Telegram-канал dermedu - کانال علمی و آموزشی بیماریهای پوست: Unsorted

کانال علمی و آموزشی بیماریهای پوست

27 June 2025 16:19

ما که از مشروطه می آییم و رویای مدرن داریم
از مجموعه تأملات نابهنگام بعد جنگ
✍نادر اربابی

همینطور که آدمها در جهان فیزیکی شجره نامه دارند و تعلق به تیره و تباری و فرهنگی و خرده فرهنگی هستند ایده ها و اندیشه ها هم تیره و تباری دارند و به جایی در تاریخ وصل می‌شوند انواع جریانهای اندیشه در زمان حاضر مدعی مدرن بودن دارند این جریان‌ها متفاوت و گاها حتی متناقض هستند همه حتی انواع بنیادگرای آنها به نوعی خواستار تغییراتی به سمت جلو هستند ریشه اغلب آنها به اواسط زمان قاجار می‌رسد آن زمان که بعضی پدران ما ایرانیان آرام آرام فهمیدند که ما از قسمت دیگر جهان یعنی اروپا عقبیم!
از آن زمان تاکنون بسیاری از ایرانیان رویای تغییر دارند و به آن می اندیشند و می اندیشند!
یکی از مهمترین جریان‌هایی که آن زمان متولد شد و هنوز هم در حال تکامل است جریان مشروطه خواهی و دموکراسی خواهی ایران است پدرانی که مشروطه را بنیان گذاشتند به درستی یکی از مهمترین موانع توسعه ایران را استبداد موروثی و تاریخی دیدند لذا مهمترین پیشنهاد آنان حکومت قانون به جای حکومت شخصی در ایران بود . شاخص ترین اثر این جریان که مکتوب دست ماست کتاب« یک کلمه» است یک کلمه نوشته میرزا یوسف خان تبریزی در ۱۸۷۴ میلادی است و منظورش این است که تفاوت ما با غرب آن زمان، فقط یک کلمه است یعنی «قانون» آنها دارند و ما نداریم !

آنها در واقع در مقایسه خود با اروپا مسأله مهمی را متوجه شده بودند در اروپا امور بر اساس قانون اداره میشد
اگر مسأله ای هم پیش می آمد بر اساس همین قانون حل و فصل میشد بر خلاف استبداد شرقی سرزمین ما ،که در آن تکلیف نه بر اساس قانون که بر اساس منویات شخص حاکم تعیین می‌شد!
از آنجا که حاکم، هم مثل دیگران یک انسان است منویات او تحت تأثیر تمایلات و امیالش قرار میگیرفت در نتیجه هیچ اطمینانی به آینده وجود نداشت آینده منوط بود به تمایلات پیش بینی ناپذیر شخص حاکم یا حاکمان!مردمان در نتیجه نه به حفظ جانشان نه به حفظ مالشان اطمینانی ندارند¹
در حالی که در حکومت قانون حتی الامکان تکلیف از قبل معلوم است و اگر اتفاقی بیافتد و اختلافی پیش بیاید قانون فصل الخطاب است. معلوم است که در چنین جامعه ای امنیت اقتصادی،روانی و اجتماعی انسانها تضمین خیلی بیشتری دارد نسبت به جامعه ای که هیچ چیز از قبل معلوم نیست و سرنوشت خیلی مسائل منوط به این خواهد بود که اراده ملوکانه والاحضرت ها و اعلی حضرت ها به چه تعلق بگیرد یا نگیرد
مسأله دیگری که همراستا و در امتداد قانون‌گرایی درک شد مسأله مهم « آزادی» بود قهرمانان آزادی خواهی روزنامه نگاران شجاع مشروطه بودند نسیم آزادی خواهی که هنوز بر ما می‌وزد سرشار از عطر شجاعت و شهامت شهیدان مشروطه چون جهانگیر خان صوراسرافیل و استقامت و مقاومت امسال مرحوم علامه دهخدا ست مقاله معروف دهخدا در اولین شماره روزنامه صور اسرافیل هنوز در سر در تاریخ معاصر ما می‌درخشد
متاسفانه هنوز هم که هنوز است این دو مسأله مهم یعنی قانون و آزادی که توسط پدران مشروطه خواه ما درک شد به صورت کامل درک نشده است هنوز هم که هنوز هست افرادی ظاهراً دلسوز ولی نا آگاه خواستار برقراری نوعی استبداد هستند جالب اینکه بعضی این افراد خود را متعلق به جهان مدرن میدانند ولی تصور آنها از مدرنیته سطحی است و محدود به ظواهر آن است آنها نهایت آزادی را در آزادی پوشش و آزادی جنسی می‌بینند ولی توجهی به بنیان‌های مدرنیته که آزادی،کرامت انسان و عقلانیت انتقادی است ندارند
هنوز هم که هنوز هست خیلی از هموطنان ما علی رغم ادعاهای زیاد ملی گرایی و مدرن گرایی هنوز این مطلب ساده را متوجه نشده اند که پایه مدرنیته چه در عالم فکر و اندیشه، چه در عالم سیاست و زمامداری، مبتنی بر کرامت انسان و تفکر انتقادی است و این در عالم سیاست چیزی نیست جز دموکراسی و مردم سالاری اصیل

پس چقدر آن هموطنان ظاهراً مدرن ولی باطنا استبداد گرا و مرتجع علی رغم ادعاهای زیادی که دارند از روح و هسته مرکزی مدرنیته فاصله دارند !
در واقع اینان روی دیگر سکه تندروی و بنیاد گرایی مذهبی اند ظاهراً و در نگاه اول به نظر می رسد این دو گروه با هم خیلی مخالفند حتی هر دو طرف خودشان هم مدعی اند که با هم دشمنند
ولی نگاه عمقی به هر دو و مقایسه آنها تشابهات حیرت انگیز ی را برای کسی که اهل تدبر و تامل باشد نشان میدهد هر دو عمیقاً متعصبند! هر دو کسی جز خود را قبول ندارند هر دو در بحث به خشونت گرایش دارند !کافی است کامنت های دو طرف را در فضای مجازی بخوانید !