14308
کانال رسمی هفته نامه تجارت فردا صاحب امتیاز: شرکت دنیای اقتصاد تابان مدیر مسئول: علیرضا بختیاری سردبیر: محمد طاهری سایت: Www.Tejaratefarda.com
⭕️داستان اسکایپ و پیام رسان‌های بعد از اسکایپ
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️آبیاری مدرن
نوآوری چگونه به داد کشورهای بی‌آب رسید؟
✍️آزاده خرمی‌مقدم / نویسنده نشریه
وقتی شیر آب را باز می‌کنیم، معمولاً انتظار دریافت آب تمیز و گوارا داریم. اما برای میلیاردها نفر در جهان نه شیری وجود دارد و نه آب تمیز. تقریباً از هر 9 نفر در جهان، یک نفر به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارد. در دنیایی که آب، به منبعی کمیاب و نابرابر تبدیل شده، کشورهایی که با بحران‌های شدید آبی مواجه‌اند، بیش از هر زمان دیگر با چالش آب مواجه‌اند و به راه‌حل‌های خلاقانه و نوآورانه نیاز دارند. تغییرات اقلیمی، رشد جمعیت، توسعه صنعتی و کشاورزی بی‌رویه و در نهایت ضعف در زیرساخت‌های مدیریت آب باعث شده‌اند منابع آبی در بسیاری از مناطق جهان به‌سرعت تهی شود. در دل این بحران، امیدی نهفته است: «نوآوری.» فناوری‌های نوین، راهکارهای طبیعت‌محور و الگو‌های جدید همکاری توانسته‌اند راه‌های تازه‌ای برای مقابله با کم‌آبی پیش پای کشورها بگذارند: راه‌هایی که نه‌تنها دسترسی به آب را بهبود می‌بخشند، بلکه تاب‌آوری در برابر خشکسالی، سیل و آلودگی را نیز افزایش می‌دهند.
بانک جهانی در یکی از گزارش‌هایش بر همین نکته تاکید کرده است: «شتاب‌بخشی به نوآوری، (از توسعه و اجرای فناوری‌ها گرفته تا تامین مالی و پلت‌فرم‌های همکاری) کلید رسیدن به امنیت آبی، سازگاری با تغییر اقلیم و رشد پایدار است.» بدون امنیت آبی، کشورها نه می‌توانند به سمت کربن‌زدایی حرکت کنند، نه تاب‌آوری لازم را برای مقابله با بحران‌ها دارند.
چالش‌های مدیریت منابع آب روزبه‌روز شدید می‌شود؛ خشکسالی‌ها و سیلاب‌های مکرر و شدید، افزایش تقاضای صنعتی و کشاورزی برای آب و گسترش آلودگی‌ها از مهم‌ترین چالش‌ها هستند. خوشبختانه در این میان، راه‌حل‌های نوآورانه وجود دارند. پیشرفت در فناوری حسگرها، هوش مصنوعی، کلان‌داده و سیستم‌های طبیعت‌محور می‌تواند اطلاعات لحظه‌ای درباره کیفیت و کمیت آب فراهم و به تصمیم‌گیران و شرکت‌های مدیریت آب کمک کند.
با این حال، پرسش مهم باقی می‌ماند: اگر این فناوری‌ها تا این اندازه امیدبخش‌اند، چرا هنوز آن‌طور که باید فراگیر نشده‌اند؟
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️بدهکار طبیعت
تبعات جیره‌بندی احتمالی آب در تابستان پیش‌رو در گفت‌وگو با مجتبی آشینه
✍️جواد حیدریان / دبیر تحریریه
مدیریت منابع آب در ایران نیازمند بازنگری بنیادین در نگرش و ساختار اجرایی است. انتقال آب، جیره‌بندی و سایر طرح‌های مداخله‌گرانه، در صورتی قابل دفاع‌اند که بر پایه یک ارزیابی جامع از ظرفیت حوضه‌های آبریز، مدیریت دقیق مصرف و مشارکت واقعی ذی‌نفعان طراحی شده باشند.
در غیر این صورت، این مداخلات نه‌تنها بحران را حل نمی‌کنند، بلکه به انباشت منازعات اجتماعی، تضعیف اعتماد عمومی و تشدید فشار بر محیط زیست می‌انجامند. برای عبور از وضعیت بدهکاری به طبیعت، ایران نیازمند سیاست‌های آبی هوشمندانه، منطقه‌محور و مبتنی بر گفت‌وگوست؛ سیاست‌هایی که منافع کوتاه‌مدت را فدای پایداری سرزمینی نکنند. در شرایطی که سال آبی جاری یکی از خشک‌ترین دوره‌های 50 سال اخیر را تجربه میکند، مجتبی (دامون) آشینه، رئیس گروه مدیریت مصرف، تقاضا و بهره‌وری آب شرکت مدیریت منابع آب ایران، در گفت‌وگو با تجارت فردا از احتمال بروز بحران جدی آب در تابستان پیش‌رو سخن می‌گوید و نسبت به تبعات اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی سیاست‌هایی چون جیره‌بندی و انتقال آب هشدار می‌دهد.
او بر این باور است: ضریب جینی که در اقتصاد به‌عنوان شاخصی برای سنجش رفاه جامعه تعریف می‌شود، نسبت کمترین درآمد به بالاترین درآمدها در جامعه است. زمانی که اقدام به جیره‌بندی آب می‌کنیم، عملاً موجب کاهش این ضریب می‌شویم؛ به عبارت دیگر، رفاه عمومی کاهش می‌یابد. از طرفی وقتی یک خط تولید، چه در حوزه کشاورزی و چه در حوزه صنعت، که وابستگی زیادی به منابع آبی دارد، با محدودیت منابع آب مواجه شود، طبیعی است که میزان اشتغال در آن کاهش پیدا میکند.
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️سال‌های دور از خانه
بررسی دلایل طولانی شدن زمان خرید خانه در گفت‌وگو با فردین یزدانی
✍️صبا نوبری / نویسنده نشریه
مسکن، فراتر از نیاز اولیه، یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده امنیت، ثبات و کیفیت زندگی خانوارها شناخته می‌شود. در ایران، مالکیت مسکن نه‌تنها هدف اقتصادی، بلکه ارزش اجتماعی و فرهنگی عمیقاً ریشه‌داری است که با مفاهیمی همچون استقلال و تاب‌آوری در برابر نوسان‌های اقتصادی پیوند یافته است.
با این حال، دهه‌های گذشته شاهد شکاف فزاینده‌ای میان آرمان اجتماعی و واقعیت‌های اقتصاد بوده‌ایم. افزایش سرسام‌آور قیمت مسکن، کاهش قدرت خرید خانوارها و ناکارآمدی نظام‌های رفاهی، دستیابی به مالکیت را برای بسیاری از ایرانیان، به‌ویژه خانوارهای جدید، به رویایی دست‌نیافتنی تبدیل کرده است.
در این میان، فشارهای اقتصادی نه‌تنها مانع خانه‌دار شدن شده، بلکه حتی خانوارهای مالک را در معرض خطر از دست دادن خانه‌هایشان قرار داده و پیامدهای اجتماعی و روانی عمیق به دنبال داشته است. در گفت‌وگو با فردین یزدانی، تحلیلگر اقتصادی، به ارزیابی یکی از چالش‌های ساختاری بازار مسکن پرداختیم و سعی کردیم به این پرسش پاسخ دهیم که از دست دادن خانه چگونه بر افراد اثر می‌گذارد و آیا می‌توان گفت درد از دست دادن، از هرگز خانه‌دار نشدن بیشتر است؟
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️نیکوکاری و پیری
چرا پیرها بیشتر به کار خیر رو می‌آورند؟
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
خطر جدیدی اقتصاد کشور را تهدید میکند
🔹تولیدکنندگان در ماه‌های اخیر از ناحیه «کاهش تقاضا» و «خشکیدگی جریان نقدینگی» با چالش‌های جدی مواجه شده‌اند.
🔹روند کاهش درآمدها در کنار افزایش هزینه‌ها، بنگاه‌های صنعتی را به سمت تامین نقدینگی و سرمایه در گردش از مسیر شبکه بانکی سوق داده است.
🔹خطر در اینجا است که عدم اعتبارسنجی بانک‌ها، رکود، تورم، نوسان دلار و عدم تضمین بازپرداخت وام‌ها می‌تواند به «دومینوی نکول» به ویژه توسط بنگاه‌های صنعتی کوچک و متوسط دامن بزند.
🔹نکول، تله جدید بنگاه‌ها در سال 1404 است. تله‌ای که ظاهرا قربانیان بسیاری به آن دچار شده‌اند و احتمال دارد به دومینو تبدیل شود. عدم توانایی در بازپرداخت وام‌ها، بنگاه‌ها را به این تله انداخته است. قربانیان این امر نه تنها بنگاه‌ها، بلکه بانک‌ها نیز هستند.
🔹برخی کارشناسان معتقدند که بنگاه‌های کوچک به‌دلیل «جریان نقد به نقد» سریع و کوتاه، با این مشکل مواجه نمی‌شوند؛ درحالی‌که بعضی دیگر اعتقاد دارند که بنگاه‌های کوچک به دلیل عدم توانایی در تامین مالی، قطعا با این مشکل مواجه خواهند شد.
🔹فقدان برنامه مالی روشن در بنگاه‌های صنعتی برای سرمایه‌گذاری در کنار وجود فواصل زمانی طولانی میان دریافتی بنگاه و بازپرداخت بدهی‌ها سبب شده تا در صنایع کوچک و بنگاه‌های تولیدی احتمال ورشکستگی بالا رود.
🔹اگر شرایط فعلی ادامه یابد، تقاضای موثر به سمت بنگاه‌ها نرود و فاصله میان دریافت و پرداخت کم نشود، وقوع دومینوی نکول وام دور از ذهن نیست.
🔹گزارش حاضر از خلال مشورت با بهنام خاکباز فعال صنعت تامین مالی، دکتر حمید میرمعینی استاد دانشگاه شهید بهشتی، دکتر صالح گل تبار پژوهشگر اقتصادی، مهدی بستان آرا مدیر مالی و سجاد بیاضی تحلیلگر اقتصاد کلان تهیه و تنظیم شده است...👇
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #نکول #وام_بانکی #تسهیلات #بنگاه_ها
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir
چرا صادر کننده بودن سخت است؟
ممکن است سال 1404 سال کاهش تنش‌های بین‌المللی و کاهش تحریم‌های اقتصاد ایران باشد که در این صورت این امید وجود دارد که موانع بیرونی تجارت برطرف شود اما بند و بست‌های درون اقتصاد ایران به قدری محکم و بازدارنده‌اند که امیدی به بهبود صادرات نیست.
ظرف چند سال گذشته صادرکننده سرگردان را زیر آوار ده‌ها قانون و آیین‌نامه مدفون کرده‌اند به گونه‌ای که آواربرداری از صادرات، سال‌ها طول می‌کشد. به عنوان یک صادرکننده، متأسفم که این را می‌گویم اما به نظرم از مدت‌ها قبل، قاچاق مواد مخدر از صادرات کالا آسان‌تر بوده است.
دشواری صادرکننده بودن در ایران، به‌ویژه از منظر سیاست‌گذاری‌های غلط اقتصادی و موانع داخلی، به‌گونه‌ای است که حتی با فرض کاهش تحریم‌ها و تنش‌های بین‌المللی در سال ۱۴۰۴، همچنان چشم‌انداز روشنی برای بهبود صادرات قابل تصور نیست. بندوبست‌های درون اقتصاد ایران، شامل قوانین دست‌وپاگیر، آیین‌نامه‌های متناقض و بوروکراسی نفس‌گیر، صادرکنندگان را در تنگنایی دشوار قرار داده‌اند. این موانع داخلی، که طی سال‌های اخیر شدت بیشتری یافته‌اند، به‌مثابه آواری سنگین بر پیکر صادرات کشور فرود آمده و راه تنفس را بر فعالان این حوزه بسته است.
سیاست‌گذاری‌های اقتصادی ناسازگار، مانند الزام به بازگشت ارز صادراتی با شرایط غیرواقعی یا تغییرات مکرر در مقررات گمرکی، صادرکنندگان را در گردابی از سردرگمی و نااطمینانی فرو برده است. این قوانین نه‌تنها انگیزه صادرکنندگان را تضعیف کرده، بلکه اعتماد شرکای خارجی را نیز خدشه‌دار کرده است. وقتی یک صادرکننده نمی‌تواند به دلیل محدودیت‌های داخلی به تعهدات خود پایبند بماند، اعتبار تجاری او در بازارهای جهانی آسیب می‌بیند و بازسازی این اعتماد فرآیندی زمان‌بر و دشوار است.
علاوه بر این، فقدان زیرساخت‌های مناسب صادراتی، نظیر حمل‌ونقل کارآمد، انبارهای استاندارد و دسترسی به فناوری‌های نوین، هزینه‌های تولید و عرضه کالا در بازارهای بین‌المللی را افزایش داده است. در چنین شرایطی، رقابت با کشورهایی که از زیرساخت‌های پیشرفته و حمایت‌های دولتی مؤثر برخوردارند، عملاً غیرممکن می‌شود. این در حالی است که صادرکنندگان ایرانی، به جای دریافت حمایت، اغلب با موانعی مواجه‌اند که گویی برای بازداشتن آنها از فعالیت طراحی شده‌اند.
نکته تأسف‌بارتر آن است که در برخی موارد، فعالیت‌های غیرقانونی نظیر قاچاق، به دلیل پیچیدگی کمتر و سودآوری بالاتر، از صادرات قانونی آسان‌تر به نظر می‌رسند. این مقایسه تلخ، عمق ناکارآمدی سیستم اقتصادی و نظارتی را نشان می‌دهد؛ جایی که یک صادرکننده برای انجام فعالیت قانونی خود باید از هفت‌خوان رستم عبور کند، اما مسیرهای غیرقانونی با موانع کمتری مواجه‌اند.
برای برون‌رفت از این وضعیت، اصلاحات بنیادین در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی ضروری است. ساده‌سازی قوانین صادراتی، ایجاد ثبات در مقررات ارزی، تقویت زیرساخت‌های لجستیکی و ارائه مشوق‌های واقعی به صادرکنندگان می‌تواند نقطه شروعی برای آواربرداری از صادرات باشد. بااین‌حال، این فرآیند نیازمند اراده سیاسی قوی، هماهنگی بین نهادهای مختلف و نگاهی بلندمدت است. تا زمانی که این موانع داخلی مرتفع نشوند، حتی کاهش تحریم‌ها نمی‌تواند به‌تنهایی گره از کار صادرات ایران بگشاید و صادرکنندگان همچنان در تقلای بقا در این مسیر پرچالش خواهند ماند.
☑️ محسن جلال پور
@mohsenjalalpour
آیا ثروتمندان مسئولیت اجتماعی دارند؟
بیل گیتس قصد دارد بخش قابل توجهی از ثروت خود را صرف امور خیریه کند؛ الگویی که در ایران نیز رایج است. برخی می‌گویند بخشش دارایی در دوران سالخوردگی برای گریز از تله «ننگ ثروتمند» است اما برخی معتقدند کارآفرینان در دوران پیری ترجیح می‌دهند به جای انباشت ثروت، به زندگی خود معنای تازه‌ای ببخشند.
چرا ثروتمندان در سال‌های آخر عمر نیکوکار می‌شوند؟
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️بحران شهریه
عواقب افزایش شدید شهریه در مدارس غیرانتفاعی چیست؟
✍️صبا نوبری / نویسنده نشریه
افزایش چشمگیر شهریه‌های مدارس غیرانتفاعی در سال‌های اخیر، چالش‌های جدی برای خانواده‌ها و نظام آموزشی کشور ایجاد کرده است. این افزایش، که در برخی موارد به ۸۰ تا ۹۰ درصد رسیده، بسیاری از خانواده‌ها را ناچار به بازنگری در گزینه‌های تحصیلی فرزندانشان کرده است. برای مثال، در مناطقی از شمال تهران، شهریه یک مدرسه غیرانتفاعی از ۱۱۰ میلیون تومان به ۱۹۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
این جهش بی‌سابقه، فشار مالی سنگینی بر دوش خانواده‌های طبقه متوسط و حتی مرفه‌تر وارد کرده و تبعات اجتماعی و آموزشی گسترده‌ای به دنبال داشته است. در نتیجه، برخی خانواده‌ها به سمت ثبت‌نام فرزندان خود در مدارس دولتی روی آورده‌اند، در حالی که عده‌ای دیگر، به دلیل محدودیت‌های مالی و نبود ظرفیت در مدارس دولتی، به گزینه‌هایی مانند تدریس خصوصی یا حتی عدم ثبت‌نام فرزندان در مدرسه متوسل شده‌اند. این تحولات، نه‌تنها نظام آموزشی را با چالش‌های جدیدی مواجه کرده، بلکه نابرابری‌های آموزشی و اجتماعی را نیز تشدید کرده است.
یکی از مهم‌ترین پیامدهای این افزایش شهریه، ریزش قابل توجه دانش‌آموزان در مدارس غیرانتفاعی است. خانواده‌هایی که پیشتر به دلیل کیفیت بالاتر آموزش، امکانات بهتر، یا محیط‌های رقابتی‌تر، این مدارس را انتخاب کرده بودند، اکنون با موانع مالی جدی مواجه شده‌اند. این وضعیت، تقاضا برای ثبت‌نام در مدارس دولتی را به‌شدت افزایش داده است. با این حال، مدارس دولتی، به‌ویژه در کلان‌شهرهایی مانند تهران، خود با محدودیت‌های جدی مواجه‌اند.
افزایش تعداد دانش‌آموزان مهاجر، ظرفیت این مدارس را به حد اشباع رسانده و بسیاری از آنها قادر به پذیرش دانش‌آموزان جدید نیستند. این فشار مضاعف، کیفیت آموزش در مدارس دولتی را تحت تاثیر قرار داده و مشکلاتی مانند تراکم بالای کلاس‌ها، کمبود معلم و کاهش امکانات آموزشی را تشدید کرده است. در چنین شرایطی، احتمال افت کیفیت آموزش و افزایش نابرابری‌های تحصیلی میان دانش‌آموزان مناطق مختلف بیشتر شده است.
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
🔹سرمقاله امروز روزنامه «دنیای اقتصاد»
پیرامون مذاکرات ایران و آمریکا
علینقی مشایخی، اقتصاددان
✍️به نظر می‌رسد دو نیروی پیش‌برنده در دو سوی ایران و آمریکا دو طرف را به سمت مذاکره و توافق پیش می‌رانند. در سمت آمریکا، مساله اصلی مهار چین است.
✍️آمریکا استمرار روند توسعه و رشد چین را برای خود تهدیدی می‌داند. چین برای ادامه رشد و توسعه خود به انرژی فسیلی احتیاج دارد؛ اگرچه با سرعت، انرژی تجدیدپذیر را توسعه می‌دهد.
✍️یک منبع اصلی تامین انرژی چین منطقه خاورمیانه است. آمریکا علاقه‌مند است و انگیزه دارد که در منطقه خاورمیانه حضور داشته باشد تا در صورت لزوم عرضه انرژی به چین را کنترل کند.
✍️علاوه بر اهمیت منطقه خاورمیانه به لحاظ منابع انرژی و بازارهای آن، آن‌چنان‌که ترامپ بارها گفته است تجربه چند جنگ در خاورمیانه، جنگ‌های عراق، افغانستان، و سوریه، با وجود هزینه‌های سنگین برای آمریکا دستاوردی نداشته است. بنابراین ترامپ از جنگ پرهیز میکند و علاقه‌مند به مذاکره و سازش با ایران است.
✍️در سمت ایران، متحدان منطقه‌ای جمهوری اسلامی شامل حزب‌الله، سوریه و حشدالشعبی به‌شدت تضعیف یا جمع شده‌اند. فقدان این متحدان ایران را از نظر بین‌المللی در موقعیت محدودتری نسبت به قبل قرار داده است.
✍️البته آمریکا توافقی خواهد خواست که امکان سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در بخش‌های سودآور ایران را فراهم سازد.
✍️در واقع یکی از دلایل متوقف شدن برجام آن بود که اگرچه شرکت‌های اروپایی و چینی زیادی بعد از توافق برجام برای سرمایه‌گذاری به ایران آمدند، ولی چون ایران مانع سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی شد، آمریکا از توافق‌نامه خارج و با اهرم تحریم بقیه را هم از ورود به ایران یا حتی معامله با ایران منع کرد.
✍️ولی اگر توافق حاصل شود، ایران باید از نظر نهادی شامل ساختار دولت، توان کارشناسی و مدیریتی در بدنه دولت، قوانین و مقررات اداری و قوه‌قضائیه آمادگی تعامل با دنیا و سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ایران را داشته باشد.
#سرمقاله #مذاکرات #ایران #امریکا
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir
⭕️اخلاق مجازی
پرنیا رضی‌پور از اثرات تولید محتوای سخیف در شبکه‌های اجتماعی بر روابط اجتماعی می‌گوید
✍️جواد حیدریان / دبیر تحریریه
با گسترش شبکه‌های اجتماعی و رواج تولید محتوای سطحی و سخیف، مرزهای اخلاقی در روابط اجتماعی دستخوش تغییر شده است.
در این پرونده، با بهره‌گیری از دیدگاه‌های پرنیا رضی‌پور، جامعه‌شناس و نویسنده کتاب جامعه‌شناسی اینستاگرام، به این پرسش‌ها می‌پردازیم که چگونه تکرار و ترویج این نوع محتوا در بلندمدت ارزش‌های اخلاقی را تضعیف میکند، سبک زندگی را دگرگون میکند و فرهنگ عمومی را به سوی ظاهربینی و سطحی‌نگری سوق می‌دهد.
همچنین آیا عادی‌سازی رفتارهایی مثل تمسخر و تحقیر در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به افزایش خشونت کلامی یا رفتاری در جامعه منجر شود و موفقیت مالی افراد معروف شبکه‌های اجتماعی، نشانه‌ای از شکست بازار کار سنتی در ارائه فرصت‌های شغلی مناسب برای جوانان است یا خیر؟
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️آدرس شرکت
انتخاب مکان برای شرکت‌ها چه آثار زیست‌محیطی دارد؟
✍️حامد وحیدی / نویسنده نشریه
این مقاله به‌خوبی نشان می‌دهد که تصمیم‌گیری درباره مکان استقرار بنگاه‌ها، مسئله‌ای فراتر از انتخاب میان تولید و محیط زیست است. این تصمیم‌ها دارای پیامدهایی دوگانه‌اند: از یک‌سو، حضور بنگاه‌های آلاینده در بافت‌های شهری، کیفیت هوا و سلامت ساکنان را به‌شدت تهدید میکند، اما از سوی دیگر، حذف این بنگاه‌ها یا انتقال اجباری آنها به مناطق جدید، می‌تواند بقای آنها را در معرض خطر قرار دهد.
مقاله با استناد به تجربه انتقال بیش از ۲۰ هزار واحد صنعتی در دهلی نو، تصویری پیچیده و چندلایه از تاثیر چنین سیاست‌هایی ارائه می‌دهد؛ تصویری که در آن مزایای محیط زیستی با هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی در تلاقی‌اند.
از لحاظ محیط زیستی، مقاله نشان می‌دهد که انتقال کارخانه‌ها به‌طور معناداری باعث کاهش سطح آلودگی در محله‌های شهری شده است. کاهش میانگین ذرات معلق (PM2.5) به میزان حدود هشت درصد نشان می‌دهد وجود این واحدهای صنعتی نقش جدی در آلودگی محیط ایفا می‌کرده‌اند. این یافته‌ها موید این نکته است که سیاست‌گذاران در شهرهای بزرگ جنوب جهانی، همانند تهران، جاکارتا یا قاهره، در مسیر بهبود کیفیت هوای شهری، ناگزیر باید مسئله مکان‌یابی بنگاه‌ها را جدی بگیرند. مقاله نشان می‌دهد نرخ بقای بنگاه‌های منتقل‌شده به‌شدت کاهش یافته است.
بررسی داده‌های میدانی در سال‌های ۲۰۲2-۲۰۲1 نشان می‌دهد در کمتر از ۱۰ درصد آدرس‌های قبلی، هیچ‌گونه فعالیت تولیدی باقی نمانده است. بسیاری از این فضاها اکنون به ساختمان‌های مسکونی یا خرده‌فروشی تبدیل شده‌اند. این تغییر کاربری البته ممکن است از منظر بازآفرینی شهری مثبت به نظر برسد، اما از منظر پایداری صنعتی، نشانه بحران است: واحدهای اقتصادی کوچک و متوسط که در اقتصاد محلی نقش مهمی ایفا می‌کردند، در اثر سیاست جابه‌جایی، عملاً از بین رفته‌اند.
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️پیامدهای رسوب کالا
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
درباره چسبندگی قیمت‌ها
👤 موسي غني‌نژاد؛ اقتصاددان
✍️ در اقتصادهای مبتنی بر بازار آزاد رقابتی، پدیده چسبندگی قیمت‌ها کمتر اتفاق می‌افتد. منظور از چسبندگی قیمت این است که تغییراتی در شرایط عرضه یا تقاضای بازار ایجاد شود؛ اما متناسب با آن قیمت تغییر نکند.
✍️ مثلا وقتی رکود اقتصادی روی می‌دهد و تقاضا برای نیروی کار کاهش می‌یابد، انتظار می‌رود دستمزدها کاهش یابد؛ اما چنین اتفاقی روی نمی‌دهد و علت آن هم اغلب فشار اجتماعی ناشی از تشکل‌های کارگری یا قدرت سیاسی حاکم است که مانع کارفرمایان از کاهش دستمزدها می‌شوند.
✍️ در اقتصاد ایران در قیمت کالاهایی که به نوعی با واردات مرتبطند نیز نوعی چسبندگی مشاهده می‌شود؛ یعنی با بالا رفتن نرخ ارز در بازار، قیمت آنها طبیعتا افزایش می‌یابد؛ اما با پایین آمدن نرخ ارز قیمت این کالاها متناسب با آن کاهش نمی‌یابد.
✍️ این پدیده در شرایط خاص ممکن است علت‌های متفاوتی داشته باشد؛ اما به‌طور عمده و اساسا برمی‌گردد به نااطمینانی و تلاطم حاکم بر بازار ارز.
✍️ واردکنندگان هنگام افزایش نرخ ارز ناگزیر به افزایش قیمت کالاهای وارداتی خود هستند، اما زمانی که این نرخ کاهش می‌یابد آنها مطمئن نیستند که آیا این کاهش موقتی است یا تداوم خواهد یافت؟ از این رو، در کاستن از قیمت‌ها درنگ می‌کنند تا مطمئن شوند شرایط تثبیت می‌شود یا نه.
✍️ اما عامل مهم دیگر موثر بر تغییرات نرخ ارز در اقتصاد ما تحولات سیاسی در روابط بین‌المللی است: با خبرهای بد در این خصوص نرخ ارز به‌سرعت بالا می‌رود و با خبرهای خوب به‌سرعت رو به کاهش می‌گذارد.
✍️ البته باید اذعان کرد که در این میان، دستوری بودن اقتصاد ایران که در آن دولت به صورت فعال‌مایشاء عمل میکند مزید بر علت است.
✍️ تجار و تولیدکنندگان می‌دانند که اگر یک‌بار قیمت را به علت کاهش نرخ ارز پایین آوردند، به این راحتی نمی‌توانند آن را به هنگام افزایش نرخ ارز بالا ببرند؛ چون دولت اجازه این کار را نمی‌دهد. از این‌رو ترجیح می‌دهند در کوتاه‌مدت صبر و انتظار در پیش گیرند.
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #چسبندگی_قیمت_ها
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir
⭕️سهم کشورها از ارزش تولید جهان در سال 2025
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️نقاط قوت نظامی پاکستان و هند
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
🔴 عاقبت عقبگرد در تاریخ
👤 پويا جبل‌عاملي؛ اقتصاددان
✍️ جناب رئیس‌جمهوری در سخنانی خواستار بازگشت به دوره‌ای شده‌اند که بدون کولر و پنکه، دمای ۳۵درجه هم تحمل‌پذیر بود.
✍️ اولا باید گریست بر وضعیتی که این حرف‌ها از زبان شخص دوم مملکت برآید.
✍️ همین هفته گذشته ببینید در جنوب خلیج‌فارس چه پروژه‌هایی، چه سرمایه‌گذاری‌هایی، چه دغدغه‌هایی و چه آینده‌ای برای کشورها از زبان رهبرانشان مطرح شده، آن وقت ما اینجا باید زندگی خود را به دهه‌ها قبل باز گردانیم تا دولت بتواند کارش را به نحو احسن انجام دهد.
✍️ ثانیا آیا در قرآن و نهج‌البلاغه، از عمل به قول نگفته‌اند؟ ایشان در زمان انتخابات قول داده‌اند اگر نتوانند مشکلات را حل کنند، کنار می‌روند. آیا اکنون مشکلات کشور کمتر از قبل از انتخابات است؟
✍️ آیا غیر از این است که تحمل گرما به شیوه‌های قدیمی فارغ از امکان تحققش یعنی مشکل بیشتر برای مردم؟ خدمت ایشان باید عرض کرد که خود این سخنان یعنی مشکلی برطرف نشده است.
✍️ ثالثا وقتی کشورهایی را مرور می‌کنیم که در طول تاریخ عقبگرد داشته‌اند، حس خوبی از سرانجام کار نداریم. بگذارید چند نمونه را مرور کنیم.
✍️ لهستان در دوره حکومت نظامی یاروزلسکی، با ناترازی در بسیاری از کالاها مواجه بود. یک مورد کمبود شامپو برای شست‌وشوی سر بود. راه‌حل چه بود؟ مگر قدیمی‌های لهستانی چه می‌کردند؟ مردم مجبور شدند از تخم‌مرغ برای شست‌وشوی سر استفاده کنند. بگذریم که همین امر هم بر طویل شدن صف تخم‌مرغ موثر بود. چند صباحی بعد، ابتدا دولت ائتلافی و سپس دولت غیرکمونیستی توانست این تراژدی را تمام کند.
✍️ نمونه دیگر کمبود گاز در اغلب کشورهای بلوک شرق بود که موجب شد مردم بخاری‌های گازی خود را که اغلب با قطع و وصل گاز در زمان خواب اهل خانه، جان آنان را می‌گرفت با بخاری‌های چوبی جایگزین کنند.
✍️ مثال دیگر از عقبگرد در تاریخ، کاری است که چائوشسکو برای فقدان بنزین و گازوئیل در کشورش انجام داد. چائوشسکو از خود پرسید، مگر قدیم که سوخت موتور دیزلی وجود نداشت، مردم چه می‌کردند؟ این بود که حمل‌ونقل با اسب بار دیگر در شهرهای رومانی آن هم در دهه ۱۹۸۰ رواج یافت. عاقبت کار دولت وی را همه می‌دانیم.
✍️ می‌دانیم روند به‌گونه‌ای است که بیم از اصلاح، باعث ادامه دادن وضعیت موجود شده و در نتیجه سرانجام کار را بیمناک‌تر کرده است. با وجود این، تمام تلاش ما این است، خدای نکرده ایران نمونه‌ای تاریخی از این مثال‌های مضحک نشود، اما گویی رئیس‌جمهوری، نقشه‌ای دیگر در سر دارد.
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #بازگشت_به_گذشته #عقبگرد #ناترازی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir
⭕️رسوبگاه
بررسی اصلاح فرآیندهای بندری و گمرکی در میزگرد محمدمهدی بهکیش و حسین سلاح‌ورزی
✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه
اگرچه آمار دقیقی از میزان انباشت کالا و رسوب آن در گمرکات، بنادر و اسکله‌ها وجود ندارد اما همواره گزارش‌هایی از حجم بالای کالا در مبادی ورودی و خروجی توسط نهادهای مختلف مخابره می‌شود که نشان می‌دهد فرآیندهای مربوط به تجارت اعم از بارگیری، تخلیه، بازرسی، صدور مجوزها و ترخیص مدت زمان زیادی طول می‌کشد و فعالان بخش خصوصی نیز از این بابت همیشه گلایه دارند.
محمدمهدی بهکیش، اقتصاددان و دبیرکل اسبق کمیته ایرانی ICC و حسین سلاح‌ورزی، رئیس سابق اتاق ایران، در این میزگرد با برشمردن مشکلات فرآیندهای ترخیص و حمل کالا در بنادر و گمرکات، تاکید دارند که برای رونق تجارت که نخستین گلوگاه اصلاحات اقتصادی است، به‌ویژه در صورت توافق در مذاکرات، باید فرآیندهای گمرکی و لجستیکی را بهبود داد، چون ثمره آن بسیار زودتر کام مردم را شیرین خواهد کرد. تداوم روند کنونی نیز جز تحمیل هزینه و ریسک بالای خسارات، حوادث تلخی مانند انفجار بندر شهید رجایی را در پی خواهد داشت.
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
تخته‌سیاه اعداد و ارقام
👤 حسین عباسی؛ اقتصاددان
✍️ بیایید کمی عدد و رقم ببینیم: ۵۳۸۴۰۰۰ میلیارد تومان؛ ۱۰۴۶۰۰۰ میلیارد تومان؛ ۳۲۰۰۰۰ میلیارد تومان و رقم آخر، ۴۰۰هزار و ۳۰۰هزار تومان.
✍️ رقم اول بودجه عمومی دولت در سال ۱۴۰۴ است، یعنی دخل و خرج سالانه دولت منهای شرکت‌های دولتی.
✍️ رقم دوم که حدود یک‌پنجم بودجه عمومی است، بودجه سازمان هدفمندسازی یارانه است که حدود ۷۰درصد آن در قالب یارانه مستقیم، یارانه نان و دارو و توسط سازمان بهزیستی و کمیته امداد به مردم داده می‌شود. سی‌درصد بقیه سهم شرکت‌های تولید و توزیع انرژی است.
✍️ رقم سوم یارانه نقدی و کالابرگ است که حدود یک‌سوم بودجه سازمان را به خود اختصاص داده است.
✍️ رقم آخر پرداخت ماهانه به افراد در قالب یارانه نقدی است که می‌شود سالی در حدود ۱۵میلیون تومان برای یک خانواده سه‌نفره در دهک‌های پایین درآمدی و ۱۱میلیون برای یک خانواده روستایی.
✍️ هزینه سالانه یک خانواده متوسط شهری در حدود ۳۵۰میلیون و برای خانوار روستایی در حدود ۱۹۰میلیون تخمین زده می‌شود، با استفاده از مقدار هزینه خانوارها در سال ۱۴۰۲ و فرض افزایش ۳۰درصدی سالانه هزینه‌ها.
✍️ کوچکی رقمی که افراد دریافت می‌کنند روشن‌تر از آن است که نیاز به توضیح داشته باشد. بزرگی ارقامی که در کل به این سازمان اختصاص می‌یابد هم، چنین است.
✍️ این دو را که کنار هم بگذاریم، یک نتیجه روشن به دست می‌آید: اگر منابع اقتصاد بسیار زیاد نباشد و قرار باشد پولی به همگان پرداخت شود، سهم هر فرد آنقدر کوچک خواهد بود که برای بسیاری از خانواده‌ها به چشم نخواهد آمد.
✍️ سوال از محدود کردن برنامه به افراد واقعا نیازمند یا پرداخت به همگان است. اگر یارانه دهک بالا در مناطق شهری قطع و به دهک پایین آن مناطق داده شود، هزینه‌های دهک بالا فقط ۱.۵درصد کاهش می‌یابد، ولی هزینه‌های دهک پایین ۲۰درصد افزایش می‌یابد. اگر این مبالغ به مناطق روستایی پرداخت شود، افزایشی تا حد ۵۰درصد را به همراه خواهد داشت.
✍️ امروزه با امکان گردآوری و پردازش دیجیتال انواع اطلاعات، شناسایی وضعیت رفاهی به امری قابل انجام با هزینه‌ای قابل قبول تبدیل شده که در بهترین حالت، فایل رفاهی افراد باید با فایل مالیاتی افراد مرتبط باشد.
✍️ اگر فایل مالیاتی افراد از صحت، دقت و گستردگی بالا برخوردار باشد و به طور مستمر بازبینی و تصحیح شود، می‌تواند بهترین وسیله را برای توزیع کارآمد منابع رفاهی فراهم کند. در این صورت می‌توان آن را برای اصلاح قیمت انرژی از جمله بنزین هم استفاده کرد.
#دنیای_اقتصاد #یارانه_نقدی #هزینه_خانوار #دهک #مالیات
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir
چرا ثروتمندان در پیری نیکوکار می‌شوند؟
✍️ محمد طاهری/ سردبیر هفته‌نامه تجارت‌فردا
🔹 بیل گیتس، کارآفرین و ثروتمند معروف، قصد دارد بخش قابل توجهی از ثروت خود را صرف امور خیریه کند. او که تا چند ماه دیگر هفتاد ساله می‌شود، در وبلاگ شخصی خود نوشت:«پس از مرگ، ممکن است حرفهای زیادی درباره من بگویند اما ترجیح من این است که نگویند او ثروتمند از دنیا رفت».
به نظر می‌رسد دیدگاه آقای گیتس شباهت زیادی به نظرات «اندرو کارنگی» دارد. کارنگی که تاجر و کارآفرین بود، در کتاب «انجیل ثروت» استدلال میکند که ثروتِ هنگفتِ حاصل از موفقیت‌های اقتصادی، باید به‌عنوان امانتی برای بهبود جامعه مدیریت شود، نه صرفاً برای لذت شخصی یا انتقال به نسل بعد. به عقیده او، ثروتمندان وظیفه دارند در طول زندگی، ثروت خود را برای اهداف عمومی مانند آموزش، فرهنگ، و بهداشت هزینه کنند.
کارنگی بر مدیریت علمی امور خیریه تأکید داشت و معتقد بود؛ کمک‌های خیریه باید به ریشه مشکلات اجتماعی بپردازند، نه اینکه صرفاً علائم آنها را تسکین دهند. او از ایجاد نهادهایی مانند کتابخانه‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی حمایت می‌کرد. این ایده‌ها الهام‌بخش فعالیت‌های بشردوستانه مدرن شد و بر چهره‌هایی مانند جان دی. راکفلر و بیل گیتس تأثیر گذاشت.
🔹 اما سوال این است که چرا ثروتمندان در سال‌های آخر عمر، نیکوکار می‌شوند؟
چنان‌که شرح داده شده؛ به نظر می‌رسد این گرایش ریشه در عوامل متعدد روان‌شناختی، مذهبی و اقتصادی دارد. یکی از مهم‌ترین دلایل این گرایش، تغییر در اولویت‌های زندگی با افزایش سن و سال است. ثروتمندان در جوانی، بیشتر بر رقابت حرفهای و انباشت ثروت متمرکزند، اما با نزدیک شدن به مراحل پایانی زندگی، دغدغه‌هایی مانند به جا گذاشتن نام نیک، معنی بخشیدن به زندگی و اثرگذاری اجتماعی برایشان اهمیت بیشتری پیدا میکند.
ثروتمندان در سال‌های پایانی عمر اغلب به مرحله‌ای می‌رسند که ثروتشان فراتر از نیازهای شخصی و خانوادگی است. بیل گیتس بارها گفته که «پول دیگر برایش کاربردی ندارد و ارزش آن در کمک به نیازمندان است.»
🔹علاوه بر این، افراد ثروتمند در سال‌های پایانی عمر خود تلاش می‌کنند نام نیکی از خود به جا بگذارند یا اینکه هر گونه انگ و برچسب را از خود بزدایند. بیل گیتس به صراحت گفته که نمی‌خواهد با برچسب «ننگ ثروتمند» از دنیا برود.
اغلب ثروتمندان ایرانی نیز در سال‌های آخر زندگی، به انجام امور خیریه علاقه‌مند می‌شوند. به نظر می‌رسد این کار نوعی بده‌بستان با خداست که با انگیزه‌ها و به شیوه‌های مختلف انجام می‌شود اما بر خلاف مسیری که اندرو کارنگی و بیل گیتس در پیش گرفتند، اغلب به‌صورت پراکنده و بدون برنامه‌ریزی انجام می‌شود که کارایی آن را کاهش می‌دهد.
🔹قاعدتا انگیزه‌های مذهبی نیز برای انجام کار خیر در ایران بسیار قوی است؛ به همین دلیل سنت وقف میان ثروتمندان ایرانی رواج دارد اما در سال‌های گذشته به دلایل مختلف کاهش یافته است.
یکی از روش‌های رایج امر خیر در ایران، کمک مالی مستقیم به نیازمندان از طریق مؤسسه‌های خیریه است که بر توانمندسازی خانواده‌های کم‌بضاعت، تأمین جهیزیه، هزینه‌های درمانی و ساخت مدارس در مناطق محروم تمرکز دارد. تأسیس بنیادهای خیریه یکی دیگر از روش‌های مرسوم است. ساخت زیرساخت‌های عمومی مانند بیمارستان، مدرسه و درمانگاه نیز از فعالیت‌های متداول ثروتمندان خیرخواه است. حمایت از آموزش و سلامت نیز از دیگر حوزه‌های مورد توجه است.
با این حال، انجام امور خیریه توسط ثروتمندان ایرانی با نقدهایی همراه است؛ برخی معتقدند بخشیدن بخشی از دارایی‌ها ممکن است با انگیزه‌هایی مانند پولشویی، فرار مالیاتی، بهبود جایگاه عمومی یا نمایش ثروت و دارایی انجام شود.
🔹 هرچه هست، انجام کار خیر توسط ثروتمندان با وجود نقدهایی که به انگیزه‌های آن وارد می‌شود، می‌تواند نتایج مثبتی به دنبال داشته باشد. این اقدامات، صرف‌نظر از نیت اصلی، اغلب به بهبود شرایط زندگی خانواده‌های کم بضاعت کمک میکند. تأمین مالی پروژه‌های خیریه مانند ساخت بیمارستان، مدرسه، یا ارائه کمک‌های مستقیم به نیازمندان می‌تواند دسترسی به خدمات ضروری را برای اقشار کم‌درآمد تسهیل کند و بخشی از شکاف‌های اجتماعی-اقتصادی را پر کند. همچنین، این فعالیت‌ها می‌توانند فرهنگ نوع‌دوستی را در جامعه ترویج دهند و دیگران را به مشارکت در کارهای خیر تشویق کنند. حتی اگر انگیزه‌ها کاملاً خالص نباشد، نتایج ملموس این اقدامات، مانند کاهش فقر یا بهبود زیرساخت‌های عمومی، می‌تواند اثرات ماندگاری بر جامعه داشته باشد.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️هزینه‌های انسانی و اقتصادی آلودگی هوا تا سال ۲۰۴۰
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️خطرات هوش مصنوعی
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️ژورنال‌های معتبر در زمینه اقتصاد رفتاری
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
⭕️نیمه پنهان رشد چگونه توانمندسازی زنان موتور جهش اقتصاد می‌شود
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
رد خون
داستان کوتاهی از انفجار بندرعباس
✍️ نیلوفر نیاورانی/ روزنامه‌نگار و نویسنده
بهمن از اولین بریدگی دور زد و به سمت جاده بندرعباس-خمیر حرکت کرد. دلش شور افتاد. نکند پای منیره شکسته باشد. به ساعت نگاه کرد. 12:20 دقیقه بود. داشت از اسکله دور می‌شد که یکباره صدای انفجار شنید. فرمان از دستش خارج شد، شیشه ماشین صد تکه شد و خرده‌شیشه‌ها ریخت به صورتش. ماشین به بتن‌های بلوار خورد و بهمن پرت شد بیرون. گیج بود، برای چند ثانیه هیچ صدایی نمی‌شنید. کمی جلوتر ماشینی چپ کرده بود و راننده با صورت خونی روی زمین دنبال عینکش می‌گشت. چند لحظه گذشت. به خودش آمد. دست‌کم صداها را می‌شنید. به زحمت روی پایش ایستاد. سمت اسکله دود و آتش به هوا بود. یعنی باسکول گمرک آتش گرفته بود یا بندر داشت در آتش می‌سوخت؟
منبع: هفته‌نامه #تجارت_فردا شماره 589
@tejaratefarda
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
معضل قوانین زائد در اقتصاد ملی
👤 موسي غني‌نژاد؛ اقتصاددان
✍️ به گزارش خبرگزاری فارس از گنبدکاووس (۱۹اردیبهشت ۱۴۰۴)، رئیس محترم قوه مقننه اظهار کرد: «بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ قانون در کشور وضع شده است که بیش از دوسوم آن، منطبق با شرایط کشور نیست و مرگ آنها فرا رسیده و خود زمینه‌ساز فساد هستند... بوروکراسی و دیوان‌سالاری قوانین باعث شده تا برخی قوانین زمینه‌ساز فساد شوند.»
✍️ این سخنان را باید به فال نیک گرفت؛ چراکه حاکی از تاکید بر معضل بزرگی به نام قوانین زائد غیر منطبق با شرایط واقعی کشور است که ممکن است فسادزا باشد.
✍️ با این‌حال رئیس مجلس در ادامه می‌فرمایند، «برای تحول و استفاده از ظرفیت‌های موجود در حدود ۵۰ ماده و بند قانون جامع تدوین خواهد شد.»
✍️ البته اگر هدف از تدوین این ۵۰قانون جدید اصلاح یا حذف بیش از ۸۳۰۰ قانون زائد و فسادانگیز باشد بسیار خوب است وگرنه اضافه کردن ۵۰ قانون دیگر در تضاد با بخش نخست سخنان رئیس قوه قانونگذاری خواهد بود.
✍️ سال‌هاست که برخی مسوولان رده‌بالای سیاسی از حذف مقررات و قوانین زائد و دست‌وپا گیر مضر برای فعالیت‌های اقتصادی می‌گویند اما این اقدامات به سرانجام نرسیده‌اند.
✍️ به نظر می‌رسد علت ناکامی در این خصوص، در این واقعیت نهفته باشد که کار مقررات‌زدایی را به کسانی سپرده‌اند که منافعشان در تضاد با این ماموریت است. از همان ابتدا بهتر بود نهادی بیرون از بدنه اجرایی دولت عهده‌دار چنین ماموریتی شود.
✍️ انجام این کار بزرگ و نجات‌بخش نیازمند مشارکت و کمک حقوق‌دانان و اقتصاددانان و کارشناسان خبره مالی است.
✍️ رئیس مجلس شورا کاملا این صلاحیت را دارند که پیگیر مسائلی باشند که برخی نهادها، به هر دلیلی، مانع اجرای تصمیمات قانونی آن می‌شوند.
✍️ به‌طور مشخص، در شرایطی که کشور ما نیاز مبرم به خروج از لیست سیاه FATF دارد، انتظار می‌رود رئیس محترم قوه مقننه تذکر لازم را در خصوص تعلل مجمع تشخیص مصلحت نظام در این باره بدهند.
#دنیای_اقتصاد #قانون #قانونگذاری #فساد #تعدد_قوانین #قوانین_زائد
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir
⭕️در آستانه صلح
واکاوی آینده روابط ایران و آمریکا در گفت‌وگو با صادق زیباکلام
✍️زهرا اکبری / نویسنده نشریه
بعد از وقوع انقلاب و ماجرای اشغال سفارت آمریکا در ایران، روابط دیپلماتیک رسمی میان ایران و آمریکا قطع شد و مذاکرات یا تماس‌ها در سطح مقامات ارشد، مانند وزرای خارجه یا نمایندگان ویژه، معمولاً به‌صورت غیرمستقیم یا از طریق میانجی صورت گرفت. سال 1392 در کمال شگفتی بعد از ملاقات‌های متعدد وزرای خارجه دو کشور، ظریف و جان کری، برای اولین‌بار بعد از انقلاب بالاترین سطح تماس مستقیم میان مقامات دو کشور انجام گرفت؛ باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، بعد از 35 سال از قطع ارتباط دو کشور در تماسی تلفنی با حسن روحانی که در مسیر به سمت فرودگاه نیویورک بود تا به ایران برگردد، گفت‌وگو کرد.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بعد از نامه به رهبر انقلاب، زمینه گفت‌وگوی غیرمستقیم میان مقامات دو کشور را بعد از توافق برجام فراهم کرد. او بعد از سه جلسه گفت‌وگوی غیرمستقیم در عمان و ایتالیا، در گفت‌وگو با نشریه تایم گفته است که فکر میکند در مسیر توافق با ایران است و اعلام کرده که آماده است با مقامات جمهوری اسلامی ایران دیدار کند.
در همین زمینه صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، می‌گوید؛ «هیچ تردیدی ندارم که روند تحولات ما را به این سمت می‌برد. البته شاید ظرف چند سال آینده این اتفاق نیفتد که بین رئیس‌جمهور ایران و رئیس‌جمهور آمریکا دیداری صورت بگیرد یا شاهد باز شدن سفارت آمریکا در خیابان طالقانی باشیم، اما هیچ تردیدی ندارم که این اتفاق دیر یا زود خواهد افتاد، چون این باور که ما باید با آمریکا بجنگیم و آمریکا دشمن ایران است، رنگ باخته و ایران دنیا را از یک نگاه دیگر می‌بیند. در این نگاه جدید دیگر خبری از دشمنی، جنگ، ستیز و صدور انقلاب نیست و من روزی را می‌بینم که ما در حال آب‌وجارو کردن سفارت آمریکا در ایران هستیم و این یک خیال واهی نیست، چراکه چون که صد آمد نود هم پیش ماست.»
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
🟢 شیکاگو هراسان
چرا روشنفکران ایرانی با مکتب شیکاگو مخالفند؟
✍ شادی معرفتی
از میانه قرن بیستم به این سو، اندیشه‌های اقتصادی مکتب شیکاگو، به رهبری چهره‌هایی چون میلتون فریدمن، نقشی بنیادین در شکل‌دهی به سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در سراسر جهان ایفا کرده‌اند. این مکتب با تاکید بر بازار آزاد، کاهش دخالت دولت، و سیاست‌های پولی سخت‌گیرانه، مدعی است راهکارهای کارآمدی برای رشد اقتصادی، کنترل تورم و توسعه ارائه می‌دهد. با این حال، در فضای سیاست‌گذاری اقتصادی ایران، کمتر موضوعی به اندازه «مکتب شیکاگو» چنین ترکیبی از نفرت، سوء‌تفاهم و داوری‌های ایدئولوژیک را برانگیخته است. در دهه‌هایی که توسعه اقتصادی ایران مسئله‌ای ملی شده بود و نابرابری، تورم و فقر دغدغه روز، نام میلتون فریدمن تجسم شیطان بود و به ویژه در میان روشنفکران چپ‌گرا و ضدسرمایه‌داری، همواره با مخالفت، بدبینی و حتی خصومت مواجه شد، برای بسیاری از روشنفکران، مکتب شیکاگو مترادف با امپریالیسم اقتصادی و بازارگرایی بی‌رحمانه بود. این مخاصمه میان روشنفکران ایرانی و مکتب اقتصادی شیکاگو از دهه چهل تا امروز که نام سید علی مدنی‌زاده تربیت شده مکتب شیکاگو به عنوان نامزد وزارت اقتصاد مطرح شده، همچنان ادامه دارد. اما چرا روشنفکران ایرانی با مکتب اقتصادی شیکاگو مخالفند؟
در شهریور 1349، هم‌زمان با اوج رواج اندیشه‌های غرب‌ستیزی و بازگشت به خویشتن، میلتون فریدمن، استاد اقتصاد دانشگاه شیکاگو و برنده نوبل سال‌های بعد و همسرش رز فریدمن، به دعوت دولت پهلوی به ایران سفر کردند. اگرچه سفر او بیشتر جنبه علمی و مشورتی داشت و به دیدارهایی غیررسمی با سیاست‌گذاران اقتصادی محدود شد، حضور او در تهران خشم بسیاری از روشنفکران را برانگیخت. فریدمن در این سفر، توصیه‌هایی چون لزوم کنترل نقدینگی، کاهش کسری بودجه، آزادسازی قیمت‌ها و حمایت از سازوکارهای بازار آزاد را با دولت مطرح کرد، موضوعاتی که محور اصلی سیاست‌های اقتصادی نولیبرال در دهه‌های بعد شدند. اما همین توصیه‌های «علمی» در فضای ایدئولوژیک آن زمان، به عنوان نشانه‌ای از همراهی با سلطه آمریکا تلقی شد و فریدمن به تجسم شیطان بدل گردید.
در همان زمان که مکتب شیکاگو تلاش می‌کرد با ارائه سیاست‌های بازار آزاد، راه‌حل‌هایی برای مشکلات اقتصادی کشورهای در حال توسعه ارائه دهد، نظریه‌ای رقیب بهنام نظریه وابستگی در حال گسترش در آمریکای لاتین و کشورهای جهان سوم بود که به‌رغم غیرمارکسیستی بودن منشأ اولیه آن، در عمل قرابت زیادی با اندیشه‌های لنین داشت.
دشمنی روشنفکران چپ با مکتب شیکاگو، پس از انقلاب نیز ادامه یافت و شاید بتوان نقطه اوج تبلور آن را در مقاله‌ای با عنوان «دارودسته شیکاگو» به قلم اقتصاددان چپ‌گرای ایرانی فریبرز رئیس‌دانا مشاهده کرد. نویسنده در این مقاله که در شهریور 1367 در شماره 20 مجله «دنیای سخن» منتشر شده، اقتصاددانان شیکاگو را نه یک مکتب اقتصادی، بلکه دارودسته‌ای مخوف‌تر از مافیا و باند صهیونیسم در جامعه دانشگاهی معرفی میکند و حتی آن را جهنمی‌تر از مافیا می‌داند و آنان را به توطئه و ارتباطات مخفی با سازمان‌های جاسوسی دنیا متهم می‌سازد و معتقد است، تولیدات غربی، تنها رواج مصرف‌گرایی و هدر دادن منابع است. او اقتصاد غرب را دارای نارسایی‌های ریشه‌ای و عامل اصلی آن را مکتب اقتصادی شیکاگو می‌داند، آنها را به توجیه علمی سلطه سرمایه‌داری و سرکوب طبقاتی در کشورهای در حال توسعه متهم میکند و معتقد است تاریخ مصرف این اندیشه‌ها تمام شده است. از منظر رئیس‌دانا، آنهمه کشتار بی‌رحمانه و سرکوب آزادی‌ها و قتل‌عام کارگران شیلیایی به امید رشد خودبخودی بازار، هیچ نتیجه‌ای جز پایین ماندن سطح زندگی، عدم رشد عمیق و گسترده صنعتی و فزونی شکاف‌های اجتماعی نداشته است.
آن‌چه در نهایت اختلاف میان مکتب شیکاگو و منتقدان ایرانی را توضیح می‌دهد، دو روایت متفاوت از توسعه است. در نگاه فریدمنی، آزادی اقتصادی مقدم بر عدالت اجتماعی است و بازار، با کاهش دخالت دولت، اگر آزاد گذاشته شود، در بلندمدت منافع همگانی را تامین میکند. اما در گفتمان چپ ایرانی، عدالت اجتماعی، در توزیع مجدد ثروت، نقش فعال دولت در اقتصاد و از همه مهم‌تر مقابله با سلطه جهانی معنا می‌یابد. این دو روایت، از سطح سیاست‌گذاری فراتر می‌روند و به تفاوت در جهان‌بینی، انسان‌شناسی و نگاه به نظم جهانی برمی‌گردند.
امروز با کوله‌بار سنگین بیش از نیم قرن چپ‌گرایی پنهان و آشکار در اقتصاد ایران و فربه شدن بی‌رویه دولت، به صفر رسیدن سرمایه‌گذاری خارجی و تورم سرسام‌آور، آیا وقت آن نرسیده که با فاصله گرفتن از این تعصبات، به‌جای خصومت، راهی برای گفت‌وگو باز کنیم؟
@EconomicHistoryOfIran
#اقتصاد_ایران
#تجارت_فردا
#مکتب_شیکاگو
#مکتب_وابستگی
#میلتون_فریدمن
#آندره_گوندر_فرانک
📌متن کامل را در سایت تجارت فردا بخوانید.