majmaqomh | Unsorted

Telegram-канал majmaqomh - مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

1026

حاوي مطالبي مفيد در حوزه نواندیشی ديني، مقالات، گفتارها و یادداشت های اعضای مجمع مدرسين و محققين حوزه علميه قم و اخبار مجمع

Subscribe to a channel

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

امام‌ عليٌّ عليه السلام :

 رُبَّ مُتَنَسِّكٍ و لا دِينَ لَهُ
چه بسا عبادت كننده اى كه دين ندارد

_غررالحکم ۵۳۴۰

💠 کانال رسمی "مجمع مدرسین و محققین" 
حاوی تولیدات فکری در حوزه نواندیشی دینی  

🔸آدرس اینستاگرام
🔸آدرس ایتا

📍آدرس تلگرام :

/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

◾️در پاسداشت جان انسان
✍#ابن‌_عربی*

🌱 بدان که مهربانی با بندگان خدا شایسته‌تر از شوق پرشور به خداوند است. داوود پیامبر می‌خواست خانه پرارج الهی را برپا دارد و بارها نیز چنین کرد، اما هربار که کار خود را به پایان می‌برد، [آنچه برپا داشته بود] فرو می‌ریخت. آنگاه گله به درگاه خدایی برد. خداوند چنین وحی نمود که این خانه به دست کسی که خون ریخته است برپا نمی‌شود. پس داوود گفت: ای پروردگار من! آیا آن‌همه در راه تو نبود؟ گفت: آری! اما آیا ایشان بندگان من نبودند؟! پس داوود گفت: آن خانه را به دست کسی برپا دار که از [فرزندان] من باشد. خداوند چنین بر وی هویدا ساخت که فرزندت سلیمان آن را خواهد ساخت.

🌱 اما مراد [از این داستان]، پاسداشت سرشت انسانی است که استواری‌اش سزاوارتر از نابودی‌ و نیستی اوست. آیا نمی‌نگری که خداوند برای دشمنان دین، حکم به باج‌دادن و سازش و آشتی کرد تا بدین‌وسیله باقی بمانند. و [در سوره انفال آیه ۶۱] فرمود: «پس اگر جانب آشتی را نگاه داشتند، تو نیز چنین کن و کار خود را به خدا واگذار نما»!

🌱 آیا نمی‌نگری که وقتی کسی باید قصاص شود، چگونه به صاحب خون [ریخته‌شده]، راه گرفتن خون‌بها و بخشش را نشان می‌دهد و تنها اگر [صاحب خون] این را نخواست، آن شخص [که قصاص او واجب است] کشته می‌شود؟ آیا نمی‌بینی که اگر صاحبان خون ریخته‌شده گروهی باشند که از ایشان تنها یکی به خون‌بها یا بخشش خشنود باشد درحالی‌که دیگران کشتن او را می‌خواهند، خداوند جانب آن‌کسی را می‌گیرد که به خون‌بها و بخشش نظر دارد و او را به آن‌کس که قصاص می‌خواهد برتری می‌بخشد؟

🌱 آیا نمی‌نگری که محمد (که سلام بر او باد) به صاحب‌النسعة گفت که: اگر او را بکشی تو نیز همانند او خواهی بود؟! آیا نمی‌بینی که (در سوره شوری آیه ۴۰) گفت: «پاداش بدی، یک بدی همانند آن است»! و قصاص را بد نامید. یعنی این کار بد است حتی اگر مشروع باشد. «پس هر که ببخشد و اصلاح کند پاداش او با خداوند است»! زیرا کسی که بخشیده‌ شده است، شبیه به خداوند است.

🌱 ... پس اگر دریافتی که خداوند سرشت و آفرینش انسان و پابرجایی‌اش را خواسته است، پس تو به این کار سزاوارتری که نیک‌بختی و شادکامی تو در این کار است. زیرا تا وقتی انسان زنده است، امید آن می‌رود که به ویژگی درخوری که برای آن آفریده شده است برسد. هرکس برای نابودی انسان بکوشد، به‌راستی کوشیده است که او را [و خودش را که با او هم‌سرشت و هم‌آفرینش است] از رسیدن به کمال شایسته‌اش بازدارد.



📝 * ابن‌عربی، محیی‌الدین، فصوص‌الحکم، فصّ حکمت نفْسی در کلمه یونُسی. ترجمه عبارات: میلاد نوری. [...]ها از من است. م.

@ZarbahangeKherad
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🟣دو نشانه متعصبان

✍#رضا_بابایی

◻️«تعصب» که در ادبیات دینی به آن «جاهلیت» هم می‌گویند، شایع‌ترین بیماری فکری در جوامع عقب‌افتاده است. درمان آن نیز بسیار دشوار است؛ چون هیچ کس خود را متعصب نمی‌داند. تعصب، چیزی است که ما آن را همیشه در دیگری می‌بینیم و دیگری در ما. ما نمی‌توانیم به او ثابت کنیم که متعصب است و او نیز نمی‌تواند تعصب ما را به ما نشان دهد. اما دو ویژگی مهم در انسان‌های متعصب وجود دارد که خوش‌بختانه تا حدی قابل اندازه‌گیری است و از این راه می‌توان میزان و مقدار تعصب را در انسان‌ها حدس زد:

🔻یک. غلبه باورمندی بر دانشمندی:
باورهای انسان متعصب، بسیار بیش از دانش‌های او است. او بیش از آنکه بداند و بشناسد و بخواند، باورمند است و آن اندازه که اقیانوس باورهای او سرشار است، کاسه دانشش پر نیست. باورها در غیبت دانش‌ها، از سنگ و چوب، بت می‌سازند و از زمین و زمان، مقدسات. اگر نیوتن یا زکریای رازی متعصب نبودند، از آن رو است که دانسته‌های علمی آنان، بسیار بیش از باورهای فراعلمی و فرازمینی ایشان بود. نیز به همین دلیل است که دیو تعصب، معمولا قربانیان خود را از میان جوانان و مردم کم‌سواد می‌گیرد.

🔻دو. ناآشنایی با «دیگر»ها متعصب:
معمولا شناختی ژرف از دیگران و باورهایشان ندارد. بی‌خبری از اندیشه‌ها و باورهای دیگران، او را به آنچه دارد، دلبسته‌تر می‌کند. انسان‌ها هر چه با شهرها و کشورهای بیشتر و بزرگ‌تری آشنا باشند، دلبستگی کمتری به روستای خود دارند.

◽️بنابراین، انسان متعصب، بیش از دانش، گرایش دارد و بیش از آنکه عقیده‌شناس باشد، عقیده‌پرست است. حاضر است در راه عقیده‌اش جان بدهد ولی حاضر نیست که بنشیند و درباره عقیده‌اش بیندیشد یا بخواند یا از دیگران بپرسد. او می‌خواهد آنچه را که می‌داند، در گوش دیگران فرو کند، اما حاضر نیست به آنچه دیگران نیز می‌دانند، گوش دهد. فردوسی، توانایی را در دانایی می‌دید (توانا بود هر که دانا بود)؛ اما انسان متعصب، دانایی را در توانایی می‌بیند؛ یعنی گمان می‌کند که اگر توانست حرفی را بر دیگران تحمیل کند، حقانیت و علمی بودن آن حرف را ثابت کرده است.

◽️متأسفانه بخشی عظیم از جامعه، آماده و مستعد تعصب‌ورزی است و هر کس زودتر سراغ آنها برود، مهارشان را در دست می‌گیرد. تعصب، ظرف است؛ گاهی سرشار از انگبین و گاهی آکنده از زهر. جنگیدن با تعصب‌، چندان نتیجه‌بخش نیست؛ اما می‌توان زودتر از دیگران از راه رسید و ظرف تعصبات را از نیکی و خیرخواهی و صلح‌جویی و مدارا و سازندگی و نوع‌دوستی پر کرد؛ پیش از آنکه دیگران، همین ظرف‌ها را مملو از کینه و دشمنی ‌‌کنند.

◽️متعصبان را به‌راحتی می‌توان سازمان‌دهی کرد و به کارهای سخت واداشت. آنان، کنش‌گر و سراپا غیرت و اراده‌اند، و هیچ نیرویی در برابرشان تاب مقاومت ندارد، مگر حکومت قانون. برای مهار خشونت و زیاده‌خواهی متعصبان، در کوتاه‌مدت هیچ راهی وجود ندارد، جز تقدیس و تقویت قانون و استوارسازی پایه‌های آن. تعصب، تا آنجا که قانون را نقض نکند، خطری برای جامعه ندارد. گرفتاری از وقتی آغاز می‌شود که قانون در برابر متعصبان و خشونت‌طلبان کوتاه بیاید و دست آنان را باز یا نیمه‌‌باز بگذارد. زنان و مردان تعصب‌مدار، قانون‌گریزترین مردم روزگارند. آنان خود را تافته‌های جدابافته می‌دانند و عقیده خود را مقدس‌تر از هر قانونی. قانون را تا آنجا گردن می‌گذارند که پشتیبانشان باشد؛ نه بیش از آن.

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

#گفتگو

⚡️روایتی از برخورد تند پیامبر(ص) با بی‌حجاب نداریم

🔰#سید_ابوالفضل_موسویان

🔻امر به معروف و نهی از منکر دو اصل مسلم و فریضه واجب قرآنی است و در آیات قرآن هم به دفعات از آن نام برده شده و جالب اینکه انجام آن را وجه تمایز و ویژگی‌ متفاوت امت اسلامی دانسته و خداوند در آیه ۱۱۰ آل‌عمران فرموده است: «كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ.» بنابراین در اصل این فریضه و وجوب آن بحثی نیست، ولی اینکه در چه مسائلی باید امر به معروف و نهی از منکر کنیم و چگونگی آن نیازمند تبیین است. در فقه بیان شده که اولین شرط برای انجام این دو فریضه، تأثیرگذاری آن در مخاطب است و مبنای این سخن روایات است نه اینکه فقها طبق ذوق خود یا با دلیل عقلی این مطلب را بیان کرده باشند. طبق روایات، اگر این اقدام مؤثر واقع نشود یا نتایج معکوسی داشته باشد، خلاف شرع است و نباید انجام شود. پس اولین شرط، تأثیرگذاری است.

🔻همچنین مسئله دیگر این است که باید چه کسانی را امر به معروف و نهی از منکر کنیم. براساس روایات، باید در مسائل مهم جامعه امر به معروف و نهی از منکر کنیم نه هر مسئله‌ای. مردم جامعه همانند سرنشینان یک کشتی هستند و اگر کسی آسیب ببیند، همه صدمه خواهند خورد. امروز هم باید ببینیم که چه اموری به جامعه آسیب وارد کرده است و کل جامعه را تهدید می‌کند و به نابودی می‌کشاند. امام علی(ع) در آخرین وصیت خود فرمودند: لا تترک الامر بالمعروف و النهی عن المنکر فیولی علیکم شرارکم؛ اگر شما امر به معروف و نهی از منکر را کنار بگذارید، اشرار و فاسدان روی کار می‌آیند و اداره جامعه را برعهده خواهند گرفت. بنابراین مصادیق امر به معروف باید موضوعاتی در این سطح باشد نه یکسری مسائل فردی. البته نمی‌خواهیم منکر اجرای آن در سطوح پایین‌تر و مسائل فردی شویم. امام حسین(ع) هم فرمودند: «إِنّی لَمْ أَخرُجْ أَشِراً و لا بَطِراً و لا مُفْسِداً و لا ظالِماً، إِنَّما ...»؛ از آنچه جامعه را از دین دور می‌کند و اشرار و مخالفان را روی کار می‌آورد باید جلوگیری شود. ورود به مسائل جزئی درست نیست، زیرا آسیب ناشی از آن در درجه اول متوجه شخص است.

🔻شهید مطهری می‌فرمود یکی از موضوعاتی که در طول تاریخ اسلام سبب تخریب چهره اسلام شده، روش‌های غلط در امر به معروف و نهی از منکر بوده است. ایشان مثال زده‌اند که در قم عده‌ای به مجلس عروسی می‌ریزند و آلات و ابزار موسیقی را می‌گیرند و نزد فقیه آن زمان می‌برند. ایشان هم گفته بودند که شما مرتکب چند کار خلاف شدید؛ چرا بدون اجازه وارد مجلس شدید و بعد با چه مجوزی اموال دیگران را از بین بردید و این کار شما درست نبود.

برخورد خشن کار صحیحی نیست

🔻حواسمان باشد که نباید در مسائل جزئی غرق شویم، زیرا برخی دوست دارند که مردم سرگرم این امور باشند و از موضوعات اصلی جامعه که باید در آنها امر به معروف صورت گیرد غافل شوند. الان مردم به شدت گرفتار مشکلات اقتصادی، تورم، بیکاری و... هستند و در چنین فضایی تأکید کردن بر مسئله‌ای اخلاقی و فردی و برخورد خشن کار صحیحی نیست. مردم می‌گویند چرا برخی باید این‌قدر روی مسائل جزئی انرژی بگذارند و وقت صرف کنند، ولی انگیزه کمتری برای برخورد با فسادها و اختلاس‌های بزرگ وجود دارد.

🔻از همه مهمتر اینکه امر به معروف و نهی از منکر باید با زبان، گفتار و نیز اعتقاد و عمل همراه باشد؛ آیا عمل این است که ما اسلحه و شلاق برداریم و به جان جامعه بیفتیم؟ بسیاری معتقدند که عمل به معنای این است که انسان با اعمال نیک دیگران را به دین دعوت کند نه اینکه دروغ بگوید و مال مردم را بخورد و بخواهد جلوی خلاف دیگران را بگیرد. همه ماجرای پیامبر(ص) و نهی رطب را شنیده‌اید. پیامبر(ص) آن روز که خرما خورده بودند آن بچه را نهی نکردند. حال چند نفر از کسانی که امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند در زندگی به همه امور شرعی پایبندند؟ آیا در این مورد صداقت وجود دارد؟ اگر مردم صداقت را مشاهده می‌کردند، مسلماً تأثیرگذار بود. گاهی اختلاس‌های میلیاردی نادیده گرفته می‌شود، ولی یک دزد برای یک دزدی جزئی دستگیر و مجازات می‌شود. یکی از دلایل گرایش مردم اندلس به اسلام، رفتار خوب بازرگانان بود. در عمل باید طوری رفتار کنیم که دیگران جذب شوند نه اینکه ما خود و خانواده‌مان را تهذیب نکنیم و اگر افراد دیگر مرتکب کوچکترین کار نادرستی شدند، آن را تحمل نکنیم. این نوع برخورد نه تنها مؤثر نیست، بلکه باعث انزجار دیگران از دین می‌شود و می‌گویند این چه دینی است که شما هزار کار خلاف می‌کنید، ولی در برابر کوچکترین خلاف ما سختگیری می‌‌کنید./متن کامل گفتگو/

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

#کتاب_امروز

📚سالنمای دین و دینداری در ایران (1397)

🔖این کتاب میکوشد تا سیر وضعیت دین و دین داری را در دهه اخیر نشان داده نقطه کنونی (1397) را برجسته کند و وضعیت احتمالی در آینده نزدیک را تصویر نماید برای انجام این پژوهش علاوه بر استفاده از پژوهشهای صورت گرفته در این حوزه و با توجه به یافته های پژوهشی و استفاده از نظرات 20 تن از نخبگان و کارشناسان مرتبط حوزوی - دانشگاهی و از مراکز مختلف راهکارهای پیشنهادی آنها نیز جمع بندی و ارائه شده است.

🔖در این پژوهش علاوه بر ارائه سیر دین داری ایرانیان که از تحلیل ثانوی پژوهشهای معتبر کشوری به دست آمده است به وضعیت نهاد دین نیز توجه شده است؛ به این معنا که وظایف و عملکرد نهادها و سازمانهایی که به گونه ای بر دینداری اثرگذار هستند تحلیل شده و شاخصهای دیگر دین مانند اقلیتهای دینی و آسیبهای دین داری نیز بیان و بررسی شده است تا تصویری حد الامکان نزدیک به واقع از وضعیت دین و دین داری در ایران ارائه شود.

📍این کتاب به همت جمعی از پژوهشگران با مدیریت دکتر حامد عبداللهی سفیدان در 685 صفحه و به قیمت 900 هزار تومان در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

امام علی (ع):

"مَن ظَلَمَ رَعِيَّتَهُ، زَالَتْ مَلَكُوتُهُ، وَعَجَّلَ اللّهُ هَلاَكَ".

کسی که به رعیت خود ستم ورزد٬ خداوند حکومتش را زایل سازد و در هلاکت و نابودی وی تعجیل کند.

_شرح غررالحکم ۵/٣۵٨

💠 کانال رسمی "مجمع مدرسین و محققین" 
حاوی تولیدات فکری در حوزه نواندیشی دینی  

🔸آدرس اینستاگرام
🔸آدرس ایتا

📍آدرس تلگرام :

/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔰فرایند قبیله ای شدن دولت ها
✍محمود_شفیعی

🏷در جهان امروز همه دولت ها دو دغدغه اساسی را دنبال می کنند: ۱.خودشان را حفظ کنند و بقای دولت را تضمین نمایند. ۲. بتوانند کار ویژه های تخصصی خود را انجام دهند.
مهمترین کارویژه های دولت های امروز غیر از حفظ امنیت داخلی و خارجی و حل اختلافات داخلی و خارجی، توسعه همه جانبه انسانی در بخش های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است.

🏷انجام این کارویژه ها مستلزم آگاهی بخشی کافی به مردم، کسب رضایت همگانی و جلب حمایت گسترده مردم از سیاست های دولتی معطوف به توسعه است. تحصیل حمایت دیرپا، آگاهانه و فعالانه مردم بدون تاسیس نهادهای چند جانبه مدنی، حزبی، آموزشی، تبلیغی، فرهنگی، نظامی، انتظامی و ...، که از عقلانیت کافی برخوردار باشند و روابط دو جانبه انسانی پایدار بین مردم و حکومت را تضمین نمایند، ممکن نیست.

🔸اما بسیاری از دولتها، (به ویژه، در کشورهای توسعه نیافته و از آن ویژه تر در خاورمیانه که گرفتار استبداد دیرین و متصلب است،) به دلایل مختلف که فرصتی برای پرداختن به آنها نیست، چنین هنر و عقلانیتی را ندارند. این دولتها با تاسیس نهادهای نظامی و نظام تک حزبی یا چند حزبی دولت پایه، فقط می توانند به صورت هیجانی و موقتی حمایت کوتاه مدت زودگذر عمومی را به دست آورند.

به همین دلیل رهبران این دولتها در انجام کارویژه اصلی خود، یعنی توسعه انسانی همه جانبه عاجز می مانند و در عوض با اجرای سیاست های ضد و نقیض نه تنها در انجام کارویژهایی خود موفقیتی به دست نمی آورند، بلکه بقای خود را نیز در خطر می بینند.

🏷در چنین شرایطی، این دولتها در عمل تمام انرژی خود را صرف بقای خود می سازند. رهبران اصلی و کلیدی این دولتها به سیاستهای مختلف معطوف به حفظ و بقای خود رو می آورند:

✔️الف. اگر به نهادهای خود ساخته بدبین شوند با دست خود چنین نهادهایی را تضعیف می کنند. مثلا حزبی را منحل اعلام می کنند یا در داخل آن چند دستگی به وجود می آورند و کارهای دیگر.

✔️ب. اگر به افراد شایسته و کاردان بدبین شوند، شغل و سمت آنان را تغییر می دهند و گاهی نیز آنها را خانه نشین می کنند و در بدترین حالت آنها را معدوم می سازند.

✔️ج. در عوض تا آنجا که ممکن است دولت را با جذب دوستان، وفاداران، فامیل ها، بستگان سببی و نسبی، و همه کسانی که از قدیم الایام در سفر و حضر، در مدارس و سرباز خانه ها، در محلات و گعده ها، با آنان رابطه و علقه شخصی داشته اند، بدون در نظر گرفتن شایستگی شغلی، همه را وارد نهادهای دولتی می نمایند.

🔸 اینجاست که دولت خانوادگی-قبیله ای معطوف به بقا جای دولت مصمم به توسعه را پر می کند و اصلی ترین نقش دولت برای همیشه به حاشیه می رود و فقط در سطح زبانی و در راستای روان درمانی جامعه با گفتار، بحث عدالت و توسعه به کلیشه رایج دولت تبدیل می گردد.

🏷نتیجه: هیچ دولتی نمی تواند بدون تن دادن به عقلانیت سیاسی تخصص گرا از یک سو و جلب مشارکت فعالانه مردم از سوی دیگر، اصلی ترین کار ویژهای خود، به ویژه توسعه همه جانبه کشور را انجام دهد. شرط اول، پدیده ای علمی-عقلانی و شرط دوم، امری اخلاقی- عقلانی است. بی تردید، دین ورزی صادقانه در عرصه سیاسی نیز، بر این دو شرط توصیه می نماید.

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔰تقدم امنیت یا تقدس امنیت؟
✍#محمد_مهدی_مجاهدی

🔻متاسفانه برخی از روی نادانی و/یا با شیطنت مغالطه‌ی ظاهرالصلاح و خطرناکی را درباره‌ی اهمیت امنیت مرتکب می‌شوند. در این مغالطه، با ارجاع به مکتب رئالیسم، امنیت‌اندیشی و اقتدارگرایی را یکی می‌گیرند. یا به تعبیر دیگر، میان «اولویت داشتن امنیت» و «اصالت و قداست دادن به امنیت» تفاوتی نمی‌بینند.

همه‌ی هنر رئالیست‌ها و بعدا نو-رئالیست‌ها در نشان دادن راه‌هایی بود برای شکستن این‌همانی میان اولویت دادن به امنیت از یک سو و اصالت و قداست دادن به امنیت از سوی دیگر.

🔻امنیت‌اندیشی، به معنای اولویت دادن به امنیت، یعنی قبول این ایده‌ی درست که تأمین درجاتی از امنیت به عنوان مقدمه‌ای لازم برای تامین دیگر خیرات و برخورداری از آن‌ها لازم است. این معنای امنیت هم با لیبرال دموکراسی قابل جمع است هم با سوسیال دموکراسی، ولی توتالیتاریسم سکولار یا ملت‌گرا و یا اقتدارگرایی به نام دین یا امت یا قبیله یا نژاد را توجیه و تجویز نمی‌کند.

معنای اول امنیت (یعنی اولویت قائل شدن برای درجاتی از امنیت) برای همه‌ی سیستم‌ها لازم است، ولی امنیت به معنای دوم مبنای انواع اقتدارگرایی و توتالیتاریسم است.

🔻در مکتب رئالیسم و بعد در مکتب نو-رئالیسم، چندین مفهوم امنیت و چندین رژیم امنیت داریم. ولی «هیچ‌یک» این قدر مبتذل نیست که «خودویرانگری» را در «اصالت دادن به امنیت» نبیند و نشناسد و از آن فاصله نگیرد. امنیت‌اندیشی سخت و کوتاه‌مدت و پرهزینه با سرکوب حاملان و عاملان و حامیان دیگر خیرات عمومی از جایی به‌بعد به امنیت گورستانی می‌رسد و خودش امنیت‌زدا و بلکه امنیت‌ستیز می‌شود. ‌

امنیتی که هم اصیل و هم مقدس دانسته ‌شود، همه‌ی خیرات را می‌بلعد و بعد کارش به بلعیدن نظام‌ها و ساختارها و نهادهای مدنی و سیاسی و نهایتا بلعیدن تک‌تک انسان‌ها می‌رسد.


@mmojahedi
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔴 دین‌داری خودآگاهانه
#محمد_موسوی_عقیقی

🔸یکی از چیزهایی که در اسلام خیلی مورد تأکید قرار گرفته، این‌ست که اسلام عمل دینی رو «خودآگاهانه» می‌خواهد و این خودآگاهی با اجبار که تسلط آگاهی یا ناآگاهی دیگری‌ست، پدید نمیاد. شما در آیات متعدد قرآن می‌بینید که اشاره کرده از اون چیزی که بهش آگاهی و دانش نداری پیروی نکن (اسراء : ۳۶) یا بشارت می‌دهد به مردم تا بهترین حرف، سخن و استدلال رو انتخاب کنند (زمر : ۱۸و۱۹) یا حتی به صراحت گفته شده که از گَمان، تردید و شک پیروی نکنند (یونس : ۳۶).

🔸این خودآگاهی یعنی مردم در پذیرش دین یا دین‌داری باید برای انجام اون عمل قانع شوند. اگر اقناع صورت نگیرد، اون عمل به جای شکوفا کردنِ منش دین‌دار، باعث از دست رفتن روحیه‌ی اون فرد در سایر انجام رفتارهای دینی می‌شود. شما روند اقناعی قرآن پیرامون شراب خوردن رو ببینید، اول می‌گوید از میوه‌ی درخت انگور و نخل روزی خوبی می‌گیرید (نحل : ۶۷)، بعد گفته شده وقتی وارد نماز می‌شوید مست نباشید، چرا؟ چون بفهمید چه حرفی می‌زنید «حَتَّىَ تَعْلَمُواْ مَا تَقُولُونَ» (نساء : ۴۳)، بعد با بیان همون خوب بودنِ شراب گفته شده گناهش بزرگترست (بقره : ۲۱۹) بعد گفته یک عمل شیطانی‌ست (مائده : ۹۰) و بعد گفته دلیل گناهِ شراب این‌ست که باعث نزاع و جدل شده و عقل توحیدی رو از بین می‌برد (مائده : ۹۱). اما شما در عمل چی می‌بینید؟

🔸ببینید چه بلایی بر سر حجاب آوردن. فقهِ حجاب پر از باگ و ابهام، حرف‌های پیرامونش سیاست‌زده، قانونش اجباری؛ بعد اکثریت جامعه، اون‌هایی که حجاب مرسوم رو رعایت می‌کنند خودآگاهی نداشته و فقط حس خوب دارند و اون‌هایی که رعایت نمی‌کنند اصلاً قانع نشدند به رعایت کردنش‌. درحالی که شما روند ورود اسلام به قصه‌ی پوشش زنان رو ببینید، بارها توصیه می‌کنه که عورت خودتون رو بپوشونید (اعراف : ۲۲) بعد توصیه کرده همین لباس‌هایی که به تن دارید رو بهم نزدیک کنید (نور :۳۱) بعد به بخشی از زنان گفته فلان کار رو کنید که شناخته شوید تا آزار نبینید و آخرش هم اجباری نمی‌کند و می‌گوید این برای شما بهترست «ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يُعْرَفْنَ» (احزاب : ۵۹).

🔸انحصارگرایی دینی، خودآگاهی دینیِ فردی و جمعی مردم رو می‌گیرد. حتی اگر مردم مرجع تقلیدی رو انتخاب کنند که کمی فتاوای متفاوت داشته باشد، باز تا جایی پیش می‌روند که اون مرجع تقلید رو از دیانت خارج می‌کنند و همین عدم خودآگاهی دینی باعث شکل گرفتن دینِ آباءواجدادی می‌شود! چیزی که قرآن به شدت دینداران یهود رو به خاطرش توبیخ می‌کند (صاد : ۶و۷).

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

#یادداشت

🟣از فدایی پروری تا نخبه پروری
✍️
#رضا_احمدی


◻️عواقب دو مدل حکمرانی متفاوت قذافی در ليبي و مهاتیر محمد در مالزي

➕ سرنوشت کشورها و ملت‌ها با نوع تفكر و رفتار حاکمانشان در ارتباط است.، اگر آنها صالح، دلسوز، آیند ه نگر و مدیر باشند کشور و ملت خود را سرافرازو خوشبخت، می کنند. در غیر این‌صورت کشور و ملت خود را تباه خواهند کرد. در اینجا معمر قذافی و ماهاتیر محمد، به عنوان دو نوع حاکم متضاد را مرور می‌کنیم:


🏷مدل معمر قذافی

● سرهنگ قذافی انقلابی، پس از به قدرت رسیدن، مهمترین آرمان خود را حمایت بی قید و شرط از جنبش های اسلامی و دشمنی با اسرائیل و آمریکا اعلام نمود و نگاه به بلوک شرق داشت.

● سرهنگ برای یک پارچه سازی فرهنگی و از میان بردن منتقدان،دست به انقلاب فرهنگی زد. کمیته های مردمی را تاسیس کرد تا با مظاهر فرهنگ غربی به مبارزه بپردازند.

● او از چاهای نفت دلار استخراج می‌کرد، بخشی برای  ترویج ایده‌های انقلابی خود و بخش دیگر هم به نیازهای روزمره و زندگی جمعیت اندک لیبی و زندگی اشرافی خود صرف می‌کرد. در این بین خانواده و نزدیکانش ثروت های افسانه‌ای اندوختند.

● قذافی تشکیل هر نوع حزب را ممنوع و مؤسس و گروه آن را اعدام می‌کرد. شرکت کردن در مباحثات سیاسی با کشورهای بیگانه، متهم به جاسوسی شده و به سال‌ها زندان محکوم می‌شد. آموزش زبان‌های خارجی در مدارس ممنوع شد. در لیبی آزادی مطبوعات وجود نداشت. نیروهای امنیتی هرگونه می‌خواستند عمل می‌کردند و فعال مایشاء بودند.

● با آغاز بهار عربی ۲۰۱۱ اعتراض‌های سراسری، علیه حکومت معمر قذافی بر پا شد. نیروهای نظامی لیبی به همراه فدائیان قذافی به شدت مردم را سرکوب کردند. سرهنگ این اعتراض‌ها را توطئه آمریکا و دشمن غربی نامید. سیف الاسلام جانشین او اعلام کرد اروپا را به آتش خواهد کشید. عاقبت قذافی در ۲۸ مهر 1390، به طرز فجیعی به دست معترضین کشته شد.

🏷 مدل مهاتير محمد

● شخصیت بعدی ماهاتیر محمد، پزشک و جراح مالزیایی بود که به نخست وزیری رسید. او برخلاف قذافی از سوی مجلس این کشور، به سمت رئیس دولت انتخاب شد او از قدرت فراگیری برخوردار نبود.

● مالزی کشوری فقیر در شرق آسیا بود که درآمد باد آورده نفتی لیبی را نداشت و از ازدیاد جمعیت و تنوع قومی رنج می‌برد. ماهاتیر توانست این کشور را در مسیر توسعه قرار دهد و به مردم گرسنه ای که در لابلای درختان زندگی می کردند، احترام گذاشته و اعتبار دهد.

● ماهاتیر، نقشه راه مالزی را ترسیم  و غده‌های فساد را ریشه کن کرد. آموزش همگانی و پژوهش‌های علمی را سرلوحه برنامه‌ها و اهداف توسعه قرار داد. درآمدهای کشور را صرف‌ آموزش و کسب مهارت‌های مورد نیاز و ریشه‌کن کردن بی‌سوادی نمود و هزاران نفر از نخبگان را برای کسب دانش و مهارتها، رهسپار بهترین دانشگاه‌های مهم جهان کرد.

● او بجای فدایی پروری به نخبه پروری و جذب دانشمندان از سراسر جهان رو آورد. با تقویت بنیادهای فرهنگی و اقتصادی ملت مالزی، این کشور را به ستاره درخشان جهان اسلام تبدیل کرد.

● ماهاتیرمحمد، بر خلاف سرهنگ  قذافی بجای اینکه وقت و ثروت کشورش را صرف کارهای بی‌حاصلی و رفتن به استقبال تحریم‌های بین المللی کند، استعدادهای کشور را صرف ساماندهی و تولید ثروت ملی ‌کرد و توانست مالزی سنتی و مردم بعضاً بدوی را به یک واحد صنعتی در سطح جهان تبدیل کند و درآمد سرانه کشورش را به مرز ۸ هزار دلار برساند.


🍥 امروز مالزی راه خود را پیداه کرده است و روند رو به‌رشد خود را طی می‌کند. حاکمیت مستبد قذافی همه عقلای جامعه را از میان برده بود و قدرت را در خود منحصر ساخته و با کشته شدن او دیگر نیرویی برای اداره کشور باقی نگذاشته بود؛ لیبی دچار حرج و مرج شد و کشور به سه تکه تقسیم گردید و حتی هرآنچه قذافی در زمینه آبادی انجام داده بود در درگیری‌های نظامی از میان رفت و سال‌ها طول می کشد و هزاران نفر کشته خواهند شد تا کشور به یکپارچه گی سال 1969 برسد.

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔷آیا حدیث «سعادت زن در این است که مردی او را نبیند» صحیح است؟

◻️نعمت‌الله صفری فروشانی؛ استاد جامعه المصطفی(ص) می گوید: داده‌ها در مورد حضرت زهرا(س)، متناقض است. مثلا حضور ایشان در جنگ و سخنرانی و … را از یک‌طرف داریم و از طرف دیگر براساس یک روایت، در جلسه‌ای می‌پرسند که سعادت مرد چیست و حضرت علی(ع) هم وقتی به منزل رفتند از حضرت زهرا(س) جواب را می‌پرسند و ایشان جواب دادند که سعادت زن در این است که مردی او را نبیند و او هم مردی را نبیند.

◻️این مطلب غلط اثر خود را در فرهنگ ما باقی گذاشته است و به همین دلیل در سنت فرهنگی ما سالیان درازی نام همسر و مادران خود را نمی‌بردیم؛ این روایت علاوه بر ضعف سندی و محتوایی خلاف قرآن و سیره نبوی است.

◻️مثلا در  مورد شهربانو چقدر داده غلط داریم و تا جایی پیش رفته است که شهربانوی در شهر ری را مادر امام سجاد(ع) می‌دانند که در کربلا بوده است در حالی که مادر امام سجاد(ع) هنگام زایمان از دنیا رفتند.

◻️متن کامل

@moballeq
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

حضرت زهرا(س):

الْجَارَ ثُمَ‏ الدَّارَ

اوّل همسايه را درياب سپس خانه ات را.

_علل الشرائع ؛ ج‏۱ ؛ ص۱۸۲

🔸آدرس اینستاگرام
🔸آدرس ایتا

📍آدرس تلگرام :

/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

#یادداشت

🟣تجسس همگاني و قانون حجاب
✍#محسن_برهاني

🏷در سال ١٣٦٢ قانون تأسيس وزارت اطلاعات جمهوري اسلامي ايران به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيد. در ماده ١٤ اين مصوبه، شرح وظايف وزارت اطلاعات در هفت بند احصا شده بود. در بند «الف» يكي از وظايف وزارت اطلاعات «كسب و جمع‌آوري اخبار با حداكثر استفاده از نيروهاي مردمي» دانسته شده و در بند «هـ» يكي ديگر از وظايف وزارت اطلاعات «بالا بردن سطح آگاهي و آموزش اطلاعاتي جامعه براي مردمي كردن كسب اخبار» دانسته شده بود.

🏷 در آن زمان شوراي نگهبان با محوريت مرحوم آيت‌الله صافي گلپايگاني و مبتني بر فقه سنتي و همچنين برداشت دقيق، غيرسياسي و غيرمصلحت ‌انديشانه به بررسي مصوبات مجلس مي‌پرداخت. همين دقت فقهي و حقوقي باعث شد كه بند «الف» و «هـ» با اشكال شرعي و اشكال قانوني مواجه شود. شوراي نگهبان در آن زمان تصريح کرد: «چون مستفاد از اصل ٢٥ قانون اساسي، ممنوعيت تجسس در سطح همگاني و مردمي است و استثنا «مگر به حكم قانون» شامل اين نوع تجسس عام و آموزش آن نمي‌شود، بند «هـ» ماده ١٤ و عبارت «با حداكثر استفاده از نيروهاي مردمي» در بند «الف» ماده مزبور با اصل ٢٥ قانون اساسي مغاير شناخته شد و از جهت انطباق با موازين شرعي نيز به تاييد اكثريت فقها نرسيد.» اين موضع شرعي و حقوقي شوراي نگهبان نشان از درك حقيقت شرع و حقوق و آزادي‌هاي شهروندان داشت.

🏷 اين در حالي بود كه اساسا خطاب قانون مزبور به وزارت اطلاعات بود و آن وزارتخانه را تكليف مي‌كرد كه براي گزارش‌هاي مردمي، زمينه‌سازي کند و شهروندان هيچ تكليفي بر گزارش‌دهي و تجسس نداشتند. اين در حالي بود كه در ابتداي دهه ۶۰ سنگين‌ترين فضاي امنيتي در جامعه حكمفرما بود و سالانه هزاران نفر بر اثر ترور و درگيري با تروريست‌ها جان خود را از دست مي‌دادند با اين حال و به‌رغم وجود سايه سنگين ترور و قتل، باز هم شوراي نگهبان از موازين فقهي - حقوقي عدول نكرد و تجسس عام و همگاني، خلاف شرع و قانون اساسي دانسته شده بود. 

🏷حال پس از گذشت بيش از 40 سال از آن تاريخ و در فضايي غيرامنيتي و آرام، قانوني در مجلس تصويب شده و به تأييد شوراي نگهبان رسيده است كه در آن قانون با كمال تعجب، شهروندان مكلف و ملزم به تجسس و گزارش‌دهي و جاسوسي شده‌اند. بر اساس تبصره ٢ ماده ٥٤ قانون موسوم به قانون حمايت از خانواده از طريق ترويج فرهنگ عفاف و حجاب مقرر مي‌دارد: «سكوهاي تاكسي اينترنتي موظفند ظرف دو ماه در سامانه‌هاي ارتباطي خود با مشتريان و رانندگان امكان گزارش‌دهي راننده خودرو در مورد مسافران ناقض اين قانون را تعبيه كنند. در صورتي كه راننده گزارش نقض احكام اين قانون توسط مسافر را به سامانه ارسال نمايد از پرداخت جريمه معاف مي‌شود.

🏷 همچنين اين سكوها موظفند ارتباط برخط ماموران فرماندهي انتظامي جمهوري اسلامي ايران (فراجا) با اين سامانه را فراهم كنند. در صورت عدم انجام تكليف موضوع اين ماده، سكوهاي متخلف به پرداخت جزاي نقدي معادل سه ماه سود ناشي از درآمد سكو محكوم مي‌شوند.» چنانچه ملاحظه مي‌شود شهروندان شاغل در اسنپ و تپسي و... مكلف به گزارش‌دهي شده‌اند و اين همان تجسس عامي است كه زماني شوراي نگهبان آن را خلاف شرع و خلاف قانون اساسي دانسته بود. براي آشنايان به فقه، اظهر من الشمس است كه فقهاي حاضر در شوراي نگهبان در سال ١٣٦٢ و به خصوص فقيه عاليقدر مرحوم آيت‌الله صافي گلپايگاني(ره) از لحاظ تفقّه و دقت نظر فقهي قابل قياس با فقهاي حاضر در شوراي نگهبان در سال ١٤٠٣ نيستند و همين مدعا در خصوص اعضاي حقوقي آن شورا نيز قابل طرح است. 

🏷آري! اگر فقه سنتي و ظرفيت‌هاي آن توسط فقه‌شناسان به درستي درك شود، مي‌تواند سپر مناسبي براي حفظ خطوط قرمز شريعت و نيز حقوق و آزادي‌هاي شهروندان باشد و اگر دانش حقوق مبتني بر قواعد عقلاني و با نگاهي حق‌محور و نه امنيت‌محور و مصلحت‌انديشانه و سياسي به كار گرفته شود، باب تجسس عام و جاسوسي همگاني براي هميشه بسته مي‌ماند كه نماند و دريغ و صد دريغ كه آن ممانعت شكوهمند در سال ۱۳۶۲ به اين تجويز غيرقابل قبول در ۱۴۰۳ منتهي شد.

📍منتشر شده در روزنامه اعتماد ۱۴۰۳/۰۹/۱۴

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔰قوانيني كه مرده به دنيا مي آيند
#محمدرضا_يوسفی

🔹 رئيس مجلس اعلام كرده است كه قانون حجاب و عفاف را در 23 آذر جهت اجرا به دولت ابلاغ خواهد كرد. اين قانون از چند جهت قابل تامل است.

🔹 يك جهت مبناي شرعي آن است. آيا حجاب تحميلي دليل شرعي موجهي دارد؟ بر حسب منابع ديني و سيره، هرچند حجاب امری واجب است اما حجاب اجباری از نظر شرعی جايز نيست.

🔹 حتی اگر كساني تحميل حجاب را به لحاظ فقهی مشروع بدانند اما در صورتی كه حجاب تحميلی و برخورد با افراد فاقد حجاب تعريف شده، موجب نفرت زايی از اصل دين شود، قطعا  آن را مشروع نخواهد دانست. زيرا هدف از تحميل حجاب، ايجاد جامعه پايبند به يك اصل دينی به نام حجاب است. حال اگر اجرای اجباری آن موجب شود تا برخی از افراد معتقد به دين اما سست ايمان، اصل اعتقاد خود را از دست دهند و یا افراد مقید به احكام شرع نیز با اجرای چنين قانونی، اعتقاداتشان تضعيف شده و ديگر به نماز و روزه هم عمل نكنند آيا باز هم می توان گفت تحميل حجاب واجب است هر چند موجب بيرون رفتن جمعيتی از دايره ايمانی شود؟ قاعده تزاحم در فقه می گويد كه اهم مقدم بر مهم است و در اينجا حفظ دينداری مقدم است.  بنابراين قانون حجاب و عفاف به دليل اينكه موجب تضعيف دينداری در جامعه خواهد شد چنانچه گشت ارشاد چنين شده است  از مصاديق امر نامشروع است. 

🔹 ممكن است منطق اصلي قانونگذار امر دينی نبوده باشد. هرچند به ظاهر برای حجاب تحميلی از شرع مدد گرفته شده باشد، بلكه به دليل اينكه براندازان در اعتراضات سال 1401، سعي كردند از آب گل آلود ماهی گرفته، با پديده بی حجابی به مثابه امر سياسی برخورد كردند و ابزاری برای تقابل با نظام قرار دادند، مجلس با نگاهی سياسی امنيتی خواسته است تا با اين پديده به عنوان امری اعتراضی برخورد كند. اين برخورد مجلس پذيرش ديدگاه معاندان بوده و بازی در زمين همان براندازان است.

🔹 پديده بی حجابی امری فرهنگي بوده و ناشی از تحولات فرهنگی اجتماعی چند دهه اخير است و از باب تقابل با نظام نيست.  از اين رو در صورتی كه قانونگذار آن را ناپسند می شمرد، با بهره گيری از متخصصان حوزه های فرهنگی، اجتماعی و تربيتی به دنبال برنامه ای بلندمدت بايد باشد.

🔹 يكی از تجارب موفق در مواجهه با يك پديده فرهنگی نامطلوب، ايسلند است. بنابر گزارش سال 2000، جوانان ايسلندی شرورترين جوانان در اروپا شناخته شدند. شب ها و به ويژه در شبهای تعطيلی، خانواده ها از ترس شرارت جوانان جرأت نداشتند تا در پاركها قدم زنند و يا در مكانهای خلوت راه بروند.
اين امر مقامات ايسلندی را به فكر واداشت. از متخصصان داخلی و خارجی برای تحليل و چرايی اين پديده دعوت كردند و ريشه ها و عوامل اجتماعی و فرهنگی اين پديده مورد بررسي قرار گرفت. سپس سياست های متناسب با آن را دنبال كردند. نتيجه اين شد كه در سال 2020، وضعيت جوانان ايسلندی كاملا تغيير كرد و در موقعيت بالای اروپا قرار گرفت.

🔹 اگر قانونگذار، بی حجابی را پديده منفی فرهنگی مي بيند راه آن مواجهه فرهنگی است و اگر آن را پديده ای سياسی می بيند و از اين منظر به مسئله نگاه می كند، در جامعه دوقطبی كشور كه اعتماد و سرمايه اجتماعی به شدت افول كرده است، اين قانون مرده به دنيا خواهد آمد.

🔹 كشور تجربه زيادی در تدوين قانون هايی دارد كه مرده به دنيا مي آيند و بجز خسارت چيزی به دنبال ندارند. مبارزه با ماهواره، اجرای فيلترينگ كه موجب تجارت چند ده هزار ميليارد تومانی براي گروههایی در جامعه شد و با اين وصف رونق همان شبكه ها بيش از شبكه های داخلی است. قانون جمعيت نيز يكي از اين قوانين است كه بدون توجه به عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و صرفا با دادن برخي امتيازات مالی و بدون توجه به چگونگی تامين مالي آن به سياستی شكست خورده تبديل شده است. نگاهی به نرخ زاد و ولد و رشد نرخ طلاق در كشور در اين زمينه گوياست.


@yousefimohamadreza
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

◽️نظر روحانیت نواندیش نسبت به اجبار حجاب
      گلچینی از مقالات

🔹بخشی از مناظره بایدها و نبایدهای کنشگری حاکمیت اسلامی در موضوع حجاب.

چند نکته در رابطه با نوع مواجه با مسئله حجاب

در سه حوزه می‌توان به مسئله حجاب نگاه کرد؛
۱. نگاه فقهی و شرعی به موضوع
۲. نگاه قانونی به حجاب
۳. نگاه اخلاق اجتماعی به موضوع(عرفی)
الان این سه نوع نگاه در ادبیات موجود در کشور در فضای رسانه‌ای، حوزه و دانشگاه باهم خلط می‌شود. درصورتی که از چه نقطه‌ای به موضوع نگاه کردن بسیار حائز اهمیت است و پیش فرض‌ها باید روشن شود.

اکنون ما با موقعیت‌هایی که مواجه هستیم؛
۱.حکومت اسلامی(حکومت مبتنی بر فقه اصل ۴ قانون اساسی)
۲. مردمی که بخش اعظم آنها مسلمان هستند و از این بخش مسلمان، بخشی از آنها یک واجب شرعی را نمی‌خواهند قبول کنند؛ یعنی بر زن مسلمان واجب است که مو را بپوشاند و زن مسلمان مرتکب این معصیت می‌شود. حالا حکومت اسلامی در قبال زنی که حجابش را رعایت نکرده چه کند؟ دعوای ما این بخش است که حالا حکومت نسبت به این بخشی از خانم‌ها که معصیت می‌کنند چه کند؟




۱. بایدها و نبایدهای کنشگری حاکمیت اسلامی در موضوع حجاب
   
مناظره‌ای از محسن برهانی و محمد الهی‌خراسانی
    مشاهده در  فایل صوتی

۲. نقد و بررسی ادله فقهی الزام حکومتی حجاب
    گفتاری از سیدعلی ایازی
    مشاهده در  سایت/ متن کوتاه

۳. زیست جهان دینی حامیان حجاب اجباری
    گفتاری از محمود شفیعی
    مشاهده در  متن کوتاه

۴. حجاب اجباری نه اخلاقی است نه دینی
    گفتاری از محمدتقی فاضل میبدی
    مشاهده در  متن کوتاه
   
۵. روایتی از برخورد تند پیامبر(ص) با بی‌حجاب نداریم.
    گفتاری از سیدابوالفضل موسویان
    مشاهده در  متن کوتاه

۶. زنان شی‌‌ء نیستند
    گفتاری از محسن برهانی
    مشاهده در  متن کوتاه

۷. حجاب، از استدلال‌های دینی تا استدلال‌های اجتماعی
    گفتاری از  رسول جعفریان
    مشاهده در  متن کوتاه

۸. نحوه دخالت دولت در مسئله حجاب از آورده‌های کم‌سوادان تازه‌کار است.

    گفتاری از کاظم  قاضی‌زاده
    مشاهده در  متن کوتاه

۹. ورود حکومت به مقوله حجاب به سود دین است یا اثر منفی دارد؟
    گفتاری از سیدضیاء مرتضوی
    مشاهده در  متن کوتاه

۱۰. این روسری‌سوزی، دین ستیزی نیست
     گفتاری از محمد سروش محلاتی
     مشاهده در  متن کوتاه

📍برای دسترسی به هر موضوع بر روی گزینه سایت/متن کوتاه کلیک نمایید.

#نظر_روحانیت_نواندیش_نسبت_به_حجاب_اجباری
#حجاب_اجباری_و_اجبار_در_حجاب
#پژوهشکده_اندیشه_دینی_معاصر
#نواندیشی_دینی_و_رویکردها

@andishedinimoaser
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔴عبرت های سقوط بشار اسد

🔖پیام آیت الله ناظم زاده درباره سقوط حکومت بشار اسد

🔻سرانجام حکومت مطلقه خاندان اسد در سوریه پس از ۵۴ سال در هجدهم آذر ۱۴۰۳ شمسی فرو پاشید و مخالفان او در میان هلهله و شادی مردم، وارد دمشق شدند و نمونه‌ای دیگر از چگونگی سقوط یک دیکتاتور در پیش چشم همگان به نمایش درآمد.
الله اکبر دنیا چه زود گذر است و حکومت‌ها با چه سرعتی دست به دست می‌شوند و حاکمان ستمگر چگونه به زیر کشیده می گردند!

🔻دیدید وعده الهی که "لکل قوم اجل" حکومت سوریه را که تا بن دندان مسلح بود و هر مرد و زنی که از سر خیرخواهی یا از زندگی  به تنگ آمده، لب به اعتراض می گشود به مسلخ برده می‌شد تا کسی جرات نفس کشیدن نداشته باشد، و زندان ها را پر از این افراد کرده بود و این روزها مسلحین در هر جا می رسیدند درِ زندانها را باز می کرده و اسیران بی یار و یاور را آزاد می نمودند.
ولی چه سریع این قدرت جهنمی در کمتر از پانزده روز با همه وعده های کمک کشورهای دیگر برچیده شد.

🔻این وعده الهی است که ظلم پایدار نیست خصوصا ظلم به ملت که ولی نعمت حاکمانند.
فراموش نکرده ایم که کمتر از ده روز قبل حتی ساعاتی قبل از سقوط حکومت بشار اسد، برخی از مسئولان، با قاطعیت می‌گفتند که بشار اسد باقی خواهد ماند!
راستی این مسئولان با این ناآگاهی ها و عدم توجه به واقعیات، برای کشورمان چه طرح های غلط و اشتباهی می دهند و روزگار سختی برای مردم رقم می زنند.
سقوط بشار اسد، سرنوشت همه حاکمانی است که پشتوانه واقعی مردمی ندارند و می‌کوشند با تکیه بر اسلحه و سرکوب مخالفان، به حکومت خود ادامه دهند.
اکنون بشار اسد به سرنوشت معمر قذافی و صدام حسین و دیگر حاکمان ستمگر پیوسته، که ادعای داشتن پشتوانه مردمی داشتند و همیشه با ۹۵ درصد رای، خود را پیروز انتخابات فرمایشی می‌دانستند، اما آخرالامر این نمایش‌ها نه تنها برایشان سودی نداشت بلکه کوس رسوایی و توخالی بودن ادعاهایشان آشکار شد.

🔻از این کلام نورانی که منقول از رسول خدا(ص) است باید درس بگیریم که:
"الملک یبقی مع الکفر و لایبقی مع الظلم". نادیده گرفتن حقوق ملت، حیف و میل اموال آن‌ها، بستن دهان ها و پر کردن زندان‌ها، همگی از مصادیق بارز ظلم هستند که بنیان حکومت های ستمگر را فرو می‌ریزد.
و خوشبخت، حاکمانی هستند که از این سقوط‌ها عبرت بگیرند و تا دیر نشده با مردم خود از سر آشتی درآیند. "فاعتبروا یا اولی الابصار".

🔻به حاکمان جدید سوریه هم باید گفت که شما هم اگر حقوق مردم را نادیده بگیرید و بر اسلحه و زور و زندان تکیه کنید دیری نمی‌پاید که به سرنوشت بشار اسد دچار خواهید شد.
همه این اتفاقاتی که در اطراف ما می‌افتد باعث عبرت است، اما متاسفانه انسانها با وجود این همه حوادث کمتر عبرت می گیرند، چنانچه امیر مومنان علی(ع) فرمود :
"ما اکثر العبر و اقل الاعتبار".

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔴خطر تکرار ظاهرگرایی دینی در جامعه امروز
✍#سید_ضیاء_مرتضوی

🏷یکی از مهمترین آسیبهای جوامع دینی، ظاهرگرایی و تقدم فروع بر اصول است، یعنی همان جامعه‌ای که به فاطمه زهرا(س) ظلم می‌کند و دربرابر تضییع حق مسلمش بی‌تفاوت است، می‌خواهد برایش تشییع جنازه باشکوه بگیرد تا ثواب ببرد. وصیت حضرت زهرا مبنی بر تشییع مخفیانه، مقابله با این کج فهمی جامعه و انحراف در دین است.

🏷حضرت زهرا وقتی با سکوت و بی تفاوتی مدعیان اسلام مواجه می‌شود، وصیت به تدفین مخفیانه می‌کند؛ چرا که نمی‌خواهد جامعه ای که با سکوت و بی‌تفاوتی خود ظلم را تایید کرده، در تشییع و تدفین او حضور یافته و نمایشی برای حفظ ظاهر اسلام درست کند. عباس عموی پیامبر(ص) دنبال آن بود که ضمن احترام به حضرت زهرا(س)، خواستار حفظ ظاهر و تشییع و تدفین عمومی پیکر ایشان برای زیبا نشان دادن امور دینی در جامعه بود

🏷این نشانه بروز انحراف در جامعه اسلامی بلافاصله پس از فوت پیامبر(ص) است که اصل و فرع در دین جابجا شده و اصل که رعایت حق انسانها و مقابله با ظلم است، تحت الشعاع فرع که حفظ ظاهر و برگزاری تشییع جنازه باشکوه است قرار گرفته است. امروز هم جامعه ما به این انحراف مبتلاست و جان انسانها و حق الناس کم اهمیت و حفظ ظواهر و تشییع جنازه پراهمیت دیده می‌شود. حضرت زهرا چهل روز پیاپی به در خانه مسلمانان می‌رفت، اما هیچ کس شجاعت پاسخ دادن به درخواست یاری حضرت را نداشت

🏷سکوت و بی‌تفاوتی جامعه در برابر ظلم آشکار به یک انسان، آن هم دختر پیامبر که حقش قابل انکار نیست، گناهی نابخشودنی است و رعایت ظاهر دینی و عیادت و تشییع و تدفین، سرپوش گذاشتن بر این گناه بزرگ جامعه است. شاهدیم برخی آقایان، نسبت به ریختن خون انسانها، از هرطرف که باشد یا آسیب دیدن بسیاری از افراد و خانواده‌ها، اهمیت چندانی نمی‌دهند؛ اما حفظ ظاهر و حجاب را که البته در جای خود مهم است، بر اصول که حفظ جان انسانها و حقوق مردم است اولویت می‌دهند که این همان ظاهرگرایی در دین است

🏷فقهای بزرگ ما، قاعده ای دارند به نام «حرمت تنفیر»، یعنی رفتار و فعلی که موجب تنفر مردم و جامعه از دین شود، حرام است، حالا ببنید در این دوره چقدر از جوانها و مردم از دین زده شده‌اند، آیا رفتار ما شامل این قاعده نمی‌شود؟ آیا در قرآن نداریم که نجات جان یک انسان، نجات کل انسانها و کشتن یک انسان غیر قاتل، کشتن همه انسانهاست؟ چرا به اسم دین و نهادهای حوزوی اطلاعیه‌های سخیف و بی‌مبنایی داده می‌شود که چهره نهاد هزار ساله روحانیت تشیع که باید مظهر عطوفت و رحمانیت باشد را تخریب کنیم؟

🏷وقتی امیرمومنان(ع) را با ریسمان می‌بردند، فاطمه زهرا(س) خلیفه را مخاطب قرار داد و فرمود: چرا به ما ظلم می‌کنی؟ اگر پریشان کردن مو زشت نبود، به خدا قسم موهایم را پریشان می‌کردم و شکوه به خدا می‌بردم، آنجا فردی گفت علی را رها کنید و رها کردند. چرا باید وضع ظلم و تضییع حقوق مردم، جان انسانها، چشم انسانها و آزادی انسانها به وضعی برسد که زنان راهی جز پریشان کردن مو برای تظلم و دادخواهی نداشته باشند و کسانی که ادعای دینداری دارند، نه تنها از مظلوم حمایت نکنند، بلکه با وارونه کردن اولویتها بخواهند ظلم را توجیه کنند؟

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🟠"حجاب اجباری؛ تقابل قانون، شرع و آزادی"
📝#حسام_صحاف

🔻در روزهای اخیر، نامه‌ای از جناب آقای سید مصطفی محقق داماد خطاب به مراجع تقلید منتشر شد که در آن به دغدغه‌های فقهی و حقوقی درباره مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی پیرامون حجاب پرداخته شده است. این نامه، با تأکید بر موازین دینی و شرایط اجتماعی، فضای مناسبی برای بررسی عمیق‌تر مسئله حجاب، نحوه اجرای حدود و تعزیرات، و چالش‌های قانونی و اجتماعی ایجاد کرده است. در این میان، سخنان ریاست محترم قوۀ قضائیه درباره "التزام بی‌قید و شرط به قانون" نیز ابعاد این موضوع را پیچیده‌تر کرده است.

▫️بررسی فقهی مصوبه حجاب
عدم اجماع بر وجوب پوشاندن مو


نامه آقای محقق داماد به درستی به اختلاف‌نظرهای فقهی در مسئله حجاب اشاره می‌کند. برخی فقها، مانند مرحوم احمد قابل، پوشاندن موی سر زنان را مستحب دانسته‌اند، نه واجب. این اختلاف‌نظرها نشان می‌دهد که نمی‌توان وجوب حجاب را به‌صورت یک حکم قطعی و غیرقابل‌چالش مبنای الزام قانونی قرار داد.

▫️ماهیت حق‌الله بودن حجاب و اجرای حدود و تعزیرات

فقه شیعه، اجرای حدود و تعزیرات در جرایم مرتبط با حقوق الهی، به‌ویژه در زمان غیبت امام معصوم (ع)، را بسیار محدود و مشروط می‌داند. آیت‌الله سید احمد خوانساری تأکید دارد که در این موارد، احتیاط لازم است. افزون بر این، اجرای حدود نیازمند شرایطی است که در نظام کنونی به‌سختی قابل تحقق است.

▫️لزوم توجه به عناوین ثانویه در فقه

فقه شیعه بر عناوین ثانویه، مانند حفظ مصلحت جامعه و جلوگیری از تنفر اجتماعی، تأکید دارد. اجرای قهری حجاب، پیامدهایی همچون شکاف میان نسل جوان و دین، کاهش اعتبار اجتماعی آموزه‌های دینی، و تخریب چهره رحمانی اسلام به دنبال دارد. از منظر فقهی، هر اقدامی که موجب وهن دین یا نفرت عمومی شود، باید متوقف گردد.

▫️بررسی حقوقی مصوبه حجاب
تعارض با ماده ۴٠۶ قانون آیین دادرسی کیفری


بر اساس این ماده، صدور حکم غیابی در جرایمی که جنبه حق‌اللهی دارند، حتی با حضور وکیل متهم، مجاز نیست. این قانون بر حفظ حقوق متهم تأکید دارد. در مصوبه اخیر، اما، این اصل نادیده گرفته شده است.

▫️ابهام در تعریف جرم حق‌اللهی

در قوانین و متون فقهی، تعریف دقیقی از جرم حق‌اللهی وجود ندارد. این ابهام به اختلاف نظر در اجرای قوانین مرتبط با حجاب دامن می‌زند.

▫️ابعاد اجتماعی و فرهنگی

مسئله حجاب صرفاً جنبه حقوقی ندارد و تأثیرات اجتماعی و فرهنگی آن باید مدنظر قرار گیرد. رویکردهای قهری به این مسئله می‌تواند انسجام اجتماعی را به خطر اندازد.

▫️نقد التزام بی‌قید و شرط به قانون

ریاست محترم قوۀ قضائیه اظهار داشتند: "وقتی مقوله‌ای به قانون تبدیل شد همه باید ملتزم به آن باشند." این دیدگاه، اگرچه احترام به قانون را گوشزد می‌کند، اما پرسش‌هایی بنیادین را به‌وجود می‌آورد:

▫️قابلیت تبدیل هر مقوله‌ای به قانون

آیا می‌توان هر مقوله‌ای را صرفاً با تصویب قانونی به الزام تبدیل کرد؟ قانونی که برخلاف اصول عدالت، عقلانیت و مقبولیت عمومی باشد، مشروعیت ندارد. برای مثال، اگر قانونی وضع شود که قد تمام شهروندان باید یکسان و 1.5 متر باشد و افراد بلندقد ملزم به کوتاه کردن قد خود شوند، آیا چنین قانونی عادلانه و قابل اجرا خواهد بود؟

▫️حجاب به‌مثابه یک علامت دینی

حجاب، نمادی دینی در جوامع اسلامی است. اما اجبار همه شهروندان، فارغ از باورهایشان، به رعایت آن، مشابه این است که در کشور واتیکان، استفاده از صلیب برای همه، حتی مسلمانان و بی‌دینان، اجباری شود. چنین اجباری ناقض کرامت انسانی و آزادی اعتقاد است و می‌تواند انزجار نسبت به نماد دینی را تقویت کند.

🔻نتیجه‌گیری و پیشنهاد

مصوبه اخیر مجلس درباره حجاب از منظر فقهی، حقوقی و اجتماعی با چالش‌های جدی مواجه است:

-فقهی: اختلاف‌نظر درباره وجوب حجاب، احتیاط در اجرای حدود و توجه به عناوین ثانویه نشان می‌دهد که اجرای قهری حجاب با اصول فقه شیعه در تعارض است.

-حقوقی: این مصوبه با قوانین موجود، از جمله ماده 406 قانون آیین دادرسی کیفری، و اصول حقوق بشری مغایرت دارد.

-اجتماعی: اجبار به استفاده از نشانه‌های دینی، به‌جای تقویت ارزش‌های دینی، ممکن است موجب نفرت عمومی و شکاف اجتماعی شود.

پیشنهاد می‌شود که به جای رویکردهای قهری، از روش‌های فرهنگی و اقناعی برای ترویج حجاب استفاده شود. چنین رویکردی، ضمن حفظ کرامت انسانی، انسجام اجتماعی و اهداف شریعت اسلامی را بهتر تحقق خواهد بخشید.

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

#مقاله_امروز

⚡️یکی از اصول مشترک در فقه و اخلاق که می‌تواند زیربنایی، هم برای مباحث اخلاقی و هم برای مباحث فقهی باشد، مسأله‌ی ارزش انسان است

✂️
بخشی از مقاله‌ی "ارزش انسان ، ملتقای  فقه و اخلاق "

🔰مبنای ارزش انسان
📝#محمد_سروش_محلاتی

🏷وقتی از ارزش انسان سخن می‌گوئیم، باید مشخص شود که مقصود از انسان چیست؟ آیا منظور عقل و فکر انسان است؟ آیا شخصیت روحی و روانی انسان است؟ آیا شئون اجتماعی انسان است؟ همه‌ی اینها موضوع مسائل مختلف اخلاقی و فقهی است، ولی چه بهتر که ما بحث خود را از نازل‌ترین نقطة بحث شروع کنیم؛ یعنی همین بدن انسان. به هر حال جسم انسان هم، جنبه‌ای از هویت ما را تشکیل می‌دهد.

🏷آیا اخلاق و فقه می‌توانند در اینجا با هم همزبان باشند و بر ارزش انسان توافق کنند، یا نه؟ این کار ظاهراً امکان‌پذیر است؛ البته کار ساده‌ای نیست ولی من نخستین گام آن را مطرح می‌کنم که همانا پذیرفتن ارزش برای انسان در سطح همین وجود مادی و حیات طبیعی است. آیه‌ی ۳۲ سوره‌ی مبارکه‌ی مائده، که پایه و اساس نگاه دینی ما را در این باره شکل می‌دهد، این ارزش را برای انسان پذیرفته و در عین حال دو استثنا در کنار آن قرار داده است  که جای تأمل دارد؛ آیه این است: {مَنْ قَتَلَ نَفْسَا بِغَیرِ نَفْسٍ أوفَسادٍ فِی الأَرضِ فَکانَّما قَتَلَ النَّاسَ جمیعاً}؛ «هرکس انسانی را ـ جز به قصاص یا به کیفر تبهکاری در روی زمین ـ بکشد چنان است که تمام مردم را کشته است» (مائده/۳۲). شمول و گستردگی کلمة نَفْس همه‌ی انسان‌ها را با هر عقیده و جنسیتی و با هر ملیت و نژادی، شامل می‌شود: {مَنْ قَتَلَ نَفْسَا … فَکانَّما قَتَلَ النَّاسَ جمیعاً}؛ «هر کس یک نفر را بکشد انگار که همه‌ی انسان‌ها را نابود کرده است».

🏷در اینجا دو استثنا یا دو مجوز برای قتل نفس وجود دارد؛ یکی نفس در برابر نفس که قصاص است و دوم، قتل به ازاء فساد در زمین: {مَنْ قَتَلَ نَفْسَا بِغَیرِ نَفْسٍ أوفَسادٍ فِی الأَرضِ}. استثنا هم به همین دو مورد محصور شده است؛ یعنی قتل انسان جایز نیست مگر در مقام قصاص و مگر در برابر فساد فی الارض. به نظر بنده اگر کسی به استناد منابع درجه‌ی دوم (مثل روایات) مورد سوّمی را برای قتل نفس تجویز کند، با این حصر آیه‌ی شریفه منافات دارد. بر این پایه اگر بتوانیم مواردی را که در مجازات‌های اسلامی حکم قتل مطرح شده است، به فساد فی الارض برگردانیم و از مصادیق آن بدانیم،‌ مشکلی نیست، در غیر این صورت، مشکلِ مخالفت با آیه‌ی شریفه وجود دارد و باید برای آن فکری کرد. کسانی که نظری جز این دارند باید برای مخالفت با آیه‌ی شریفه توجیهی قانع کننده داشته باشند. در مَثَل، اگر در آیه‌ی محاربه، مجازات قتل مطرح شده در خود آیه شریفه بر «فساد فی الارض» تصریح گردیده است: {إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا …}؛ «کیفر آنان که به محاربه با خدا و رسول برمی‌خیزند و به فساد در زمین می‌پردازند این است که کشته شوند …».

🏷 از اینرو برخی از فقها مثل حضرت امام خمینی(ره) در تحریر الوسیله، اصلاً فساد فی الارض را قید برای موضوع قرار داده‌اند؛ یعنی محاربه‌ای که فساد فی الارض باشد مجازاتش {أَن يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا} هست. بنابراین، تنها در دو مورد حرمت جان نادیده گرفته می‌شود؛ یکی برای قاتل در قصاص و یکی هم برای کسی که مرتکب فساد فی الارض شده است. امّا نسبت به دیگران، باید جان آنها و حق حیات آنها محترم شمرده شود. بر این پایه، این آیه بر همه‌ی احکام کیفری اسلام، حاکم است و هر مجازاتی را بر مبنای آن باید تفسیر و تحلیل کرد، لذا در مباحث «حدّ مرتد» با توجه به این اصل، مجازات ارتداد، در محدوده‌ی خاصی مجاز است.
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

#یادداشت

✔️دومینوی تحولات خاورمیانه و درس‌های آن (فرصتی برای ارزیابی سیاست «محور مقاومت» و شعار «دفاع از حرم»)🔻

✍️
#محسن‌_حسام_مظاهری

1⃣آنچه در خاورمیانه‌ پس از عملیات مشکوک و خسران‌بارِ هفتم اکتبر به‌شکل دومینووار در حال رخ‌دادن است، از غزه تا لبنان و سوریه و احتمالا به زودی عراق و یمن، محک خوبی است برای ارزیابی سیاست موسوم به «محور مقاومت»؛
سیاستی که با هزینه‌های گزاف و به‌مدد تبلیغات رسانه‌ای یک‌سویه و بدون اقناع افکار عمومی، بر مردم منطقه به‌ویژه ایران تحمیل شد و منجر به ازدست‌رفتن فرصت‌هایی برای توسعه‌‌ی کشور یا لااقل کاستن از شدت تحریم‌ها گردید.


2⃣امروز که رسانه‌ها لحظه به لحظه اخبار سقوط سوریه و پیشروی معارضین حکومت آن‌هم بدون هیچ مقاومتی از جانب ارتش و قوای حکومتی را مخابره می‌کنند، می‌توان دریافت که راهبرد مداخله‌ و مشارکت مستقیم ایران در جنگ داخلی سوریه و جذب و بسیج و گسیل نیروهای ایرانی و پاکستانی و افغانستانی به آن کشور برای دفاع از دولت اسد چه میزان با منافع ملی و واقعیت‌های مناسبات منطقه‌ای و جهانی همخوان بوده است.

3⃣بدترین بخش سیاست مذکور، پوشش مذهبی (و مشخصاً شیعی) دادن به حضور در جنگ سوریه و عراق تحت عنوان «دفاع از حرم» بود که به‌عنوان ابزاری برای کسب مشروعیت و جلب همراهی و مشارکت بدنه‌ی مذهبی جامعه و تهییج و تحریک عواطف مذهبی به‌کار رفت، اما در عمل بستری برای انباشت خشم و نفرت‌ و شکاف فرقه‌ای و تراکم خشونت‌های مذهبی شد؛ آن‌هم در منطقه‌ای که تاریخی خونین از این منازعات دارد.

4⃣سرمایه‌گذاری‌های کلان در توسعه‌ی اماکن مقدس شیعی در سوریه و عراق و نیز توسعه‌ی آیین‌های شیعی در این مناطق (ازجمله پیاده‌روی اربعین) مصادیقی از سیاست مذکور است که باوجود هشدارهای منتقدان دلسوز دنبال شد و نتایج سوء آن به‌مرور بیشتر آشکار می‌شود.

5⃣چنان‌که در این سال‌ها بارها گفته و نوشته‌ام، رشد فرقه‌گرایی شیعی ـ که «تورم مناسک» یکی از مصادیق آن است ـ که با بسترسازی و همراهی و حمایت حاکمیت در دو دهه‌ی اخیر شتاب افزون‌تری گرفته است، چنانچه مهار نشود، آینده‌ای مخاطره‌آمیز را برای ایران و کشورهای منطقه رقم خواهد زد.

6⃣کاش وقایع اخیر تلنگری برای متولیان و تصمیم‌گیران کلان کشور باشد برای تجدیدنظر اساسی در راهبردها و الگوی حکمرانی، از یوتوپیااندیشی‌های آخرالزمانی و الاهیاتی به حکمرانی واقع‌بینانه‌ی عرفی و معقول در چهارچوب منافع ملی؛ و برای سرمایه‌گذاری بر ترمیم شکاف دولت ـ ملت و بازسازی جامعه‌ی مدنی و تقویت هویت ملی ـ ایرانی به‌جای قمار سنگین در کشورهای دیگر برپایه‌ی ایدئولوژی‌های سیاسی و مذهبی.

@mohsenhesammazaheri
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🟠قانون حجاب و عفاف ضمانت اجرا دارد؟

#سید_جواد_ورعی

🏷چرا به رغم آنکه با پیروزی انقلاب و تشکیل جمهوری اسلامی، زنان و دختران بی حجاب یا کم حجاب، یا مردان بیگانه از اخلاق و دیانت به نمادهای دینی مثل حجاب، مسجد و روحانیت رو آوردند، اما به تدریج در جامعه ما گرایش به این نمادها کم رنگتر شد و امروز به یک معضل تبدیل شده است؟بدون شناسایی علل و عوامل آن نمی‌توان این معضل را چاره کرد. وضع قانون و برخورد انتظامی و قضایی هم مشکل را حل نخواهد کرد.

تردیدی نیست که بخشی از این معضل معلول سرازیر شدن فرهنگ غربی از طرق مختلف به جوامع اسلامی و نیز جامعه اسلامی است. اما نباید از عواملی که به خودمان مربوط می شود، غفلت یا تغافل کرد.  با توجه به انگیزه های مختلفی که در افراد بدحجاب و بی حجاب وجود دارد، می توان علل و عوامل آن را متعدد دانست.

🏷برخی به گمان این که حجاب امری شخصی و خصوصی است، و دیگران حق تحمیل آن را ندارند، به این شکل در جامعه ظاهر می‌شوند. این گمان تنها با بحث فکری و علمی و رویکرد اقناعی برطرف می‌شود. در برخی به ویژه در سالهای اخیر این رفتار واکنشی به عملکرد بخشی از ساختار حاکمیت است که در حوزه های مختلف برای مردم محدودیت ایجاد می‌کند.

از نوع برخورد شورای نگهبان در انتخابات و سلب "حق انتخاب شدن" افراد برای مناصب مختلف، تا چگونگی برخورد هیئت‌های گزینش در ادارات و سازمانها، تا دخالت نهادهای امنیتی در حوزه های دیگر، تا تنگ نظریها و اعمال سلیقه‌ها در ممیزی کتب و نشریات و محصولات فرهنگی و هنری، تا برخورد بخشی از دستگاه قضایی با منتقدان و فعالان سیاسی،  تا برخورد گزینشی و تبعیض آمیز و جناحی با مقولاتی چون فساد،  و دهها نمونه دیگر.

🏷احساس طیف گسترده ای از مردم این است که حق آنها در تعیین سرنوشت سیاسی، فرهنگی و اقتصادی‌شان زیرپا گذاشته شده، برای اعتراض به این رویکرد از هر وسیله ای استفاده می‌کنند، عده ای هم با بدحجابی و بی حجابی واکنش نشان می‌دهند، بسیاری هم یا همراهی می کنند یا سکوت. حتی متدینانی که حجاب را حکم واجب شرعی می دانند و رعایتش را لازم، حاضر نیستند با نهادهای مسئول در برخورد با این افراد همراه شوند.

طیف گسترده ای از مردم از تبعیض و بی عدالتی، فساد اقتصادی و مانند آن رنج می برند، و با رفتارهای گوناگون واکنش نشان می دهند. وقتی به یک خانم بی حجاب اعتراض می شود، می گوید: "آیا مشکل مملکت بی حجابی من است، اگر راست می گویی، برو به فساد و تبعیض و بی عدالتی اعتراض کن و جلو رانتخواری و رشوه و حقوق های نجومی و املاک نجومی و مانند آن را بگیر."  نمی خواهم این واکنش را تایید کنم، ولی می خواهم بگویم: نباید از این واقعیت غفلت کرد که جامعه از مشکلاتی که دارد، عصبانی و درگیر رفتارهای هیجانی است. منشا آن را هم لااقل بخشی از ساختار حاکمیت و نهادهای متولی دین می داند.

🏷خلاصه کنم، به نظرم مهم ترین عاملی که موجب شده تا بی حجابی معضل امروز جامعه ما شود، احساس ناکارآمدی حکومت در عرصه های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در طیف گسترده‌ای از جامعه است. تا این احساس ناخوشایند از بین نرود، و جامعه به حدی از اعتدال و تعادل نرسد، و نتواند اکثریت جامعه را با خود همراه کند، رفتارهایی مثل بدحجابی و بی حجابی و مانند آن علاج نخواهد شد.

تا جمهوری اسلامی کارایی و کارآمدی خود را در زمینه های مختلف که با زندگی مردم ارتباط دارد، در عمل ثابت نکند، و نوعی احساس رضایت در اکثریت جامعه به وجود نیاید، نمی توان معضلات فرهنگی، اجتماعی این چنینی را برطرف کرد. ما باید از تجربه های گذشته در موارد مشابه درس گرفته باشیم. به عنوان نمونه، آیا حکومت توانسته با قوانین مختلف و حتی تشویق های گوناگون معضل "کاهش جمعیت جوان کشور" را علاج کند؟

🏷طبق آمارهای رسمی به رغم همه این تلاش ها، روند رشد جمعیت بازهم کاهشی است، چرا؟ چون معضلاتی از این قبیل دارای ابعاد مختلف، ریشه ها و عوامل متعددی دارند، تا آن ریشه ها و عوامل شناسایی و برطرف نشوند، معضل هم چنان باقیست. وضع قوانین متعدد هم مشکل را حل نخواهد کرد. قانونی که نتواند لااقل اکثریت مردم جامعه را قانع و همراه کند، ضمانت اجرا ندارد.

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🎧#پوشه_شنیداری

🔖روش و مبانی اسلام‌پژوهی

🟣جلسه هفتم: دامنه حجیت عقل

🏷جلسات قبل:     اول    دوم     سوم     چهارم    پنجم    ششم


◽️مجمع مدرسین و محققین_حوزه علمیه قم
◽️شنبه،  ۱۷ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۰

@soleimanisaa
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔰حجاب، خودمختاری و اخلاق
✍#محمد_سعید_حنایی

 🔻آیا ارزش انسان به این است که «به زور» از «شریعت» یا «قانون» پیروی کند یا «به اختیار»؟ آیا پیامبران از مردمان خواسته‌اند «ایمان بیاورند» یا «اطاعت کنند»؟ تفاوت «پیامبر» با «سردار کشورگشا» و «جبار» و «فرعون» و «شاه» چیست؟ آیا «اطاعت در دین بعد از ایمان و از روی ایمان است یا با زور است و از روی زور و پیش از ایمان»؟ «ایمان» چه جایی در دین دارد و برای چیست؟ بهشت و جهنم را خدا برای چه آفریده است؟ چرا خدا آدمیان را همچون دیگر حیوانات مجبور و بی‌عقل و بی‌اختیار نیافرید تا هرچه خود خواسته آنها نیز مانند دیگر جانداران و بی‌جانان انجام دهند؟ آیا مردم می‌باید از «قوانینی» اطاعت کنند که خودشان به‌طور جمعی پذیرفته‌اند یا فرد یا گروهی اندک به آنان تحمیل و اجبار می‌کنند؟ «قوانین» هر جامعه باید مصوب «اکثریت جامعه و مورد قبول اکثریت باشد» و هیچ «فرد» یا «گروهی اندک» نمی‌تواند قانون وضع کند و دیگران را بدون «رضایت» خودشان به اجرای آن مجبور کند.اجرای «شریعت» یا «قانون» نیز به خودی خود قادر نیست از انسان موجودی اخلاقی بسازد. 
 
🔻نخستین چیزی که از ما آدمیان موجودی «اخلاقی» می‌سازد «آزادی» یا «اختیار» است. ما کسی را که «مجبور» به کاری شده است نه می‌توانیم «نکوهش» کنیم و نه «ستایش» و نه حتی بنا بر قانون «مجازات». بنابراین، برده‌ای که «به زور» اطاعت می‌کند چه کار خوب انجام دهد و چه کار بد از هردو سو معذور است و ستایش و نکوهش یا پاداش و مجازات به او تعلق نمی‌گیرد. در مرتبهٔ بعد، شخص می‌باید «عاقل» و «بالغ» نیز باشد. ما دیوانگان و کودکان را نمی‌توانیم «نکوهش» یا حتی «مجازات» کنیم. بنابراین برای اینکه کسی را بتوان هم از نظر «اخلاقی» و هم از نظر «شرعی» یا «قانونی» نکوهش یا مجازات کرد می‌باید او را «مختار» و «عاقل» و «بالغ» دانست. به این خصوصیات در زبان فلسفهٔ اخلاق «خودمختاری» (autonomy) گفته می‌شود. بنابراین، هیچ انسانی انسان اخلاقی یا مسؤول در برابر خدا یا قانون نخواهد بود مگر اینکه «خودمختار» باشد،یعنی، اختیارش به دست خودش باشد و نه دیگران. این اصطلاح اصطلاحی «سیاسی» نیز هست و برای اشاره به استان یا ایالت و ولایتی از یک کشور که دارای اختیاراتی از طرف حکومت مرکزی برای گرداندن امور خودش است نیز به کار می‌رود. از همین رو، برخی آن را در خصوص استان‌های «خودمختار» (autonomous) به «خودگردان» ترجمه می‌کنند. اما می‌باید توجه داشت که «خودمختاری» (autonomy) در معنای سیاسی به معنای «استقلال» (independence) و مترادف با آن نیست. بنابراین، هیچ کس نمی‌تواند به‌تنهایی برای دیگران «قانون بگذارد» یا «مستقل از قوانین عمومی جامعه یا کشور» عمل کند،اما حق دارد از خواست خودش مطابق با قوانین عمومی جامعه که آزادی‌های فردی او را محدود نمی‌کند پیروی کند و برای خودش در این چارچوب قانون بگذارد. بنابراین، خودمختاری فرد نیز همواره در چارچوب قوانین معین و مشخص اجتماعی یا جامعه و کشور صورت می‌گیرد. فرد مختار است دین و مذهب و عقیده و زندگی خصوصی خودش را بنا به خواست و میل خودش داشته باشد، اما در چارچوب قوانین پذیرفتهٔ اجتماعی. اینجا پرسشی پیش می‌آید و آن این است که آیا هر جامعه یا هر حکومتی هرچیزی را می‌تواند به «قانون» تبدیل کند و از حقوق فردی شخص بکاهد و دامنهٔ انتخاب‌های او را محدود کند؟خیر. افراد حقوقی سلب‌نشدنی دارند که هیچ قانونی، حتی قانون مصوب اکثریت جامعه یا بنا به ادعا خدا، هم نمی‌تواند آنها را نقض یا محدود کند. این حقوق سلب‌نشدنی را وجدان فرد، و امروز اعلامیهٔ حقوق بشر، مشخص و معین کرده است. بنابراین، اگر حکومتی «خودمختاری» و «حقوق سلب‌نشدنی» فرد را نقض کند و به حقوق او تجاوز کند،طاغوت و جبار و ستمگر است و افراد حق دارند (حق انقلاب) در برابر آن بایستند و بر آن بشورند و آن را براندازند. «جهاد» اینجاست که معنی دارد.
 
🔻اکنون با فرض اینکه کسی دارای اختیار یا آزادی و عقل و بلوغ است و می‌خواهد بداند چه چیز «اخلاقی» است و چه چیز «اخلاقی» نیست، و آیا «خدا»ی او یا «دین» او یا «مذهب» او یا «عقیده» او یا جامعهٔ او یا قوانین کشور او «خوب» است یا «بد» است عقل چه کمکی به او می‌تواند بکند؟ چگونه می‌توانیم بفهمیم شریعت یا قانونی عادلانه و عاقلانه و حکیمانه و عالمانه است یا نیست؟ آیا می‌باید همه چیز را یکی یکی از «کسی» یا «بزرگ‌تری» یا «مرجعی» یا «ولی» یا «آموزگاری» یا «فیلسوفی» یا «خدایی» بپرسیم که چه چیز خوب است یا بد است؟ یا آیا خود توانایی تشخیص داریم؟ خود توانایی تشخیص آنها را داریم، اما باید برای به‌کارگیری عقل و اختیار خویش معیاری یا معیارهایی نیز داشته باشیم تا به ما بگوید چگونه چیزی «خوب» یا «بد» یا «درست» و «نادرست» یا «پسندیده» و «ناپسند» است. اما این معیار یا معیارهای عقلی چیست؟
 
@fallosafahmshk
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔖اطلاعیه انجمن محققان و مدرسان روحانی اصفهان، در مورد قانون موسوم به حجاب و عفاف

به نام خدای مهرگستر

خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ (اعراف، ۱۹۹)
با آنها مدارا کن و عذرشان را بپذیر، و به نیکی‌ها دعوت نما، و از جاهلان روی بگردان.

مشروعیت و قوام هر نوع حکمرانی به قوانین آن و تبعیت مردم از آن قوانین است. قانون خوب استحکام نظام را بیشتر، همبستگی اجتماع را افزون‌تر و مشروعیت آن را گسترده تر خواهد ساخت. قانون نامطلوب باعث تزلزل نظام، گسست اجتماعی و ملی گشته، مشروعیت حکمرانی را متزلزل خواهد کرد. قانون موسوم به حجاب و عفاف که قرار است در بدترین شرایط به اجرا درآید از مصادیق قانون بد، ناعادلانه و غیر قابل اجراست.

این قانون که برآمده از مصوبه یک کمسیون است نه صحن علنی مجلس، نه تنها باعث استحکام نظام و همبستگی اجتماعی نخواهد شد و مشکلی را از جامعه حل نخواهد کرد، احیاناً موجبات گسست بیشتر مردم با نظام از یک سو، ایجاد تنش و بداخلاقی در جامعه و تنفیر و گریز مردم از دین از سوی ديگر خواهد شد و امنیت، اعتماد عمومی، همبستگی اجتماعی و آرامش جامعه را بیش از پیش به خطر خواهد انداخت و اختیار و حقوق غیر قابل انکار آنان را سلب می‌کند.

انجمن محققان و مدرسان روحانی اصفهان، در عین تاکید بر شرعی بودن حجاب، معتقد است در این خصوص دین، فرهنگ، اخلاق و ارزش‌های اجتماعی را باید مردم تشریح کرد و نمی‌توان با خشونت و به زور قانون، جریمه و حبس نهادینه ساخت و آنچه که به جبر شکل گرفته است را عفاف نامید. وجاهت و عقلانیت باید پشتوانه اجرای قانون باشد که این قانون در شرایط کنونی وجاهت مردمی و عقلانیت اجرایی لازم را دارا است و قبل از اجرای هر قانونی باید فرهنگ پذیرش آن فراهم شود. ما اجرای این قانون را نه به مصلحت کشور و نه به مصلحت اسلام دانسته و خواهان ارجاع آن به شورایی از کارشناسان با صلاحیت جهت تشخیص مصلحت اجرای آن هستیم.

انجمن محققان و مدرسان روحانی اصفهان
1403/09/16


@anjomanmri1393
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

#کتاب_امروز

📚زن در تورات و قرآن، تأملاتی در باب جایگاه زن
📝نویسنده:#محمد_حسین_معزی
📍 انتشارات زحل و انتشارات رهپویان اندیشه

✍#حسین_انتظامی

🏷کتاب "زن در تورات و قرآن، تاملاتی در باب جایگاه زن" که نگاهی دین‌بنیاد به موضوع زن دارد، خلاصه پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد نویسنده است. متاسفانه اکثر قریب به اتفاق پایان‌نامه‌ها در محیط کتابخانه‌های دانشگاه‌ها محصور می‌مانند و کمکی به ارتقای سواد عمومی جامعه نمی‌کنند. همت نویسنده از این جهت شایسته قدردانی است، بویژه آنکه مشخص است موضوع تحقیق خود را به عنوان یک دغدغه رها نکرده و برای تبدیل آن به کتاب، مطالعاتی تکمیلی انجام شده است.

🏷در این کتاب با مقایسه تطبیقی زن در متون مقدس (عهد عتیق و قرآن) به‌ویژه در ماجرای آفرینش، اخراج از بهشت، داستان پیامبران (ابراهیم، یوسف و موسی علیهم‌السلام) مواجهیم و ظرایف جالبی از تفاوت‌ها در قرائت و نگاه را بر می‌شمرد. به‌علاوه مقایسه تطبیقی احکام (ازدواج، طهارت، زنا و حجاب) و حقوق (ارث و طلاق) در شریعت موسوی و شریعت محمدی. همچنین اطلاعات موجز و مفیدی از عهدین (عتیق و جدید) و تلمود(شریعت شفاهی) و شیوه اجتهاد علمای یهود می‌دهد. مقایسه این دو دین ابراهیمی را که دارای شریعت هستند، اساس کار این کتاب جمع ‌و جور(مفید و مختصر) است.

🏷نویسنده برخلاف مدل رایج، نسبت به عهد عتیق و سایر متون شریعتْ‌بنیادِ یهودیت با احترام سخن می‌گوید؛ هرچند با ادب پژوهشی تصریح می‌کند: «ذکر این مباحث نه دلیل بر درستی این اعتقادات است که اساساً این پژوهش را سودای داوری نیست و مباحثی از قبیل تحریف، نقد تاریخی و نقد متون مقدس را در این مقال نخواهیم آورد.»
معزی معتقد است پرداخت ویژه متون مقدس به داستان زندگی زنان پیامبران نشان‌دهنده تاکید بر نقش‌آفرینی معنادار زنان است.

🏷نویسنده در پایان کتاب ۳۲ پرسش را مطرح و عملا از محققان دیگر دعوت می‌کند پاسخ‌هایی درخور و روزآمد برای آنها بیابند چرا که به برخی از آنها تاکنون پاسخی داده نشده و پاسخ برخی از آنها هم در جامعه انتشار نیافته است؛ پرسش‌هایی که ممکن است در گذر زمان به شبهاتی جدی در مسئله زنان تبدیل شوند. از جمله:
- آیا تفاوت زن و مرد می‌تواند منشاء تبعیض باشد؟
-تعریف زنانگی بر چه محوری است؟ دین یا فیزیولوژی یا عرف؟ آیا با تغییر اجتماعی تعریف زنانگی، موضوع تغییر و به تبع آن، احکام بازسازی می‌شوند؟
-آیا ظلم‌هایی که در تاریخ جوامع دینی به زنان شده است مولود متون مقدس است؟
-آیا تصویری که ادیان ابراهیمی از بهشت ارائه می‌دهند مشتمل بر تحقیر و توهین به زنان به عنوان جنس دوم و تبعی نیست؟

🏷گزیده‌هایی از کتاب:

-بنا بر قوانین تلمود، کاهن اعظم حق ندارد بیش از یک زن داشته باشد.
-زن در محیط خانه یهودی، به خاطر تقدس خانواده، برتری بی‌چون و چرایی پیدا می‌کند.
-ویل دورانت در «تاریخ تمدن» می‌گوید: در یهودیت، خانواده در فرمان پنجم [از ۱۰ فرمان] تقدیس می‌شود و از لحاظ سازمان اجتماعی، آن را در منزلتی قرار می‌دهند که تنها هیکل (معبد اورشلیم) از آن بالاتر است. این والا تباری در تمام قرون وسطا و قرون جدید مراعات می‌شد اما وقتی انقلاب صنعتی معاصر آغاز شد مقام خانواده نیز متزلزل گردید و انحطاط یافت.
-اسلام، رسوم جاهلیت را منسوخ کرد و مهریه را به حالت طبیعی خود باز گرداند و همه رسومی را که در آن پدران و مادران، مِهر را به عنوان حق‌الزحمه و شیربها می‌دانستند یا پدران و برادران، دختر یا خواهر خود را در مهر دیگری قرار می‌دادند و به این نحو، خواهر و دختر خود را تعویض می‌کردند، کنار زد و مهر (صداق) را به حالت اصلی خود یعنی هدیه‌ای محترمانه از طرف مرد به نشانه صداقت و صفای او به زن برگرداند.
-در دوره جاهلیت، به زن اصلا ارث نمی‌دادند. از دلایل این محرومیت، منع انتقال ثروت از خانواده‌ای به خانواده دیگر بود. اسلام این را نیز منسوخ کرد.
-اولین دولت اسلامی که به چاپ قران اقدام کرد دولت ایران بود (۱۲۴۳ ه.ق مطابق با ۱۲۰۶ ه.ش و ۱۸۲۸م در تبریز)
- در تورات و در ماجرای هبوط، حوّا منشا این بدبختی معرفی می‌شود اما در روایت قرآن، آدم و حّوا همزمان فریب شیطان را خورده‌اند.
-در ده فرمان نازل شده از سوی خدا به حضرت موسی، اولین دستور دینی، رعایت احترام به پدر و مادر است.
-قیمومیت در قرآن به معنای فرمانروایی و سالارگری مرد نیست بلکه سرپرستی و مسئولیت‌پذیری است.
-تفکر جاهلی، فرزند را مختص به مرد می‌دانسته که اسلام این نگره را هم منسوخ کرد.
- در مواردی مانند ارث، برتری و پیشروانگی اسلام نسبت به یهود کاملاً وضوح دارد.

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔰شرح خطبه حضرت زهرا(س) و ماجرای فدک
مولف :
#آیت_الله_منتظری(ره)


🔖نگاهی گذرا به تاریخ صدر اسلام نشان می دهد که چگونه همانانی که سدّ راه اسلام و گسترش آن بودند و با مسلمانان و پیامبر(ص) دشمنی دیرینه داشتند، به سرعت رنگ عوض کرده و جبهه ای جدید در مقابل پیشکسوتان اسلام تشکیل دادند. آنان این بار به نام اسلام و با تمسک به قرآن و پیامبر(ص) تیشه به ریشه و اصل اسلام می زدند و بنای انحرافی را پایه ریزی کردند که تاکنون مسلمانان گرفتار آنند؛ و اینها همه نشأت گرفته از حوادثی است که پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) اتفاق افتاد.

🔖وظیفه مومنان و مسلمانان راستین در مقابل این جبهه گیری جدید، روشنگری و ارشاد مردم و امر به معروف و نهی از منکر در حدّ توان و دفاع از حریم امامت و ولایت بود؛ که در این مهم، حضرت فاطمه زهرا(س) اولین و اساسی ترین نقش را ایفا کرد.

🔖پشتیبانی از امیر مومنان(ع) در مقاطع حساس، ایراد خطبه های غرّاء و آتشین، افشای چهره نفاق و دورویی، یادآوری مسلمانان به آیات قرآن، سفارشات پیامبر(ص) و ... همه و همه از تلاشهای بانوی بزرگ اسلام در مقابله با این انحراف عظیم بوده است. شناخت و معرفی روش و سیره عملی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) وظیفه ای است که بر عهده علما و محققان گذارده شده، و آنان باید در رساندن پیام عدالتخواهی آن بزرگواران به همگان تمام سعی و کوشش خود را مبذول دارند.

🔖بر همین اساس آیت الله العظمی منتظری شرح و توضیح نهج البلاغه، اصول کافی و نیز خطبه حضرت زهرا(س) را وظیفه ای برای خود دانسته، و در کنار درسهای حوزوی هر روز ساعتی از وقت ارزشمند خود را به تدریس این مهم برای عموم مردم اختصاص دادند. استفاده از بیانی ساده و روان، بازگو کردن مطالب در سطح عموم و پرهیز از استعمال کلمات نامأنوس از ویژگی های درس های ایشان است.

🔖آنچه در پیش رو دارید مجموعه ای است از سلسله درس های ایشان که در شرح و توضیح خطبه حضرت زهرا(س) ایراد فرمودند. این کتاب مشتمل بر ۱۶ درس است که در ۳ بخش زیر ارائه شده است:
بخش اول: خطبه حضرت زهرا(س) در مسجدالنبی(ص)
بخش دوم: خطبه حضرت زهرا(س) در بستر بیماری
بخش سوم: ماجرای غصب فدک، به روایت حضرت امام جعفر صادق(ع).

🔸پیوند به فایل اصلی کتاب

/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔳اخلاق همزیستی و معاشرت در یک حدیث فاطمی
#محمدجعفر_سعیدیان‌فر

🔻ابن مسعود می‌گوید: پس از رحلت رسول الله(ص) شخصی نزد حضرت فاطمه(ع) آمد و گفت: ای دختر رسول خدا آیا چیزی از پیامبر(ص) نزد شماست که به من هدیه دهید؟ زهرای مرضیه(س) با نگاه بر طومار حریری که احادیث نبوی را در آن نگاشته بود این چنین روایت کرد: پیامبر اکرم(ص) فرمودند:

✔️۱) کسی که همسایه‌اش از شر او در امان نیست از مؤمنان نخواهد بود «لَیْسَ مِنَ اَلْمُؤْمِنِینَ مَنْ لَمْ یَأْمَنْ جَارُهُ بَوَائِقَهُ»

✔️۲) و هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، همسایه خویش را آزار نمی‌دهد «وَ مَنْ کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ فَلاَ یُؤْذِی جَارَهُ». رسول خدا اولین شرط را برای عضویت در جامعه ایمانی تقید به آداب معاشرت و حسن همزیستی دانسته و نخستین ادب را رعایت حقوق همسایه و آرامش هم‌جواران معرفی فرموده است. سخنی که البته در قرآن مجید نیز بر آن تأکید شده و رعایت حقوق همسایه در کنار پرستش خدا قرار داده شده است. جایی که خداوند می‌فرماید: «وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ بِذِي الْقُرْبى‏ وَ الْيَتامى‏ وَ الْمَساكِينِ وَ الْجارِ ذِي الْقُرْبى‏ وَ الْجارِ الْجُنُبِ؛ خداوند را بپرستيد و چيزى را شريك و همتای او قرار ندهيد و به پدر و مادر و خويشاوندان و يتيمان و مستمندان و همسايه نزدیک و همسايه دور نيكى كنيد... (نساء، آیه۳۶)».

✔️۳) و هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد باید که یا سخن خوب بگوید وگرنه ساکت باشد. «وَ مَنْ کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ فَلْیَقُلْ خَیْراً أَوْ یَسْکُتْ »

✔️۴) خداوند انسان خیرمند- نیکوکار بردبار عفیف را دوست دارد و بدگوی بخیل بسیار درخواست کننده مصرّ را دشمن می‌دارد. «إِنَّ اَللَّهَ یُحِبُّ اَلْخَیِّرَ اَلْحَلِیمَ اَلْمُتَعَفِّفَ، وَ یُبْغِضُ اَلْفَاحِشَ اَلضَّنِینَ اَلسَّئَّالَ اَلْمُلْحِفَ»

✔️۵) حیاء از ایمان و ایمان جایش در بهشت است و فحش از زشتگویی و جایش در آتش است.«إِنَّ اَلْحَیَاءَ مِنَ اَلْإِیمَانِ وَ اَلْإِیمَانُ فِی اَلْجَنَّةِ، وَ إِنَّ اَلْفُحْشَ مِنَ اَلْبَذَاءِ، وَ اَلْبَذَاءُ فِی اَلنَّارِ»

◽️درسهای اخلاقی اجتماعی رواداری وحدت‌بخش که از این روایت فاطمی می‌آموزیم:

۱) رعایت حقوق همسایگان؛ ۲) پرهیز از پرگوئی و بیجاگوئی و بسنده کردن به گفتار نیک؛ ۳) کردار نیکو داشتن؛ ۴) بردبار بودن؛ ۵) پرهیز از بدگوئی، تلخ گوئی و نسبت‌های بد به دیگران دادن؛ ۶) پرهیز از بخل ورزیدن؛ ۷) پرهیز از اصرار کردن بر درخواست از دیگران (اصرار بر رفع نیازمندی از سوی دیگران دوری از پاسداشت و کرامت انسان است)؛ ۸) شرم و آزرم و حیا داشتن (در روابط اجتماعی با دیگران باید اصل بر پذیرفتن تفاوت‌ها و تعامل، احترام به منزلت اجتماعی و حفظ آبرو و کرامت انسانی بدون پرده‌دری و تحقیر و بی‌آبرو کردن دیگران باشد).

🔻امیدوارم با درسی که از تعالیم اخلاقی اجتماعی فاطمی می‌آموزیم هرچه بیشتر به وحدت امت اسلامی بیاندیشیم و از عوامل برانگیزنده تفرقه و نفرت‌پراکنی میان مسلمانان دوری کنیم که فاطمه(س) درخطبه ای که در مسجد مدینه در مقابل مهاجر و انصار ایراد کرد ضمن گفتمان تحلیلی انتقادی، فلسفه امامت شایستگان اهل بیت(ع) را ایجاد بستر امنیت با دوری از تفرقه و اختلاف و فرقه‌گرایی اعلام کرد «وَإِمَامَتُنَا أَمَانَاَّ مِنَ الفُرَقه» و سبب اساسی وحدت در میان مردم را این گونه اعلام کرد. «خدای تعالی عدالت را مایه وحدت و هماهنگی دل‌ها قرار داد (باروش حکمرانی عادلانه همبستگی اجتماعی ایجاد می‌شود و اعتماد عمومی به‌دست می‌آید) فَفَرَضَ … الْعَدْلَ تَسْكِيناً لِلْقُلُوبِ (علل الشرائع، ج‏۱، ص ۲۴۸؛ شرح خطبه حضرت زهرا(ع) اثر زنده‌یاد آیت الله العظمی منتظری ص۱۱۳)

#آموزه‌های_اخلاقی

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

#بیانیه

🔖بیانیه مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم درباره قانون حجاب و عفاف

بسم الله الرحمان الرحيم
قالَ النَّبِيُّ(ص): أَمَرَني رَبِّي بِمُداراةِ النَّاسِ، كَما أَمَرَنِى بِإِقَامَةِ الفَرائِضِ؛ خداوند مرا فرمان داده که با مردم مدارا نمایم همان‌طور که مرا بر به‌پاداشتن واجبات مأمور نموده است.

نظام جمهوری اسلامی ایران با مشکلاتی مانند تورم، بیکاری، فقر، مشکلات زیست محیطی، کاهش شدید سرمایه اجتماعی و تهدید خارجی مواجه است. از این رو در این شرایط لازم است بر اصول و سیاست‌های مبتنی بر وفاق ملی و همدلی میان قوای سه‌گانه تاکید داشت؛ اما در این میان که همه دل‌سوزان جامعه اصلاح روش‌ها و رویکردها را خواستارند، مجلس شورای اسلامی، قانون حجاب و عفاف را تصویب نمود که باعث التهاب بیشتر در سطح جامعه خواهد شد.

گویا تصویب‌کنندگان این قانون بر این گمانند که نسخه شفابخشی برای حل معضلات کنونی جامعه پیچیده و از این راه همه مشکلات کشور و دین‌داری را حل خواهند کرد.

در این جا لازم می‌دانیم‌ نکاتی را در مورد این قانون تذکر دهیم.

✔️۱. از لحاظ مبانی دینی و شرعی وضع هرگونه قانونی که پذیرش عرف و جامعه را به همراه نداشته و باعث ایجاد نفرت و تقابل با اصل دین شود، مشروعیت ندارد.

✔️۲. روند اتفاقات سال‌های اخیر، از جمله انتخابات ریاست جمهوری، باید نمایندگان را به این نتیجه رسانده باشد که بخش قابل توجهی از جمعیت کشور با سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی گذشته مخالف هستند. نمونه آن تجربه تلخ و زیانبار گشت ارشاد بود. مردم ایران فراموش نکرده‌اند در دوران تبلیغات ریاست جمهوری، هیچ یک از کاندیداهای محترم، حاضر به دفاع از گشت ارشاد و عملکرد آن نشدند.

✔️۳-  مصلحت نظام و لزوم تقویت اقتدار ملی اقتضا دارد همه ارکان حاکمیت و از جمله مجلس شورای اسلامی به گونه‌ای حرکت کنند که فضای برادری و همبستگی ملی را گسترش داده و تقابل و دودستگی را  در سطح جامعه کاهش دهند، نه اینکه کدورت و دشمنی را در سطح جامعه دو چندان نمایند. قانون مصوب اخیر مجلس حاصلی جز شکاف بیشتر حاکمیت و ملت را در پی نخواهد داشت.

✔️۴- فراموش نباید کرد که انقلاب اسلامی با حضور آحاد ملت، زنان و مردان و با رویکرد احترام به حقوق مردم پا گرفت. بنیانگذار جمهوری اسلامی، مرحوم‌ امام خمینی نیز بارها با استفاده از رویه‌های تند و اعمال قدرت حکومت برای اموری مانند تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها و مسائلی از این قبیل مخالفت می‌کردند. امروز باید تصویب‌کنندگان و طرفداران قانون حجاب پاسخ دهند، آیا هنوز به آرمان‌های انقلاب که در صدر آن کرامت انسان و بزرگداشت حقوق ملت بود، پایبندند؟ آیا تصویب چنین قوانینی عدول از آرمان‌های اولیه انقلاب نیست؟

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم ضمن اعتقاد به وجوب حجاب شرعی در جامعه اسلامی، قانون اخیر مجلس را شرعی و عقلایی ندانسته و آن را در تضاد با  اسلام رحمانی و شریعت محمدی و منافع ملی می‌داند. ما همراه با همه دل‌سوزان این ملک و ملت از کارگزاران خدوم نظام می‌خواهیم با بهره‌گیری از ظرفیت‌های قانونی، مانع ابلاغ و اجرای این قانون شوند.

"مجمع مدرسين و محققین حوزه علميه قم"
۱۳ آذر ۱۴۰۳

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🟠در بی‌ربطی‌های قانون حجاب مجلس با شرع
✍سید حمید موسویان

🔹از زمانی که قانون مصوب مجلس در مورد حجاب و عفاف منتشر شده است افراد مختلف با رویکردهای متفاوت به نقد و بررسی آن پرداخته‌اند. طراحان و موافقان قانون جدید مدعی دفاع از شرع و احکام اسلامی هستند. من در این نوشته سعی می‌کنم ربط این قانون با شرع را بررسی کنم. 

1) نمایندگان تصویب کننده قانون تصور کرده‌اند حجاب یک قانون برای همه زنان در کشور اسلامی است.

به حکم آیه قرآن، حجاب فقط به زنان مسلمان بالغ، آن هم تا قبل از سن یائسگی اختصاص دارد. دختران تا قبل از سن بلوغ و زنان پس از یائسگی از حکم پوشش معاف هستند.
قانون حاضر بدون توجه به اختلاف فقها در سن بلوغ، همه دختران دارای سن 9 سال را مشمول الزام به حجاب دانسته است. این در حالی است که بسیاری از این دختران به واسطه فتوای مرجع تقلید خود حکم شرعی خاصی برای پوشش ندارند. (جمعی از فقها سن بلوغ دختران را 13 سال تمام می‌دانند.) 
در مورد زنان یائسه نیز فقها لزوم پوشش را منتفی دانسته‌اند. این بیان فقها برگرفته از آیه 60 سوره نور است.
زنان غیر مسلمان نیز بر اساس آیه قرآن و تصریح روایات و فتوای فقها از شمول دستور پوشش شرعی خارج هستند.

💫پرسش این است که دخترانی که بر اساس فتوای مرجع تقلید خود به بلوغ نرسیده‌اند، زنان یائسه و زنان غیر مسلمان بر چه اساسی موظف به رعایت حکم پوشش شرعی دانسته شده‌اند؟
 
2) مبنای شکل‌گیری این قانون آن است که در مورد پوشش شرعی، فراتر از امر به معروف و نهی از منکر زبانی وظیفه دیگری نیز از جانب شرع وجود دارد. به همین دلیل باید کسانی که به تذکرها ترتیب اثر نمی‌دهند را با اجبار به انجام حکم شرع مقید کرد. 
این در حالی است که در روایت نقل شده از امام صادق (ع) در کتاب کافی نسبت به این گونه زنان، وظیفه شرعی دیگری مطرح نشده است. (... لأنهم إذا نهوا لا ينتهونَ)

آیا نمایندگان مجلس حساسیت دینی بالاتری از امام معصوم دارند که اجبار و الزام به حجاب و استفاده از قوه قهریه در این زمینه را نیز لازم می‌دانند؟
 
3) فرض دیگر طرفداران قانون حجاب مصوب مجلس آن است که حجاب برای دور نگه داشتن مردان از گناه و فساد است. به باور آنها اگر زنان، پوشش را رعایت کنند مردان در دام شیطان نمی‌افتند. دلیل سخت‌گیری و حساسیت بالای آنها نسبت به حجاب نیز برآمده از همین برداشت است.
به همین دلیل نیز حکم پوشش را بر خلاف دستور شرع به همه زنان (حتی آنانی که در شرع موظف به حجاب نیستند) سرایت داده‌اند. 
اما بر فرض قبول همین مبنا نیز این قانون دارای اشکال است.
اگر واقعا دستور پوشش در شرع به دلیل دور شدن مردان از گناه بود چرا زنان غیر مسلمان، زنان یائسه، و کنیزان از این حکم شرعی استثنا شدند؟ آیا تعداد آنها در جامعه مسلمان کم است یا اینکه مردان مسلمان نسبت به آنها تمایل پیدا نمی‌کنند؟
به علاوه اگر دستور به پوشش برای مصونیت مردان از گناه بود چرا بر اساس آیه قرآن زینت ظاهری از محدوده حجاب استثنا شد؟ زینت ظاهری بر اساس روایات به آرایش‌های مربوط به صورت و دست اشاره دارد و فقها نیز بر اساس آن فتوا داده‌اند. آیا صورت همراه با آرایش، محرک مردان جامعه نیست؟ چرا در قرآن و روایات این مورد از لزوم پوشش استثنا شده است؟
 
4) بر اساس آیه 59 و 60 سوره احزاب هدف قرآن و دین از دستور پوشش، ایجاد احساس امنیت در زنان است و اخطاری به ناامن‌کنندگان جامعه برای زنان.

💫خوب است طرفداران قانون جدید از زنان جامعه ایران این سوال را بپرسند که با این قانون، احساس امنیت می‌کنید یا بیشتر از پیش به شما حس ناامنی می‌دهد.

چطور می‌شود برای اینکه احساس امنیت به زنان القا کنیم از همه نیروهای حکومتی و حتی اتباع خارجی استفاده کنیم؟ آیا جز این است که هدف قانون‌گذاران با هدف دین تفاوت مبنایی دارد و اصلا به دنبال ایجاد شرایط اجتماعی بهتر برای زنان نیستند؟
 
🔸🔹در مجموع به نظر می‌رسد دغدغه نمایندگان مجلس و طرفداران این قانون، اجرای شریعت نیست مگر آنکه شریعت مد نظر آنها چیزی باشد متفاوت از آنچه در قرآن و روایات آمده و فقه مشهور شیعه از آن دفاع می‌کند.

13 آذر 1403

پ.ن 1: فرض این نوشته در مورد محدوده پوشش همان نظر مشهور فقها است. طبیعتا اختلاف نظر فقها در مورد محدوده پوشش نیز می‌تواند به عنوان اشکال به قانون مطرح شود که قصد ورود به آن را نداشتم.

پ.ن 2: بررسی این قانون از لحاظ اجتماعی و جنبه‌های مختلف دیگر در این نوشته مدنظر نبود و عدم اشاره به آنها به معنی این نیست که نویسنده انتقاد دیگری به این قانون ندارد.

🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

🔸️ آیت الله ایازی:  قانون عفاف و حجاب اجراپذیر نیست /دولت گفته این قانون برخلاف امنیت است و اجرا نمی کند


آیت الله ایازی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در #خبرآنلاین:
▫️ قانون عفاف و حجاب اجراپذیر نیست و برای کشور خطرناک است

▫️تردیدی نیست که این قانون از جهات گوناگون دچار اشکال است. اولین اشکال آن، این است که موادی از این قانون برخلاف دستورات اسلامی است و به نوعی نفرت پراکنی و گریز از دین دارد. همچنین زمینه های ایجاد مقاومت و مخالفت را در بین مردم به وجود می آورد و به جریح شدن آنان در فرار از قانون منجر می شود. قانونی است که زمینه های تخلف و سوءاستفاده در بطن آن فراهم شده است.

▫️اخیرا یکی از مراجع بزرگ در قم به آقای پزشکیان گفتند که اگر عفاف و حجاب با زور انجام شود، قطعا شکست خواهد خورد. چندین مراجع و برخی از علمای نجف هم بر آن تاکید کردند.

📌 متن کامل گفتگو

@KhabarOnline_ir
🌐/channel/majmaqomh

Читать полностью…
Subscribe to a channel