10921
کانال فلسفه وهنر مارزوک
🔉 فیوز ۲۹ با شروین وکیلی | چطور هوش مصنوعی می‌تواند “منِ ایرانی” را دگرگون کند؟ ➥
/channel/marzockacademy
امروز: ما و یک‌صد و بیستمین سالروز تولد ژان پل سارتر: انسان چیزی نیست جُز آنچه خود می‌سازد!
در سال ۱۹۶۴ ژان پل سارتر جایزه‌ی نوبل ادبیات را رد کرد و در دنیای ادبیات و سیاست شگفتی آفرید: او نمی‌خواست به نهادهای رسمی حاکم بر جهان مشروعیّت ببخشد: هیچ نویسنده‌ای نباید خود را به یک نهاد بدل کند، حتی اگر نهاد موردنظر محترم باشد. برای سارتر، نویسنده باید مستقل بماند: در حاشیه‌ی قدرت، اما همواره در موضع نقد.
در سال ۱۹۷۰ دولت فرانسه روزنامه‌های انقلابی و چپ‌گرا را تعطیل کرد. در پاسخ، سارتر که چهره‌ای جهانی بود و دستگیری‌اش برای دولت تبعات بین‌المللی داشت، خود به خیابان آمد و این نشریات را شخصاً به فروش رساند. پلیس پاریس به دولت پیشنهاد کرد که او را دستگیر کنند، اما ژنرال دوگل (رئیس جمهور) گفت «سارتر را نمی‌توان دستگیر کرد. مگر «ولتر» را هم دستگیر می‌کنند»! این جمله‌ی ماندگار، هم نشانه‌ی جایگاه استثنایی سارتر بود و هم یادآور مسئولیت روشنفکر در برابر قدرت و اقتداری که مقاومت و موضع انتقادی‌اش می‌آفریند.
در دوران اشغال فرانسه به دست نازی‌ها، سارتر به‌رغم امکان تنعّم وعافیت، وارد جنبش مخفی مقاومت شد. او عضو شبکه‌‌ی مقاومت بود، در پخش اعلامیه‌ها و برگزاری جلسات زیرزمینی فعالیت داشت، و با وجود ضعف بینایی و معافیت از رزم هیچگاه از صحنه‌ی خطر نگریخت. اهمیّت او در حفظ شعله‌ی عقلانیت و آزادی در فاشیسم بی‌نظیر بود.
سارتر تنها در فرانسه معترض نبود. او با وقوع انقلاب کوبا به هاوانا رفت، با فیدل کاسترو و چه‌گوارا دیدار کرد و به دفاع از انقلاب کوبا برخاست. آن زمان تنها یک سال و اندی از انقلاب گذشته بود و آن انقلاب جوان و رزمنده و پیشرو، امیدی عظیم به ستمدیدگان و محرومان دنیا بخشیده‌بود. در همین حال، او منتقد استالینیسم و کمونیسم اردوگاهی هم بود با اینکه به‌‌شدت در مقابل شیطان‌سازی از کمونیسم مقاومت می‌کرد و علیه مطبوعات و تبلیغات اردوگاه بورژوایی می‌رزمید. در جریان جنگ استقلال الجزایر از فرانسه، او از استقلال‌طلبان الجزایری دفاع کرد با اینکه خود فرانسوی بود. او در مقاله‌هایی آتشین بارها علیه استعمار فرانسه موضع گرفت تا جایی که راست افراطی فرانسه حتی تصمیم به قتل او گرفته بود: اگر انسان آزاد و مسئول است، باید علیه ستم، در هر کجا و به هر شکل، برخیزد.
نقطه‌ی مرکزی فلسفه‌ی سارتر آن بود که ما محکوم به آزادی هستیم. ما یک‌باره و بی‌هدف به این جهان پرتاب شده‌ایم، پس خودمان مسئول تمام اعمال‌مان هستیم. انسان در جهان پرتاب شده است بی‌هیچ ذات پیشینی، بی‌هیچ طبیعت انسانی که از پیش تعیین شده باشد. او موجودی است که اول وجود دارد، سپس خود را می‌سازد. انسان تنها از طریق کنش، از طریق انتخاب، و از طریق به دوش کشیدن بار مسئولیت خود، معنا می‌یابد. انسان همیشه در حال انتخاب است، حتی اگر وانمود کند که نمی‌خواهد انتخاب کند. در نتیجه، انسان نمی‌تواند مسئولیت پیامدهای انتخاب‌هایش را به جامعه، تاریخ، خدا یا سرنوشت واگذار کند. انسان نه تنها اختیار دارد، بلکه موظف به انتخاب است، و در این انتخاب نمی‌تواند بهانه‌ای برای رهایی از مسئولیت خود بیاورد: نه خدا، نه طبیعت، نه جامعه، نه تاریخ. پس مسئولیتی انقلابی بر دوش انسان گذاشته شده‌است: مسئولیتی که همزمان، هم آزادی و هم اضطراب می‌آورد. همین اضطراب، معنای انسانیت است. انسان نباید منزوی بماند، بلکه با کنش آزاد، تعهد به «دیگری»، و خیزش به سوی انتخاب، باید اخلاق و فرهنگ و تاریخ خود را خود بسازد: وظیفه‌ی روشنفکر فقط آن نیست که حقیقت را بیابد و از آن پاسداری کند، بلکه او باید حقیقت را فریاد بزند، حتی اگر به زیان خودش باشد یا از گفتنش آسیب ببیند.
سارتر می‌آموزاند که ریشه‌ی مقاومت در آگاهی، انتخاب، و مسئولیت‌پذیری است. از دید او، راه‌های مقاومت از مسیر مشارکت سیاسی و مدنی فعال، لزوم حضور مستقیم در اعتراضات و جنبش‌ها و انقلاب‌ها، پشتیبانی از مبارزات آزادی‌بخش در سرزمین خود و هر نقطه‌ی دیگر دنیا، استفاده از نوشتار همچون ابزار و اسلحه‌‌ی مقاومت، افشاگری علیه قدرت‌های حاکم و فاسد، نقد استثمار، نظام قضایی، سرمایه‌داری، امپریالیسم، نهادهای دولتی، انحصارطلبی تمامیت‌خواه، تبلیغات تحمیق‌کننده، ابتذال عوامانه‌ی زندگی مصرفی و... می‌گذرند. پس در جهانی سرشار از بی‌عدالتی، بی‌طرفی هم یک موضع سیاسی است و اغلب، در خدمت ستمگران. روشنفکر باید «وجدان بیدار زمانه» باشد، نه ترجمان قدرت. آزادی، بدون تعهد و عمل، تهی است، و مقاومت، نه انتخابی احساسی یا عاطفی، بلکه وظیفه‌ای عقلانی و اخلاقی است.
(خالد رسول‌پور)
/channel/marzockacademy
اگر قرار باشه شهرم را بمباران کنند ومردمش را فراری دهند من میمانم ونقاشی میکشم
@marzockacademy.
✥ آیا این پایان کار است؟
روایت ۱۲ روز مناقشه تمام‌عیار و در نهایت آتش‌بسی شکننده
🎙مهدی مطهرنیا
@DubiumChannel
/channel/marzockacademy
در کاربست عقل و علم در سیاست
پیش‌تر در استوری‌ها گفته بودم که شکاف قدرت میان ما و اسرائیل، برخاسته از تفاوت شدت احساسات یا عواطف به میهن نیست، بلکه ناشی از تفاوت در بهره‌گیری از عقل و علم در عرصه‌ی حکمرانی است. این گزاره برای من روشن و بدیهی است، اما گویا برای همگان چنین نیست. در ادامه، فهرستی ابتدایی از این شکاف را با شما در میان می‌گذارم:
۱. هیچ سیاستمدار خردمندی، دوست راهبردی دشمن خود را به‌عنوان شریک و متحد نمی‌پذیرد؛ امید بستن به چنین «دوستی»، نشانه‌ی خام‌اندیشی است.
۲. هیچ سیاستمدار عاقلی، کشورش را وارد منازعه‌ای با طرفی نمی‌کند که چند برابر او، توان فناوری، اقتصادی و نظامی دارد.
۳. سیاستمدار خردمند، منافع ۹۲ میلیون ایرانی را فدای منافع ۵.۵ میلیون فلسطینی نمی‌کند.
۴. سیاستمداری که خرد سیاسی دارد، وقتی دشمن تا نهان‌خانه‌اش نفوذ کرده، داوطلبانه به میدان جنگِ دشمن نمی‌رود؛ چرا که دشمن از همان نهان‌خانه، کار را تمام خواهد کرد.
۵. وقتی اکثریت شهروندان از وضع موجود ناراضی‌اند، سیاستمدار خردمند، تنها سرویس نسبتاً کارآمد خود ــ یعنی امنیت ــ را با ماجراجویی و جنگ‌افروزی نابود نمی‌کند. حکومتی که از تأمین امنیت متعارف ناتوان است، به چه کار می‌آید؟
۶. سیاستمدار عاقل در لاف‌زنی و تبلیغات، حد نگه می‌دارد و خود نیز ادعاهایش را باور نمی‌کند؛ باور کردن دروغ‌ها و لاف‌های خود، نخستین گام به‌سوی سقوط در ورطه‌ی توهّم است.
۷. سیاستمدار خردمند، اهل محاسبه‌ی سود و زیان است و برای رسیدن به یک هدف، هزینه‌ی گزاف بر خود و جامعه تحمیل نمی‌کند.
۸. او ملت خود و دیگر ملت‌ها را نادان نمی‌پندارد، و برای هر اقدام سیاسی یا اقتصادی، دلایل عقلانی و قابل ارزیابی عرضه می‌کند.
۹. سیاستمداری که منافع کشور را بر تداوم حکمرانی خود ترجیح می‌دهد، نخبگان را تحقیر نمی‌کند و کار را به دست کوتوله‌هایی نمی‌سپارد که نه معنای اعداد را می‌دانند و نه چیستی ویروس را؛ ویروس را با رادار می گرفتند، ولی از رصد هواپیماها ناتوان ماندند و آسمان کشور را یکسره به دشمن واگذار کردند.
۱۰. سیاستمدار عاقل، شکست و پیامدهای آن را می‌پذیرد و برای حفظ آبروی خود، کشور را با اقدامات نابخردانه‌ی بیشتر، به ورطه‌ی خسارت‌های بزرگ‌تر نمی‌کشاند.
۱۱. حکمرانی مبتنی بر علم می‌داند که تسلیحات متکی بر فناوریِ چهل سال پیش، توان مقابله با فناوری سال ۲۰۲۵ را ندارد.
۱۲. و در نهایت، حکمرانی عقل‌محور آگاه است که تولید فناوری‌های پیشرفته، نیازمند توسعه‌ی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و حفظ نخبگان است، نه گسترش حوزه‌های علمیه، مجالس مداحی و ترویج خرافه.
مهدی کاظمی زمهریر، 3 تیر 1404.
@kazemizamharir
/channel/marzockacademy
توهم قدرت
Sound of Philosophy
https://youtu.be/wSSqIqZHfUo?si=ga1Xpf3cT28wbSLq
/channel/marzockacademy
(چرا به اینجا رسیدیم؟
جامعه‌ی منفعل و بی‌تفاوت
خودش مقدمات جنایت را فراهم می کند و
جنایتکاران صرفا ابزار اجرای آن هستند،
دیکتاتور شخص نیست
دیکتاتور یک فرهنگ است
یک شیوه‌ی خاص از زندگیست
که اساس آن در فرهنگ فرمانروایی و
فرمانبری تعریف می شود،
مسلم است که دیکتاتورها نه در دامن مادر
بلکه در دامن جامعه پرورش می یابد...
کارل پوپر
/channel/marzockacademy
(چرا به اینجا رسیدیم؟
جامعه‌ی منفعل و بی‌تفاوت
خودش مقدمات جنایت را فراهم می کند و
جنایتکاران صرفا ابزار اجرای آن هستند،
دیکتاتور شخص نیست
دیکتاتور یک فرهنگ است
یک شیوه‌ی خاص از زندگیست
که اساس آن در فرهنگ فرمانروایی و
فرمانبری تعریف می شود،
مسلم است که دیکتاتورها نه در دامن مادر
بلکه در دامن جامعه پرورش می یابد...
کارل پوپر
/channel/marzockacademy
سرزمینی که در آن کف‌بینی و رقص زار، طالع‌بینی و قبرپرستی مردم را به ستون‌های سنگی میخکوب کرده است. سرزمین‌هایی که در هر وجبش خلیفه‌ای خودخداپندار خفته است و شیوخ نفت و متعه و زنباره با غرایز شعله‌ورشان ورمی‌روند و زیر عبای خونین‌شان دار برپا می‌کنند. و اینجاست که نزار خطاب به اعراب می‌نویسد:
«دست به خودکشی بزنید که شما چاپ دوم سرگذشت اندلس مغلوبه‌اید»
ملتی مغلوب اما رجزخوان. که در زیر این آسمان پهناور با هرچه که گنجشک است دشمنی دارند.
«در گلویم گنجشکی دارم
و نمی‌خواهم آن را بفروشم
اما تو می‌خواهی
گنجشک را از حنجره‌ام مصادره کنی»
شاعر در پی آن است که صدای خود را حفظ کند. استقلال فردی‌اش را پاس بدارد و از تفرد و سوژگی‌اش در برابر یورش امت و خلیفه‌اش دفاع کند. صدای هرکس در واقع بکارت اوست. باید آن را هزینه هر نامردی نکند. اما دیکتاتور، خلیفه و شیوخ نفت و خرافه «غصب کننده بکارتند» و «درنده عطرها» و برای جنگ با گنجشک بسیج شده‌اند.
و همین مسئله را در اشعار شاعرانه‌اش هم حفظ می‌کند. خطاب به جامعه جمع‌گرا که فردیت را می‌کشد و مانع تحقق آزادی فردی است می‌نویسد:
«من هیچ وقت - مثل دیگران - دلال مواد نبودم
دزدی نکردم... آدم نکشتم
اما در روز روشن عشق می‌ورزم
آیا کافرم می‌پندارید؟»
جاهلان می‌گویند:
«من با شعرهایم علیه آموزه‌های آسمان شورش کردم
که گفته عشق دشمنی با نیک نامی آسمان است؟»
شاعر عشق را چون جنگل بلوط در تمام پایتخت‌های جهان بکارد. چون عشق‌ورزی پیشه اوست. مثل تمامی پیامبران. می‌خواهد کودکی و بی‌گناهی و زلالی روح خود را در جامعه خرافات زده حفظ کند. عشق در سرزمین اهریمن تنها ابزار مبارزه است. یگانه‌ترین ابزارها. آماج عشق صلح و عدالت است. افکندن بذر یگانگی و اتحاد و همدلی، مهربانی و شفقت. قدرت الزاماً همیشه از لوله تفنگ نمی‌گذرد..
نزار سرزمین خود را «سینه‌ای آکنده از زخم» می‌نامد. سرزمینی که فلاکت آن ناشی از «جمجمه‌های کهنه» است که باید تمامیتش را جارو کشید. جامعه‌ای که امثال و حکم‌اش خود عین سلطه است. و عباپوشان فرسوده نیک واقفند که چگونه از ساده‌لوحی مردمان بهره‌برداری کنند و پوست ملت را شرحه شرحه کنند. این است که به مصاف گذشته تاریک می‌رود. به میراثی که از آن غم و بردگی می‌بارد.
«به گذشته تیراندازی کن.... مسلسل باش و جنایت..
که پس ازآن که خدا را
بر دیوارهای شهر به دار کشیدند
دیگر دعاها را بهایی نیست»
در واقع نزار از خدای به قتل رسیده سخن می‌گوید. از بی‌ارزش شدن ارزش‌ها و از این که میراث گذشتگان دیگر ابزار یورش ما به سوی آینده تابناک را فراهم نمی‌کنند بلکه فقط دالان‌های تاریکی هستند که ما در آنها گیج می‌خوریم و گم می‌شویم. تاریخ گذشته خود عامل سقوط است. و باید برچنان سقوطی تسلیت گفت.
به زعم نزار واژگان کهنه شده‌اند. مثل کفش‌های کهنه و سوراخ که باید دور انداخته شوند. واژگان فاسد و بی‌معنا و پر دشنام و پراندیشه‌هایی تهی‌مایه که به سمت شکست هدایتمان می‌کنند. سرزمینی که در آن شعرها طعم خود را از دست داده‌اند. گیسوان زنان و همه چیز طعم خود را از دست داده است. سرزمینی که از اندوه تغذیه می‌کند و در برابر نیروهای مرگ‌آفرین زانوزده است. سرزمی که شاعران عشق و مهربان را به جلادانی خنجر به دست تبدیل می‌کند. نزار معتقد است باید از چنین سرزمینی شرمسار بود و از شعر نیز.
نزار قبانی به زیبایی چنین می‌نویسد:
«پنج هزار سال در دخمه بودیم
ریش‌هایمان انبوه
واحد پولمان ناشناخته
و چشم‌های‌مان خانه مگس‌هاست
دوستان من! امتحان کنید
درها بشکنید
افکار و جامه‌های کهنه‌تان را شستشو دهید
دوستان من! امتحان کنید
کتب بخوانید.... کتاب بنویسید
واژه بکارید... و انار و انگور
امتحان کنید و بدر آیید
مردم بیرون از این دخمه‌ها شما را نمی‌شناسندوفکر می‌کنند از تیره گرگ‌هایید»
ملتی که کتاب نمی‌خواند، واژه نمی‌کارد، از معرفت (انار) بیگانه است و از سرمستی انسان بودن. احساس در پوستشان می‌میرد. روح‌شان از فقر و نداری شکوه می‌کند روزهایشان به خمیازه کشیدن و چرت زدن می‌گذرد. چنین ملتی مثل قورباغه چاپلوسی می‌کند. مثل قورباغه دشنام می‌دهد و از کوتوله‌ها قهرمان می‌سازد و از بزرگان‌اش انسان‌هایی حقیر. لاف شجاعت می‌زند و خموده و کسل صبح را به شب می‌رساند. چنین ملتی ناآموخته شعر را می‌کشد. زبان را به قتل می‌رساند و به جای اندیشه التماس می‌سازد تا خدای واحدشان دشمنشان را خوار و خفیف سازد.نزار در پی نسلی است که تن شاداب، روح شجاع خود را بازیابد. نسلی که افق‌ها را بشکافد. تاریخ را از بیشه‌اش و اندیشه را از اعماقش بیرون بکشد. سرخم نکند و نفاق نیاموخته باشد. نسلی می‌خواهد پیشتاز و به راستی ابرمرد. نسلی که بندهای حقارت را بگسلد و افیون را ترک کند. نسلی که پا جای پا پدران شکست خورده خود نگذارد و راه نسل تهوع و سرفه و سفلیس را ادامه ندهد و نسلی باشد که شکست را شکست دهد.
@marzockacademy
نگاهی زیر چشمی به اشعار سیاسی نزار قبانی
وقتی سرزمینی باد آسیاب می‌کند
قربان عباسی
نگاهی زیر چشمی به اشعار سیاسی نزار قبانی
وقتی سرزمینی باد آسیاب می‌کند، آری زنان حق دارند سقط جنین کنند!
در میان شعرای عرب‌زبان نزار قبانی جایگاه ویژه‌ای در قلب من دارد چه از دید اشعار عاشقانه‌ای که سروده است و چه به لحاظ سروده‌های سیاسی که به‌راستی تازیانه‌ای آتشین هستند بر تن ستمگران و دژخیمان. تازشی است به کسانی که با بیداد و ستم و گزافه‌گویی کرامت انسانی را هتک حرمت می‌کنند و ملت‌های خود را پیشاپیش درهم‌شکسته و درمانده جلوه می‌دهند. شعر در چنین جهانی با نگون‌بختی گره می‌خورد با فریاد زدن بدبختی‌ها که ملت‌ها را تا حد فلاکت بیچاره کرده است.
نزار قبانی،در شعر «یادداشت‌هایی بر دفتر شکست» می‌نویسد:
«تعجبی ندارد که در جنگ شکست خوردیم چون ابزار ما در جنگ هنر رجزخوانی شرقی‌هاست... ابزار ما در جنگ زبان بوق و کرناست و مصیبت‌هایمان از آن است که فریادمان از صدایمان کلفت‌تر و شمشیرمان از قامتمان بلندتر
و روح جاهلیت در کالبد داریم»
طبل‌های توخالی نامی است سزاوار برای دولت‌های خاورمیانه. عرب و غیرعربش هم فرقی نمی‌کند. کار این‌ها رجزخوانی
است و بوق و کرنا. پرورش دادن سگ‌های درنده و جاسوس و خبرچین و..»
نزار قبانی خطاب به جائر زمانه‌اش می‌نویسد:
«شما دوبار در جنگ شکست خوردید چون نه تنها در برابر دشمن خارجی که اسرائیل غاصب است شکست خوردید بلکه با دیکتاتوری تمام زبان نیمی از ملت را بریدید. از مسئله انسان جدا افتادید. باور کنید سرورم! یهودیان از مرزها وارد نشدند آنان مثل مورچه از ضعف‌هایمان به درونمان نفوذ کردند»
قربان عباسی
/channel/marzockacademy
سیستم گلیمفاتیک: فاضلاب مغز
سیستم گلیمفاتیک شبکه‌ای در مغز است که مانند یک «سیستم فاضلاب» عمل می‌کند و مواد زائد، سموم و متابولیت‌ها را از بافت مغزی پاک‌سازی می‌کند. این سیستم برای سلامت مغز حیاتی است.
چگونه کار می‌کند؟
• ساختار: از سلول‌های گلیال (عمدتاً آستروسیت‌ها) و فضاهای اطراف رگ‌های خونی تشکیل شده است. مایع مغزی‌نخاعی (CSF) از طریق این فضاها در مغز جریان می‌یابد.
• فرآیند: مایع مغزی‌نخاعی، سموم (مثل پروتئین‌های بتا-آمیلوئید مرتبط با آلزایمر) را جمع‌آوری و از طریق سیستم لنفاوی به جریان خون منتقل می‌کند.
• فعالیت اصلی: در خواب عمیق (فاز غیر-REM) کارآمدتر است، زیرا فضای بین‌سلولی مغز افزایش یافته و جریان مایعات بهبود می‌یابد.
چرا مهم است؟
• پیشگیری از بیماری‌ها: دفع پروتئین‌های مضر، خطر آلزایمر، پارکینسون و سایر بیماری‌های عصبی را کاهش می‌دهد.
• سلامت شناختی: پاک‌سازی مواد زائد، حافظه، تمرکز و یادگیری را حفظ می‌کند.
• تعادل مغزی: حذف متابولیت‌های مضر، از آسیب به نورون‌ها جلوگیری می‌کند.
چه چیزهایی به آن آسیب می‌زند؟
• کمبود خواب: خواب ناکافی، عملکرد سیستم را مختل می‌کند.
• افزایش سن: با پیری، کارایی آن کاهش می‌یابد.
• مشکلات عروقی: فشار خون بالا یا بیماری‌های قلبی، جریان مایعات را مختل می‌کنند.
چگونه تقویتش کنیم؟
• خواب منظم: 7-9 ساعت خواب عمیق در شب.
• سلامت عروق: ورزش، تغذیه سالم و کنترل فشار خون.
• کاهش التهاب: مدیریت استرس و رژیم غذایی ضدالتهابی.
جمع‌بندی: سیستم گلیمفاتیک، فاضلاب مغز است که با پاک‌سازی سموم، سلامت شناختی و عصبی را تضمین می‌کند. خواب کافی، کلید فعال‌سازی این سیستم حیاتی است.
جمشید قسیمی
/channel/marzockacademy
مغز؛ فرمانده فراموش‌شده
مقایسه میزان توجه انسانها به مغز در برابر سایر اندام‌ها، با تأکید بر عملکردهای شناختی، عقلانی و یادگیری
مقدمه
در جهانی که سلامت و زیبایی ظاهری به بخشی از هویت روزمره انسانها تبدیل شده است، مراقبت از اندام‌هایی چون قلب، پوست، چشم و عضلات جایگاهی ممتاز یافته‌اند. تبلیغات گسترده، سرمایه‌گذاری‌های کلان در صنایع آرایشی و سلامت، و حتی عادت‌های فرهنگی رایج، همگی بر این امر دلالت دارند که انسان امروزی به‌طور وسواس‌گونه‌ای به آنچه دیده و سنجیده می‌شود توجه می‌کند.
در این میان، مغز—یعنی پیچیده‌ترین، ظریف‌ترین و سرنوشت‌سازترین اندام بدن انسان—به طرز نگران‌کننده‌ای نادیده گرفته شده است. این بی‌توجهی نه‌تنها محدود به مراقبت فیزیولوژیک مغز است، بلکه ناظر بر یک غفلت عمیق‌تر: نادیده‌گرفتن عملکردهای شناختی، عقلانی، یادگیری و پردازش معنای زندگی.
غفلت از مغز؛ یکی از پارادوکس‌های مدرن
شاید هیچ اندامی به‌اندازه‌ی مغز مستحق مراقبت دائمی، تمرین مستمر و تغذیه سالم نباشد. اما با نگاهی به سبک زندگی روزمره انسان مدرن درمی‌یابیم که کمترین سهم توجه، برنامه‌ریزی، آموزش و سرمایه‌گذاری به مغز اختصاص یافته است.
مردم ساعت‌ها در باشگاه‌های ورزشی عضله می‌سازند، هزاران دلار خرج ظاهر خود می‌کنند، اما برای آموزش ذهن، ارتقاء تمرکز، پیشگیری از زوال عقل، یا حتی فهم درست احساسات خود، نه زمان می‌گذارند و نه هزینه.
این شکاف، نه‌فقط نشانه‌ای از اولویت‌های معیوب فرهنگی، بلکه بازتابی از ناتوانی انسان در شناخت جایگاه واقعی خود به‌عنوان موجودی شناختی-فرهنگی است.
عملکردهای شناختی و عقلانی: قلب نادیدنی وجود انسان
مغز، مرکز تمام فرآیندهایی است که انسان را از سایر گونه‌ها متمایز می‌سازد: توانایی تمرکز، حافظه فعال، حل مسئله، تفکر انتزاعی، یادگیری پیچیده، برنامه‌ریزی آینده، کنترل هیجانات، همدلی، و قضاوت اخلاقی.
این عملکردها نه اموری لوکس و دانشگاهی، بلکه بنیاد زندگی روزمره ما هستند. تصمیم‌گیری در مورد شغل، مدیریت یک گفت‌وگوی دشوار، تشخیص یک احساس پنهان، نوشتن یک جمله معنادار، یا حتی به‌خاطر آوردن خاطره‌ای شیرین—all—وابسته به سلامت و پویایی مغز ماست.
با این حال، افراد کمی به تمرین شناختی می‌پردازند، کمتر کسی به تغذیه ذهن خود می‌اندیشد، و بیشتر مردم فرسودگی شناختی را با «خستگی طبیعی» اشتباه می‌گیرند.
در این وضعیت، مغز—با تمام ظرفیت‌های شگفت‌انگیزش—در حاشیه‌ی توجه فردی و اجتماعی باقی می‌ماند، و انسان، موجودی که می‌توانست خردمندترین باشد، به‌تدریج درگیر روزمرگی، فراموشی و زوال عقلانی می‌شود
دلایل فرهنگی و روان‌شناختی این بی‌توجهی
چرا انسانها به مغز خود کمترین توجه را دارند؟ پاسخ این پرسش چندلایه است:
نخست آن‌که مغز دیده نمی‌شود. انسان به‌طور طبیعی به چیزهایی واکنش نشان می‌دهد که دیده، لمس یا شنیده می‌شوند.
دوم، بسیاری از اختلالات شناختی یا عاطفی، به‌جای اینکه به‌عنوان “مسأله زیستی مغز” تلقی شوند، به‌صورت برچسب‌های شخصی، ضعف اراده یا ناتوانی اجتماعی درک می‌شوند.
سوم، نظام‌های آموزشی ما هنوز به‌جای “تقویت توانایی‌های ذهنی”، بیشتر به انتقال اطلاعات خشک و فراموش‌پذیر می‌پردازند.
و چهارم، فرهنگ مصرف‌گرایانه و تصویری عصر دیجیتال، انسان را به تماشاچی زیبایی ظاهری دیگران تبدیل کرده، نه معمار آگاهی و ذهن خود.
پیامدهای بی‌توجهی به مغز
بی‌توجهی به مغز، در بلندمدت، پیامدهایی عمیق و گاه بازگشت‌ناپذیر دارد.
کاهش قدرت تمرکز، افزایش اضطراب، ضعف تصمیم‌گیری، اختلال در روابط اجتماعی، افت کیفیت یادگیری، و در مراحل پیشرفته‌تر، زوال عقل و کاهش ظرفیت‌های شناختی، از جمله این عوارض هستند.
همچنین، بی‌توجهی به مغز، انسان را در برابر جریان‌های تبلیغاتی، تئوری‌های توطئه، تصمیم‌های احساسی و فقدان تفکر انتقادی آسیب‌پذیرتر می‌کند.
راه بازگشت؛ فرهنگ مراقبت شناختی
اصلاح این وضعیت، نیازمند یک بازتعریف بنیادین از «سلامت» است.
مراقبت از مغز باید نه‌تنها در پزشکی، بلکه در آموزش، رسانه، خانواده و سیاست‌گذاری نهادینه شود.
تمرین‌های ذهنی، مطالعه عمیق، گفت‌وگوهای معنادار، تفکر خلاق، توجه‌آگاهی (mindfulness)، خواب سالم، تغذیه مغزی، و یادگیری مادام‌العمر، نه‌فقط توصیه‌های لوکس، بلکه نیازهای پایه‌ی انسان معاصر هستند.
زمان آن رسیده که سلامت مغز را جدی بگیریم—نه به‌عنوان اندامی زیستی، بلکه به‌عنوان بستر شخصیت، شعور، و آینده‌ی انسان.
نتیجه‌گیری
در عصر پیچیدگی، شتاب، و هوش مصنوعی، آنچه انسان را متمایز نگاه می‌دارد، نه بدن عضلانی یا چهره‌ی آراسته، بلکه مغز ورزیده، اندیشه‌ی روشن، و ذهنی پویاست.
• اگر به هر دلیلی تا دیروز سکوت کرده‌ایم، امروز بتوانیم بگوییم:
«من اشتباه کردم، باید صدای بی‌صدایان می‌بودم.»
5. فعالیت یا همدلی برای رساندن صدای قربانیان واقعی
• بازنشر صدای مردم بی‌دفاع، نه صدای فرماندهان
• کمک به اطلاع‌رسانی جهانی، ارسال ابزار دسترسی به اینترنت، نامه‌نگاری به نهادهای بین‌المللی
6. پرهیز از خشونت‌طلبی با زبان عدالت
• مثلاً نگوییم: “حق‌شان بود بمباران شوند چون از فلان حکومت دفاع کردند.”
• چون این خود بازتولید خشونت است، نه مقاومت.
7. داشتن «افق رهایی»
• سندروم استکهلم وقتی شکل می‌گیرد که فرد هیچ راه رهایی جز وابستگی به عامل خشونت نمی‌بیند.
• اگر شما هنوز به امکان تغییر، رهایی و ساختن آینده‌ای بهتر با مردم ایمان دارید، گرفتار این سندروم نیستید.
🕊️ نتیجه‌گیری:
«سندروم استکهلم یعنی وقتی قربانی به زنده‌ماندن بسنده می‌کند، نه به زیستن.»
اگر هنوز:
• با ظلم بیگانه‌ایم،
• قدرت همدلی‌مان را با بی‌پناهان حفظ کرده‌ایم،
• و آینده را به‌جای سلاح و سلطه، با آگاهی و امید تصور می‌کنیم،
آنگاه ما اسیر نشده‌ایم.
نه به دستان جلاد، نه به وعده‌های جنگ‌طلب، و نه به توهم نجات از آسمان
/channel/marzockacademy
ای ایران ایران ...شرح این عاشقی نگنجد در سخن
محمد نوری
@marzockacademy
گوشی‌هاتونو سایلنت نذارید. حتی زنگش میتونه نجات‌دهنده باشه.
طبق گفته یه آتش‌نشان کلی آدم اینطوری از زیر آوار زلزله و ریختن آوار تونستن نجات پیدا کنند.
اگر حاکمان ملتزم به قوانین نباشند !
اسپینوزا در کتابِ " رسالهُ سیاسی " اینگونه پاسخ می دهد ( ص ۶۹ ) :
اگر یک مدینه ( همان دولت از نظر اسپینوزا ) ملتزم به قوانین یا قواعدی نباشد ، دیگر یک مدینه نیست ، آن گاه مدینه را نه همچون یک چیز طبیعی بلکه می بایست همچون خیمایرا ( chimera هیولایی اسطوره ای با سر شیر ، بدن بز و دم اژدها ) در نظر گرفت . یک مدینه وقتی مرتکب اشتباه می شود که دست به انجام کارهایی می زند یا چیزهایی را متحمل می شود که به زوال آن می انجامد . همان طور که فیلسوفان و پزشکان از خطای طبیعت سخن می گویند ، ما هم از خطای مدینه حرف می زنیم ، بدین معنا وقتی می توانیم بگوییم مدینه خطایی مرتکب شده است که چیزی را بر خلاف فرامین عقل اجرا کند ، زیرا مدینه وقتی حقوق خویش را کاملا تحت کنترل خواهد داشت که مطابق با فرمان عقل عمل کند .
وقتی مدینه خلاف عقل عمل می کند ، قصور می ورزد یا مرتکب خطا می شود ، برای روشن این نکته می توان به تامل دربارهُ واقعیت ذیل پرداخت :
وقتی می گوییم هر کس می تواند با ابژه ای که حق اش را دارد هر کار خواست بکند ، بایستی در عین حال به یاد داشته باشیم که این قدرت [ مداخله ] را نه فقط می باید به واسطهُ تواناییِ سوژهُ عامل که هم چنین با میزان شایستگی هدفِ کار در حال انجام محدود ساخت .
برای مثال بگویم که حق دارم هر کاری را که دوست دارم با این میز انجام بدهم ، احتمالا منظورم این نیست که حق علف خوراندن به میز را در سر دارم ،
به طور مشابه ، هر چند می گوییم انسان ها نه اختیار دارِ حق خویش بلکه تابع حق مدینه هستند ، منظورمان این نیست که مدینه این حق را دارد تا انسان را به پرواز وا دارد یا کاری به همان ناممکنی انجام دهد ، یعنی باعث شود انسانها به چیزی احترام بگذارند که موجب مضحکه و تمسخر از سوی آنهاست .
ع-زاهدی
/channel/marzockacademy
تسلی و سلام
شعر: #اخوان_ثالث
برای پیر محمد احمدابادی (#دکتر_مصدق)
به پیر محمد احمدآبادی
زنده‌یاد مهدی اخوان ثالث (م.امید):
« این شعر را [ تسلی و سلام] برای زنده‌یاد دکتر مصدّق گفته‌ام . در آن وقت ها ـ در سال ۳۵ ـ نمی‌شد اسم مصدّق را ببری؛ این بود که بالای شعر نوشتم: برای پیرمحمّد احمدآبادی.
من خودم در زندان بودم که آن مرد بزرگ و بزرگوار تاریخ معاصر ما را گرفته بودند و تقریباً محکوم کرده بودند.
وقتی ما را در زندان زرهی برای هواخوری می‌بردند، او [دکتر مصدّق] را می‌دیدیم که در یک حصار سیمی خاص و جداگانه‌ای به تنهایی راه می رفت و قدم می زد؛ مثل شیری درون قفس. بعدها این شعر را برایش گفتم.»
@flowwithmusic
/channel/marzockacademy
▫️گزارش شنیداری (سنگین) «گزارش گمان‌شکن» سه‌شنبه که به خاطر قطع بودن اینترنت با قدری تاخیر منتشر می‌شود
✅ گزارش گمان‌شکن: جنگ ایران و اسرائیل
#گزارش‌گمان‌شکن
#جنگ
@sherwin_vakili
/channel/marzockacademy
🔉 از آتش تا آزادی : آیا جنگ می‌تواند دموکراسی بیاورد؟ ➥
Sound of Philosophie
https://youtu.be/wSSqIqZHfUo?si=ga1Xpf3cT28wbSLq
/channel/marzockacademy
ادامه‌ی فرسته‌ی پیشین 👆
۳.دربارۀ آمریکا
ایالات متحدۀ آمریکا برای بسیاری از ناظران ایرانی و غیرایرانی، آمیزه‌ای از عناصر بنیادین منفی و مثبت در سطح ملی و جهانی است. از سوئی تاریخی از خشونت‌ورزی بی‌سابقه نسبت به بومیان و سیاهان، مداخلات ویرانگرانه در کشورهای دیگر، ایجاد جنگ‌های فرامرزی، حمایت از دولت‌های دیکتاتوری ضدمردمی وابسته، و تحریم‌های ویرانگر زندگی مردمان کشورهای دیگر دارد؛ از سوی دیگر، در چارچوب تاریخی از آزادی‌خواهی مستتر در آرمان‌های بنیادگذاران و اعلامیۀ استقلال و قانون اساسی، و بینش و کنش شماری از سیاست‌ورزان دموکراسی‌خواه و ضد تبعیض نژادی، سنت‌هائی در آزادی بیان، فلسفۀ سیاسی و مبارزات مدنی دارد که شایستۀ شناخت و بهره‌گیری سنجیده‌اند. فزون بر آن نمی‌توان بر نقش بی‌همتای نهادهای آموزشی و پژوهشی آن در دستاوردهای عظیم علمی و فنّی چشم بست که البته بخشی از این دستاوردها نتیجۀ همکاری افرادی از کشورهای دیگر بوده است. نقد آمریکا، به‌ویژه در سیاست خارجی و نقض قوانین و منشورها و پیمان‌های بین‌المللی و خودمحوری و رفتار یک‌جانبه‌نگرانه و حمایت غیرمنطقی از رژیم اسرائیل ضروری است، ولی این نقد نباید به نفرت کور از کلیت غرب و فرهنگ و تمدن آن بینجامد؛ همچنان‌که دلبستگی به آزادی‌های مدنی و بهره‌گیری از دستاوردهای آمریکا در علم و فناوری و همچنین نظریه و عمل دموکراتیک نباید چشم ما را بر امپریالیسم و ابعاد و تجلیات گوناگون آن ببندد. این تناقض‌ها را باید بر پایۀ تحلیل و تبیین فلسفی ژرف و همه‌جانبه‌نگر از تاریخ به گونه‌ای عام و تاریخ آمریکا به گونه‌ای خاص فهمید، و دور از شعارزدگی در فضائی از نقد دقیق علمی بررسی و داوری کرد.
۴.دعوت به صلح عادلانه
آتش‌بس میان جمهوری اسلامی و رژیم اسرائیل – اگر به‌راستی آتش‌بس باشد – تنها در صورتی ارزش دارد که به کاهش راستین رنج مردم اسرائیل و ایران و منطقه، ایجاد امید به آرامش روانی دراز مدت، حرکت اصولی مسئولانه در راستای احقاق حق قانونی فلسطینیان، ریشه‌کن کردن عوامل تنش‌زا، و تضمین کافی برای تداوم آتش‌بسی بینجامد که ناظر به صلح واقعی در چارجوب رعایت همۀ قوانین و هنجارهای حقوق بشری و بین‌المللی باشد. هر صلحی که از دلِ عدالت راستین همه‌جانبه برای خود و دیگری نجوشد، صرفاً تعلیق خشونت است، نه پایان آن. صلح، اگر قرار است پایدار باشد، باید از دلِ شجاعت خردمندان و انسان‌گرایانه در پذیرشِ دیگری، پذیرش تاریخ، و بازسازی همدلانۀ آینده شکل بگیرد.
۵.واپسین سخن
شوربختانه از دیدگاه فلسفه‌آموزی چون من، ما در جهانی زندگی می‌کنیم که سلاح‌ها بیشتر از کتاب‌ها سخن می‌گویند، و رسانه‌ها بیشتر از خرد، جهت می‌دهند. ولی همچنان باور دارم که کلمات قدرت دارند؛ قدرتی برای شفقت، برای بیداری، برای التیام‌بخشی و ترمیم.
امروز بیش از هر زمان، نیازمند یک انسان‌گرایی نوین‌ایم؛ انسان‌گرایی‌ای که نه‌تنها برای مردمان خود، بلکه برای همۀ مردمان آزادی و عدالت و صلح بخواهد؛ به نام وجدان و به نام دستاوردهای بزرگ انسان در فلسفه‌ورزی در حوزه‌هائی چون اخلاق و سیاست؛ نه بر پایۀ قدرت‌طلبی، بر پایۀ حقیقت‌خواهی.
این صلح اگر آغازی باشد، باید آغازی برای بازاندیشی در کل منطق جنگ و صلح و نفی نگرش صلح استوار بر اعمال زور باشد. البته تا دستیابی به شرایط درخور منطقه‌ای و جهانی ممکن است کشورها ناگزیر باشند خود را مجهز به سلاح دفاعی کنند، ولی همگان باید به جهانی فاقد هر گونه سلاح کشتار جمعی بیندیشند.
من به عنوان یک انسان، به عنوان یک ایرانی باورمند به تجلی ارزش‌های صلح‌طلبانه در جلوه‌های گوناگون فرهنگ و هنر و تمدن دیرین ایرانی، خواهان صلح‌ام؛ نه صلحی که بر زورورزی و ستمگری و بیداد و ویرانه‌های حقیقت بنا شود، بلکه صلحی که با حقیقت‌طلبی آزادی، و عدالت برای خود و دیگری پیوندی ناگسستنی دارد
⏪در ستایش حقیقت و صلح در پرتو آتش‌بس احتمالی میان جمهموری اسلامی ایران و رژیم اسرائیل
◀️موسی اکرمی
در جهانی که حقیقت اغلب قربانی مصلحت است، آنچه بیش از هر چیز نیاز داریم، نه صرفاً تحلیل‌های استراتژیک و سیاسی، بلکه صدائی است که از ژرفای اخلاق، خردمندی و انسان‌گرایی برخیزد. این سخن را نه از موضع یک سیاستمدار یا تحلیل‌گر امنیتی، بلکه از موضع یک استاد فلسفۀ ایرانی و شهروند دغدغه‌مند جهانی بیان می‌کنم که خود را پیش از هر چیز، یک انسان، یک ایرانیِ نگرانِ حال و آیندۀ انسان، و یک مدافع عدالت و آزادی و صلح برای میهنم و برای جهان می‌داند.
او خواهان نسلی است که به بهانه گناه رویاهایش را سقط نکند. نسلی نباشد که درختان نخل را قطع کند تا برای پادشاه خود بت بسازد.
نزار دل نگران از جامعه عقب مانده خود می‌نویسد:
«صدا در گلوی‌مان خفه شده
مهر بر لب‌هایمان خورده
مردمان ما میان تهی‌اند
و جنون به تنهایی
برای کشورمان تصمیم می‌گیرد»
سرزمینی که مناره مناعتش زخم خورده است. سرزمینی که در قلب بهترین فرزندان خود دشنه می‌کارد. بخشی عمده‌ای از ملت را لال می‌خواهد و تنی چند را سگ پارس کننده و بسیاری را خوار و خفیف. از اینرو می‌نویسد:
«وقتی دریک شهر
فکر را مثل نعل اسب بکوبند و خم کنند
وقتی همه شهر دام و مردم مثل موش‌ها دردام شوند
همه چیز می‌میرد
و انسان به پایان می‌رسد»
وقتی در شهری واژه مثل ماده مخدر قاچاق شود و فکر کردن مثل تریاک و فساد جرم محسوب شود و قانون برای خواندن یک گنجشک در گلوی شاعری برایش مجازات تعین کند وقتی در یک شهر مردم به قورباغه‌هایی کور بدل شوند. دیگر گلایه نمی‌کنند، دیگر آواز نمی‌خوانند، دیگر گریه سر نمی‌دهند. خلیفه موفق شده است. آری خلیفه موفق شده است مردم خود را به سوسکی ناچیز بدل کند»
در چنین شهری همه چیز سقوط می‌کند. خورشید، ستارگان و خدا و انسان. وقتی کلاه‌خود جای خدا را می‌گیرد و هرچه خواست با بندگان می‌کند. وقتی در یک شهر حکومت به نوعی روسپی‌گری و عدالت به کشتی دزدان دریایی تبدیل می‌شود و تاریخ به کهنه پارچه تبدیل می‌شود و از اندیشدن مثل کفش استفاده می‌کنند. وقتی تمام مردم گله‌ای می‌شوند که از طویله شیخ و خلیفه می‌چرند. زنان حق دارند سقط جنین کنند.
وقتی جامعه اسیر ذهنیت عشیره‌ای گذشتگان است و آزادی عقیده مرغی است که با شمشیر تمام ظالمان بسمل شده است. وقتی هنوز کینه و دشنه چون ناخنی تیز روح‌مان را می‌خراشد. وقتی در سرزمینی شاعران را بازجویی می‌کنند. سرزمینی که شاعرانش برای راضی نگه داشتن سلاطین مژه مصنوعی می‌گذارند. وقتی زیباترین گل‌ها در اندوه زده‌ترین باغ‌ها می‌رویند. وقتی تپانچه مستبدان بلبلان را نشانه می‌گیرد. وقتی سرزمینی باد آسیاب می‌کند، آری زنان حق دارند سقط جنین کنند.
/channel/marzockacademy
و همو با خطاب قراردادن دولت‌های دیکتاتور خاورمیانه فریاد می‌زند:
«به من بگویید انسان درون شما چه وقت سر از خواب برمی‌دارد؟»
شاعری چون نزار قبانی شعرش را به «قرص نانی» بدل می‌کند تا ذهن و آگاهی مردم را تغذیه کند. به‌زعم او کلمات ماهی‌اند و مردمان آب. اما در سرزمین جباران و دیکتاتورهای خاورمیانه سرودن چندان هم سهل نیست. می‌نویسد:
«من با خود تنها گنجشکی در جیب داشتم. افسر توقیفم می‌کند و برای گنجشک مجوز عبور می‌خواهد. واژه در سرزمین من به مجوز نیاز دارد.» در چنین وضعیتی که آزادی و کرامت انسان له می‌شود. شاعر چاره‌ای جز بالاآوردن غصه ندارد و می‌گوید: «چون جامی شکسته هستم که از دروازه شهر به بیرون پرتابم کرده‌اند.»
که اشارتی است ظریفانه و بس هوشمندانه به خُرد شدن انسان. واژه در سرزمین دیکتاتورها توپ لاستیکی است که که حاکم آن را از بالکن به خیابان پرتاب می‌کند. مردم پشت سر توپ می‌دوند و مثل سگی له له می‌زنند. واژه آمپول مرفینی است که حاکم از قرن هفتم به مردم تزریق می‌کند. «واژه در سرزمین من زنی است که از قرن هفتم فحشا را به خوبی آموخته است.»
و چه میراثی است میراث فرزندان آینده از سرزمینی که دیکتاتوری کمترین طاعونش است. چه باید کرد با این میراث شوم. جز آنچه نزار قبانی می‌کند:
«صندوقچه پدرم را باز می‌کنم و
وصیت نامه را پاره می‌کنم و
ارثیه‌اش را درمزایده به حراج می‌گذارم»
باید «چنان شرقی را خانقاه به خانقاه پیش چشم شرقیان به ویرانه بدل کرد.»
علم، آگاهی، دین، تربیت و نظام باورهایی که به جای رهایی انسانی از او میمونی مقلد بسازد و به افیونی بدل شود که وی را با لالایی به خواب سنگین فرو ببرد باید همه را یکجا به حریق سپرد.
نزار در بررسی گذشته اعراب می‌نویسد: «به دنبال نوشته‌ای هستم؛ متعلق به این زمانه یا خودم...اما فقط شن است و جاهلیت».
و به صراحت می‌نویسد:
«میراث پدرم را نمی‌خواهم. نه لباسی که او تنم کرد و نه دانشی که او به من آموخت و نه هزار و یک شب و نه آن گلاب‌پاش عجیب و نافرمان و قالی جادویی را. و نهآن شمشیر دولت خودخواه و شعرهای حقیر احمقانه را هم نمی‌خواهم».
نزار در پی بنیان نهادن زبانی است نو با الفبایی تازه که بتواند بر کالبد مرده انسان شرقی بدمد. می‌خواهد الفبایی بیافریند که تمام تمرکزش روی آزادی باشد و کرامت انسان. و خطاب به همه شرقیان و از جمله خودما. می‌سراید:
«ازبس نشستیم در انتظار گودو که پاهایمان به خواب رفت. اندیشه در سرمان به خواب رفت و گوشت پشتمان به جزئی از دیوار تبدیل شد. انواع شیون و زاری را آموخته‌ایم. مثل میمون‌ها به ما رقص و خوش‌رقصی آموختند و مثل سگ‌های شکاری تمرین‌مان دادند که چطور وقتی ارابه دیکتاتور آمد در برابر آینده‌ای آکنده از وحشت قامت خم کنیم».
ازاینرو با حزن و بغضی تمام می‌نویسد:
«گودو بیا ما را از دست ظلم و ظالمان رهایی بخش. چون ما گوسفندان در ایستگاه تاریخ زندانی شده‌ایم....
گودو بیا اشک‌هایمان را پاک کن و انسان را از چنگال انسان نجات بده.
گودو بیا که رودخانه هیمان تبخیر شدند، کوه‌هایمان مهاجرت کردند و دریاها خشکیدند.
بیا زمین نمی‌خواهد باران به دیدار او بیاید و درختان درخاک ما پا بگیرند و بیا که زنان آبستن نمی‌شوند.
اگر به خاطر ما نمی‌آیی به خاطر میلیون کودک گرسنه فردا بیا.»
نزار قبانی سرزمین‌های خاورمیانه و اعراب را عمدتاً زیارتگاه دیوانگان می‌خواند. سرزمین‌هایی که در آن درختان از ناامیدی خودکشی می‌کنند. چرا که دولت و ملت به یک اندازه در باتلاق خرافات گیر افتاده‌اند. ملتی که خدایش را از هسته خرما می‌سازد و برای هر دیوانه زیارتگاهی و گرد هر دجالی مزاری برپا می‌کند. ملتی که زمان آنها را گله گله می‌بلعد و از تلاوت قرآن بر سر قبر مرده‌هایشان سیر نمی‌شوند. ملتی که مرگ‌پرست است و خرافه‌پرور. ملتی که زندگی را به قربانگاه بدل کرده است.
/channel/marzockacademy
#علاج
آیا جنگ
_پس از این همه تباهی و ویرانی_
ما را نجات خواهد داد
و آرزوهای خفتۀ ما
دیگر بار
شکفته خواهد شد؟
و یا از من انسانی بدوی خواهد ساخت
و از تو زنی دیگر؟
#نزار_قبانی
❥ @DubiumChannel
/channel/marzockacademy
اما تا زمانی که مغز را «فرمانده‌ای فراموش‌شده» بدانیم و عملکردهای شناختی را در حاشیه‌ی زیست‌روزمره نگه داریم، تمدن انسانی بر زمینی لرزان بنا خواهد شد.
اگر انسان می‌خواهد همچنان «موجود خردمند» باقی بماند، باید از مغزش آغاز کند.
جمشید قسیمی
جمشید قسیمی
/channel/marzockacademy
💢 چند دانشجوی دختر و پسر من را از کافه بیرون انداخته و به من گفتند: #گوسفند خودت هستی!
🖌#امید‌فراغت روزنامه‌نگار
🔸پس از حمله نیمه شب اول تیر ماه ۱۴۰۴ #هواپیماهایB2 آمریکا به تاسیسات اتمی #فردو، #نطنز و ... و انهدام آن، ظهر امروز به کافه‌ای رفتم تا #قهوه بخورم. بحث داغ کافه، حمله غافلگیرانه #آمریکا و پودر شدن #صدها‌میلیارد‌دلار از پول مردم برای ساخت سایت‌های اتمی بود.
🔸تصمیم گرفتم مانند #مجری‌ها و کارشناسان شبکه‌های #تلویزیون #جمهوری‌اسلامی حرف بزنم و زدم! ای کاش چنین حرف‌هایی نزده بودم. چرا که هم #فحش‌‌رکیک خوردم و هم اینکه من را با بی‌احترامی از کافه بیرون انداخته و گفتند: #گوسفند خودت هستی! احتمالا دوست دارید، بدانید چه گفتم! به جوانان دختر و پسر کافه گفتم: #ترامپ جنگ را شروع کرد و پایان آن با جمهوری‌اسلامی است. از دیدگاه #سعید‌جلیلی عضو #جبهه‌پایداری هم وام گرفتم که گفته بود، آمریکا در شروع جنگ جمهوری‌اسلامی و #اسراییل اعلام کرد که حمله اسراییل به #ایران به آمریکا ربط ندارد و مانند جلیلی آن را به #ترسو بودن آمریکا ربط دادم. ابتدا ۳ دختر دانشجو گفتند: چقدر این آدم یعنی من #اسکول هستم و هیچ درک و شناختی از واقعیت‌ها ندارم.
🔸اصلا فکر نمی‌کردم اکثریت ملت ایران به بلوغ فکری رسیده‌اند. تصور می‌کردم مانند رفقایم اهل #تقلید‌کورکورانه هستند. وقتی با تحلیل و تفسیر منطقی‌شان مواجه شدم شروع به کبرا و صغرا کردن کلمات و جملات کردم و به تعبیری #گودرز را به #شقایق ربط داده تا بتوانم این #شکست مفتضحانه را پنهان کنم.
🔸مدیر کافه وقتی چنین برخوردی را دید. به بیرون کافه آمد و گفت: این جوانان #دختر و #پسر اهل خرد و دانایی هستند و حواس‌شان به #علم #تخصص #فناوری #تکنولوژی و قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای هست. دیگر نمی‌شود #دو ضربدر دو را به آنان #پنج غالب کرد!
🔸به مدیر کافه گفتم: بیشتر اهالی روستای‌مان چون #ماهواره ندارند و فقط شبکه‌های تلویزیون جمهوری‌اسلامی را می‌بینند، #شیرینی گرفته‌اند و تصور می‌کنند همین روزها مسئولان‌جمهوری‌اسلامی در #تل‌آویو #حیفا و ...جشن می‌گیرند. من هم تصور کردم اینان مانند اهالی روستای ما، دسترسی به #اطلاعات جهانی ندارند. بنابراین تصمیم گرفتم: برای حفظ روحیه‌شان، کلمات و جملاتی بگویم تا بتوانم آنان را به اصطلاح #مهار کنم.
🔸بعد از اخراج از کافه، پیش خودم فکر کردم دیگر نمی‌شود با چنین جامعه‌ای از این شوخی‌ها کرد. #نسل‌امروز باخت و شکست را #باخت و پیروزی را پیروزی می‌دانند. به نسل امروز دیگر نمی‌شود گفت: توانایی محو و #نابودی اسراییل را داریم. اگر بگوییم مانند من از کافه بیرون پرت می‌کنند! نسل امروز دقیقا و البته آگاهانه فهمیده که با #شعار و #شعرهای‌حماسی نمی‌شود کشورهایی نظیر اسراییل را شکست داد. نسل امروز کاملا می‌داند اسراییلی که به وسعت #استان‌مازندران است بخاطر تکنولوژی #نظامی و #اقتصادی قدرت و توانایی شکست کشورهای بسیار بزرگ‌تر از خودش را دارد.
🔸دختر دانشجو هم به مدیر کافه پیوست و برای اینکه من را از #ناراحتی دربیاورد، گفت: قصد بی‌احترامی نداشتیم. اما تلاش کن از این پس به جامعه مخاطبت احترام بگذاری. اینکه حرف و سخنی را کورکورانه بشنوی و مانند #طوطی بخواهی آن را تکرار کنی، خودت از #مقام‌انسانی خارج می‌شوی. دختر دانشجو گفت: از خودت صادقانه می‌پرسم، آیا به حرف‌هایی که زدی، ایمان و اعتقاد داری؟ آیا واقعا آمریکا و اسراییل از ما می‌ترسند؟ اگر می‌ترسند پس چرا هواپیماهای‌شان، شب و روز در #اتوبان‌هوایی ایران، رفت و آمد می‌کنند؟ وقتی قدرت شناسایی هدف‌شان را در زیر #راه‌پله فلان ساختمانی در فلان شهر را دارند، آیا می‌توان واقعیت موجود را غیر واقعیت تعریف کرد؟ وقتی هواپیمای اسراییلی در فلان خیابان #غرب کشور، فلان ماشین یک مقام را #رهگیری کرده و آن را #منفجر می‌کند، آیا می‌شود این توانمندی را نادیده گرفت؟ دختر دانشجو حرف‌های دیگری هم زد که ای کاش زمین دهان باز می‌کرد و من را می‌بلعید تا چنین #شرمنده و خجالت زده نشوم.
🔸 اجازه می‌خواهم فقط یک جمله دختر دانشجو را بیان کنم. به من گفت: لطفا #گوسفند نباش!
/channel/marzockacademy
🔹 سندرم استکهلم چیست؟
سندرم استکهلم (Stockholm Syndrome) حالتی روان‌شناختی است که در آن قربانیان خشونت یا اسارت، نسبت به عامل خشونت (گروگان‌گیر، شکنجه‌گر یا حکومت سرکوبگر) احساس همدلی، وفاداری یا دفاع پیدا می‌کنند. این پدیده معمولاً در شرایطی شکل می‌گیرد که:
• قربانی احساس ناتوانی کامل دارد؛
• برای زنده‌ماندن نیازمند “لطف موقتی” از سوی عامل خشونت است؛
• فرد امکان فرار یا مقابله را در خود نمی‌بیند؛
• میان عامل خشونت و جهان بیرون، یا میان دو نیروی قهار، گیر افتاده است.
🟥 ۱. کسانی که از حکومت جمهوری اسلامی دفاع می‌کنند حتی در زمان جنگ:
این افراد در بسیاری موارد دچار نوعی سندرم استکهلم کلاسیک هستند:
• احساس ناتوانی: ممکن است باور داشته باشند که حکومت فروپاشی‌ناپذیر است، پس باید با آن سازگار شد.
• عادت به سلطه: سال‌ها زندگی در سرکوب، ممکن است باعث شده باشد “خشم علیه سرکوبگر” به‌جای اینکه به مقاومت تبدیل شود، به تسلیم یا حتی وابستگی روانی بدل شود.
• همذات‌پنداری با عامل خشونت: از آن‌جا که نفس اعتراض می‌تواند خطرآفرین باشد، ذهن ناخودآگاه برای کاهش اضطراب، با سرکوبگر همدلی می‌سازد تا بقای روانی تضمین شود.
🟦 ۲. کسانی که از اسراییل دفاع می‌کنند به‌رغم حمله به ایران:
این گروه نیز می‌توانند نوعی سندرم استکهلمِ برون‌فکنانه را تجربه کنند، که در آن:
• قربانی از شدت نفرت یا ناامیدی از حکومت خود، شروع به جانبداری از دشمن خارجی می‌کند، چرا که دشمن خارجی را “منجی بالقوه” می‌بیند.
• ذهن ناخودآگاه برای گریز از درد ناشی از درماندگی داخلی، به امید رهایی از طریق نیروهای بیرونی وابستگی روانی پیدا می‌کند.
• اگرچه چنین جانبداری آشکارا با موازین عقلانی و حقوق بشر ناسازگار است، اما از منظر روان‌شناسی، ممکن است ریشه در گسست عاطفی با وطنِ اشغال‌شده داشته باشد.
🟨 ۳. کسانی که هر دو طرف (جمهوری اسلامی و اسراییل) را محکوم می‌کنند اما همچنان دچار نوعی سکون، تردید یا بی‌عملی‌اند:
در این گروه، ممکن است نسخه‌ای پیچیده‌تر و مدرن‌تر از سندرم استکهلم در جریان باشد:
• فرد در میان دو قدرت خشونت‌ورز (داخلی و خارجی) احساس خفگی می‌کند.
• برای گریز از تعارض درونی، نوعی بی‌طرفی احساسی یا اخلاقی مصنوعی شکل می‌گیرد: “همه‌اشان بدند، من نمی‌توانم کاری کنم.”
• این حالت ممکن است به نوعی فلج اخلاقی یا سکوت روانی بینجامد که در آن فرد برای حفظ بقای عاطفی‌اش، از هرگونه قضاوت یا اقدام فاصله می‌گیرد.
⚠️ تفاوت سندرم استکهلم با تحلیل سیاسی آگاهانه
باید توجه داشت که همیشه دفاع از یک طرف به معنی سندرم نیست. اگر کسی:
• با تحلیل آگاهانه،
• بر مبنای حقوق بین‌الملل و عدالت،
• و به‌دور از ترس یا وابستگی روانی
از یک موضع خاص حمایت کند، او لزوماً قربانی سندرم نیست.
اما وقتی دفاع یا جانبداری، برخاسته از ترس، تروما، انکار واقعیت، یا نیاز به بقاست، احتمال دارد سندرم در کار باشد.
📌 نتیجه‌گیری:
در شرایط جنگی و سرکوب، ذهن انسان برای بقا روانی، گاه از واقعیت فاصله می‌گیرد و با خشونت‌ورزان همدلی می‌کند یا دچار فلج اخلاقی می‌شود. فهم سندرم استکهلم می‌تواند به ما کمک کند با کسانی که چنین مواضعی دارند، با شفقت، اما آگاهانه مواجه شویم. این فهم، راهی برای نجات از قربانی‌بودن به کنش‌گری آگاهانه است برای رهایی.
در شرایطی که خشونت، جنگ، سرکوب و دروغ همه‌جانبه بر فضای عمومی سایه انداخته‌اند، چگونه بفهمیم که دچار سندروم استکهلم نشده‌ایم؟
پاسخ این است: نه با شعار، نه با نفرت، بلکه با نشانه‌های رفتاری، روانی و اخلاقی خاص.
در ادامه، به نشانه‌هایی اشاره می‌کنم که اگر در خود یا دیگران دیدیم، می‌توانیم با احتمال بالا بگوییم:
ما هنوز آزادانه می‌اندیشیم، انتخاب می‌کنیم، و قربانی همدلی اجباری با سرکوبگر نشده‌ایم.
✅ نشانه‌ها و کنش‌های خروج از سندروم استکهلم:
1. قضاوت اخلاقی روشن اما انسانی
• نه به «برابردهی دروغین» (“همه مثل همان”)
• نه به «جانبداری از خشونت برای نجات»
• بلکه ایستادن بر اصول:
⟵ هیچ جنایتی با جنایت دیگر توجیه نمی‌شود
⟵ زندگی غیرنظامیان بی‌گناه، از هر قوم و کشور، محترم است
«من با جمهوری اسلامی مخالفم، اما حمله‌ی اسرائیل به مردم ایران را نیز نمی‌پذیرم.»
2. توانایی دیدن درد دو طرف – بدون مشروعیت دادن به خشونت
• نه نادیده‌گرفتن درد مردم غزه یا تهران
• نه جانبداری از یکی به امید نجات از دیگری
«ما می‌توانیم همزمان از مردم ایران و مردم فلسطین دفاع کنیم، بدون دفاع از دولت‌های سرکوب‌گرشان.»
3. نگاه ساختاری، نه شخصی یا احساساتی
• تحلیل شرایط با درک ساختار قدرت، تاریخ، و منافع
• شناسایی عاملان اصلی جنگ‌افروزی، نه فقط قربانیان نمایشی
«اسرائیل و جمهوری اسلامی هر دو از فضای جنگ سود می‌برند.اما مردم، همیشه بازندگان اصلی‌اند.»
4. خودانتقادی شجاعانه
ادامه دارد
M H
/channel/marzockacademy
اسرائیل وآزادی ایران
محمد مهدی اردبیلی
@marzockacademy
س – واقعیتی که مسئلۀ بمب هیدروژنی در مقابل ما قرار می‌دهد عبارت از این است که باید از جنگ اجتناب کرد، زیرا اگر جنگی درگیرد استعمال بمب هیدروژنی شروع شده و یا به‌فرض اینکه تا بروز جنگ از تهیه آن صرف‌نظر شده باشد پس از بروز جنگ به ساخت آن مبادرت خواهد کرد.
ج – همین‌طور است. و به همین دلیل هم هست که موافقت‌های حاصله دربارۀ صرف‌نظر کردن از تسلیحات هسته‌ای دارای آن اهمیتی هم که برایش قائلند نمی‌باشد. نتیجۀ اساسی تحریم تسلیحات هسته‌ای این است که از وخامت اوضاع کاسته و شرایط مناسبی را برای حصول به یک سازش پایدار ایجاد می‌کند. حقیقت این است که در وضع کنونی جهان، با در نظر گرفتن تسلیحات هسته‌ای، میکروبی و شیمیایی که خطراتشان کمتر از بمب هیدروژنی نیست اگر راه حل مطمئنی برای جلوگیری از جنگ پیدا نکنیم عمر بشر چندان طول نخواهد انجامید.
س – به‌عقیدۀ شما این راه حل چیست؟
ج – من فقط یک راه حل منحصربه‌فرد سراغ دارم، و آن‌هم این است که یک دولت جهانی که تمام سلاح‌های هسته‌ای و نظایر آنها را در انحصار داشته باشد به‌وجود آید. این دولت جهانی وظیفه‌اش این خواهد بود که در تمامی اختلافاتی که بین سایر دول به‌وجود می‌آید دخالت کرده و راه حل برایشان پیشنهاد نماید. و در صورت لزوم آنها را وادار به پذیرش پیشنهاد خود کند و هیچ دولت سرکشی نتوانند نیرو در اختیار خود داشته باشد به قسمی که دولت مزبور بتواند به‌قدر کافی در مقابل آن سر بلند کند.
س – در چنان موقعیتی دولت‌های جهان تا چه اندازه باید نیروهای زمینی، دریایی و هوایی در اختیار داشته باشند؟
ج – فقط مقداری که برای حفظ انتظامات داخلی آنها کافی باشد و وسایلی که برای انجام وظیفۀ پلیس لازم است و بالاخره نیروهایی که برای اجرای تصمیمات دولتی - در کار امور مالی - ضرورت دارد. البته این نیرو نباید به اندازه‌ای باشد که بتواند به دولت مزبور امکان دهد که به کشور همسایه حمله و تجاوز نماید.
س – منظور شما این است که روسیه و آمریکا و انگلستان این امکان را داشته باشند که در داخل مرزهای خود هرگونه شورش داخلی را فرونشانند ولی نباید این امکان را داشته باشند که سرنوشت کشورهای دیگر را به‌دست خود بگیرند، مثلاً نباید در امور (رودزیا) که اصولاً و واقعاً متعلق به آنها نیست دخالت کنند؟
ج – بله، درست منظورم همین است. دخالت در امور دولتی چون رودزیا و یا هر ملت دیگر، از وظایف یک دولت بین‌المللی می‌باشد نه یک دولت دیگر. هر ملتی، تمایلات ویژه‌ای دارد که با تمایلات ملت دیگر سازگار نیست. این نوع مسائل بایستی توسط یک مقام بین‌المللی حل گردد نه یک ملت قوی‌تر.
س – اگر ملتی نخواست تسلیم قدرت بین‌المللی گردد، استعمال بمب هیدروژنی را علیه آن ملت مجاز می‌دانید؟
ج – این مسئله بی‌نهایت حساس است و ترجیح می‌دهم که بدان پاسخ نگویم. من معتقدم اگر راه حل دیگری وجود نداشته باشد و به‌کار بردن بمب هیدروژنی راه حل منحصربه‌فرد به نظر آید آن‌وقت باید گفت آری، ولی مشکل اینجاست که بمب اتمی نه تنها به کشوری که آماج آن قرار گرفته آسیب می‌رساند، بلکه خطرات آن بدون استثناء شامل حال تمام ممالک جهان می‌شود و وجه تمایز آن با سایر سلاح‌هایی که تاکنون وجود داشته است در همین است.
س – آیا شما روشی را که ملت‌ها و دولت‌ها دربارۀ حل مسئلۀ بمب هیدروژنی اتخاذ کرده‌اند با خوش‌بینی تلقی می‌کنید؟
ج – بعضی اوقات خوش‌بینم، ولی بعضی اوقات هم نه. هیچ‌کس نمی‌تواند که عقل سلیم دولت‌ها تا کی و تا کجا موثر خواهد بود. بالاخره، می‌توان امید داشت که با گذشت زمان دولت‌ها مسائل مبتلا به خود را درک خواهند کنند.
@DubiumChannel
/channel/marzockacademy