ادبیات ائوی

01 Dec 2022 20:09

گلن بیردیر، گئدن بیردیر، قالان بیر،
گلن قالماز، گئدن گلمز، عجب سرّ.
بیر اوّل وار، بیر آخیر وار، دئییرلر،
بو بیر سؤزدور، نه اوّل وار، نه آخیر...
(میرزا مهدی شکوهی)

دَیَرلی شاعیر #یدالله_مفتون_امینی، ابدی‌لیک بو دونیایا گؤز یومدو.
مفتون امینی، 1305- جی ایل‌ده سایین‌قالانین هولاسو کندینده دونیایا گؤز آچیب و تبریز شهرینده تحصیل آلیب و تهران شهرینده حقوق رشته‌سینده تحصیلینی باشا یئتیرمیشدیر. تورک و فارس دیل‌لرینده شعرلری وار. بیر بند شعرلریندن تقدیم ائدیریک:

حق سئل کیمی دریایه آخیب یول تاپاجاقدیر،
داش آتماغیلان کیمسه اونو دؤندره بیلمز.
عالمده قارانلیق‌لار اگر بیرلشه باهم،
بیر خیرداجا شمعین ایشیغین سؤندوره بیلمز.

واردیغی یئر اوچماق اولسون🖤
#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

30 Nov 2022 15:44

#انتظار

دوراغین ساعاتی بئشی گؤستریر
هله بئش یاریما نئچه ایل قالیر!
بو جانسیز ساعاتین ایشینه باخ سن
بیر سورو جانلی‌دان نئجه جان آلیر!

گؤزله‌مک انسانین نفسین کسیر
آسیلی بویونو ایپ کسن کیمی
انتظار جانیمدان ائله کام آلیر
ماجال دا وئرمیر کی ایچم چاییمی...

هایاندا قالدی بس بو قاطار آلله؟!
سؤیله‌نه_ سؤیله‌نه، ایچینی یئییر
یولونو گؤزله‌ییر عسگر اوغلونون
باغرینا باسدیغی او شکیل دئییر.

هایاندا قالدی بسـ... بو هاراساندیر
بوغلارین چئینه‌ییب ال‌لرین اوْوور
سئوگی دولو گؤزلریله آمانسیز
آمانا یول سورن ساعاتی قوْوور

هایاندا قالدی بس بو قاطار.... منم
بو سفر منم کـیـ......گلدی ، گلدی، گلــ...
ازدحام ایچینده ها  بویلانیرام
نه بیر تانیش دوشور نه قالخیر بیر اَل

یئنه ده گلمه‌دین، گلمه‌یه‌جک‌سن
اَه، بو کؤینه‌یین ده یاخاسی داردی!!!
اومودومون  قالان سون پارچاسین دا
قاطاردان سون دوشن آدام آپاردی

آدام‌لار، هیجان، دوراق، چای، ماسا
بو سایاق باشیما فیرلانیردی یئر
بیری: «چایینیزی داغیلتدیم، باغیشـ...»
منیم دونیام ایدی داغیلدی بوش وئر!

#خان_صنم
#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

29 Nov 2022 17:33

بیز نه‌ییک؟ ایلدیریم! تورپاق! سو! کولک!
اَسَک یئر اوزونون نسیمی کیمی؛
یاشایاق، یاشاداق اؤلسک ده اؤلک-
بیر عؤمره سیغمایان «نسیمی» کیمی.

#خلیل_رضا_اولوتورک
#ادبیات_ائوى

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

28 Nov 2022 20:11

#او_گئجه

گئجه‌دیر،
کیمسه یوخ،
بیر سن، بیرده من.
ظولمات آسیلمیشدیر پنجره‌لردن
اوتاغیمدا سکوت،
گؤی‌لردن دَرین،
بیر منم،
بیر سکوت،
بیرده گؤزلرین...

#رسول_رضا
شکیل: #رسول_رضا و حیات یولداشی #نیگار_رفیع‌بی‌لی
#ادبیات_ائوی

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

28 Nov 2022 20:01

#دانیشان_رسیم_لر

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

28 Nov 2022 20:01

#دانیشان_رسیم_لر

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

25 Nov 2022 18:34

بو گون آذر آیی‌نین  4- جو گونو، #جبار_باغچه‌بان'ین  آنیم گونودور.
باغچه‌بان 1264- جی ایل ایروان شهرینده دونیایا گؤز آچیب. او عصرده ایروان شهرینده تورک مسلمان‌لارین سایی، ارمنی‌لردن چوخ ایدی.
اؤز آدی میرزا جبار عسگرزاده‌دیر. بیرینجی دفعه تبریزده اوشاق مدرسه‌سی دائیر ائتدیگینه گؤره، باغچه‌بان آدینی سئچیر.
لال و کار انسان‌لارین تحصیل کتاب‌لارینا اؤز نقاشی‌لرین چکیب و اونلارین تعلیم‌لرینده دیل‌جوابی (شفاهی) تحصیلین یارادیجی‌لاریندان حساب اولونور. بیرینجی دفعه ایران‌دا، لال و کار انسان‌لارا، ذهنی حساب‌لا تعلیم آلماغی، باغچه‌بان بدعت قویوب.
1345- جی ایل، ابدی‌لیک حیاتا گؤز یوموب. مزارینا نور یاغسین. خاطیرینی حُرمت‌له یاد ائدیریک.🌺🌺

#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

25 Nov 2022 08:20

آنام اؤلمه‌دن اؤنجه دئمیشدیکی؛
سنه دونیالاری دئییل، اؤز دونیاسینی سونان آدامی ایسته. چونکو سن اونا دونیالاری وئره‌جک‌سن.

#اؤزدمیر_آصاف
#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

24 Nov 2022 19:02

#یئنی_چاپ_اولان_کتاب‌لاریمیز
#شیطان_و_سنیوریتا_پریم
یازار: #پائولو_کوئیلو
حاضیرلایان: #پریسا_ساعی
#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

21 Nov 2022 08:56

#ائلزانین_گؤزلری              


ائله درین كی گؤزلرین ایچمه‌یه اییلدیم ده
بوتون گونش‌لری پیریل- پیریل اورادا گؤردوم
اورادا بوتون اومودسوزلوقلاری گؤزله‌ین اؤلوم
ائله دَرین کی هر شئیی اونوتدوم ایچلرینده

اوجسوز بیر دنیزدیر بولانیر قوش کؤلگه‌لرینده
سونرا بیردن گونش چیخار او بولانیق‌لیق کئچر
یاز ملک‌لرین اَتک‌لریندن بولودلار بیچر
گؤیلرین اَن ماویسی بوغدالار اوزه‌رینده

قارانلیق بولودلاری بوشونا داغیدیر کولک‌لر
گؤیلردن آیدیندیر گؤزلرین بیر یاش گؤرونجه
جامین قیریلان یئرینده کی ماوی‌لیینی ده
یاغمور سونو سمالارینی دا قیسقاندیریرلار

من بو رادیومو چوخ ایتی بیر داشیندان چیخارتدیم
منیم ده یاندی بارماقلاریم قاداغان اودوندا
تاپیب یئنیدن ایتیردیییم جنّت اؤلکه
گؤزلرین پَریم‌دیر منیم گولوم، نارگیله‌م هينديستانيم

کاینات پارام‌پارچا اولدو بیر آخشام اوزه‌ری
هر قورتولان اود یاخدی اوستونده بیر قایانین
گؤردوم دنیزین اوزه‌رینده پارلارکن «ائلزا»نین
گؤزلری ائلزانین گؤزلری ائلزانین گؤزلری

#لویی_آراگون

تورکجه‌یه چئویرن :
#اورهان_ولی_کانیک
اويغونلاشديران:
#همت_شهبازی

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

20 Nov 2022 14:07

دیل ده وارسا آغزیمیزدا، هوپ توتوب لال‌دیر هله
فیکریمزده هر نه واردیر باغلی دسمال‌دیر هله.

آلما- هئیوا واختی واختیندا یئتیشدی بال کیمی
واختیمیز گلدی یئتیشدی، بئینیمیز کال‌دیر هله.

هئی دئمه یوخدور نییه اورماندا بیر آسلان سسی
بیزده بو وجدان کی واردیر سیسقاچاققال‌دیر هله.

چوخ اوجاق وار ایستیسی یوخدورسا، چوخدور توستوسو،
چوخلاری واردیرکی شاعیردیرسه دلّال‌دیر هله...

#اسد_نیکفال
#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

19 Nov 2022 20:00

کلمه‌لرین تهدید اولان یئری...

«نیکه»¹ بوگون
نیل نهرینی
ساچی‌نین بیر تئلی‌ ایله
آچدی...
« گون وار عصره برابر»²

گؤرورسنمی؟
نوت‌‌ونو ایتیرمیش
آپاریجی‌لار کیمی‌‌
اؤزونو ایتیریبدی «آرس»³
دورمادان اؤلدورور...

نه‌دن تورپاغی سیخاندا
گئدن‌لر بیر- بیر قاییتمیرلار؟
بلکه‌ ده اؤلوم اونلاری
اینجه‌له‌ییر
ساچلارینین عطریندن
اؤلوم، اؤلور
و بیزی آلداتماق اوچون
سرّ وئرمیر

ایندی سنی گؤزله‌ییرم
شعر میدانیندا
کلمه‌‌لرین تهدید اولان یئرینده
منه
بو قورخولوق‌لارین⁴ گؤزلرینین
نه نول‌ونون اؤنمی وار نه فازی‌نین.

ماوی کؤینه‌یینی اونوتما
یئر ایله گؤیون
بیر اولماسینی ایسته‌ییرم...


۱- اسکی یوناندا «ظفر و غلبه» تانریچاسی‌دیر.
۲- چنگیز آیتماتوو-ون کیتابی‌نین عنوانی.
۳- اسکی یوناندا «جنگ و‌ خشونت» تانریچاسی‌دیر.
۴- آباغی. مترسک.


#ثریا_خلیق_خیاوی
#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

19 Nov 2022 16:18

گؤز یاشینی قوروتماغین یانیندا
بیر دنیزی قوروتماغا نه وار کی؟
درد ائله‌مه، قوربان اولوم دردینه،
اونوت منی، اونوتماغا نه وارکی.

من کی سنین سئومه‌دیگین آدامام،
ائله‌دیرسه کیمین دردین چکیرسن؟
گئت تاری‌نین میضرابی‌نین دردین چک،
نییه گلیب سیمین دردین چکیرسن؟

آختاردیغین من اولسام دا عزیزیم،
ایتیردیگین من دئییلم؛ بیلیرسن!
من اولسام دا، ایتیردیگیم آدامی-
آختارمارام، سن دئییلم بیلیرسن!

بیر باغچادا گول اولسان دا خئیری یوخ
لچک- لچک اونودولان قادینسان.
اونوت منی، اونوتماغا نه وار کی؟!
سن اؤزون ده اونودولان قادینسان!!

#صدام_ممدوو (لاچین‌لی شاعیر صدّام لاچین ایله تانینیر).
#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

19 Nov 2022 07:45

دده‌قورد کتابیندان «قانلی‌قوجا اوغلو قانتورالی» بویو حاققیندا معلومات:

آلتینجی بوی: قانلی قوجا اوغلو قانتورالی بویو

قانلی قوجا اؤز اوغلو قانتورالی‌نی ائولندیرمک ایسته‌ییر. آنجاق قبیله ایچری‌سینده قانتورالی‌نین آرزی ائتدیگی قیز تاپیلماز. آتا، قیز آختارا- آختارا ترابزونا گلیب، چیخیر. ترابزون حکمداری‌نین گؤزل و قهرمان بیر قیزی وار ایمیش. قیزین آتاسی، بئله بیر شرط قویموشدو: «هر کیم اوچ جاناوار: بوغا، آسلان، بوغرانی باسا، اؤلدورسه، قیزیمی اونا وئره‌‌جه‌یم! باسماسا، باشینی کسیب، بورج‌دن آساجاغام. قیزا ائلچی دوشن اوتوز ایکی ایگیدین باشی کسیلمیشدی. قانلی قوجا اوچ جاناوارلا کسیلن باشلاری گؤروب تشویشه دوشور. او، ائوه قاییدیب، اوغلونا ماجرانی دانیشیر. قانتورالی قیرخ ایگیدین گؤتوروب، ترابزونا گلیر. قانتورالی ترابزون حکمداری‌نین شرط‌لرینی یئرینه یئتیریر. بؤیوک قهرمانلیق‌لار گؤستریر. حکمدار قیزینی قانتورالی‌یا وئریر، اوزان گلیر شادلیق چالیر...»
قانتورالی سئلجان خاتونی گؤتوروب، وطنه دؤنور- یولدا یاتیر. لاکین بو زامان ترابزون حکمداری پشیمان اولور. اونلارین  دالینجا آلتی یوز آدام سالیر. سئلجان خاتون قانتورالی ایله بیرلیکده ووروشور.  سئلجان خاتون ووروش‌دا قانتورالی‌دان آیری دوشور. او، قانتورالی‌نی تاپا بیلمیر. آخیردا سئوگیلی‌سینی یارالی تاپیر.  تزه‌دن دوشمنی قاباغینا سالیب قووور. سئلجان خاتون قانتورالی‌نی ترکینه آلیب، ووروش مئیدانین‌دان چیخار (اوغوز یوردونا دؤنمک ایسته‌ییر). بو ایش قانتورالی‌یا آغیر گلیر. حتی اونو اؤلدورمک ایسته‌ییر. اونلار ووروشورلار. سئلجان خاتون ایگید بیر قیز ایدی. قانتورالی اونونلا باریشیر. ائولرینه گلیرلر. توی اولور. دده قورقود گلیب شادلیق ائدیر. بوْی- بوْیلاییر، سوْی- سوْیلاییر.
قانتورالی بویونون آنلامی:
حیاتین فیرتینالی دنیزیندن کئچیب، چتین‌لیک‌لره غلبه چالماق. کمالا چاتماق، ایتمیش جنّتی آختارماق آنلامیندادیر. چتین سیناق‌لارلا قارشیلاشماق. قارانلیقدان کئچیب، ایشیغا چاتماق. اؤلومدن اؤلومسوزلویه، روحانی عالمین اوزه‌یینه(سرچشمه) چاتماق. سرّلرین دونیاسینی تانیماق. کمالا چاتماق اوچون چتین‌لیک‌لره سینه گرمک دئمکدیر (فرهنگ نمادهای سنّتی).
داستاندا ساکرال¹ شکلینده ایشلنمیش «۳» سایی (سه حیوان موجود در داستان): اوچ رقمی، تانری‌نین گوج- قدرت سیمبولودور. اوچ، کائنات رقمی اولاراق قبول ائدیلیر. ۱- لاهوت (وجود کل) واجب‌الوجود./ ۲- ملکوت (گؤیلر عالمی/ یئرله گؤیون آراسی)/ ۳- ناسوت (مادّی دونیا/ مادّه عالمی). اوچ رقمی هندسه‌نین اوچ‌بوجاغی (مثلث)دیر. اوچ، ایلک چوخلوق (کثرت) بیلدیرن رقم‌دیر. یارادیجی قوّه، ایره‌لی‌لییشن (رشد) رقمی‌دیر. بیرینجی رقم‌دیر کی، «هامی» سؤزونون معناسینی ایفا ائدیر. اوچ رقمی‌نین گوجو اونیورسال‌دیر (جهانشمول). طبیعت‌ین اوچلوک وارلیغینی سمبولیزه ائدیر: ۱- گؤی. ۲- یئر. ۳- سولار. / ۱- دوغوم. ۲- حیات. ۳- اؤلوم./ ۱- باشلانیش. ۲- اورتا. ۳- سون./ ۱- کئچمیش. ۲- بوگون. ۳- گله‌جک. اینسان دا اوچ حیصّه‌دن عبارت‌دیر:
۱- بدن. ۲- جان. ۳- روح.
حکمت علماسی نفسی ده اوچ بیلیر:
۱- بیتکی نفسی (نفس نباتی)
۲- کئییک‌لیک نفسی (نفس حیوانی)
۳- کیشی‌لیک نفسی (نفس انسانی).


۱- ساکرال سؤزونون معناسی؛ رمزی‌لیک، مقدس، عزیز. دینی ماهیت‌لی مراسم.

#حسن_اوموداوغلو
#بیرینجی_بؤلوم
حاضیرلایان: #ویدا_حشمتی
#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

16 Nov 2022 08:39

آزاد انسان‌لار، اؤز بایراق‌لاری‌نین آلتیندا یاشایارلار...

#سید_جعفر_پیشه‌وری، ستارخان هئیکلی‌نین اؤنونده.... (1324- جی ایل)
آبان آیی‌نین 25- جی گونو، #ستارخان و #علامه_جعفری‌نین آنیم گونودور. خاطیرینی حرمت‌له یاد ائدیریک❤️

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

01 Dec 2022 11:31

#قوجالمیشام

دوستوم، سوروشورسان آغاریب باشیم،
قوی دئییم سببین، یاز- قوجالمیشام.
داغ دا اَرییَردی من چکن درده
هله من دؤزموشم، آز قوجالمیشام.

صنعت باغچاسیندا بارسیز دئییلم،
سینه‌م خزینه‌دیر وارسیز دئییلم،
طعنه سؤز گؤتورن عارسیز دئییلم
سالیب اوره‌ییمه، تئز قوجالمیشام.

یاپالاق کور باخیر قیزیل چلنگه،
جاناوار لاغ ائدیر آریق نهنگه،
تولکو شیره گولور، چاققال پلنگه
سار ساتیر ترلانا ناز، قوجالمیشام.

ائله گتیریر کی، دونیانین ایشی،
نامرده اَییلیر اَییلمز کیشی،
زامانین «ساغ اول»و دونیا گردیشی،
باغلاییب سینه‌مه بوز، قوجالمیشام.

«نجفم» الیمه دوشه جاوانلیق
قاتیب قوجالیغا ائدم یاوانلیق،
گوناهکار فلک‌دیر، اودور دیوانلیق،
بوکوب اَته‌ییمه بئز، قوجالمیشام.

#آشیق_نجف_علیمردانلی
#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

30 Nov 2022 08:08

... یئنی آی‌دان فلک سطحینده مین قالب دوزوب پوزموش،

وئرینجه قاشلارین طاقینا صورت صنع معماری...

#حکیم_محمد_فضولی
#ادبیات_ائوی

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

29 Nov 2022 16:30

طوفاندی کولک سسی، ائیله‌ییر کار آغاجی
قیش ائله آغیر قیشدی، سیندیریر قار آغاجی

بیچاغا دئییرکی سوی، بوشقویا دئییرکی کس
کرکی‌یه یونتا دئییر،  ناجاغا یار آغاجی

آرخالار بوکوم- بوکوم، هؤروک‌لر کسیک- کسیک
قیرمیزی قیرمیزی‌دی، باغچادا نار آغاجی

موشارین خوش گونودو، بوغانین ائوی آباد
قوواق‌لار اوزو قویلو، سؤیودلر دار آغاجی

بئشییه ائو ائشییه، آنالار ایگیت دوغور
مئشه‌یه باخ مئشه‌یه، هله‌ ده وار آغاجی

نه‌قدر سیندیرالار، صاباح کی یاز گله‌جک
تاتیمیز قانات وئرر، توتوموز تار آغاجی

#عباس_قدرت‌پور (عمی اوغلو)
#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

28 Nov 2022 20:09

اومود، دؤزومو آرتیرار....

#سانست_پارک
#پل_استر
#ادبیات_ائوی

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

28 Nov 2022 20:01

#دانیشان_رسیم_لر
@adabiyatevi

ادبیات ائوی

26 Nov 2022 08:36

کاریکاتور، 1911- جی ایل‌ده «ملانصرالدین» قزئته‌سینه عائددیر؛
آقز (آی قیز)، آقز! بونا باخ، بو آروات کیشی کیمی یازی یازیر.
جلیل ممدقلیزاده‌لر و میرزاعلی‌اکبر صابرلر اوتایدا جهالت‌له مبارزه آپاران واخت، شبسترلی معجز ده بو تای آذربایجاندا همن ایشی گؤروردو.
بیر شعریندن نئچه بئیت تقدیم ائدیریک:

دچار فقر و ضرورت اگر اولا استاد
هزار سال اوخوسا اوغلون آنناماز بیرزاد

معلم اولسا پریشان روزگار ای دوست
چؤرک خیالی ائدر ذهن ائوین اونون برباد

گلر چیخاندا ائویندن دورار قاباغیندا
نه اَت، نه قند، نه سوغان وار نه دوز دئیر آرواد

او حالیلن یئتیشر مکتبه عبوس و غضوب
دؤیر اوشاقلاری بی‌جرم یوکسه‌لر فریاد

ز بسکه پرت ائدیب او بینوانی پولسوزلوق
جیبینی، قولتوغونو آختارار الینده مداد

معلمه وئریله یاخشی ماهیانه گرک
گرک معلم اولا احتیاجدن آزاد

آچین قولاغیزی ای دوستان من ائشیدین
وطن خرابه‌لری علمیله اولار آباد..

و‌یا باشقا شعرده یازیر:

گرک آزاد اولا اوغلان كیمی قیز
چه در صنعت  چه در فن كتابت
قیچین اؤرتسون گرک آچسین جمالین
وبالی بوینوما روز قیامت
جهالت پرده‌سین ییرت آت اوزوندن
طلوع ائتسین بیزه شمس سعادت...

#ادبیات_ائوی
@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

25 Nov 2022 08:27

#شعردن_بیر_پارچا

یولوما قیزلار چیخسالار،
گولوب اوزومه باخسالار.
یاخاما بیر گول تاخسالار،
یاخامدا گولوم داریخیر.

#رامیز_روشن
#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

24 Nov 2022 19:02

شیطان و سِنیوریتا پْریم (رومان)
حاضیرلایان: پریسا ساعی
ناشر: آذر توران نباتی
گرافیست: اردم
بیرینجی چاپ - تبریز ۱۴۰۱
@p.saeii
@azerturan_nebati
.
تؤکدوکجه قانیمی اوخون، اول آستان ایچر،
بیر یئرده‌یم اسیر کی، تورپاغی قان ایچیر.
«حکیم ملا محمد فضولی»
.
بو قانلی قادالی گونلرده کیتابی تانیتیمی پایلاشماق هئچ‌ده گؤیلومدن کئچمیر، فقط کیتاب اینقلابین اؤزو و اینقلابلار کیتابسیز و دوشونجه‌سیز ثمره چاتماز.
اومید ائدیرم کی میلتیمیز و مملکتیمیزین حالی یاخشی اولسون و بو بلالی گونلر تئزلیک‌ده میلتیمیزین خییرینه سونا چاتسین.
.
کیتاب تانیتیمی:
مولفدن
بؤلونمه حاقینداکی ایلک روایت قدیم ایراندا اولوب.
بو روایته گؤره، زامان اللهی کائناتی یاراداندان سونرا گؤروب کی، اطرافا حاکم کسیلن هارمونییایا باخمایاراق، نسه چوخ مهم بیر شئی، بوتون بو گؤزللیکلردن بیرلیکده حظّ آلماق اوچون یول یولداشی چاتیشمیر.
الله مین ایل اوغلو اولماسی اوچون دعا ائله‌ییر. تاریخ بوتون دنیانین یگانه‌ قدرتلی حکمداری‌نین کیمه مراجعت ائله‌یه بیله‌جه‌یی‌نین اوزریندن سکوتلا کئچیر. بونونلا بئله، او دعا ائله‌ییر و بودور، اونون دعاسی ائشیدیلیر.
لاکن تئزلیکله آرزوسونا ناییل اولاجاغینی باشا دوشن الله بعضاً ائله‌دیگی ایشدن پئشمان اولور، چونکی ثباتسیز تارازلیغین پوزولاجاغینی باشا دوشور. آمّا چوخ گئج ایدی: اونون بطنینده گزدیردیگی اولاد آرتیق بو دنیانین یولوندا ایدی. الله یالنیز گؤز یاشلاری ایچینده اونون ایکی یئره بؤلونمه‌سینی دعا ائله‌یه بیلیر.
اگر بو افسانه‌یه اینانساق، واختیندا اللهین اکیز اوشاغی اولور: اونون دعا ائله‌دیگی واختا گؤره خیر (هرمز)، پئشمانچیلیق کئچیردیگی واختا گؤره شر (اهریمن).
هیجانلانمیش الله، الیندن گلن هر شئیی ائله‌ییر کی دنیایا بیرنجی اولاراق اهریمه‌نی ساخلایاجاق و جیلوولایاجاق، قارداشینی کائناتا بلالار گتیرمه‌یه قویمایاجاق هرمز گلسین. لاکن معلوم اولدوغو کیمی، شر جَلد و حیله‌‌‌گر ایدی، بونا گؤره ده دوغومون اساس آنیندا او، هرمز و قاباقلایا بیلیر و بیرنجی اولاراق اولدوزلارین ایشیغینی گؤرور.
کدرلنمیش الله هرمزه متّفق‌لر وئرمک قرارینا گلیر و انسان جنسینی یارادیر کی، شر اهریمه‌نه اوستون گلمه‌یه و دنیانی اداره‌ ائله‌مه‌یه امکان وئرمه‌مک اوچون اونونلا یاناشی دؤیوشسونلر.
فارس افسانه‌سینه گؤره، انسان طایفه‌سی خیرین موتّفیقی کیمی یارادیلیب و عنعنه‌‌یه صادق قالاراق، هر حالدا، غلبه قازاناجاقلار.
اوزون عصرلردن سونرا باشقا بیر افسانه یارانیر و بیز بو افسانه‌دن انسانین شرین الینده واسطه‌‌‌ کیمی یارادیلدیغینی اؤیره‌نیریک.
ظنّ ائله‌ییرم کی، اوخوجولارین چوخو صحبتین نه‌دن گئتدیگینی بیلیر: جنّت باغیندا کیشی و قادین یالنیز تصور ائدیلمه‌سی مومکون اولان هر شئیدن لذّت آلیرلار. اونلار اوچون یالنیز و یالنیز یگانه‌ بیر قاداغا وار. قدرتلی الله اونلارا دئییر: «خیر و شر آغاجی‌نین میوه‌‌سیندن یئمیرسن... » (وارلیق کتابیندان، 2:17) 
آمّا گونلرین بیرینده ایلان گلیر، آند ایچیر کی، بو میوه‌‌ جنّتین اؤزوندن داها واجبدیر و بونا گؤره ده ار-آرواد اوندان یئمه‌لیدیرلر. قادین اولجه ایمتیناع ائله‌ییر، دئییر: 
الله اطاعتسیزلیک اوچون اؤلومله هده‌له‌ییب، لاکن ایلان دئییر: هئچ نه اولمایاجاق. تمام عکسینه، اونلار خیر و شرین میوه‌سیندن داداندان سونرا اللها برابر اولاجاقلار.
حوانی ایناندیرماق اولور، او، قاداغان اولونموش میوه‌نین دادینا باخیر و بیر حصّه‌‌‌سینی ده آده‌مه وئریر. بو آندان اعتباراً ده جنّتین تارازلیغی پوزولور، ار-آرواد اورادان قووولور و لعنتله‌نیر. لاکن بو زامان الله ایلانین حاقلی اولدوغونو تمامیله اعتراف ائله‌ین معمّالی بیر جمله‌‌‌ ایشله‌دیر: «باخ، آدم خیرین و شرین نه اولدوغونو بیلندن سونرا بیزلردن بیری کیمی اولدو».
بئله اولان حالدا (عیناً اؤزو یئر اوزونون حکمداری و کلّی اخیتار صاحبی اولان زامان اللهیلا باغلی اولان افسانه‌ده اولدوغو کیمی) تورات و انجیل ده یگانه‌ اللهین کیمله دانیشدیغینا و اگر یگانه‌دیرسه، نَیه گؤره «بیزلردن بیری» ایفادسینی ایشلتدیگینه آیدینلیق گتیرمیر.
نه اولموش اولسا بئله، انسان نسلی یارانیشیندان اوزو بری حرکت ائله‌مه‌یه و عکس طرفلر آراسیندا ابدی بؤلونمه‌یه محکوم اولونوب.
بوئنوس آیرئس، 2000 

#ادبیات_ائوى
#پریسا_ساعی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

23 Nov 2022 06:56

#حکایه

+الو، سلام آنا...
ـ علئیکوم سلام... هاراداسان؟
+ آنا قیزلار گئدیر گزمه‌یه... من‌ ده گئدیم؟

ـ من بیلمرم... اونو آتان بیلر... دَسته‌یی وئردیم اونا...
+ سلام آتا...
ـ سلام، نه‌ اولوب؟
+ آتا برزیل بوگون اویونون اوتدو؟
ـ هه...
+ یاخشی دسته‌یی وئر آناما...
+آنا، آتام «هه» دئدی ائشیتدین؟ من گئتدیم!

#آدسیز_حکایه
#قادین
#worldcup
#ادبیات_ائوى

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

21 Nov 2022 06:53

ائله غریبه دیر سؤز ده، فیکیر ده،
بو نئجه دویغودور، قلبیمده بو آن؟!
بیلسم گله‌جه‌یم دونیایا بیرده،
ایستردیم گؤز یوموب گئدیم دونیادان!

#نبی_خزری
#گون_آیدین
#ادبیات_ائوی

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

20 Nov 2022 08:34

#دانیشان_رسیملر
#worldcup
#ادبیات_ائوى

@adabiyatEvi

ادبیات ائوی

19 Nov 2022 19:18

نام کتاب : حیا سلطان
نویسنده: استادداوود حسن آقایی
تعداد صفحات:۷۳۶
انتشارات ۱۱۴
سال نشر:۱۴۰۱
این اثر اولین رمان نويسنده به زبان ترکی قشقایی و دومین رمان نویسنده است. او در اولین رمان خود «ظلمت» گوشه ای از زندگانی و روحیات قشقایی را به زبان فارسی به نمایش گذاشته بود. در رمان دوم که به ترکی قشقایی به نگارش درآمده است بخش دیگری از رسوم و آداب و اعتقادات اجتماعی و روابط عاطفی به نمایش کشیده می شود.
صحنه‌های بدیعی که نویسنده از راز و رمزهای زندگی قشقایی و همزیستی با طبیعت و مظاهر آن توصیف کرده است جای بسی تامل و تفکر دارد.
توصیف روحیات و حالات قهرمان با استفاده از زبان بومی قهرمان زمینه ارتباط بلاواسطه و بدون حضور ترجمه را با قهرمانان داستان فراهم آورده است. همانطور که به قول معروف خود رسانه هم بخش مهمی از پیام است، واژگان نیز بخشی مهمی از پیام داستان هستند و هرچه اصیل تر باشند حس را بهتر منتقل می کند.

#ادبیات_ائوی

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

19 Nov 2022 07:51

دده‌قورقود کتابیندان «قانلی قوجا اوغلو قانتورالی» بویو حاققیندا معلومات:

داستاندا اولان ۳۲ رقمی: بو رقم سگگیز رقمی‌نین دؤرد قاتی‌دیر. خوشبخت و مکمّل بیر رقم‌دیر. قابالادا (کابالا) بیلگین اولماغین ۳۲ یولو وار. دمیر قازیق‌لیق (قطب گؤسترن) جیهازی‌نین دا ۳۲ نقطه‌سی وار. بودانین ۳۲ اصیل، ۸۰ فرعی سیمبولو واردیر. حروفی‌لیگین بانیسی نعیمی استرآبادی ده ۲۸ عرب حرفینه ۴ حرف (گ. چ. پ. ژ.) آرتیرماق‌لا فارس الفباسی‌نین مکمّل‌لشدیرلمه‌سینه چاتدیردیغینا اینانمیشدیر. شاهمات اویونوندا دا ۳۲ داش وار. بو رقمین توراتین «یتصرا» سِفرینده ۳۲ دیش‌له باغلی اولدوغو دئییلیر. تبریزلی عالیم محمد پسندی حکم‌آبادی ۳۲ رقمینی طاماح رمزی، مادّیاتا باغلی اولماق رمزی کیمی قیمت‌لندیرمیشدیلر.

داستان‌دا میفیک اوبرازلار

بوغا: (گاو نَر / ورزا) ارکک‌لیک سیمبولو. گؤی تانری‌لارینا مقدّس‌دیر. وئریملی‌لیک (محصولدارلیق)، خاقانلیق، خاقانین، تؤره‌ییشین، ایره‌لی‌له‌ییش (رشد) رمزی‌دیر. بوغا اؤنو آلینماز قدرت، شدّتلی حرکتی گؤستریر. اورکموش، قارشی‌سی آلینماز ارکک‌لیک سیمبولودور. عینی حالدا یاخشی‌لیق، دینج‌لیک، صولح سئورلیک گوجونون گؤستریجی‌سیدیر. خلّاقیّتی ده سیمبولیزه ائدیر. یونان اساطیرینده وحشی بوغا، زنجیرلرینی قیرمیش خشونتی، جنسی گوجو، عدالتی، کائناتین نظام- انتظامی‌نین دا آنلامینی داشیییر. یونان‌لاردا زئوس، روم‌لولاردا ژوپیتر بوغا شکلینده تصویر اولونور.

آسلان/شیر: گونشین ایلاهی گوجونو گؤستریر. داش اورکلی‌لیک رمزی‌دیر. آشور- بابیل تانریسی «ایشتار» کیمی گونش حرارتینی و گونشی سیمبولیزه ائدیر. ذاتی اوددور. اولولوق، قدرت، قورخمازلیق، اِتیک جسارت ( اخلاقی جسارت)، نظامی قدرتی بیلدیریر. شمسی مخلوقاتین ان دیرلی‌سی، گوجلوسو حساب ائدیلیر. عدالتلی و قدرتلی خاقانی، عین حالدا کیشی‌لیگین ده رمزی‌دیر. ایکی باشلی اسلان، جنسی میل‌لرین ده رمزی‌دیر. انجیل‌ده استعاری شکیلده شجاعت، باجاریق و قدرتی نمایش ائتدیریر. آسلان اؤلومو آندیران بیر رمز ده اولا بیلر. قدیم یونان‌دا آسلان‌لار اؤلولرین قورویوجوسودور. قانادلی آسلان گونئی امپراتورونون رمزی‌دیر. جاه- جلال، فخارت آنلامینی دا ایفا ائدیر. چین- ژاپن اساطیرینده شجاعت و قورویوجولوق‌لا برابر رحم‌سیز‌لیگین، ظولمون ده رمزی‌دیر. دؤیوش، دؤیوش تانری‌لاری‌نین دا بلگه‌سی‌دیر. آسلان عمومیّت‌له باکره الهه‌لری (سئلجان خاتونو) مشایعت ائدیر. آسلانی اؤلدورن قهرمان گونش تانریسی‌دیر. او، عاغلی، جسارتی، قورخمازلیغی اؤزونده جمع‌لشدیریر. آسلان بوغا ایله بیرگه‌دیرسه، اؤلوم علامتی‌دیر ( فرهنگ نمادهای سنّتی). آسلان، خاقان، گونش، قدرت، عقل، عدالت رمزی اولماق‌لا برابر لووغالیق (غرور)، منم‌لیک ( خودپرستی) معناسینی دا احتوا ائدیر. آسلان معلّم‌دیر. مادّی- معنوی قدرت‌لر، الهی گوجون ده علامتی‌دیر. (فرهنگ نمادها. ترجمه‌ی سودابه تفضّلی).
دوه/شتر: آز یئییب- ایچمه‌یین، قناعتین رمزی‌دیر. اورتا آسیادا پیس خاصیّت، پیس داورانیشی دئییل، لووغالیق (غرور)، منم‌لیک ( خودپرستی)، اؤزونو اؤیمه رمزی حساب ائدیلیر. (جلال بیگدلی- تورک میتولوژیسی انسیکلوپدیاسی). تورک خالق‌لاریندا تورک مدنیّت‌لرینده ثروتین، دؤزومون رمزی‌دیر. (توراتدا سِفر لاویان).
دوه مُردار (نجس) حیوان حساب ائدیلیر‌. اکثر بدوی خالق‌لاردا، چادر- اوبا حیاتی یاشایان قبیله‌لرده ثروت حساب ائدیلیر. اورتا عصر؛ شرقی آوروپادا دؤزوم، تمکین رمزی‌دیر. مسیحیّت‌ده تن‌لیک (اعتدال)، سلطنت، عزّت، اطاعت، دؤزوم آنلامینی داشیییر. یوکون تحویل وئرنده، دیزه چؤکدویونه گؤره آغیرباشلی‌لیق (وقار)، تمکین (فروتنی)، باشی آشاغیچی‌لیق (سربراهی) رمزی ده ساییلیر. یهودی‌لر آراسیندا؛ دوه گَوشه‌دییی (نشخوار) عینی حالدا دیرناغی‌نین ایکی هاچالی اولمادیغینا گؤره قوربان ائدیلمه‌سی حرام ائدیلیر. ( فرهنگ نمادهای سنّتی).

داستانین دیلینده اولان فعلی باغلاما (قیود فعلی) آنلامیندا اولان شکیلچی‌لر:
الف- ایکن/کن: بو شکیلچی فعل یاخود سؤزلره آرتیریلاراق؛ زمان، حال و وضعیّت معناسینی ایفاده ائدیر. (سن واریکن) (واختیکن).
ب- ایبانی/ایبنی: آرکائیک فعلی باغلاما؛ سونرادان گلن ایکینجی فعل اوچون امکان یارادیر. (قالخیبانی/گئدوبنی).
پ- آراق/اَرَک: فعله قوشولاراق حالت معناسینی بیلدیریر. (زمان، کیفیت، سبب وقوع فعل اصلی را بیان میکند). عربجه تنوینی اولان سؤزلره قارشیلیق دوزلدنده ده استفاده اولور. اؤرنک: قصداً، عمداً=بیله‌رک، استناداً= دایاناراق.

#حسن_اوموداوغلو
حاضیرلایان: #ویدا_حشمتی
#ایکینجی_بؤلوم
#ادبیات_ائوى

@AdabiyatEvi

ادبیات ائوی

17 Nov 2022 20:44

بالقیس،
کوچه باشینا نار آلماغا گئتمیشدین،
پارچالارین قاییتدی ائوه...
اونلار بئیروتو (تبریزی/ایذه‌نی) بوراخیب
بیر جئیرانی آیاقدان سالدیلار
سن گؤزلرینی یومدوغوندا
دنیز استعفا ائتدی

بالقلیس
چانتانی بئیروتون (تبریزین/ایذه‌نین) خارابالیق‌لاریندان چیخارتدیقلاری زامان
#گؤی_قورشاغی ایله یاشامیش اولدوغومو آنلادیم...

#نزار_قبانی
#آیلار_حقی
#علی_عراقی
#کیان_پیرفلک
#ادبیات_ائوى

@adabiyatevi

ادبیات ائوی

16 Nov 2022 07:27

دوست کیمی گؤرونن یالتاق‌لار، فرقلی اولماغا چالیشان ساده انسان‌لار، آرخامیزدان قورولان اویون‌لار... قایدا همیشه عینی‌دیر؛
گول و کئچ...

#داگلاس_نوئل_آدامز
بریتانیالی آکتییور ‌و یازار
(۱۹۵۲-۲۰۰۱)
#ادبیات_ائوى
@AdabiyatEvi