کسروی: ص ۳۸۳ و ۳۸۴ و ۴۲۸)
نکته مهم دیگر این که، حتی در برخی متن‌های عربی نیز به شیوه نگارش این واژه با حرف «س» اشاره شده، چنانکه «یاقوت حموی» جغرافی‌دان و تاریخ‌نویس سده هفتم هجری قمری، در «معجم البلدان» به نقل از حمزه بن الحسن (حمزه اصفهانی) در شرح «اصبهان» به اصل پارسی این واژه با حرف «س» و «اسباهان» اشاره کرده و می‌نویسد: «...ذلک ان لفظ اصبهان اذا رُدَّ الی اسمه بالفارسیه کان اسباهان...».
همچنان که «نظامی گنجه‌ای» سراینده سده ششم هجری قمری نیز در منظومه «خمسه» و در داستان «خسرو و شیرین» به اوصاف «شکر اسپهانی» می‌پردازد.
و در نمونه دیگر، «وحشی بافقی» از سرایندگاه سده دهم در مثنوی «فرهاد و شیرین» نام این شهر تاریخی را «اسپهان» یا «سپاهان» ثبت کرده است:
ز پرویز ار بدینسان دردمندی / از اینجا تا سپاهان نیست چندی
به گلگون تکاور ده عنان را / سیه گردان به لشکر اسپهان را
براین پایه، پس از تاثیر زبان عربی بر زبان پارسی، در این واژه به تدریج حروف «ص» و «ف» جایگزین حروف «س» و «پ» یا «ب» شدند؛ اما بیشتر نام‌واژه‌های این شهر با ریشه مشترک، در منابع مختلف یا گویشهای نواحی گوناگون با «س» و «پ» یا «ب» ثبت شده‌اند که برای نمونه می‌توان اسبان، اسباهان، اسباهو، اسبهو، اسواهو، اسباهون، اسبوون، اسبهان، اسپادانا، اسپاهان، اسپهان و اسفهان را نام برد.(نام‌واژه‌های اصفهان، اکبر یاوریان، ص ۱۲۳-۶۵)
پس، به گواهی متن‌های تاریخی و ادب پارسی، و با نگرش به این که نگارش واژه‌های پارسی با حرفهای/ واک‌های ناپارسی همچون «ح؛ ص؛ ض؛ ط؛ ظ؛ ع» ریخت واژگان را از هویت و ریشه اصلی پارسی خود دور می‌کند و هیج دلیل آواشناسی نیز برای نگارش واژه اسفهان/ اسپهان با «ص» وجود ندارد، بهتر است که به تدریج شیوه نگارش این واژه را دگرگون سازیم. این دگرگونی می‌تواند از نوشته‌های غیر رسمی آغاز شود و در نوشته‌های رسمی نیز هر دو شیوه در کنار هم به کار رود تا پس از آشناشدن مردم با این شیوه نگارش، به تدریج «اسپهان» جایگزین «اصفهان» شود و نام این شهر تاریخی هویت پارسی خود را بازیابد.
@SHAHINSEPANTA
چون شکر شیرین و چون گوهر زبان پارسی‌ست
فارسی، فرهنگ و آیین و نشان پارسی‌ست
آنچه از توفان و از باران نمی‌یابد گزند
کاخ فردوسی، خدای شاعران پارسی‌ست
بر سر یاران افغان و بلوچ و آذری
شاخ پر بار زبان پرتوان پارسی‌ست
وحدت کرد و لر و تاجیک در ایران‌زمین
از زبان مشترک با دودمان پارسی‌ست
گرچه گوید هم‌دلی از هم‌زبانی خوش‌تر است
این زبان «حبل‌المتین» همدلان پارسی‌ست
این زبان مادری همچون نشانی از پدر
خار چشم ناتوان دشمنان پارسی‌ست
واژگانش در هجوم گویش بیگانگان
پاسدار گویش گویندگان پارسی‌ست
در بهارستان میهن، صد نگارستان به‌پاست
جای‌جای خاک پاکش بوستان پارسی‌ست
چون سه رنگ پرچم سبز و سپید و سرخ ما
جایگاهش قلب مردان و زنان پارسی‌ست
خانهٔ ایرانیان پاینده و جاوید باد
تا که جاویدان زبان جاودان پارسی‌ست
✍️ شاهین سپنتا
🎙 شهاب شهرزاد
@Rostami_Siamak
✅ ریشه های تاریخی و فرهنگی چهاردهم مهرماه، روز ملی دامپزشکی
✍️ شاهین سپنتا
👈 در ایران باستان هر یک از روزهای ماه، نامی ویژه داشتند. برای نمونه روز یکم هر ماه را «اورمزد»، روز دوم را «بهمن»، روز هفتم ماه را « امرداد»، روز دهم را «آبان»، روز دوازدهم را «ماه»، روز چهاردهم را «گوش» و روز بیست و یکم را «رام» می‌نامیدند و در روزهای «بهمن»، «ماه»، «گوش» و «رام » که در اصطلاح روزهای «نبُر» نامیده می‌شدند از ریختن خون جانوران و خوردن گوشت آنها پرهیز می‌کردند و این کار با انگیزه حفظ جمعیت گروه‌های جانوری و همچنین تامین سلامتی انسان‌ها انجام می‌شد.
👈 واژه «گِوش» در اوستا «گِو» = «گاوُ» = «گاوُش» = «گِوش » و در پهلوی «گُوش» و در فارسی «گاو» در اصل به معنی «جهان» و «گیتی» و «مجموعۀ آفرینش » و همچنین نام کلی همه چارپایان و ستوران اهلی است. گاه این واژه به معنی گوشت یا شیر هم آمده است. گُوش نام روز چهاردهم ماه است که به نام گِوش ایزد بانوی نگاهبان چارپایان سودمند خوانده می‌شود.
👈 در نهمین یشت از یشت‌های بیست و یک گانه اوستا که «گوش یشت» یا «دَرواسپ یشت» نام دارد (دَرواسپ به معنی " دارنده اسب درست" می‌باشد) در ستایش و نیایش ایزد بانوی نگاهبان چارپایان و ستوران (گِوش یا گِوش تَشَن یا درواسپ) می‌خوانیم:
« درواسپ توانای مزدا آفریده اشَوَن را می‌ستاییم که ستوران خُرد را تندرست نگاه می‌دارد؛ که ستوران بزرگ را تندرست نگاه می‌دارد؛ که کودکان را تندرست نگاه می دارد…نیرومند بُرزمند پاداش نیک بخشنده و درمان بخشی که اشَوَن مردان را یاری رساند و پیشه درست بخشد و آرامگاه آماده کند.»
👈 دستور "داراب پالتن" موبد بزرگ پارسی در منظومه خود به نام «فرضیات‌نامه» که در سال ۱۰۶۳ یزدگردی سروده، تفصیل سی روز از ماه را به شرح از یک ترجمه پهلوی آورده و «تفصیل روز گوش» را چنین به نظم کشیده است:
به روز گوش زین گردان بر اسپان
خریدن جملگی این روز می‌دان
به رنج و آفت خلقان حمایت
همه این روز کردن به حمایت
هر آنچه کار گاو و گوسفند است
همه این روز کردن سودمند است
همه کار سلاح و ورزش آن
نمودن هر هنر این روز می‌دان
به کشت و ورزها هم گاو راندن
به آمرزش پی این کار ماندن
کند کم خورد هر چند گوشت این روز
که شیر و غیر ازو بر خوان باندوز
به روز گوش و هم دیگر انیران
تمامی شاخ و هم سُم ستوران
به رنگ گونه‌گون آراستن‌شان
دهشن نیک‌تر دادن به ایشان
ز انگور و ز خرما کار سازد
به بیع و هم شرا انبار سازد
👈 مسعود سعد سلمان (۵۱۶-۴۳۸ق.) نیز در منظومه "روزهای فرس" در مورد «گوش‌روز» یا چهاردهم ماه و شادمانی در این روز گوید:
گوش روز ای نگار مشکین خال
گوش بربط بگیر و نیک بمال
من ز بهر سماع خواهم گوش
بی‌سماعم مدار در هر حال
👈 در این روز گویا دعای مخصوص درواسپ را می‌خواندند و سلامت حیوانات را آرزو می‌کردند چنانکه در کتاب پهلوی «شایست و ناشایست» آمده است:
«امردادت رمه چارپایان بدهاد… گوشورون امشاسپند تو را نگاهبان چارپایان و گوسفندان باد.»
👈 گوش روز (روز ۱۴هرماه) و اشتاد روز (روز ۲۶هرماه) از نظر تقویم امور دامی مهم بوده است. در «گوش روز» به آموزش گاو برای کار توجه کرده و در «اشتاد روز» گشن‌گیری حیوانات را مورد دقت قرار می‌داده‌اند، البته مسلما در روزهای دیگر نیز این امور مورد توجه بوده، اما در این روزها کوشش بیشتری داشته‌اند. در یکی از متون پهلوی میانه به نام «اندرز انوشه‌روان آذرپاد مهر اسپندان» آمده:
«گوش روز، پرورش گوشورون کن و گاو کار به ورز آموز … اشتاد روز، اسب و گاو ستور به گشن هل تا به درستی بزاید.»
👈 دکتر تاج‌بخش، دامپزشک و استاد ممتاز دانشگاه تهران که از سال ۱۳۶۹ خورشیدی به پیشنهاد او چهاردهم مهرماه هر سال به عنوان روز دامپزشکی برگزیده و در تقویم رسمی کشور ثبت شد، در مورد تاریخچه برگزیدن روز دامپزشکی می‌گوید:
« در سال ۱۳۶۹، دانشجویان دانشکده دامپزشکی که تمایل داشتند روزی را به عنوان روز دامپزشکی معین کنند، از نگارنده تعیین روزی را خواستند؛ اینجانب گفتم که روز چهاردهم به یاد "گوش روز" خوب است، چون هم در ایران باستان روز مبارکی بوده و هم در منابع اسلامی آمده است؛ به عنوان ماه نیز "مهرماه" شایسته است چون آغاز سال تحصیلی است. بنابراین چهاردهم هر مهرماه به عنوان روز دامپزشکی معیّن شد.»
@shahinsepanta
🌿 ۷ مهر روز بزرگداشت شمس تبریزی و ۸ مهر روز بزرگداشت مولوی بلخی فرخنده باد.
@shahinsepanta
💠 پنجاه و هفتمین نشست گروه فرهنگی ایرانشهر با خوانش شاهنامه فردوسی، داستان ضحاک، برگزار شد.
📸 ۲۵ شهریور ۱۴۰۳
@shahinsepanta
🌿 برگی از دفتر خاطرات(۲)
سال ۱۳۸۶، در آستانه ۵ اسفندماه، جشن اسفندگان، روز زن ایرانی، به عنوان مسئول بخش جشن‌های ملی در بنیاد بین‌المللی میراث پاسارگاد، برآن شدم تا گفتوگویی با پنج زن فرهیخته ایرانی داشته باشم.
مجموعه این مصاحبه‌ها که به صورت نوشتاری انجام شد، زیر عنوان «پنج زن از نگاه پنج زن، گفتوگویی با پنج زن کوشنده معاصر ایران» ابتدا در تارنمای بنیاد پاسارگاد و سپاس در تارنگار خودم «ایران نامه» منتشر شد.
پنج بانو که با آنها مصاحبه شد، عبارت بودند از: سیمین بهبهانی، توران شهریاری، پوران فرخ‌زاد، گیتی پورفاضل و شکوه میرزادگی.
زنده‌یاد سیمین بهبهانی، با گشاده‌رویی همیشگی و با وجود ضعف بینایی که نگارش را برایشان دشوار کرده بود، پاسخ پرسش‌های مرا با ماژیک و خط درشت، روی کاغذ A4 نوشتند و در ۸ برگ برایم فکس کردند.
📸 متن پاسخ زنده‌یاد سیمین بهبهانی و نامه رسمی که من برای درخواست مصاحبه برایشان فرستادم.
👈 متن این مصاحبه‌ها را می‌توانید در نشانی زیر بخوانید:
https://drshahinsepanta.blogsky.com/1386/11/29/post-23/
@shahinsepanta
🌿 در پنجاه و سومین نشست گروه فرهنگی ایرانشهر، پس از شاهنامه‌خوانی (ادامه داستان جمشید) به موضوع کالبدگشایی قانون اساسی مشروطه پرداختیم.
📸 ۲۱ امرداد ۱۴۰۳
@shahinsepanta
🌿 امروز، با افتخار، فرهنگ نمایه نامه‌ی باستان، مزین به خط و امضای دکتر میرجلا‌ل‌الدین کزازی، شاهنامه‌پژوه ارجمند را دریافت کردم.
جلد دهم (نمایه گزارش بیت‌ها) که به‌تازگی و به کوشش بزرگواران حمید رحیمی و فاطمه دارسنج منتشر شده است، پایان‌بخش مجموعه ۹ جلدی نامه‌ی باستان، کارِ کارستان دکتر کزازی در ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی است که در سال‌های گذشته منتشر شده بود.
@shahinsepanta
