469
دانش‌واژه‌های پایه به پارسی ناب سرپرست: @V_Mohseni به برگ اینستاگرام ما نیز بپیوندید: parsi_vs_farsi
🔻پارسی‌انجمن: دبیره چهره‌ی نوشتاری زبان است و اگر هر کس بر آن باشد که در این زمینه ساز خود را بزند آشفتگی به کارِ زبان راه خواهد یافت.
🔻در این راستا، پارسی‌انجمن هر چند بر «دستورِ خطِ فارسی»ِ فرهنگستان خرده‌هایی دارد، لیک برایِ پیشگیری از آشفتگی در پهنه‌ی نوشتاری هم از این شیوه‌ی فرهنگستان پیروی می‌کند و هم پیروی از آن را به هر آن کس که به پارسی می‌نویسد، سفارش می‌کند.
👈 «دستورِ خطِ فارسی»ِ فرهنگستان (ویرایشِ تازه) را از «این جای» بارگیرید.
پارسی‌انجمن 🔻
@Parsi_anjoman
درِ هر بَدی بر تو بسته بَواد
(فردوسی)
پارسی دربرابرِ فارسی
@ParsiVsFarsi
دربارۀ بن حالِ ـ‌سَرای / ـ‌سُرای
بن حالِ سرودن هم با تلفظ سَرای درست است و هم با تلفظ سُرای.
در فارسی میانه بن حال این فعل srāy بوده و واکۀ ā روی واج s تأثیر گذاشته و طبق فرایند درج، srāy در فارسی نو تبدیل به سَرای شده.
در فارسی میانه بن گذشتۀ این فعل srūd بوده و واکۀ ū روی واج s تأثیر گذاشته و طبق فرایند درج، srūd در فارسی نو تبدیل به سُرود شده.
روشن است که این دو بن فعل می‌توانند از هم تأثیر بپذیرند و واکه‌های o و a در آن‌ها به هم بدل شود.
▫️فرهاد قربان‌زاده
@azvirayesh
🔳 (FA) همه‌جاگاه
🔳 (EN) Ubiquitous
🔳 (FR) Omniprésent
(همه، جا، گاه، فراگیر)
پارسی دربرابرِ فارسی
@ParsiVsFarsi
بگویش که هرکس که گردد بلند
جهاندار و از هر بدی بی‌گزند
چو باشد گراینده‌ی نیکُوی
بپرهیزد از آز و از بدخُوی
بیفزایدش کامگاری و گنج
بوَد شادمان در سرای سپنج
بد و نیک بر ما همی‌بگذرد
چنین داند آن‌کس که دارد خرَد
هر آن بر که کاری همان بدرَوی
سخن هرچه گویی همان بشنوی
#فردوسی
امیدم این‌که:
جَهان را به مِهر تو بادا نیاز
گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌺
🌺🌺
🔳 افزون‌واژهٔ عطف‌شده
🔳 حرفِ اضافهٔ معطوف
(۱/۲)
از «غلط ننویسیم» استاد «ابوالحسن نجفی»
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
✅ ضرب‌الاجل
❌ ضرب‌العجل
در پارسی، ضرب‌الاجل را روزبَند یا سررسید یا روزِ پایانی... می‌گویند.
(ضرب، الاجل، العجل)
گزین‌گویه‌ها
@gozinguye
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
❌ خموده / خمودگی
از «غلط ننویسیم» استاد «ابوالحسن نجفی»
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
از «دست‌نامهٔ ویرایش» استاد «بهروز صفرزاده»
🔳 سیزده‌به‌در
🔳 سیزده‌بدر
(سیزده، به‌در، به در، بدر)
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
زائربری در مک‌میلان!
#زبان_فارسی | #زبان_انگلیسی | #ترجمه | #واژه‌سازی | #مک‌میلان | #زائربر
واژه‌نامۀ مک‌میلان هم به معادل برساخته‌ام برای «زائربر» خوشامد گفت.
💠 | مهنه‌وِشت را بخوانید |
@mehnevesht
✅ گذرنامهٔ زیست‌نگار
❌ پاسپورتِ بیومتریک
چشم‌وچراغ
@cheshmocheragh
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
از «غلط ننویسیم» استاد «ابوالحسن نجفی»
(۱/۲)
🔳 اثر / تأثیر در
🔳 اثر / تأثیر بر
در پارسی، اثر / تأثیر را «هَنایش» می‌گویند که آن نیز، بیش‌تر، با افزون‌واژهٔ (= حرف اضافهٔ) «در» به کار می‌رود.
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
بنویسیم
ریچارد داکینز (Dawkins)
جورج برنارد شا (Shaw)
استیون هاکینگ (Hawking)
ننویسیم
ریچارد داوکینز
جورج برنارد شاو
استیون هاوکینگ
#درست‌نویسی
🔳 درست تلفظ کنیم
واژۀ قدیمیِ «نی»، به معنیِ «نه» یا «نیست»، را ni تلفظ کنید، نه ney.
نی ni بر وزنِ بی bi.
زآن‌که نامی بیند و معنی‌ش «نی»
چون بیابان را مَفازه گفتنی
مولوی
مثنوی، دفترِ پنجم، بیتِ ۳۳۶۵
«نی» من تنها کشم تطاوُلِ زلفت
کیست که او داغِ آن سیاه ندارد
حافظ
دیوان، چ قزوینی-غنی، ص ۸۷
گزین‌گویه‌ها
@gozinguye
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
ای درختانِ عقیمِ ریشه‌تان در خاک‌های هرزگی مستور،
یک جوانه‌یْ ارجمند از هیچ جاتان رُست، نتْواند.
ای گروهی برگِ چرکین‌‌تارِ چرکین‌پود،
یادگارِ خشکسالی‌های گَردآلود،
هیچ بارانی شما را شُست، نتْواند.
مهدیِ اخوانِ ثالث
۱۰ اسفند ۱۳۰۷ - ۴ شهریور ۱۳۶۹
استاد شفیعیِ کدکنی
@shafiei_kadkani
پارسی دربرابرِ فارسی
@ParsiVsFarsi
بزرگان به دانش بیابند راه
ز دریا گذر نیست بی‌آشْناه
همان تابشِ مِهر نَتْوان نِهفت
نَه روبَه توان کرد با شیر جفت
به مَردی ز دل دور کُن خشم و کین
جَهان را به چَشم جوانی مبین
به دل خرّمی دار و بگذر ز رود
تو را باد از پاک‌یزدان درود
#فردوسی
امید آن که:
درِ هر بَدی بر تو بَسته بَواد
گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
💐
💐💐
🔳 ماهِ شهریور
چشم‌وچراغ
@cheshmocheragh
پارسی دربرابرِ فارسی
@ParsiVsFarsi
جهان را به مِهرِ تو بادا نیاز
(فردوسی)
پارسی دربرابرِ فارسی
@ParsiVsFarsi
🔳 (FA) بحران‌مندی
🔳 (EN) Criticality
🔳 (FR) Criticité
در پارسی، بحران‌مندی را پَرژَنه‌مندی می‌گویند.
برای نمونه، در مدیریتِ (تعمیر و) نگه‌داری، روشِ
E-FMECA = Environmental Failure Mode Effects and Criticality Analysis
را «واکاویِ زیست‌بوم‌نگرِ پیامدها و بحران‌مندیِ حالت‌هایِ خرابی» می‌توان نامید.
(بحران، بحرانی، بحران‌مندی، پَرژَنه، پَرژَنی، پَرژَنه‌مندی، نقد، انتقاد، پَرژَن)
پارسی دربرابرِ فارسی
@ParsiVsFarsi
بدو گفت بنگر به کارِ جهان
که با آشکارا چه دارد نهان
که هر گنج را روزی آگندن‌ست
به سختیّ و روزی پراگندن‌ست
نگه کن رباطی که ویران بوَد
پُلی کان به نزدیکِ ایران بوَد
دگر کودکانی که بی‌مادرَند
زنانی که بی‌شوی و بی‌چادَرَند
نگه کن به شهری که ویران شده‌ست
کنام پلنگان و شیران شده‌ست
بدین گنجِ بادآور آباد کن
درم خوار کن مرگ را یاد کن
#فردوسی
باشد که:
شبان سیه بر تو نوروز باد
گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌸
💐🌸
💐💐🌸
✅ شادباش جشن نوروز
❌ تبریک عید نوروز
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
🔳 هزار و چهارسد و دو
🔳 هزار و چهارصد و دو
«سد» واژه‌ای پارسی و هم‌ریشه با «سده» است. ازاین‌رو، بهتر است با سین نوشته شود.
(۱۴۰۲)
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
🥀🥀🥀
🥀🥀
🥀
گویید به نوروز کـه امسال نیاید
در کشور خونین‌کفنان ره نگشاید
بلبل به چمن نغمهٔ شادی نسَراید
ماتم‌زدگان را لب پرخنده نشاید
خون می‌دمد از خاک شهیدان وطن وای
ای وای وطن وای
گل‌گون‌کفنان را چه بهار و چه زمستان
خونین‌جگران را چه بیابان چه گلستان
در کشور آتش‌زده در خانهٔ ویران
کس نیست زند بوسه به رخ‌سار یتیمان
کس نیست که دوزد به تن مرده کفن وای
ای وای وطن وای
از سینهٔ هر سنگ تو خون می‌دمد امروز
از خاک تو مستی و جنون می‌دمد امروز
آن لاله چه دیده که نگون می‌دمد امروز
وآن سبزه چرا زرد و زبون می‌دمد امروز
سرخ است به خون پا و سر و سرو و سمن وای
ای وای وطن وای
استاد خلیل‌الله خلیلی
🥀
🥀🥀
🥀🥀🥀
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
🔳 ماه فروردین
چشم‌وچراغ
@cheshmocheragh
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
🔳 ریشه‌شناسیِ بهار
چشم‌وچراغ
@cheshmocheragh
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
از «غلط ننویسیم» استاد «ابوالحسن نجفی»
(۲/۲)
🔳 اثر / تأثیر در
🔳 اثر / تأثیر بر
در پارسی، اثر / تأثیر را «هَنایش» می‌گویند که آن نیز، بیش‌تر، با افزون‌واژهٔ (= حرف اضافهٔ) «در» به کار می‌رود.
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
🍂🍃🌹
🍃🌹
🌹
در تاریخ ایران، نه «چهارشنبۀ آخر سال» داشته‌ایم، نه «روز طبیعت»؛ ما «چهارشنبه‌سوری» داشته‌ایم و «سیزده‌به‌در».
زبان‌زَدهایِ (= اصطلاح‌هایِ) مزدورانِ بی‌وطن را بازنگوییم (= تکرار نکنیم).
🌹
🌹🍃
🌹🍃🍂
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
🔳 هَنایش
🔳 اثر / تأثیر
پارسی‌انجمن
@parsi_anjoman
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi
✅ شُمارَک
❌ بارِم
پارسی دربرابر فارسی
@ParsiVsFarsi