«رباعیات خیّام و مهستی در سفینۀ اسکندری» (دستنویس مورخ ۸۱۳ ق موزۀ گلبنکیان)؛ سیدعلی میرافضلی، آینۀ پژوهش، سال سی و پنجم، شمارۀ سوم (پیاپی ۲۰۷)، مرداد و شهریور ۱۴۰۳، ۱۹۵-۲۱۵
..
از جمله نوادر نسخی که برای کتابخانۀ جلالالدین اسکندر (نوۀ تیمور گورکانی) تهیه شده، مجموعهای از اشعار و رسایل است که در سال ۸۱۳ ق فراهم آمده است و اکنون در کتابخانۀ موزۀ گالوست گلبنکیان شهرِ لیسبون نگهداری میشود. این نسخۀ ارجمند دارای دو دفتر مجزا در یک مجلّد است که یکی به آثار منظوم و دیگری به رسایل اختصاص دارد. اشعار موجود در دفتر اول، دربردارندۀ آثار بزرگان شعر و ادب فارسی از قرن پنجم تا اوایل قرن نهم است که در متن و هامش نسخه به قلم دو تن از کاتبان دستگاه اسکندر میرزا کتابت شده است: حسن الحافظ و محمود الحسینی. از جملۀ اشعار موجود در این گلچین شعر، هفت رباعی منسوب به خیّام و ۲۲ رباعی منسوب به مهستی گنجوی است که در مقالۀ حاضر به معرفی و بررسی آنها پرداختهایم. همچنین گزارش کوتاهی از بخش رباعیات منبع مذکور به دست دادهایم.
..
"چهار خطی"
رباعی فارسی، به روایت سید علی میرافضلی
/channel/Xatt4
دیدار رئیس بنیاد ایرانشناسی آذربایجان شرقی با پروفسور گارنیک آساتوریان؛ مستشرق نامدار و مدیر گروه ایرانشناسی دانشگاه ایروان
رئیس بنیاد ایرانشناسی آذربایجان شرقی با پروفسور گارنیک آساتوریان رئیس انستیتو شرقشناسی دانشگاه اسلاونی و مدیر گروه ایرانشناسی دانشگاه ایروان دیدار و گفت و گو کرد.
دکتر طاهری خسروشاهی در این دیدار گزارشی از اقدامات و برنامه های بنیاد ایرانشناسی آذربایجان شرقی را تشریح نمود.
در این نشست مشترک، که در حاشیه نهمین کنگره بین المللی نشان علمی و فرهنگی شهریار در دانشگاه تبریز انجام شد، بر همکاری های متقابل در زمینه های فرهنگی و ایرانشناسی تاکید و جزئیات همکاری، مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
بنیانگذاری شعبه ایرانشناسی دانشگاه دولتی ایروان، رئیس مرکز ایرانشناسی در قفقاز و سردبیری مجله پژوهشهای زبانی-ادبی قفقاز و کاسپین از جمله مسئولیت های آساتوریان است.
/channel/Iranshenasi_tabriz
📖صُحُف عشق
✍محمد مردی
الهی؛ من به مأمن تو مؤمنم و درسایۀ این مأمن، از عشقِ به تو کافرم و کفر من در عشق به تو، شکستن همۀ حریمها در ایمان به توست.
الهی؛ آنچه من در آیینۀ الهام دیدم همه جلال و جمال تو بود. دین و آیینم همه تویی و در تجلّی دین و آیینم، این تویی که مستی این حال را بر من تدوین میکنی.
ای عروس تجلّی؛ روی بند مشاهده بگشا که عندلیبان در بیابان حیرت، همه حسرت دیدار جمال روی تو را دارند.
ای آفتاب عزّت؛ در دبستان عشق، آفریدگان همه دیدگان حیرت را به آستان بیپاسبان تو دوخته و از آتش حُبّ وصال تو سوختهاند.
ای ورای ورا، در سرای عجز، ما هر چه از جلال و جمال تو گوییم در قیاسِ مقیاس است. غافل از اینکه تو محیطی و قیاسِ تو ورای مقیاس است. پس به بزرگی خود، قیاسِ ما را در دفتر عجز به تحریر آورکه ما در دفتر بندگی و با قلم شرمندگی، مشق جلال و جمال تو را در مقیاسِ عجز و ملال خود به تحریر آوریم.
صد هزاران همچو موسی خیره بود اندر رهش
زآنکه هر سنگی به راهش بر مثال طور بود
هر که را توقیع دادند از جمال و از جلال
«لن ترانی» بر سر توقیع ها منشور بود
شعر: سنایی غزنوی
🔴 بنیاد ایرانشناسی استان آذربایجان شرقی برگزار میکند:
آئین گرامیداشت روز ملی شعر و ادب فارسی و بزرگداشت استاد سیدمحمدحسین شهریار
سخنرانان:
دکتر علی اصغر شعردوست
دکتر ابوالفضل علیمحمدی
دکتر سعید کریمی
دکتر عبدالله باقری حمیدی
استاد ناصرالدین حسن زاده
دکتر محمد طاهری خسروشاهی
زمان:
پنجشنبه بیست و نهم شهریور ماه ۱۴۰۳ خورشیدی، ساعت هفده
مکان:
تبریز، خیابان ثقهالاسلام، کوی سرخاب، بنیاد ایرانشناسی استان آذربایجان شرقی
امروز و همزمان با روز ملی شعر و ادب فارسی؛
از خدمات ماندگار علمی و فرهنگی دوست و برادر عزیزم آقای دکتر سعید شجاعی؛ مدیر محترم و کاردان و سختکوش همکاری های علمی و بین المللی دانشگاه تبریز در نهمین جشنواره علمی و فرهنگی نشان شهریار در دانشگاه تبریز تجلیل شد.
خدمت دوست عزیزم جناب دکتر شجاعی که از همراهان سفینه تبریز است، تبریک می گویم.
شاعرِ تمام وقت...
یادداشتی از استاد محمّدرضا شفیعی کدکنی دربارة شهریار
در میان دانههای درشت شعر قرن ما، بهار شصت و چهار سال زندگی كرد (یعنی بیست سالی كمتر از شهریار) و در همان شصت و چهار سال، نیمی از عمرش به سیاست و روزنامهنویسی و نمایندگی مجلس و تبعید و زندان و نیز استادی دانشگاه و تحقیق و تتبع گذشت كه دستاوردهای او در دو قلمرو سیاست و تحقیق نیز خیرهكننده و حیرتآور است.
ایرج پنجاه و یك سال زیست و بیشترین بخش عمرش به كارهای جنبی سپری شد. اخوان ثالث نیز با مشغلههایی از نوع معلمی و یا كار در رادیو و تلویزیون بخشی از عمر شصت و دو سالهاش را پر كرد. سپهری میان نقاشی و شعر در نوسان بود؛ تنها شهریار بود كه همه عمر هشتاد و چهار سالهاش را ـ به جز بخشی از سالیان مدرسه ـ تمام وقت در خدمت شعر زیست؛ حتی نیما هم در این امر، به پای شهریار نمیرسد، زیرا مقداری از عمر خود را به معلمی و عضویت در اداره نگارش وزارت فرهنگ گذرانید و تا آخر عمر نیز بیارتباط با آن اداره نبود.
با در نظر گرفتن طول عمر شهریار در قیاس با این بزرگان، این درجه از «تمام وقت شاعر بودن» كه نصیب او شد، نصیب هیچكدام از دانههای درشت شعر فارسی در قرن حاضر نشد. همین امر سبب شد كه او، زلال خلوت رمانتیك خویش را، هیچگاه به واقعیتهای بیرونی نیالاید و در جهان «خیالی» خویش به خلاقیت هنری بپردازد.
به همین دلیل و به دلیل نمونههای درخشانی از هنرش، او را باید بزرگترین مظهر رمانتیسم در شعر فارسی به حساب آورد؛ گوینده «هذیان دل» و «دو مرغ بهشتی» و «افسانه شب» و «در جستجوی پدر» و «سرود آبشار» و «ای وای مادرم» و «نقاش» و «سنفونی دریا» و چندین منظومه دیگر. اگر روزی بخواهند برای مكتب رمانتیسم در ادبیات فارسی نماینده كامل عیاری انتخاب كنند، تصور نمیكنم شاعری شایستهتر از شهریار بتوان یافت.
@safinehyetabriz
هم اکنون نایب الزیاره همراهان ارجمند سفینه تبریز در حرم باصفای آقا ابالحسن امام علی بن موسی الرضا علیه السلام
Читать полностью…شاعر شنیدنی است ولی میل، میل ِ توست
آماده ای که بشنوی ام یا ببینی ام ؟!
یادت گرامی استاد بهمنی عزیز
/channel/Safinehyetabriz
السلام علیک یا اباعبدالله الحسین
انا ایتها الصبا لااعرف الذهاب الی دار الحبیب/ فانت تذهبین بسلام و ابلغیه سلامی
من ای صبا ره رفتن به کوی یار ندانم / تو می روی به سلامت؛ سلام ما برسانی
#حسرت پیاده روی اربعین
@safinehyetabriz
با یاد و نام خدا
سه شنبه سی ام مرداد چهارصد و سه، در محل بنیاد ایرانشناسی آذربایجان شرقی در مجلس رونمایی از کتاب دوست فاضل ارجمند جناب رضا مهام آذر که با موضوع دروازه های کهن تبریز در گذر زمان تالیف شده است، چند کلمه ای صحبت کردم.
استاد مهام آذر افزون بر ادب درس، به زیور ادب نفس هم آراسته و در عین حال از شکرشکنان و قاریان خوش لحن کلام الله مجید است.
برای ایشان آرزوی موفقیت دارم.
این کتاب شیرین و خواندنی، به همت دوست فاضل جناب دکتر میرمحمدصادق در انتشارات سنگلج منتشر شده است.
🗞 بنیاد ایرانشناسی آذربایجان شرقی برگزار می کند:
▫️
آیین نقد، بررسی و رونمایی از کتاب
دروازههای تبریز در گذر زمان
با سخنرانی:
حسن اسودی
حسین اسماعیلی عتیق
کریم میمنت نژاد
محمد عزیزی راد
ساناز جعفرپور
رضا مهام آذر
محمد طاهری خسروشاهی
▫️سهشنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۸
▫️تبریز، خیابان ثقةالاسلام، درب سرخاب، پلاک ۶۲، خانهٔ شربتاوغلی
✔️ کانال های رسمی نصر در شبکه های اجتماعی؛
اینسـتاگرام | تلــگرام | ســـایت
یوتیوب | ایتا | زیلینک | آپـارات
فراخوان همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» منتشر شد
🔸 فرهنگستان زبان و ادب فارسی بهحکم وظیفهای که در پاسداری از زبان و خط فارسی برعهده دارد و با توجه به گسترش روزافزون صورتهای غیرمعیار زبان و خط فارسی و بروز سلیقههای گوناگون و متضاد در این زمینه، بر آن است همایشی را با هدف ساماندهی به دستور خط و فرهنگ املایی فارسی گفتاری برگزار نماید.
🔸آخرین مهلت دریافت نسخۀ کامل مقاله سیام آبان ۱۴۰۳ است. نتایج ارزیابی آثار رسیده سیام آذر ۱۴۰۳ اعلام خواهد شد.
🔴 متن کامل فراخوان را در وبگاه فرهنگستان به نشانی زیر بخوانید:
🌐 https://apll.ir/?p=16700
🎥 روایتی از مکاتبۀ علامه طباطبایی و استاد محمد ابراهیم باستانی پاریزی در مورد شخصیتِ کورُش بزرگ در قرآن
محمد ابراهیم باستانی پاریزی:
«استاد فقید، علامه طباطبایی، آن وقتی که تفسیر المیزان را مینوشتند، وقتی به تفسیر سورۀ کهف رسیدند، خُب متوجه شده بودند که کتاب ابوالکلام را من ترجمه کردهام و منتشر شده است. نامهای مرقوم داشتند به من، و یک نسخه از این کتاب خواستند و من تقدیم کردم خدمتشان.
نظری که ایشان در تفسیرِ خودشان داشتند، گفتار «ابوالکلام آزاد» را نقل کردند و گفتارهای دیگر را هم؛ در مجموع نتیجه گرفتند که تا نظریۀ تازۀ دیگری در باب ذوالقرنین داده نشود، میشود قبول کرد که ذوالقرنین همان کورُش کبیر است.»
پینوشت:
مولانا ابوالکلام محیالدین احمد آزاد (۱۱ نوامبر ۱۸۸۸ – ۲۲ فوریه ۱۹۵۸) شاعر، سخنور، سیاستمدار و مفسر قرآن که مدتی رهبری حزب کنگرۀ ملی هند را به عهده داشت. او تفسیری نیز از قرآن به زبان اردو دارد که توسط باستانی پاریزی به فارسی برگردان شدهاست.
@IranDel_Channel
💢
شهریار؛ نغمه سرای مردم و شاعری در هجوم چپ ها
گفت و گوی خبرگزاری تسنیم با این بنده خدا درباره روز ملی شعر و ادب فارسی و جایگاه استاد شهریار در تاریخ ادبیات ایران
امروز سه شنبه ۲۷ شهریور ماه
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1403/06/27/3159643/%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D8%BA%D9%85%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%88-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D8%AC%D9%88%D9%85-%DA%86%D9%BE-%D9%87%D8%A7
من هم در این همایش که نهمین دوره نشان فرهنگی استاد شهریار در دانشگاه تبریز بود، چند کلمه صحبت کردم.
Читать полностью…نظر استاد علی صفری آق قلعه درباره منظومه حیدربابای شهریار
اگر این شعر، هفتصد سال پیش سروده می شد...!!
با اینکه من ترکی را بسیار اندک می دانم و زبان مادری ام فارسی ست، اما ترکی را تا حدودی بیش از فارسی زبانها می فهمم. همین اندازه بگویم حیدربابا در زبان ترکی، حال و هوا و ارزشی را دارد که مثلاً معلقات برای عرب دارد. فرهنگ آذربایجان ایران را تمام و کمال، منعکس می کند. اگر این شعر، هفتصد سال پیش سروده می شد، الان هزاران برابر بدان اهمیت می دادند اما چون همه سراینده را دیدهاند، ارزشش چنانکه باید شناخته نشده است.
آنچه مهمتر است آنکه این شعر، زاده یک روح ایرانی است.می خواهم بگویم این شعر با اینکه ترکی است، اما شعری ایرانی است.خوب است فارسی زبانها این شعر را بیگانه از خود ندانند.
(به نقل از کانال نورسیاه)
@safinehyetabriz
گواهی مدرسه عالی طب وزارت معارف درباره اشتغال به تحصیل استاد شهریار
مدرسه عالی طب و دواسازی و دندانسازی تصدیق می نماید که آقای دکتر محمدحسینیان شهریار کلاس چهارم طب این مدرسه را به پایان رسانده و چون بواسطه کسالت ممتد چندین سال مدرسه را ترک کردند و بعد هم به دروس کلاس چهارم موادی اضافه گردید در کلاس پنجم پذیرفته شدند بشرط آنکه مواد اضافی کلاس چهارم را نیز امتحان دهند.
20 اردیبهشت 1311
@safinehyetabriz
.
إنا لله و إنا إليه راجعون
همزمان با سالروز رحلت نبی مکرم اسلام و شهادت حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام؛
آقای دکتر جلیل تجلیل تبریزی (برادر مرحوم آیت الله شیخ ابوطالب تجلیل تبریزی)، استاد محترم گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران درگذشت.
مجله سفینه تبریز این ضایعه مؤلمه را خدمت دوستان و شاگردان و خانواده محترم استاد تجلیل تسلیت عرض می نماید.
🔴 بنیاد ایرانشناسی استان آذربایجان شرقی با همکاری کارگاه شاهنامهخوانی تبریز و انجمن ایرانشناسی برگزار میکند:
روایتهایی از
ابومنصور علی بن احمد اسدی توسی
اسدی توسی، شاعر، لغتشناس و کاتبِ پرآوازۀ ایرانی و از نخستین مدفونان در محلۀ سرخاب تبریز
سخنرانان:
علی اشرف صادقی
( آیا اسدی توسی اولین فرهنگنویس زبان فارسی است؟)
سعید کریمی
( تأثیرپذیری نظامی گنجهای از اسدی توسی)
علیاصغر ابراهیمی وینیچه
(منابعِ گرشاسبنامه اسدی توسی)
جواد رنجبر درخشیلر
(اسدی توسی و فردوسی توسی)
محمد عزیزی
( سابقه و اهمیت مقبرهالشعراء تبریز)
سعید طرزمی
( نقشِ تاریخی اسدی توسی در هویتِ ایرانی)
سید احمدرضا مجرد قمشهای
( تأملی در گرشاسبنامه اسدی توسی)
محمد طاهری خسروشاهی
(اسدی توسی در تبریز و نخجوان)
زمان:
سهشنبه ششم شهریور ماه ۱۴۰۳ خورشیدی، ساعت هجده
مکان:
تبریز، خیابان ثقهالاسلام، کوی سرخاب، بنیاد ایرانشناسی استان آذربایجان شرقی
#اطلاع_رسانی
@IranDel_Channel
💢
نگارهای از جنگ چالدران که استاد صادق نقاش، از نگارگران بنام عصر شاه طهماسب آن را ترسیم کرده است. این نگاره بر دیواری از کاخ چهلستون قرار دارد.
Читать полностью…شب «مقتلنویسی»
با سخنرانی: علیرضا قاسمخان، محمدرضا بهزادی و علی دهباشی
رونمایی از کتاب «حجة السعادة فی حجة الشهادة» (نوشتۀ محمدحسنخان اعتمادالسلطنه)
و اجرای تعزیه توسط شبیهخوانان: مرشد محسن میرزاعلی (یزیدخوان) و محمود عسگری (شمرخوان) به همراه گروه نوازندگان
یکشنبه بیست و هشتم مردادماه ۱۴۰۳
خانۀ اندیشمندان علوم انسانی _ تالار فردوسی
انا لله و انا الیه راجعون
با خبر شدیم ادیب فاضل و دوست گرامی و ارجمند؛ استاد جمشید علیزاده؛ پژوهشگر و محقق سختکوش، در غم فقدان پدر مهربان خود عزادار است.
این مصیبت را خدمت خانواده محترم علیزاده و سپهر تسلیت عرض می کنیم.
رحمه الله علیه
آئین ترحیم:
چهارشنبه ۲۴ مرداد از ساعت پنج تا هفت عصر
مسجد بلال، خیابان رضانژاد، دمشقیه
مجله سفینه تبریز
@safinehyetabriz
نُه مقالهی برگزیده در حوزهی زبان، ادبیات فارسی و فرهنگ ایران
سجاد آیدنلو
سیاستنامه، زمستان ۱۴۰۲.
آرخش؛
کلبۀ آموزش، پژوهش و ویرایش حماسههای ایرانی
http://t.me/Arakhsha96
https://www.instagram.com/arakhsha96
اینان تمام «افعال مثبت» را میتوان «منفی» کرد و تمام «افعال منفی» را «مثبت» و آب از آب تکان نخواهد خورد!
گروه دوم، آنان که هر چه دارند همان است که نوشتهاند و گاه این نوشتهها تکرار گونههای یک «دانسته» است که غالباً از مصادیق علم برگرفته از «افواهالرجال» است و یا پشت جلد کتابها.
گروه سوم آنها که هرچه دانستهاند نوشتهاند یا به گونه یادداشت باقی گذاشتهاند، امثال قزوینی و پورداوود و دهخدا و کسروی و تقیزاده و اقبال و معین و همایی و مینوی و خانلری (از گذشتگان) و جمعی از استادان حی و حاضر که خداوند آنان را برای پاسداری از فرهنگ ایران زمین در زینهار خویش نگه دارد! ایناناند که سازندگان فرهنگ ملی ما در عصر حاضر به شمار میروند، در کنار آفرینندگانی از نوع بهار و هدایت و نیما و شهریار.
ولی نوع چهارم و نادری نیز در این میان هست که اینان خواندهها و نوشتهها و اندیشیدههاشان، به هیچ روی، با آنچه از ایشان به صورت مکتوب باقی مانده است، هماهنگ نیست، یعنی میراث تألیفی و مکتوب ایشان، از حجم دانستهها و برق هوش و ژرفای اطلاعات ایشان حکایت نمیکند، گیرم چندین اثر برجسته از ایشان باقی بماند. در میان آنانی که از نزدیک به سالیان محضر ایشان را درک کردم، دکتر علیاکبر فیاض (مصحح تاریخ بیهقی) و استاد بدیعالزمان فروزانفر از اینان بودند و زریاب نیز یکی دیگر.
با اینکه تألیفات و ترجمهها و مقالات زریاب، در حد چشمگیری است و او را در صدر پدیدآورندگان فرهنگ ایرانی در عصر ما قرار میدهد، ولی باز هم میتوانم با اطمینان بگویم که دانستهها و خواندهها و اندیشیدههای او، چندین برابر آن چیزی است که از وی به عنوان میراث مکتوب باقی میماند.
از این بابت نیز مرگ او، غبن بزرگی است برای فرهنگ ایرانی و دریغی دیگر که چرا بیشتر از این ننوشت و یا دردناکتر اینکه بگویم با کارهای گلی، که پیرانهسر- برای گذران زندگی روزمرهاش بر دوش او گذاشتند- نگذاشتند که آنچه را دلش میخواست بنویسد.
آخر مگر این مملکت چند «زریاب» داشت؟
@safinehyetabriz