مردم‌نامه (تاریخ مردم)

03 Jun 2025 13:39

🏷اندیشه سیاسی در شرق: عصر باستان
▫️نوشتۀ فرهنگ رجایی
▫️تهران: نگارستان اندیشه، چاپ نخست ۱۴۰۴، ۴۲۴ ص. رقعی، جلد سخت/۴۵۰ هزار تومان

👈مؤلف اندیشۀ سیاسی در شرق به سرگذشت فکر سیاسی در شرق در دوره‌ای از تاریخ هر یک از تمدن‌های مورد بحث توجه دارد که در تاریخ خودشان به «عهد باستان» معروف است. منظور از واژۀ باستان، دوره‌ای از گذشته است که ظاهراً به تاریخ پیوسته اما برای یک جامعۀ فرضی، تمام نشده بلکه به عنوان سرنمون برای کل تاریخ آن جامعه الگو است. از نظر جغرافیایی، در کتاب به پنج حوزۀ تمدنی توجه شده است: از غرب به شرق: مصر، بین‌النهرین، ایران، هند، و چین. پرسش مهم کتاب این است که در هر یک از این تمدن‌ها ادب و آداب امرسیاسی چه بوده است و سرگذشت اندیشۀ امرسیاسی چه تحولاتی را در زمینه و زمانه‌ای که رخ داده‌اند پشت سر گذاشته است. نظرات صاحبان اندیشه در این تمدن‌ها از جمله نام‌آورانی چون پَتاهوتپ، حَمورابی، زردشت، بودا، کنفوسیوس و دیگران بررسی شده است.
پروفسور فرهنگ رجایی (۱۳۳۱- ) اندیشه‌ورز امر سیاسی و نظریه‌های روابط بین‌الملل و استاد تمام در دانشگاه کارلتون در کشور کانادا است.

نگارستان اندیشه: ناشر تخصصی علوم انسانی
.

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

02 Jun 2025 20:31

✅ کَرآبی؛ سلسله‌نشست‌های گفت‌وگو دربارۀ آب/ نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران

مردم‌نامه با همکاری خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، مؤسسۀ اکنون، مدرسۀ نوروزگان، دفتر معماری آبانگاه و کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران، شنبه 10 خرداد 1404 نشست نخست از سلسله نشست‌های کرآبی را برگزار کرد. قرار است در این نشست‌ها دربارۀ آب گفت‌وگو شود. نشست نخست به موضوع «تاریخ فرهنگی آب در ایران» اختصاص داشت. همچنین در این نشست مستند «تالان» ساختۀ محمدصادق دهقانی به نمایش درآمد.
سخنرانان نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران
ژاله آموزگار
مرتضی فرهادی
محمدصادق دهقانی
داریوش رحمانیان
مدیر نشست: امید شمس

📌 برای مشاهدۀ فیلم این نشست، پیوندهای زیر را لمس کنید:

🔗 https://www.youtube.com/watch?v=kbJwy0JZsmQ

🔗 https://www.aparat.com/v/ctu79yb

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

02 Jun 2025 13:10

همایش ملّی آذربایجان، دیپلماسی و تمامیّت ارضی ایران
بزرگداشت میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو

محورهای همایش:
۱. پنج دهه تلاش دیپلماتیک میرزا محبعلی‌خان برای حفظ تمامیّت ارضی ایران در مرزهای غربی و شرقی
۲. خاندان و تبار میرزا محبعلی‌خان
۳. نقد و بررسی آثار میرزا محبعلی‌خان
۴. تاریخ‌شناسی مرز و دیپلماسی
۵. دیپلمات‌های ایران دورهٔ قاجار، نظریه‌پردازی در عرصهٔ سیاست خارجی و حقوق بین‌الملل
۶. دولت قاجار و مسئلهٔ تمامیّت ارضی ایران و نقش دیپلمات‌های آذربایجانی وزرات امور خارجه ایران
۷. تحدید حدود مرزهای ایران و عثمانی از میرزا جعفرخان مشیرالدوله تبریزی تا میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملک مرندی
۸. نقد و بررسی معاهدات ایران و عثمانی از صفویه تا قاجاریه
۹. جایگاه اسناد در مطالعات مرزی در دورهٔ قاجاریه
۱۰. آذربایجانی‌های استانبول و پاسداشت هویّت ایرانی

ارسال چکیدهٔ مقالات: تا ۳۱ خرداد ۱۴۰۴
ارسال اصل مقالات: تا ۱ شهریور ۱۴۰۴

نشانی دبیرخانه:
mirasmaktoob.com/hamayeshha
M.yekanloo@mirasmaktoob.com

تلفن: ۶۶۴۹۰۶۱۲-۰۲۱
دورنگار: ۶۶۴۰۶۲۵۸-۰۲۱

۲۳و۲۴ مهر ۱۴۰۴ – دانشگاه تبریز

@mirasmaktoob
.

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

02 Jun 2025 07:45

♦️پیام ما: آب؛ از تقدس تا تباهی

🔸صدف سرداری: روز شنبه، دهم خردادماه، نخستین نشست از سلسله‌نشست‌های کرآبی با موضوع تاریخ فرهنگی آب در ایران برگزار شد. این برنامه با نمایش مستند تالان ساختۀ محمدصادق دهقانی همراه بود که زخم‌های امروز بر پیکر طبیعت را بازخوانی کرد و از فاجعۀ کم‌آبی گفت که با آن مواجهیم. در این نشست، ژاله آموزگار، پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی، و مرتضی فرهادی، جامعه‌شناس و مردم‌شناس، از پیشینۀ ایرانیان و آنچه بودیم گفتند. داریوش رحمانیان، سردبیر فصلنامۀ مردم‌نامه و استاد دانشگاه تهران، هم دربارۀ کرآبی در ایران سخنرانی کرد و توضیح داد که چرا توسعۀ پایدار بدون آب و نگاه تاریخی به آن بی‌معناست.

🔸ادامۀ گزارش را در پیوند زیر بخوانید:

🔗https://payamema.ir/payam/133421

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 Jun 2025 15:36

🔰ژاله آموزگار در نشست «کرآبی» مطرح کرد:
شرم‌سار گذشتگان اخلاق‌مدارمان هستیم

🔸ژاله آموزگار گفت: من گاهی خودم را در کسوت آن گنجشکی می‌بینم که چون جنگل آتش گرفته بود با منقار کوچکش جرعه‌جرعه از آب دریا می‌گرفت و به جنگل می‌پاشید، به او گفتند جرعه آب تو در برابر این شعله‌ها چه کارآیی دارد و او گفت که به خودم می‌گویم من هم کاری انجام دادم و من هم دلم را خوش می‌کنم که لااقل بی‌تفاوت نبوده‌ام.

🔸انسان راهی دراز پیموده است تا از قانون جنگل بیرون بیاید و به الفبای تمدن نزدیک شود و مهربانی و همیاری را بیاموزد. من اخیراً بنا به مناسبت‌هایی این جمله مارگریت رید را زیاد تکرار می‌کنم. «مهربانی آغاز تمدن است.» او در تایید گفته‌اش اشاره به استخوان ران شکسته‌ای می‌کند که جوش خورده است و در کاوش‌های باستان‌شناسی دوران کهن به دست آمده است. جوش خوردن این استخوان شکسته در آن دوران حکایت از این دارد که دست مهربانی این موجود ناتوان را همراهی کرده است. یعنی از قانون جنگل پیروی نشده و خودخواهی صرف به همراهی تبدیل شده است.

🔸ما این نبودیم، ما مردم مهربانی بودیم و هنوز هم هستیم. ما سده‌ها و سده‌ها در کنار هم با مهربانی زندگی کرده‌ایم. همسایه از درد همسایه خبر داشت. اگر بوی غذایمان بلند می‌شد، وظیفه خود می‌دانستیم که همسایه‌مان را هم در آن شریک کنیم. اهل محل را چون اهل خانه خود می‌پنداشتیم، به داد هم می‌رسیدیم. چه شد که ناگهان گروهی از ما چنین شدند که فقط به خود می‌اندیشند، درد دیگران درد آنها نیست. تشنگی مردم بلوچستان ربطی به آنها ندارد، دریاچه ارومیه خشک می‌شود؛ بشود، زاینده‌رود آب ندارد، نداشته باشد. آب دریای خزر پایین می‌رود، برود. او که می‌تواند هنوز برای استخرش آب بخرد.

🔻در ایبنا بخوانید:

ibna.ir/x6z2t

@ibna_official

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 Jun 2025 14:27

♦️ایبنا: شرمسار گذشتگان اخلاق‌مدارمان هستیم.

https://www.ibna.ir/news/535445/%D8%B4%D8%B1%D9%85-%D8%B3%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%85

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 Jun 2025 13:54

https://ihht.ir/c/468

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 Jun 2025 08:24

📷 گزارش تصویری نشست تاریخ فرهنگی آب در ایران


🗓 شنبه 10 خرداد 1404

🏡سالن فردوسی

💢مجله مردم نامه💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

30 May 2025 18:16

مردم‌نامه با همکاری خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، مؤسسۀ اکنون، مدرسۀ نوروزگان، دفتر معماری آبانگاه و کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران برگزار می‌کند:

کرآبی
سلسله‌نشست‌های گفت‌وگو دربارۀ آب
نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران

سخنرانان
🔸ژاله آموزگار
🔸مرتضی فرهادی
🔸محمدصادق دهقانی
🔸داریوش رحمانیان

🔹مدیر نشست: امید شمس

🔺همراه با نمایش مستند تالان

🕓 شنبه، ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۶
📍خیابان نجات‌الهی (ویلا)، نبش ورشو، خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی.

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

30 May 2025 09:24

♦️معرفی مقالات شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردم‌نامه

📕موافقت‏نامۀ گلستان؛ قرارداد متاركۀ جنگ يا عهدنامۀ قطعى
🖋غلامحسین زرگری‌نژاد، استاد بازنشستۀ گروه تاریخ دانشگاه تهران

🔸۲۹ شوال ۱۲۲۸، در پى ده سال دفاع ایران در مقابل قواى روسیه علیه هجوم آنان به قفقاز، موافقت‌نامه‌اى میان میرزا ابوالحسن‌خان ایلچى و ژنرال روتیشچوف به امضا رسید كه از آن زمان تا كنون در آثار محققان و نویسندگان تاریخ معاصر ایران، همواره و بى‌‌ هیچ تردیدى، به‌عنوان عهدنامه‌اى قطعى میان ایران و روسیه معرفى شده است.

🔸این مقاله به بررسی این فرضیه می‌پردازد که موافقت‌نامۀ گلستان از دیدگاه مقامات قاجار، به‌ویژه فتحعلی‌شاه و عباس‌میرزا، توافقی برای متارکۀ جنگ با روسیه بود یا عهدنامه‌ا‌ی قطعی.

🔸نویسنده با استناد به اسناد و مدارک تاریخی، اظهارات سر گور اوزلی، وزیر مختار انگلستان، و یادداشت ژنرال روتیشچوف، فرماندۀ کل قوای روسیه در قفقاز، نشان می‌دهد که این توافق در ابتدا به‌منظور توقف درگیری‌ها و نه تعیین سرنوشت دائمی مناطق مورد مناقشه تلقی می‌شد، اما چه شد كه این موافقت‌نامه به‌صورت عهدنامه‌ای دائمی تفسیر شد و به جداشدن دائمی بخشی از خاك ایران منجر شد؟

🔸برای فهم این چگونگی، متن کامل مقاله را در فصلنامۀ مردم‌نامه بخوانید.

📌برای اطلاع از روش‌های خرید شمارۀ جدید مردم‌نامه اینجا را ببینید.

پشتیبانی از پویش مردم‌نامه👇

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

29 May 2025 21:30

📔شب ولادیمیر مینورسکی

سخنرانان:
#منصور_صفت_گل
#نصرالله_صالحی
#احمدرضا_قائم_مقامی
#گودرز_رشتیانی
#گنادی_کورین
#علی_دهباشی

🗓 یکشنبه 11 خرداد 1404 ساعت17

🏡سالن فردوسی

🔹برنامه به صورت حضوری برگزار می گردد.

🔹ورود برای عموم آزاد و رایگان است.

💢مجله بخارا💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

29 May 2025 01:36

🎥 آنچه تاریخ‌نگار باید روایت کند

🔶 بخشی از گفتگوی عباس امانت و داریوش رحمانیان

🔻عباس امانت: نگاه به تاریخ از زاویه علوم اجتماعی یا فلسفه، گاهی با نوعی تکبر همراه است. برای مورخ آنچه واقع شده مسئله است. چه در فهم مشروطه و چه در فهم هر تاریخ دیگری، باید بتوانیم مسئله جامعه در آن دوران را درک کنیم و خودمان را در شرایط آنها فرض کنیم.

🎞 فیلم کامل این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/_SMJehfB2Po

🆔@AzadSocial

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

27 May 2025 18:57

♦️معرفی مقالات شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردم‌نامه

📕ملاحظاتی پیرامون چگونگی شناخته‌شدن مشروطیت در کرمانشاه
🖋محمدعلی علوی‌کیا، معلم بازنشستۀ آموزش و پرورش و پژوهشگر تاریخ محلی

🔸این مقاله به بررسی چگونگی شناخته‌شدن مشروطیت در کرمانشاه می‌پردازد. نویسنده تصریح می‌کند که کرمانشاه در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم با جمعیتی عمدتاً ایلیاتی و نفوذ سنت‌گرایان مذهبی و خاندان‌های قجری پذیرای اندیشه‌های نوین مشروطه‌خواهی نبود. بااین‌حال، نخستین نشانه‌های آشنایی با نظام حکمرانی غربی ازطریق سفرنامۀ ملااحمد کرمانشاهی پدیدار شد که در آن به شرح نظام پارلمانی انگلستان پرداخته بود.

🔸در ادامه، نویسنده با اشاره به توزیع نشریات مخفی و شکل‌گیری محافل روشنفکری در کرمانشاه روند ایجاد تفکر تجددخواهی در این شهر را بررسی می‌کند. در این بررسی، به نقش بازرگانان کرمانشاهی، تأسیس روزنامه‌ها، تأسیس مدارس و اعزام مبلغان مشروطه‌خواه در ایجاد و گسترش اندیشۀ تجددخواهی پرداخته می‌شود.

🔸متن کامل مقاله را در فصلنامۀ مردم‌نامه بخوانید.

📌برای اطلاع از روش‌های خرید شمارۀ جدید مردم‌نامه اینجا را ببینید.

پشتیبانی از پویش مردم‌نامه👇

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

26 May 2025 18:47

♦️تاریخ فرهنگی آب در ایران بررسی می‌شود.

https://www.ibna.ir/news/535108/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

26 May 2025 17:07

مردم‌نامه با همکاری خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، مؤسسۀ اکنون، مدرسۀ نوروزگان، دفتر معماری آبانگاه و کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران برگزار می‌کند:

کرآبی
سلسله‌نشست‌های گفت‌وگو دربارۀ آب
نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران

سخنرانان
🔸ژاله آموزگار
🔸مرتضی فرهادی
🔸محمدصادق دهقانی
🔸داریوش رحمانیان

🔹مدیر نشست: امید شمس

🔺همراه با نمایش مستند تالان

🕓 شنبه، ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۶
📍خیابان نجات‌الهی (ویلا)، نبش ورشو، خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی.

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

03 Jun 2025 09:20

♦️معرفی مقالات شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردم‌نامه

📕قهوه و پیدایش قهوه‌خانه در عثمانی و ایران
🖋محمدتقی امامی خویی (استاد مدعو در دانشگاه تهران) و منیژه صدری (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی)

🔸این مقاله به بررسی تاریخچۀ ورود قهوه و پیدایش قهوه‌خانه در عثمانی و ایران می‌پردازد و نقش این نهاد مدنی را در اجتماعی‌شدن مردم این دو کشور بررسی می‌کند. نویسندگان با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، به‌دنبال پاسخ این سؤال هستند که چه عواملی باعث موافقت یا مخالفت علما و حاکمان با این نوشیدنی و مکان‌های مرتبط با آن بوده است.

🔸چگونگی ورود قهوه به ایران در دورۀ صفویه، چگونگی تبدیل قهوه‌خانه‌ به چایخانه، بررسی دیدگاه‌ها و فتواهای علمای عثمانی دربارۀ قهوه و مصرف آن و دلیل مخالفت‌ها و تعطیلی قهوه‌خانه‌ها مباحث دیگری است که در این مقاله خواهید خواند.

🔸متن کامل مقاله را در فصلنامۀ مردم‌نامه بخوانید.

📌برای اطلاع از روش‌های خرید شمارۀ جدید مردم‌نامه اینجا را ببینید.

پشتیبانی از پویش مردم‌نامه👇

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

02 Jun 2025 18:04

https://www.tasnimnews.com/fa/news/1404/03/11/3325315/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%A6%D8%A8-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%DA%A9-%D9%85%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF


@mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

02 Jun 2025 10:27

https://www.aparat.com/v/jzbk87v

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 Jun 2025 17:21

مراسم گشایش «انجمن کانادایی مطالعات ایرانی فارسی. جمعه 30 ماه می 2025 / 9 خرداد 1404 در تورنتو برگزار شد. در نشست های این کنفرانس مقدماتی پیرامون اهمیّت راه‌اندازی این انجمن در دانشگاه تورنتو و با حمایت مؤسسه مطالعات ایرانی الهه امیدیار میرجلالی تأسیس شده است و اهداف و برنامه‌های آن در زمینه ایران‌شناسی گفت‌وگو شد. دکتر محمد توکلی طرقی، مدیر مؤسسه و مسئول انجمن، از جمله اهداف انجمن را پیشبرد و سازماندهی مطالعات ایرانی در کانادا و همزمان، هم‌اندیشی با دیگر انجمن‌های ایران‌شناسی در دیگر کشورها در زمینه آسیب‌شناسی مطالعات ایرانی اعلام کرد. خانم دکتر شیرین بیانی نیز به عنوان عضو افتخاری این انجمن، نیز ضمن اظهار شادمانی و قدردانی از تأسیس این انجمن، بر ضرورت گسترش مطالعات ایرانی در کانادا تأکید کرد.

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 Jun 2025 14:50

🎵 پوشه شنیداری نشست تاریخ فرهنگی آب در ایران


🗓 شنبه 10 خرداد 1404

🏡سالن فردوسی

💢مجله مردم نامه💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 Jun 2025 14:16

♦️ایرنا: چرا جامعه بانگ آب را نمی‌شنود‌؟

🔗https://www.irna.ir/news/85849079/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF-%D8%A2%D8%A8-%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%AF

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 Jun 2025 12:09

✅ چگونگی رویارویی با منابع عصر صفوی برای پژوهش‌های تاریخ مردم (قسمت نخست)

گفت‌وگو با مقصودعلی صادقی

📌 برای مشاهدۀ این قسمت، پیوندهای زیر را لمس کنید:
🔗 https://youtu.be/pMINd2XvoGk

🔗 https://aparat.com/v/jdli523

مردم‌نامه را در یوتیوب و آپارات دنبال و با بازنشر و پسند ویدیوها از ما حمایت کنید.

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

31 May 2025 09:49

♦️مرتضی فرهادی: کرآبی؛ تاریخ فرهنگی آب در ایران برگزار می‌شود.
🔗https://mortezafarhadi.ir/archive/1060/%DA%A9%D8%B1%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

30 May 2025 16:19

‌فصل‌نامهٔ مردم‌نامه برگزار می‌کند:

• کَرآبی: سلسله‌نشست‌های گفت‌وگو دربارۀ آب
• نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران

سخنرانان:
• ژاله آموزگار
• مرتضی فرهادی
• محمدصادق دهقانی
• داریوش رحمانیان

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

30 May 2025 01:30

▫️گفت‌وگو با حمیدرضا محمدی، بنیانگذار #گنجور دربارۀ داستان شکل‌گیری و تکامل این وبگاه.

گنجور گونه‌ای خویشکاری فرهنگی است که بی‌صدا، اما پیوسته و پراثر، طی سال‌ها به ثبت، ترویج و تحلیل #ادب_پارسی پرداخته و اکنون به بخشی از حافظه جمعی ایرانیان و فارسی‌زبانان تبدیل شده است؛ مصداق:
#تو_یکی_نهی_هزاری_تو_چراغ_خود_برافروز

◀️ دیدن نسخه کامل این گفت‌وگو

⬅️ وبگاه گنجور
@Jaryaann

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

29 May 2025 13:02

✅ملاحظاتی پیرامون تاریخ‌نگاری احمد کسروی (بخش دوم)
گفت‌وگو با داریوش رحمانیان

📌 برای مشاهدۀ این قسمت، پیوندهای زیر را لمس کنید:
🔗 https://youtu.be/orDwjQqZujU

🔗 https://www.aparat.com/v/wrc607k

طراح پوستر: زکیه محرابی، دانشجوی کارشناسی تاریخ دانشگاه تهران

مردم‌نامه را در یوتیوب و آپارات دنبال و با بازنشر و پسند ویدیوها از ما حمایت کنید.

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

28 May 2025 14:35

▪️ بفرمایید دانشجوی دکتری شوید!

از زمان پذیرش نخستین دانشجویان در دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران در اواخر دههٔ دوم سدهٔ چهاردهم خورشیدی تا امروز، چگونگی و روند پذیرش دانشجو در دورهٔ دکتری در دانشگاه‌های ایران سه مرحلهٔ اصلی را از سر گذرانده است:

🔘 مرحلهٔ اول (پیش از ۱۳۸۴):
پیش از ۱۳۸۴ پذیرفته‌شدن در دورهٔ دکتری یکی از سخت‌ترین و دشوارترین کارها بود. پیش از انقلاب اسلامی، در بیشتر رشته‌ها تنها دانشگاه تهران دانشجوی دکتری می‌پذیرفت؛ پس از انقلاب اسلامی تا یک دهه پذیرش دانشجوی دکتری متوقف شد و از اواخر دهه شصت دوره‌های دکتری بار دیگر برقرار گردید. از آن زمان تا سال ۱۳۸۴، چه در دانشگاه تهران (به‌عنوان بزرگترین نهاد دولتی آموزش عالی) و چه در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی (به‌عنوان بزرگترین دانشگاه غیردولتی) که کم‌وبیش در همه رشته‌ها دورهٔ دکتری داشتند،  شمار بسیار کمی در دوره دکتری پذیرفته می‌شدند. در آن زمان استادان هر گروه‌ آموزشی در دانشگاه چنان مبسوط‌الید و صاحب قدرت و اختیار بودند که خود تعیین می‌کردند دانشجوی دکتری پذیرند یا نپذیرند؛ و معمولاً هر چند سال یک‌بار دانشجوی دکتری می‌پذیرفتند نه هر سال. مثلاً دانشگاه تهران از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۸۳ تنها در پنج دوره/ سال دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی پذیرفته است. زمانی که ما در آزمون دکتری ۱۳۸۳ شرکت کرده بودیم سه سال بود که دانشگاه تهران دانشجوی دکتری نپذیرفته بود. حتی در  دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات،  نیز چنین اختیاری به گروه‌ها و استادان- که کم‌وبیش همان استادان طراز اول دانشگاه تهران (و شهید بهشتی  و ...) بودند- داده شده بود. از استادم دکتر هادی عالم‌زاده شنیده‌ام که در یکی‌دو سال در واحد علوم و تحقیقات هیچ‌کس را برای دوره دکتری نپذیرفتیم و دانشگاه هم کاملاً تابع نظر گروه بود. تازه در آن سال‌هایی که دانشجو دکتری می‌پذیرفتند، معمولاً بیشتر از دوسه تن نمی‌پذیرفتند و گاه تنها یک تن پذیرفته می‌شد و سرکلاس دکتری می‌نشست.

🔘 مرحلهٔ دوم (۱۳۸۴ - ۱۳۹۳):
از سال ۱۳۸۴ به بعد، از قدرت  و نقش استادان و گروه‌ها کاسته شد. دیگر گروه‌ها نمی‌توانستند بگویند هیچ داوطلبی را نمی‌پذیریم. از این سال به بعد حتی دانشگاه تهران بدون وقفه در هر سال دانشجوی دکتری پذیرفته است. بااین‌همه هنوز نقش گروه‌ها در پذیرش دانشجوی دکتری پررنگ بود. آزمون دکتری همچنان در خود دانشگاه‌ها/ دانشکده‌ها و به‌صورت تشریحی برگزار می‌شد و ظرفیت پذیرش در اختیار گروه‌ها بود. ضمنأ تنها معدودی از دانشگاه‌های سطح اول دولتی و چند واحد بزرگ از دانشگاه آزاد مجوز پذیرش دانشجوی دکتری داشتند. در اواخر دهه هشتاد برگزاری آزمون دکتری از اختیار دانشگاه خارج شد و به سازمان سنجش سپرده شد و به‌اصطلاح نیمه‌متمرکز و از آن بدتر سوالات تستی شد.

🔘 مرحلهٔ سوم (۱۳۹۳ - تا امروز):
از اوایل دههٔ نود برای بسیاری از دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی، در شورای گسترش وزارت علوم، با نادیده‌گرفتن معیارها و استانداردهای لازم و ضروری برای راه‌اندازی دوره دکتری، مجوز پذیرش دانشجوی دکتری صادر شد. مثلاً دانشگاهی که هیچ دانشیار یا استادی نداشت، تنها با دو یا سه استادیار مجوز پذیرش دانشجوی دکتری دریافت کرد. از  آن‌سوی از نظارت بر ظرفیت پذیرش‌ها کاسته شد و درنتیجه در بعضی رشته‌ها تا بیست دانشجو دکتری پذیرفته شد.‌ دیگر خبری از کسب نمره حداقل یا حد نصاب نیست و کسانی با نمره‌های منفی هم پذیرفته می‌شوند به‌ویژه در رشته‌هایی که متقاضی کمتری دارند.
در یک دههٔ اخیر صدها داوطلب دکتری با نمره‌های منفی دانشجوی دکتری شده‌اند.

همین امروز اگر تصمیم بگیرید که در یکی از رشته‌های علوم انسانی، علوم پایه و کشاورزی و منابع طبیعی و حتی برخی رشته‌ها مهندسی دانشجوی دکتری شوید، کافی است در آزمون دکتری ۱۴۰۶ ثبت‌نام کنید و بدون یک روز مطالعه در آزمون شرکت کنید؛ حتی با نمرهٔ منفی قطعاً شما در مهر ۱۴۰۶ دانشجوی دکتری یکی از دانشگاه‌های پولی خواهید شد، از واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی گرفته تا پردیس‌های خودگردان دانشگاه‌ها بزرگ دولتی. فرقی هم نمی‌کند که فردی گمنام باشید یا دروازه‌بان تیم ملی و یکی از گران‌قیمت‌ترین بازیکنان فوتبال ایران!

ده‌ها تن چون علیرضا بیرانوند -که سخنانش را اصلاح کرده و گفته تازه امسال در آزمون شرکت کرده و هنوز دانشجوی دکتری نیست- همین اکنون دانشجوی دکتری هستند‌.  به‌جای گیردادن به این بازیکن ساده‌لوح و پرسروصدا که به‌واسطهٔ حضور در جام‌جهانی و گرفتن پنالتی‌ رونالدو، می‌شود به او دکتری افتخاری داد😁، باید رفت سراغ آن سیاست‌گذاران و دست‌اندرکارانی که اعتبار  مدرک «دکتری» در دانشگاه ایرانی را به حراج گذاشتند و بر باد دادند!

▫️ معصومعلی پنجه
شبانگاه سه‌شنبه ششم خرداد ۱۴۰۴ | لشت‌نشا

🆔 t.me/HistoryandMemory

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

27 May 2025 10:14

🔶روش‌های خرید فصلنامۀ مردم‌نامه

مردم‌نامه (فصلنامۀ تاریخ مردم)
به‌سردبیری داریوش رحمانیان
شمارۀ ۳۰ و ۳۱

♦️نسخۀ کاغذی شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردم‌نامه را می‌توانید از کتاب‌فروشی‌ توس تهیه کنید.

🔸همچنین، می‌توانید نسخۀ کاغذی شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردم‌نامه را از طریق پیوندهای زیر سفارش دهید:

🔗http://yun.ir/ggmh1d

🔗http://toosbook.ir/p/مردمنامه۳۰-۳۱

♦️برای تهیۀ نسخۀ الکترونیک شمارۀ ۳۰ و ۳۱ مردم‌نامه می‌توانید از پیوندهای زیر استفاده کنید:

🔗https://fidibo.com/book/180200-فصلنامه-مردم-نامه
🔗https://taaghche.com/book/229510

در این شماره می‌خوانید:

🔸ترکیب طبقاتی مجلس اول/احمد اشرف
🔸قهوه و پیدایش قهوه‌خانه در عثمانی و ایران/محمدتقی امامی خویی و منیژه صدری
🔸موافقت‌نامۀ گلستان؛ قرارداد متارکۀ جنگ یا عهدنامۀ قطعی/غلامحسین زرگری‌نژاد

🔷پرونده‌ای دربارۀ تاریخ‌نگاری سهراب یزدانی
🔹گفتار آغازین
🔹کودتاهای ایران؛ کندوکاوی در یک تاریخ‌نگاری متفاوت/محمدعلی اکبری
🔹بازاندیشی تاریخ مشروطه: میراث علمی سهراب یزدانی/سیمین فصیحی
🔹سهراب یزدانی و خوانش تراژیک از تجربۀ مشروطیت/جواد مرشدلو
🔹رهایی روستاییان از تفرعن آیندگان/محمدجواد عبدالهی
🔹روایتگر بی‌صدایان/توران طولابی
🔹چهرۀ فراموش‌شدگان مشروطه در آیینۀ تاریخ‌نگاری سهراب یزدانی/شادی معرفتی
🔹گفت‌وگو با حسین مفتخری/داریوش رحمانیان و جواد مرشدلو
🔹گفت‌وگو با سهراب یزدانی/سعیده حیدری‌نژاد
🔹منش و روش در تاریخ‌نگاری سهراب یزدانی/داریوش رحمانیان
🔹بیم و امید در مطالعات تاریخ ایران در گفت‌وگو با جواد عباسی/محسن آزموده

📌با گفتارهایی در تاریخ زندگی روزانه، تفریح و اوقات فراغت و تاریخ ادبیات از عبدالمهدی رجائی، سیدعلی کاشفی خوانساری و محمدعلی علوی‌کیا.

📕مردم‌نامه را بخوانید و به دوستان و آشنایان بشناسانید. این مهم‌ترین و مؤثرترین کمک به حرکت مردم‌نامه است. ماندگاری و بالندگی مردم‌نامه در گرو همراهی و پشتیبانی شماست.

📌پشتیبانی از پویش مردم‌نامه👇

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

26 May 2025 18:16

🟠 مجلهٔ مردم‌نامه با همکاری خانه اندیشمدان علوم انسانی، موسسه اکنون، مدرسهٔ نوروزگان، دفتر معماری آبانگاه و کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران برگزار می‌کند:

📔کرآبی
سلسله نشست‌های گفت‌و‌‌‌گو دربارهٔ آب؛


نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران

سخنرانان:
ژاله آموزگار
مرتضی فرهادی
محمدصادق دهقانی
داریوش رحمانیان

دبیر نشست:
امید شمس

همراه با:
نمایش فیلم مستند "تالان"

زمان: شنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۶
مکان: سالن فردوسی، خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی

ورود برای عموم آزاد و رایگان است.

@jahaneirani_ut

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

25 May 2025 19:46

🎥 نباید نگاه دوقطبی در روایت تاریخ داشت

🔶 بخشی از گفتگوی داریوش رحمانیان و عباس امانت

🔻داریوش رحمانیان: تاریخ‌نویسی ما ماه‌نشین و چاه‌نشین‌ساز است. باید از نگاه دوقطبی به تاریخ اجتناب کنیم و سعی کنیم علل فراز و فرود گفتمان‌ها را متوجه شویم. عده‌ای نسبت به توسعه زمان رضاشاه مبالغه‌های زیادی می‌کنند و مثلا از کارخانه هواپیماسازی در آن دوران می‌گویند، در حالی که در سفرنامه برخی از آمریکایی‌ها از آن زمان، گزارش‌های متعددی از توسعه نایافتگی تهران در زمینه آب، برق و... گزارش شده است.

🎞 فیلم کامل این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/_SMJehfB2Po

🆔@AzadSocial