مردم نامه مجله ای است به مدیریت و سردبیری داریوش رحمانیان ( هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران ). کار این کانال در پیوند با آن مجله است در حوزه تاریخ مردم ( People's ( History ارتباط با کانال مردم نامه: mardomnamehmag@gmail.com
مراسم گشایش «انجمن کانادایی مطالعات ایرانی فارسی. جمعه 30 ماه می 2025 / 9 خرداد 1404 در تورنتو برگزار شد. در نشست های این کنفرانس مقدماتی پیرامون اهمیّت راهاندازی این انجمن در دانشگاه تورنتو و با حمایت مؤسسه مطالعات ایرانی الهه امیدیار میرجلالی تأسیس شده است و اهداف و برنامههای آن در زمینه ایرانشناسی گفتوگو شد. دکتر محمد توکلی طرقی، مدیر مؤسسه و مسئول انجمن، از جمله اهداف انجمن را پیشبرد و سازماندهی مطالعات ایرانی در کانادا و همزمان، هماندیشی با دیگر انجمنهای ایرانشناسی در دیگر کشورها در زمینه آسیبشناسی مطالعات ایرانی اعلام کرد. خانم دکتر شیرین بیانی نیز به عنوان عضو افتخاری این انجمن، نیز ضمن اظهار شادمانی و قدردانی از تأسیس این انجمن، بر ضرورت گسترش مطالعات ایرانی در کانادا تأکید کرد.
Читать полностью…🎵 پوشه شنیداری نشست تاریخ فرهنگی آب در ایران
🗓 شنبه 10 خرداد 1404
🏡سالن فردوسی
💢مجله مردم نامه💢
💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢
🆔 @iranianhht
♦️ایرنا: چرا جامعه بانگ آب را نمیشنود؟
🔗https://www.irna.ir/news/85849079/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF-%D8%A2%D8%A8-%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%AF
/channel/mardomnameh
✅ چگونگی رویارویی با منابع عصر صفوی برای پژوهشهای تاریخ مردم (قسمت نخست)
گفتوگو با مقصودعلی صادقی
📌 برای مشاهدۀ این قسمت، پیوندهای زیر را لمس کنید:
🔗 https://youtu.be/pMINd2XvoGk
🔗 https://aparat.com/v/jdli523
مردمنامه را در یوتیوب و آپارات دنبال و با بازنشر و پسند ویدیوها از ما حمایت کنید.
♦️مرتضی فرهادی: کرآبی؛ تاریخ فرهنگی آب در ایران برگزار میشود.
🔗https://mortezafarhadi.ir/archive/1060/%DA%A9%D8%B1%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86
/channel/mardomnameh
فصلنامهٔ مردمنامه برگزار میکند:
• کَرآبی: سلسلهنشستهای گفتوگو دربارۀ آب
• نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران
سخنرانان:
• ژاله آموزگار
• مرتضی فرهادی
• محمدصادق دهقانی
• داریوش رحمانیان
▫️گفتوگو با حمیدرضا محمدی، بنیانگذار #گنجور دربارۀ داستان شکلگیری و تکامل این وبگاه.
گنجور گونهای خویشکاری فرهنگی است که بیصدا، اما پیوسته و پراثر، طی سالها به ثبت، ترویج و تحلیل #ادب_پارسی پرداخته و اکنون به بخشی از حافظه جمعی ایرانیان و فارسیزبانان تبدیل شده است؛ مصداق:
#تو_یکی_نهی_هزاری_تو_چراغ_خود_برافروز
◀️ دیدن نسخه کامل این گفتوگو
⬅️ وبگاه گنجور
@Jaryaann
✅ملاحظاتی پیرامون تاریخنگاری احمد کسروی (بخش دوم)
گفتوگو با داریوش رحمانیان
📌 برای مشاهدۀ این قسمت، پیوندهای زیر را لمس کنید:
🔗 https://youtu.be/orDwjQqZujU
🔗 https://www.aparat.com/v/wrc607k
طراح پوستر: زکیه محرابی، دانشجوی کارشناسی تاریخ دانشگاه تهران
مردمنامه را در یوتیوب و آپارات دنبال و با بازنشر و پسند ویدیوها از ما حمایت کنید.
▪️ بفرمایید دانشجوی دکتری شوید!
از زمان پذیرش نخستین دانشجویان در دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران در اواخر دههٔ دوم سدهٔ چهاردهم خورشیدی تا امروز، چگونگی و روند پذیرش دانشجو در دورهٔ دکتری در دانشگاههای ایران سه مرحلهٔ اصلی را از سر گذرانده است:
🔘 مرحلهٔ اول (پیش از ۱۳۸۴):
پیش از ۱۳۸۴ پذیرفتهشدن در دورهٔ دکتری یکی از سختترین و دشوارترین کارها بود. پیش از انقلاب اسلامی، در بیشتر رشتهها تنها دانشگاه تهران دانشجوی دکتری میپذیرفت؛ پس از انقلاب اسلامی تا یک دهه پذیرش دانشجوی دکتری متوقف شد و از اواخر دهه شصت دورههای دکتری بار دیگر برقرار گردید. از آن زمان تا سال ۱۳۸۴، چه در دانشگاه تهران (بهعنوان بزرگترین نهاد دولتی آموزش عالی) و چه در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی (بهعنوان بزرگترین دانشگاه غیردولتی) که کموبیش در همه رشتهها دورهٔ دکتری داشتند، شمار بسیار کمی در دوره دکتری پذیرفته میشدند. در آن زمان استادان هر گروه آموزشی در دانشگاه چنان مبسوطالید و صاحب قدرت و اختیار بودند که خود تعیین میکردند دانشجوی دکتری پذیرند یا نپذیرند؛ و معمولاً هر چند سال یکبار دانشجوی دکتری میپذیرفتند نه هر سال. مثلاً دانشگاه تهران از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۸۳ تنها در پنج دوره/ سال دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی پذیرفته است. زمانی که ما در آزمون دکتری ۱۳۸۳ شرکت کرده بودیم سه سال بود که دانشگاه تهران دانشجوی دکتری نپذیرفته بود. حتی در دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، نیز چنین اختیاری به گروهها و استادان- که کموبیش همان استادان طراز اول دانشگاه تهران (و شهید بهشتی و ...) بودند- داده شده بود. از استادم دکتر هادی عالمزاده شنیدهام که در یکیدو سال در واحد علوم و تحقیقات هیچکس را برای دوره دکتری نپذیرفتیم و دانشگاه هم کاملاً تابع نظر گروه بود. تازه در آن سالهایی که دانشجو دکتری میپذیرفتند، معمولاً بیشتر از دوسه تن نمیپذیرفتند و گاه تنها یک تن پذیرفته میشد و سرکلاس دکتری مینشست.
🔘 مرحلهٔ دوم (۱۳۸۴ - ۱۳۹۳):
از سال ۱۳۸۴ به بعد، از قدرت و نقش استادان و گروهها کاسته شد. دیگر گروهها نمیتوانستند بگویند هیچ داوطلبی را نمیپذیریم. از این سال به بعد حتی دانشگاه تهران بدون وقفه در هر سال دانشجوی دکتری پذیرفته است. بااینهمه هنوز نقش گروهها در پذیرش دانشجوی دکتری پررنگ بود. آزمون دکتری همچنان در خود دانشگاهها/ دانشکدهها و بهصورت تشریحی برگزار میشد و ظرفیت پذیرش در اختیار گروهها بود. ضمنأ تنها معدودی از دانشگاههای سطح اول دولتی و چند واحد بزرگ از دانشگاه آزاد مجوز پذیرش دانشجوی دکتری داشتند. در اواخر دهه هشتاد برگزاری آزمون دکتری از اختیار دانشگاه خارج شد و به سازمان سنجش سپرده شد و بهاصطلاح نیمهمتمرکز و از آن بدتر سوالات تستی شد.
🔘 مرحلهٔ سوم (۱۳۹۳ - تا امروز):
از اوایل دههٔ نود برای بسیاری از دانشگاههای دولتی و غیردولتی، در شورای گسترش وزارت علوم، با نادیدهگرفتن معیارها و استانداردهای لازم و ضروری برای راهاندازی دوره دکتری، مجوز پذیرش دانشجوی دکتری صادر شد. مثلاً دانشگاهی که هیچ دانشیار یا استادی نداشت، تنها با دو یا سه استادیار مجوز پذیرش دانشجوی دکتری دریافت کرد. از آنسوی از نظارت بر ظرفیت پذیرشها کاسته شد و درنتیجه در بعضی رشتهها تا بیست دانشجو دکتری پذیرفته شد. دیگر خبری از کسب نمره حداقل یا حد نصاب نیست و کسانی با نمرههای منفی هم پذیرفته میشوند بهویژه در رشتههایی که متقاضی کمتری دارند.
در یک دههٔ اخیر صدها داوطلب دکتری با نمرههای منفی دانشجوی دکتری شدهاند.
همین امروز اگر تصمیم بگیرید که در یکی از رشتههای علوم انسانی، علوم پایه و کشاورزی و منابع طبیعی و حتی برخی رشتهها مهندسی دانشجوی دکتری شوید، کافی است در آزمون دکتری ۱۴۰۶ ثبتنام کنید و بدون یک روز مطالعه در آزمون شرکت کنید؛ حتی با نمرهٔ منفی قطعاً شما در مهر ۱۴۰۶ دانشجوی دکتری یکی از دانشگاههای پولی خواهید شد، از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی گرفته تا پردیسهای خودگردان دانشگاهها بزرگ دولتی. فرقی هم نمیکند که فردی گمنام باشید یا دروازهبان تیم ملی و یکی از گرانقیمتترین بازیکنان فوتبال ایران!
دهها تن چون علیرضا بیرانوند -که سخنانش را اصلاح کرده و گفته تازه امسال در آزمون شرکت کرده و هنوز دانشجوی دکتری نیست- همین اکنون دانشجوی دکتری هستند. بهجای گیردادن به این بازیکن سادهلوح و پرسروصدا که بهواسطهٔ حضور در جامجهانی و گرفتن پنالتی رونالدو، میشود به او دکتری افتخاری داد😁، باید رفت سراغ آن سیاستگذاران و دستاندرکارانی که اعتبار مدرک «دکتری» در دانشگاه ایرانی را به حراج گذاشتند و بر باد دادند!
▫️ معصومعلی پنجه
شبانگاه سهشنبه ششم خرداد ۱۴۰۴ | لشتنشا
🆔 t.me/HistoryandMemory
🔶روشهای خرید فصلنامۀ مردمنامه
مردمنامه (فصلنامۀ تاریخ مردم)
بهسردبیری داریوش رحمانیان
شمارۀ ۳۰ و ۳۱
♦️نسخۀ کاغذی شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردمنامه را میتوانید از کتابفروشی توس تهیه کنید.
🔸همچنین، میتوانید نسخۀ کاغذی شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردمنامه را از طریق پیوندهای زیر سفارش دهید:
🔗http://yun.ir/ggmh1d
🔗http://toosbook.ir/p/مردمنامه۳۰-۳۱
♦️برای تهیۀ نسخۀ الکترونیک شمارۀ ۳۰ و ۳۱ مردمنامه میتوانید از پیوندهای زیر استفاده کنید:
🔗https://fidibo.com/book/180200-فصلنامه-مردم-نامه
🔗https://taaghche.com/book/229510
در این شماره میخوانید:
🔸ترکیب طبقاتی مجلس اول/احمد اشرف
🔸قهوه و پیدایش قهوهخانه در عثمانی و ایران/محمدتقی امامی خویی و منیژه صدری
🔸موافقتنامۀ گلستان؛ قرارداد متارکۀ جنگ یا عهدنامۀ قطعی/غلامحسین زرگرینژاد
🔷پروندهای دربارۀ تاریخنگاری سهراب یزدانی
🔹گفتار آغازین
🔹کودتاهای ایران؛ کندوکاوی در یک تاریخنگاری متفاوت/محمدعلی اکبری
🔹بازاندیشی تاریخ مشروطه: میراث علمی سهراب یزدانی/سیمین فصیحی
🔹سهراب یزدانی و خوانش تراژیک از تجربۀ مشروطیت/جواد مرشدلو
🔹رهایی روستاییان از تفرعن آیندگان/محمدجواد عبدالهی
🔹روایتگر بیصدایان/توران طولابی
🔹چهرۀ فراموششدگان مشروطه در آیینۀ تاریخنگاری سهراب یزدانی/شادی معرفتی
🔹گفتوگو با حسین مفتخری/داریوش رحمانیان و جواد مرشدلو
🔹گفتوگو با سهراب یزدانی/سعیده حیدرینژاد
🔹منش و روش در تاریخنگاری سهراب یزدانی/داریوش رحمانیان
🔹بیم و امید در مطالعات تاریخ ایران در گفتوگو با جواد عباسی/محسن آزموده
📌با گفتارهایی در تاریخ زندگی روزانه، تفریح و اوقات فراغت و تاریخ ادبیات از عبدالمهدی رجائی، سیدعلی کاشفی خوانساری و محمدعلی علویکیا.
📕مردمنامه را بخوانید و به دوستان و آشنایان بشناسانید. این مهمترین و مؤثرترین کمک به حرکت مردمنامه است. ماندگاری و بالندگی مردمنامه در گرو همراهی و پشتیبانی شماست.
📌پشتیبانی از پویش مردمنامه👇
🟠 مجلهٔ مردمنامه با همکاری خانه اندیشمدان علوم انسانی، موسسه اکنون، مدرسهٔ نوروزگان، دفتر معماری آبانگاه و کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران برگزار میکند:
📔کرآبی
سلسله نشستهای گفتوگو دربارهٔ آب؛
نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران
سخنرانان:
ژاله آموزگار
مرتضی فرهادی
محمدصادق دهقانی
داریوش رحمانیان
دبیر نشست:
امید شمس
همراه با:
نمایش فیلم مستند "تالان"
زمان: شنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۶
مکان: سالن فردوسی، خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی
ورود برای عموم آزاد و رایگان است.
@jahaneirani_ut
🎥 نباید نگاه دوقطبی در روایت تاریخ داشت
🔶 بخشی از گفتگوی داریوش رحمانیان و عباس امانت
🔻داریوش رحمانیان: تاریخنویسی ما ماهنشین و چاهنشینساز است. باید از نگاه دوقطبی به تاریخ اجتناب کنیم و سعی کنیم علل فراز و فرود گفتمانها را متوجه شویم. عدهای نسبت به توسعه زمان رضاشاه مبالغههای زیادی میکنند و مثلا از کارخانه هواپیماسازی در آن دوران میگویند، در حالی که در سفرنامه برخی از آمریکاییها از آن زمان، گزارشهای متعددی از توسعه نایافتگی تهران در زمینه آب، برق و... گزارش شده است.
🎞 فیلم کامل این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/_SMJehfB2Po
🆔@AzadSocial
📔سلسله نشست های گفت و گو در باره آب؛
کر آبی
نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران
سخنرانان:
#ژاله_آموزگار
#مرتضی_فرهادی
#محمدصادق_ذهقانی
#داریوش_رحمانیان
دبیر نشست:
#امید_شمس
همراه با:
نمایش فیلم مستند "تالان"
🗓 شنبه 10 خرداد 1404، ساعت 16
🏡سالن فردوسی
🔹برنامه به صورت حضوری برگزار می گردد.
🔹ورود برای عموم آزاد و رایگان است.
💢مجله مردم نامه💢
💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢
🆔 @iranianhht
🎥 تجدد در ایران: از مشروطه تا پهلوی
🔶 گفتگوی عباس امانت و داریوش رحمانیان
🔻عباس امانت: در زمان رضاشاه هرچند مردم مورد فشار قرار میگرفتند، اما حداقل در طبقه متوسط شهری، وجود دولت پهلوی پذیرفته شده بود. حتی مشروطهخواهان بزرگی مانند حسن تقیزاده یا محمدعلی فروغی اعتقاد داشتند با دولت پهلوی آینده بهتری برای ایران قابل تصور است. دلیل این مطلب آن است که ایران قبل از پهلوی، پر از آشوب بود. نایب حسین کاشی، گروه اسماعیل سیمیتقو یا جریان جنگل و... را باید نوعی انفجار دید که ممکن بود منجر به تجزیه ایران شود. گاهی در نگرش برخی از متفکران فلسفه و علوم اجتماعی به تاریخ، نوعی تکبر دیده میشود. باید تلاش کرد تا مسئله جامعه در هر زمان را بهطور دقیق بررسی کرد.
🔺داریوش رحمانیان: عصر مدرن یعنی پیدایش یک مخلوق جدید که محورش مردم است، اما در ایران حتی افرادی مثل امیرکبیر هم بهدنبال دولت مقتدر مرکزی بودند. یعنی دولتسازی بدون پرورش مردم. روزنامههای نزدیک به کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ (که به رهبری سید ضیاء طباطبایی و رضاخان انجام شد) مبتنی بر گفتمان مشتآهنین بودند. در روزنامه «مرد آزاد» علیاکبر داور که خودش حقوقدان و تحصیلکرده غرب بوده، تنها صحبت از اصلاحات مادی مثل ساخت و ایجاد جاده و قطار است. چه در کنار رفتن قاجار و برآمدن پهلوی و چه در زمینههای انقلاب ۵۷، باید به جابهجایی گفتمانها توجه داشت.
🎞 فیلم کامل این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/_SMJehfB2Po
🆔@AzadSocial
♦️معرفی مقالات شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردمنامه
📕ترکیب طبقاتی مجلس اول
🖋احمد اشرف
🔸این مقاله به بررسی چگونگی تعیین و ترکیب طبقات اجتماعی در اولین دورۀ مجلس شورای ملی ایران میپردازد. نویسنده به سختیهای ردهبندی و تعیین سلسلهمراتب اجتماعی اشاره میکند و فهرست ششگانۀ سیدحسن تقیزاده را برمیشمارد؛ اما تأکید میکند: «با آنکه ردهبندی نمایندگان مجلس اول به طبقات ششگانه بهطور کلی مورد گفتوگو نیست، لکن از نظر ترکیب و عناوین طبقات اجتماعی در اواخر دورۀ قاجاریه و نیز از نظر مفاهیم طبقات اجتماعی چنانکه در وجدان و ضمیر مردمان آن زمان جریان داشته ابهامات و تناقضاتی وجود دارد.»
🔸در ادامه، نویسنده به تحلیل دقیقتر نظامنامۀ انتخابات و اسناد مربوط به اعلام و برگزاری انتخابات نمایندگان تهران میپردازد و معتقد است که این اسناد هم میتواند روشنگر ابهامات و تناقضاتی باشد که در کاربرد مفاهیم طبقاتی در آن زمان وجود داشته و هم راهگشایی باشد برای درک و فهم این مفاهیم.
🔸متن کامل مقاله را در فصلنامۀ مردمنامه بخوانید.
📌برای اطلاع از روشهای خرید شمارۀ جدید مردمنامه اینجا را ببینید.
پشتیبانی از پویش مردمنامه👇
🔰ژاله آموزگار در نشست «کرآبی» مطرح کرد:
شرمسار گذشتگان اخلاقمدارمان هستیم
🔸ژاله آموزگار گفت: من گاهی خودم را در کسوت آن گنجشکی میبینم که چون جنگل آتش گرفته بود با منقار کوچکش جرعهجرعه از آب دریا میگرفت و به جنگل میپاشید، به او گفتند جرعه آب تو در برابر این شعلهها چه کارآیی دارد و او گفت که به خودم میگویم من هم کاری انجام دادم و من هم دلم را خوش میکنم که لااقل بیتفاوت نبودهام.
🔸انسان راهی دراز پیموده است تا از قانون جنگل بیرون بیاید و به الفبای تمدن نزدیک شود و مهربانی و همیاری را بیاموزد. من اخیراً بنا به مناسبتهایی این جمله مارگریت رید را زیاد تکرار میکنم. «مهربانی آغاز تمدن است.» او در تایید گفتهاش اشاره به استخوان ران شکستهای میکند که جوش خورده است و در کاوشهای باستانشناسی دوران کهن به دست آمده است. جوش خوردن این استخوان شکسته در آن دوران حکایت از این دارد که دست مهربانی این موجود ناتوان را همراهی کرده است. یعنی از قانون جنگل پیروی نشده و خودخواهی صرف به همراهی تبدیل شده است.
🔸ما این نبودیم، ما مردم مهربانی بودیم و هنوز هم هستیم. ما سدهها و سدهها در کنار هم با مهربانی زندگی کردهایم. همسایه از درد همسایه خبر داشت. اگر بوی غذایمان بلند میشد، وظیفه خود میدانستیم که همسایهمان را هم در آن شریک کنیم. اهل محل را چون اهل خانه خود میپنداشتیم، به داد هم میرسیدیم. چه شد که ناگهان گروهی از ما چنین شدند که فقط به خود میاندیشند، درد دیگران درد آنها نیست. تشنگی مردم بلوچستان ربطی به آنها ندارد، دریاچه ارومیه خشک میشود؛ بشود، زایندهرود آب ندارد، نداشته باشد. آب دریای خزر پایین میرود، برود. او که میتواند هنوز برای استخرش آب بخرد.
🔻در ایبنا بخوانید:
ibna.ir/x6z2t
@ibna_official
♦️ایبنا: شرمسار گذشتگان اخلاقمدارمان هستیم.
https://www.ibna.ir/news/535445/%D8%B4%D8%B1%D9%85-%D8%B3%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%85
/channel/mardomnameh
📷 گزارش تصویری نشست تاریخ فرهنگی آب در ایران
🗓 شنبه 10 خرداد 1404
🏡سالن فردوسی
💢مجله مردم نامه💢
💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢
🆔 @iranianhht
مردمنامه با همکاری خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، مؤسسۀ اکنون، مدرسۀ نوروزگان، دفتر معماری آبانگاه و کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران برگزار میکند:
کرآبی
سلسلهنشستهای گفتوگو دربارۀ آب
نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران
سخنرانان
🔸ژاله آموزگار
🔸مرتضی فرهادی
🔸محمدصادق دهقانی
🔸داریوش رحمانیان
🔹مدیر نشست: امید شمس
🔺همراه با نمایش مستند تالان
🕓 شنبه، ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۶
📍خیابان نجاتالهی (ویلا)، نبش ورشو، خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی.
/channel/mardomnameh
♦️معرفی مقالات شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردمنامه
📕موافقتنامۀ گلستان؛ قرارداد متاركۀ جنگ يا عهدنامۀ قطعى
🖋غلامحسین زرگرینژاد، استاد بازنشستۀ گروه تاریخ دانشگاه تهران
🔸۲۹ شوال ۱۲۲۸، در پى ده سال دفاع ایران در مقابل قواى روسیه علیه هجوم آنان به قفقاز، موافقتنامهاى میان میرزا ابوالحسنخان ایلچى و ژنرال روتیشچوف به امضا رسید كه از آن زمان تا كنون در آثار محققان و نویسندگان تاریخ معاصر ایران، همواره و بى هیچ تردیدى، بهعنوان عهدنامهاى قطعى میان ایران و روسیه معرفى شده است.
🔸این مقاله به بررسی این فرضیه میپردازد که موافقتنامۀ گلستان از دیدگاه مقامات قاجار، بهویژه فتحعلیشاه و عباسمیرزا، توافقی برای متارکۀ جنگ با روسیه بود یا عهدنامهای قطعی.
🔸نویسنده با استناد به اسناد و مدارک تاریخی، اظهارات سر گور اوزلی، وزیر مختار انگلستان، و یادداشت ژنرال روتیشچوف، فرماندۀ کل قوای روسیه در قفقاز، نشان میدهد که این توافق در ابتدا بهمنظور توقف درگیریها و نه تعیین سرنوشت دائمی مناطق مورد مناقشه تلقی میشد، اما چه شد كه این موافقتنامه بهصورت عهدنامهای دائمی تفسیر شد و به جداشدن دائمی بخشی از خاك ایران منجر شد؟
🔸برای فهم این چگونگی، متن کامل مقاله را در فصلنامۀ مردمنامه بخوانید.
📌برای اطلاع از روشهای خرید شمارۀ جدید مردمنامه اینجا را ببینید.
پشتیبانی از پویش مردمنامه👇
📔شب ولادیمیر مینورسکی
سخنرانان:
#منصور_صفت_گل
#نصرالله_صالحی
#احمدرضا_قائم_مقامی
#گودرز_رشتیانی
#گنادی_کورین
#علی_دهباشی
🗓 یکشنبه 11 خرداد 1404 ساعت17
🏡سالن فردوسی
🔹برنامه به صورت حضوری برگزار می گردد.
🔹ورود برای عموم آزاد و رایگان است.
💢مجله بخارا💢
💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢
🆔 @iranianhht
🎥 آنچه تاریخنگار باید روایت کند
🔶 بخشی از گفتگوی عباس امانت و داریوش رحمانیان
🔻عباس امانت: نگاه به تاریخ از زاویه علوم اجتماعی یا فلسفه، گاهی با نوعی تکبر همراه است. برای مورخ آنچه واقع شده مسئله است. چه در فهم مشروطه و چه در فهم هر تاریخ دیگری، باید بتوانیم مسئله جامعه در آن دوران را درک کنیم و خودمان را در شرایط آنها فرض کنیم.
🎞 فیلم کامل این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/_SMJehfB2Po
🆔@AzadSocial
♦️معرفی مقالات شمارۀ ۳۰ و ۳۱ فصلنامۀ مردمنامه
📕ملاحظاتی پیرامون چگونگی شناختهشدن مشروطیت در کرمانشاه
🖋محمدعلی علویکیا، معلم بازنشستۀ آموزش و پرورش و پژوهشگر تاریخ محلی
🔸این مقاله به بررسی چگونگی شناختهشدن مشروطیت در کرمانشاه میپردازد. نویسنده تصریح میکند که کرمانشاه در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم با جمعیتی عمدتاً ایلیاتی و نفوذ سنتگرایان مذهبی و خاندانهای قجری پذیرای اندیشههای نوین مشروطهخواهی نبود. بااینحال، نخستین نشانههای آشنایی با نظام حکمرانی غربی ازطریق سفرنامۀ ملااحمد کرمانشاهی پدیدار شد که در آن به شرح نظام پارلمانی انگلستان پرداخته بود.
🔸در ادامه، نویسنده با اشاره به توزیع نشریات مخفی و شکلگیری محافل روشنفکری در کرمانشاه روند ایجاد تفکر تجددخواهی در این شهر را بررسی میکند. در این بررسی، به نقش بازرگانان کرمانشاهی، تأسیس روزنامهها، تأسیس مدارس و اعزام مبلغان مشروطهخواه در ایجاد و گسترش اندیشۀ تجددخواهی پرداخته میشود.
🔸متن کامل مقاله را در فصلنامۀ مردمنامه بخوانید.
📌برای اطلاع از روشهای خرید شمارۀ جدید مردمنامه اینجا را ببینید.
پشتیبانی از پویش مردمنامه👇
♦️تاریخ فرهنگی آب در ایران بررسی میشود.
https://www.ibna.ir/news/535108/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF
/channel/mardomnameh
مردمنامه با همکاری خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، مؤسسۀ اکنون، مدرسۀ نوروزگان، دفتر معماری آبانگاه و کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران برگزار میکند:
کرآبی
سلسلهنشستهای گفتوگو دربارۀ آب
نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران
سخنرانان
🔸ژاله آموزگار
🔸مرتضی فرهادی
🔸محمدصادق دهقانی
🔸داریوش رحمانیان
🔹مدیر نشست: امید شمس
🔺همراه با نمایش مستند تالان
🕓 شنبه، ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۶
📍خیابان نجاتالهی (ویلا)، نبش ورشو، خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی.
/channel/mardomnameh
♦️تاریخ فرهنگی آب در ایران بررسی میشود.
🔗https://www.ibna.ir/news/535108/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF
مردمنامه با همکاری خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، مؤسسۀ اکنون، مدرسۀ نوروزگان و دفتر معماری آبانگاه برگزار میکند:
کرآبی
سلسلهنشستهای گفتوگو دربارۀ آب
نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران
سخنرانان
🔸ژاله آموزگار
🔸مرتضی فرهادی
🔸محمدصادق دهقانی
🔸داریوش رحمانیان
🔹مدیر نشست: امید شمس
🔺همراه با نمایش مستند تالان
🕓 شنبه، ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۶
📍خیابان نجاتالهی (ویلا)، نبش ورشو، خانۀ اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی.
/channel/mardomnameh
شما مصدق داشتید، با او چه کردید؟*
✍ زنده یاد حسن کامشاد
♦شاگرد هندي من آقای سینک مسن تر از سایر دانشجویان و بسیار مؤدب و با محبت بود. از خانواده ای اشرافی بود و با نهرو، نخست وزیر وقت هند، خویشاوندی داشت و چون قرار بود در تهران خدمت کند، بیش از دیگران درباره زندگی و مردم ایران پرس وجو می کرد. روزی دعوت نامه ای برای من آورد، دعوت به ضیافتی به افتخار جواهر لعل نهرو نخست وزیر هند. خبر آمدن نهرو به کیمبریج و سخنرانی آتی او در کانون دانشجویان را در روزنامه ها خوانده بودم. مجلس ضیافتی برای ملاقات استادان دانشگاه و بزرگان شهر با نهرو ترتیب داده شده بود. دعوت من البته مرهون إعمال نفوذ سینک بود.
♦کانون دانشجویان در آکسفورد و کیمبریج اهمیت ویژه ای دارد، نشست های هفتگی آنها محل برخورد عقاید و پرورش شخصیت هاست. بسیاری از رجال نامی بریتانیا ابتدا در عرصهٔ این کارزار ابراز وجود و هنرنمایی کرده اند. نهرو خود در کیمبریج درس خوانده بود و این نخستین دیدارش از این شهر پس از دوران دانشجویی اش بود.
♦نخست وزیر در میان استقبال گرم و کف زدن های بی پایان حاضران پشت تریبون قرار گرفت. سکوت مطلق بر سالن حکم فرما شد اما سخنران سر به گریبان فروبرده، بی حرکت خاموش ایستاده بود، لب از لب بر نمی داشت. دقیقه ای چند گذشت. گویی زبان او بند آمده یا حافظه اش را از دست داده بود. ناگهان سر برداشت، نگاهی به گوشه و کنار تالار انداخت و قاه قاه خندید. گفت پیش از آنکه به سخن اصلی ام بپردازم، داستانی برایتان بگویم.
♦چهل و چند سال پیش، دانشجوی این دانشگاه بودم. هند هنوز مستعمره انگلستان بود. غروب هر پنج شنبه از کالج ترینیتی در همین نزدیکی، قدم زنان می آمدم و در آن گوشه (با دست نشان داد) جایی می گرفتم. سخنرانی ها، بحث ها، بگومگوهای این نشست های هفتگی برایم جذاب و در ضمن بسیار هیبت انگیز بود، چه بسیار چیزها در اینجا شنیدم که به نظرم درست نیامد اما هرگز جرأت نکردم کلمه ای بر زبان آورم و حالا ناخودآگاه هیبت این مکان دوباره مرا گرفت، لحظه ای به قالب همان دانشجوی کم روی مستعمراتی درآمدم،فراموشم شد اکنون کی ام...و در میان هلهله و کف زدن های ممتد حاضران، نهرو نطق رسمی اش را درباره صلح، همزیستی مسالمت آمیز و روابط بین المللی ایراد کرد.
♦در مجلس ضیافت پس از سخنرانی، سینک مرا به او معرفی کرد. سخن از اوضاع ایران بعد از کودتای بیست و هشت مرداد پیش آمد. خواستم خودشیرینی کنم، گفتم "اگر ما هم در ایران شخصیتی چون شما می داشتیم..." مهلتم نداد جمله ام را تمام کنم. با تغیّر گفت «شما مصدق داشتید! با او چه کردید؟»
♦سرخ شدم، شرمگین سر به زیر انداختم. این مهم ترین برخورد من با یک شخصیت جهانی بود.
📌*حدیث نفس، حسن کامشاد، جلد اول، ص ۱۵۶-۱۵۵، نشر نی ۱۳۹۱ [کامشاد امروز و در صد سالگی در لندن درگذشت. او فارغ التحصیل رشته حقوق از دانشگاه تهران و دارای درجه ی دکتری در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه کمبریج بود. از او آثار زیادی اعم از تالیف و ترجمه بر جای مانده است. تاریخ تحلیلی درگذشت او را به جامعه ی ادبی و فرهنگی ایران تسلیت می گوید.]
melimazhabi.com
✅@melimazzhabi
📣 واحد فرهنگ و هنر انجمن اسلامی و دفتر مطالعات فرهنگی برگزار میکنند:
جلسات ادبیات سیاسی
بررسی جایگاه ادبیات و تأثیرات متقابل آن بر جنبشهای فرهنگی و سیاسی در تاریخ ایران
🔸 در این سلسله جلسات، قصد داریم به بررسی جایگاه ادبیات و تأثیر آن از جنبشهای فرهنگی و سیاسی در طول تاریخ ایران بپردازیم. با نگاهی به متون ادبی دورههای مختلف، تلاش میکنیم تحلیلی از تحولات فرهنگی و اجتماعی ایران ارائه دهیم و از رهگذر این بررسیها، درکی عمیقتر از شرایط امروز جامعه به دست آوریم.
این مسیر با راهنمایی ارزشمند اساتید برجسته ادبیات، غنای بیشتری خواهد یافت تا فرصتی باشد برای درک بهترِ پیوند ناگسستنی ادبیات با تحولات جامعه بهعنوان آیینهای از تاریخ و فرهنگ ایران.
🔹 عنوان نشست:
سعدی و مشروطه
🔻 سخنران:
جناب آقای داریوش رحمانیان
سردبیر نشریه مردم نامه
🏠 مکان: دفتر انجمن اسلامی واقع در همکف ابنسینا
⏰ زمان: یکشنبه، ۴ خرداد، ساعت ۱۶
🔸 شرکت برای عموم و غیردانشجویان به شرط ارتباط با این شناسه آزاد میباشد.
🆔 @ToranjSUT
🆔 @AnjomanSUT
🆔 @SUTdaftarm