1293
در رسانه تاریخی Historium مطالب تاریخی را با منبع بخوانید و از جدیدترین اخبار حوزه باستان‌شناسی ایران و جهان آگاهی یابید! راه ارتباطی (تبادل، تبلیغ، نظرات و انتقادات و پیشنهادات): @Historium_bot
💠میدان امیرچخماق یزد شاهکار معماری ایرانی عصر تیموری در یزد💠
این مجموعه شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آب‌انبار که قدمت‌شان به دوره تیموریان می‌رسد و در سال ۱۳۴۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند.
🌹@Historiumclub🌹
💠دلایل موفقیت کوروش بزرگ💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
💠شمه ای از ایران گرایی سلجوقیان💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
🔥 زردی من از تو 🔥
🔥 سرخی تو از من 🔥
✨جشن بزرگ و باستانی چهارشنبه سوری، بر همه ایرانیان خجسته باد.🔥🌹
🌹@Historiumclub🌹
🔴نخستین دولتی که ملل محکومه خود را در اصول داخلی آزادی بخشید و اصول مذهب و عادت ایشان را رعایت کرد ایران هخامنشی بود. از عجایب آنکه دولت شاهنشاهی ایران از شهرهای یونانی خود حکام یونانی مستبد را معزول و به اهالی اختیار داد مطابق میل خویش جمهوریت های محلی تشکیل دهند.( هرودت مورخ یونانی )
🟠باز یکی دیگر از مورخین معاصر مینویسد شاید بتوان ایرانیان را با اسپانیولی ها که با امریکای قدیم هجوم کردند مقایسه کرد اما چقدر فرق و اختلاف مابین این دو ملت هست. اسپانیولی ها را تعصب يك مذهب تيره و تاريك مسيحيت کور کرده و مانع است از اینکه شکوه و جلال و عظمت تمدن قدیم امریکائی در آنها تأثیر کند و از روی حرص و طمع جمع آوری پول و طلا همه چیز را ویران و نابود میکنند در صورتی که ایرانیان پی به روح ملل بیگانه و تأسیسات آنها برده از آنها حمایت میکنند و آنها را خدمتگذار شاهنشاهی جدید تشخیص داده اراده خود را بر آنها تحمیل میکنند.(دکتر شولتس. کورلیتس)
📚منبع: تمدن شش هزار ساله ایران باستان، علی غفاری، ص ۶
🌹@Historiumclub🌹
💠نام ایران در اشعار نظامی گنجوی💠
🔴نظامی گنجوی هم مثنوی لیلی و مجنون را به دستور اخستان و به نام او سروده است. نظامی در بخش های دیگری از مقدمه کتاب، اخستان و فرزندش را مدح کرده و از او به عنوان «شاه شروان» و «شهریار ایران» نام برده است. ممدوحش شروانشاه را در کتاب «لیلی و مجنون» سبب نظم کتاب خوانده و وی را «شهریار ایران» می‌خواند:
ایــن نـامه نغــز گفــته بهتر
طاووس جـــوانه جفتــه بهتر
خاصـه ملکی چـو شـاه شروان
شـروان چـه که شهریار ایران
🟠وی بارها در اشعارش از ایران نام می برد.به طور مثال یکی از ابیات مشهور وی در اینباره از قرار ذیل است:
همــه عالم تـن اســت و ایــران دل
نیست گویــنده زین قیاس خجل
چونکه ایران دل زمین باشد
دل ز تن به بود یقین باشد
زان ولایت که مهتران دارند
بهترین جای بهتران دارند
می انگیز فتنه میفروز کین
خرابی میاور به ایران زمین
🟡به غیر از بیت مشهور مذکور، ابیات دیگری از وی درباره ایران به ویژه در هفت پیکر و شرفنامه نیز وجود دارد:
لیکـن ایرانیان به زور و به شرم
نرم کــردندم از نـوازش گرم
شـد آراسـته ملـک ایـران بدو
قوی گـشت پـشت دلیران بدو
به خود نامدم سوی ایران ز روم
خدایـم فرستاد از آن مرز و بوم
نه بر جنگ از ایران زمین آمدیم
به مهمـان خاقـان چین آمدیم
کز آمـد شد شـاه ایـران و روم
برومـند بـادا همـه مـرز و بـوم
🌹@HistoriumClub🌹
💠۱۴ تا ۲۱ اسفند هفتهٔ نکوداشت حکیم نظامی گنجوی شاعر پرآوازه پارسی‌گوی ایران است💠
✨از ایران گرا ترین شاعران ایران زمین که در وصف ایرانشهر چنین می سراید:
همه عالم تن است و ایران دل
نیست گوینده زین قیاس خجل
چونکه ایران دل زمین باشد
دل ز تن به بود یقین باشد
زان ولایت که مهتران دارند
بهترین جای بهتران دارند
می انگیز فتنه میفروز کین
خرابی میاور به ایران زمین
🌹@HistoriumClub🌹
✨پایداری در دوستی و اعتماد نيك و وفاداری یکی از صفات لازمه ایرانیان است. داریوش کبیر همیشه به این صفت افتخار و مباهات داشت چنانچه بر دخمه اش نیز این قسمت منقوش است.
(هرودوت)
📚منبع: تمدن شش هزار ساله ایران باستان، علی غفاری، ص ۲۸
🌹@HistoriumClub🌹
💠سامانیان و احیای فرهنگ و هویت ایرانی💠
🔴حکومت سامانی از بزرگترین حکومت های ملی ایران است زیرا در ایام سلطنت این خاندان در حفظ عقاید و آداب و رسوم و ادبیات ملی نهایت اهتمام و مراقبت و دقت صورت گرفت. دوره سامانی را باید دوره کمال و اهمیت ادبیات فارسی شمرد و در حقیقت اساس ادبیات فارسی در این عهد نهاده شد. علاوه بر این چون سامانیان از یک خاندان اصیل ایرانی بوده اند بی نهایت در حفظ آداب و رسوم ملی و دولتی عهد ساسانی کوشش میکردند چنانکه محققان این عهد را آخرین نمونه دوره ساسانی شمرده اند.
🟠موضوع دیگر آنکه چون سامانیان از خانواده شاهی ایران قدیم بوده و طبعاً به ملیت ایرانیان علاقه داشته اند تحکیم اصول و مبانی ملیت ایرانیان را در دوره قدرت خویش بسیار مورد توجه قرار دادند. چنانکه مثلاً به ترجمه تفسیر طبری (جامع البيان في تفسير القرآن ) به زبان فارسی فرمان دادند تا مردم مسلمان برای فراگرفتن قرآن از زبان عربی بی نیاز باشند و همچنین به ترجمه کتاب تاریخ طبری (تاریخ الرسل والملوک) امر کردند تا ایرانیان از گذشته خود اطلاع یابند و نیز نگارش و تألیف شاهنامه های منشور از قبیل شاهنامه ابوالمؤید بلخی و
شاهنامه ابو على بلخی و شاهنامه ابو منصور محمد بن عبد الرزاق طوسی از طرف آنان مورد تشویق قرار گرفت و همین قومند که بانی و مشوق نظم شاهنامه های مذکور به شعر فارسی شدند و نخستین بار دقیقی شاعر را به نظم شاهنامه ابو منصوری برانگیختند و همین امر محرک فردوسی در نظم اثر گرانبها و بی نظیر خود در اواخر عهد سامانی گردید.
🟡اهمیت سلسله سامانی از آن جهت است که چون شاهان آن از یک خاندان قدیم ایرانی بودند به ملیت خود علاقه بسیار داشتند و علاقه بسیاری از رسوم و و آداب قدیم ایرانی را که در خراسان و ماوراء النهر باقی مانده بود کردند و طبقات قدیم مانند دهقانان و آزادان و اهل بیوتات را همواره مورد اکرام خود قرار میدادند و این امر مایۀ حفظ بسیاری از رسوم قدیم گردید و چون
غزنویان نیز تربیت یافته سامانیان بودند اغلب آن رسوم و قواعد آنان را نگاه داشتند.
📚منبع
📘تاریخ سیاسی اجتماعی فرهنگی ایران از آغاز تا عصر صفوی، ذبیح الله صفا ، ص ۸۴ و ۸۵
🌹@Historiumclub🌹
💠تقلید یونانیان از معماری ایرانیان 💠
✨نخستين ملتی که یونان اصول معماری مشهور خود را از وی تقلید کرد ایرانی بود.پلوتارک و هرودوت و سایر مورخین مینویسند پریکابس نقشه عمارت معروف ( اودئون ) را در آتن از روی تالار خشایار شاه کشید.
📚منبع: تمدن شش هزار ساله ایران باستان، علی غفاری، ص ۲۶
🌹@HistoriumClub🌹
🔺آتشکده ساسانی پارکینگ خودرو شد!
🔸آتشکده ساسانی کازرون در استان فارس که گفته شده در سال ۱۳۱۸ در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده، به پارکینگی برای خودروهای سنگین کشاورزی و سواری تبدیل شده است.
یک پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی:
🔸کشاورزان و زمین‌داران از عرصه این آتشکده به عنوان پارکینگ بهره می‌برند، ابزار و ماشین‌آلات خود را در اطراف آن رها کرده‌اند.
🔸اگر عرصه و حریم این اثر تاریخی تاکنون تعیین شده بود، این چنین فضا برای دست‌اندازی و دست‌درازی بیشتر به این اثر تاریخی باز نبود.
🔸در اطراف این آتشکده حتی یک تابلوی معرفی وجود ندارد تا مردم به‌ویژه بومی‌ها به اهمیت این اثر تاریخی پی ببرند./ ایسنا
گزارش کامل در لینک زیر
http://isna.ir/xdNsFx
instagram.com/miras_bashi
@mirasbashi
💠سید جواد طباطبایی سپهسالار فرهنگ ایرانشهری💠
🌹@HistoriumClub🌹
کانال رسانه تاریخی Historium درگذشت دانشمند برجسته ایرانشهری سید جواد طباطبایی که خدمات فراوانی در حوزه تاریخ و فرهنگ ایرانشهری انجام دادند را به همه ایرانیان و ایران دوستان عزیز تسلیت می نماید 🖤
◾️@HistoriumClub◾️
💠شیون کردن باربد رامشگر بر خسرو پرویز 💠
✨باربد چون شنید که خسرو از پادشاهی خلع شده گریان و دلخون از جهرم به تیسفون شتافت و روی زرد شاه را دید چندین روز نزد شاه به زرای و خواندن آوازهایی با مضمون بزرگی و فر از دست رفته خسرو ایران و ساسانیان سر داد، و اینکه از این پس ایران به دست دشمنان خواهد افتاد شاه و نگهبانان همه از آواز او گریان شدند.باربد بر بدخواهان ایران و شیرویه نفرین کرد و سپس چهار انگشت خود را برید و سازهای خود را سوزاند چراکه از این پس دلیلی برای نواختن و خواندن نمی دید.
📚منبع
📘شاهنامه و پایان ساسانیان، زاگرس زند،ص ۱۲۰
🌹@Historiumclub🌹
💠معرفی باربد رامشگر و موسیقی دان بزرگ عهد خسرو پرویز 💠
🌹@Historiumclub🌹
💠دلایل موفقیت کوروش بزرگ💠
✨ مدیریت قوی، منظم و منسجم
🔴کوروش فردی خردمند و قوی و یکی از مردمانی بود که به دلیل هوش سرشار و پیروی از یک نظام مدیریت مستحکم تاریخ را بنا میکنند. او بزرگترین پادشاه شاهنشاهی بود. که تاریخ تا آن زمان به خود دیده بود. او در فتوحاتش خود را به جلب قلوب اهالی کشورها با محترم شمردن معتقدات مذهبی آنان ملزم می دانست. روح اغماض و عدالت و ملایمت نسبی حکومت ایران در مقایسه با امپراتوریهای خون ریز و جبار قبلی یکی از مظاهر برتری ایرانیان شد و فصل نوینی را در جهان برای کشورگشایان پیش آورد. روش کوروش بعدها توسط بسیاری از جهان گشایان پیروی شد.
🟠کوروش به تدبیر در اداره ممالک معتقد بود با مذهب و معتقدات ملل کاری نداشت و بر خلاف رسم بابل و آشور با مردم ،مغلوب رئوف و مهربان بود. پیروانش او را پدر میخواندند مردم شهرها و ممالک تحت تسلط او از قتل و غارت مصون بودند. او در واقع یک انقلاب اخلاقی را در تمام عالم قدیم پی ریزی کرد و روش نوینی را از جهت سلوک با ممالک تابع و ملل مغلوب ایجاد نمود تمام پیامبران بنی اسرائیل او را ستودند. کسانی که تورات میخوانند با نام وی آشنا هستند یونانیان او را قانونگذار و سرور می نامیدند و یهودیان او را ناجی می شمردند.
🟡کوروش با مدیریتی قوی استقلال داخلی وسیعی به ملل داد. او از برتری تمدنهای ممالکی که فتح کرده بود آگاه بود. سیاست وی حفظ این تمدنها و استفاده از آن بود. آزاد منشی کوروش با سیاست مدبرانه توأم بود در مسأله یهود او اگر چه طبق روش همیشگی خود به معتقدات آنان احترام گذاشت ولی در عین حال می دانست که فلسطین سنگری برای حفظ مصر است. در مورد بابل او با تبلیغات نشان داد که نبونید پادشاه خلع شده بابل به دلیل بی اعتنایی به مردوک، مطرود و مورد خشم وی واقع شده است. پس او خود را زیر حمایت مردوک قرار داد.
🟢او بنای سیاست را کاملاً قرین با دین گذاشت. اگر چه هدف مذهبی یهودیان - که یکتاپرست بودند و مذهب نقش بسیار در زندگیشان داشت . برای کوروش محترم بود لیکن او در نهایت به منافع و مصالح امپراتوری می اندیشید. کوروش این خردمندی را داشت که در آستانه تشکیل یک امپراتوری ساختار تشکیلاتی هر یک از حکومتهایی را که به تاج و تخت خود می افزود جا که رفت خود را در حمایت خدایان مختلف قرار داد و خود را تنها و پادشاهان آن مناطق معرفی کرد با روش حکومتی او نسیمی آزاد بر جهان وزیدن گرفت و شهرها و اقوام از قربانیها ،اسارت ، بردگی و دیگر قتلها نجات یافتند.
🔵او با شم مدبرانه خود پی برد که جهان شهرهای متمدن و قبایل وحشی از قوایی که می کوشد همه را در یک جامعه انسانی حل کند به زحمت اطاعت میکنند. پس به استقلال داخلی ملل توجه کافی کرد.کوروش پادشاهی مدیر و از نظر اخلاقی بلند نظر و بلند مرتبه بود. یک صفت وی اشتیاق به فرا گرفتن اخلاق و سنتهای مردم فرو دست و فرمانبر شاهنشاهی و رسوم و آیین های ایشان بود و میل به آفریدن حکومتی بی تعصب، صفت دیگر وی ادامه دادن سازمان بندی و سنن و تشکیلات پادشاهان گذشته مانند آشور و ماد و بابل بود که با سیاست خود کوروش هماهنگی داشت.
📚منبع
📘مدیریت در ایران باستان، غلامرضا جوادی، ص ۷۷ و ۷۸
🌹@Historiumclub🌹
💠شمه ای از ایران گرایی سلجوقیان💠
🔴 بنا بر کتاب تاریخ اسلام پژوهش دانشگاه کیمبریج برای نخستین بار سلجوقیان بودند که به فرهنگ ملت ایران اهمیت و اعتباری بالاتر از سطح ملی دادند. این کیفیت به تدریج در نام هایی که افراد این سلسله ترک برای خود انتخاب می کردند آشکار شد. اینان به خصوص سلجوقیان روم نام های قهرمانان داستانی ایران را بر خود می نهادند مانند کیخسرو کیقباد کیکاووس.سلجوقیان موفق شدند یکپارچگی سرزمین ایران را که از گستره ای بسیار وسیع برخوردار بود و نیز قدرت مرکزی حکومت ایران دوره ساسانیان را باز آفرینی کند.(۱)
🟠دکتر زرین کوب در کتاب روزگاران در باب ایران گرایی سلاجقه چنین می نویسد:
سلجوقیان قلمرو ایران را به روزگار ساسانی رساندند و فرهنگ ایرانی و میراث ساسانی را نشر دادند.(۲)
معزی نیشابوری ملک الشعرای دربار سلطان ملکشاه سلجوقی در وصف سلاجقه چنین می سراید:
دیده گردون ندید از دوده سلجوقیان
رو مبارک تر به «ایرانشهر» شاه و شهریار
🟡عصر سلجوقیان بی تردید یکی از ادوار درخشان تاریخ ادبیات فارسی در ایران بزرگ محسوب میشود. شعر فارسی در قالب های قصیده، مثنوی، و رباعی با مضامین ،حکمی عرفانی ستایشی رزمی و بزمی در عالی ترین سطح هویدا شد. شاعرانی که غالباً از علم و حکمت مایه فراوان داشتند، چون ناصر خسرو قبادیانی، معزی نیشابوری، انوری ابیوردی، خاقانی شروانی و نظامی گنجوی از جمله نام آورانی بودند که در قلمرو سلجوقیان آثار بسیار ارزشمندی به نظم فارسی خلق کردند. همچنین سلجوقیان زبان فارسی را در نواحی خارج از فلات ایران از جمله آناتولی نیز رواج دادند.(۱)
🔵طغرل سلجوقی اولین فرمانروای دنیوی در تمام ایران پس از سقوط سلسله ملی ساسانی گردید. سندی که در سال ۴۵۴ ق / ۱۰۶۲م از دیوان رسايل طغرل صادر شد از او به عنوان «شاهنشاه» به رسم خسروان ایران باستان یاد می کند و همچنین تاج خسروی بر سر میگذارد.(۳)
🟣کمال الدین حلمی در مورد تأثیر سلجوقیان در رواج اصول هنر ایرانی در سرزمین های دیگر نوشته است:
سلاجقه اصول هنر ایرانی را گسترش دادند به طوری که این اصول در سرزمینهای شام و آسیای صغیر بلکه در مصر و شمال آفریقا خود را نشان دادند.
🟢همچنان معماری این دوره بر اساس سنت باستانی ایران استمرار یافت.دوره سلجوقی نمایانگر نوعی از توازن و تعادل برای معماری ایرانی که از تجارب معماری پیشینه ایران مایه میگرفت و الگوهای جدیدی هم برای آینده تثبیت کرد.(۱)
📚منبع
۱.سلجوقیان از آغاز تا فرجام، دکتر سید ابوالقاسم فروزانی، ص ۴۷۳ و ۴۷۴ و ۴۷۹ و ۴۵۶ و ۴۵۷
۲.روزگاران، عبدالحسین زرین کوب، ص ۴۶۲
۳. سلجوقیان، دکتر ملیحه ستار زاده،ص ۵۲
🌹@Historiumclub🌹
نخستین دولتی که با بندگان و زر خریدان مغلوب خود چون فرزندان خویش رفتار نموده ایران هخامنشی بود.
( هرودوت)
📚منبع: تمدن شش هزار ساله ایران باستان، علی غفاری، ص ۷
🌹@Historiumclub🌹
نخستین دولتی که نفوذ غرب را از شرق برید و دندان طمع روم را از هند کشید ایران ساسانی بود
( مسيور ثو فرانسوی )
📚منبع: تمدن شش هزار ساله ایران باستان، علی غفاری، ص ۵ و ۶
🌹@Historiumclub🌹
💠جنبش راوندیه💠
🔴 شگفت تر از همه جنبش‌های مذهبی ضد عرب، نهضت راوندیه است. راوند نام دو مکان مختلف است؛ یکی نزدیک کاشان و اصفهان و آن دیگر نزدیک نیشابور. دوزی پنداشته است که مراد از راوند قریه ای است که نزدیک کاشان است. ولی ظاهرا اشتباه کرده است، زیرا طبری (ج ۳، ص ۱۲۹) و ابن طقطقی (الفخری، ص ۱۸۸) و دیگران، راوندیها را اهل خراسان می دانند.
🔵 راوندیه، در ظاهر از علاقه به منصور عباسی دم می زدند، اما در حقیقت بعد از کشته شدن ابومسلم، قصد هلاک منصور را داشتند و می خواستند او را غافلگیر کنند، و همان گونه که وی ابومسلم را با نیرنگ و تزویر از میان برده بود، آنها نیز او را به تدبیر و نیرنگ هلاک کنند. فرقه راوندیه نخست با کیسانیه یعنی طرفداران محمد حنفیه (فرزند علی بن ابیطالب) همگام بودند، سپس از کیسانیه جدا شدند و به نفع عباسیان تبلیغ کردند. این فرقه قائل به تناسخ و حلول بودند و به ابومسلم ارادت عجیبی داشتند. راوندیه، منصور را خدای خود خطاب کردند و برای ادای احترام، گرداگرد قصر منصور طواف می کردند و می گفتند: این کوشک پروردگار ماست. منصور، نه تنها اکرام و اطاعت آنها را نپذیرفت، بلکه روسای آنها را به زندان افکند. از آن لحظه به بعد، منصور دیگر در نظر آنها خلیفه نبود، بلکه غاصبین بود که بر تخت خلافت تکیه زده بود.
🟢 راوندیه برای نجات روسای خود از زندان و از میان بردن منصور، راه زندان را در پیش گرفتند و برای اینکه کسی متوجه مقصود آنها نشود، تابوتی خالی را به دوش گرفتند و چنین وانمود کردند که‌مرده ای را برای تدفین به گورستان می برند. همینکه به زندان رسیدند، درها را شکستند و روسای خود را آزاد کردند و سپس به قصر خلیفه حمله ور شدند و نزدیک بود که بر منصور غالب آیند که معن بن زائده شیبانی، که از منصور خائف و متواری بود، در آن حال برسید و با کشتن عده ای از راوندیه، منصور را نجات داد و بدین خدمت از طرف منصور به او امان داده شد. معهذا عده ای از مردم ایران بر عقیده راوندیان باقی ماندند و عباسیان را بدان سبب که از خدا شدن و خدایی کردن روی بتافتند دیگر به خلافت نشناختند.
📚منبع
📕نهضت شعوبیه (جنبش ملی ایرانیان در برابر خلافت اموی و عباسی)
🖊مولف: حسینعلی ممتحن
📄صفحه: ۳۲۷ و ۳۲۸
🌹@Historiumclub🌹
💠نام ایران در اشعار نظامی گنجوی💠
🌹@HistoriumClub🌹
💠جستاری درباره آیین زروانی💠
🔴فرقه زروانی که انشعایی از آیین زرتشت بود در اواخر دوران هخامنشی به وجود آمد و تأثیر و عمر طولانی آن نیز ناشی از آن بود که حکمرانان و بسیاری از اشراف ساسانی زروانی بودند. پ زروانیان معتقد بودند هم اهورامزدا (اورمزد و هم اهریمن فرزندان زروان) به معنای «زمان جاودان» و در نتیجه برادرند و همیشه با یکدیگر میجنگند چون به این ترتیب اهریمن نیروی تاریکی نیز از تبار خدای مطلق و دور از دسترس به حساب میآمد.
🟠زروانیان میگفتند اهریمن هنگامی به وجود آمد که زروان لحظه ای در توانایی خود در داشتن پسری شایسته دچار تردید شد. بنا بر اعتقاد زروانیان اهورامزدا پس از ظهور مسئولیت تمام خلقت را بر عهده گرفت و پدرش تمام قدرت خود را به او واگذار کرد و در نتیجه مراسم دینی و هدف های اخلاقی دین زرتشت در آیین زروانی به قوت خود باقی ماندند از سوی دیگر اهورامزدا حالا خدایی مخلوق به حساب می آمد. به علاوه چون اهورامزدا برادر اهریمن بود اصل زرتشتی جدایی خیر و شر از میان رفته بود.
🟡آیین زروانی همچنین راه را برای اندیشیدن و پرسش درباره ی قدرت زمان و تأثیر آن بر زندگی بشر و رویدادهای جهان گشود. نتیجه پیدایش مکتب جبر و تقدیر بود که با اصل زرتشتی آزادی اراده و مسئولیت فرد در تضاد قرار داشت ریشه ی جبر مطلق در تفکر عرفانی و غیر عرفانی بعدی در آثار شاعران ایرانی مانند خیام ، باباطاهر ، سعدی و حافظ را شاید بتوان در عقاید دوردست زروانی جست وجو کرد. این تأثیر را امروزه هم میتوان در کاربرد واژه هایی مانند روزگار، دهر و زمانه در زبان و ادبیات فارسی دید که همه تلویحاً از قدرت مطلق زمان بر سرنوشت بشر حکایت می کنند.
📚منبع
📘ایرانیان دوره باستان تا دوره معاصر، همایون کاتوزیان، ص ۶۱
🌹@HistoriumClub🌹
💠خدمات سامانیان به فرهنگ و زبان پارسی به قلم سعید نفیسی💠
«در آن زمان ها (مقصود زمان زندگی رودکی است) پادشاهان بزرگ سامانی در خراسان فرمانروایی داشتند. آسیب تا زیان از مشرق ایران برافتاده بود و دیگر فرمانروایان بیگانه بر خراسان چیره نبودند. پادشاهان سامانی با مردم خراسان برادرانه رفتار میکردند. دیگر مردم خراسان مجبور نبودند زبان تازی را به کار ببرند. امرای آل سامان زیردستان و خراج گذاران خود را به شیوایی و شیرینی های زبان فارسی اجازت داده بودند. سرایندگان نامی چون ابوشکور بلخی و ابوالموید بخارایی و فرالاوی و شهید بلخی و ابوشعیب صالح بن محمد هروی فضل بن عباس بخارایی و صانع بلخی و خبازی نیشابوری و سپهری بخارایی شعر پارسی جدید را با شعر تازی که در اوج فصاحت بود، برابر ساخته بودند.زبان پارسی ما زمینه هزارساله را آماده ساخته بود و توشه راه دراز را با خود برداشته. امرای سامانی به شاعران صله های گران میدادند. شاعر در دربار ایشان جای بزرگ داشت. زیرا که این رادمردان ایرانی نژاد میخواستند ایران را، که ناگهانی پس از سقوط ساسانیان در شکنجه تازیان افتاده بود، از آن گرداب برآورند و زبان پارسی را درباره بر آن تختی که زبان پهلوی از آن برخاسته بود بنشانند و شعرای دربار ایشان پهلوانان این جنبش بزرگ بودند. در آن روزها مردی و دلاوری و در آن پهنه میدان کلک (قلم نی) و شمشیر دبیر و سراینده با سردار و سالار یکسان بود.»
📚 منبع
📘 احوال و اشعار ابوعبدالله جعفر بن محمد رودکی سمرقندی، سعید نفیسی ، ج ۱، ص ۱و۲
🌹@Historiumclub🌹
💠سامانیان و احیای فرهنگ و هویت ایرانی 💠
🌹@HistoriumClub🌹
✨انسان فقط به وسیله راستی میتواند شبیه بخدا شود چنانچه مغان ایرانی برای خدای خود میگوید او روح راستی است.
(فیثاغورس)
📚منبع: تمدن شش هزار ساله ایران باستان، علی غفاری، ص ۲۸
🌹@HistoriumClub🌹
💠سید جواد طباطبایی سپهسالار فرهنگ ایرانشهری💠
🔴ایرانشهر و اندیشه‌ی ایرانشهری در تفکر و آثار استاد جواد طباطبایی جایگاه ویژه‌ای دارند. به همین خاطر برخی به اشتباه گمان میکنند که ایرانشهر را مرحوم طباطبایی اختراع کرده است، در صورتی که اصلاً چنین نیست. مفهوم ایرانشهر به معنای کشور ایران قدمتی بسیار دیرینه دارد که نخستین نشانه‌های آشکار آن را از دوره‌ی ساسانی به بعد در فرهنگ و تاریخ سیاسی ایران ملاحظه می‌کنیم. کاری که مرحوم طباطبایی بر آن همت گماشت، یادآوری این مفهوم در اندیشه‌ی سیاسی ایرانیان در طول تاریخ بود. او در زمانی که متفکران چپی و مذهبی موجودیت ایران را آماج حملات خود قرار میدادند، با اتکا به تاریخ، به صورت مستند نشان داد که اندیشه و مفهوم ایرانشهر یا همان کشور ایران ، قدمتی باستانی دارد.
🟠طباطبایی با استفاده از مستندات تاریخی در آثار خود نشان داده است که مهم‌ترین عامل ماندگاری ایرانشهر و اندیشه‌ی ایرانشهری ، اتکای آن به فرهنگ می‌باشد. اگر مفهوم ایرانشهر به طور کامل متکی به دین یا مذهب یا قوم یا نژاد خاص می‌بود، انتظار داشتیم که بعد از اسلام با آمدن و رفتن حکومت‌های مختلف با مذاهب، ادیان و نژادهای مختلف، مفهوم ایرانشهر نیز از بین می‌رفت، اما از آنجا که ایرانشهر بر یک فرهنگ قدرتمند استوار شده بود و این فرهنگ پدیده‌ای فراقومی، فرانژادی و فرادیتی بود، بعد از اسلام نیز پابرجا باقی ماند.
🟡او میگوید که «ایرانشهر» مقوله‌ای در تاریخ‌نویسی ایران است و به هیچ وجه شعاری در پیکار سیاسی نیست. «ایرانشهر» به عنوان مقوله‌ای برای تبیین تداوم تاریخی ایران به کار رفته که یکی از مقدمات تدوین تاریخ جامع ایران است، یعنی اینکه در نوشتن تاریخ ایران تداومی در دوران قبل و بعد از اسلام در ایران وجود دارد، دوره‌ای که نام ایران، ایرانشهر بوده‌است. طباطبایی نشان می‌دهد که میتوان نظریه‌های سیاسی در دوران پس اسلامی در ایران را در ادامهٔ خداینامه‌ها و سِیرَالمُلوک‌های بازمانده از دورهٔ ساسانی مورد بررسی قرار داد و تفسیر کرد.
🌹@HistoriumClub🌹
🔴عظیم ترین دول بحری که در اقیانوس هند و جميع دریا های شرق حق تقدم و برتری یافت ایران ساسانی بود.
🟠نخستین دولتی که قوای بحری وی مملکت چین را با مغرب اتصال بخشید و جهازات آنها در تمام بنادر بطور مطمئن رفت و آمد داشت ایران ساسانی بود.
📘منبع: تمدن شش هزار ساله ایران باستان، علی غفاری، ص ۱۵ و ۱۶
🌹@HistoriumClub🌹
✨سیاست رضاشاه از وطن پرستی شدید او سرچشمه میگرفت و جز مصالح و منافع ملی خویش اندیشه ای نداشت اجازه نمیداد کوچکترین مداخلات خارجیان در امور داخلی ایران راه یاید.
📘منبع: رضاشاه کبیر یا ایران نو، لارنس پائول الول ساتن،ترجمه عبدالعظیم صبوری، ص ۱۸۹
🌹@Historiumclub🌹
💠باربد رامشگر و موسیقی دان بزرگ عهد خسرو پرویز💠
🔴باربد یکی از نامورترین هنرمندان ایران است که به شهرتی افسانه ای دست یافته و در متون حماسی و غنایی ایران با جلوه ای خاص مطرح شده است. فردوسی داستان جلوه گری او را در صحنه هنر ایران زمین چنین بازگو میکند در بیست و هشتمین سال پادشاهی خسرو پرویز خنیاگری به نام باربد به درگاه شاه ایران خسرو پرویز آمد و هنر نمایی کرد، اما «سرکش» خنیاگر دربار به باربد رشک برد و سالاربار شاه را درهم و دینار داد باربد را به درگاه راه ندهد باربد چاره ای اندیشید و به باغ شاه رفت و با باغبان او دوستی گرفت و چون خسروپرویز بدان باغ آمد تا دو هفته را در شادی بگذراند، باربد جامه های سبز پوشید و با بربط و رود خویش، بر سروی بزرگ و انبوه رفت و در آن نهان گشت و چون شاه به بزم نشست و شراب نوشید و شب فرا رسید، باربد:
سرودی به آواز خوش برکشید
که اکنون تو خوانیش داد آفرید
🟠بزم نشینان شگفت زده شدند و شاه کسان به جست و جوی نغمه سرا فرستاد، اما او را نیافتند، پس باربد دستان پیکار کرده و سبز در سبزه را بنواخت و بار دیگر شاه به جست و جوی وی فرمان داد ولی باز هم او را نیافتند تا آنکه شاه فرمان داد که بجویید در باغ تا این کجاست همه باغ و گلشن، چپ و دست راست دهان و برش پر ز گوهر کنیم بر این رودسازانش مهتر کنیم باربد، چون این سخن بشنید از نهانگاه بیرون آمد و به نزد شاه رفت و داستان خود را بازگفت و شاه او را میر رامشگران ساخت و دهانش را پر از در خوشاب کرد و بدین ترتیب باربد سالها در خدمت خسرو پرویز بود و سرانجام به دلیلی نامعلوم، به زادگاه خویش بازگشت.
🟡باربد نزد خسرو پرویز بسیار محبوب بود و افسانه های بسیاری درباره این موضوع وجود دارد از جمله به گفتهٔ خواجه نظام الملک طوسی، روزی باربد به ملاقات یکی از درباریان رفت که به دستور خسرو برای مدتی در زندان بود. او به صورت کنایه‌ای شاهنشاه را برای این کار سرزنش کرد و همین سخن کافی بود تا آن فرد آزاد شود.معروف ترین افسانه درباره خسرو و باربد ماجرای مرگ اسب خسرو است که چون اسب معروف خسرو که «شبدیز» نام داشت و خسرو دلبستگی بسیار به آن داشت مرد، درباریان از رساندن این خبر از جان خود می ترسیدند و به وی متوسل شدند که به اشاره و کنایه ای در ضمن آواز این خبر را به خسرو بگوید.
🟢 اسامی پرده هایی که وی ساخته است و آنها را به اسم پرده های خسروانی یا سرودهای خسروانی می نامند در کتاب های ایران ضبط شده. از میان این نوازندگان و سازندگان دوره ساسانی باربد از همه معروف تر است و او را بزرگ ترین استاد موسیقی در ایران دانسته اند و گویند رأی او سایر استادان را حکم قانون داشته و ۳۶۰ آهنگ موسیقی ساخته است که اساس موسیقی ایران امروز همان است و آن ۳۶۰ آهنگ برای آن بود که در سال مکرر نشود و هر روز آهنگی مخصوص به خود داشته باشد و در این میان آهنگ معروف به دستگاه شاهی از همه بهتر و متداول تر بوده است ولی ظاهرا باربد مخترع و بانی موسیقی ایران نبوده و شاید اول کسی بوده است که موسیقی را ترتیب داده و تدوین کرده و برای هر آهنگی اسمی گذاشته است.
📚منبع
📘۱.تاریخ تمدن ساسانی، سعید نفیسی،۲۷ و ۲۸
📕۲.مقاله باربد در حماسه ملی ایران، منصور رستگار فسایی
🌹@Historiumclub🌹
💠تفاوت رضاشاه و آتاترک💠
✨رضاشاه در حالیکه در بسیاری از موارد اعمال کمال آتاترک را مورد تمجید و تقدیر قرار داده و از او پیروی میکند همان آتاترکی که در سال ۱۹۳۸ به دیدنش رفت. رضاشاه عقیده دارد که اصلاحات اساسی کشور را با رعایت کامل آداب و رسوم ملی روی اصول صحیح و درستی پی ریزی کند و برای اصلاحاتی که با در نظر گرفتن این موارد اصولی صورت گیرد ارزش و اهمیت خاصی قائل است و هر قدر که آتاترک میکوشد ترکیه را از گذشته اش جدا ساخته و فاصله ای بین زمامداران قبلی و خودش ایجاد کند به همان اندازه رضاشاه سعی دارد غرور ملی و حس وطن دوستی را که در نهاد هموطنانش نهفته است برانگیزد و آنان را تشویق و ترغیب میکند که از تاریخ باستانی و پر افتخار خود الهام بگیرند.
📚منبع
📘رضاشاه کبیر یا ایران نو، لارنس پائول الول ساتن،ترجمه عبدالعظیم صبوری، ص ۱۹۲ و ۱۹۳
🌹@Historiumclub🌹