اندرزها در شاهنامه ورجاوند
بخشِ [ ۳۳۵ ]
گفتار اندر مجلسهایِ بوزرجمهر بَنزدِ نوشینرُوان
مجلسِ شَشُم
🥀بَسی از جَهان آفرین یاد کن
🥀پَرَستِش برین یاد بنیاد کن!
🥀بَه ژرفی نِگهدار هَنگام را
🥀بَه روز و بَه شب گاهِ آرام را!
🥀چو دانی که هستی سِرشتَه ز خاک
🥀فرامُش مکن راهِ یزدانِ پاک!
🥀پَرَستش ز وَرز ایچ کمتر مکن!
🥀تو نَوْ باش اگر هست گیتی کَهُن!
🥀بَه نیکی گَرای و غنیمت شِناس
🥀هَمَه زآفریننده دار این سِپاس!
🥀مگرد ایچ گونَه بَه گِردِ بَدی!
🥀بَه نیکی بیارای گر بَخْرَدی!
🥀ستودَهتر آنکس بُوَد در جَهان
🥀که نیکی کند آشکار و نهان!
🥀هوا را مبر پیشِ رای و خِرَد
🥀کزانپس خِرَد سویِ تو ننگرد!
🥀چو خواهی که رنجِ تو آید بَه بَر
🥀از آموزگاران مبرتاب سَر!
🥀دبیری بیاموز فرزند را
🥀چو هستی بُوَد خویش و پَیوَند را!
🥀دبیری رساند جُوان را بَه تخت
🥀کند ناسَزا را سَزاوارِ بخت،
🥀دبیریست از پیشَهها ارجمند
🥀کزو مردِ افگندَه گردد بُلند!
از برافزودههایِ شاهنامه:
🥀که بر شهریاران گیتی سرست
🥀بَه هر خوبی آرایشِ کشورست [۱]
🥀ازین باره گفتار بَسیار گشت
🥀دِلِ مردمِ خُفتَه بیدار گشت [۲]
🥀چُنین است دانِش که گفتم تُرا
🥀ز دار آورد مرد بر منبرا! [۳]
پینوشت:
سراینده: حکیم فردوسی بزرگ
ویرایش: دکتر جلال خالقی مطلق
گزینش و نگارش: امیر مهدی بُردبار [اسپندیار]
۱- این بیت در دستنویسِ کتابخانهیِ بریتانیا در لندن مورخِ ۸۴۱ق آمده است.
۲- این بیت در دستنویسِ کتابخانهیِ طوپقاپوسرای در استانبول مورخِ ۷۳۱ق آمده است.
۳- این بیت در دستنویسهایِ «س۲، لی، ل۳، و، آ» آمده است.
✳️ شـاهنـامـه و آذرآبـادگـان (آذربـایجـان)
🔶 دکتر علیرضا قیامتی
C᭄❁࿇༅═════┅─
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═
✳️ حکمت ایرانی در شاهنامه فردوسی؛
🔶 دکتر دادبه
🔶 انجمن سرو سایه فکن
🔶 خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هشتادم
📚 داستانِ " ناپدیدشدن کیخسرو "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و هشتم
📚 داستانِ " سیرشدنِ کیخسرو از پادشاهی "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و ششم
📚 داستانِ " رسیدنِ کیخسرو به کَنگ دِز "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و چهارم
📚 داستانِ " نبردِ بهشتْ کَنگ "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و دوم
📚 داستانِ " نبردِ شیده (پَشَنگ) و کیخسرو "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتادم
📚 آغازِ نبردِ کیخسرو با افراسیاب
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ شصت و هشتم
📚 داستانِ نبردِ گودرز و پیران
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ شصت و ششم
📚 نبردِ انبوهِ سپاهِ پیران و گودرز
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقی متن:
Beethoven's Piano Concerto No. 3
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ شصت و چهارم
📚 داستانِ "نبردِ بیژن با هومان"
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
baranedel_farhadraad
readingferdowsi
🎼 موسیقی متن:
Beethoven's Piano Concerto No. 3
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخش شصت و دوم
📚 آغازِ نبردِ دوازده رُخ
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
baranedel_farhadraad
readingferdowsi
🎼 موسیقی متن:
Beethoven's Piano Concerto No. 3
✔️ بنمایه یا بنمایههای فردوسی برای سرودن شاهنامه (بخش دوم)
✍️ #فرهاد_رنجبرراد
اگر کار سَرایش شاهنامه در دو تاریخ ٣٨۴ و ۴٠٠ انجام گرفته، شاید از شاهنامه ابومنصوری نیز دو ویرایش در دست بوده!
در خودِ شاهنامه نیز گواههایی است که فردوسی شاید از کممایه بودن بنمایۀ خویش یا نغزتر بودن بنمایۀ دیگر بهره برده است:
"بدین داستان درّ بارم همی
به سنگاندرون لاله کارم همی
کنون خطبهای یافتن پیش از آن
که مغزِ سَخُن یافتم بیش از آن
(دوم/٧۶/٧٩۴ ویرایش دوم. جنگ بزرگ کیخسرو)
برداشت نگارندۀ این نوشتار، جدا از گزارش استاد خالقی مطلق چنین است که فردوسی میگوید: پیش از این که دست به سرودن بخش جنگ بزرگ بزنم خطبهای نغز یافتم. بر این پایه در سنگ لاله خواهم کاشت.
همچنین بر پایۀ آنچه از پیشگفتار شاهنامۀ منثور ابومنصوری برجای مانده است، "سیاح[؟] پسر خراسانی از هری (هرات)، یزدان داد پسر شاپور از سیستان، ماهوی خورشید پسر بهرام از نشابور، شادان پسر برزین از توس"، گردآورندگان آن نامه اند. وانگهی، در شاهنامه از نویسندۀ دیگری نام برده شده است:
"یکی پیر بُد نامش آزاد سرو
که با احمد سَهل بودی به مرو
دلی پر ز دانش، سری پر سَخُن
زوان پر ز گفتارهای کَهن
کجا نامهی خسروان داشتی
تن و پیکر پهلوان داشتی
به سام نریمان کشیدی نژاد
بَسی داشتی رزم رستم به یاد
بگویم کنون آنچ ازو یافتم
سَخُن را یک اندر دگر بافتم"
(پنجم/ ١/۴٣٩ ویرایش نخست)
فردوسی در این بخش، نام و نامجای این تاریخنگار را آورده است، همانند آنچه در پیشگفتار شاهنامۀ ابومنصوری در دست است، جز آن که در شاهنامه ابومنصوری نامی از این آزاد سرو نیست؛ بنابراین میتوان گفت: درست است که بنمایۀ فردوسی تنها شاهنامۀ ابومنصوری بوده؛ ولی فردوسی که پژوهشگر نیز هست، دستکهایی و بنمایههای پراکندۀ دیگری که بدانها دسترسی داشته را بررسی و با بنمایۀ خویش ارزیابی میکرده و از کاستیهای دفتر خویش آگاه میگشته و کاستیهای بنمایۀ خود را ساماندهی میکرده است، ولی این ساماندهی بسیار اندک و ناچیز بوده و به چهارچوب داستان آسیبی نمیزده است.
به هر روی، با آنچه از پیشگفتار شاهنامۀ ابومنصوری در دست داریم، و آنچه در همسنجی غررالسیر ثعالبی با شاهنامه، و بودن برخی لختها در شاهنامه میتوان این گمانه را نیرو داد که شاید از شاهنامه ابومنصوری ویرایش دیگری یا ویرایش دوّمی نیز در دست بوده که افزودههایی را در اُسپرسازی (کامل) آوردهاند؛ دیگر، بررسی و همسنجی خودِ فردوسی برخی از داستانهای شاهنامۀ ابومنصوری خویش را با دیگر بنمایهها.
#شاهنامه_فردوسی #فردوسی_توسی
اندرزها در شاهنامه ورجاوند
بخشِ [ ۳۳۴ ]
گفتار اندر مجلسهایِ بوزرجمهر بَنزدِ نوشینرُوان
مجلسِ شَشُم
🥀چو رزم آیَدَت پیش هُشیار باش
🥀تنت را ز دُشمن نِگهدار باش!
🥀چو بَدخواه پیشِ تو صف برکَشید
🥀تُرا رای و آرام باید گزید!
🥀برابر چو بینی کَسی همنبرد
🥀نباید که گردد تُرا روی زرد!
🥀تو پیروزی اَر پیشدَستی کنی
🥀سرت پَست گردد، چو سُستی کنی!
🥀بَدانگه که اسپ افگنی هوش دار!
🥀سِلیحِ هَماورد را گوش دار!
🥀گر او تیز گردد، تو رو برمگرد!
🥀هُشیواریاران گزین در نبرد!
🥀چو دانی که با او نتابی، مکوش!
🥀بَه برگشتن از رزم بازآر هوش!
🥀چُنین هم نِگهدارِ تن در خَوْرِش
🥀نبابد که بَگْزایَدَت پروَرِش!
🥀🥀بَخَوْر آنچُنان کان بَنگْزایَدَت
بَه بیشیخَوْرِش تن بَنفزایَدَت!
🥀مکن در خَوْرِش خویش را چارسوی
🥀چُنان خَوْر که نیزَت کند آرزوی!
🥀زِ مَی نیز هم شادمانی گزین
🥀که مَست از کَسی نشنَوَد آفرین!
🥀چو یزدان پَرَستی پَسندیدَهیی
🥀جَهان چون تَنَست و تو چون دیدَهیی!
از برافزودههایِ شاهنامه:
🥀چو روزی خَوْرَد هر کَسی بیگُمان
🥀بَنوّی رسد درد ازو یَک زمان [۱]
🥀ز بیشی و کمّی سَخُن درنَوَرد
🥀مدار از پَس خَوْرّد خود را بَه دَرد [۲]
🥀چو تیرَه شود کارِ تو پیشِ شاه
🥀نباید که تو پیش پوزِش گُناه [۳]
پینوشت:
سراینده: حکیم فردوسی بزرگ
ویرایش: دکنر جلال خالقی مطلق
گزینش و نگارش: امیر مهدی بُردبار [اسپندیار]
[۱ ، ۲ ،۳]- این سه بیت در دستنویسِ دارالکتبِ قاهره مورخِ ۷۹۶ق آمده است.
✳️ دین واقعی فردوسی چه بود؟
C᭄❁࿇༅═════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═
✳️ چرا فردوسی ماندگار شد؟
🔶 سخنرانی دکتر ژاله آموزگار در مورد تداوم فرهنگی در تاریخ ايران
🌸🌸
C᭄❁࿇༅══════┅─
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
شاهنامه در میان آذربایجانیان
جالب است بدانید شعرای آذربایجانی ۲۰ سال پس از پایان نظم این اثر بلافاصله به آن توجه کردهاند. قطران تبریزی حدود ۴۲۰ یا ۳۰ یعنی ۲۰ یا ۳۰ سال پس از پایان نظم شاهنامه به آن توجه کرده است. منتقدان بسیار محترم میگویند ممکن است برخی اسامی مثل بیژن و منیژه یا رستم و سهراب که معروف بودهاند از طریق منابع دیگری به آثار شاعران آذربایجانی راه پیدا کرده درحالی که ما سند صریح داریم مثلاً قطران مشخصاً شاهنامه مورد نظرش بوده است نه منابع دیگر. این روند از ۴۲۰ تا امروز یعنی حدود ۱۰۰۰ سال هرگز قطع نشده است. از فردوسی آنقدر در آثار شاعران و ادیبان آذربایجانی اسم برده شده و تعریف شده که قابل شمارش نیست. همۀ اینها نشان میدهد ادبا و شاعران این خطه کوچکترین تضادی بین خود و شاهنامه نمیدیدهاند و شاهنامه را اثر دیگری و غیر نمیپنداشتهاند. بگذارید یک نمونه به زبان ترکی آذربایجانی بیاورم از موجز شبستری شاعر بسیار محترم و مسلط که در اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول میزیست. موجز به صراحت میگوید:
اگر اولمیایدی جهاندا قلم
دیلمئزده دنیاده نام عجم
علمدار فردوسی محترم
قلمدور قلم، بارکالله قلم.
میگوید:
اگر در جهان قلمی نبود، هرگز نام ایران به میان نمیآمد، علمدار این کار فردوسی است، آفرین و بارکالله بر این قلم.
معجز شبستری یکی از بزرگترین شاعران ترکی آذربایجانی به صراحت میگوید که مایۀ افتخار و شهرت ایرانی در جهان، فردوسی محترم است. آیا این تضاد است یا احترام؟ از این گفتهها گذشته باید عرض کنم که مهمترین نسخههای شاهنامه در آذربایجان تدوین شده و اتفاقاً اولین کار هم در آذربایجان بوده. همچنین برخی از نسخههای شاهنامه در آذربایجان نگارگری شده که از نظر پربرگ بودن حائز اهمیت است.
شاهنامهخوانی و نقالی در قهوهخانههای آذربایجان هم همواره وجود داشته و کسانی که سنشان اجازه میدهد حتماً قهوهخانههای دهۀ پنجاه تبریز و اردبیل و ارومیه را به یاد دارند که در آن در کنار نقالی به زبان ترکی آذربایجانی و شاهنامهخوانی، بخشهای آذربایجانی داستانهای کوراغلوهم خوانده میشد. اگر در روایتهای عامیانه مردم آذربایجان دقت فرمایید، داستانهای زیادی میشنوید که تحت تأثیر شخصیتها و داستانهای شاهنامه آفریده شده است و اینها را مرحوم استاد انجوی شیرازی گردآوری کرده. در تبریز مردم عامه میگفتند رستم زمانی به تبریز آمده و از فرط سرمای استخوانسوز برگشته اما سپرش را جا گذاشته است و حوضی را نشانتان میدادند و میگفتند جای سپر رستم است. اینها جزو باورهای عامیانه مردم بود و به آنها عقیده داشتند. الان برای ما مسجل شده که رستم شخصیتی حماسی است وگرنه تا چند دهه پیش مردم به وجود این شخصیتها اعتقاد داشتند.
دکتر سجاد آیدنلو
روزنامهٔ ایران، ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱
C᭄❁࿇༅══════┅─
@adabiatehemasi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و نهم
📚 داستانِ " سخن گفتنِ کیخسرو با پهلوانان "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و هفتم
📚 داستانِ " کشتنِ افراسیاب "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و پنجم
📚 داستانِ " شبیخون زدن افراسیاب به سپاه کیخسرو "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و سوم
📚 داستانِ " هجومِ کیخسرو به توران "
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ هفتاد و یکم
📚 داستانِ "پیغام های افراسیاب و کیخسرو به یکدیگر"
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ شصت و نهم
📚 پایانِ داستانِ نبردِ دوازده رُخ
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقیِ متن:
Vocalise by Rachmaninoff, from 14 Songs, Op.34
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ شصت و هفتم
📚 ده نبردِ تن به تن بین ایرانیان و تورانیان
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
franjbarraad
readingferdowsi
🎼 موسیقی متن:
Beethoven's Piano Concerto No. 3
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخشِ شصت و پنجم
📚 مذاکره ی دوباره پیران با گودرز
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
baranedel_farhadraad
readingferdowsi
🎼 موسیقی متن:
Beethoven's Piano Concerto No. 3
🎧 فردوسی خوانی
✍ بخش شصت و سوم
📚 داستانِ "جنگ خواهیِ هومان"
(به همراهِ شرح و تحلیل کوتاهِ واژه ها و اصطلاحاتِ ابیات، داستان ها، قهرمانان، آیین ها، نمادها و اسطوره ها)
🎤 امیر خادم
#امیر_خادم
#فردوسی_خوانی
#شاهنامه_فردوسی
#شاهنامه_خوانی
#فرهاد_رنجبرراد
#باران_دل
🖋کانال "باران دل" ⬇️
baranedel_farhadraad
readingferdowsi
🎼 موسیقی متن:
Beethoven's Piano Concerto No. 3
به نام خداوند جان و خرد
گروهها و کانالهای تحت پوشش ابرگروه دبیران ادبیات کشور
گروهها:
گروه دبیران ادبیات متوسطه یک و گروه پشتیبانی گروهها
لینک گروه:
🪷/channel/+CKiV5eREs6FjMjc0
گروه دبیران ادبیات متوسطه دو
لینک گروه:
🪷/channel/+UmCvBCltaAdiNTYx
گروه دانشآموزی
لینک گروه:
🪷/channel/+3mxWOB2kEENmMTY8
گروه تبادلات
لینک گروه:
🪷/channel/+vKWsBQ-E4HIyMWNk
کانالها:
آیدی تعدادی از کانالها که آرشیو گروه نیز محسوب میشوند:
ادبیات متوسطه اول (هفتم، هشتم، نهم)
🆔@adabiatemotevaseteh1
ادبیات متوسطه دوم (دهم ، یازدهم ، دوازدهم )
🆔@adabiatemotevaseteh2
علوم و فنون ادبی
🆔 @daneshhayeadabi
دانش های زبانی
🆔@daneshhayezabani
قلمرو فکری ادبیات
🆔@gherabatemanaei
تست ادبیات
🆔@test_adabiat
فارسی و نگارش فنی
🆔@adabiatefani
بانک نمونه سوال ادبیات
🆔@bankesoaladabiat
نگارش ( دهم، یازدهم، دوازدهم)
🆔@negareshe10
کانال دانش آموزی گروه دبیران ادبیات کشوری
🆔@daneshamoziadabiat
کانال صائب و شاعران سبک هندی
🆔@saeb_e_tabrizi
کانال ادبیات حماسی، فردوسی و شاعران سبک خراسانی
🆔@adabiatehemasi
کانال حافظپژوهی
🆔@hafezpajohi
کانال سعدی و شاعران سبک عراقی
🆔@saadieshiraz
داستانک
🆔@daastaanak
کتابخانه ادبی
🆔@ketabkhaneadabi
کانال تبادلات فرهنگیان
🆔@FARHANGIAN_TABADOL
✔️ بنمایه یا بنمایههای فردوسی برای سرودن شاهنامه (بخش نخست)
✍️ #فرهاد_رنجبرراد
برخی از پژوهشگران، مانند استاد خالقی مطلق و زندهیاد خطیبی بر این باورند که سراسر شاهنامه بر پایۀ یک بنمایه سروده شده است و پژوهشگران دیگر بر این باورند که کارِ سَرایش بر پایۀ بنمایههای گوناگون و همانا برخی بنمایههای پهلوی که در بخش ساسانیان آمده و نویسههای پهلوی آن نیز در دست است، سروده شده؛ بنابراين، فردوسی را پهلویدان نیز شناسایی کرده اند.
از میان تاریخ نگاران هم دوره با فردوسی، غرر السیر ثعالبی بیشترین همخوانی را با بنمایۀ فردوسی دارد، از این روی، پژوهشگران برجسته بر این باورند که هر دو بنمایه به شاهنامۀ منثور ابومنصوری بازگشت داده میشود؛ وانگهی نبودِ برخی داستانها در شاهنامههای ثعالبی و بودن آن داستانها در شاهنامه فردوسی بر این نکته دامن زده که فردوسی از بنمایههای دیگری نیز یاری گرفته است.
پژوهندگان بر امانتداری فردوسی در نکاستن بنمایههای خود بیگمان اند که فردوسی به دور از خوشآیند یا ناخوشایندی خویش در داستان و رشتۀ آن، تاریخی بودن یا نبودن آن، روا یا ناروا بودن آن و نکتههای دیگر داستان را به سَرواد کشیده است.
"عمودی که کوبنده، هومان بُود
تو آهن مخوانش که موم آن بود"
(یکم /٣١٩/۴١۵ پیرایش دوم)
این لخت و نکتههای دیگر که نشان دهندۀ سپردگانی( امانتداری) فردوسی است، دستاویزِ آن شده که اسدی توسی رستم را در گرشاسپ نامه به باد فسوس گیرد:
"ز رستم سخن چند خواهی شنود
گمانی که چون او به مردی نبود؟
اگر رزم گرشاسب یاد آوری
همه رزم رستم به باد آوری
همان بود رستم که دیو نژند
ببردش به ابر و به دریا فکند
سُته شد ز هومان به گرز گران
زدش دشتبانی به مازندران
زبون کردش اسپندیار دلیر
به کشتیش آورد سهراب زیر
سپهدار گرشاسب تا زنده بود
نه کردش زبون کس، نه افکنده بود"
در هفتخان اسپندیار، پس از پروانه یافتن به رویین دز، اسپندیار در جامۀ بازرگانان به درون روییندز میشود و هنگامی که پهلوانان درون صندوق پنهان شدهاند و باربرها صندوقها را به جای کالا، درون دز میبرند، چنین لختهایی آمده:
"یکی مردِ بخرد(تورانی) بپرسید و گفت
که صندوق را چیست اندر نهفت؟
کِشنده(باربر) بدو گفت: ما هوشِ خویش
نهادیم ناچار بر دوش خویش"
(پنجم/۵٠۵/٢۶١ ویرایش نخست)
استاد خالقی مطلق در یادداشتها (دفتر دهم، رویۀ ٢۶٣) نوشتهاند: "مضمون دارای ایهام زیبایی است، کار ما باربری است، عقل(هوش) ما باربری است نه پرسیدن اینکه باری که میبریم چیست. از سویی هوش به معنی جان نیز هست، یعنی با بودن پهلوانان در صندوق ما جان خویش را به دوش نهاد و به کام مرگ میرویم (باربرها ترک هستند)."
لخت بالا، نشاندهندۀ دلیری و بیباکی اسپندیار است؛ تا آنجا که سخنان مادرش را هم در برابر پیکار با رستم پذیرا نیست! کتایون:
"مبر پیشِ پیل ژیان هوشِ خویش
نهاده بدین گونه بر دوش خویش"
(پنجم/١٩٠/٣٠٨)
لختهای بالا، نشانِ دلیری و بیباکیِ اسپندیار است و نشان میدهد که اسپندیار مرگ را به فرنودِ رویینتنی به بازی گرفته و از دشمن هراسی ندارد. تنها برای سرگرمی و بیم و امید دادن به دشمن اینگونه با روان آنان بازی میکند ؛ وگرنه خود میداند که پیروز نبرد است.
در گزارش لخت ۵۶٣ هفت خان اسپندیار در یادداشتهای استاد خالقی چنین آمده:
"در غررالسّیر (ص ٣٣١ به جلو) پس از رفتن خواهران اسفندیار روایتی آمده است که در شاهنامه نیست. گزارش کوتاه آن چنین است: کهرم پسر ارجاسپ هنگام رفتن به شکارگاه گذارش به کلبۀ اسفندیار میافتد. اسفندیار رکاب او را بوسه میزند و یک تخت پارچه و یک کمان با سه چوبه تیر به او پیشکش میکند. کهرم نخست پارچه را رد میکند، ولی اسفندیار او را به جان پدرش (ارجاسپ تورانی که کهرم از پسران وی است) سوگند میدهد، آن را میپذیرد. سپس کهرم تیری در کمان نهاده و میکشد و در این هنگام نام اسفندیار را بر پیکان تیر میبیند و سبب آن را از بازرگان میپرسد. بازرگان بر اسفندیار نفرین میکند و میگوید که به او کالاهایی فروخته بود که بهایش را نمیداد و او میخواست با پیشکش این تیرها به اسفندیار شاید به پول خود برسد؛ ولی نرسید. از آن تیرها سهتایی پیش او مانده بود که اکنون به کهرم پیشکش میکند. گمان نمیرود که ثعالبی این روایت را از خود ساخته باشد، بلکه محتمل تر است که فردوسی آن را زده است." (یادداشتهای استاد خالقی، دفتر دهم، رویهی ٢۶۴).
این داستان از دید روانکاوی با آن لخت بالایی با منشِ اسپندیار نزدیکی دارد (بازی با روان دشمن).
بر پایۀ آنچه از امانتداری گفته آمد، گمان نمیرود فردوسی این بخش را در خداینامۀ ابومنصوری داشته و آن را زده باشد، مگر آن که بوسیدن رکاب کهرم را از سوی یک ایرانی خوارداشت بداند، ولی از سویی برخی نکتهها را دربارۀ رستم بیاورد.
👈دنباله نوشتار در فرستۀ پسین ⬇️